You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
20<br />
••• NUUS<br />
Waar staan plaaslike<br />
veeboere internasionaal?<br />
vervolg van bladsy 19<br />
Dit is verder moontlik om byvoorbeeld kontinente<br />
te groepeer ten einde moontlike ooreenkomste<br />
of verskille waar te neem. Figuur 3 toon so ’n<br />
groepering van totale koste (opgedeel in kapitaal,<br />
TABEL 1: VERSKILLENDE AFRONDINGSISTEME<br />
WEIDING<br />
KUILVOER<br />
VOERKRAAL<br />
SNY EN DRA<br />
><br />
VOERPERSENTASIE<br />
(%) IN<br />
DROËMATERIAAL<br />
> 30% weiding<br />
> 30% kuilvoer en<br />
ander voer<br />
> 50% graan en<br />
ander energievoer<br />
> 30% varsgesnyde<br />
gras en ander<br />
vegetasie<br />
BESTUUR/<br />
BEHUISING<br />
Buite<br />
regdeur die jaar<br />
Toe of<br />
gedeeltelike<br />
toe stalle<br />
Oop krale met<br />
gedeeltelike<br />
sonbeskerming<br />
Gekombineerde<br />
kampies, weidings<br />
of paaie<br />
GEKOOPTE<br />
VOER<br />
Laag<br />
Medium<br />
Figuur 3: Totale koste vir 2011. Bron: Agri Benchmark (2012)<br />
Figuur 4: Marge bo koste van geselekteerde speenkalfplase<br />
(2005 - 2011) – $ per 100 kg lewendige gewig<br />
verkoop.<br />
Bron: Agri Benchmark (2012)<br />
grond, arbeid en ander koste soos aangedui) vir die<br />
verskillende voerkraalsisteme. Oorhoofs kan Europa<br />
beskou word as relatiewe hoë-koste beesafronders,<br />
gevolg deur Asië en Oseanië (Australië en Nieu-<br />
Seeland), Afrika en laastens<br />
die Amerikas.<br />
Figuur 4 dui die verloop<br />
Hoog<br />
Laag<br />
van speenkalfproduksie marges<br />
(totale inkomste – totale<br />
koste) sedert 2005 vir 16<br />
plase aan. Dit is duidelik<br />
uit die figuur dat groot<br />
variasies en volatiliteit in<br />
marges bestaan en moet<br />
dus binne die konteks van<br />
omgewingsfaktore in spesifieke<br />
jare geïnterpreteer word. So<br />
het die Suid-Afrikaanse plaas<br />
met 250 teelkoeie (wat in die<br />
Vryburg-distrik geleë is) se<br />
marge gedaal tussen 2005 en<br />
2008 en daarna weer gestyg<br />
ná 2011.<br />
Alhoewel die skaapnetwerk<br />
slegs twee jaar bestaan,<br />
is die huidige resultate<br />
ewe interessant. Indien<br />
skaapproduktiwiteit<br />
ondersoek word, is dit weer<br />
eens belangrik om dit te<br />
doen binne die konteks van<br />
die tipe produksiesisteem<br />
wat gebruik/moontlik is<br />
gegewe die hulpbronne wat<br />
beskikbaar is. Figuur 5 toon<br />
die speenpersentasie (per ooi<br />
per jaar) van twaalf skaapplase internasionaal. In<br />
die geval van die Suid-Afrikaanse plase (ZA-850s<br />
en ZA-1 500s), is dit twee tipiese ekstensiewe<br />
wolskaapplase in die Suid-Vrystaat wat jaarliks<br />
lam en ook probleme met roofdiere ondervind.<br />
In die geval van die Spaanse plase (ES-800s<br />
en ES-1 500s) is daar byvoorbeeld agtmaandelamseisoene<br />
wat gebruik word.<br />
Wat die produksiekoste van skape aanbetref,<br />
toon Figuur 6 dat die Suid-Afrikaanse<br />
produksiekoste op EU-vlakke handel en dus duidelik<br />
hoër as die Australiese vlakke is. Die figuur toon<br />
ook duidelik dat die direk-allokeerbare of nie-faktor<br />
www.senwes.co.za • <strong>Augustus</strong> 2012