Oktober - Senwes Tuisblad

20 ••• promoSiE-arTiKEl: FraNS lyoNS
Verbeter jou “gut feel”?
8035BD_FL_1 Graanprysrisikobestuur:
Hoe kan jy deur
prysrisikobestuur
meer volhoubaar boer?
> teks: Frans lyons
Prysrisikobestuur
en ProF Petrus h Potgieter
DePartement besluitkunDe, unisa
Dit is ’n gegewe dat produsente
besef hulp is nodig om prysrisikobestuur met
behulp van historiese Safex-prysdata toe te pas.
Die beperking op tyd, emosionele oorwegings,
eiesoortige behoeftes, ’n klem op besparing en
wisselvallige gewoontes dra alles
tot hierdie besef by. In die lig van
bogenoemde, ontstaan die vraag
of prysrisikobestuur volhoubare
resultate kan help bewerkstellig.
Wat beteken volhoubaarheid
vir die produsent? Volhoubaarheid
van ’n boerdery beteken die
voortsetting van aktiwiteite op
só ’n manier dat die bedryf in
die toekoms lewensvatbaar
aanvangsdatum
sal bly. Dit impliseer die noodsaaklikheid om die
kapitaal, insetkostes en verwagte opbrengs van die
onderneming oor die lang termyn in ag te neem –
onder andere sodat toekomstige geslagte daarmee
kan voortgaan.
Om aktiwiteite oor die lang termyn te kan
voortsit, moet ’n boerdery deurlopend ekonomies
lewensvatbaar, sosiaal aanvaarbaar en
omgewingsvriendelik wees. Boerderye moet aan al
drie vereistes voldoen.
In hierdie artikel word daar egter net gefokus
op die ekonomiese lewensvatbaarheid in soverre
Produk a
gemeen
Vra vir Frans
www.franslyons.co.za, skakel of sms
Frans direk by 082 554 2382
prysskok volhoubaarheid kan bedreig. ’n Prysskok
bedreig ekonomiese volhoubaarheid omdat sekere
boerderye nie in staat sal wees om skuld te delg nie
en gevolglik ten gronde sal gaan. In ander gevalle is
die opbrengs op kapitaal so klein of selfs negatief
dat produsente dit sal oorweeg om die boerdery te
staak.
Bruto marge per hektaar vir die periode 1 Oktober
2002 tot 24 Junie 2009 in die tabel hieronder,
word in hierdie studie aangewend.
>>
geen
verskansing
Produk b
gaaf
Produk C
gaaf
Vir meer inligting oor prysrisikobestuur in jou boerdery
stuur ’n e­pos na lyonsf@mweb.co.za.
Produk D
gaaf
01/10/2002 R2 176 -R142 r1 751 R1 932 R1 947
01/10/2003 r331 R209 R26 r153 R294
01/10/2004 R239 -R893 -R128 R47 r10
03/10/2005 r311 R1 401 R1 026 R565 R887
02/10/2006 -r511 R941 r537 R394 R391
01/10/2007 R2 967 R4 529 R4 086 R3 324 R4 013
01/10/2008 R3 998 R2 460 R3 420 R3 799 R3 576
Uit die tabel is dit duidelik dat gawe verskanste
produkte se bruto marges meer stabiel as onverskanste
produkte oor die periode was. Produk B was
slegs een jaar met ’n relatief klein bedrag negatief.
Dit is verder duidelik dat boerderye met produkte
B, C en D meer volhoubaar as die onverskanste
produkte en produkte met geen verskansing was. S
Kry die beste resultaat