Amsterdams schans en bolwerken - Theo Bakker's Domein
Amsterdams schans en bolwerken - Theo Bakker's Domein
Amsterdams schans en bolwerken - Theo Bakker's Domein
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Amsterdams</strong> <strong>schans</strong> <strong>en</strong> bolwerk<strong>en</strong><br />
D. Out<strong>en</strong>waal (Outewael, Oeterwaal, Houtewaal)<br />
De naam is ontle<strong>en</strong>d aan e<strong>en</strong> gehucht dat lag op de plek waar<br />
nu de Oranje-Nassaukazerne staat. E<strong>en</strong> niet te bevestig<strong>en</strong><br />
anekdote stelt dat het dorp als dank voor verle<strong>en</strong>de di<strong>en</strong>st<strong>en</strong><br />
aan Amsterdam (heiwerk Oude Kerk) <strong>en</strong> op uitdrukkelijk verzoek<br />
van de dorpeling<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> de stadsgr<strong>en</strong>s getrokk<strong>en</strong> werd.<br />
Dat mede omdat het dorp zwaar geled<strong>en</strong> had onder de gevolg<strong>en</strong><br />
van e<strong>en</strong> stormramp <strong>en</strong> dijkdoorbraak in 1651 waarbij de<br />
stad zich inzette voor reparatie <strong>en</strong> droogmak<strong>en</strong> in 1653. De<br />
omweg was niet zo heel groot; eerder had de vroedschap al<br />
beslot<strong>en</strong> dat het hele scheepsbouwgebied van de oostelijke eiland<strong>en</strong><br />
(Katt<strong>en</strong>brug t/m Oost<strong>en</strong>burg) ingeslot<strong>en</strong> moest word<strong>en</strong>.<br />
Behalve aan kor<strong>en</strong>mol<strong>en</strong> de Ruyter bood dit bolwerk vanaf<br />
1814 ook plaats aan de meekrapfabriek (ofwel garancinefabriek)<br />
van M<strong>en</strong>del & Bour. Na sloop daarvan (1885) is de bebouwing<br />
tuss<strong>en</strong> Kazernestraat <strong>en</strong> Alexanderplein ontstaan.<br />
De Ruyter (de Ruiter)<br />
Mol<strong>en</strong> de Ruyter begon zijn lev<strong>en</strong> op het bolwerk naast de<br />
tweede St. Anthoniespoort (nu Muiderstraat) als hout<strong>en</strong> grondzeiler.<br />
Die werd rond 1662 verhuisd naar het bolwerk Out<strong>en</strong>waal<br />
in de nieuwe stadsomwalling. Hij werd in 1726 met 24<br />
voet verhoogd tot stellingmol<strong>en</strong>. Er is sprake van het mal<strong>en</strong><br />
van zowel kor<strong>en</strong> als van grut.<br />
Veel meer nog dan mol<strong>en</strong> de Gooyer kreeg de Ruyter door de<br />
bouw van de Oranje-Nassaukazerne (1810-4) ernstige problem<strong>en</strong><br />
met de vrije windvang.<br />
19