LETISIA SUSANNA HEYNS

Ten einde die uitgangspunte van die sosiaal konstruksionisme na behore te kan
verstaan is dit nodig om die ontstaan daarvan, na aanleiding van ander teoretiese
raamwerke wat `n grondslag daarvoor gelê het, uiteen te sit.
2.1 TEORETIESE RAAMWERKE WAT `N ONDERBOU VORM TOT DIE SOSIAAL
KONSTRUKSIONISME
Die sosiaal konstruksionisme kan volgens Shaw (1996:177) as `n verdere uitbreiding
van die konstruktiwisme gesien word. Beide die konstruktiwisme en sosiaal
konstruksionisme is deel van die post-modernistiese epistemologieë en huldig as sulks
ooreenstemmende uitgangspunte. Die vernaamste uitgangspunt is dat die werklikheid
gekonstrueer word en nie ondersoek word nie. (Vgl. Boyd 1991:775 en Von
Glasersfeld 1995:1.)
Ten einde die sosiaal konstruksionisme te begryp, is dit nodig dat enkele
hoofbeginsels en uitgangspunte van die konstruktiwisme kortliks aangedui word. Du
Plessis (2000:56–76) identifiseer drie teoretici, naamlik Muturana, Von Glasersfeld en
Kelly as grondleggers van die konstruktiwisme. Hulle werk verteenwoordig die
struktuurdeterminisme (Maturana), die radikaal konstruktiwisme (Von Glasersfeld), en
die persoonlikheidskonstrukte teorie (Kelly). Maturana en Kelly dui aan hoe interne
komponente soos die strukturele samestelling van die individu asook sy kognitiewe
konstrukte `n bepalende invloed uitoefen in die konstruering van sy werklikheid. In Von
Glasersfeld se uiteensetting van die radikaal konstruktiwisme fokus hy veral op die rol
van ervaring en meegaande kognitiewe prosesse in die ontwikkeling van
werklikheidskonstruksies (Du Plessis 2000:56).
2.1.1 Maturana se Struktuurdeterminisme
Maturana se struktuurdetermisme kan op grond van die volgende uitgangspunte
omskryf word:
33