amsterdam%20waterbestendig

De periode na 1965
Water als vestigingsfactor
Na zeven eeuwen van een sterk op elkaar afgestemde ontwikkeling, is het nauwelijks
voor te stellen dat er een periode is geweest waarin die integrale benadering van
het stedelijke systeem en het watersysteem niet vanzelfsprekend was. Het op orde
hebben van de waterhuishouding werd lange tijd ingegeven door praktische overwegingen,
het houden van droge voeten en het economisch functioneren van de
stad, en later ook vanwege de esthetische betekenis, waardoor Amsterdam talloze
fraaie bruggen bezit en de representatieve waarde van de Gouden Bocht ongekend
hoog is. De wisselwerking hield in dat de twee systemen zich voortdurend aan elkaar
moesten aanpassen.
Vanaf de jaren zestig van de vorige eeuw raakte het leven met water echter volledig
op de achtergrond. Het water verloor zijn transportfunctie ten gunste van
het landverkeer, tientallen grachten werden gedempt en problemen met de waterhuishouding
werden langs civieltechnische weg opgelost. Water verdween uit het
stedenbouwkundig ontwerp.
Toevallig of niet, ook het stedelijke leven raakte in verval. Mensen trokken decennia
lang de stad uit. Pas vanaf eind jaren tachtig sloeg de suburbanisatie om en werd het
centrumstedelijk wonen in Amsterdam weer ontdekt. Grote delen van de binnenstad
kregen een opknapbuurt en monofunctionele werkgebieden transformeerden tot
hippe gemengde woonwerkmilieus. Het water en de schoonheid ervan kwamen weer
terug op de tekentafel! Enerzijds kwam de nadruk te liggen op wonen, werken en
recreëren aan het water met de bouw van 18.000 woningen op eilanden – in plaats
van een polder- in het IJmeer en de transformatie van de IJ-oevers. Anderzijds maakt
de huidige problematiek zoals bodemdaling in combinatie met de toenemende
hevigheid van regenbuien en grotere pieken en dalen in de rivierafvoeren duidelijk
dat rekening houden met water in een stedelijk ontwerp van een waterstad altijd
noodzakelijk blijft.
In deel 2 wordt de werking van het watersysteem in detail uitgelicht. Het gaat zowel
over de bescherming tegen overstroming van de metropoolregio Amsterdam als
over de functie wateraan- en afvoer door de boezemsystemen.
De situatie in de periode na 1965
Water als recreatieve functie, zeilen langs het Java-eiland
23