bestemmingsplan hortusbuurt - Gemeente Groningen

ontmanteling van de vesting Groningen. Hier is de stedenbouwkundige situering karakteristiek. Op
een smalle, langgerekte strook grond, tussen de Nieuwe Ebbingestraat en de Nieuwe Boteringestraat,
werd bebouwing neer gezet: aanvankelijk twee scholen en in de jaren dertig vrijstaande
luxueuze villabebouwing, allen gericht op het Noorderplantsoen. De schoolgebouwen vormden
een monumentale afsluiting van de reeks vrijstaande bebouwing in het groen.
Recent is een woongebouw gerealiseerd - op de hoek van de Boteringesingel en de Nieuwe
Boteringestraat - op de plek van één van de beide scholen. De locatie is een bijzondere plek in de
stad. Het is de kruising van de Boteringestraat, de oudste route richting de noordelijke ommelanden,
en het Noorderplantsoen, het voormalige vestingwerk van de stad. Het Noorderplantsoen is in
stedenbouwkundige zin een ruimte van de eerste orde, de Nieuwe Boteringestraat van de tweede, en
de Noorderbinnensingel van een derde orde. De oriëntatie van de bestaande bebouwing in de strook
is dan ook in zijn geheel gericht op het plantsoen; de nieuwbouw op de hoek heeft daarnaast een
oriëntatie op de Nieuwe Boteringestraat.
De tweede school, die naast de hiervoor genoemde locatie ligt aan het Noorderplantsoen, is
opgeknapt en heeft opnieuw een schoolfunctie gekregen ten behoeve van de tweede-fase-onderwijs
van de academie Minerva. Daardoor kan het gebouw ook zijn monumentale uitstraling behouden en
vindt er geen aantasting van de gevel plaats.
Met de nieuw- en verbouw wordt gestreefd naar een ruimere opzet in het groen, passend in de reeks
losse gebouwen in het groen. Het parkeren is op eigen terrein opgelost. Ontsluiting vindt plaats vanaf
de Noorderbinnensingel.
3.8 De gebieden tussen de radialen
Rijksuniversiteit Groningen (RUG)
Aangezien Groningen een studentenstad is, maakt de RUG een onlosmakelijk en zichtbaar deel uit
van de stad als geheel. De universiteit is voor de stad van grote betekenis. Op sommige plekken is zij
dominant aanwezig en geeft zij gezicht aan de stad, ook in de Hortusbuurt. Onder andere door deze
functie is de Hortusbuurt niet alleen een woonbuurt geworden, maar is het nog steeds een binnenstadsbuurt
met meerdere, ook in de architectuur zichtbare, functies. De RUG, samen met de
bijbehorende spin-off, maakt deel uit van die veelkleurigheid die de Hortusbuurt tot zo'n aantrekkelijk
gebied maken.
In het gebied omsloten door de Grote Kruisstraat, de Grote Rozenstraat en de Nieuwe Kijk in ’t
Jatstraat bevindt zich de voormalige Hortus Botanicus van de RUG. Tot in de jaren zestig had de
bebouwing hier het karakter van een gesloten bouwblok, maar met de komst van het Alfa-gebouw
vond een inbreuk op dit eeuwenoude stedenbouwkundige principe plaats. Het gebouw was een
vreemde eend in de bijt; het is neergezet vanuit een andere stedenbouwkundige visie: een visie die
uitging van de compositie van losse gebouwen in de ruimte. Het Alfa-gebouw stond los in zijn
omgeving, uit de rooilijn, in het groen en van alle kanten zichtbaar. Het sluit qua typologie, hoogte,
architectuur, schaal en morfologie niet aan op zijn omgeving.
Het bestemmingsplan Binnenstad ’76 voorzag in een verdere uitbreiding van de RUG in dit gebied en
was een afspiegeling van het zogenaamde "Planologisch Basis akkoord" uit 1978 tussen de RUG en
de buurtorganisatie. Het plan gaf voor het binnenterrein mogelijkheden om tot 6 bouwlagen te
bouwen met een maximale vloeroppervlakte van circa 25500 m² (inclusief vrijstelling). Dit hield in
dat naast het Alfa-gebouw nog 19500 m² binnen dit bouwblok mogelijk was. Door de terugloop van
de studenten is het nooit tot een voortzetting gekomen van de ontwikkelingen, die met het Alfagebouw
begonnen zijn. Ook de herijking van 1982 heeft niet dadelijk tot bouwactiviteiten geleid.
Integendeel, een deel van de locatie is afgestoten en daar zijn nu woningen gebouwd.
Bestemmingsplan Hortusbuurt/ Noorderplantsoen, versie vaststelling, augustus 2001
19