Bijlage 11 Archeologie
Bijlage 11 Archeologie
Bijlage 11 Archeologie
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
5. Achtergronden<br />
5.1 Fysisch-geografische achtergronden<br />
De bodem van Enkhuizen behoort geografisch gezien tot de kustvlakte van Nederland en<br />
is gevormd tijdens het Holoceen (ca. 9.550 v. Chr. tot nu). Kenmerkend voor de kustvlakte<br />
zijn de afwisselende zeewater- en zoetwaterafzettingen. Deze afzettingen zijn ontstaan in<br />
een waddenmilieu, waarin zeewater via getijdengeulen het gebied in en uit stroomde. Zand<br />
werd hierbij in en rond de getijdengeulen afgezet, terwijl fijnere kleideeltjes verder weg van<br />
de geulen bezonken. Wanneer een getijdengeul verlandde en de invloed van de zee tijdelijk<br />
verdween, ontstond een zoetwatermilieu waarin veen werd gevormd. Door deze veranderende<br />
invloed van de zee bestaat de bodem in West-Friesland afwisselend uit lagen veen en klei<br />
(Wormer Laagpakket van de formatie van Naaldwijk). Tijdens het Subboreaal (3.550 tot 1.100<br />
v. Chr.) had de zee door het breder worden van de strandwallengordel nauwelijks nog toegang<br />
tot de kustvlakte. Het milieu in dit gebied verzoette, waardoor een dik pakket veen kon<br />
worden gevormd (het Hollandveen Laagpakket). Door inklinking van de kleigronden tekenden<br />
de zandige getijdengeulen zich af als langgerekte ruggen in het landschap. De bewoning in<br />
West-Friesland in de Midden- en Late-Bronstijd (1.500 tot 800 v. Chr.) concentreerde zich op<br />
de flanken van deze geulruggen. 2 Op de geomorfologische kaart van Nederland is zichtbaar<br />
dat twee geulenruggen naar de binnenstad van Enkhuizen lopen (afb. 3). Door toenemende<br />
vernatting werd West-Friesland rond 800 v. Chr. verlaten. Tot het ontstaan van de handelsplaats<br />
Medemblik omstreeks 700 n. Chr. was het gebied vermoedelijk onbewoond. 3<br />
140910 / 520468<br />
2 Berendsen 2004, 260-263.<br />
3 Besteman 1990, 107.<br />
<strong>11</strong><br />
150523 / 528320<br />
Afb. 3 Uitsnede van de geomorfologische kaart van Enkhuizen en omgeving. In geel de zandige geulruggen.<br />
Bron: ArchisII.<br />
Legenda<br />
TOP50_CBS<br />
GEOMORFOLOG<br />
Wanden<br />
Hoge heuve<br />
Terpen<br />
Hoge duinen<br />
Plateaus<br />
Terrassen<br />
Plateau-ach<br />
Waaiervorm<br />
Niet-waaierv<br />
Lage ruggen<br />
Welvingen<br />
Vlakten<br />
Laagten<br />
Ondiepe dal<br />
Matig diepe<br />
Diepe dalen<br />
Water<br />
Bebouwing<br />
Overig (Dijke<br />
0 1 km<br />
N
Change language