'De kracht van mediation' - Saxion Hogescholen

4. Mediation
4.1 Algemeen
Indien er geen overeenstemming kan worden bereikt in het bezwaartraject is het uiteraard mogelijk
om in beroep te gaan bij de rechtbank. De rechter beslist dan over de uitkomst van het geschil.
Er bestaat echter ook de mogelijkheid om via mediation tot een oplossing te komen.
Mediation is een vorm van conflictbemiddeling, waarbij de betrokken partijen hun geschil zelf
proberen op te lossen. Ze doen dit met behulp van een onafhankelijke en deskundige
conflictbemiddelaar: de mediator.
In een mediation worden alle aspecten en achtergronden van het geschil besproken met de andere
partij. Zo heeft belastingplichtige direct invloed op het verloop van het overleg, wat de kwaliteit van de
uiteindelijke oplossing verbetert. Mediation kan uitkomst bieden bij een geschil dat steeds verder
escaleert, of wanneer de communicatie stagneert. Partijen zitten letterlijk met elkaar om tafel en
kunnen samen zoeken naar mogelijke oplossingen. Een geslaagde mediation betekent niet per
definitie dat er een aanpassing van de aanslag plaatsvindt.
Voorbeeld:
Mevrouw X heeft bezwaar ingediend tegen de definitieve aanslag inkomstenbelasting 2004. Er
bestaat onduidelijkheid over het te betalen bedrag. Mevrouw X is van mening dat de definitieve
aanslag niet terecht is, omdat zij recht heeft op uitbetaling van de algemene heffingskorting. Het
bezwaar is afgewezen en mevrouw X heeft beroep ingediend. Op verzoek van justitie hebben beide
partijen ingestemd met mediation.
Tijdens de mediation is de werking van de regelgeving met betrekking tot de uitbetaling van de
algemene heffingskorting aan de minst verdienende partner uitgelegd. Mevrouw X heeft het bezwaar
ingetrokken en de hoogte van de aanslag is ongewijzigd gebleven.
Veel geschillen kunnen via mediation worden opgelost. Echter niet elk geschil is geschikt voor
mediation. Als belastingplichtige een principiële uitspraak wil over een puur juridische vraag is
mediation niet het meest geschikte middel. Het is dan beter dat de rechter uitsluitsel geeft over hoe
de wet moet worden toegepast.
De mediator probeert te achterhalen waar het geschil in essentie over gaat. Hij is speciaal opgeleid
om vastgelopen overleg weer in beweging te krijgen. Hij zoekt bij partijen naar hun werkelijke
belangen in plaats van alleen stil te staan bij hun formele standpunten. Doel is het bereiken van een
oplossing die voor alle partijen aanvaardbaar is. De mediator legt partijen daarbij niets op en spreekt
geen inhoudelijk oordeel uit.
Tijdens de mediation ligt de reguliere procedure tijdelijk stil. Als partijen het ondanks de mediation
niet of slechts gedeeltelijk met elkaar eens worden, treedt de reguliere procedure weer in werking.
Er zijn twee verschillende soorten fiscale mediation te onderscheiden:
1. Mediation kan plaatsvinden tijdens het behandelproces op verzoek van de Belastingdienst of
belastingplichtige: mediation bij de Belastingdienst.
2. Indien dit niet is gebeurd en belastingplichtige is in beroep gegaan, dan bestaat er nog de
mogelijkheid dat Justitie partijen de vraag stelt of zij gebruik willen maken van mediation.
Het verschilt per rechtbank hoe hiermee wordt omgegaan. De zaken van de regio Oost vallen
onder de rechtbank in Arnhem. De rechtbank in Arnhem stelt partijen bij ieder beroepschrift
inkomstenbelasting/vennootschapsbelasting, waarbij niet een duidelijk fiscaal theoretisch
geschilpunt speelt, de vraag of zij gebruik willen maken van de mogelijkheid tot mediation.
Binnen de Belastingdienst wordt dit ook wel Justitie mediation genoemd.
„De kracht van mediation‟ 12