scriptie WTH CJ Hulshof.pdf - Saxion Hogescholen

7. Internationaal recht
7.1 Inleiding
Het internationale recht is een belangrijk onderdeel van het Nederlandse rechtsstelsel. Als een internationaal
verdrag is geratificeerd en bekendgemaakt zijn alle nationale organen verplicht er zorg voor te dragen dat er
maatregelen worden genomen ter nakoming van de verdragsregels. Om deze reden kan ik er niet om heen ook
aandacht te besteden aan de verdragen die van belang zijn in het kader van huiselijk geweld. Ik zal in dit
hoofdstuk als eerste aandacht besteden aan de universele mensenrechten om vervolgens meer specifiek in te
gaan op verdragen die de bescherming van vrouwen en kinderen tot onderwerp hebben. De uitwerking van
deze verdragen in het beleid in Nederland zal ik eveneens aan de orde brengen.
7.2 Mensenrechten
Als reactie op de Tweede Wereldoorlog stelde de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties (VN) op 10
december 1948 de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM) op. In deze verklaring zijn de
30 belangrijkste burgerlijke, politieke, economische, sociale en culturele rechten van de mens opgenomen 45 .
Alle landen die lid zijn geworden van de VN hebben de rechten, zoals opgenomen in de Universele verklaring,
geaccepteerd. De Universele verklaring voor de rechten van de mens is vervolgens uitgewerkt in een aantal
bindende mensenrechtenverdragen. In 1966 zijn bijvoorbeeld het Internationaal Verdrag inzake Burgerrechten
en Politieke Rechten (IVBPR) aangenomen. In het IVBPR zijn een aantal klassieke rechten en vrijheden
opgenomen. Je kunt hierbij denken aan het recht op leven (art. 6), het recht op vrije verplaatsing (art. 12) en het
recht op bescherming tegen inmenging in het privé-leven (art. 16) 46
.
In Europa is het belangrijkste verdrag in verband met de mensenrechten het Europees Verdrag voor de Rechten
van de Mens en fundamentele vrijheden (EVRM). Alle lidstaten van de Raad van Europa zijn partij bij dit
verdrag. De bepalingen van het EVRM hebben in Nederland directe werking. Dit betekent dat ook de burgers
zich kunnen beroepen op de bepalingen uit dit verdrag en de Nederlandse rechter de grondrechten uit het
EVRM toepast. Sinds 1998, sinds de inwerkingtreding van het elfde protocol, kunnen burgers na uitputting van
de nationale rechtmiddelen, zich richten tot het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) in
Straatsburg. Als het hof uitspraak heeft gedaan in een bepaalde zaak, dan dient ook de Nederlandse rechter de
jurisprudentie van het hof te volgen 47
. Belangrijke grondrechten die in het EVRM zijn opgenomen zijn
bijvoorbeeld het in art. 5 opgenomen recht op vrijheid en veiligheid en het in art. 8 opgenomen recht op privéleven.
7.3 Bescherming van vrouwen en kinderen
Op internationaal niveau is er al jaren belangstelling voor de bescherming van vrouwen en kinderen. In 1979
heeft de VN een verdrag tot stand gebracht dat de uitbanning van alle vormen van discriminatie jegens
vrouwen beoogd. Onder vrouwendiscriminatie wordt verstaan (art. 1 VN-vrouwenverdrag):
"elke vorm van onderscheid, uitsluiting of beperking op grond van geslacht, die tot gevolg of tot doel
heeft de erkenning, het genot of de uitoefening door vrouwen van de rechten van de mens en de
fundamentele vrijheden op politiek, economisch, sociaal of cultureel gebied, op het terrein van de
burgerrechten of welk ander gebied dan ook, ongeacht hun huwelijkse staat, op de grondslag van
gelijkheid van mannen en vrouwen aan te tasten of teniet te doen".
45 http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/vragen-en-antwoorden/wat-is-de-universele-verklaring-van-de-
rechten-van-de-mens.html [29-09-2010]
46 Werner en Wessel (2005) blz. 346
47 Werner en Wessel (2005) blz. 348 en Verheugt (2007) blz. 550-553
29