Maxandu slachtoffer ECT - De Binnenvaartkrant

DE BINNENVAARTKRANT PAGINA 51
Viskweek is belangrijkste economische pijler van het eiland
Vissersvloot Orkney in
enkele jaren gedecimeerd
In de jaren tachtig en negentig
maakte de Schotse vissersvloot
een ongekende groei
door. Zelfs toen kabeljauw
en schelvis schaars begonnen
te worden op de Noordzee
werd er driftig geïnvesteerd
in nieuwe twinriggers. De
rondvisvloot van de Orkneyeilanden
nam eveneens in
omvang toe. Met nieuwe en
grotere vaartuigen konden de
vissers ook de gebieden ten
westen van Schotland bevissen.
Echter de bomen groeiden
niet tot in de hemel en
verschillende saneringsrondes
moesten er aan te pas komen
om weer evenwicht tussen
de vangstcapaciteit en de
omvang van de visbestanden
te scheppen. In enkele jaren
tijd is de rondvisvloot van
Orkney gedecimeerd tot een
handjevol rondvistrawlers.
In Peterhead en Aberdeen vielen
grote klappen tijdens de
saneringen in 2002 en 2003.
De vloot van Orkney ontsnapte
eveneens niet aan sanering.
In 2002 werden er drie relatief
grote rondvistrawlers reeds
gesaneerd. Stonden er in 2000
nog zo’n 29 vaartuigen geregistreerd
in Kirkwall (Orkney),
waaronder zo’n vijftien rondvistrawlers.
In 2006 zijn nog
maar vijf vaartuigen operationeel.
Een enkeling voert de
vis trouw aan in Lerwick en de
overige vier maken gebruik van
de visafslagen in Scrabster en
Aberdeen. In tegenstelling tot
Shetland, waar twee visafslagen
zijn, is er op Orkney geen
visafslag. Naast de vijf rondvistrawlers
bestaat de vloot
nog uit een groepje scallopers,
die op St. Jakobsschelpen vist,
en krabbenpotters. De krabbenpotters,
geregistreerd in
het oostelijk gelegen vissersplaatsje
Kirkwall, vissen vooral
vanuit Stromness.
Maar ook de scallopvissers
hebben het niet makkelijk.
De uit 1970 daterende K-1106
‘Ranger’, ooit gebouwd in
Denemarken, ligt al geruime
tijd werkloos voor de kant.
De krabbenpotters daarentegen
doen het redelijk goed. In
2004 kwam de 17 meter lange
K-78 ‘Celtic Down II’ in de
vaart voor een schippereigenaar
die op het eiland Westray
woonachtig is.
Kwekerijen
Naast de bescheiden vloot zijn
er nog de kwekerijen die het
overigens goed doen. Er zijn
ongeveer twaalf zalmkwekerijen
en een kabeljauwkwekerij.
De haven van Kirkwall
wordt dan ook gedomineerd
door modern uitgeruste werkschepen
die bedoeld zijn om
bakken met kweekvis van de
drijvende kooien naar de wal
te brengen, waar de verwerking
plaatsvindt. Deze tak
zorgt voor veel werkgelegenheid
op Orkney. Verder telt
de vloot nog een aantal kleinschalige
bootjes die op krabben
en kreeften vissen en soms
achter de rondvis aangaan.
Visserijgeschiedenis
Orkney heeft geen traditionele
visserij gekend zoals Shetland.
Op de eilandengroep beschik-
De opgelegde scallopvisser K-1106 in de haven van Kirkwall
De recent in de vaart gekomen krabbenpotter K-78 in de haven
van Stromness. (foto’s W.M. den Heijer)
te men slechts over een klein
aantal ervaren vissers. Het uit
zeventig eilanden bestaande
gebied was meer geschikt voor
landbouw en veeteelt dan Shetland.
Desalniettemin plukten
enkele dorpsgemeenschappen
op de noordelijke eilanden van
de Orkneys de vruchten van de
bloeitijd van de haringvisserij
eind negentiende eeuw. Veel
Schotse vaartuigen maakten
gebruik van de bescherming
van enkele natuurlijke haventjes
en tegelijkertijd werd de
haring aan wal gekaakt en
gekuipt. Stromness was het
centrum van de visserij.
Met veerboten vanuit Scrabster,
Aberdeen en John O’Groat is
het mogelijk om op de Orkneys
te komen. De eilandengroep
biedt een verscheidenheid aan
vergezichten met een telkens
wisselend wolkendek. Ongeveer
achthonderd jaar geleden
verschenen de Vikingen op het
eiland. Maar de geschiedenis
van Orkney gaat nog veel verder
terug, want op het eiland
Skara Brae zijn overblijfselen
gevonden van gemeenschappen
uit de prehistorie. Er zijn
ondergrondse kamers, die uit
de Neolitische tijd dateren (De
Neolitische tijd is de laatste
periode waarin mensen stenen
werktuigen gebruikten).
Een zandstorm in 1850 legde
deze overblijfselen allemaal
bloot. De bebouwing is volgens
deskundigen nog ouder
dan de piramides in Egypte.
Voor Orkney zijn de historische
‘juwelen’ een toeristische trekpleister.
In de eerste weken van augustus
opereerde vrijwel de gehele
Nederlandse staandwantvloot
in de haven van Scheveningen.
Naast de Scheveningse kottertjes
lagen vrijwel dagelijks de
UK-146, UK-129, IJM-10, IJM-
369, HD-96, YE-6, YE-63, WR-
66 en de WR-220 in de haven.
De IJM-10 was een nieuwkomer.
Eind mei verkocht Jan
de Visser de bestaande IJM-10
De staandwantvisserij op tong
en zeebaars vanuit Scheveningen
heeft afgelopen zomer
weer een behoorlijke ontwikkeling
laten zien. De meest
recente aanwinst voor de
Scheveningse vloot is de SCH-
100. Het gaat hier om de voormalige
IJM-10. Het scheepje is
weliswaar klein van stuk maar
29 AUGUSTUS 2006
Nieuwe IJM-10 vist
incidenteel vanuit
Scheveningen
naar Scheveningen, die inmiddels
als SCH-100 aan de visserij
deelneemt. Ter vervanging
kocht Jan de Visser in Zweden
de SG-124. Een scheepje dat
wat groter en ruimer is dan
de voorgaande boot van de
IJmuidenaar. Hij liet de SG-124
omschrijven naar IJM-10 en
vanaf eind juli viste de stoere
boot met typisch Scandinavisch
uiterlijk vanuit Scheveningen.
De IJM-10 hier afgemeerd langszij de opgelegde IJM-11 in de
Tweede Haven van Scheveningen. (foto W.M. den Heijer)
SCH-100 neemt deel
aan staandwantvisserij
heeft een typisch Deens uiterlijk.
Rond juni startte de SCH-
100 met de eerste visreizen. In
de eerste week van augustus
viel het voor de eigenaar niet
mee om een lonende besomming
te maken. De stevige
wind hield de meeste kleine
scheepjes voor lange tijd binnen.
De SCH-100 afgemeerd in de Eerste Haven van Scheveningen.
(foto W.M. den Heijer)