Praktische handleiding - Holcim

More documents

Recommendations

Info

Sterkteklassen Cement wordt ingedeeld in drie druksterkteklassen die worden aangeduid met de waarden 32,5, 42,5 en 52,5 (tabel 1.1.2). Deze drie klassen worden aangevuld met drie subklassen volgens hun beginsterkte: n normale sterktetoename (sterkteklasse aangeduid met letter “N”) n snelle sterktetoename (sterkteklasse aangeduid met letter “R”) n langzame sterktetoename (sterkteklasse aangeduid met letter “L”), subklasse voorbehouden aan het cementtype CEM III. Bijkomende Belgische kenmerken In België bestaan er bijkomende kenmerken voor cement die niet voorkomen in de Europese norm. Deze bijkomende kenmerken worden hierna opgesomd: Cement met hoge bestandheid tegen sulfaten (HSR) volgens de norm NBN B 12-108. HSR-cement (High Sulphate Resisting) wordt gebruikt voor beton dat blootgesteld wordt aan de bijzonder agressieve inwerking van sulfaten, zoals bijvoorbeeld beton in contact met grond die meer dan 3000 mg/kg sulfaten bevat, of met vloeistoffen die meer dan 500 mg/kg sulfaten bevatten. Voor het cementtype CEM I is het bijkomende HSR-kenmerk afhankelijk van de chemische samenstelling van het cement (meer bepaald het aluminaatgehalte, Al2O3, en het gehalte tricalciumaluminaat, C3A). Door hun samenstelling (hoog slakgehalte) bezitten alle cementen van het type CEM III/B en CEM III/C het bijkomende HSR-kenmerk. Het type CEM V/A (S-V) kan eveneens het HSR-kenmerk bezitten, afhankelijk van zijn chemische samenstelling. Cement met begrensd alkali-gehalte (LA) volgens de norm NBN B 12-109 LA-cement (Low Alcali) wordt gebruikt wanneer er risico is van alkali-silicareactie, d.w.z. wanneer de volgende twee voorwaarden vervuld zijn: n vochtige omgeving n het beton bevat granulaten die gevoelig zijn voor alkaliën of waarvan de gevoeligheid onbekend is. Sterkteklasse 32,5 L 2) 32,5 N 32,5 R 42,5 L 2) 42,5 N 42,5 R 52,5 L 2) 52,5 N 52,5 R Betonbestanddelen Cement Druksterkte 1) [N/mm2 ] Beginsterkte Normsterkte 2 dagen 7 dagen 28 dagen - - ≥ 10 - ≥ 10 ≥ 20 ≥ 10 ≥ 20 ≥ 30 ≥ 12 ≥ 16 - ≥ 16 - - - - - Het bijkomende LA-kenmerk kan worden toegekend aan cement CEM I, CEM III/A, B of C en CEM V in functie van het totaal gehalte aan Na2O-equivalent. Cement met hoge aanvangssterkte (HES) volgens de norm NBN B 12-110 Cement van het type CEM I HES (High Early Strength) voldoet aan bijkomende criteria voor de minimale druksterke na 1 dag en is dus geschikt voor snelle ontkisting of ingebruikname: n CEM I 42.5 R HES => druksterkte na 1 dag ≥ 10 N/mm 2 n CEM I 52,5 N HES => druksterkte na 1 dag ≥ 15 N/mm 2 n CEM I 52,5 R HES => druksterkte na 1 dag ≥ 20 N/mm 2 Overgesulfateerd cement volgens de norm NBN B12-111 (speciaal cement) Het belangrijkste bestanddeel van overgesulfateerd cement is gegranuleerde hoogovenslak (S) : het slakgehalte bedraagt meer dan 80%. De twee andere bestanddelen zijn calciumsulfaat en een activeringssysteem. De sterkteklasse, bepaald op mortel met een specifieke water-cementfactor 0,4, kan 30, 40 of 50 N/mm2 zijn. De genormaliseerde benaming van overgesulfateerd cement is CSS. Gezien zijn hoog slakgehalte heeft dit cement het bijkomende kenmerk HSR en meestal is het ook LA. ≥ 32,5 ≤ 52,5 ≥ 42,5 ≤ 62,5 ≥ 52,5 --- 1) Bepaald volgens methode NBN EN 196-1 2) Subklasse voorbehouden aan het cementtype CEM III (NBN EN 197-4) Tabel 1.1.2. Sterkteklassen van cement volgens de normen NBN EN 197-1 en NBN EN 197-4. 11 1.1
1.1 Tabel 1.1.3. Classificatie en invloed van toevoegsels 12 Betonbestanddelen Cement Cement met lage hydratatiewarmte De norm NBN EN 197-1/A1 duidt met de letters LH op cement met lage hydratatiewarmte. Een LH-cement is een cement waarvan de hydratatiewarmte, bepaald volgens NBN EN 196-8 na 7 dagen of volgens NBN EN 196-9 na 41u., niet groter is dan 270 J/g. Voorbeelden van genormaliseerde benamingen: CEM Cement CEM Cement CEM Cement I Cementtype I (Portlandcement) II Cementtype II (SamengesteldPortlandcement) III Cementtype III (Hoogovencement) Type toevoegsel Inert Puzzolaan Latent hydraulisch 52,5 Sterkteklasse 52,5 B Toevoegselpercentage tussen 21 en 35 % B Toevoegselpercentage tussen 66 en 80 % R Snelle sterktetoename M Mengsel van toevoegsels 42,5 Sterkteklasse 42,5 CE Conform aan EN 197-1 LL-S-V De toevoegingen zijn: kalksteen, hoogovenslak en vliegas N Normale sterktetoename HES Hoge aanvangssterkte 32,5 Sterkteklasse 32,5 LH Lage hydratatiewarmte Deze eigenschap laat toe om de temperatuurstijging in het beton als gevolg van de cementhydratatie te beperken. Dit is vooral belangrijk voor massief beton waar de warmte-afgifte naar de omgeving zeer langzaam verloopt. BENOR Conform aan NBN EN 197-1 en NBN B12-110 N Normale sterktetoename CE Conform aan EN 197-1 Chemische reactie Invloed #= Verhoging $ = Verlaging Geen reactie of hoogstens een oppervlakkige reactie Reactie met calciumhydroxide en water: vorming van verbindingen vergelijkbaar met de hydraten van cement In aanwezigheid van activatoren (alkaliën, kalk, sulfaten) en water: vorming van verbindingen vergelijkbaar met de hydraten van cement CE Conform aan EN 197-1 HSR Hoge bestandheid tegen sulfaten # Verwerkbaarheid $ Porositeit (opvuleffect) # Verwerkbaarheid $ Porositeit # Duurzaamheid $ Hydratatiewarmte $ Beginsterkte # Eindsterkte $ Porositeit # Duurzaamheid $ Hydratatiewarmte $ Beginsterkte # Eindsterkte BENOR Confrom aan NBN EN 197-1 LA Begrensd alkali-gehalte Bestanddeel Kalksteen Kwartsmeel BENOR Conform aan NBN EN 197-1, NBN B12-108 en NBN B12-109 Kenmerken van de belangrijkste toevoegsels voor cement Zoals opgegeven in tabel 1.1.1, worden in cement naast Deze bestanddelen geven aan het beton bijzondere klinker ook andere hoofdbestanddelen gebruikt, die kenmerken zoals bijvoorbeeld een betere verwerkbaar- samen met de klinker vermengd en gemalen worden. heid, een dichtere structuur, een lagere hydratatiewarmte of een betere duurzaamheid. Classificatie Siliciumhoudende vliegas Microsilica Natuurlijke puzzolanen Gegranuleerde hoogovenslak (gedroogd en gemalen)
Page 1 and 2: Praktische handleiding Duurzaam bet
Page 3 and 4: 1.1 2
Page 6: Betonbestanddelen 1.1 Cement 1.2 Aa
Page 9 and 10: 1.1 Fig 1.1.1 Machines aan het werk
Page 11: 1.1 Tabel 1.1.1. Samenstelling van
Page 15 and 16: 1.1 Fig 1.1.10 Vergelijking van de
Page 17 and 18: 1.2 Fig 1.2.1 Bezinkings- bekken vo
Page 19 and 20: 1.3 Fig 1.3.3 Maasafmetingen van de
Page 21 and 22: 1.3 Tabel 1.3.7 Relatie tussen de v
Page 23 and 24: 1.3 Fig 1.3.10 Industrieel wassen v
Page 25 and 26: 1.4 Fig. 1.4.1 Effect van een super
Page 27 and 28: 1.4 26 Betonbestanddelen Hulpstoffe
Page 29 and 30: 1.5 28 Betonbestanddelen Toevoegsel
Page 31 and 32: 1.5 30 Betonbestanddelen Toevoegsel
Page 33 and 34: 2.1 Fig. 2.1.1 Relatief aandeel van
Page 35 and 36: 2.1 34 Van vers beton tot verhard b
Page 37 and 38: 2.2 Fig. 2.2.1 Drukproef op kubus.
Page 41 and 42: 2.3 Fig. 2.3.1 Slumpmeting Fig. 2.3
Page 43 and 44: Fig. 2.4.2 Wattmetercurve van een m
Page 45 and 46: 2.5 Fig. 2.5.3 Praktische waarden v
Page 49 and 50: 2.7 Fig. 2.7.1 Meten van de slumpfl
Page 51 and 52: 2.7 Fig. 2.7.5 Pompen van zelfverdi
Page 53 and 54: 2.8 Fig. 2.8.1 Gekleurd beton gegot
Page 55 and 56: 2.8 Fig. 2.8.5 Plafond van het Louv
Page 57 and 58: 2.9 Fig. 2.9.1 Nabehandeling door a
Page 59 and 60: 2.9 Tableau 2.9.1 Nabehandelings- m
Page 61 and 62: 2.10 Fig. 2.10.5 Voorbeeld van een
Page 63 and 64:
2.11 62 Van vers beton tot verhard
Page 65 and 66:
Page 67 and 68:
Page 69 and 70:
3.1 68 Oorzaken en preventie van be
Page 71 and 72:
3.2 Fig. 3.2.2 Betonneringsfasen va
Page 73 and 74:
Page 75 and 76:
Page 77 and 78:
Page 79 and 80:
Page 81 and 82:
3.5 Fig. 3.5.3 Goede verdeling van
Page 83 and 84:
Page 85 and 86:
3.7 Fig. 3.7.1 Goed bestand 84 Oorz
Page 87 and 88:
Page 89 and 90:
3.9 Fig. 3.9.1 Blootgekomen wapenin
Page 91:
4 90 Bibliografie, normen en nuttig
show all

Praktische handleiding - Holcim

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?