Ingrijpende herziening van het Curaçaose rechtspersonenrecht een ...

herziening van de wetgeving inzake personenvennootschappen is gebaseerd op het in Nederland
inmiddels ingetrokken wetsvoorstel tot vaststelling van titel 7.13 van het Burgerlijk Wetboek, 7 met de
kanttekening dat de op Curaçao ingevoerde openbare personenvennootschap geen rechtspersoonlijkheid
kan worden toebedeeld. Dat is merkwaardig omdat de optionele rechtspersoonlijkheid nu juist een
speerpunt was van het Nederlandse wetsvoorstel. 8
Plan van aanpak
In deze bijdrage bespreken wij de belangrijkste aanpassingen van Boek 2 CBW, zijnde de aanpassingen
die betrekking hebben op: (i) de vertegenwoordigingsregeling, (ii) de tegenstrijdig belangregeling, (iii)
doeloverschrijding, en (iv) de introductie van de “vennootschappelijke overeenkomst”, een
aandeelhoudersovereenkomst die aan strikte vormvereisten voldoet en aan wiens bepalingen
vennootschapsrechtelijke werking toekomt. Tot slot komen een tweetal andersoortige wijzigingen aan bod
in de rubriek “varia”, waaronder de introductie van de enquêteregeling in het recht van Curaçao. Een
aantal andere wezenlijke wijzigingen, waaronder het schrappen van de persoonlijke
aansprakelijkheidstelling van bestuurders en stemgerechtigde aandeelhouders bij een outbound
grensoverschrijdende omzetting en de invoering van de outbound grensoverschrijdende fusie, moeten we
noodgedwongen buiten beschouwing laten in deze bijdrage.
2. Spoedcursus rechtspersonenrecht van Curaçao
De Landsverordening herziening Boek 2 CBW stelt, gelet op het aantal wijzigingen, om redenen van
overzichtelijkheid de gehele tekst van Boek 2 CBW opnieuw vast en heeft onmiddellijke werking, met
uitzondering van bepalingen die de regeling van de aandeelhouder-bestuurde BV’s wijzigen, die voor
reeds bestaande aandeelhouder-bestuurde BV’s pas gelden per 1 januari 2014. 9 Alvorens nader in te
gaan op de Landsverordening herziening Boek 2 CBW, bespreken we bij wijze van introductie enkele
scharnierpunten van het huidige Curaçaose rechtspersonenrecht. Het rechtspersonenrecht van Curaçao
is net als in Nederland samengebracht in Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek en volgt tot op zekere
hoogte het Nederlandse voorbeeld. Een reden voor de gelijkenis tussen beide rechtsstelsels kan worden
aangetroffen in artikel 39 lid 1 van het Statuut van het Koninkrijk der Nederlanden, dat bepaalt dat onder
meer het burgerlijk- en handelsrecht in Nederland, Aruba, Curaçao en Sint Maarten zoveel mogelijk op
overeenkomstige wijze wordt geregeld (dit staat bekend als het concordantiebeginsel). 10 De Nederlandse
versie is echter niet klakkeloos overgenomen en de verschillen zijn talrijk. Belangrijkste keuze die heeft
7 Kamerstukken I 2004-2005, 28746, A, Vaststelling van titel 7.13 (vennootschap) van het Nederlands Burgerlijk Wetboek en
Kamerstukken I 2009-2010, 31065, A, Aanpassing van de wetgeving aan en invoering van titel 7.13 (vennootschap) van het
Nederlands Burgerlijk Wetboek.
8 De beweegredenen voor deze, ons inziens betreurenswaardige, keuze van de Curaçaose wetgever worden toegelicht in: J.J.A.
Hamers, ‘Contractuele samenwerkingsvormen in Aruba, Curaçao, en St. Maarten: de nieuwe regeling van titel 7.13 BW’, TAR
Justicia, 2010, no. 3/4, p. 272-273.
9 Deze uitzondering is opgenomen in Artikel II (Overgangsrecht), onder 2 van de Landsverordening herziening Boek 2 CBW.
10 Zie voor een kritische beschouwing van het concordantiebeginsel, onder meer: J.P. de Haan, Vreemd recht: enkele opmerkingen
over Nederlands-Antilliaans recht n.a.v. het 50-jarig bestaan van het concordantiebeginsel, in: Gedenkboek 50 jaar Statuut, red.
A.C. van Romondt, L.D. Gomez, J.P. de Haan, C.L. Milliard en R. St. Jago, Zutphen: Walburg Pers, 2005, p. 137-147.
2