Uitrusten in Frankrijk - Logeion

14 How to
Future Search in Nederland
Eric Spaans en Gemma van der Ploeg zijn twee Nederlandse
organisatieadviseurs die werken volgens de
filosofie van Weisbord en Janoff. Ze maakten in 2002
kennis met Future Search toen ze op studiereis waren
in Amerika. Wat hen in deze methode aansprak, was
het feit dat het de verantwoordelijkheid teruggeeft
aan de mensen die de verandering uiteindelijk ook
realiseren. ‘Het gaat er niet om dat je ze vertelt wat
ze moeten gaan doen, maar dat je ze de gelegenheid
geeft te doen wat zij vinden dat nodig is en effectief.
Het is kennis die in overdaad aanwezig is in de organisatie
zelf’, legt Spaans uit. Van der Ploeg vult aan:
‘Je werkt met de werkelijkheid die er is. Dat klinkt
misschien logisch, maar meestal gaan we daaraan
voorbij. Negeren van tegengestelde belangen heeft
geen zin. We laten mensen zien welke belangen er
zijn, door ze in één zaal bijeen te brengen. Bovendien:
er is vaak veel meer overlap dan de deelnemers in
eerste instantie denken.’
Efficiënter
Niet alleen voor organisatieadviseurs kan Future
Search een bruikbare methode zijn. Ook communicatieadviseurs
kunnen er in hun dagelijks werk gebruik
van maken. Bijvoorbeeld in participatietrajecten,
waarbij de overheid burgers in haar plannen wil betrekken.
Volgens Spaans en Van der Ploeg zou dat een
stuk efficiënter kunnen dan nu veelal gebeurt. Spaans:
‘Voor de inrichting van een nieuwbouwgebied betekent
dit bijvoorbeeld dat de gemeente het plan maakt samen
met makelaars, projectontwikkelaars, welzijns- en
onderwijsinstellingen en potentiële bewoners en winkeliers.
Uiteindelijk heeft iedereen namelijk hetzelfde
doel: Een leefbare wijk. Hoe je zo’n wijk vormgeeft, dat
bepaal je dan samen.’
Loslaten
Eén van de meest uitdagende dingen van de aanpak
vinden Spaans en Van der Ploeg dat zij als procesbegeleider
geen inhoudelijke rol spelen tijdens het proces.
Van der Ploeg: ‘Je moet durven loslaten. Iedereen heeft
de neiging van te voren te bedenken wat de uitkomsten
moeten zijn. Het is juist de kunst echt te luisteren naar
de deelnemers, zonder daar een eigen oordeel aan
vast te knopen. Het enige dat wij als begeleiders doen,
is het proces op gang brengen en ervoor zorgen dat
er een veilige omgeving is waarin de deelnemers hun
ideeën naar voren kunnen brengen.’
Tekst: Wieneke de Bruin * Foto: Jaap Spieker
‘Het was wel een moeilijke opdracht’, vervolgt Marcia. ‘Het
lastigste is dat je geen geld tot je beschikking hebt.’ De
tweedejaars studentes konden voor het schrijven hun PR-plan
veel inspiratie putten uit een college van hun docent Marcellus
de Graaf. Liese: ‘Voor een klant van zijn reclamebureau
ontwikkelde hij een campagne die mensen moest stimuleren
hun troep niet op straat maar in de prullenbak te gooien.
Zijn aanpak was grappig en simpel. Op de prullenbak werd
een sticker geplakt met de tekst: This is a trash can. Andere
voorwerpen kregen een sticker met: This is not a trash can.’
‘Dat bracht ons op het idee onze boodschap simpel en grappig
te houden. Daarnaast wilden we vooral de overeenkomsten en
niet de verschillen benadrukken’, vult Lieke haar teamgenotes
aan. ‘Zo bedachten we Boomerang-kaarten met twee identieke
poppetjes, een Vlaming en een Nederlander, met daaronder de
Elk jaar strijden jonge, veelbelovende
studenten om de Van Hulzen PR
tekst: Zoek de zeven verschillen.’
Bij het opstellen van hun plan maakten de studentes gebruik van
de multi-step-flow theorie, die ervan uit gaat dat het effectiever
is een kleine groep goed te bereiken dan een grote groep maar
half. Daarom kozen zij voor de subdoelgroep festivalgangers.
Marcia: ‘Bezoekers van muziekfestivals zijn vaak maatschappelijk
betrokken en tolerant en staan daardoor open voor de
boodschap van onze campagne.’ Lieke geeft een voorbeeld: ‘Zo
wilden we op festivals discussies organiseren die geleid zouden
worden door cabaretiers; om dat stukje humor erin te brengen.’
Dat niet alleen Lieke, Marcia en Liese ervan overtuigd waren
dat muziek verbroedert, bleek uit de reactie van de jury. De
studentes gingen naar huis met de eerste prijs, een geldbedrag
van € 1500,00. ‘Ik heb inmiddels mijn vakantie geboekt’, grapt
Lieke tot slot.
Fris
Talentenprijs. In de veertiende editie
van deze competitie mochten de deelnemers
hun communicatietalent loslaten op een
fictieve case: samenvoeging van Nederland
en Vlaanderen. Lieke Kreuzberg, Marcia
Hauptmeijer en Liese Sanders van de
Noordelijke Hogeschool Leeuwarden wisten
daar wel raad mee. Na weken hard werken
en een paar nachten doorhalen, sleepten
zij de eerste prijs in de wacht. ‘We wilden
gewoon winnen’, vat Lieke hun motivatie
nuchter samen.
‘We wilden gewoon winnen’
15