Uitrusten in Frankrijk - Logeion

36 Logeion congres Logeion congres 37
Pas vooral op voor
zijn tweede vrouw
Jeroen Smit, auteur van het boek De Prooi, heeft de sterkste openingszin van het
congres: ‘Zowel bij Ahold als ABN AMRO hebben de communicatieafdelingen
hopeloos gefaald.’ Zo zet hij bijna 300 toehoorders direct op het puntje van hun
stoelen. Gedurende een uur weet hij zijn openingsstelling te staven door te wijzen op
ontluisterende staaltjes menselijk conflict die de communicatieprofessionals in beide
organisaties hadden moeten zien maar misten of niet durfden aan te pakken. ‘In een
gezonde organisatie zijn er checks and balances die pure hoogmoed voorkomen. In
beide bedrijven was dit mechanisme ver te zoeken. Zo dacht Kees van der Hoeven
van Ahold op het laatst echt dat hij over water kon lopen, zo bejubeld en met prijzen
behangen was hij.’
‘En ABN AMRO? Typisch geval van koester je trots maar waak voor blinde trots. Hoe
haal je het in je hoofd te denken dat je een global bank kunt zijn als het bestuur bestaat
uit zes witte Nederlandse mannen? De enige diversiteit in de raad van bestuur zat in
hun studententijd. Van de zes leden hadden er twee bij het Utrechtse corps gezeten,
twee bij dat van Leiden en twee bij het corps Rotterdam. Waar zijn dan je checks and
balances? In dergelijke gevallen is er een haast bovenmenselijke kracht nodig om
een andere persoonlijkheid in het bestuur toe te laten dan je zelf bent. Want die zou
eens vragen kunnen stellen. Maar daarmee mis je de controles die nodig zijn om als
organisatie succesvol te blijven.’
De communicatie in beide bedrijven was feitelijk spiegelbeeldig. Bij Ahold stond een
chique mannetjesmaker aan het hoofd van de afdeling. Hij voerde een actief beleid
om de positieve kanten van topman Van der Hoeven optimaal te benutten. ‘Van der
Hoeven kon rekenen en had humor. Een zeldzame combinatie’, merkt Smit op. Hij
werd neergezet als humorist en de dingen werden steeds leuker en meer glossy. ‘Zo
veranderde het jaarverslag op het laatst in een soort Quote; de ELLE Ahold.’
‘ABN AMRO kenmerkte zich door een totaal gebrek aan respect voor communicatie.
Dit was een professionele organisatie waar professionals werkten. En dat zijn mensen
van het gelijk hebben. De top zag niet dat er een verschil is tussen gelijk hebben en
gelijk krijgen. Rijkman Groenink heeft letterlijk een keer gevraagd waarom de bank nog
persconferenties hield. Die vond hij vervelend en journalisten schreven het toch altijd
verkeerd op.’
Ik of wij
Smit: ‘Mensen die succesvol zijn, gaan geloven dat zij gelijk hebben. Communicatiemensen
moet die neiging terugduwen, al was het maar als hofnar. Een goede manier
om erachter te komen of de baas afglijdt, is hem scoren op het woord “ik”. In het begin
spreekt de baas nog van wij. Maar als hij geroemd wordt om zijn aanpak veranderen
gesprekken langzaam van wij naar ik. Hij gaat geloven werkelijk in zijn eentje
verantwoordelijk te zijn voor het succes.’
‘Staat je baas vier keer in een jaar in de societyrubriek van de Telegraaf? Knip het uit en
Roland Jurriëns, hoofd communicatie
gemeente Utrecht ‘Ik
ben gekomen om informatie en kennis
uit te wisselen. Dit congres is één van
de gelegenheden die ik daarvoor bezoek.
Ik vind het prettig te spreken met
vakgenoten met verschillende achtergronden.
Het aantrekkelijke daaraan is
dat je verschillende inzichten kunt delen
en dat kan heel verfrissend werken.
Ook kun je ervaringen uitwisselen en
met name je netwerk onderhouden. In
de informele contacten voldoet dit congres
aan mijn verwachtingen. Ik vind
95 hotelkamers
echter de aansluiting tussen sprekers
en deelnemers niet altijd optimaal. Bij
de sprekers waar ik geweest ben, lijkt
het soms op acquisitie, waardoor het
element risico- en crisiscommunicatie
net teveel op de achtergrond raakte.’
Ivar Nijhuis, hoofd concerncommunicatie
gemeente
Rotterdam ‘Dit is het jaarcongres
van ons vakgenootschap. Daar hoor je
800
kleine hapjes telde
het voorgerecht, het
nagerecht bestond
uit in totaal 526
hapjes
te zijn. Niet alleen vanwege de uitwisseling
van kennis en informatie maar
ook om bij te praten en de vakbroeders
weer eens te zien. Een mooi moment in
het jaar om elkaar te ontmoeten. Dat
lukt tot nu toe erg goed. Ik spreek heel
veel collega’s weer eens echt en dat
gaat in een leuke afwisseling van inhoud
en ontspanning. Het programma
zelf vond ik sterk beginnen met Tjibbe
Joustra; iemand met veel praktijkvoorbeelden.
Daarna vond ik het een beetje
inzakken; dat bleef voor mij teveel aan
de oppervlakte. Ik vond dat meer voor
mensen die minder goed in de materie
zitten dan je hier mag verwachten.
De workshops vond ik wel weer sterk.
Zo vond ik het mooi om te zien hoe
gestructureerd Akzo Nobel de zaken
regelt.’
leg het voor. Hier met een wijntje, daar met een haring, hier dansend en hier met een
vrouw die je niet kent. Op dat moment denkt de lezer: die man loopt alle recepties in
het land af. En dat wil de lezer niet; die wil dat jij je bedrijf runt.’
Zonnekoning
Tot slot wijst Smit op zogenaamd Zonnekoninggedrag: ‘Als het huis van de baas groter
wordt dan 900 vierkante meter of zijn landgoed groter wordt dan vier hectare; verkoop
onmiddellijk al je aandelen. Een Amerikaans onderzoek heeft uitgezocht dat de baas
tegen die tijd lijdt aan het geloof dat hij een soort halfgod is. En daaraan gaat het bedrijf
uiteindelijk altijd naar de knoppen.’
Maar hoe onderken je het Zonnekoninggedrag van je eigen baas? Dat is voor Smit
simpel: ‘De echte checks and balances zitten thuis. Op je werk mag je tot halfgodniveau
opstijgen, zolang je thuis wordt aangesproken op het feit dat je het vuilnis niet hebt
buitengezet en je niet hebt gestofzuigd. Dat maakt je weer mens. Dit mechanisme blijft
werken tot de tweede vrouw om de hoek komt kijken’, zegt Smit. Hij krijgt de lachers
op zijn hand maar de uitleg is zowel ontluisterend als waar. ‘Je eerste vrouw is verliefd
geworden op de persoon die je bent en zij straft hautain gedrag af. De tweede vrouw
is verliefd op alles om je heen. En dan vallen de checks and balances weg. Zoals de
Engelsen zeggen: your first wive stays with you for better and for worse, your second
wife for better and your purse.’
U piekert. Of piekt u?
www.brain-box.nl ||
Het tweedaags congres van Logeion werd dit jaar mogelijk gemaakt door:
en door Actorion
Communicatie,
Projactive BV en
Sallcom Werktalent.
(advertentie)
Communicatiecoaching
950-68 Brainbox adv 216x65.indd 1 29-06-2009 09:41:17
2
2
2
2
2