blootstelling aan endotoxinen en het voorkomen van ... - Stowa

6
STOWA 2004-41 BLOOTSTELLING AAN ENDOTOXINEN EN HET VOORKOMEN VAN KLACHTEN BIJ WERKNEMERS VAN RIOOLWATERZUIVERINGSINSTALLATIES
AANBEVELINGEN
6.1 SAMENVATTENDE CONCLUSIES
Uit het blootstellingonderzoek blijkt dat de blootstelling aan endotoxinen op rioolwaterzuiveringsinstallaties
gemiddeld laag is. Overschrijding van (voorgestelde) grenswaarden
voor endotoxine, het voorstel van de Gezondheidsraad van 50 EU/m3 en de gedurende korte
tijd ingevoerde MAC waarde van 200 EU/m3 komt voor, maar de overschrijdingskansen zijn
gering. Desondanks wordt bij blootgestelde werknemers een verhoogd voorkomen van
klachten waargenomen. Ook blijken de klachten direct gerelateerd te zijn aan de endotoxinen-concentraties.
Deze waarnemingen zijn relatief uniek omdat dergelijke associaties
tot nu toe niet bij dergelijke blootstellingniveaus zijn waargenomen. Hiervoor zijn mogelijk
een paar verklaringen te geven. Het lijkt minder waarschijnlijk dat specifieke pathogene
micro-organismen de geobserveerde klachten veroorzaken, omdat dan ook verwacht zou
worden dat infectieziekten regelmatig bij deze populaties worden waargenomen.
6.2 AANBEVELINGEN
Uit deze conclusies volgen een aantal aanbevelingen, welke zijn ingedeeld naar het niveau
waarop deze opgepakt dan wel uitgevoerd moeten worden. De volgende niveaus zijn hierbij
onderscheiden: beheerders en medewerkers van rwzi’s, sector- of brancheniveau, en algemeen
niveau. Per aanbeveling wordt eerst aangegeven op basis van welke conclusie de betreffende
aanbeveling wordt geformuleerd.
6.2.1 AANBEVELINGEN VOOR DE BEHEERDERS EN MEDEWERKERS VAN RWZI’S
Uit dit onderzoek is gebleken dat voor medewerkers de kans dat zij aan endotoxinen concentraties
worden bloot gesteld die de toekomstige MAC-waarde van 200 EU/m3 overschrijden
heel klein is (< 1 %). Ook de kans op overschrijding van de gezondheidskundige
grenswaarde is klein (circa 4 %). Slechts bij een beperkt aantal handelingen staan
medewerkers bloot aan concentraties endotoxinen die hoger zijn dan gewenst.
52
Aanbeveling:
• De medewerkers van rwzi’s een reëel inzicht geven in de gevaren van blootstelling
aan endotoxinen. Attendeer hen met nadruk op werkzaamheden waarbij blootstelling
aan endotoxinen beperkt moet worden.
Er is gebleken dat bij een aantal specifieke handelingen medewerkers aan hogere concentraties
endotoxinen worden bloot gesteld dan wenselijk is. Dit betreft in het bijzonder de
werkzaamheden waarbij slib in combinatie met water geaërosoliseerd wordt. Voorbeelden
hiervan zijn schoonmaakwerkzaamheden en sommige onderhoudswerkzaamheden. Deze
laatst genoemde werkzaamheden betreffen vooral de slibontwatering en dan met name de
zeefbandpers, en de roostergoedverwijdering in een inpandige, slecht geventileerde ruimte.