'Strafbeschikking biedt nieuwe kansen' - Openbaar Ministerie

02
openbaar ministerie jaargang 14 nummer 2 FEBRUARI 2008
‘Strafbeschikking biedt
nieuwe kansen’
Hugo Hillenaar, projectleider OM-afdoening (thema)
Alle afdoeningsvormen op een rij (schema)
CIE-officieren hebben (bijna) niets te verbergen

Hoek van Jan
Onvergeeflijk
De jongen kreeg een straf. Natuurlijk. Hij
had zijn daad toch ook ruiterlijk toegegeven.
Maar de straf van de rechter was maar
de helft van het verhaal. De straf die hem
thuis zou wachten. De toorn van zijn kersverse
echtgenote. Daar draaide het uiteindelijk
om.
Het was een zaak als zovele. Ik weet niet
eens meer wat hij fout had gedaan. Een
kleine kraak gezet, geloof ik. De behandeling
op de zitting kabbelde wat voort. De
rechter vroeg, de jongen antwoordde. Hij
bekende. Ja, het was een domme actie. Nee,
hij kon niet precies zeggen waarom hij het
had gedaan. Spijt? Uiteraard. En de schade
was al vergoed.
Uiteindelijk belandden we bij zijn persoonlijke
omstandigheden. Het ging eigenlijk
heel goed met hem. Hij had werk, een leuke
baan. Beviel hem goed. Net verhuisd naar
een mooi huis. Druk aan het inrichten. Ook
was hij sinds kort getrouwd. Zijn lief zat
achter hem in de zaal. Hij was heel blij met
haar. Terloops vroeg de rechter wanneer het
huwelijk had plaats gevonden.
En toen ging het mis. Heel erg mis. Ik zag
de jongeman een beweging inzetten. Wilde
hem nog toeroepen: ‘doe het niet!’ Maar het
onvergeeflijke voltrok zich. Onvermijdelijk.
Hij draaide zich om, keek naar zijn jonge
bruid en sprak: ‘wanneer was dat ook al
weer?’
Op dat moment zag hij zijn fout in. De straf
van de rechter nam hij gelaten. Maar hij
verliet toch met hangend hoofd en zwaar
gemoed de zaal.
Jan Hoekman
OPPORTUUN
tijdschrift voor het
openbaar ministerie
JAARGANG 14
NUMMER 2
FEBRUARI 2008
Opportuun is het personeels- en relatiemagazine
van het Openbaar Ministerie.
Het blad wordt gratis verstrekt aan de
medewerkers van het OM en andere
geïnteresseerden. Het blad verschijnt
twaalf keer per jaar.
De redactie is verantwoordelijk voor de
inhoud van het blad. Aan de in Opportuun
verstrekte informatie kunnen geen rechten
worden ontleend. Overname van artikelen
met bronvermelding is toegestaan.
Abonnementenadministratie
Wijzigingen? Stuur de adreswikkel met
de aangebrachte wijzigingen naar het
redactieadres, of mail de wijzigingen,
onder vermelding van het nummer op de
adreswikkel, naar opportuun@om.nl.
Redactieadres
Afdeling Communicatie, Parket-Generaal,
kamer 5.19, Prins Clauslaan 16, Postbus
20305, 2500 EH Den Haag. Telefoon:
070 – 3399840.
Eindredactie
Pieter Vermaas, 070 – 3399840 of
p.vermaas@om.nl.
Vaste medewerkers
Linda Bregman, Linda van Bruggen, Thea
van der Geest, Jan-Willem Grimbergen,
Jan Hoekman, Willem Hoogendoorn,
Josine ten Kate, Koos Spee, Gerard
Strijards.
Aan dit nummer werkten verder mee
Anne Hoeksema, Leo den Hollander,
Sjaak Klunder, Manon Nooteboom,
projectgroep OM-afdoening, Juriaan
Simonis, Gerard Trentelman
Foto omslag
Onno Kummer
Ontwerp
Fabrique, Delft
Druk
Zijlstra Drukwerk, Rijswijk
Oplage
7.650

OPPORTUUN Nummer 2 – 2008
Februari 2008 Thema: OM-afdoening Rubrieken
Grensverleggend vervolgen 6
Parketten Den Bosch en Den Haag reageren
op de Nationale ombudsman die het OM in
vorige Opportuun “grensverleggend vervolgen”
verweet.”
Rijksrecherche 8
‘Organisaties moeten naïevelingen tegen
zichzelf beschermen en er voor zorgen
dat hebzuchtigen geen kans krijgen.’
Rijksrecherche-directeur Harm Trip contra
graaiers en goedgelovigen.
Tweede Spoor 22
In het tweede spoor van het Versterkingsprogramma
staat professionele ambitie
centraal.
‘Niets te verbergen’ 24
Hans Pieters en Dirk van der Bel schreven
een boek over informatie en opsporing. ‘Wat
buitenstaanders verrast, is hoe transparant
het werk van de CIE is.’ Dubbelinterview.
Bejaardenoplichter 28
Met een babbeltruc ontfutselde John de M.
tienduizenden euro’s bij kwetsbare bejaarden.
Officier Ronald Steen en secretaris Elsa
de Heer Kloots startten operatie-Slechtvalk.
In vogelvlucht 12
De OM-afdoening in hoofdlijnen.
Strafbeschikkingsofficier 13
‘Ik wil dat bestraften kunnen leven met
hun straf’. Dat zegt Meint Geerds, sinds 1
oktober 2007 “Landelijk officier van justitie
Strafbeschikkingen”.
De Afdoeners 14
Hard werken, maar ook samen naar de Ierse
stamkroeg en een concert van Peter Gabriel.
‘Niemand neemt ons deze ervaring meer
af’, zeggen de leden van de projectgroep
OM-afdoening.
Afdoeningsschema 18
De weg kwijt in het woud der transacties,
bestuurlijke boetes en strafbeschikkingen?
Haal het Grote Afdoeningsschema uit het
hart van dit themanummer.
‘OM, reken je niet rijk’ 20
Een strafrecht- en een bestuursrechtwetenschapper
over de kansen van en grenzen
aan de strafbeschikking. ‘Het zou kunnen
gaan werken.’
Inhoud
‘We vullen elkaar prima aan’
De Doeners van de OM-afdoening, pagina 14
De Hoek van Jan 2
‘Onvergeeflijk’
KortOM 4
OMgeslagen 17
Leo den Hollander 27
‘Topcrimineel’
Personalia 30
Uitgelicht 32
‘Nattigheid’
Verkeer 34
2e etage 34
Gerard Strijards 35
‘Tante Severa’
AchterOM 36
3

4
KortOM
Belangrijke verandering jeugdstrafrecht
Per 1 februari 2008 treedt de Wet
Gedragsbeïnvloedende maatregel voor
jeugdigen in werking. De belangrijkste
wijziging is de invoering van een pedagogische
aanpak van langere duur.
Leo de Wit, hoofdofficier Amsterdam,
sprak tijdens zijn nieuwjaarsspeech over
de maatregel. ‘Een jongere die deze maat-
Landelijke implementatie GPS gestart in Zutphen
Op 1 februari is de landelijke implementatie
van GPS gestart in Zutphen.
In eerste instantie worden er transactiezaken
zonder slachtofferzorg, beslag en rijbewijzen
verwerkt in GPS. Gekozen is om in de
eerste fase een beperkt aantal overtredingen
regel krijgt opgelegd, wordt begeleid en
moet aan gedragstrainingen deelnemen.
Het doel is tot gedragsverandering te
komen en de kans op recidive te verkleinen.
De maatregel is een vorm van vrijheidsbeperking,
niet vrijheidsontneming.
Qua zwaarte bevindt de maatregel zich
tussen de voorwaardelijke veroordeling
met bijzondere voorwaarden en de taak-
(aanrijdingen materiële schade) en verkeersmisdrijven
(7 WvW94) in GPS te behandelen.
De CVOM handelt vanaf 1 februari 2008 de
feitgecodeerde 8WVW-zaken die in aanmerking
komen voor de OM-strafbeschikking
van de parketten Amsterdam en Den Bosch
in GPS af.
straf aan de ene kant. En een plaatsing in
een jeugdinrichting aan de andere kant.’
De eindregie van de gedragsmaatregel ligt
bij het Openbaar Ministerie en de feitelijke
uitvoering vindt plaats onder coördinatie
van de jeugdreclassering.
Tekst: Thea van der Geest
Fotograaf: Richard Hilgeman
Na 1 februari gaan meer parketten GPS
implementeren.
De laatste stand van zaken en de planning
van de landelijke implementatie zijn te vinden
op OMtranet, onder Organisatie > GPS.

OPPORTUUN Nummer 2 – 2008 KortOM
YouTube als
opsporingsmiddel
YouTube als opsporingsmiddel. Die
mogelijkheid werd op 17 januari besproken
door het dagelijks bestuur van de
Landelijke selectiecommissie opsporingsberichtgeving
(LSO).
Hoofdofficier Diederik Greive, voorzitter
van de LSO, constateerde dat de website
YouTube in korte tijd zeer populair is
geworden als het gaat om opsporingsberichtgeving.
Verschillende korpsen hebben
daar al berichten geplaatst of zijn van plan
dit te gaan doen. Of YouTube daadwerkelijk
een mogelijkheid kan bieden voor de
opsporing zal worden onderzocht door de
selectiecommissie. De regiefunctie van het
Openbaar Ministerie moet worden gewaarborgd,
meent Greive.
Drie PG’s kwamen op werkbezoek in Den
Bosch om het project “Veiligheid begint
bij voorkomen”, dat deel uitmaakt van het
kabinetsprogramma, in de praktijk te zien.
Veiligheidshuizen spelen een belangrijke
rol bij de realisering van het programma.
Het OM in Den Bosch participeert in vier
veiligheidshuizen.
TOM voor Sietze Tempel
Bij zijn afscheid als hoofdadvocaatgeneraal
van ressortsparket Leeuwarden
ontving Sietze Tempel een TOM-beeldje
uit handen van procureur-generaal Rieke
Samson-Geerlings.
’Sietze heeft een leven lang het OM gediend,
niet alleen het noorden, maar het héle OM.
Voor landelijke taken was hij altijd te porren’,
zei Samson in haar toespraak bij Tempels
afscheid. ‘Het noorden heeft vaak bewezen dat
bepaalde concepten werkten, die andere parketten
nog niet aandurfden. Dat is zeker ook
aan Sietze Tempel te danken.’ Daarbij wees
de PG op diens functie als plaatsvervangend
hoofdofficier in Assen en de laatste acht jaar
als hoofdadvocaat-generaal in Leeuwarden.
‘Kenmerkend was de nuchterheid waarmee
hij dat steeds gedaan heeft. Zorgvuldig,
integer, maar ook buitengewoon betrokken.
Betrokken bij de strijd tegen onrecht
en onveiligheid, en ook intens betrokken
bij het wel en wee van zijn eigen mensen.
Werkbezoek aan Bossche veiligheidshuis
Op 8 januari stond het werkbezoek op
de agenda. Drie PG’s en vertegenwoordigers
van het ministerie van Justitie,
Binnenlandse Zaken en de VNG namen
kennis van de Bossche situatie. Ook het
lokale bestuur en maatschappelijke organisaties
waren aanwezig.
Het Bossche veiligheidshuis kent twee unieke
eigenschappen. Een geautomatiseerd
doelgroepensysteem (personenindex - PIX)
zorgt voor een goede informatievoorziening
en uitwisseling voor de casusoverleggen.
Daarnaast is gekozen om niet onder één dak
met elkaar samen te werken, maar in een
virtuele vorm. Men komt slechts bij elkaar
voor het voeren van het casusoverleg.
Tijdens het werkbezoek werd voor de aanwezigen
een real life casus nagespeeld, om
daarna zelf aan een volgende casus deel te
nemen. Er ontspon zich een levendige discussie
die een aantal knelpunten/dilemma’s
bloot legde. Zo werd de ‘menselijke factor’
gemist en vond men dat er te veel nadruk
Dat alles doet hij zonder bombarie: “Doch
dyn plicht en lit de lju mar rabje”, ofwel doe
je plicht en laat de mensen maar kletsen.
Sietze, dat lijkt me bij uitstek jouw motto.’
Tempel (61) begon in 1974 als raio. In 1980
begon hij als substituut-officier in
Groningen, waar hij van 1981 tot 1986 als
arrondissementsofficier werkte. Voordat
hij in 1994 plaatsvervangend hoofdofficier
in Assen werd, werkte hij als arrondissementsofficier
eerste klasse in Middelburg
en Assen.
lag op repressie en te weinig op preventie.
PG Han Moraal constateerde dat er dikwijls
een tekort is aan doorzettingsmacht aan de
zorgkant. De zorgsector stelde overigens dat
hun caseload een snelle opvolging (‘spring
er maar op’), hoe menselijk wenselijk ook,
in de weg staat. Tekenend is dat Bureau
Jeugdzorg ook niet telkens kan deelnemen
aan dit overleg door een tekort aan menskracht.
Tips?
Heeft u tips voor de rubriek KortOM?
Neem contact op met de redactie via
p.vermaas@om.nl of 070 3399840.
5

6
Grensverleggend vervolgen?
Reacties op de column van de Nationale ombudsman
in vorig nummer.
In zijn column in de vorige Opportuun
(nummer 1 pagina 19) besteedt Nationale
ombudsman Alex Brenninkmeijer aandacht
aan de zaak van de Nederlandse
vrouw uit Boxtel die enige weken in voorarrest
heeft doorgebracht op verdenking
van het plegen van een illegale abortus
op een levensvatbare foetus van ruim 27
weken oud.
Hij refereert aan de visie van oppositiepartijen
in de Tweede Kamer die het ‘stuitend’
vonden dat de vrouw vast zat en de commotie
die hierover in de media is ontstaan.
Hij merkt op dat die publieke onrust naar
zijn mening een indicator vormt voor de
behoorlijkheidsvraag die kennelijk met deze
grensverleggende vervolging verbonden is.
Ik stel voorop dat ik het opmerkelijk vind
dat de Nationale ombudsman zich bij het
formuleren van zijn mening over een individuele
strafzaak (nota bene een strafzaak die
zich nog in de fase van het opsporingsonderzoek
bevindt) laat leiden door informatie
die hij kennelijk uit de media verneemt.
Zo schrijft hij dat zowel in Spanje als in
Nederland abortus na de 22 e week niet
meer is toegestaan. Het voert in het kader
van deze reactie te ver om de ingewikkelde
Spaanse abortuswetgeving te beschrijven,
maar de bewering dat in Spanje abortus na
de 22 e week niet meer is toegestaan is - zonder
verdere nuancering - niet correct.
Belangrijker vind ik de - apert onjuiste -
stelling van de heer Brenninkmeijer dat de
keuze voor vervolging van de Nederlandse
vrouw kennelijk is ingegeven door het feit
dat de Spaanse arts en de Spaanse kliniek
buiten het bereik van de Nederlandse
Justitie liggen.
Op 12 december 2007 heeft het OM in Den
Bosch in een uitgebreid persbericht uitleg
gegeven over deze zaak. Aan de inhoud van
dit persbericht is door de serieuze media de
nodige aandacht geschonken. Hieruit blijkt
dat het strafrechtelijk onderzoek is gestart
naar aanleiding van de verklaring van de
vader van het kindje. De vader was er namelijk
kort daarvoor achtergekomen dat zijn
vriendin niet meer zwanger was en dat het
verhaal dat zij hem vertelde, namelijk dat zij
in het ziekenhuis bevallen was van hun doodgeboren
kindje, niet kon kloppen. De vader
vroeg de politie letterlijk om hulp omdat hij
wilde weten waar zijn kindje was. Omdat zijn
kindje levensvatbaar was, kon het immers
nog in leven zijn en als het niet meer leefde,
wilde hij de mogelijkheid hebben om zijn
kindje te kunnen zien en te begraven.
Wat had OM anders moeten doen in deze
situatie dan een strafrechtelijk onderzoek
instellen?
Als het OM een dergelijke melding krijgt,
heeft het de taak én de verantwoordelijkheid
een adequaat opsporingsonderzoek uit te
voeren. Er zou ook – en terecht – publieke
onrust ontstaan als het OM niets zou doen.
In het belang van het onderzoek heeft de
vrouw enige weken in voorarrest gezeten.
Zodra het onderzoeksbelang dit toeliet,
is de voorlopige hechtenis van de vrouw
geschorst.
Het is mij als zaaksofficier opgevallen dat
vanaf het moment dat de media de beschikking
kreeg over het uitgebreide persbericht,
er in de media geen sprake meer was van
wat de heer Brenninkmeijer in zijn column
‘publieke onrust’ noemt. Kennelijk is het
handelen van politie en OM in de fase van
het opsporingsonderzoek voor veel mensen
niet onbegrijpelijk.
De Nationale ombudsman stelt dat nog nooit
een vrouw is vervolgd wegens het plegen van
een abortus op haar eigen lichaam en dat
het wellicht niet behoorlijk is om een vrouw
hiervoor te gaan vervolgen, zonder dat een
vooraankondiging door het OM is gedaan
van het (gewijzigd) vervolgingsbeleid.
Hij verliest hierbij uit het oog dat het in
deze strafzaak gaat om de abortus van een
levensvatbare foetus. Uit cijfers van het
parket-generaal blijkt dat het Openbaar
Ministerie in het verleden verschillende
malen vrouwen heeft vervolgd voor kindermoord
en kinderdoodslag en dat hiervoor
ook meermalen gevangenisstraffen zijn
opgelegd. De wetgever heeft de artikelen
van kindermoord en kinderdoodslag ook
toepasbaar verklaard op het doden van een
foetus die in staat is buiten het moederlichaam
in leven te blijven. Het is dus nog
maar de vraag of het bereik van de strafwet
in deze zaak zo onvoorspelbaar is als door
de heer Brenninckmeijer wordt gesteld.
Daarnaast kan zeker niet worden gesteld
dat er in Nederland een vervolgingsbeleid
is (geweest) waarbij vrouwen die levensvatbare
foetussen laten aborteren niet
zouden worden vervolgd. Een gewijzigd
vervolgingsbeleid zoals door de heer
Brenninkmeijer geschetst zou immers betekenen
dat het Openbaar Ministerie eerder
bij vergelijkbare zaken ervoor gekozen heeft
níet te vervolgen, en er nu voor zou kiezen
dit wél te doen. Van een dergelijk - gewijzigd
- vervolgingsbeleid is naar mijn oordeel
geen sprake.
Zoals gezegd bevindt de strafzaak tegen de
Nederlandse vrouw zich nog in de fase van
het opsporingsonderzoek. In dit onderzoek
wordt zowel belastend als ontlastend bewijs
betrokken.
In deze zaak zal de beslissing óf de vrouw
verder zal worden vervolgd nog worden
genomen. Mocht het OM tot deze beslissing
komen, dan zal deze beslissing uiteraard
pas worden genomen na zeer zorgvuldige
afweging.
Mariska Wijnbelt,
officier van justitie parket Den Bosch

OPPORTUUN Nummer 2 – 2008
De column is een bijzonder genre.
Doorgaans mogen columnisten zich van
de redacties die hen hebben aangezocht
veel permitteren en mede daardoor permitteren
columnisten zich dan ook heel
veel. De wetten van de verslaggevende
journalistiek zijn de op de column niet van
toepassing. De column is puur opiniërend.
Overdrijving en andere literaire vrijheden
zijn toegestaan.
In het geval van Alex Brenninkmeijer
hebben we te maken met een bijzondere
columnist, namelijk iemand die in het
dagelijks leven de belangrijke functie van
Nationale Ombudsman vervult. Een eerste
vraag is of de Nationale Ombudsman zich
evenveel kan permitteren als iedere andere
columnist. In beginsel moet het antwoord
op die vraag natuurlijk bevestigend luiden.
Maar het wordt wel riskant als de (kennelijk
vooral op mediaberichten gebaseerde)
column, zoals in het januarinummer van
Opportuun, de vorm aanneemt van een
beoordeling van een tweetal overheidsgedragingen.
Nog riskanter wordt het wanneer
die column de schijn oproept dat het tot
het normale takenpakket van de Nationale
Ombudsman hoort om vervolgingsbeslissingen
van het OM te beoordelen en dat bij
een dergelijke beoordeling de (in het strafrecht
onbekende) maatstaf zou gelden of
de gedraging ‛al dan niet behoorlijk’is. Gelet
op de kop boven de column zou de lezer
zomaar kunnen denken dat Brenninkmeijer
hier aan het woord is in zijn hoedanigheid
van Nationale Ombudsman.
Maar goed, laten we de columnist
Brenninkmeijer volgen en doen alsof voor
een strafrechtelijke vervolging het behoorlijkheidscriterium
geldt van artikel 9:27,
eerste lid, Awb. Wat is dat dan voor norm
die hij het OM voorhoudt? Wat had het OM
anders moeten doen in de zaak tegen de
gezinsvoogd van Savanna?. Hij haalt het
‘sine lege’-beginsel tevoorschijn en schrijft
daarover: “Het “sine lege” heeft niet alleen
die betekenis dat de vervolging en veroordeling
moeten berusten op een voorafgaande
strafbepaling. Ook speelt een rol de “behoorlijkheidsvraag”
of het bereik van de strafwet
al dan niet voorspelbaar is”.
De onbehoorlijkheid zou dan hierin hebben
bestaan dat een verdachte, in ons geval
de gezinsvoogd van Savanna, met een vervolging
is geconfronteerd die afweek van
het gangbare vervolgingsbeleid, terwijl die
afwijking niet tevoren als zodanig aangekondigd
was.
Maar: het “sine lege” (of, zo u wilt, het
nulla poena-beginsel) heeft die betekenis
niet, althans niet volgens wet, vaste
(straf)rechtspraak of heersende doctrine.
Brenninkmeijer mag natuurlijk best wensen
dat dit ooit anders wordt, maar hij moet niet
doen alsof dit nu al zo is.
Het door Brenninkmeijer geschetste beeld
van een OM dat als een olifant door de porseleinkast
van de vervolgingsbeslissingen
gaat is niet fair tegenover tegenover ons
als nauwst bij de zaak-Savanna betrokken
OM’ers. Het feit dat, in het geval van de vervolging
van de gezinsvoogd van Savanna,
veel andere gezinsvoogden zich niet konden
vinden in de beslissing van het OM om
te vervolgen, wil nog niet zeggen dat het OM
die beslissing lichtvaardig heeft genomen.
Integendeel. Zelden zal door alle betrokkenen
binnen het OM zo zorgvuldig een
vervolgingsbeslissing zijn afgewogen als
in deze zaak. Het feit dat er nog niet eerder
een gezinsvoogd was vervolgd betekende
niet dat voordien het OM-beleid zou zijn
geweest dat gezinsvoogden immuniteit
genoten. Dit was eenvoudigweg de eerste
zaak waarin de voogd zodanig langdurig op
essentiële punten heeft nagelaten te handelen
waar zij behoorde te handelen, dat in
dit geval na langdurige afweging van alle
belangen, inclusief die van de gezinsvoogd,
besloten is om een strafrechtelijk traject te
volgen.
Ingezonden 7
Zoals gezegd, een behoorlijkheidcriterium
zoals Brenninkmeijer zich blijkbaar
voorstelt, kent het strafrecht niet. Wel is de
beslissing om de gezinsvoogd van Savanna
te vervolgen, tweemaal voorwerp geweest
van een toetsing door de rechter en daarbij
zijn nadrukkelijk ook ongeschreven
rechtsbeginselen aan bod zijn gekomen.
Het verweer van de verdediging dat het
OM niet-ontvankelijk zou zijn omdat vervolging
strijdig zou zijn geweest met het
gelijkheidsbeginsel en het beginsel van een
redelijke en billijke belangenafweging, werd
door de rechtbank uitgebreid gemotiveerd
verworpen. Zo onbehoorlijk is het OM dus
blijkbaar niet. We vertrouwen er maar op
dat de Nationaal Ombudsman in onderzoeken
de zorgvuldigheidslat aanzienlijk
hoger legt dan de Nationale Ombudsman
als columnist.
Ingrid Degeling, Nicole Vogelenzang,
officieren van justitie
arrondissementsparket Den Haag

8
Tegen naïviteit en hebzucht
Rijksrecherche-directeur Harm Trip contra graaiers en goedgelovigen
Wie beweert dat hij in het gespreide bed van de doorgaans
integere Nederlandse overheid is gekomen, vindt de nieuwe
Rijksrecherchedirecteur niet aan zijn zijde. Nee, zegt Harm Trip.
Als de aandacht afneemt, glijden graaiers en goedgelovigen de
gevarenzone in. ‘Want naïviteit en hebzucht is van alle tijden.’
Obligaat begint hij. Bescheiden. Met inwisselbaar
managersjargon over kwaliteitsslagen,
meer samenwerken en expertise delen,
antwoordt Harm Trip op de (even obligate)
vraag over waar de vorig jaar februari
begonnen directeur met zijn Rijksrecherche
de komende jaren naar toe wil (Zie kader).
Maar dan is Trip nog niet terug in de Haagse
snackbar. Waarschuwt hij nog niet voor
Hyves-gebruik. Leest hij nog niet met stemverheffing,
lopend door zijn werkkamer,
wetsartikelen voor.
Harm Trip: ‘Je krijgt niet zo maar ineens een grote zak met geld toegeschoven.’
’n Obligate start, zo’n zin als: ‘Een integere
overheid is een voorwaarde voor een democratische
rechtsstaat.’ Ja keurig, geen speld
tussen te krijgen. Alleen, de vraag was: Wat
is de Harm-Tripfactor in Rijksrecherches
“kompas naar 2012”. Maar de directeur, eerder
werkzaam bij politie Haaglanden en het
KLPD, relativeert. Geen grote woorden over
de weg naar 2012. Accéntverschuivingen
zijn het. Bovendien al door zijn voorganger
ingezet.
De indruk dat hier een fletse manager
spreekt die op-de-winkel-past die toeval-
lig Rijksrecherche heet, verdwijnt echter.
Corruptiebestrijding trok Trip al een kwart
eeuw geleden.
Den Haag, 1982, het is al na twaalven.
Harm Trip, dan nog studerend aan de
Politieacademie, draait voor het eerst mee
met een nachtdienst. ‘Omdat we trek hadden
gekregen, besloten we een patatje te
halen. Een collega betaalt, met een briefje
van tien gulden. Krijgt ‘ie twee briefjes van
vijf piek terug! Toen dacht ik: Hé, klopt dat
wel? Of ik dat ook hard op zei? Eh, da’s een
goeie. Ja, volgens mij heb ik toen wel gezegd
dat het wisselgeld niet klopte. Toen werd ik
me voor het eerst heel bewust van corruptie.
Want die meneer van de snackbar deed
dat natuurlijk niet omdat hij ons zo aardig
vond, hè? Hij deed dat met een reden. Wat
in je in zo’n geval moet doen? Om het goede
wisselgeld vragen. En daarna het geval op
het werkoverleg aan de orde stellen. Ja, ik
had de patatboer ook direct de cautie kunnen
geven, haha, maar ik vind dat je eerst
naar binnen moet kijken. Integriteit begint
bij jezelf, daarna bij je collega’s en je organisatie,
en daarna bij de omgeving. Vraag je
direct om het goede wisselgeld dan geef je
een potentiële omkoper geen kans.’
Inmiddels is er bij de politie heel veel aandacht
voor, weet Trip. “Naggen en dalven”
– Trip zegt niet dat het nooit meer gebeurt,
maar veel minder dan vroeger.
‘Een integere overheid als voorwaarde voor
de rechtstaat’, zegt Trip dus. Meer indruk
maakt het als Trip zich daarna opricht en
het eenvoudig formuleert. ‘Mijn passie?
Nederland is een fijne plek om te wonen en
dat wil ik graag zo houden.’
Een integere overheid, zo zag hij bij de
KLPD-dienst Internationale Netwerken, is
niet vanzelfsprekend. Op dienstreizen in het
buitenland, op conferenties en bij Interpol,
ging Trip het steeds scherper zien: ‘Hoe
plezierig het hier is, ook al is Nederland niet

OPPORTUUN Nummer 2 – 2008 Integriteit
ideaal. Dat je hier niet bang hoeft te zijn
voor de overheid, dat maakt voor mij mijn
functie veel waard. Ik zie wel wat er mis is
-en daar leven we bij de Rijksrecherche van-
maar we zijn in staat om onpartijdig onderzoek
te doen, tot op het hoogste niveau.’
‘Naïviteit en hebzucht. Dát bedoel ik als ik
zeg dat ik zie wat er mis is. Naïevelingen hebben
niet in de gaten dat anderen misbruik
van hen maken. Hebzuchtigen zijn bereid
alles, inclusief de integriteit van de overheid,
opzij te zetten om te krijgen wat ze willen
hebben, terwijl ze het vaak al heel goed hebben.
Organisaties moeten de naïevelingen
tegen zichzelf beschermen en er voor zorgen
dat de hebzuchtigen geen kans krijgen. Van
belang is dan dat er een sfeer heerst waarin
mensen elkaar op hun gedrag kunnen aanspreken
zonder bang te hoeven zijn.’
Nederland heeft een goede naam, schenkt
veel aandacht aan integriteitsbeleid, is een
vaste klant in de top van ranglijsten van
minst corrupte landen. Het is voor Trip
geen reden achterover te leunen. Omdat
het van alle tijden is dat er naïevelingen en
hebzuchtigen zijn is integriteit “geen rustig
bezit”. ‘Als je je gaat wentelen in genoegzaamheid
en de aandacht voor integriteit
laat verslappen, ben ik er van overtuigd dat
het snel afglijdt.’
Dus waarschuwt hij de naïevelingen: corruptie
ís niet ver weg. ‘Je krijgt als ambtenaar
niet zo maar ineens een grote zak met
geld toegeschoven; de tactiek van de omkopers
is subtieler. Het begint met een kleine
kadootje, een flesje wijn die je aangeboden
krijgt voor een bijdrage aan een bijeenkomst.
Niks mis mee. Tenzij je een Château
Petrus uit 1961 krijgt toegeschoven kun je
dat aan iedereen uitleggen en ben je nog
niet aan het afglijden. Maar dan volgt na
de fles het etentje. Breng je een bezoek aan
de skybox. En voor je het weet neem je de
overbodig geworden lease-auto van iemand
over.’ Voor wie het nog niet in de gaten heeft,
dán is een nette zakelijke relatie gekanteld
in een corrupt contact.
‘Ja, er zijn aanwijzingen dat er criminele
organisaties zijn die geld opzij zetten om
opsporingsfunctionarissen ertoe trachten
te bewegen informatie te geven. Of ze corrumperen
een ambtenaar door zijn imago
te beschadigen. Door geruchten de wereld
in te slingeren. En dan kom ik weer bij naïviteit,
bij kwetsbaarheid en onbevangenheid.
MSN, Hyves, weblogs – je kunt er snel informatie
en geruchten mee verspreiden. En
deze informatie tegelijkertijd manipuleren.
Politiemensen of OM’ers melden zich soms
op een site aan en laten vanuit hun onbe-
Inzetcriteria Rijksrecherche
vangenheid veel te veel los over hun werk
of collega’s. Ze lijken zich niet te realiseren
dat zo’n site niet alleen openstaat voor een
beperkt aantal collega’s of vrienden, maar
dat miljoenen mensen erbij kunnen. Je zult
alert moeten zijn, want geruchten over ambtenaren
kunnen heel beschadigend zijn.
Met diezelfde kennis over communicatie
en internet kan Rijksrechercheonderzoek
dergelijke valse geruchten overigens ook
weer aan het licht brengen. Want iedereen
die bijvoorbeeld dingen op het net zet, laat
digitale sporen achter. Dus leiden we onze
medewerkers goed op ’
Zijn organisatie pakt niet elke zaak op.
Capaciteit dwingt de Rijksrecherche
tot inzetcriteria (zie kader ‘Inzet
Wanneer wordt de Rijksrecherche ingezet? Er zal steeds van geval tot geval over de
inzet van de Rijksrecherche worden beslist. Wel gelden de volgende algemene uitgangspunten;
1. De onderzoeken richten zich op (semi-)overheidsfunctionarissen;
2. Het gaat om onderzoeken naar een mogelijk gepleegd misdrijf dat de integriteit van de
overheid ernstig kan aantasten;
3. Het betreft gedragingen waarbij het onderzoek daarnaar niet alleen onpartijdig is, maar
waarbij zelfs de schijn van partijdigheid moet worden vermeden;
4. De inzet van de Rijksrecherche is gewenst vanwege haar bijzondere expertise of vanwege
de delicate verhoudingen die in een zaak een rol spelen.
“Typische rijksrecherchezaken” betreffen aan de functie te relateren verdenkingen van misdrijven,
gepleegd door opsporingsambtenaren, functionarissen werkzaam bij het OM en
Rechtspraak, en politieke en bestuurlijke ambtsdragers. Andere “typische” zaken betreffen
gevallen van vuurwapengebruik door opsporingsambtenaren met de dood of lichamelijk letsel
tot gevolg, overige confrontaties met opsporingsambtenaren met de dood of zwaar lichamelijk
letsel tot gevolg, en gevallen waarin aan de zorg van opsporingsambtenaren/het opsporingsapparaat
toevertrouwde personen zijn overleden of zwaar lichamelijk letsel hebben opgelopen.
De inzetcriteria worden toegelicht in de publicatie “Taken en inzet van de Rijksrecherche”,
te downloaden via www.rijksrecherche.nl > Inzetcriteria Rijksrecherche.
9

10
Rijksrecherche), opdat de - vaak gevoelige
- zaken echt uitgerechercheerd kunnen
worden. Maar de Rijksrecherche wordt
soms ook buiten de deur gehouden, weet
Trip. ‘Met name in gemeenteland, maar
ook elders in het openbaar bestuur zie je
dat men bij vermeende misstanden vaak
eerst een particulier, commercieel werkend
onderzoeksbureau inschakelt. Die hebben
weliswaar veel financiële expertise, maar ze
missen opsporingsbevoegdheden. En dat
kan ten koste van de bewijsgaring gaan. Stel
dat een particuliere speurder van Deloitte
tegen een gemeenteambtenaar zegt: “Mag
ik uw administratie even inzien?” Als de
ambtenaar dan “nee” zegt, heeft de particuliere
rechercheur geen strafvordelijke
bevoegdheden. Als er stukken thuis worden
bewaard door de ambtenaar wordt het nog
moeilijker voor de particuliere onderzoeker.
Het gevolg kan zijn dat stukken verdwijnen
of dat hij zijn verklaring afstemt met andere
collega’s. Maar als een rijksrechercheur om
de administratie vraagt en “nee” te horen
krijgt, kan hij de boel in beslag nemen. Ook
kan er een ‘zoeking’ in de woning of elders
plaatsvinden. Ik pleit er dus voor dat voordat
een gemeentesecretaris of een secretaris-generaal
een beslissing neemt, hij eerst
met de Rijksrecherche of met de officier van
justitie afstemt. Soms werkt goedbedoelde
zorgvuldigheid belemmerend als blijkt dat
er echt iets aan de hand is.’
Is die zorgvuldigheid wel altijd goedbedoeld?
Trip “kan natuurlijk niet kijken in
de hoofden van anderen”, maar erkent dat
met het instellen van particulier onderzoek
inderdaad het strafrecht buiten de deur
wordt gehouden. Trip staat op, zet zijn
leesbril op het puntje van de neus, en pakt
een wetboek. ‘En dáárom’ zegt de directeur
terwijl hij door het wetboek bladert, ‘is het
goed om het Wetboek van strafvordering
in het oog te houden.’ … ‘Hier, artikel 162,
lid 1 Wetboek van strafvordering luidt:
“Openbare colleges en ambtenaren die in
de uitoefening van hun bediening kennis
krijgen van een misdrijf met de opsporing
waarvan zijn niet zijn belast, zijn verplicht
daarvan onverwijld aangifte te doen, met
afgifte van de tot de zaak betrekkelijke stukken,
aan de officier van justitie of aan een
van zijn hulpofficieren”.’
De politie is ver in het oppikken van signalen
van klokkenluiders, veegt zaken
niet meer onder de tafel. Dat geldt ook
voor sommige departementen, zoals het
Ministerie van Verkeer en Waterstaat dat
relatief veel meldingen van integriteitsschendingen
krijgt. ‘V&W, dat vind ik nu
juist een mooi voorbeeld van waar het goed
gaat. Na de Bouwfraude heeft het departement
in een directeur Integriteit aangesteld.
Daarmee is aandacht in de ambtelijke top
verankerd. Dat er vervolgens veel meldingen
komen is juist erg goed.
‘Transparantie moet in de cultuur zitten.
Dáár hangt het vanaf of een klokkenluidersregeling
werkt. Je kunt het ook op papier
Rijksrecherche-doelen
op weg naar 2012
doodregelen, hè? Dan tuig je een ondoorzichtige
bureaucratie op en stuur je vervolgens
een klokkenluider weg omdat die het
verkeerde formulier heeft ingevuld. Dan
gaat het niet werken. Sommige departementen
hebben núl meldingen over integriteitsschendingen
en corruptie. Dat zijn nou
net degene waarover ik me zorgen maak.’
Tekst: Pieter Vermaas
Hoe zal de Rijksrecherche er in 2012 uit zien? Harm Trip ziet zes doelen.
1. Een kwaliteitsslag. ‘Dan zijn onze mensen nog beter opgeleid, ook als gevolg van het
Programma Versterking Opsporing en Vervolging. We vinden dat we onze voorsprong moeten
behouden, dus de kwaliteit van het optreden gaat omhoog.’
2. Meer samenwerking tussen RR en andere opsporingsdiensten. ‘Omdat we zien dat
opsporingsonderzoeken van politie en bijzondere opsporingsdiensten steeds complexer
worden. We hebben hun kennis nodig en willen hun onze kennis van bestrijding van corruptie
aanbieden. We zijn zelf ook niet groot genoeg om een eigen technische recherche
en observatieteam in dienst te hebben.’
3. Meer dan nu kijken naar de omkoper. ‘Nu onderzoeken we vooral de ambtenaar die
zich misschien heeft laten omkopen. Dat verandert. Immers beide partijen, omkoper en
omgekochte, hebben er belang bij hun activiteiten in het verborgene te houden.’
4. Meer focus op het openbaar bestuur. ‘Nu heeft grofweg de helft van de
Rijksrechercheonderzoeken betrekking op de politie, net als het OM een frontlijnorganisatie
die werkt met gevoelige informatie en dicht op criminelen zit. De politie heeft al lang
integriteitsbeleid, en kent veel Bureaus Interne Onderzoeken die in staat zijn onpartijdig
onderzoek te doen. Het openbaar bestuur kent dat veel minder. Onze indruk - maar we
gaan dat nu in kaart brengen - is dat we te weinig meldingen krijgen vanuit gemeenten,
provincies en rijk.’
5. Advies geven. ‘Als we in een onderzoek stuiten op elementen die het erg makkelijk hebben
gemaakt om de verkeerde dingen te doen, geven we advies. Soms tref je aan dat grote
aanbestedingen met slechts één handtekening kunnen worden bezegeld. Dat individuen
heel zelfstandig kunnen beslissen. Dat er nauwelijks toezicht is, of -als dat er wel is- dat er
geen cultuur is waarin je elkaar ergens op kunt aanspreken. Dat is misschien niet relevant
voor het strafbare feit, maar wel voor de organisatie. Die adviesfunctie is toch een aparte
tak van sport en dat willen we vaker en professioneler gaan doen. Vaak zeggen organisaties:
ja die medewerker was een rotte appel, maar de organisatie treft geen blaam. Maar
vraag je toch ook maar eens af of de appel niet in een verkeerd mandje heeft gelegen.’
6. Capaciteitsuitbreiding. ‘Het College van PG’s en de minister willen in het kader van de
aanpak van financieel-economische criminaliteit en corruptiebestrijding extra middelen
naar OM en Rijksrecherche, zodat er een kwaliteitsverbetering tot stand komt en we kunnen
uitbreiden. Dat geeft aan dat integriteitsbestrijding bij dit kabinet op de kaart staat.’

OPPORTUUN Nummer 2 – 2008 OM-afdoening
Thema
De OM-afdoening
Deze maand trad de Wet OM-afdoening in werking.
Daarmee kan het OM misdrijven waarop maximaal
zes jaar gevangenisstraf staat en overtredingen zélf
bestraffen door een strafbeschikking.
Anders dan bij de transactie, strekt de strafbeschikking
niet ter voorkoming van vervolging. Met deze
afdoeningsvorm kan het OM een zaak vervolgen
én bestraffen. Bestraften kunnen alsnog naar de
rechter, door -zelf- “verzet” in te stellen.
De Wet OM-afdoening treedt gefaseerd in werking.
Sinds 1 februari kan het CJIB namens het OM
(parketten Den Bosch en Amsterdam) voor een
aantal categorieën “rijden onder invloed” (artikel 8,
WVW94) een strafbeschikking uitvaardigen. Het is
de eerste stap.
De strafrechter ontlasten, dat is uiteindelijk het
doel van de Wet OM-afdoening.
Dit themanummer beschrijft onder meer de OM-
afdoening in vogelvlucht. Biedt een uitneembaar
schema voor wie het onderscheid tussen transacties
en verschillende soorten beschikkingen nog niet
paraat heeft. Maar schenkt uiteraard aandacht voor
de “Doeners van de OM-afdoening”: de leden van de
projectgroep die de afgelopen tweeënhalf jaar het
OM-concern voorbereidde op de strafbeschikking.
En wat vinden wetenschappers eigenlijk van de
strafbeschikking (die ook in handen van bestuursorganen
komt)? Scharen zij zich achter de OM-
afdoening. Of doen ze er heel wat aan af? Lees dit,
en méér, in dit themanummer.
11

12
De Wet OM-afdoening
in vogelvlucht
1.
De Wet OM-afdoening is een nieuwe wet. Door de invoering van
deze wet mag het Openbaar Ministerie voor een aantal veel voorkomende
strafbare feiten zélf straffen opleggen. Dit heet dan een
strafbeschikking.
Voorheen mocht het OM alleen een transactie aanbieden. Nu het
OM ook zelf kan straffen, heeft de rechter meer tijd voor zwaardere
strafzaken.
2.
Bij een transactie komt het OM in actie als een verdachte het
transactievoorstel niet betaalt.
Bij de strafbeschikking moet de verdachte, als hij het niet eens is
met de strafbeschikking, zèlf in actie komen. Dit doet hij door verzet
in te stellen bij het OM. Als de verdachte in verzet gaat, komt
de zaak alsnog voor de rechter.
Vanaf 1 februari 2008 kan het CJIB namens het OM (parketten
Den Bosch en Amsterdam) voor een aantal categorieën ‘rijden
onder invloed’ (artikel 8, WVW94) een strafbeschikking uitvaardigen.
3.
Dit kan er bijvoorbeeld zo uitzien: de politie geeft een bestuurder een
stopbevel en vraagt hem te blazen. Hij blijkt teveel gedronken te hebben.
De politie checkt de formaliteiten en de waarborgen en stelt vast
dat de bestuurder een strafbaar feit heeft begaan.
De politie meldt de bestuurder dat de zaak door justitie zal worden
afgedaan.
De politie voert de gegevens in het systeem in. Er gaat een bericht van
het systeem van de politie naar het systeem van het CJIB.
4.
Het CJIB controleert de persoonsgegevens en schrijft de zaak in
in VIP (Verwijs Index Personen). Het CJIB checkt in JDS (Justitieel
Documentatie Systeem) of de persoon een recidivist is. Als dit niet
het geval is, stuurt het CJIB namens het OM de strafbeschikking naar
de bestrafte.
De bestrafte ontvangt de strafbeschikking en besluit te betalen. Hij
erkent hierdoor schuld en kan niet meer in verzet gaan. Het CJIB
informeert JDS, VIP en de politie over de afloop van de zaak.
Uiteindelijk komen alle misdrijven met een maximale strafbedreiging
van zes jaar en alle overtredingen voor deze nieuwe manier van
afdoen in aanmerking. Met betrekking tot misdrijven zal de zaak over
het algemeen op een OM-zitting worden afgedaan. Zodra voor een
bepaald soort zaken een strafbeschikking kan worden opgelegd, is
een transactie voor zo’n zaak voortaan uitgesloten.

OPPORTUUN Nummer 2 – 2008 OM-afdoening
‘Ik wil dat bestraften kunnen
leven met hun straf’
Landelijk strafbeschikkingsofficier Meint Geerds
Meint Geerds is sinds 1 oktober 2007 de “Landelijk Officier
van Justitie Strafbeschikkingen”, oftewel: de strafbeschikkingsofficier.
Deze officier is verbonden aan het arrondissementsparket
Leeuwarden. Een logische plek, aangezien het onderhouden
van de relaties met het CJIB een belangrijke taak is.
Tot het takenpakket van Geerds behoort
verder o.a.: het zorgdragen voor de implementatie
van de nieuwe wetgeving, het
beoordelen van de door het CJIB aangemaakte
vorderingen gijzeling, het onderhouden
van contacten met de Rechtspraak,
het nemen van beslissingen omtrent het wel
of niet voortzetten van executie na gijzeling
en het adviseren van het College van procureurs-generaal
over de strafbeschikking.
Hoe word je strafbeschikkingsofficier?
‘De vacature sprak mij erg aan, dus heb ik
gesolliciteerd. Ik hou van nieuwe dingen. Ik
ben bijvoorbeeld ook betrokken geweest bij
de lancering van de ontnemingswetgeving
(pluk-ze).
Ook de complexiteit trekt mij. De
OM-afdoening lijkt op het eerste gezicht
misschien eenvoudig, omdat het om standaardzaken
gaat, maar dat is het beslist niet.
Uiteindelijk gaat het om alle overtredingen
en misdrijven met een maximale gevangenisstraf
van zes jaar, dat is nogal wat. Ik ben
daarom ook erg blij met de stapsgewijze
invoering.’
Wat vind je eigenlijk van de Wet
OM-afdoening?
‘Het is een wens vanuit de politiek. Wat mij
betreft had ook de mogelijkheid om transacties
aan te bieden uitgebouwd kunnen
worden. Maar de wet is een gepasseerd
station. Het gaat nu om vindingrijkheid en
een goede communicatie met de “bestraft’’.
Ik vind dat we ervoor moeten zorgen dat
mensen kunnen leven met hun straf: dat ze
het eens zijn met de feiten, met het feit dat
ze strafbaar zijn en tot slot met de sanctie
die wij hen opleggen. In die zin zie ik een
bestrafte ook als een gesprekspartner. Als
voor iemand een taakstraf nadelige gevolgen
heeft voor zijn of haar baan, kijken we
naar alternatieven. Net als bij een “gewone”
rechtszaak.’
Hoe kijk je terug op het project?
‘De Wet OM-afdoening is een van de eerste
wetten die zo zorgvuldig is voorbereid.
Vroeger moest je bij nieuwe wetgeving vaak
zelf proefondervindelijk uitzoeken wat
je ermee moest. Nu is er van tevoren één
werkwijze vastgesteld, inclusief standaardformulieren
en dergelijke. Dat vind ik de
sterkte van het project. Je zult zien dat het
hierdoor straks in de praktijk allemaal sneller
opgepakt wordt.’
Straks komt ook de bestuurlijke strafbeschikking
eraan. Wat verwacht je daarvan?
‘De bestuurlijke strafbeschikking raakt de
capaciteit binnen de keten. Het is belangrijk
dat er goede afspraken gemaakt worden
tussen de afdelingen verwerving en het
CJIB. Zonder duidelijke rapportages van het
CJIB zit je straks bij de driehoeksoverleggen
met gebakken lucht.’
Wordt het straks allemaal niet te ingewikkeld
voor de burger met de OM strafbeschikking,
de bestuurlijke strafbeschikking,
de bestuurlijke boete…
‘Je moet het vergelijken met het spoorwegnet.
Dat zit ook ingewikkeld in elkaar
met alle wissels en overgangen. Maar als je
als reiziger van Groningen naar Den Haag
rijdt, merk je daar niets van. In je beleving
is dat gewoon één traject. Een burger wordt
straks, als hij een overtreding begaat, ook
maar met één afdoeningsmodaliteit geconfronteerd
en heeft dus geen weet van het
hele systeem dat daaronder ligt.’
Tekst: Manon Nooteboom
Een deel van dit interview is eerder verschenen
op OMtranet.
13

14
Doeners van de OM-afdoening
Hard werken, maar ook samen naar de Ierse stamkroeg en een concert van Peter Gabriel.
‘Niemand neemt ons deze ervaring meer af’, zeggen de leden van de projectgroep OM-afdoening.
Nieuwe collega’s van het OM nemen het stokje over. De huidige projectgroepleden, die er binnen-
kort mee ophouden, blikken terug op tweeënhalf jaar OM-afdoening.
‘Deze ervaring neemt
niemand mij af’
Hugo Hillenaar, projectleider
OM-afdoening
Hoe lang ben je betrokken geweest bij de
invoering van de Wet OM-afdoening?
‘In juli 2005 werd ik in Praag gebeld door
Harm Brouwer. Gezeten in het zonnetje
op een fraai terras aan de Moldau, achter
een lekker glas wijn, heb ik enthousiast ja
gezegd ondanks de waarschuwingen van
Harm dat het een zwaar project zou worden.
Mijn ja werd vooral ingegeven doordat
Harm zei dat het voor het OM een heel
belangrijk project was, en uiteraard was ik
dus vereerd hiervoor te worden gevraagd.’
Wat was jouw rol in de projectgroep?
‘Mijn rol was projectleider. Mijn projectteam
was al geformeerd en later bleek dat
de projectleden elkaar prima aanvulden
en al snel een hecht team vormden. Dat is
naar mijn mening cruciaal voor het slagen.
De dynamiek is groot in een projectteam,
er wordt veel van eenieder verwacht en
er moet onder druk worden gepresteerd.
Dat betekent ook vaak ’s avonds en in de
weekenden doorgaan. Ik vergelijk het altijd
met een snelkookpan. Dat kan alleen als de
onderlinge band heel goed is en iedereen
bereid is veel voor elkaar te doen en eerlijk
en duidelijk naar elkaar te zijn. “Een soort
huwelijk met elkaar”. Intensief, maar heel
erg leuk.’
Wat zal je het meest bijblijven van jouw
jaren ‘OM-afdoening’?
‘Allereerst vond ik het erg leuk om naast mijn
baan als plaatsvervangend hoofdofficier,
waarin je toch iets meer in een keurslijf zit,
één à twee dagen per week in spijkerbroek
heel intensief met een klein clubje mensen
bezig te zijn om bij te dragen aan een stukje
organisatieverandering. We gaan immers als
gevolg van dit project het overgrote deel van
de kantonzaken onderbrengen bij de CVOM.
Hiernaast leverde de complexiteit van dit
project wel een permanente uitdaging.
Naast genoemde organisatieverandering,
zijn we bezig met wet- en regelgeving: veel
contacten met het departement; maken
van Amvb’s en besluiten; aanpassen van
vele tientallen regelingen; discussie en
congressen over de OM-afdoening naast
de bestuurlijke boete, etc. Ook doen we
aan opleiding: ontwikkelen van trainingen
en cursussen; opleiden OM-ers; een
GPS-knoppencursus, etc. Verder de interne
communicatie: rondje langs de MT’s; presentaties;
brieven, etc. En automatisering.
Ik weet nog dat ik Ruud Daverschot vroeg
of de aanpassing in GPS een probleem zou
zijn. Nou dat viel wel mee, zei Ruud, maar
al snel bleek hoe dominant automatisering
in dit project werd, want niet alleen
GPS, maar ook de politie, het CJIB en het
departement waren bezig met majeure ICTprojecten
en dit kwam allemaal samen in
het project OM-afdoening. Daar heb ik erg
veel van geleerd. Inmiddels weet ik alles van
ketenprocesmodellen, informatieanalyse,
regressietesten, GAT, PAT en FAT, issues,
patches etc. Sturen op automatisering is een
vak apart, ketenautomatisering is helemaal
ingewikkeld, daar word je als projectleider
erg nederig van. Mijn respect voor Henk van
Brummen, die GPS aanstuurt, was al groot,
maar is alleen nog maar gestegen.’
Is er leven na de projectgroep
OM-afdoening?
‘Ik zal dit project als ik ermee klaar ben
zeker gaan missen. Ik denk dat ik mijn projectgroep
nog regelmatig zal zien, want zo’n
project schept wel een band voor het leven.
Gelukkig hoef je binnen het OM echter
nooit zorgen te maken over nieuwe uitdagingen
om je schouders onder te zetten.
Bovendien kan ik mijn hart ophalen in mijn
huidige functie. Hoofdofficier van Breda is
iedere dag genieten. Er is dus nog wel degelijk
een leven na de projectgroep, maar deze
ervaring kan niemand me meer afnemen.’
Heb je nog een advies voor de medewerkers
op de parketten die straks met de
OM-afdoening te maken krijgen?
‘Organisatorisch is het belangrijk te anticiperen
op de zaakstromen die overgaan
naar de CVOM. Maak je niet teveel zorgen
over inhoudelijke verandering. De
OM-afdoening geeft nieuwe kansen en verantwoordelijkheden.
Het is belangrijk dat
we de verruimde bevoegdheden professioneel
invullen en laten zien dat het OM het
vertrouwen van de wetgever waarmaakt.’

OPPORTUUN Nummer 2 – 2008
‘Straks kan ik als officier het
resultaat zien’
Roel Krijtenburg, projectsecretaris
OM-afdoening
Hoe lang ben je betrokken geweest bij de
invoering van de Wet OM-afdoening?
‘Vanaf augustus 2005 heb ik fulltime deel
uitgemaakt van de projectgroep. Als parketsecretaris
in Lelystad ben ik ook al betrokken
geweest bij de lokale invoering van
de Wet Taakstraffen, dus dit was een mooi
vervolg daarop.’
Wat was jouw rol in de projectgroep?
‘Ik ben projectsecretaris en daardoor eigenlijk
overal bij betrokken. Ik ben lid van de
landelijke kerngroep, een overleg met de
projectleiders van de betrokken ketenpartners
(politie, ZM, CJIB, Ministerie van
Justitie, RDW en JustID). Daarnaast ben ik
ook betrokken bij de communicatie, opleidingen,
ontwikkelen van beleid, etc. Juist
die afwisseling tussen alle verschillende
deelgebieden maakt het werk zo leuk.’
Wat zal je het meest bijblijven van jouw
jaren “OM-afdoening”?
‘Dat het erg leuk en leerzaam is om een tijd
een project te draaien. Ik kan het iedereen
aanbevelen omdat je in een relatief korte
tijd heel veel bij kunt leren. Veel vrijheid,
veel leuke en afwisselende contacten op de
parketten en het Parket-Generaal en met
verschillende ketenpartners. Ik denk dat het
goed is dat het College heeft besloten een
omvangrijke operatie als de OM-afdoening
te beleggen bij een fulltime projectgroep.
Wat ik ook heb geleerd, is dat automatisering
een steeds belangrijkere rol speelt
in alle nieuwe ontwikkelingen en dat vier
automatiseringsprojecten tegelijk (OM,
CJIB, Politie, Ministerie) wel veel is om in
één project te laten samenkomen. En wat ik
zeker niet zal vergeten zijn de goeie borrels
met de projectgroep, eerst op het stationsplein
in Amersfoort en daarna in onze
Ierse stamkroeg bij het centraal station van
Utrecht en de leuke projectuitjes, waarvan
het concert van Peter Gabriel absoluut het
hoogtepunt was.’
Is er leven na de projectgroep
OM-afdoening?
‘Jazeker! Ik ga per 1 april 2008 in Rotterdam
aan de slag als enkelvoudig officier. Een
functie die ik mede door mijn ervaringen in
de projectgroep met enthousiasme tegemoet
zie. Als het een beetje meezit, kan ik straks als
officier op de OM- en de verzetszittingen het
resultaat zien van tweeënhalf jaar intensieve
voorbereidingen. Kan ik gelijk zien of we ons
werk een beetje goed hebben gedaan…’
Heb je nog een advies voor de medewerkers
op de parketten die straks met de
OM-afdoening te maken krijgen?
‘Zorg dat je op tijd bij bent met je kennis. We
krijgen als OM een unieke kans om te laten
zien dat we professioneel en vakbekwaam
zelf de zaken kunnen afdoen. Schrik er niet
voor terug, maar neem zelfbewust de goede
beslissingen. En ook al verlaten we de projectgroep,
we blijven allemaal verbonden
aan het OM. Dus als je vragen hebt, kun je
ons altijd bellen of mailen.’ En gelukkig zijn
er collega’s die het werk van ons in de projectgroep
gaan overnemen.
‘We wilden draagvlak bij de
praktijkmensen’
Jack Bekers, beleidsmedewerker
De Afdoeners
Hoe lang ben je betrokken geweest bij de
invoering van de Wet OM-afdoening?
‘Ik heb vanaf de start in augustus 2005
deel uitgemaakt van de projectgroep
OM-afdoening. We zijn begonnen als projectgroep
vanuit het parket Dordrecht,
daarna bij Het OM Verandert in Amersfoort
en vanaf oktober 2006 huizen we bij de
CVOM in Utrecht.’
Wat was jouw rol in de projectgroep?
‘Ik had en heb binnen de projectgroep
nog steeds de automatisering en de werkprocessen
in mijn portefeuille, maar als
projectgroep zijn we met elkaar ook op
alle andere deelterreinen actief. Over alle
raakvlakken van de wet brainstormen we
regelmatig met elkaar. Voorts hebben we
over tal van onderwerpen gezamenlijk
diverse workshops gehouden in het land
om zodoende raakvlak te behouden met de
praktijkmensen en van hen “input” te krijgen
over de uitwerking van de wet.’
Wat zal je het meest bijblijven van jouw
jaren “OM-afdoening”?
‘Dat het zeer dynamisch en leerzaam werken
was met leuke collega’s en dat ik veel
mensen heb leren kennen, zowel binnen de
justitiewereld als binnen de diverse ketenpartners.
Maar natuurlijk ook de gezellige borrelavonden
en de etentjes die we hebben
gehad nadat we samen weer één van vele
“deadlines” hadden gehaald.’
Is er leven na de projectgroep
OM-afdoening?
‘Natuurlijk! Ik ga weer aan de slag met een
heel nieuwe uitdaging bij de DVOM-I.’
Heb je nog een advies voor de medewerkers
op de parketten die straks met de
OM-afdoening te maken krijgen?
‘Een zaak afdoen met een strafbeschikking
vraagt om een andere benadering
dan met een transactievoorstel. Bij een
strafbeschikking “bestraft” het OM; bij
een transactie doet het OM een voorstel
om strafvervolging te voorkomen.
Dit vereist nog meer zorgvuldigheid in
de afdoening van een strafzaak, zonder
iets af te doen aan de zorgvuldigheid
die nu al wordt betracht door de
OM-medewerkers.’
15

16
‘Geluk gehad met deze eerste
OM-baan’
Tanja de Vette, projectsecretaris
beleidsregels / projectgroepmedewerker
Hoe lang ben jij betrokken geweest bij de
invoering van de Wet OM-afdoening?
‘In september 2005 begon ik als rechtenstudent
van de Universiteit van Amsterdam
een onderzoeksstage bij het Parket-
Generaal naar de gevolgen van deze wet
voor het slachtofferbeleid van het OM.
Daarvoor ben ik direct ook deels aan de slag
gegaan bij de projectgroep.’
Wat was jouw rol in de projectgroep?
‘Na mijn afstuderen ben ik bij het Parket-
Generaal projectsecretaris aanpassing
beleidsregels OM-afdoening geworden; ik
draag zorg voor het aanpassen van ongeveer
negentig beleidsregels. Daarnaast ben
ik ook projectgroepmedewerker. Officieel
hebben we allemaal onze eigen portefeuille
- voor mij beleid - maar in feite houden we
ons allemaal met alle onderdelen van het
project bezig. Qua persoonlijkheden vullen
we elkaar ook prima aan. Roel als de
contactlegger- en houder met de ketenpartners,
Jack als harde werker die zonder een
onvertogen woord de grootste (automatiserings)klussen
uitvoert, Michel als geweten
dat altijd eerder ingenomen standpunten
onderzoekt om “tunnelvisie” te voorkomen,
ik als juridisch puzzelaar en aanjager van
onze actiepunten en Hugo als stimulator
‘De ZM is afwachtend’
Leon Nuijten, projectleider OM-afdoening bij de ZM
Wat is jouw rol in het project?
‘Ik ben in de zomer van 2006 begonnen als projectleider voor de zittende magistratuur. Voor
die tijd is de ZM wel gekend in het project, maar er was nog weinig overleg. Ik heb geprobeerd
zoveel mogelijk mensen bij het project te betrekken en afstemming te zoeken, ook
binnen de ZM.’
Een deel van de zaken die eerst door de rechter werden gedaan, komt nu bij het OM
te liggen. Wordt er bij de ZM reikhalzend uitgekeken naar 1 februari?
‘Zo zou ik het niet stellen. Het is bekend dat de wet eraan komt en dat de verwachting is
dat rechters ontlast gaan worden, maar veel hangt af van hoe de wet straks in de praktijk
uitgevoerd gaat worden. De houding bij de ZM is dan eerder te typeren als afwachtend dan
als reikhalzend. Het staat in ieder geval wel regelmatig op de agenda van zowel het LOVS
(Landelijk Overleg van Voorzitters van de Strafsectoren) als het LOK (Landelijk Overleg van
Kantonsectorvoorzitters).’
Wat verwacht je verder van de wet?
‘Als een bestrafte het niet eens is met zijn strafbeschikking, moet hij zelf in actie komen. Het
initiatief ligt dus bij de bestrafte, terwijl bij een transactie het initiatief bij het OM ligt. In die zin
wordt de toegang tot de rechter lastiger. Als een bestrafte verzet instelt zal het OM, indien de
strafbeschikking wordt gehandhaafd, in een “gewone procedure” bewijs moeten leveren. De
executie kan echter doorgaan indien naar het oordeel van het OM de bestrafte te laat verzet
heeft ingesteld (waarover een rechter anders kan oordelen). Ik sluit niet uit dat een advocaat
dan aanleiding ziet om naar het Hof van de Rechten van de Mens te stappen.
De wetgever tilt hier overigens niet zwaar aan.’
en bewaker van “the big picture”. De ideale
combinatie dus.’
Wat zal je het meest bijblijven van jouw
jaren ‘OM-afdoening’?
‘Onder andere de ontdekking wat een
impact een nieuwe wet kan hebben op
een organisatie als het OM. Deze wet heeft
alleen bij het OM al een projectgroep
tweeënhalf jaar fulltime werk bezorgd.
Daarnaast besteden binnen en buiten het
OM ook nog vele anderen een deel van hun
werkzaamheden aan deze wet.’
Is er leven na de projectgroep
OM-afdoening?
‘Natuurlijk! Ik heb zeer veel geluk gehad met
deze eerste baan binnen het OM. Ik heb in
sneltreinvaart vele aspecten van het werk
leren kennen. De combinatie tussen beleid
en praktijk komt goed tot uiting in een project.
Wel zou ik nog meer van de praktijk willen
meemaken.’
Heb je nog een advies voor de medewerkers
op de parketten die straks met de
OM-afdoening te maken krijgen?
‘Hou de voor de Wet OM-afdoening ontwikkelde
en aangepaste beleidsregels goed in
de gaten. Dan ben je precies op de hoogte
van wat deze wet allemaal voor consequenties
heeft.’
‘Omarm de nieuwe wet’
Michel Beks, projectmedewerker
Hoe lang ben jij betrokken geweest bij de
invoering van de Wet OM-afdoening?
‘In juni 2006 werd ik door de parketleiding
in Den Bosch benaderd voor dit project. Ik
hoefde daar niet zo lang over na te denken.
Dat de politiek het OM meer taken toevertrouwt
- in tijden dat het OM nogal eens het
mikpunt is van selectieve nieuwsgaring - is

OPPORTUUN Nummer 2 – 2008 OMgeslagen
een mooi signaal. Voor mij betekent dat
dan ook een uitdaging om dat vertrouwen
zo goed mogelijk te beantwoorden. Vanaf 1
september 2006 ben ik fulltime bij de projectgroep
gekomen.’
Wat was jouw rol in de projectgroep?
‘Er was wel een formele rolverdeling in de
groep. Zo had ik onder andere de portefeuille
Opleiding. Maar we waren zo betrokken
met elkaars werk dat we ons overal mee
bemoeid hebben. Binnen de groep speelde
ik vaak een beetje de rol van bedachtzame.’
Wat zal je het meest bijblijven van jouw
jaren “OM-afdoening”?
‘De magie van een complementaire club
zoals deze was. Een volmaakte Roos van
Leary die daardoor boven zichzelf uit kon
stijgen.’
Is er leven na de projectgroep
OM-afdoening?
‘Ik geloof niet in reïncarnatie. Maar ik krijg
mijn wedergeboorte op het parket ’s-Hertogenbosch.
Dit project was heel leuk maar
ik kan het veldwerk ook niet missen. Ik ben
benieuwd hoe snel ik me weer inpas. Maar
bij het OM is altijd wat te be-léven.’
Heb je nog een advies voor de medewerkers
op de parketten die straks met de
OM-afdoening te maken krijgen?
‘Ja, twee algemene:
1. Omarm de nieuwe wet als een verrijking
van je taken.
2. En bedenk dat jouw beslissing over een
zaak straks een rechtstreeks gevolg heeft
voor bestrafte. Er zit geen rechterlijk filter
meer tussen.’
Samenstelling: Manon Nooteboom
OMgeslagen
‘En als je dan vraagt “Waarom?”, dan krijg je te horen: “Op basis
van mijn jarenlange ervaring.” In feite geven deze gedragsdeskundigen
een persoonlijk oordeel dat op geen enkele manier wetenschappelijk
te toetsen is.’
Hoogleraar forensische psychologie Corine de Ruiter hekelt de
gedragsdeskundigen van het Pieter Baan Centrum. Volgens De
Ruiter werkt het PBC nu met “waardeloze” klinische oordelen, en
laat het nieuwe, gestructuureerde risicotaxatiemethoden onbenut.
Blauw, 2 januari 2008
‘Ik kom nog steeds politiemensen tegen die denken dat je aan de
buitenkant kunt zien of iemand liegt of de waarheid spreekt.’
Opnieuw forensisch psycholoog De Ruiter
Blauw
‘Ik geef ook les aan rechters en heb gemerkt dat zij geen kritische
denkers zijn. Kijk alleen maar naar hun vonnissen, die zijn vaak
slecht onderbouwd en niet te snappen.’
Wederom De Ruiter
Blauw
‘Het stappen is veranderd. Ik ging als student naar de kroeg om met
vrienden over van alles en nog wat te praten. Woorden waren de
muziek van het uitgaansleven.’
Ernst Hirsch Ballin schreeuwt boven de stampende basdreunen uit
in een Tilburgse discotheek, waar de minister van Justitie, samen
met Koninklijke Horeca Nederland, aandacht vraagt voor verboden
wapenbezit en agressie in het uitgaansleven.
Algemeen Dagblad 14 januari 2008
‘Het project is mislukt maar de Nederlandse politie heeft er ontzettend
veel van geleerd.’
Directeur Informatie Huub Stiekema van politie Brabant Zuid-Oost
over het gestrande, dertig miljoen euro kostende ICT-project
“Politie Suite Opsporing II”, een systeem dat alle rechercheprocessen
moest ondersteunen.
Blauw, 2 januari 2008
‘Als het gaat over lopende rechtzaken mag er geen mediatrial
ontstaan, een rechtzaak in de media die zich buiten de rechtbank
afspeelt.’
Deken Willem Bekkers van de Nederlandse Orde van Advocaten
over OM tv. Hij voegt er in hetzelfde artikel aan toe dat het een
‘goede zaak’ is dat het OM haar voorlichting verbetert.
De Journalist, 10 januari 2008
17

18
Het afdoeningsschema
Transactie OM strafbeschikking Strafbeschikking
uitge vaardigd door
opsporingsambtenaren
Bron Strafrecht (art. 74 WvSr) Strafrecht (art. 257a WvSv) Strafrecht (art. 257b WvSv)
Mogelijk sinds/vanaf 1922 2008 2009 (planning)
Terminologie Getransigeerde Bestrafte Bestrafte
Feiten
Type sanctie
Bevoegd orgaan
Bevoegde ambtenaren
Rechtsmiddelen
Misdrijven waarop maximaal zes jaar
gevangenisstraf staat en alle overtredingen.
Geldsom, afstand of uitlevering van
bepaalde voorwerpen, ontnemen van
wederrechtelijk verkregen voordeel,
vergoeden schade, leer/werkstraf.
OM, en organen aan wie deze
bevoegdheid is gemandateerd,
zoals de politie, RDW of een andere
opsporings instantie.
Officieren van justitie, gemandateerde
medewerkers van het OM,
politieambtenaren, buitengewoon
opsporingsambtenaren (boa’s).
Geen. Bij niet voldoen aan de voorwaarden
wordt gedagvaard.
Misdrijven waarop maximaal zes jaar
gevangenisstraf staat en alle overtredingen.
Verschillende straffen, maatregelen
en aanwijzingen. Voorbeelden:
geldboete, taakstraf, ontzegging van
de bevoegdheid motorrijtuigen te
besturen, schadevergoedingsmaatregel
en gedragsaanwijzing (zoals een
stadionverbod).
Feiten uit het Besluit OM-afdoening
(gelijk aan Transactiebesluit 1994).
Geldboete tot en met 350 euro.
OM Opsporingsambtenaar
Officieren van justitie, gemandateerde
medewerkers van het OM
Verzet. Wordt ingediend bij OM en
door strafrechter behandeld. Daarna
volgt de reguliere procedure ter
terechtzitting (hoger beroep, cassatie).
Griffierecht Nee Nee Nee
Schorsende werking
rechtsmiddel
Tenuitvoerlegging door
Opbrengst
Gevolgen voor Justitiële
documentatie
N.v.t. Verzet tegen de strafbeschikking
schorst de tenuitvoerlegging of
schort deze op.
CJIB (Uitvoering taakstraf door
Reclassering)
Staatskas of - bij schadevergoeding -
het slachtoffer
Wordt opgenomen in de Justitiële
documentatie bij overtredingen met
een boete van 100 euro of meer en bij
misdrijven.
CJIB. Ontzegging bevoegdheid
besturen motorrijtuig (OBM) door
OM. Uitvoering taakstraf door reclassering.
Staatskas of - bij schadevergoeding -
het slachtoffer
Wordt opgenomen in de Justitiële
documentatie bij overtredingen met
een boete van 100 euro of meer en bij
misdrijven.
Opsporingsambtenaar
Verzet. Wordt ingediend bij OM en
door strafrechter behandeld. Daarna
volgt de reguliere procedure ter
terechtzitting (hoger beroep, cassatie).
Verzet tegen de strafbeschikking
schorst de tenuitvoerlegging of
schort deze op.
CJIB
Staatskas
Wordt opgenomen in de Justitiële
documentatie bij overtredingen met
een boete van 100 euro of meer en bij
misdrijven.

OPPORTUUN Nummer 2 – 2008 OM-afdoening
Bestuurlijke
strafbeschikking
Fiscale strafbeschikking Bestuurlijke boete
overlast openbare
ruimte
Wet Mulder (WAHV)
Strafrecht (art. 257ba WvSv) Strafrecht (art. 76 AWR) Bestuursrecht Bestuursrecht
2009 (planning) 2009 (planning) Nog vast te stellen 1994
Bestrafte Bestrafte Betrokkene Betrokkene
Feiten uit het Besluit
OM-afdoening. De bestuurlijke
strafbeschikking kan door
gemeenten worden ingezet voor
APV-overtredingen in het publieke
domein en door de waterschappen
ter handhaving van de keur.
Nader vast te stellen naar aanleiding
van AMvB.
Specifieke bij Belastingwet strafbaar
gestelde feiten.
Geldboete, afstand of uitlevering
van bepaalde voorwerpen, betaling
bedrag geschatte voordeel, voldoen
aan belastingwet-verplichting.
Wordt bepaald door de
gemeenteraad, binnen grenzen
van de Wet bestuurlijke boete
en Algemene Maatregelen van
Bestuur (AMvB’s).
Bestuurlijke boete. Hoogte
wordt bepaald door de
gemeenteraad, binnen grenzen
van de Wet bestuurlijke boete
en AMvB’s.
In AMvB genoemd orgaan Douane en Belastingdienst Het college van burgemeesters
en wethouders
Boa’s van gemeenten, waterschappen
en de in het Transactiebesluit
Milieudelicten genoemde organen.
Verzet. Wordt ingediend bij OM
en door strafrechter behandeld.
Daarna volgt de reguliere procedure
ter terechtzitting (hoger beroep,
cassatie).
Opsporingsambtenaren van de
Douane- en Belastingdienst.
Verzet. Wordt ingediend bij OM en
door strafrechter behandeld. Daarna
volgt de reguliere procedure ter
terechtzitting (hoger beroep, cassatie).
Verkeersvoorschriften
Administratieve sanctie
In AMvB genoemd orgaan
Boa’s Bij AMvB aangewezen ambtenaren
Bezwaar bij gemeente (College
van burgemeester en wethouders),
beroep bij de bestuursrechter.
Nee Nee Nee. Geen kosten bezwaar OvJ,
beroep kantonrechter zekerheidsstelling
ter hoogte van de
boete.
Verzet tegen de strafbeschikking
schorst de tenuitvoerlegging of
schort deze op.
Verzet tegen de strafbeschikking
schorst de tenuitvoerlegging of
schort deze op.
Het bezwaar heeft een schorsende
werking. Bij beroep op
de bestuursrechter moet eerst
zekerheid gesteld worden voor
de betaling van de sanctie.
CJIB Douane en Belastingdienst Gemeente. Eventueel na
dwangbevel van het college of
de burgemeester.
Vergoedingsregeling is nog niet
vastgesteld. In de komende periode
overlegt het ministerie van Justitie
met de betreffende bestuursorganen
over de regeling.
Wordt opgenomen in de Justitiële
documentatie bij overtredingen
met een boete van 100 euro of meer
en bij misdrijven.
Bezwaar bij de Officier van
justitie en beroep bij de kantonrechter.
Nee. Geen kosten bezwaar OvJ,
beroep kantonrechter zekerheidsstelling
ter hoogte van de
boete.
Het bezwaar heeft een schorsende
werking. Bij beroep op
de kantonrechter moet eerst
zekerheid gesteld worden voor
de betaling van de sanctie.
Staatskas Gemeente Staatskas, met mogelijkheid
voor vergoedingsregeling.
Wordt opgenomen in de Justitiële
documentatie, bij overtredingen
met een boete van 100 euro of meer
en bij misdrijven.
CJIB
Nee Nee
19

20
‘OM, reken je niet rijk’
Bestuurs- en strafrechtwetenschapper over de mogelijkheden van
Hij is hoofddocent strafrecht in Rotterdam. Zij hoogleraar
bestuursrecht in Utrecht. Hij geldt als geestelijk vader van de
OM-afdoening. Zij wil zijn kindje –de strafbeschikking- wel een
kans geven. Interview met Arthur Hartmann en Gerdy Jurgens.
Over wildgroei, rechtsbescherming en handhavingstekort.
‘Met de Wet OM-afdoening’, zegt hoofddocent
straf- en procesrecht aan de Erasmus
Universiteit Arthur Hartmann, ‘haal je heel
veel zaken weg bij de kanton- en politierechter.
Eenvoudige zaken en rijden onder
invloed, die in feite bijna altijd “hamerstukken”
zijn. Daarnaast heeft de strafbeschikking
ook in vergelijking met de huidige transactie
meerwaarde, omdat het aantal feiten
dat er onder valt verruimd wordt, wat het
sanctiearsenaal van het OM ruimere armslag
geeft, denk bijvoorbeeld aan de ontzegging
van de bevoegdheid tot het besturen van een
motorvoertuig (“OBM”).’
Wie verwacht dat Gerdy Jurgens, hoogleraar
bestuursrecht aan de Universiteit Utrecht,
de bestuursrechtelijke hakken in het zand
zet, treft een milde opponente. ‘Ja, dat heeft
voordelen. Nu er een strafbeschikking komt
op terreinen waar men nu nog aan het transigeren
is, ben je niet meer zo afhankelijk van
de medewerking van de betrokkene. Ben je
meteen klaar. De OM-afdoening is op zich
zelf ook best een mooi systeem.’
Beiden weten het: de burger dreigt door
de bomen het bos niet meer te zien. Er zijn
agenten. Bijzondere opsporingsambtenaren.
Lichtblauwe brigades. Toezichthouders.
Officieren. Parketsecretarissen. Dat
leidt tot politie- en OM-transacties.
Strafbeschikkingen (eventueel in handen
van bestuurlijke organen). Bestuurlijke
boetes. Als de wildgroei “alleen maar” voor
burgers problemen zou opleveren, zou
het al erg genoeg zijn. Maar ook de daadwerkelijke
handhavers op straat hebben er
moeite mee. En juristen. Strafrechtdocent
Arthur Hartmann ontwijkt het harde debat,
paait Gerdy Jurgens: ‘Binnen het bestuurrecht
ben jij één van de weinigen die over
de schutting naar “ons” strafrecht kijkt. En
onder strafrechtjuristen is men nog meer in
zichzelf gekeerd. Ja, ik ben bang dat dat ook
voor OM’ers geldt. Je ziet het in de rechtszaal.
Als een advocaat met een verweer komt dat
zijn cliënt bestuurlijk al gestraft is, dus niet
ook nog een keer strafrechtelijk gestraft mag
worden, weten officieren daarmee slecht om
te gaan. Ook de rechter weet het vaak niet. In
een socialezekerheidszaak was er op dit punt
twijfel omdat de verdachte al een bestuurlijke
boete opgelegd had gekregen. Maar de Hoge
Raad oordeelde dat niets een straf in de weg
stond omdat de bestuurlijke boete nog niet
definitief geworden was. Dat is gezien het
standpunt van de wetgever zeer discutabel,
hoor.’
Hartmann pleitte in 2005 al voor snoeiwerk
in de wildgroei. In Justitiële Verkenningen
(jrg 31, nr 6) bezag hij de komst van zowel de
Wet OM-afdoening als van het wetsvoorstel
bestuurlijke boete overlast in de openbare
ruimte en het (inmiddels ingetrokken) wetsvoorstel
bestuurlijke boete fout parkeren
en andere lichte verkeersovertredingen.
Waarom moeilijk doen, schreef hij. De laatste
twee vormen van bestuurlijke boetes
moesten maar vervangen worden door de
OM-afdoening. Dat ruimt al aardig op, terwijl
de Wet OM-afdoening de mogelijkheid gaat
bieden om de strafbeschikking óók in handen
te stellen van bestuursorganen.
Gerdy Jurgens nu: ‘Ik zou daarom zeggen dat
we, nu we de OM-afdoening hebben, beter
kunnen wachten of misschien wel afzien van
het introduceren van bijvoorbeeld bestuurlijke
boetes voor overlast in de openbare ruimte
of voor fout parkeren en andere lichte verkeersovertredingen
(NB: Op 18 december j.l.
heeft de Eerste kamer het wetsvoorstel voor
introductie van een bestuurlijke boete voor
overlast in de openbare ruimte aangenomen
en voor fout parkeren en lichte verkeersovertredingen
verworpen).’
In de ontwikkeling van de laatste jaren ziet
Gerdy Jurgens overigens ook een strijd tussen
bestuur en OM. Daar waar het straffende
bestuur de laatste jaren aan landje-pik deed,
zou het OM met de OM-afdoening weer wat
terrein willen terugwinnen.
‘Maar ik zie nog steeds een grote rol voor de
bestuurlijke boete’, zegt Jurgens. Het liefst
ziet ze eigenlijk een systeem waarin, als er
voor bestuurlijke boetes wordt gekozen, het
strafrecht ook geheel wordt uitgesloten. En
waar dat echt niet kan, dan maar liever de
strafbeschikking. Allereerst omdat ze voor
een una via systeem is, anders gezegd: dreigende
overlap moet zoveel mogelijk worden
voorkomen.
Gerdy Jurgens heeft nog twee argumenten
pro bestuurlijke boete. Want is de keuze
voor de strafbeschikking ten faveure van
de bestuurlijke boete niet een trendbreuk,
vraagt ze zich af. ‘We willen kleine zaken toch
“decriminaliseren”? Ook De Wijkerslooth, bijvoorbeeld,
pleit ervoor de eenvoudige zaken
uit het strafrecht te halen.’
Hartmann is het er niet mee eens. ‘Het is
irreëel om van de politieman te verwachten
dat die niet zou optreden tegen feiten die
ook bestuurlijk kunnen worden afgedaan,
dan zou je ook een probleem krijgen. En de
symbolische werking van het strafrecht -het
stigma van criminalisering- is zeker bij kleine
delicten beperkt.’
Jurgens speelt nog een “bestuursrechtelijke
troef” uit. Haar tweede argument: Waarom
schoenen weggooien die prima lopen? ‘Ik zie
nog steeds een grote rol voor de bestuurlijke
boete, omdat er bij de betreffende bestuursorganen
veel specifieke expertise zit. Neem
het mededingingsrecht, waar toezichthouder
NMA nu kan beboeten. Moet je dat úit het
bestuur, en ín het strafrecht willen trekken?
Geld elders weghalen om zwaar te investeren
in middelen en expertise op terreinen
waarop bestuursorganen prima uit de voeten
kunnen? Dat moet je dus niet willen, je
wint er niets mee. Ook de Voedsel en Waren
Autoriteit is bang dat de geboekte winst daarmee
zou verdwijnen. Want op dit moment
weet die sector: als je van de VWA een procesverbaal
krijgt, háng je ook.’

OPPORTUUN Nummer 2 – 2008 OM-afdoening
de strafbeschikking
Wie verwacht dat Arthur Hartmann nu, met
de OM-afdoenings-oogkleppen op, zijn
strafrechtelijke stokpaardje bestijgt, komt
bedrogen uit. ‘Nee, het heeft inderdaad geen
meerwaarde om het pluizige gehaktballetje
in het strafrecht te trekken. Je hebt gelijk:
vergunning intrekken, de tent sluiten; dat is
al krachtig.’
En sterker: ook bij grote zaken meent
Hartmann niet dat bestuursorganen hun
boetebevoegdheden maar moeten inleveren
omdat zaken zonodig (meer) via het strafrecht
afgedaan zouden moeten worden. Het
OM zou zich daaraan inderdaad wel eens
kunnen vertillen, spreekt hij Jurgens na. ‘Als
een directeur van een bouwbedrijf nu al een
bestuurlijke boete opgelegd kan worden,
waarom zou je dan naar de strafrechter moeten?
Vorig jaar zijn er honderd bouwfraudezaken
geseponeerd, terwijl bij handhaving
door de NMA efficiënter zou zijn opgetreden.’
Dan stapt ook bestuursjurist Jurgens uit
haar rol en start van de weeromstuit een
“strafrechtelijk verweer”: ‘Ja, maar Arthur,
dan moet je toch ook kijken waaróm er is
geseponeerd. Als dat is gebeurd omdat het
bewijs gewoon niet rond kan komen, zou er
ook geen bestuurlijke boete kunnen worden
opgelegd, en maakt het niet uit langs welke
“kolom” je zaken aanpakt. Maar in algemene
zin ben ik met je eens: waar in de handhaving
de meeste expertise zit, daar is de pakkans
het grootst.’
Jurgens heeft in een preadvies voor de
Vereniging voor Wetgeving en Wetgevingskwaliteit
de regeling van de strafbeschikking
en die van de bestuurlijke boete met elkaar
vergeleken. Zij kwam toen tot de conclusie
dat er vaak onnodige verschillen in de regelingen
van beide sancties voorkomen. Voor
sommige onderwerpen heeft het bestuursrecht
een betere regeling, voor andere is die
van de strafbeschikking aantrekkelijker.
Wat rechtsbescherming betreft, zijn de twee
het ook eens. Jurgens: ‘Er wordt vaak getamboereerd
op de waarborgen die het strafrecht
biedt en dat het model van de strafbeschikking
zo aantrekkelijk is omdat de zaak dan
uiteindelijk toch kan worden beoordeeld
Arthur Hartmann en Gerdy Jurgens Foto: Onno Kummer
door de strafrechter. Alsof die de ultieme
waarborg biedt. Maar het bestuursrecht is op
dit punt zoveel beter. Omdat het meer eisen
stelt aan datgene wat het boete-opleggende
bestuursorgaan doet. Er geldt een zware
motiveringsplicht: waarom een sanctie
wordt opgelegd moet meteen duidelijk zijn.
Betrokkenen moeten al vanaf een boete van
350 euro gehoord worden. En de bestuursrechter
rekent een bestuursorgaan er hard op
af als de regels niet goed zijn nagevolgd of als
de boete niet past binnen het handhavingsbeleid
van het bestuursorgaan. Niets belet
de strafrechter om het net zo te doen als de
bestuursrechter, maar daar is er de cultuur
niet zo naar.’
Hartmann voelt geen behoefte om Jurgens
tegen te spreken, integendeel. ‘In het strafrecht
bestaat die toets ook wel, maar die
moet vooral van de verdediging komen. Als
een bestrafte in verzet gaat, fungeert de tekst
die op de oproeping staat als beschuldiging.
Er wordt door de strafrechter gekeken of dat
bewezen is, maar niet of de strafbeschikking
in het strafrechtelijke beleid past.’
Wat vinden de twee van de mogelijkheid
van de strafbeschikking-in-handen-vanbestuursorganen,
waarvoor Hartmann
als gezegd eerder had gepleit in Justiële
Verkenningen. Jurgens is niet per se tegen,
maar weet wel wanneer het juist niét gaat
werken. De uitoefening door bestuursorganen
van deze bevoegdheid gebeurt onder
toezicht en volgens richtlijnen van het
College van Procureurs-Generaal, weet ze.
‘En wat nu spannend is: hoe gaat het College
dat doen? Gaat het tegen een bestuursorgaan
zeggen: je mag maar honderd strafbeschikkingen
opleggen, en alleen voor die en die
feiten, want anders trekken we de zaak in als
de bestrafte verzet instelt? Als het College
zich inhoudelijk teveel mee gaat bemoeien,
dan gaat het bestuur de strafbeschikking niet
gebruiken.’
‘Maar als het College op basis van kwaliteitseisen
regie voert, kan het werken. Dan kan de
strafbeschikking in handen van het bestuur
zelfs heel mooi uitpakken: twee handhavingsinstanties
die elkaar nodig hebben.
Contáct in plaats van eilanden die van elkaar
afdrijven.’
Hartmann: ‘Helemaal eens, Gerdy. Dán krijgt
de bestuurlijke strafbeschikking meerwaarde.
Als de onderlinge band tussen OM en
bestuur wordt bepaald door de handhaving,
gaat de handhaving naar een hoger niveau.
Dan werkt het strafrecht aanvullend op het
bestuur. En dan vermindert het handhavingstekort
in Nederland.’
Tekst: Pieter Vermaas
21

22
Rollenspel als flightsimulator
“Professionele ambitie” kern van tweede spoor
Versterkingsprogramma
In het “tweede spoor” van het Versterkingsprogramma
Opsporing en Vervolging staat de OM-professional van de
komende jaren centraal. Hoe componeert die het requisitoir?
Wat is de rol van de secretaris, naast die van de zaaksofficier
of AG? Hoe gaan OM’ers om met ingrijpende ervaringen en
twijfels? Over de zoektocht naar professionele ambitie via
het rollenspel. ‘Stap maar eens in die OM-flightsimulator.’
‘Kijk, normaal “doe je je ding” op de zitting.
Alleen. Weliswaar is er intervisie, waarbij
collega’s in de rechtszaal observeren of je
rechtop staat, of het requisitoir goed overkomt
en of je duidelijk spreekt. Maar dit
nieuwe rollenspel geeft een bredere blik.
Biedt veel aangrijpingspunten voor inhoudelijke
discussies met collega’s.’
Het is september vorig jaar als officier
bij parket Roermond Neeltje Keeris het
Requisitoir-rollenspel “Avondwinkel” speelt.
De casus Avondwinkel in het kort:
Als de 16-jarige Sebastiaan van Kemenade
een greep doet in de kassa van avondwinkelier
Jan Smeets, overmeestert Smeets
de jongen en pakt zijn geld weer terug.
Beveiligingscamera’s leggen vast dat
Sebastiaan zich losrukt en weg wil rennen.
Smeets slaat de knul met een knuppel
tegen de knie. Sebastiaan valt. Nóg een keer
haalt Smeets uit, ditmaal op het hoofd van
Sebastiaan, die twee weken in coma zal
geraken. Smeets wordt aangehouden wegens
poging doodslag.
In de rechtszaal van Den Bosch rekwireert
Keeris voor OM’ers die als verdachte, advocaat,
nabestaande, publiek, rechter, griffier
en journalist toehoren. Zo speelt hoofdofficier
Roermond Nicole Zandee de moeder
van slachtoffer Sebastiaan en is procureurgeneraal
Herman Bolhaar in de huid van de
verdachte winkelier Jan Smeets gekropen.
Twee keer rekwireert Keeris. In een eerste,
“rechtbankgericht” requisitoir horen de
toehoorders een formeel-juridisch verhaal
dat hoofdzakelijk tot de rechter is gericht.
In een tweede, “publieksgericht” requisitoir,
richt de aanklager zich meer tot het
publiek. Jargon vermijdt ze of legt ze uit.
Het leed voor de nabestaanden brengt ze
voor het voetlicht en ook de verdachte trekt
ze rechtstreeks het requisitoir binnen. ‘Het
was grappig,’ zegt Keeris achteraf, ‘want hoe
vaak krijg je de kans een PG vermanend toe
te spreken?’
Na de twee requisitoir-varianten discussiëren
de deelnemers. Wat vinden ze opvallend
aan de twee typen requisitoiren? De
rollenspelers hebben zich flink ingeleefd in
hun rol, zo blijkt. “Slachtoffers” en “publiek”
waarderen vooral het publieksgerichte
requisitoir. “Moeder van het slachtoffer”
Nicole Zandee hoort “dat het echt over haar
zoon gaat” en “verdachte” Herman Bolhaar
voelt zich echt aangesproken. De “leden van
de rechtbank”, echter, vinden het publieksgerichte
requisitoir soms “over the top” en
nemen genoegen met het rechtbankgerichte
requisitoir, blikt Neeltje Keeris inmiddels
terug.
Waar moet je als officier of AG voor kiezen,
voor een publieksgericht of voor een rechtbankgericht
requisitoir? ‘Onze werkgroep
heeft géén keuze willen maken’, zegt Neeltje
Keeris. ‘We willen niet tot eenheid dwingen.
Het gaat erom dat helder wordt dat de verschillende
benaderingen bij de verdachten,
advocaat, rechter, publiek en journalist
verschillend overkomen. Toon, opbouw,
aanhef, jargon, gebruik van audiovisuele
hulpmiddelen, non-verbale communicatie
- allemaal onderdelen waarover je kunt
discussiëren. Zodat je je bewust wordt van
de gevolgen van allerlei publieksgerichte
en rechtbankgerichte elementen die je in je
requisitoir opneemt.’
Ronald de Brouwer, officier in Breda en
coördinator van de werkgroep-Requisitoir,
onderschrijft dat. ‘We hadden natuurlijk ook
een Handboek Requisitoir kunnen schrijven,
maar onze werkgroep heeft geprobeerd
een prikkelend product te ontwikkelen.’
In zijn Haagse werkkamer tikt Herman
Bolhaar op een oranje doos op zijn ovalen
tafel. “Wat is dát voor ding?” vragen bezoekers
de Versterkingsprogramma-PG de laatste
dagen vaak. Bolhaar opent “het ding” en
toont de gebruiksaanwijzing en kaartjes uit
dit Rollenspel Requisitoir. ‘Ik heb het daar
expres neergezet, omdat ik er goed mee kan
uitleggen dat ons verhaal over professionele
ambitie geen abstract verhaal is, maar concreet.
Dat het rechtstreeks met het vak ter
zitting te maken heeft Men vindt het mooi
en interessant.’
Het rollenspel “Requisitoir”, zo zegt de ook
aangeschoven coördinator van het Tweede
spoor, officier Roel Dona, is eind januari verzonden
naar alle hoofdofficieren van justitie
en hoofdadvocaten-generaal. De kwaliteitsofficieren
-binnen het parket “de trekkers”
van het tweede spoor- wordt gevraagd dit
rollenspel met officieren, AG’s en andere
betrokkenen binnen het parket te spelen.
Ook voor de drie andere thema’s binnen dit
tweede spoor (“Professionele ambitie”) van
het Versterkingsprogramma Opsporing en

OPPORTUUN Nummer 2 – 2008 Versterkingsprogramma
Illustratie: Sjaak Klunder
Vervolging worden spellen ontwikkeld. Dat
zijn: de rol van de secretaris bij grote onderzoeken,
secundaire traumatisering, en vrijheid
in verbondenheid.
‘In het “Eerste spoor” van het
Versterkingsprogramma’, zo kijkt Herman
Bolhaar terug, ‘was de blik noodzakelijkerwijs
gericht op het verleden: wat stond ons
als reactie op “Schiedam” te doen? Dat is
met veel energie opgepakt. Het leek me goed
om nu ook met de blik naar vóren te opereren.
Waar willen we goed in zijn? Wat is onze
professionele ambitie? Hoe manifesteer je
je in de zittingszaal? Wat heb je nodig, welke
accenten leggen we?
Dat geldt voor officieren en AG’s. Maar ook
voor parketsecretarissen, zegt de PG. ‘Wat
doe je als parketsecretaris als je met een
brandende vraag zit waarvoor je de officier
nodig hebt, die er op dat moment niet is?
Het antwoord op die vraag zegt veel over
de kwaliteit van de samenwerking, over de
wijze waarop je elkaar durft op te zoeken,
over of je de grenzen van je bevoegdheden
weet. Hoe dan ook gaat het erom dat je
elkaar niet in de steek laat.’
Ziedaar de ingrediënten voor een binnenkort
op te leveren film met vragen voor parketsecretarissen
en officieren.
Het requisitoir een prikkelend product - dan
ook een prikkelende vraag. Waarom een verkennend,
vrijblijvend rollenspelletje? Heeft
een ervaren PG als Bolhaar zelf het antwoord
niet op de vraag hoe een requisitoir eruit
moet zien? Of erger nog, is het OM inmiddels
niet in staat om, als concern, de juiste
professionele houding met vriendelijke
dwang op te leggen aan het veld?
Bolhaar: ‘Na 23 jaar werken binnen het OM
durf ik wel te zeggen dat ik juist het uiterste
vertrouwen in de vakmatigheid van onze
mensen heb. Wij hebben bewust niets
anders gevraagd dan: hoe ziet een goed
requisitoir eruit? Dan zie je dat er enthousiast
de tanden in deze vraag worden gezet.
Een fantastische terugkoppeling.’
Coördinator Roel Dona: ‘In de werkgroepen
is er gezocht naar thema’s die dichtbij het
dagdagelijke werk aan liggen. Dat uit de
werkgroepen nu een aantal rollenspelen
komen, was helemaal geen eis. We hebben
slechts gezegd: kunnen jullie een product
leveren dat reflectie over het eigen optreden
stimuleert en dat overdraagbaar is voor alle
parketten? Dat leidt tot discussies waarin
je elkaar voedt vanuit je ervaringen. En zo
ontstaat een leereffect. Want leren, dát is de
visie binnen het tweede spoor.’
‘De komende jaren worden de jaren van de
vakinhoud’, doet Bolhaar er nog een schep
bovenop. ‘Dat vinden we als College. Dat
zie je terug in het Loon & Functiegebouw
waarin het belang van vakkennis gestalte is
gegeven.’
Bovendien relativeren Bolhaar en Dona de
gesuggereerde “vrijblijvendheid”. Nu al,
zeggen ze, zijn er data geprikt waarop de
“tweede spoor”-producten geëvalueerd zul-
len worden. Misschien moeten dan thema’s
worden aangepast, al is de indruk dat de
gekozen thema’s erg veel raken. En daarna
worden de producten van het tweede spoor
verwerkt in opleidingsprogramma’s. Nieuwe
OM-medewerkers gaan de rollenspelen
in hun introductieprogramma’s spelen. Er
komt een “Oefenrechtbank” in het opleidingsprogramma
van de SSR. Dona: ‘In deze
“OM-werkplaats”, compleet met camera’s
ingericht, kunnen officieren en AG’s hun
vaardigheden trainen.’
En op “het concern” wil PG Bolhaar ook
nog wel even ingaan. ‘Die concernvorming
beoogt dat, welke functie je binnen het OM
ook bekleedt, je je heel goed verplaatst in
de verschillende rollen, posities en bijbehorende
verantwoordelijkheden. Je doet het
met zijn allen. Vergelijk het OM en de officier
eens met een vliegmaatschappij en gezagvoerder.
Wie de startblokken voor het wiel
wegtrekt, wie de juiste hoeveelheid kerosine
bijtankt, de rol van het cabinepersoneel - dat
is óók van belang. Het gáát niet alleen om
de gezagvoerder. Je moet verdraaid goed
kunnen vliegen, maar het behoort ook tot je
professie dat je samenwerkt met anderen.
Dat geldt ook voor de officier van justitie.
Dus stap maar eens in de flightsimulators
die de werkgroepen je bieden. Leer van je
ervaringen.’
Tekst: Pieter Vermaas
23

24
‘Wij hebben niets te verbergen’
Dirk van der Bel en Hans Pieters schreven een handboek
over informatie en opsporing
Ze krijgen van judassen uit het criminele milieu nuttigere
informatie dan van pastoors. Maar CIE-officieren hebben niets
te verbergen, zeggen Dirk van der Bel en Hans Pieters. Beiden
zijn al jaren intensief betrokken bij het werk van de Criminele
Inlichtingen Eenheid. Als officieren van justitie, als SSRdocenten
en nu ook als auteurs van een handboek.
‘In de wereld van de CIE kan een bepaalde
oplossing juridisch volstrekt in orde zijn
en toch verkeerd zijn wanneer je rekening
houdt met de afscherming van een informant.’
Dirk van der Bel (officier van justitie
Landelijk Parket) legt uit waarom voor hem
als officier CIE-werk zo fascinerend is. ‘Een
voorbeeld is de pseudokoop. Dat mag op
zich, als het maar transparant is. Bij een
XTC-verkoper die per maand honderden
pillen aan tientallen klanten verkoopt, kan
je zonder pardon in het proces-verbaal vermelden
dat de informant die is opgetreden
als pseudokoper, zijn pillen in de maand
januari heeft gekocht. Maar diezelfde
transparantie kan levensgevaarlijk worden
als het gaat om de aankoop van een vuurwapen.
Zoveel wapens verkoopt men in de
regel niet in een maand. De verkoper kan
dan op zijn vingers natellen wie hem erbij
heeft gelapt.’
Hans Pieters (officier van justitie en lector
strafrecht SSR) vult aan. ‘CIE-werk is
doortrokken van belangenafwegingen. Wij
verzorgen samen een cursus aan de SSR.
Als wij onze cursisten vragen in hoeverre
een politie-informant anonimiteit verdient,
krijgen we nogal eens te horen dat het hier
om een burgerplicht gaat: iedereen zou
zonder schroom naar de politie moeten willen
stappen. Maar als je dan doorpraat over
concrete bedreigingen, krijgen de cursisten
steeds meer begrip voor het belang van
afscherming. Zelf zou men misschien toch
ook niet meer zo makkelijk naar de politie
toestappen om vandalen aan te geven,
wanneer er een kans is dat het eigen huis in
vlammen opgaat.
Bovendien hebben veel informanten vaak
al te grote illusies van de bescherming die
de politie kan bieden. Moet je die dan maar
aan de wolven overleveren door hun namen
gewoon in het proces-verbaal te zetten? Ik
dacht het niet.’
Van der Bel wijst erop dat een groot deel van
de informanten crimineel is. ‘Misschien
wel negentig procent. Het is misschien niet
zo netjes om met zulke mensen contact te
houden, maar daar zit nu eenmaal de informatie
waar wij iets aan hebben. Wij hebben
veel meer aan judassen uit het criminele
milieu dan aan pastoors en dominees.
Nuttig overigens is dat ook criminelen wel
degelijk een eigen morele standaard hanteren.
Zo zijn er overvallers die ons graag
helpen om drugsdealers aan te pakken en
drugsdealers die geheel uit vrije wil informatie
verschaffen over handelaren in kinderporno.’
Is het niet onnatuurlijk voor een officier
van justitie om in het schemerduister van
de CIE te werken?
Dirk van der Bel : ‘Wat buitenstaanders
verrast, is hoe transparant het werk van de
CIE juist is. Er wordt zeer veel vastgelegd.
Er is één belangrijk maar: wij zwijgen over
alles dat zou kunnen leiden tot de onthulling
van de identiteit van de informant. Dat
is – vaak letterlijk – van levensbelang. Maar
over onze methodieken hebben wij niets te
verbergen. Het is grappig, maar als een wijkagent
af en toe een kop koffie drinkt met de
zwaarste crimineel uit zijn buurt, zijn daar
geen regels voor. Maar als de CIE met een
informant wil praten, moeten de runners
altijd met zijn tweeën zijn. Bovendien moet
dat contact uitgebreid in een rapportage
worden vastgelegd.’
‘De verantwoordelijkheid voor de transparantie
en de integriteit van de CIE
ligt nadrukkelijk ook bij de CIE-officier.
Bronnen worden alleen met diens goedvinden
ingeschreven. Bovendien laat de
CIE-officier zich steekproefsgewijs voorlichten.
Hij kijkt wat er met de informatie is
gebeurd, wat de aard van de contacten met
de runners was en hoe het traject zich verder
heeft ontwikkeld. Heeft een informant
het bijvoorbeeld gehad over een wapen in
een kofferbak, dan is het van belang na te
gaan wat er met die informatie is gedaan. Is
er ingegrepen of is er op zijn minst contact
met de officier gelegd?’
Hans Pieters: ‘Ik heb wel een bepaalde CIE
meegemaakt waar op dergelijke kritische
vragen geen adequaat antwoord kwam.
Bovendien was ook nog eens sprake van
slordigheden die raakten aan de betrouwbaarheid
van de informatie. Dat zijn dus de
momenten dat de CIE-officier met zijn vuist
op tafel slaat.’
Zijn runners daarvan onder de indruk?
‘Natuurlijk is die nieuwe rol van het OM
wennen geweest voor de politie’, geeft Van
der Bel toe. ‘Ook met de gedetailleerde
regelgeving en verslaggeving hadden de

OPPORTUUN Nummer 2 – 2008 CIE
runners van het oude stempel moeite.
Gelukkig heeft de nieuwe generatie goed
door dat juist door deze “bureaucratie” het
vertrouwen in de CIE is teruggekomen.’
‘Ik wil daar aan toevoegen dat de CIEofficier
niet alleen een rol heeft met betrekking
tot de kwaliteit van de CIE-informatie’,
merkt Pieters op. Voor hem is een andere
belangrijke vraag of men die informatie ook
benut. ‘Niet zo lang geleden gaf een politieregio
geen prioriteit meer aan bedrijfsinbraken,
ik geloof onder meer omdat de slachtoffers
toch verzekerd zijn. Wat er ook zij van
die keuze, het effect was in elk geval dat de
CIE geen informatie over bedrijfsinbraken
meer door ging geven. Tactisch kwam er
toch geen opvolging. Het gevolg was dat
niets werd gedaan met de melding dat in
een bepaalde loods voor miljoenen aan
gestolen laptops lagen. Dat kan dus niet.
Al heb je dan geen mensen om een grootscheeps
opsporingsonderzoek te draaien,
je moet natuurlijk wel gewoon zorgen dat
die schuur wordt leeggehaald en de laptops
weer bij de eigenaar terugkomen.’
Strafrechtgeleerde Buruma heeft voorgesteld
het toezicht op de CIE bij het OM
weg te halen en het neer te leggen bij een
externe commissie, zoals ook bij de AIVD.
Een goed plan?
Van der Bel vindt van niet. ‘Dat voorstel miskent
dat – anders dan bij de AIVD – gebruikte
CIE-informatie wel steeds onderwerp van
rechterlijke toetsing is, ook al ziet die toetsing
dan niet op de identiteit van de informant.
Zelf voel ik veel meer voor een oplossing,
zoals ze nu in Engeland hebben. Een speciale
raadkamer mag over alle CIE-gegevens
beschikken, ook die over de informant. Als
de raadkamer dan vaststelt dat het om rechtmatig
verkregen informatie gaat, dan staat
Hans Pieters: ‘Moet je die informant dan maar aan de wolven overleveren?’. Foto: SSR
dat ook voor de rechtbank vast. Zo heb je
optimale toetsing, zonder dat de veiligheid
van informanten in het gedrang komt.’
‘Maar we zwijgen over alles
wat leidt tot de onthulling van
de identiteit van de informant’
Overigens is Pieters buitengewoon tevreden
over de AIVD. ‘In de Europese rechtshulp
geldt het vertrouwensbeginsel. Dat betekent
dat wij er op moeten vertrouwen dat
buitenlandse opsporingsdiensten netjes
hun werk hebben gedaan. Nou, ik kan ver-
25

26
zekeren dat ik aanmerkelijk liever zaken doe
met de AIVD, dan dat ik blind moet vertrouwen
op wat bepaalde Europese opsporingsdiensten
aanleveren.’
Tussen alle bedrijven door heeft u onlangs
samen een boek geschreven, Informatie en
Opsporing. Waar kwam die schrijfbehoefte
vandaan?
Voor Hans Pieters was dat boek een logisch
uitvloeisel van de cursus die hij met Van der
Dirk van der Bel: ‘CIE-werk juist heel transparant’. Foto: Joop Reyngoud
Bel voor de SSR verzorgt. ‘Daar leren we de
mensen die in de praktijk met informatie
uit de CIE werken – offcieren, secretarissen,
maar ook rechters – wat voor wereld
er achter die CIE schuilt gaat. Een mooie
cursus is dat om te geven, sterk praktijkgericht
met veel rollenspel. Bij vrijwel elke
zaak tegen een criminele organisatie is wel
sprake van CIE-betrokkenheid. Wij noemen
de CIE dan ook “de aorta van de opsporing”.
Maar vreemd genoeg bestond er nog geen
gestructureerd juridisch handboek over dit
belangrijke onderwerp.’
Dirk van der Bel: ‘Dat was voor Hans en mij
aanleiding om vanuit onze kennis en ervaring
aan het schrijven te gaan, overigens
samen met onze medeauteur Anne-Marie
van Hoorn, senior beleidsmedewerker
van de rechercheofficier in Amsterdam.
Behalve CIE-informatie behandelen we
een aantal andere verwante thema’s, zoals
het gebruik van gegevens afkomstig van de
AIVD, van Meld Misdaad Anoniem of uit
Internationale Rechtshulp. Laat ik meteen
toegeven, dat het geen boek is geworden dat
je met rode oortjes leest. Vanwege de onderwerpen
moesten we nu eenmaal een grote
hoeveelheid tamelijk droge regelgeving
behandelen. Ons hoofddoel was een naslagwerk
te maken dat handvatten biedt voor de
beantwoording van de meest voorkomende
vragen van mensen uit de praktijk.’
De bedoeling van de drie auteurs was ook
om met het boek bij te dragen aan demystificatie
van het inlichtingenwerk ten
behoeve van de opsporing. Hans Pieters
legt uit: ‘Er hangt ten onrechte een waas van
geheimzinnigheid rond het CIE-werk en
aanpalende informatietrajecten. We wilden
laten zien dat we niets te verbergen hebben.
Natuurlijk kan het zo zijn dat we met
ons boek allerlei vragen uitlokken, maar
dat zijn dan tenminste vragen die ergens
over gaan. Bij de presentatie van Informatie
en Opsporing zeiden sommige advocaten:
“Hadden we tien jaar geleden maar zo’n
boek gehad, dan hadden we niet van die
domme vragen gesteld”. Kijk, daar doen we
het voor!’
Tekst: Juriaan Simonis
D. van der Bel, A.M. van Hoorn, en J.J.T.M.
Pieters, Informatie en opsporing, Uitgeverij
Kerckebosch/Stichting Studiecentrum
Rechtspleging, 2007.

OPPORTUUN Nummer 2 – 2008 Column 27
“Topcrimineel”
Dit stukje gaat over de “versoaping” van het
strafproces.
Daarmee bedoel ik dat de strafzaak, met
name in de media, in toenemende mate
wordt voorgesteld als een wedstrijd van het
OM tegen de crimineel en zijn advocaat,
waarin “gescoord” moet worden, het OM
een zware nederlaag lijdt of het 1-0 of 3-2
staat voor OM of verdediging, en meer van
dit soort aan de sport ontleende terminologie.
Een tweede dimensie van die “versoaping”
is de grote aandacht voor de persoon van de
officier en de rechters die de desbetreffende
strafzaak “doen”. Zij worden vanwege de
behoefte aan human interest zoveel mogelijk
uit hun toga gehaald, hoewel die toga
toch symboliseert dat zij die strafzaak nu
juist níet als privépersoon behandelen. Zo
kopte een krant als treffende illustratie van
deze beide elementen van de “versoaping”
in een artikel over onze collega Koos Plooy:
“Lieve crimefighter moet nú presteren in
hét proces”.
In dat klimaat is het evenmin verwonderlijk
dat Nederland de afgelopen jaren met een
nieuw fenomeen te maken heeft gekregen:
de topcrimineel, een woord dat om de
haverklap valt als er weer een liquidatie in
het misdaadmilieu heeft plaatsgevonden of
een strafproces in de sfeer van de zware en
georganiseerde criminaliteit plaatsvindt.
Nu kan ik me bij topmensen in het bedrijfsleven,
topambtenaren, topsporters etc. wat
voorstellen bij de toevoeging van het adjectief
“top”. Het gaat dan steeds om mensen
die veel hebben bereikt en bij de top horen
vanwege hun maatschappelijke positie,
prestaties en verdiensten. En dat geldt ook
voor topadvocaten, al wordt die term ten
onrechte bijna uitsluitend gebruikt voor de
beperkte groep die de zogenaamde topcriminelen
verdedigt.
Anders dan bij de zojuist genoemde
beroepsgroepen, bestaan de al dan niet vermeende
“prestaties” van die topcriminelen
echter uit ontvoering, overvallen, drugs-
en vrouwenhandel, afpersing, moord en
doodslag. Dat verdient dus helemáál geen
bewondering maar integendeel diepe
afkeer.
In plaats daarvan wordt echter met het
woord “topcrimineel” een aureool van
moderne Robin Hoods geschapen, ontstaat
er iets van stiekeme bewondering, en wordt
soms zelfs een beeld opgeroepen dat het
toch wel goeie jongens zijn als je ze beter
kent. Nu wil ik niemand als mens afschrijven,
maar bij de delicten die ik zojuist
noemde behoort absoluut geen taalgebruik
dat een zekere waardering of bewondering
uitdrukt.
Ik zou dan ook wensen dat de media deze
term niet meer gebruiken: hij versluiert en
vergoelijkt ten onrechte maatschappelijk
totaal onaanvaardbaar gedrag. Maar ik
realiseer me ook dat misdaad altijd al, maar
zeker in het huidig tijdsgewricht, verkoopt,
en dat het begrip “topcrimineel” inmiddels
ingeburgerd lijkt te zijn: het komt zelfs al in
de elektronische Van Dale voor.
Terug naar de terminologie van de sportwedstrijd
als het om door het OM aangebrachte
zaken gaat. Die is onjuist en ongepast.
Het gaat immers niet om een particulier
geschil tussen de dienstdoende officier of
AG en een verdachte. Die officier of AG staat
er namens de samenleving, en het is de
sámenleving die van de verdachte rekenschap
over zijn gedrag vraagt. In zoverre is
de Amerikaanse aanduiding van een strafproces:
“the people versus X of Y” treffend
juist.
Bovendien behoort het er die officier of
AG niet om te gaan dat hij wint, maar dat
de objectieve waarheid boven tafel komt;
en voorts dat het strafrecht wordt gehandhaafd,
en wel op een zodanige wijze dat
recht geschiedt.
Recht aan de verdachte én het slachtoffer,
recht aan de maatschappij én aan het
individu. Dát is wat ons werk tot zo’n mooi,
maar soms ook moeilijk vak tegelijk maakt.
Leo den Hollander,
hoofdadvocaat-generaal ressortsparket Den
Haag
Leo den Hollander sprak deze tekst eerder
uit, in iets andere vorm, als requisitoir bij de
installatie van nieuwe collega’s.

28
De bejaarden oplichter
Operatie-Slechtvalk
Al vanaf eind 2005 maakte John de M. (47) een dagtaak van het
oplichten van oude dametjes. Met een geraffineerde babbeltruc
praatte hij via minstens 26(!) telefoons tienduizenden euro’s los
bij zijn overwegend zeer kwetsbare slachtoffers. Aan zijn oplichtingspraktijken
kwam pas een einde toen een speciaal fraudeteam
onder supervisie van officier van justitie Ronald Steen de werkloze
man in oktober 2006 arresteerde. Hij kreeg vier jaar celstraf.
‘Conform mijn eis’, verklaart de aanklager niet zonder trots.
Ronald Steen en Elsa de Heer Kloots: ‘Je eigen oma zou slachtoffer kunnen worden.’ Foto: Gerhard van Roon
Wanneer Ronald Steen (41), officier van
justitie bij het parket Den Haag, op 17
augustus 2006 de operatie-Slechtvalk
gaat leiden, hoeft hij geen enkel lid van
het Interregionaal Fraude Team (IFT)
West-Nederland extra op te peppen. Want
iedereen, politie- of justitiefunctionaris, wil
maar één ding: zo snel mogelijk de Grote
Onbekende in de boeien slaan die al vanaf
eind 2005 op een valse, genadeloze manier
hoogbejaarde dametjes in het hele land geld
weet af te troggelen. Zo’n dertig meldingen
van slachtoffers zijn er inmiddels alleen
al in de politieregio’s Hollands Midden en
Haaglanden geregistreerd, dus de dader
komt voor hen dichterbij. ‘In meerdere
opzichten,’ aldus Steen in een terugblik
op de curieuze zaak, ‘want dergelijke laffe
delicten raken ook je eigen gevoelsbeleving.
Je privédomein wordt binnengedrongen, je
eigen oma zou slachtoffer kunnen worden.
Ze had kunnen gaan behoren tot die veelal
weerloze groep oude tot stokoude dames
die gefrustreerd, erg angstig of zelfs helemaal
getraumatiseerd achterblijven na zo’n
misdrijf. Iedereen was dus verontwaardigd,
verbeten. We gaan deze zaak gewoon oplossen,
was onze simpele afspraak.’
Die verbetenheid in de jacht op een perfide
oplichter voelde ook Elsa de Heer Kloots
(32), parketsecretaris in de operatie-
Slechtvalk. ‘Natuurlijk associeer je deze
ergerlijke delicten ook met je eigen grootouders.
’t Komt allemaal wel heel erg dichtbij
en dat bleek mij ook nadat de zaak al was
opgelost. De oma van een vriendinnetje
van me was ook slachtoffer van John de
M. Echt, als secretaris heb ik veel grotere
fraudezaken gedaan dan deze, maar deze
reeks misdrijven vind ik wel héél laaghartig.
Alleenstaande, erg kwetsbare oude dames,
soms tegen het dementerende aan, zo van
hun (spaar)centen beroven. Het ging steeds
om bedragen tussen de 850 en 2500 euro…
Nou, een paar ton voor een bank is niets,
maar 1000 euro voor een aow’er is een
kapitaal.’

OPPORTUUN Nummer 2 – 2008
Uitvoerig, met oog voor detail, analyseren
de twee collega’s samen de belangrijkste
dossierstukken van de spraakmakende
oplichtingszaak, die op 21 februari 2007
uitmondde in een rechterlijk vonnis dat beiden,
gelet op de twinkeling in hun ogen, ‘tot
grote tevredenheid stemt’.
De in Leiden geboren John de M. wordt
veroordeeld tot vier jaar onvoorwaardelijke
celstraf en moet bijna 24000 euro teruggeven
aan de (verreweg meeste) slachtoffers
en er ruim 6000 afdragen aan de Staat.
Steen benadrukt, veelbetekenend glimlachend,
dat die straf conform zijn eis is en
citeert uit het vonnis van de rechtbank, ‘die
zich zelden zó expliciet uitlaat’: De rechtbank
rekent het verdachte zwaar aan dat hij
als slachtoffers uitsluitend bejaarde vrouwen
uitzocht, die veelal minder weerbaar
zijn en een gemakkelijk doelwit vormen.
Verdachte heeft hun vertrouwen ernstig
beschaamd. Naast de financiële schade
brengt een dergelijke gebeurtenis bij bejaarde
slachtoffers niet zelden blijvende angst en
verwarring teweeg. Laag, laag-bij-de-gronds
en laag hartig zijn de termen die passen bij
het gedrag van deze verdachte.
De openbare aanklager: ‘Het gevaar bestaat
dat je bij zo’n gemeen delict, vanuit de
onderbuikgevoelens, extra hoog gaat zitten
in je strafeis, maar in feite vond ik vier jaar
een terechte straf. Best fors voor een dergelijke
fraudezaak en het doet me deugd dat
de rechters dat hebben gehonoreerd.’
Parketsecretaris De Heer Kloots: ‘Professioneel
gezien ben ik erg content met het
vonnis, hoewel de meningen die je op verjaardagen
hoort om een nog hogere straf
zouden vragen.’
Met als wapens een heel arsenaal van
telefoons en (steeds wisselende) telefoonnummers
belt een onbekende man op grote
schaal alleenstaande oude dames op. Hun
namen verzamelt hij uit telefoongidsen en
wijken waar veel bejaarden wonen. In die
eerste gesprekken vist de charmant klin-
kende heer slim naar de voornaam van een
mannelijk familielid van oma. Een tijd later
meldt zich plotseling oma’s “neef Klaas” of
“kleinzoon Gerrit” paniekerig weer aan de
telefoon. Hij staat met een kapotte auto in
de garage en heeft snel veel geld nodig. Of
iemand van de garage – de oude dame zou
een eigen bloedverwant natuurlijk herkennen
– even een x-bedrag bij haar kan komen
incasseren.
Steen: ‘De politie achterhaalde ruim tachtig
meldingen van oplichting c.q. poging tot
oplichting met steeds deze zelfde modus
operandi. We bleken te maken te hebben
met een gladde babbelaar, iemand die heel
erg op z’n hoede was, de zaken goed voorbereidde,
werkte met vermommingen bij
het afhalen van de buit en téchnisch vooral
moeilijk grijpbaar was. Omdat de oplichter
door het hele land actief was, probeerden
we te bedenken wat voor iemand dit kon
zijn. Zou hij in de buitendienst werken en,
bijvoorbeeld, verzekeringen verkopen?
Zodat hij tijdens zijn werk (waar ook een
goede babbel voor nodig is) ook bejaarde
vrouwen kon zoeken en bellen? Een heel
geraffineerde oplichter.’ Zijn parketsecretaris:
‘Klonk een dametje aan de lijn vief en
helder dan was het snel einde gesprek… De
onbekende sloeg alleen toe bij brak, krakkemikkig
klinkende vrouwenstemmen.’
Maandenlang wordt er fanatiek en inventief
jacht gemaakt op de fraudeur, maar successen
blijven uit. Dan, in een fase waarin het
onderzoek al “slapend” is, is het bingo. Op
27 oktober 2006 wordt in Sassenheim een
verdachte aangehouden die op het punt
staat geld te incasseren van een 100-jarig
slachtoffer. Het is John de M., een werkloze,
netjes ogende “gewone man” van 47
jaar. Steen: ‘Dat telefoontje van de politie
was een hoogtepunt voor mij in deze case.
Dolenthousiast ging er meteen een sms’je
naar Elsa uit… Wat later hoorde ik pas hoe
goed De M. in Sassenheim zijn zaakjes weer
had voorbereid. De 100-jarige was boos dat
de politie haar maar stond op te houden,
Alles afwegende 29
want zij was immers op weg naar haar arme
neef Gerrit? Het kostte heel veel moeite haar
van de waarheid te overtuigen.’
In zijn requisitoir zal de aanklager in de
rechtszaak van 7 februari 2007 uiteindelijk
43 aangiften van oplichting c.q. pogingen
daartoe opsommen. Het laatste woord van
de verdachte blijkt voor Ronald Steen een
tweede highlight in de operatie-Slechtvalk.
‘De M. was 25 keer gehoord, maar had alleen
de eerste twee keer wat gezegd. Verder
beriep hij zich steeds op het zwijgrecht. Nu
ging hij in de rechtszaal volledig de mist in.
Het spijt me voor deze oude dames, zei hij. Ik
had echter niet de bedoeling hun angst aan
te jagen… Iemand zit drie maanden in voorarrest,
het ene verhoor na het andere, bijna
vier uur rechtszitting waarbij hij zich steeds
op zijn zwijgrecht beroept en dan zo’n laatste
woord met een verkapte bekentenis. Ik
zag zijn advocate, een uitstekende pleiter,
door de grond gaan.’
De twee OM-collega’s kwalificeren de zaak
van de bejaardenoplichter niet als uniek,
maar het raffinement en de harteloosheid
van de dader plus de frequentie waarmee
deze opereerde, hebben diepe indruk op
hen gemaakt. De Heer Kloots: ‘Schokkend,
dit misbruik maken van de zwakheid van
dametjes met een gemiddelde leeftijd van
86 jaar. Dramatisch ook hoe aangeslagen,
ontredderd slachtoffers zijn achtergebleven.
Er zijn hele familieruzies ontstaan,
bijvoorbeeld doordat een slachtoffer maar
blíjft volhouden geld te hebben gegeven
aan de echte neef Jan of kleinzoon Piet.’ En
Steen: ‘De grote winst van deze zaak? John
de M. zit achter de tralies en de dametjes
krijgen hun geld terug.’
Op de avond na het interview zendt
National Geographic een boeiende documentaire
uit over de wonderbaarlijke fysiologie
en de ingenieuze jachttechnieken van
de slechtvalk. Toeval natuurlijk.
Tekst: Gerard Trentelman

30
Personalia
Arrondissementsparket Alkmaar
In: Huub Bruijstens (interim personeelsadviseur)
Uit: Annelies Gillich Sonja Groot, Kim Broek, Sibel
Yurdakadim, Evelien Schaper
Arrondissementsparket Almelo
In: D. Dubbink-Murad (secretaresse)
Ressortsparket Arnhem
In: Eric van Arragon (informatiebeveiligingsfunctionaris AP/
RP Arnhem, AP Zutphen en SSR)
Switch: Paul van Hilten (ag, van AP Roermond)
Arrondissementsparket Breda
In: Stephanie Boeijmeer (adm. medewerker)
Switch: Astrid Leusink (van DVOM/P Den Bosch)
Uit: Jolanda van de Griend, Erika de Jong, Suzanne Lapre,
Sandra Timmermans
Arrondissementsparket Den Bosch
In: M.J.A. van Thiel (officier KOV)
B.J.M. van Griensven (parketsecretaris)
S.N.S.J. van Boekel (adm. juridisch medewerker)
M.B.J. van Oers ( adm. medewerker)
Switch: M.P.C.A. van den Heuvel-Donders (naar RP Den Bosch)
Uit: A. Kalicharan, D.M.C. Booij
Ressortsparket Den Bosch
In: H.T.J.C.M. Faber-Doll, H.E.P. van Eldik-van Heertum (allround
adm. medewerkers)
Switch: Ger van Poll, Marleen Swartjes (50% FP Parket Den Bosch
Bregje van Griensen (naar AP Den Bosch)
Jasmin Bax-Kormannshaus (van rechtbank Den Bosch)
Uit: B.J.M. van Griensven, D.A.C. Ploeg
Arrondissementsparket Den Haag
In: M. Amakran (senior adm. medewerker)
C.A.C. Moerland – Sebel (secretaresse)
Switch: S.L.M. Staals (wordt RAIO)
Uit: G. Soekhan - Nandpersad
Ressortsparket Den Haag
In: Miranda de Meijer (advocaat-generaal)
B. Akrouh (adjunct-secretaris)
F. de Vries (secretaris)
B.A.C. Looijestijn (secretaris)
Switch: Derk J.A. Kuipers (van LP)
Wendy R. Oostenbrink (van AP Den Haag)
Henriette I. den Hartog (van AP Middelburg)
Arrondissementsparket Dordrecht
In: Jan Spaans (ovj enkelvoudig)
Uit: Marissa Vugts, Desha Lourens, Erica Droogendijk, Corali
Evegroen, Malika Haddouch
Arrondissementsparket Middelburg
In: G.V. van der Hofstede (ovj)
Uit: D.C. Westveer, I. Willeboordse
Arrondissementsparket Leeuwarden
In: Dickey Gardenier (communicatie-adviseur)
Sonja Coevert (management-assistente)
Germ van der Meulen, Nienke Schram (call-center medewerkers)
Elly Mol (postmedewerker)
Switch: Marcella Jansen (naar RP Leeuwarden)
Uit: J.C Molema, P.F. Mooij
Ressortsparket Leeuwarden
In: J.B.H.M. Simmelink (advocaat-generaal)
A. van der Velde (managementassistent)
Switch: W.K. Vlietstra, S. Meijer, M.A. Jansen (van AP Leeuwarden)
C. Leffring (naar RvdK)
S. Tempel (naar rechtbank Groningen)
O.C.F. de Haan (naar rechtbank Leeuwarden)
Arrondissmentsparket Rotterdam
In: D. van Boxel (junior secretaris)
M. Waterreus, N.M. de Weerd, V. Silva Gregorio Concalves
(administratief medewerkers)
Switch: T. Polescuk, D. Doense (van LP)
C. Karso (van DVOM)
Arrondissementsparket Utrecht
In: P.P.H. Hogenhuis (accountmanager AJB)
M.E. Visscher, E.G.S. Jansen (stagiaires)
A. Demirbas, S.L. Krooder, A. Borms, I.E.J. van Schaik
(adm. medewerkers)
Switch: J.R. Bac (van AP Arnhem)
C.D.M. Geldermans (van AP Den Bosch)
K. Lith, M.N. Kaplanian (van rechtbank Utrecht)
R. van Puffelen (naar AP Den Haag)
J.I.M. Kuin (naar NIFP)
P.J.M. Ehren (naar FP)
C.E.A. Hopman, M. Albertsma, B.A. Bleij (naar CVOM)
R.F. Schouten (naar BOOM)
A.D. Moennasing (naar rechtbank den Haag)
C. Echten (naar AP Zwolle)
C.T. Korssen-van Dijk (naar DVOM-P Den Bosch)
Uit: J.F.M. Flesch, I.R. Albert, D.E. Wiggers, S. Driehuijs,
P. Koreman, S. Gunal, B.R. Schilders

OPPORTUUN Nummer 2 – 2008
Arrondissementsparket Zutphen
In: Esther Duijts (rechercheofficier)
Eric van Arragon (informatiebeveiligingsfunctionaris)
Arrondissementsparket Zwolle / Lelystad
In: Bionda Visscher (medew. Servicedesk)
Jerney van Duijvenvoorde (adm. medewerker)
Functioneel Parket
In: Salima Rhazi (adm. medew. FP Zwolle)
Cornelie Backer (ovj FP Rotterdam)
Jan Paul Verboom (parketsecretaris FP Zwolle)
Margot Stoové (beleidsmedewerker V&E FP Den Haag)
Switch: Joyce van Gelder (naar RP Den Haag)
Uit: Meta van der Horst
Landelijk Parket
In: P.W. Nap (informatie beveiligingsfunctionaris)
L. Stempher (ovj)
M.E. Cuppen (junior secretaris)
Christian Cents, Paul Visser, Sjarai Lestrade (stagiairs LP
Zwolle)
Switch: Jessica Jansen (van rechtbank Den Haag)
Dorine Stahlie (naar AP Amsterdam, enkelvoudig ovj)
Tea Polescuk, Dennis Doense (naar AP Rotterdam)
Derk Kuipers (naar RP Den Haag)
Uit: M.A. Hageman, Ingrid Mulder
BVOM
In: Kees van Wijngaarden (accountmanager)
Uit: Manon Penris, Didy van Houwelingen
CVOM
In: Nicole van de Wouw, Hava Bekir, Corrina Soesbergen-van
den Broek, Petra van der Fange, Margaret Albertsma,
Cornelis Hopman, Ron Kroes, Bouchra Salim (adm.
medewerkers)
Diana Zerilli-ter Veer (medew. kwaliteit AO/IC)
Brenda van der Mark (P&O adviseur)
Rogier Mulder (adm. juridisch medewerker)
Julitta Beerthuizen (adm. beoordelaar)
Uit: Chantal Taal, Angelien Haaken-Vogel
Klaas Jonkers (met pensioen)
Parket-Generaal
In: W.A. van der Heide (hoofd financiën & facilities)
M.C.P. Korten (senior medewerker BJZ)
T. Bergwijn (medew. functioneel beheer)
Switch: Marcel van Hattum, Mahender Poedai, Stephen Haye,
Theo Romeijn, Petra Sprado (naar DVOM)
Uit: C. Boekschoten, A. Visser, A. Ismail, M. Hoogendam, J.C.
Tonnon
Personalia
DVOM
In: Coby van de Hoek (projectleider Bureau Reizen OM
DVOM/Bedrijfsvoering)
Murat Honca, Karin Zoutman (adm. medew. financiële
adm. DVOM/F Zwolle)
Rachida Elmahi (adm. medew. financiële adm. DVOM/F
Amsterdam)
Mandy Doreleijers (adm. medew. financiële adm.
DVOM/F Den Bosch)
Geke Stam (P&O-medewerker DVOM/P Zwolle)
Jo-ann Vers, Angelique Bihari (P&O-medewerker
DVOM/P Amsterdam)
Uit: Rowena Saro, Annelies Blokland, Astrid Leusink, Canan
Karso
BOOM
In: S.J.A.J. Walraven, W.G.A.J. Dalleu, E.M. Bloemendaal
(parketsecretarissen)
R.F. Schouten (sr adm. medewerker)
D.J. Gardenier (communicatieadviseur)
Switch: S.M.A.F. Tielens (ovj gedetacheerd van parket Den Haag)
Oriënterende jurist op
de administratie
Nicole van de Wouw is dit jaar als
administratief medewerkster bij de
CVOM (Centrale Verwerking Openbaar
Ministerie) begonnen. Ze werkt voor de
unit Straf en heeft als specifieke taak
executie. ‘Wij doen binnen de unit Straf
twee zaakstromen: onverzekerd rijden
en rijden onder invloed, de zogenaamde artikel 30 WAM en artikel 8
WVW zaken.’
Nicole verwerkt vonnissen van de rechtbanken en verzorgt de executie
hiervan. ‘Het gaat meestal om geldboetes of ontzeggingen
van de rijbevoegdheid. Bij voorwaardelijke veroordeling stuur ik een
kennisgeving. Soms komen dossiers terug, omdat de dagvaarding
nietig is. Die zaken moeten opnieuw op zitting.’
Nicole van de Wouw heeft rechten - richting strafrecht - gestudeerd.
‘Na mijn studie heb ik een reis naar Australië gemaakt. Bij
terugkomst had ik duidelijk dat ik rechten écht leuk vond.’ Daarom
volgt ze nu een masteropleiding “Nederlands strafrecht in Europa”
aan de universiteit van Tilburg, en werkt ze parttime (24 uur) bij het
OM. ‘Zo leer ik de organisatie alvast goed kennen. Eind dit jaar ben
ik klaar met mijn studie. Dan zou ik daarmee graag iets bij het OM
willen doen.’
Wat?
‘Daar ga ik me dit jaar op oriënteren.’
31

32 Uitgelicht
Nattigheid
Sommige mensen blijken over profetische
gaven te beschikken. Zo ook de vrouw die
met haar aanstaande ex-man en elf maanden
oude dochtertje een uitstapje naar
een nabij gelegen Mac Donalds restaurant
ging maakt. “Ik ben een stukje rijden met
X. Ik voel nattigheid”, zo schrijft ze op een
papiertje dat ze in haar huiskamer achterlaat.
Een tekst waarmee ze – niets vermoedend
en onbedoeld – de spijker op de kop
slaat.
Het is 24 december 2005, een dag voor
kerstmis. Maar de vredige kerstsfeer wordt
al snel wreed verstoord. De man, die de auto
bestuurt, kiest een ongebruikelijke route
naar het restaurant. Een route die langs het
Lekkanaal loopt. Op een kwaad moment
wijkt de auto plotseling en heftig van de
route af: met een bocht van bijna negentig
graden rijdt de auto richting kanaal en binnen
luttele seconden raakt het voertuig met
zijn drie inzittenden te water. De vrouw
weet zich, net als de man, uit de auto te
redden. Bovendien slaagt de man er ook in
om het kindje levend en wel aan de oever te
krijgen.
Uitgebreid politieonderzoek volgt.
Bovendien verricht een particulier bureau
dat zich bezig houdt met ongevallenanalyse
nog aanvullend onderzoek. Daaruit blijkt
dat het te water raken van de auto moet
zijn veroorzaakt door twee korte en heftige
stuurbewegingen. De man, die al snel als
verdachte wordt aangemerkt, heeft geen
eenduidige verklaring voor het feit dat het
voertuig in het Lekkanaal is geraakt. Als
mogelijke scenario’s schetst hij dat een wiel
van zijn auto in de berm terechtkwam waardoor
hij meteen naar de linkerkant werd
getrokken, dan wel dat zijn vrouw een ruk
aan het stuur heeft gegeven. De Utrechtse
rechtbank gelooft hem niet en veroordeelt
hem voor poging tot doodslag op zijn vrouw
en zijn dochter tot een gevangenisstraf van
vier jaar.
Met die veroordeling kan de man niet leven
en hij gaat in hoger beroep. Maar ook het
Gerechtshof Amsterdam, zitting houdende
te Arnhem, gelooft niet dat de auto door een
andere oorzaak in het kanaal is terechtgekomen
dan door twee bewuste stuurbewegingen
van de man. Wel doemt een ander
probleem aan de horizon op: is ten aanzien
van zijn dochtertje eigenlijk geen sprake
van vrijwillige terugtred? “Voorbereiding
noch poging bestaat indien het misdrijf niet
is voltooid tengevolge van omstandigheden
van de wil van de dader afhankelijk”,
zo bepaalt artikel 46b van het Wetboek van
Strafrecht. Door nu direct na het te water
raken van de auto zijn kind te redden is een
dergelijke situatie inderdaad aan de orde, zo
redeneert de advocaat-generaal ter zitting.
Het hof komt tot een andere conclusie
– overigens met dezelfde consequentie
(namelijk straffeloosheid): “het hof heeft
niet de overtuiging dat de verdachte opzet
had om zijn dochtertje om het leven te
brengen, ook niet voorwaardelijk opzet
daartoe”. Het waarom van die conclusie
blijft echter onduidelijk. Wellicht is de redenering
erachter dat de man van meet af aan
juist niet heeft gewild dat het kindje het
leven zou verliezen. Maar veroorzaakte het
gedrag van de man niet een aanmerkelijke
kans dat het meisje het leven zou laten en
heeft hij die kans niet willens en wetens
aanvaard? En wat als zij onverhoopt toch
zou zijn verdronken: zou dan ook zijn vrijgesproken
van doodslag?
Voor de man scheelt het een jaar gevangenisstraf:
hij wordt in hoger beroep veroordeeld
tot drie jaar. Tot groot ongenoegen
van de vrouw, die sinds het gebeuren is
ondergedoken. (Hof Amsterdam 3 december
2007, parketnr. 21-003931-06).
Jan-Willem Grimbergen,
advocaat-generaal ressortsparket Arnhem

Voordat je op de ‘automa tische piloot’ gaat
werken, willen wij graag met je kennismaken.
Het Functioneel Parket (FP) is als landelijk onderdeel
van het OM verantwoordelijk voor de strafrechtelijke
handhaving van de milieu-, economie- en
fraudewetgeving. Met zo´n 250 FP-collega´s werken
wij vanuit Den Haag, Amsterdam, Den Bosch,
Rotterdam en Zwolle. Stuk voor stuk enthousiaste
collega´s die werken aan de aanpak van fraude en
milieudelicten of strafzaken die betrekking hebben
op wat er misgaat op de Noordzee. Collega´s die zich
dagelijks bewegen in de complexe omgeving van
bestuurders, departementen, waterschappen, provincies,
bijzondere opsporingsdiensten, politie en
belangenorganisaties. Zowel op nationaal als internationaal
niveau.
Ben jij toe aan milieu bij het FP?
Voor de uitbreiding van onze milieuteams zijn wij op
zoek naar officieren van justitie die toe zijn aan een
volgende stap in hun carrière. Je bent maatschappelijk
betrokken, hebt ruime werkervaring, bent
sociaalvaardig, houdt van leidinggeven, vindt het
leuk in kleinere teams te werken, houdt van complexe
vraagstukken en ziet de aanpak van milieudelicten als
een uitdaging.
(advertentie)
Je hebt genoeg van veelplegers
en winkeldiefstallen en zoekt
een andere omgeving? Dan zijn
wij op zoek naar jou!
Als ervaren officier van justitie ken je het klappen
van de zweep. Voor een winkeldiefstal draai jij je
hand niet meer om. Maar hoe zit het met de uitdaging
in je werk? Je verantwoordelijkheden, de volgende
stap in je carrière, de verdieping in je functie?
Wat biedt het FP?
Het FP ziet het als zijn primaire taak om te zorgen
voor een zorgvuldige en evenwichtige rechtsbedeling.
Daarnaast bevordert het FP de integriteit en het
milieubewust gedrag in het maatschappelijk verkeer.
Zoals we zorgvuldig en rechtvaardig met onze externe
omgeving om willen gaan, gaan we ook om met onze
collega’s. De officieren van justitie die bij ons komen
werken kunnen rekenen op goede ondersteuning
van ervaren collega’s. Het salaris bedraagt schaal 9
RM-2007, minimaal € 5.149,42 en maximaal € 6.328,62.
Interesse?
Voor meer informatie over het FP of over één van onze
vacatures, kun je contact opnemen met de teamleiders
milieu: Yvonne van der Meer (FP Amsterdam),
020–5419149, Frans Gelissen (FP Den Bosch),
073-6207435, Rob de Rijck, 010-8883355
(FP Rotterdam), Arie de Muij (FP Zwolle),
038-4962844 of met Marianne Bloos, plaatsvervangend
hoofdofficier, 070-3023239.
Een sollicitatiebrief met curriculum vitae kun je
sturen aan het Functioneel Parket, t.a.v. Cluster P&O,
Postbus 19518, 2500 CM Den Haag, of per e-mail
fpvacatures@om.nl.
33

34
verkeer
Overmacht? Kentekenbewijs schorsen
of auto verzekeren. Beide is tegelijkertijd
onmogelijk.
Gerechtshof Leeuwarden 19 november 2007
WAHV 07/00435
De betrokkene ontkent niet dat het keuringsbewijs
voor zijn auto zijn geldigheid heeft verloren,
maar stelt dat de auto al vanaf de aanschaf een
restauratieproject kan worden genoemd waaraan
hij sindsdien werkt. De auto kan niet rijden
en staat in een werkruimte. Om zich tegen het
ontstaan van schade tijdens de werkzaamheden
aan de auto te verzekeren, heeft hij een
verzekering op grond van de WAM afgesloten.
Hierdoor ontstond echter een dilemma.
Uitsluitend voertuigen waarvan de geldigheid
van het kenteken niet is geschorst kunnen op
grond van de WAM worden verzekerd. Zodra
een kentekenbewijs wordt geschorst, eindigt de
verzekering automatisch. Het was dus kiezen
uit twee kwalen, aldus de betrokkene. Of het
kentekenbewijs schorsen, of de auto verzekeren,
nu beide tegelijkertijd niet mogelijk was.
Er is dan ook, volgens hem, sprake van een
overmachtsituatie. De kantonrechter had tot
matiging van de opgelegde sanctie over kunnen
gaan. Het hof is dit laatste met de betrokkene
eens, maar is van oordeel dat de betrokkene niet
aannemelijk heeft gemaakt dat de betreffende
auto niet d.m.v. een andere verzekering dan een
verzekering op grond van de WAM kon worden
verzekerd, nu de betrokkene zijn stelling dat
dit niet mogelijk is niet met stukken, bijv. een
verklaring van een verzekeringsmaatschappij of
assurantieadviseur, heeft onderbouwd. Nu niet
is komen vast te staan dat de betrokkene niet
zo’n andere mogelijkheid had, kan niet gezegd
worden dat er sprake was van een overmachtsituatie.
Volgt bevestiging van de beslissing van
de kantonrechter tot ongegrondverklaring van
het beroep.
2 e etage
Strip: Linda van Bruggen
Niet zichtbaar geplaatst verkeersbord?
Gerechtshof Leeuwarden 4 december 2007
WAHV 07/01100
De betrokkene bestrijdt niet dat hij een snelheidsovertreding
heeft gepleegd, maar is van
mening dat de sanctie onterecht is opgelegd
omdat het bord dat de maximumsnelheid aangaf
niet zichtbaar was geplaatst. Het bord “30
km-zone” en het bord “bebouwde kom” stonden
namelijk achter een boom geplaatst. Hierdoor
verkeerde de betrokkene in de veronderstelling
dat de maximumsnelheid 50 km/h bedroeg. De
wegbeheerder was zich ook bewust van deze
onduidelijke situatie en heeft naderhand een
extra sticker met daarop “30 km-zone” aangebracht.
Het hof stelt voorop dat iedere bestuurder
zijn snelheid zodanig dient aan te passen
dat hij in staat is verkeersborden zo tijdig waar
te nemen dat hij zijn weggedrag tijdig aan de
door die borden gegeven ge- of verboden, waarschuwingen
of andere informatie kan aanpassen
(Hof Leeuwarden 4 april 2001, WAHV 00/00267,
LJN:ZJ0143, VR 2001, 131). Het hof stelt aan
de hand van de door de betrokkene overgelegde
foto’s vast dat het bord “30 km-zone” van
afstand weliswaar niet goed zichtbaar is, maar
dat wel zichtbaar is dat er een bord is geplaatst.
Derhalve is het hof van oordeel dat de betrokkene
zich had moeten vergewissen wat er op het
bord stond vermeld. Van enige onmogelijkheid
het bord waar te nemen is het hof niet gebleken.
Anders dan de betrokkene wil, volgt uit de
omstandigheid dat inmiddels een extra sticker
“30 km-zone” is aangebracht, die de weggebruiker
ter plaatse attenderen op een snelheidsbeperking,
niet dat de waarneembaarheid van de
borden niet was verzekerd. Deze extra maatregel
kan immers ook zijn genomen om, los van de
waarneembaarheid van het bord die de snelheidbeperking
aangeeft, de naleving van een
snelheidsbeperking te stimuleren. Volgt bevestiging
van de beslissing van de kantonrechter tot
ongegrondverklaring van het beroep.
Inschakeling Europese Hof van Justitie?
Gerechtshof Leeuwarden 9 januari 2008 WAHV
07/01472
De betrokkene stelt (in het kader van al dan niet
zekerheidstelling) dat niemand in Nederland
schuldig mag worden verklaard voordat hij
schuldig is bevonden en verzoekt de zaak voor
te leggen aan het Europese Hof van Justitie
te Luxemburg. Het hof begrijpt dat de betrokkene
duidt op de in artikel 6 EVRM gewaarborgde
onschuldpresumptie en verwijst naar de
bestaande jurisprudentie van de Hoge Raad van
9 november 1993 (NJ 1994, 198). Nu het verweer
van de betrokkene geen betrekking heeft op
enige regeling waarover het Hof van Justitie van
de Europese Gemeenschappen bij wege van
prejudiciële beslissing kan oordelen is kennelijk
bedoeld het Europese Hof voor de Rechten
van de Mens. Het Verdrag tot bescherming van
de rechten van de mens en de fundamentele
vrijheden kent echter niet de mogelijkheid dat
een rechterlijke instantie een prejudiciële vraag
stelt aan het Europese Hof voor de Rechten van
de Mens. Het hof (te Leeuwarden-JS) zal dit
verzoek dan ook afwijzen. Ten overvloede wijst
het hof er echter op dat, gelet op het bepaalde
in artikel 34 van voormeld Verdrag, iedere
natuurlijke persoon die beweert het slachtoffer
te zijn van een schending door een van de Hoge
Verdragsluitende partijen van de rechten die in
het Verdrag of de Protocollen daarbij zijn vervat,
een verzoekschrift kan indienen bij het Europese
Hof voor de Rechten van de Mens. Volgt bevestiging
van de beslissing van de kantonrechter tot
ongegrondverklaring van het beroep.
Tekst: Koos Spee,
Bureau Verkeershandhaving OM.
Voor complete teksten, bel 0346-333310.

OPPORTUUN Nummer 2 – 2008 Column
35
Tante Severa
Vroeger had ik een tante Severa, van moederszijde.
U zult opponeren: ik heb zoveel
tantes, mij hóór je daar niet over. Maar deze
tante was een moeder-overste van de (houd
u vast) zusters Fransiscanessen penitentenrecollectinen
van Etten-Leur. Eens per jaar
bezochten wij tante Severa, die daartoe
opgediept werd uit een eindeloos neogothisch
gebouwencomplex. Wij wachtten in
de wachtkamer totdat ijl gerinkel van een
rozekrans tantes nadering aankondigde.
Wanneer de deur was opengekierd vertoonde
zich voor het ontstelde jongensoog
een zwarte textiel-kolom. Omdat een klein
jongetje van onder naar boven kijkt bij
volwassenen, trof mij reeds aanstonds dat
tante zich voortbewoog op zware blinkende
heren-molières die, nauwelijks waarneembaar,
onder de zware zwarte stootrand van
het habijt uit piepten. Bewoog tante zich
voort, dan schoof de rokzoom rukkend over
de tegelvloer, hetgeen tante iets stoomtramachtigs
gaf. Daarboven de eindeloze baan
van de kovel, onderbroken door een wit
koord, met op borsthoogte een soort heuveling
die de Fransman discreet aanduidt met
“il y a du monde au balcon”. Dan een zwaar
gesteven witte kraag en daarop de bekro-
ning van de zwarte kap die alleen mond,
neus en ogen vrijliet.
De ganse familie stond reverent op, evenals
de plaatselijke boerenbevolking eerbiediglijk
klak en hoed lichtte wanneer tante
zich verwaardigde zich in het openbaar te
vertonen, in welk geval het snelverkeer werd
lamgelegd door de plaatselijke koddebeier.
Die combinatie van herenschoenen en boezem
fascineerde mij en mijn oudste broer
hogelijk. Hier hadden we te maken met een
hermafrodiet, al kenden we dat woord nog
niet. Eéns per jaar verscheen tante óók bij
ons thuis in Rotterdam. Vader had tot taak
haar daartoe herwaarts te transporteren
per auto, want per trein, dat was bij nonnen
(toen nog) uitgesloten. Van driehoog
zagen wij de textiel-kolom zich aan het
volkswagen-kevertje ontworstelen, waarna
geklos in het trapportaal de aankomst van
deze gruwwekkende verschijning aankondigde.
Wij, mijn broer en ik, waren reeds
onder de tafel gedoken. Als oudste neven
hadden wij opdracht tante te begroeten met
een “wensje”, een vers voor deze gelegenheid
door moeder ontworpen. Het begin
(steevast) met “dag, eerwaarde moeder”, de
titelatuur waar tante canoniek recht op had.
Wij daarentegen, de herenschoenen en de
boezem indachtig, brachten het nimmer
verder dan een gestotterd “dag vader-enmoeder”,
waarna wij terug onder de tafel
doken. De kap, met een vaag vermoeden
van gelaat, neeg dan.
Aan tante Severa moet ik steeds denken
wanneer ik lees over het regeringsvoornemen
om ter bescherming van de openbare
orde en veiligheid een wettelijk verbod op
gelaatsbedekkende kleding te introduceren.
Augustinus wist het al: de tijden veranderen
en wij met de tijden. Gelukkig is tante al
lang dood. Een terechtzitting had moederoverste
niet overleefd.
Tekst: Gerard Strijards

Tijdens de eindejaarsbijeenkomst van AP Groningen
kruipen Jan Noorda, Piet Hoving, Veron Denninger,
Ineke Wapsenkamp en Antje de Wit op hilarische
wijze in de huid van de skeletbezetting. Op de foto
staan Jan (links) en Piet (rechts).
De kerstman vond dat de Bredase OR voorzitter toch
wel erg vaak op borrels kwam. Gelukkig kon Natalie
van Diggelen daar zelf (en collega’s Faouzi en Eddy)
wel om lachen.
PG Dick Piar en hoofdofficier Gilbert Joubert van
de Nederlandse Antillen kwamen naar Nederland
om een kijkje in de keuken te nemen bij het programma
Opsporing Verzocht. V.l.n.r. Elke Kool (OM),
hoofdofficier Diederik Greive (OM), Gilbert Joubert
(OM), Kees Weijman (KLPD), Dick Piar (OM), Astrid
Rijsdorp (OM), Anniko van Santen (AVRO), Gerard
Brinksma
21 december 2007: Het kleinste en kleurrijkste ressortsparket
van het Koninkrijk op vergaderlocatie
om de werkprocessen in beeld te brengen en te verbeteren.
v.l.n.r. Robert van der Ende, Ivy Doorstam,
Jacky Snijders, Nally Regina, Lucet Verlaan, Arlene
Tramm, Ton van der Schans en Shaida Martis.
Lelystad is een jong en dynamisch parket.
De medewerkers doen er alles aan om deze naam
hoog te houden. In zeven maanden tijd werden er
maar liefst acht baby’s geboren. Op de foto zes
daarvan met hun moeders. En Lelystad is voorlopig
nog niet uitgegroeid; in maart zijn alweer twee
baby’s op komst.
Op 16 januari opende staatssecretaris van Justitie
mevrouw mr. N. Albayrak het Veiligheidshuis
Fryslân. Het Friese Veiligheidshuis is gevestigd in het
gerechtsgebouw van Leeuwarden. Kijk voor de film
over het Veiligheidshuis Fryslân ook op: www.om.nl
De Bredase weekdienstofficier Ria Lemstra probeert
op vrijdagmiddag tevergeefs de hond van haar collega
Anja Janssen enthousiast te maken voor een
zoeking...
Basisschool de Wildschut uit Gilze werd - bij wijze
van uitzondering - ontvangen met een heuse zitting
in de rechtbank Breda. ‘Verdachte’ Tycho Carbaat
en ‘advocaat’ Frank-Jeroen Claassen kwamen niet
onder een veroordeling uit...
Het hele parket is uitgelopen voor de premiere van
de film ‘Er gaat niets boven parket Groningen’. In
de film vertellen collega’s over hun werk en wat er
bij hen leeft. Ze stellen ook vragen waarop Harm
Brouwer reageert. Sommige collega’s blijken potentiële
Oscar-winnaars...
Samenstelling: Thea van der Geest