014 BW Noorwegen - Reclassering Nederland

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 3
Gearresteerd in... Noorwegen
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 3
Gearresteerd in... Noorwegen

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 4 014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 4

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 5
5
Inleiding 7
1. Nederlandse instanties 9
De ambassade / honorair consuls 9
Buitenlandse Zaken 10
Nederlandse reclassering 11
2. Rechtsbijstand 15
Hulp van een tolk 15
Particulier advocaat 16
Pro Deo advocaat 17
3. Het strafproces 19
Algemeen 19
Arrestatie 20
Ondervraging / verhoor 21
Voorlopige hechtenis 21
Vrijlating op borgtocht 23
Voorlichtingsrapport reclassering 23
Rechtszitting 25
Vonnis 26
Uitlevering 27
4. Rechtsmiddelen 29
Instellen hoger beroep 29
Herroeping 30
Mogelijkheden straftijdverkorting 30
5. Gevangenschap 33
Algemeen 33
Plaats van detentie 33
Inkoop 34
Inhoudsopgave
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 5
5
Inleiding 7
1. Nederlandse instanties 9
De ambassade / honorair consuls 9
Buitenlandse Zaken 10
Nederlandse reclassering 11
2. Rechtsbijstand 15
Hulp van een tolk 15
Particulier advocaat 16
Pro Deo advocaat 17
3. Het strafproces 19
Algemeen 19
Arrestatie 20
Ondervraging / verhoor 21
Voorlopige hechtenis 21
Vrijlating op borgtocht 23
Voorlichtingsrapport reclassering 23
Rechtszitting 25
Vonnis 26
Uitlevering 27
4. Rechtsmiddelen 29
Instellen hoger beroep 29
Herroeping 30
Mogelijkheden straftijdverkorting 30
5. Gevangenschap 33
Algemeen 33
Plaats van detentie 33
Inkoop 34
Inhoudsopgave

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 6
6
Bezoekmogelijkheden 34
Bezoek van de ambassade 34
Correspondentie 36
Pakketten 37
Telefoneren 37
Geld ontvangen / overmaken 37
Lectuur 37
Geloof 38
Werkmogelijkheden 38
Studiemogelijkheden 39
Sociale zorg 40
Medische zorg 40
Sociale verzekering 40
Klachten over de behandeling 41
Gevangenisklimaat 41
Vluchten 42
Na beëindiging detentie 43
6. Mogelijkheid tot straf ondergaan
in Nederland (WOTS) 45
Adressenlijst 51
Woordenlijst 59
Juridische woordenlijst 59
Praktische Noorse zinnen 60
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 6
6
Bezoekmogelijkheden 34
Bezoek van de ambassade 34
Correspondentie 36
Pakketten 37
Telefoneren 37
Geld ontvangen / overmaken 37
Lectuur 37
Geloof 38
Werkmogelijkheden 38
Studiemogelijkheden 39
Sociale zorg 40
Medische zorg 40
Sociale verzekering 40
Klachten over de behandeling 41
Gevangenisklimaat 41
Vluchten 42
Na beëindiging detentie 43
6. Mogelijkheid tot straf ondergaan
in Nederland (WOTS) 45
Adressenlijst 51
Woordenlijst 59
Juridische woordenlijst 59
Praktische Noorse zinnen 60

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 7
7
U bent gearresteerd in Noorwegen. Nadat de ambassade
op uw verzoek is ingelicht over uw arrestatie, krijgt u
zo spoedig mogelijk bezoek van een medewerker. Dit
bezoek en eventuele verdere contacten zijn erop
gericht u te voorzien van informatie en om u bij te
staan in deze moeilijke situatie. Houdt u er rekening
mee dat het rechtssysteem en de gevangenissen in
Noorwegen anders zijn dan in Nederland.
Deze brochure is geschreven om u en uw familie te
informeren over zaken als rechtsbijstand, het strafproces,
het Noorse gevangeniswezen en wat Nederlandse
instanties wel en niet voor u kunnen doen. In deze brochure
vindt u eerst informatie over de taken en functies
van de ambassade, de consulaten met een honorair
consul, het ministerie van Buitenlandse Zaken en de
Nederlandse reclassering. Daarna volgt informatie over
de situatie waarin u zich bevindt. Op de laatste pagina’s
zijn enkele Nederlandse woorden en zinnen opgenomen
met een vertaling in de Noorse taal.
Een arrestatie in het buitenland roept ook voor uw
familieleden of andere relaties vragen op. Indien uw
familie in Nederland vragen heeft, kan zij via een door
u aangewezen contactpersoon contact opnemen met
de Directie Consulaire Zaken / afdeling Consulair-
Maatschappelijke Zaken (DCZ/CM) van het ministerie
van Buitenlandse Zaken te Den Haag. Familieleden op
de Nederlandse Antillen kunnen contact opnemen met
Bureau Buitenlandse Betrekkingen te Curaçao.
Familieleden op Aruba kunnen voor vragen terecht bij
Directie Buitenlandse Betrekkingen Aruba. Adressen,
Inleiding
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 7
7
U bent gearresteerd in Noorwegen. Nadat de ambassade
op uw verzoek is ingelicht over uw arrestatie, krijgt u
zo spoedig mogelijk bezoek van een medewerker. Dit
bezoek en eventuele verdere contacten zijn erop
gericht u te voorzien van informatie en om u bij te
staan in deze moeilijke situatie. Houdt u er rekening
mee dat het rechtssysteem en de gevangenissen in
Noorwegen anders zijn dan in Nederland.
Deze brochure is geschreven om u en uw familie te
informeren over zaken als rechtsbijstand, het strafproces,
het Noorse gevangeniswezen en wat Nederlandse
instanties wel en niet voor u kunnen doen. In deze brochure
vindt u eerst informatie over de taken en functies
van de ambassade, de consulaten met een honorair
consul, het ministerie van Buitenlandse Zaken en de
Nederlandse reclassering. Daarna volgt informatie over
de situatie waarin u zich bevindt. Op de laatste pagina’s
zijn enkele Nederlandse woorden en zinnen opgenomen
met een vertaling in de Noorse taal.
Een arrestatie in het buitenland roept ook voor uw
familieleden of andere relaties vragen op. Indien uw
familie in Nederland vragen heeft, kan zij via een door
u aangewezen contactpersoon contact opnemen met
de Directie Consulaire Zaken / afdeling Consulair-
Maatschappelijke Zaken (DCZ/CM) van het ministerie
van Buitenlandse Zaken te Den Haag. Familieleden op
de Nederlandse Antillen kunnen contact opnemen met
Bureau Buitenlandse Betrekkingen te Curaçao.
Familieleden op Aruba kunnen voor vragen terecht bij
Directie Buitenlandse Betrekkingen Aruba. Adressen,
Inleiding

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 8
8
e-mailadressen, telefoon- en faxnummers vindt u achter
in deze brochure.
Als u na het lezen van deze brochure nog vragen heeft,
kunt u contact opnemen met de Nederlandse ambassade
te Oslo.
Aan de inhoud van deze brochure kunnen geen rechten
worden ontleend.
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 8
8
e-mailadressen, telefoon- en faxnummers vindt u achter
in deze brochure.
Als u na het lezen van deze brochure nog vragen heeft,
kunt u contact opnemen met de Nederlandse ambassade
te Oslo.
Aan de inhoud van deze brochure kunnen geen rechten
worden ontleend.

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 9
1
9
De ambassade / honoraire consuls
De ambassade te Oslo is in Noorwegen de officiële vertegenwoordiging
van Nederland, de Nederlandse
Antillen en Aruba. In Noorwegen zijn daarnaast tien
consulaten met een honorair consul. Deze honoraire
consuls zijn over het algemeen zakenlieden die naast
hun normale werkzaamheden de Nederlandse belangen
behartigen in een bepaald gebied. Hieronder valt
ook hulp aan Nederlandse gedetineerden. In
Noorwegen zijn er consulaten met honoraire consuls in
Bergen, Bodø, Drammen, Fredrikstad, Hammerfest,
Kristiansand, Larvik, Stavanger, Tromsø, Trondheim.
Indien u gearresteerd bent, heeft u contact met de
dichtstbijzijnde Nederlandse vertegenwoordiging. De
adresgegevens van de ambassade en de consulaten
vindt u achter in deze brochure.
Noorwegen heeft het Consulaire Verdrag van Wenen
(1963) ondertekend. Hierin staat dat, indien de gearresteerde
dat wenst, de autoriteiten verplicht zijn de
consulaire vertegenwoordiging van een land te informeren
over de arrestatie. Het komt echter regelmatig
voor dat de ambassade of de honorair consul niet (tijdig)
wordt ingelicht. Als u er zeker van wilt zijn dat de
ambassade of de honorair consul op de hoogte wordt
gesteld van uw arrestatie, moet u hiertoe zelf actie
ondernemen. U kunt de ambassade of de honorair consul
schrijven of bellen.
De ambassade en honoraire consuls mogen zich
volgens internationaal gebruik niet bemoeien met de
rechtsgang, de schuldvraag, de bewijslast of de te
Nederlandse Instanties
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 9
1
9
De ambassade / honoraire consuls
De ambassade te Oslo is in Noorwegen de officiële vertegenwoordiging
van Nederland, de Nederlandse
Antillen en Aruba. In Noorwegen zijn daarnaast tien
consulaten met een honorair consul. Deze honoraire
consuls zijn over het algemeen zakenlieden die naast
hun normale werkzaamheden de Nederlandse belangen
behartigen in een bepaald gebied. Hieronder valt
ook hulp aan Nederlandse gedetineerden. In
Noorwegen zijn er consulaten met honoraire consuls in
Bergen, Bodø, Drammen, Fredrikstad, Hammerfest,
Kristiansand, Larvik, Stavanger, Tromsø, Trondheim.
Indien u gearresteerd bent, heeft u contact met de
dichtstbijzijnde Nederlandse vertegenwoordiging. De
adresgegevens van de ambassade en de consulaten
vindt u achter in deze brochure.
Noorwegen heeft het Consulaire Verdrag van Wenen
(1963) ondertekend. Hierin staat dat, indien de gearresteerde
dat wenst, de autoriteiten verplicht zijn de
consulaire vertegenwoordiging van een land te informeren
over de arrestatie. Het komt echter regelmatig
voor dat de ambassade of de honorair consul niet (tijdig)
wordt ingelicht. Als u er zeker van wilt zijn dat de
ambassade of de honorair consul op de hoogte wordt
gesteld van uw arrestatie, moet u hiertoe zelf actie
ondernemen. U kunt de ambassade of de honorair consul
schrijven of bellen.
De ambassade en honoraire consuls mogen zich
volgens internationaal gebruik niet bemoeien met de
rechtsgang, de schuldvraag, de bewijslast of de te
Nederlandse Instanties

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 10
10
bepalen strafmaat in Noorwegen. In Nederland, de
Nederlandse Antillen en Aruba wordt ook niet toegestaan
dat buitenlandse vertegenwoordigingen zich
mengen in de rechtsgang. Wél kan de ambassade toezien
op een juiste toepassing van het Noorse recht.
Ook kan de ambassade toezien op de detentieomstandigheden
en er op letten dat u in ieder geval niet slechter
behandeld wordt dan Noren in dezelfde omstandigheden.
Wanneer zich hierbij problemen voordoen, kunt
u contact opnemen met de ambassade. De ambassade
kan bij problemen proberen te bemiddelen met de
Noorse autoriteiten.
Mogelijk heeft u aan de Noorse autoriteiten laten
weten geen contact te willen met de Nederlandse vertegenwoordiging.
Als u op een later moment uw
mening wenst te veranderen, dan kunt u dit alsnog
schriftelijk kenbaar maken.
Buitenlandse Zaken
De ambassade geeft de arrestatie van Nederlanders in
het buitenland door aan het ministerie van
Buitenlandse Zaken in Den Haag, afdeling DCZ/CM. Zij
geeft hierbij aan of u er prijs op stelt dat uw familieleden
en/of relaties in Nederland over de arrestatie worden
ingelicht. Familieleden op de Nederlandse Antillen
of Aruba worden geïnformeerd door het Bureau
Buitenlandse Betrekkingen op Curaçao of de Directie
Buitenlandse Betrekkingen op Aruba. Ouders of voogden
van minderjarigen krijgen altijd bericht over de
arrestatie.
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 10
10
bepalen strafmaat in Noorwegen. In Nederland, de
Nederlandse Antillen en Aruba wordt ook niet toegestaan
dat buitenlandse vertegenwoordigingen zich
mengen in de rechtsgang. Wél kan de ambassade toezien
op een juiste toepassing van het Noorse recht.
Ook kan de ambassade toezien op de detentieomstandigheden
en er op letten dat u in ieder geval niet slechter
behandeld wordt dan Noren in dezelfde omstandigheden.
Wanneer zich hierbij problemen voordoen, kunt
u contact opnemen met de ambassade. De ambassade
kan bij problemen proberen te bemiddelen met de
Noorse autoriteiten.
Mogelijk heeft u aan de Noorse autoriteiten laten
weten geen contact te willen met de Nederlandse vertegenwoordiging.
Als u op een later moment uw
mening wenst te veranderen, dan kunt u dit alsnog
schriftelijk kenbaar maken.
Buitenlandse Zaken
De ambassade geeft de arrestatie van Nederlanders in
het buitenland door aan het ministerie van
Buitenlandse Zaken in Den Haag, afdeling DCZ/CM. Zij
geeft hierbij aan of u er prijs op stelt dat uw familieleden
en/of relaties in Nederland over de arrestatie worden
ingelicht. Familieleden op de Nederlandse Antillen
of Aruba worden geïnformeerd door het Bureau
Buitenlandse Betrekkingen op Curaçao of de Directie
Buitenlandse Betrekkingen op Aruba. Ouders of voogden
van minderjarigen krijgen altijd bericht over de
arrestatie.

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 11
11
U kunt één Nederlands sprekend contactpersoon in
Nederland aanwijzen. Het ministerie houdt deze
contactpersoon op de hoogte van het verloop van uw
detentie en eventuele bijzonderheden. Alleen uw
contactpersoon kan informatie krijgen over de
detentie; overige familieleden en/of relaties niet.
Uw contactpersoon kan zich met vragen tot het
ministerie (Nederland), het Bureau Buitenlandse
Betrekkingen (Nederlandse Antillen), of de Directie
Buitenlandse Betrekkingen (Aruba) wenden en niet
rechtstreeks tot de ambassade. Dit voorkomt misverstanden,
is gezien het tijdsverschil met veel landen
het meest praktisch en bespaart hoge internationale
telefoonkosten.
Nederlandse reclassering
De reclassering in Nederland bestaat uit drie landelijke
reclasseringsinstellingen die samenwerken:
• Reclassering Nederland
• De afdeling reclassering van het Leger des Heils
• De verslavingszorg van GGZ Nederland (Geestelijke
Gezondheids Zorg Nederland)
Samen hebben ze ruim honderd vestigingen over het
hele land waar uitvoerend werk wordt verricht. De
coördinatie van de reclasseringshulp aan de
Nederlandse gedetineerden en gedetineerden met
een geldige verblijfsvergunning voor Nederland in
het buitenland is opgedragen aan een aparte unit:
het Bureau Buitenland & Buitenlandse Betrekkingen
(Bureau B&BB).
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 11
11
U kunt één Nederlands sprekend contactpersoon in
Nederland aanwijzen. Het ministerie houdt deze
contactpersoon op de hoogte van het verloop van uw
detentie en eventuele bijzonderheden. Alleen uw
contactpersoon kan informatie krijgen over de
detentie; overige familieleden en/of relaties niet.
Uw contactpersoon kan zich met vragen tot het
ministerie (Nederland), het Bureau Buitenlandse
Betrekkingen (Nederlandse Antillen), of de Directie
Buitenlandse Betrekkingen (Aruba) wenden en niet
rechtstreeks tot de ambassade. Dit voorkomt misverstanden,
is gezien het tijdsverschil met veel landen
het meest praktisch en bespaart hoge internationale
telefoonkosten.
Nederlandse reclassering
De reclassering in Nederland bestaat uit drie landelijke
reclasseringsinstellingen die samenwerken:
• Reclassering Nederland
• De afdeling reclassering van het Leger des Heils
• De verslavingszorg van GGZ Nederland (Geestelijke
Gezondheids Zorg Nederland)
Samen hebben ze ruim honderd vestigingen over het
hele land waar uitvoerend werk wordt verricht. De
coördinatie van de reclasseringshulp aan de
Nederlandse gedetineerden en gedetineerden met
een geldige verblijfsvergunning voor Nederland in
het buitenland is opgedragen aan een aparte unit:
het Bureau Buitenland & Buitenlandse Betrekkingen
(Bureau B&BB).

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 12
12
Doel en Taken
De reclassering spant zich in voor de maatschappelijke
(her)inpassing van mensen die met het strafrecht in
aanraking komen en daarmee voor de bevordering van
de veiligheid van burgers in de samenleving. Zij voert
daarvoor een aantal taken uit, zoals voorlichting en
begeleiding en de organisatie en uitvoering van taakstraffen
voor mensen die in Nederland met het strafrecht
in aanraking komen. Sommige taken verricht de
reclassering ook geheel of gedeeltelijk voor
Nederlanders in het buitenland. Reclassering
Nederland zet zich niet in voor Arubaanse en
Antilliaanse gedetineerden die woonachtig zijn op
Aruba of de Nederlandse Antillen. Onder Nederlanders
worden hier ook niet-Nederlanders verstaan met een
geldige verblijfstitel in Nederland.
De begeleiding is direct gericht op uw maatschappelijke
(her)inpassing. Hieronder vallen onder meer activiteiten
die te maken hebben met de terugkeer en opvang
van ex-gedetineerden in de Nederlandse samenleving.
Zo is het mogelijk, als aan bepaalde voorwaarden wordt
voldaan, deel te nemen aan een studie- en arbeidsreïntegratieproject
om uw kansen op de Nederlandse
arbeidsmarkt te vergroten. De reclassering heeft bovendien
in diverse landen contact met vrijwilligers die
gedetineerden een bezoek kunnen brengen.
De mogelijkheden om iets te doen voor landgenoten
die in het buitenland gevangen zitten, worden uiteraard
beperkt door de normen en regels die in het desbetreffende
land gelden.
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 12
12
Doel en Taken
De reclassering spant zich in voor de maatschappelijke
(her)inpassing van mensen die met het strafrecht in
aanraking komen en daarmee voor de bevordering van
de veiligheid van burgers in de samenleving. Zij voert
daarvoor een aantal taken uit, zoals voorlichting en
begeleiding en de organisatie en uitvoering van taakstraffen
voor mensen die in Nederland met het strafrecht
in aanraking komen. Sommige taken verricht de
reclassering ook geheel of gedeeltelijk voor
Nederlanders in het buitenland. Reclassering
Nederland zet zich niet in voor Arubaanse en
Antilliaanse gedetineerden die woonachtig zijn op
Aruba of de Nederlandse Antillen. Onder Nederlanders
worden hier ook niet-Nederlanders verstaan met een
geldige verblijfstitel in Nederland.
De begeleiding is direct gericht op uw maatschappelijke
(her)inpassing. Hieronder vallen onder meer activiteiten
die te maken hebben met de terugkeer en opvang
van ex-gedetineerden in de Nederlandse samenleving.
Zo is het mogelijk, als aan bepaalde voorwaarden wordt
voldaan, deel te nemen aan een studie- en arbeidsreïntegratieproject
om uw kansen op de Nederlandse
arbeidsmarkt te vergroten. De reclassering heeft bovendien
in diverse landen contact met vrijwilligers die
gedetineerden een bezoek kunnen brengen.
De mogelijkheden om iets te doen voor landgenoten
die in het buitenland gevangen zitten, worden uiteraard
beperkt door de normen en regels die in het desbetreffende
land gelden.

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 13
13
Werkwijze
Het Bureau Buitenland & Buitenlandse Betrekkingen
van de Nederlandse reclassering wordt over het algemeen
geïnformeerd over Nederlanders die in het buitenland
zijn aangehouden, tenzij u daar uitdrukkelijk
bezwaar tegen heeft gemaakt. De ambassade stuurt u
namens de reclassering een brief, waarin staat wat de
Nederlandse reclassering is en eventueel voor u kan
doen. U kunt door het formulier in te vullen en terug te
sturen laten weten of u gebruik wilt maken van de diensten
van de Nederlandse reclassering.
De reclassering verzamelt praktische documentatie
over de strafrechtpleging, gevangenissen en hulpverleningsmogelijkheden
in het buitenland. Ze kan daardoor
u en uw in Nederland wonende familie en relaties
informatie en advies geven. In beperkte mate verstrekt
de reclassering Nederlandstalige boeken.
Familie en relaties
Familieleden van gedetineerden die op de Antillen en
Aruba wonen, kunnen zich wenden tot de Stichting
Reclassering Curaçao, Stichting Reclassering Bonaire
en de Arubaanse Stichting voor Reclassering en
Kinderbescherming 1961 en Dienst Justitiële
Inrichtingen Bovenwinden. De adressen daarvan vindt
u achter in de brochure.
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 13
13
Werkwijze
Het Bureau Buitenland & Buitenlandse Betrekkingen
van de Nederlandse reclassering wordt over het algemeen
geïnformeerd over Nederlanders die in het buitenland
zijn aangehouden, tenzij u daar uitdrukkelijk
bezwaar tegen heeft gemaakt. De ambassade stuurt u
namens de reclassering een brief, waarin staat wat de
Nederlandse reclassering is en eventueel voor u kan
doen. U kunt door het formulier in te vullen en terug te
sturen laten weten of u gebruik wilt maken van de diensten
van de Nederlandse reclassering.
De reclassering verzamelt praktische documentatie
over de strafrechtpleging, gevangenissen en hulpverleningsmogelijkheden
in het buitenland. Ze kan daardoor
u en uw in Nederland wonende familie en relaties
informatie en advies geven. In beperkte mate verstrekt
de reclassering Nederlandstalige boeken.
Familie en relaties
Familieleden van gedetineerden die op de Antillen en
Aruba wonen, kunnen zich wenden tot de Stichting
Reclassering Curaçao, Stichting Reclassering Bonaire
en de Arubaanse Stichting voor Reclassering en
Kinderbescherming 1961 en Dienst Justitiële
Inrichtingen Bovenwinden. De adressen daarvan vindt
u achter in de brochure.

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 14
14
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 14
14

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 15
2
15
Wie in Noorwegen is gearresteerd op verdenking van
het plegen van een strafbaar feit, heeft recht op gratis
rechtsbijstand. De rechtbank kiest een advocaat voor
u, die door de Noorse staat wordt betaald. U kunt ook
op eigen kosten een Noorse advocaat benoemen. De
rechter kan dit weigeren als dit tot vertraging van de
zaak of tot grotere kosten zou leiden.
Vragen over uw rechtszaak moet u bespreken met uw
advocaat. De ambassade kan en mag u hierover geen
advies geven.
Hulp van een tolk
Iedere verdachte die de Noorse taal onvoldoende
beheerst, heeft recht op een tolk. Dat geldt vanaf het
eerste verhoor bij de politie of de douane. Zo kunt u
een Nederlands sprekende tolk krijgen. De ervaring
leert echter dat het aantrekken van een bekwame tolk,
vooral in de kleinere steden, niet altijd lukt. Soms
wordt iemand ingeschakeld die de taal voldoende
machtig is, maar geen tolk van beroep is. Als dit bij u
het geval is, kunt u dit het beste bespreken met uw
advocaat.
Tijdens de zittingen heeft u ook recht op een tolk.
Mocht u een tolk nodig hebben, dan moet u dit kenbaar
maken bij uw advocaat. Voor de diensten van deze
tolk hoeft u niets te betalen.
De autoriteiten zijn niet verplicht documenten schriftelijk
te vertalen in de taal van een gearresteerde buitenlander.
Indien u de inhoud van een verklaring niet goed
Rechtsbijstand
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 15
2
15
Wie in Noorwegen is gearresteerd op verdenking van
het plegen van een strafbaar feit, heeft recht op gratis
rechtsbijstand. De rechtbank kiest een advocaat voor
u, die door de Noorse staat wordt betaald. U kunt ook
op eigen kosten een Noorse advocaat benoemen. De
rechter kan dit weigeren als dit tot vertraging van de
zaak of tot grotere kosten zou leiden.
Vragen over uw rechtszaak moet u bespreken met uw
advocaat. De ambassade kan en mag u hierover geen
advies geven.
Hulp van een tolk
Iedere verdachte die de Noorse taal onvoldoende
beheerst, heeft recht op een tolk. Dat geldt vanaf het
eerste verhoor bij de politie of de douane. Zo kunt u
een Nederlands sprekende tolk krijgen. De ervaring
leert echter dat het aantrekken van een bekwame tolk,
vooral in de kleinere steden, niet altijd lukt. Soms
wordt iemand ingeschakeld die de taal voldoende
machtig is, maar geen tolk van beroep is. Als dit bij u
het geval is, kunt u dit het beste bespreken met uw
advocaat.
Tijdens de zittingen heeft u ook recht op een tolk.
Mocht u een tolk nodig hebben, dan moet u dit kenbaar
maken bij uw advocaat. Voor de diensten van deze
tolk hoeft u niets te betalen.
De autoriteiten zijn niet verplicht documenten schriftelijk
te vertalen in de taal van een gearresteerde buitenlander.
Indien u de inhoud van een verklaring niet goed
Rechtsbijstand

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 16
16
begrijpt, doet u er goed aan daarover eerst duidelijkheid
te verkrijgen voordat u een verklaring ondertekent.
U kunt bijvoorbeeld uw advocaat of de gevangenisautoriteiten
vragen om een mondelinge vertaling.
Particulier advocaat
U kunt een particulier advocaat aantrekken. U moet in
dit geval veel geld hebben of familie en/of vrienden
hebben die de hoge kosten van deze advocaat willen
betalen. Iedere gevangenis beschikt over een lijst van
advocaten. Ook de ambassade en de honorair consuls
kunnen behulpzaam zijn bij het zoeken van een advocaat.
Door ervaring is de Nederlandse vertegenwoordiging
gewoonlijk goed op de hoogte van de mogelijkheden
ter plaatse. De ambassade of de honorair consuls
dragen geen verantwoordelijkheid voor de uiteindelijke
keuze en evenmin voor de wijze waarop de aangetrokken
advocaat zijn werk doet.
U kunt een Nederlandse advocaat op eigen kosten
inschakelen als adviseur voor uw Noorse advocaat. Een
Nederlandse advocaat mag u alleen voor de rechtbank
verdedigen als de rechter daarmee instemt. In de praktijk
is daar weinig kans toe. De ervaring heeft geleerd
dat het proces door het inschakelen van een
Nederlandse advocaat bemoeilijkt wordt en dat het
voorarrest zelfs langer kan duren.
Het honorarium van een advocaat bepaalt u, met de
nodige zorgvuldigheid, rechtstreeks met de advocaat.
De tarieven kunnen van geval tot geval verschillen en
zijn ondermeer afhankelijk van de te verwachten hoe-
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 16
16
begrijpt, doet u er goed aan daarover eerst duidelijkheid
te verkrijgen voordat u een verklaring ondertekent.
U kunt bijvoorbeeld uw advocaat of de gevangenisautoriteiten
vragen om een mondelinge vertaling.
Particulier advocaat
U kunt een particulier advocaat aantrekken. U moet in
dit geval veel geld hebben of familie en/of vrienden
hebben die de hoge kosten van deze advocaat willen
betalen. Iedere gevangenis beschikt over een lijst van
advocaten. Ook de ambassade en de honorair consuls
kunnen behulpzaam zijn bij het zoeken van een advocaat.
Door ervaring is de Nederlandse vertegenwoordiging
gewoonlijk goed op de hoogte van de mogelijkheden
ter plaatse. De ambassade of de honorair consuls
dragen geen verantwoordelijkheid voor de uiteindelijke
keuze en evenmin voor de wijze waarop de aangetrokken
advocaat zijn werk doet.
U kunt een Nederlandse advocaat op eigen kosten
inschakelen als adviseur voor uw Noorse advocaat. Een
Nederlandse advocaat mag u alleen voor de rechtbank
verdedigen als de rechter daarmee instemt. In de praktijk
is daar weinig kans toe. De ervaring heeft geleerd
dat het proces door het inschakelen van een
Nederlandse advocaat bemoeilijkt wordt en dat het
voorarrest zelfs langer kan duren.
Het honorarium van een advocaat bepaalt u, met de
nodige zorgvuldigheid, rechtstreeks met de advocaat.
De tarieven kunnen van geval tot geval verschillen en
zijn ondermeer afhankelijk van de te verwachten hoe-

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 17
17
veelheid werk. Houdt u rekening met bijkomende kosten
voor telefoon, reizen, overnachtingen en dergelijke.
De advocaat kan betaling van voorschotten verlangen.
Geld voor de advocaat kunt u overmaken via het
normale bankverkeer. In spoedgevallen kunt u een
telegrafische overboeking doen.
Bij detentie in het buitenland neemt de Nederlandse
overheid de kosten van de verdediging niet voor haar
rekening. Het is ook niet mogelijk bij de overheid een
geldlening aan te vragen voor het betalen van een
advocaat.
Pro Deo advocaat
U heeft recht op een advocaat die door de Noorse staat
betaald wordt, als de maximale gevangenisstraf meer is
dan 6 maanden. Uw financiële omstandigheden spelen
in dit verband geen rol. Hoe een pro Deo advocaat uw
belangen behartigt, is sterk afhankelijk van de persoon.
Er zijn goede advocaten en advocaten die zich
beperken tot het hoogst noodzakelijke.
Wanneer u niet tevreden bent over de wijze waarop uw
advocaat uw belangen behartigt, kunt u een verzoek
indienen bij de rechtbank om een andere advocaat.
Een rechter is niet verplicht een nieuwe advocaat toe te
wijzen. Bovendien hoeft een nieuwe advocaat niet altijd
beter te zijn.
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 17
17
veelheid werk. Houdt u rekening met bijkomende kosten
voor telefoon, reizen, overnachtingen en dergelijke.
De advocaat kan betaling van voorschotten verlangen.
Geld voor de advocaat kunt u overmaken via het
normale bankverkeer. In spoedgevallen kunt u een
telegrafische overboeking doen.
Bij detentie in het buitenland neemt de Nederlandse
overheid de kosten van de verdediging niet voor haar
rekening. Het is ook niet mogelijk bij de overheid een
geldlening aan te vragen voor het betalen van een
advocaat.
Pro Deo advocaat
U heeft recht op een advocaat die door de Noorse staat
betaald wordt, als de maximale gevangenisstraf meer is
dan 6 maanden. Uw financiële omstandigheden spelen
in dit verband geen rol. Hoe een pro Deo advocaat uw
belangen behartigt, is sterk afhankelijk van de persoon.
Er zijn goede advocaten en advocaten die zich
beperken tot het hoogst noodzakelijke.
Wanneer u niet tevreden bent over de wijze waarop uw
advocaat uw belangen behartigt, kunt u een verzoek
indienen bij de rechtbank om een andere advocaat.
Een rechter is niet verplicht een nieuwe advocaat toe te
wijzen. Bovendien hoeft een nieuwe advocaat niet altijd
beter te zijn.

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 18
18
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 18
18

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 19
3
19
Algemeen
Het Noorse strafproces verschilt aanzienlijk van het
Nederlandse strafproces. Gewoonlijk wordt de strafzaak
behandeld in het district waarbinnen het delict is
gepleegd.
Voordat u officieel wordt beschuldigd, vindt er een
onderzoek plaats. Het is mogelijk dat u tijdens het
onderzoek alleen contact heeft met uw advocaat en
met officiële instanties zoals de ambassade.
Tijdens rechtszittingen zijn de advocaat en zo nodig
een tolk aanwezig. In sommige gevallen wordt u naar
de rechtbank gebracht, maar vindt er op die dag geen
rechtszitting plaats. Vaak komt het voor dat onderzoeksgegevens
of procedures op dat moment niet compleet
zijn en er een latere datum voor de rechtszitting
wordt vastgesteld.
Vragen over uw rechtszaak dient u te bespreken met uw
advocaat. De ambassade kan en mag u hierover geen
advies geven.
Hieronder volgt een beknopte beschrijving van de
diverse fasen van het strafproces:
1. Arrestatie
2. Ondervraging / verhoor
3. Voorlopige hechtenis
4. Vrijlating op borgtocht
5. Voorlichtingsrapport reclassering
6. Rechtszitting
Het Strafproces
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 19
3
19
Algemeen
Het Noorse strafproces verschilt aanzienlijk van het
Nederlandse strafproces. Gewoonlijk wordt de strafzaak
behandeld in het district waarbinnen het delict is
gepleegd.
Voordat u officieel wordt beschuldigd, vindt er een
onderzoek plaats. Het is mogelijk dat u tijdens het
onderzoek alleen contact heeft met uw advocaat en
met officiële instanties zoals de ambassade.
Tijdens rechtszittingen zijn de advocaat en zo nodig
een tolk aanwezig. In sommige gevallen wordt u naar
de rechtbank gebracht, maar vindt er op die dag geen
rechtszitting plaats. Vaak komt het voor dat onderzoeksgegevens
of procedures op dat moment niet compleet
zijn en er een latere datum voor de rechtszitting
wordt vastgesteld.
Vragen over uw rechtszaak dient u te bespreken met uw
advocaat. De ambassade kan en mag u hierover geen
advies geven.
Hieronder volgt een beknopte beschrijving van de
diverse fasen van het strafproces:
1. Arrestatie
2. Ondervraging / verhoor
3. Voorlopige hechtenis
4. Vrijlating op borgtocht
5. Voorlichtingsrapport reclassering
6. Rechtszitting
Het Strafproces

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 20
20
7. Vonnis
8. Uitwijzing
9. Uitlevering
10. Overdracht strafvervolging aan Nederland
Arrestatie
Als regel mag een verdachte niet langer dan 5 dagen op
het politiebureau worden vastgehouden voor verhoor.
Als u de status van verdachte krijgt, heeft u automatisch
recht op bijstand van een advocaat. U kunt weigeren
een verklaring aan de politie te geven, maar dat
kan een negatieve werking hebben op de verdere
behandeling van de zaak. Uw advocaat kan u hierbij
advies geven. Volgens de wet moet een verdachte na
maximaal 48 uur worden vrijgelaten of worden voorgeleid
aan de rechter-commissaris. Deze kan u voorlopige
hechtenis opleggen.
Op het politiebureau worden alle bezittingen, paspoort
en eventuele andere identiteitspapieren van u afgenomen,
in ruil voor een bewijs van afgifte. Het paspoort
blijft in het bezit van de Noorse politie tot aan de vrijlating.
Bij vertrek uit Noorwegen krijgt u het paspoort
terug. Uw andere eigendommen gaan gewoonlijk naar
de detentie-inrichting waarnaar u wordt overgebracht.
Op het politiebureau behoort u geïnformeerd te worden
over rechtsbijstand, hulp van een tolk, contacten
met de ambassade en dergelijke. Wanneer dit niet voldoende
gebeurt, is het verstandig dat u de ambassade
daarvan op de hoogte stelt door een persoonlijke brief
te schrijven.
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 20
20
7. Vonnis
8. Uitwijzing
9. Uitlevering
10. Overdracht strafvervolging aan Nederland
Arrestatie
Als regel mag een verdachte niet langer dan 5 dagen op
het politiebureau worden vastgehouden voor verhoor.
Als u de status van verdachte krijgt, heeft u automatisch
recht op bijstand van een advocaat. U kunt weigeren
een verklaring aan de politie te geven, maar dat
kan een negatieve werking hebben op de verdere
behandeling van de zaak. Uw advocaat kan u hierbij
advies geven. Volgens de wet moet een verdachte na
maximaal 48 uur worden vrijgelaten of worden voorgeleid
aan de rechter-commissaris. Deze kan u voorlopige
hechtenis opleggen.
Op het politiebureau worden alle bezittingen, paspoort
en eventuele andere identiteitspapieren van u afgenomen,
in ruil voor een bewijs van afgifte. Het paspoort
blijft in het bezit van de Noorse politie tot aan de vrijlating.
Bij vertrek uit Noorwegen krijgt u het paspoort
terug. Uw andere eigendommen gaan gewoonlijk naar
de detentie-inrichting waarnaar u wordt overgebracht.
Op het politiebureau behoort u geïnformeerd te worden
over rechtsbijstand, hulp van een tolk, contacten
met de ambassade en dergelijke. Wanneer dit niet voldoende
gebeurt, is het verstandig dat u de ambassade
daarvan op de hoogte stelt door een persoonlijke brief
te schrijven.

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 21
21
Wanneer u wordt vrijgelaten, kunt u als uw paspoort
niet meer geldig is of als het niet door de Noorse autoriteiten
is teruggegeven, voor de terugreis naar
Nederland een “laissez-passer” (tijdelijk reisdocument)
aanvragen bij de dichtstbijzijnde Nederlandse
vertegenwoordiging.
Ondervraging / verhoor
Bij elk verhoor door de rechter-commissaris dient in
beginsel een advocaat aanwezig te zijn, tenzij u uitdrukkelijk
verklaart daarvan af te zien. Indien de advocaat
of tolk niet verschijnt en de rechter-commissaris
toch wil dat het verhoor doorgaat, is het verstandig
hiertegen protest aan te tekenen. Over het algemeen
wordt het verhoor dan uitgesteld. Het komt overigens
regelmatig voor dat een advocaat niet aanwezig is,
omdat hij het te druk heeft.
Het kan voorkomen dat u in de eerste tijd van uw aanhouding
wordt geïsoleerd. Tijdens deze isolatieperiode
heeft u recht op de aanwezigheid van de toegewezen
advocaat en een tolk bij alle verhoren van de politie.
Het is voor uw rechtszaak belangrijk om van dit recht
gebruik te maken.
Voorlopige hechtenis
Als de rechter-commissaris van oordeel is dat u voor
het voortgezet onderzoek langer vastgehouden moet
worden, wordt u in voorlopige hechtenis genomen en
naar een huis van bewaring gebracht. De gronden
waarop iemand in voorlopige hechtenis kan worden
genomen zijn min of meer gelijk aan die in Nederland.
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 21
21
Wanneer u wordt vrijgelaten, kunt u als uw paspoort
niet meer geldig is of als het niet door de Noorse autoriteiten
is teruggegeven, voor de terugreis naar
Nederland een “laissez-passer” (tijdelijk reisdocument)
aanvragen bij de dichtstbijzijnde Nederlandse
vertegenwoordiging.
Ondervraging / verhoor
Bij elk verhoor door de rechter-commissaris dient in
beginsel een advocaat aanwezig te zijn, tenzij u uitdrukkelijk
verklaart daarvan af te zien. Indien de advocaat
of tolk niet verschijnt en de rechter-commissaris
toch wil dat het verhoor doorgaat, is het verstandig
hiertegen protest aan te tekenen. Over het algemeen
wordt het verhoor dan uitgesteld. Het komt overigens
regelmatig voor dat een advocaat niet aanwezig is,
omdat hij het te druk heeft.
Het kan voorkomen dat u in de eerste tijd van uw aanhouding
wordt geïsoleerd. Tijdens deze isolatieperiode
heeft u recht op de aanwezigheid van de toegewezen
advocaat en een tolk bij alle verhoren van de politie.
Het is voor uw rechtszaak belangrijk om van dit recht
gebruik te maken.
Voorlopige hechtenis
Als de rechter-commissaris van oordeel is dat u voor
het voortgezet onderzoek langer vastgehouden moet
worden, wordt u in voorlopige hechtenis genomen en
naar een huis van bewaring gebracht. De gronden
waarop iemand in voorlopige hechtenis kan worden
genomen zijn min of meer gelijk aan die in Nederland.

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 22
22
Bij een delict met verdovende middelen kan de voorlopige
hechtenis meerdere malen worden verlengd
met 4 of 8 weken. Soms kan het heel lang duren voordat
in zo’n zaak vonnis wordt gewezen. In de Noorse
wet bestaat geen maximum voor de tijd dat iemand in
voorarrest gehouden kan worden. De tijd van het
voorarrest wordt op uw eventuele straftijd in mindering
gebracht.
Familieleden kunnen zich de moeite besparen om de
beslissingen rond de voorlopige hechtenis te beïnvloeden.
Pogingen daartoe hebben geen enkel resultaat.
Ook niet voor een overplaatsing in een huis van bewaring
dat dichter bij de Nederlandse grens ligt.
Tijdens de periode van de voorlopige hechtenis kunt u
bepaalde beperkingen krijgen, zoals een verbod op
contact met andere gearresteerden of familieleden.
Van deze bevoegdheid, die nauwkeurig in de wet is
omschreven, wordt zeker bij drugszaken veelvuldig
gebruik gemaakt.
U bent niet verplicht om tijdens de voorlopige hechtenis
te werken. Ook mag u in de regel uw eigen kleren
blijven dragen. Voor het overige dient u zich te houden
aan de leefregels van het huis van bewaring, die zijn
vastgesteld in een reglement dat iedere gearresteerde
bij binnenkomst krijgt.
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 22
22
Bij een delict met verdovende middelen kan de voorlopige
hechtenis meerdere malen worden verlengd
met 4 of 8 weken. Soms kan het heel lang duren voordat
in zo’n zaak vonnis wordt gewezen. In de Noorse
wet bestaat geen maximum voor de tijd dat iemand in
voorarrest gehouden kan worden. De tijd van het
voorarrest wordt op uw eventuele straftijd in mindering
gebracht.
Familieleden kunnen zich de moeite besparen om de
beslissingen rond de voorlopige hechtenis te beïnvloeden.
Pogingen daartoe hebben geen enkel resultaat.
Ook niet voor een overplaatsing in een huis van bewaring
dat dichter bij de Nederlandse grens ligt.
Tijdens de periode van de voorlopige hechtenis kunt u
bepaalde beperkingen krijgen, zoals een verbod op
contact met andere gearresteerden of familieleden.
Van deze bevoegdheid, die nauwkeurig in de wet is
omschreven, wordt zeker bij drugszaken veelvuldig
gebruik gemaakt.
U bent niet verplicht om tijdens de voorlopige hechtenis
te werken. Ook mag u in de regel uw eigen kleren
blijven dragen. Voor het overige dient u zich te houden
aan de leefregels van het huis van bewaring, die zijn
vastgesteld in een reglement dat iedere gearresteerde
bij binnenkomst krijgt.

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 23
23
Vrijlating op borgtocht
De praktijk leert dat buitenlanders tijdens de voorlopige
hechtenis geen vrijlating op borgtocht krijgen.
Borgtocht houdt in dat u een betaling (borg) doet aan
de rechtbank waarmee u de garantie geeft dat u aanwezig
bent bij de rechtszittingen. Tijdens de procedure
hoeft u niet in de gevangenis te verblijven. Een vastgestelde
borg is meestal een hoog bedrag. De
Nederlandse overheid verstrekt geen gelden voor borgtocht,
ook niet in de vorm van een lening.
Buitenlanders worden in de meeste gevallen niet vrijgelaten
op borgtocht vanwege het vluchtgevaar.
Voorlichtingsrapport reclassering
Het samenstellen van een rapport over uw sociale achtergrond
is één van de zaken die de Nederlandse
reclassering voor uw rechtszaak kan doen. In
Nederland is het gebruikelijk dat de rechtbank bij het
bepalen van de strafmaat rekening houdt met de
bevindingen in het voorlichtingsrapport. De reclassering
weet uit ervaring dat ook in Noorwegen dit soort
gegevens belangrijk kunnen zijn.
Taalproblemen en cultuurverschillen kunnen een
goede communicatie tussen u, uw advocaat en de
rechtbank in de weg staan. Een voorlichtingsrapport
van de Nederlandse reclassering is afgestemd op de
informatie die de rechtbank in het detentieland
belangrijk vindt en vertaald in de taal van het detentieland.
Het rapport kan een positieve invloed hebben op
de uiteindelijke strafbepaling, maar biedt geen garantie
tot strafvermindering.
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 23
23
Vrijlating op borgtocht
De praktijk leert dat buitenlanders tijdens de voorlopige
hechtenis geen vrijlating op borgtocht krijgen.
Borgtocht houdt in dat u een betaling (borg) doet aan
de rechtbank waarmee u de garantie geeft dat u aanwezig
bent bij de rechtszittingen. Tijdens de procedure
hoeft u niet in de gevangenis te verblijven. Een vastgestelde
borg is meestal een hoog bedrag. De
Nederlandse overheid verstrekt geen gelden voor borgtocht,
ook niet in de vorm van een lening.
Buitenlanders worden in de meeste gevallen niet vrijgelaten
op borgtocht vanwege het vluchtgevaar.
Voorlichtingsrapport reclassering
Het samenstellen van een rapport over uw sociale achtergrond
is één van de zaken die de Nederlandse
reclassering voor uw rechtszaak kan doen. In
Nederland is het gebruikelijk dat de rechtbank bij het
bepalen van de strafmaat rekening houdt met de
bevindingen in het voorlichtingsrapport. De reclassering
weet uit ervaring dat ook in Noorwegen dit soort
gegevens belangrijk kunnen zijn.
Taalproblemen en cultuurverschillen kunnen een
goede communicatie tussen u, uw advocaat en de
rechtbank in de weg staan. Een voorlichtingsrapport
van de Nederlandse reclassering is afgestemd op de
informatie die de rechtbank in het detentieland
belangrijk vindt en vertaald in de taal van het detentieland.
Het rapport kan een positieve invloed hebben op
de uiteindelijke strafbepaling, maar biedt geen garantie
tot strafvermindering.

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 24
24
In het rapport beschrijft een beëdigd reclasseringsmedewerker
de omstandigheden waarin u verkeerde vóór
uw arrestatie. Bijvoorbeeld of u in gezinsverband
woonde, of u werk had of een opleiding volgde. Als dat
nodig is, staan er in het rapport ook feiten over uw
levensloop, uw opvoeding, lichamelijke en psychische
klachten en of u eerder contact met justitie heeft
gehad. Deze inlichtingen worden - alleen met uw toestemming
- verzameld bij personen die u goed kennen,
zoals familieleden, partner, werkgever, huisarts of
maatschappelijk werker.
Het uitbrengen van een rapport is niet altijd mogelijk
of zinvol. Wanneer u onvoldoende referenten (familie,
vrienden, werkgevers) opgeeft en er weinig inlichtingen
over u te krijgen zijn, is het niet mogelijk een rapport
te schrijven. Als u al een strafblad heeft, wordt er
meestal geen rapport opgemaakt.
Uw advocaat ontvangt het rapport rechtstreeks van
Reclassering Nederland of de Nederlandse ambassade.
Reclassering Nederland verzoekt de advocaat het rapport
met u te bespreken alvorens het door te leiden
naar de rechtbank. Er zijn voor u geen kosten verbonden
aan het maken van dit rapport.
Het is van belang dat u dit rapport in een zo vroeg
mogelijk stadium aanvraagt. Een rapport vraagt u aan
door het invullen en ondertekenen van een formulier
dat u van vrijwilligers van Reclassering Nederland of
van de Nederlandse ambassade kunt krijgen.
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 24
24
In het rapport beschrijft een beëdigd reclasseringsmedewerker
de omstandigheden waarin u verkeerde vóór
uw arrestatie. Bijvoorbeeld of u in gezinsverband
woonde, of u werk had of een opleiding volgde. Als dat
nodig is, staan er in het rapport ook feiten over uw
levensloop, uw opvoeding, lichamelijke en psychische
klachten en of u eerder contact met justitie heeft
gehad. Deze inlichtingen worden - alleen met uw toestemming
- verzameld bij personen die u goed kennen,
zoals familieleden, partner, werkgever, huisarts of
maatschappelijk werker.
Het uitbrengen van een rapport is niet altijd mogelijk
of zinvol. Wanneer u onvoldoende referenten (familie,
vrienden, werkgevers) opgeeft en er weinig inlichtingen
over u te krijgen zijn, is het niet mogelijk een rapport
te schrijven. Als u al een strafblad heeft, wordt er
meestal geen rapport opgemaakt.
Uw advocaat ontvangt het rapport rechtstreeks van
Reclassering Nederland of de Nederlandse ambassade.
Reclassering Nederland verzoekt de advocaat het rapport
met u te bespreken alvorens het door te leiden
naar de rechtbank. Er zijn voor u geen kosten verbonden
aan het maken van dit rapport.
Het is van belang dat u dit rapport in een zo vroeg
mogelijk stadium aanvraagt. Een rapport vraagt u aan
door het invullen en ondertekenen van een formulier
dat u van vrijwilligers van Reclassering Nederland of
van de Nederlandse ambassade kunt krijgen.

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 25
25
Aangezien het maken van een rapport een tijdrovende
en kostbare zaak is, verlangt het Bureau B&BB van de
Nederlandse reclassering voordat het het rapport
opstelt een uitdrukkelijk verzoek van u als gedetineerde
én een schriftelijk verzoek van uw advocaat.
Rechtszitting
Op de rechtszitting moet de advocaat aanwezig zijn en
zo nodig een tolk. Wanneer u niet verschijnt op de
rechtszitting kunt u bij verstek (afwezigheid) worden
veroordeeld. U kunt ook voortvluchtig worden verklaard.
Er kan dan een internationaal arrestatiebevel
worden uitgevaardigd.
Noorwegen is in districten verdeeld. Het stelsel van
rechtbanken kent drie niveaus:
1. De rechtbank voor onderzoeken verhoor
(Forhorsrett) en de gewone rechtbank (Tingrett)
2. Het gerechtshof (Lagmannsrett)
3. De Hoge Raad (Hoyesterett)
Er zijn in totaal vijf gerechtshoven (Lagmannsrett) en
één Hoge Raad (Hoyesterett).
Wanneer het vooronderzoek in een zaak is afgesloten,
bepaalt het Openbaar Ministerie voor welke misdrijven
u aangeklaagd wordt (de tenlastelegging). De rechtercommissaris
van de gewone rechtbank (Tingrett) of het
gerechtshof (Lagmannsrett) beslist over de eventuele
veroordeling.
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 25
25
Aangezien het maken van een rapport een tijdrovende
en kostbare zaak is, verlangt het Bureau B&BB van de
Nederlandse reclassering voordat het het rapport
opstelt een uitdrukkelijk verzoek van u als gedetineerde
én een schriftelijk verzoek van uw advocaat.
Rechtszitting
Op de rechtszitting moet de advocaat aanwezig zijn en
zo nodig een tolk. Wanneer u niet verschijnt op de
rechtszitting kunt u bij verstek (afwezigheid) worden
veroordeeld. U kunt ook voortvluchtig worden verklaard.
Er kan dan een internationaal arrestatiebevel
worden uitgevaardigd.
Noorwegen is in districten verdeeld. Het stelsel van
rechtbanken kent drie niveaus:
1. De rechtbank voor onderzoeken verhoor
(Forhorsrett) en de gewone rechtbank (Tingrett)
2. Het gerechtshof (Lagmannsrett)
3. De Hoge Raad (Hoyesterett)
Er zijn in totaal vijf gerechtshoven (Lagmannsrett) en
één Hoge Raad (Hoyesterett).
Wanneer het vooronderzoek in een zaak is afgesloten,
bepaalt het Openbaar Ministerie voor welke misdrijven
u aangeklaagd wordt (de tenlastelegging). De rechtercommissaris
van de gewone rechtbank (Tingrett) of het
gerechtshof (Lagmannsrett) beslist over de eventuele
veroordeling.

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 26
26
Alle zaken worden in eerste instantie behandeld door
de gewone rechtbank (Tingrett). Wanneer u een volledige
bekentenis heeft afgelegd, kan ook de rechtercommissaris
van de rechtbank (Forhorsrett) u veroordelen,
mits u daarmee instemt.
De behandeling van een strafzaak door de rechtbank
(Tingrett) gebeurt door één rechter en twee lekenrechters.
Zij nemen alle drie op gelijkwaardige wijze deel
aan de beslissing van zowel de schuldvraag als de strafmaat.
Bij het gerechtshof (Lagmannsrett) kan een lekenjury
worden ingesteld als de gedetineerde een gevangenisstraf
van 6 jaar of meer kan krijgen. Deze jury wordt per
strafzaak aangewezen uit de plaatselijke bevolking.
Alleen de jury spreekt zich uit over de schuldvraag.
Vonnis
De strafmaat is afhankelijk van het gepleegde delict en
de mate van schuld. De strafsoorten in Noorwegen lijken
op die in Nederland, maar er wordt doorgaans een
beduidend hogere strafmaat gehanteerd dan in
Nederland. Dat geldt zeker bij delicten met verdovende
middelen.
Bezit, invoer en handel in verdovende middelen gelden
in Noorwegen als drie zware overtredingen. Deze misdrijven
worden niet apart berecht, maar een combinatie
hiervan kan verzwarend werken. De maximum
gevangenisstraf in Noorwegen is 21 jaar.
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 26
26
Alle zaken worden in eerste instantie behandeld door
de gewone rechtbank (Tingrett). Wanneer u een volledige
bekentenis heeft afgelegd, kan ook de rechtercommissaris
van de rechtbank (Forhorsrett) u veroordelen,
mits u daarmee instemt.
De behandeling van een strafzaak door de rechtbank
(Tingrett) gebeurt door één rechter en twee lekenrechters.
Zij nemen alle drie op gelijkwaardige wijze deel
aan de beslissing van zowel de schuldvraag als de strafmaat.
Bij het gerechtshof (Lagmannsrett) kan een lekenjury
worden ingesteld als de gedetineerde een gevangenisstraf
van 6 jaar of meer kan krijgen. Deze jury wordt per
strafzaak aangewezen uit de plaatselijke bevolking.
Alleen de jury spreekt zich uit over de schuldvraag.
Vonnis
De strafmaat is afhankelijk van het gepleegde delict en
de mate van schuld. De strafsoorten in Noorwegen lijken
op die in Nederland, maar er wordt doorgaans een
beduidend hogere strafmaat gehanteerd dan in
Nederland. Dat geldt zeker bij delicten met verdovende
middelen.
Bezit, invoer en handel in verdovende middelen gelden
in Noorwegen als drie zware overtredingen. Deze misdrijven
worden niet apart berecht, maar een combinatie
hiervan kan verzwarend werken. De maximum
gevangenisstraf in Noorwegen is 21 jaar.

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 27
27
Wanneer bij een drugsdelict de drugs in een auto worden
aangetroffen, kan deze auto in beslag genomen
worden. In verband met de motorrijtuigenbelasting,
die u in Nederland nog steeds moet betalen zolang de
auto op uw naam staat, is het van belang de verbeurdverklaring
toe te zenden aan de Rijksdienst voor het
Wegverkeer in Veendam.
De Noorse rechter kan voorwaardelijke vrijheidsstraffen
opleggen. Ook kan hij onder bepaalde voorwaarden
de tenuitvoerlegging van een gevangenisstraf
opschorten. In de praktijk wordt deze mogelijkheid
niet gebruikt als het om buitenlanders gaat die niet in
Noorwegen wonen. Bij drugsdelicten wordt hiervan in
het geheel geen gebruik gemaakt.
Uitlevering
Als u in Noorwegen wordt gearresteerd op verzoek om
uitlevering van de Nederlandse of soms ook buitenlandse
justitie, geldt een andere procedure voor het
strafproces. De Noorse autoriteiten bemoeien zich dan
niet met de schuldvraag. Voor de procedure in
Noorwegen is het alleen van belang dat het desbetreffende
land tijdig de uitleveringspapieren heeft
ingediend en dat de geldende verdragen juist zijn toegepast.
Bij uitlevering blijft u in de gevangenis in afwachting
van de behandeling van het uitleveringsverzoek. Deze
afhandeling duurt meestal enkele maanden. Dit hangt
onder meer af of u beroep tegen de uitlevering heeft
aangetekend. Wanneer Nederland de uitlevering heeft
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 27
27
Wanneer bij een drugsdelict de drugs in een auto worden
aangetroffen, kan deze auto in beslag genomen
worden. In verband met de motorrijtuigenbelasting,
die u in Nederland nog steeds moet betalen zolang de
auto op uw naam staat, is het van belang de verbeurdverklaring
toe te zenden aan de Rijksdienst voor het
Wegverkeer in Veendam.
De Noorse rechter kan voorwaardelijke vrijheidsstraffen
opleggen. Ook kan hij onder bepaalde voorwaarden
de tenuitvoerlegging van een gevangenisstraf
opschorten. In de praktijk wordt deze mogelijkheid
niet gebruikt als het om buitenlanders gaat die niet in
Noorwegen wonen. Bij drugsdelicten wordt hiervan in
het geheel geen gebruik gemaakt.
Uitlevering
Als u in Noorwegen wordt gearresteerd op verzoek om
uitlevering van de Nederlandse of soms ook buitenlandse
justitie, geldt een andere procedure voor het
strafproces. De Noorse autoriteiten bemoeien zich dan
niet met de schuldvraag. Voor de procedure in
Noorwegen is het alleen van belang dat het desbetreffende
land tijdig de uitleveringspapieren heeft
ingediend en dat de geldende verdragen juist zijn toegepast.
Bij uitlevering blijft u in de gevangenis in afwachting
van de behandeling van het uitleveringsverzoek. Deze
afhandeling duurt meestal enkele maanden. Dit hangt
onder meer af of u beroep tegen de uitlevering heeft
aangetekend. Wanneer Nederland de uitlevering heeft

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 28
28
verzocht, is het gebruikelijk dat de tijd die u in de buitenlandse
gevangenis heeft doorgebracht, wordt afgetrokken
van de uiteindelijke gevangenisstraf. Na het
afronden van de uitleveringsprocedure haalt de
Nederlandse dan wel buitenlandse politie u op.
Daarnaast kunt u door Nederland aan Noorwegen worden
uitgeleverd onder de voorwaarde dat u na veroordeling
de opgelegde straf in Nederland mag uitzitten.
Dit betekent dat u na veroordeling door de Noorse
autoriteiten een verzoek tot wedertoelating en uitzitten
van de straf in Nederland moet indienen (zie hoofdstuk
6 in de brochure). Een dergelijk verzoek moet u zelf
indienen na de definitieve veroordeling. De procedure
van overplaatsing start niet automatisch, maar alleen
als u er zelf om vraagt.
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 28
28
verzocht, is het gebruikelijk dat de tijd die u in de buitenlandse
gevangenis heeft doorgebracht, wordt afgetrokken
van de uiteindelijke gevangenisstraf. Na het
afronden van de uitleveringsprocedure haalt de
Nederlandse dan wel buitenlandse politie u op.
Daarnaast kunt u door Nederland aan Noorwegen worden
uitgeleverd onder de voorwaarde dat u na veroordeling
de opgelegde straf in Nederland mag uitzitten.
Dit betekent dat u na veroordeling door de Noorse
autoriteiten een verzoek tot wedertoelating en uitzitten
van de straf in Nederland moet indienen (zie hoofdstuk
6 in de brochure). Een dergelijk verzoek moet u zelf
indienen na de definitieve veroordeling. De procedure
van overplaatsing start niet automatisch, maar alleen
als u er zelf om vraagt.

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 29
4
29
Instellen hoger beroep
Indien u niet akkoord gaat met de uitspraak van de
rechter, kunt u hiertegen in hoger beroep gaan. In dat
geval vraagt u om een nieuwe beoordeling van de feiten
en van het toegepaste recht. Een verzoek tot hoger
beroep moet binnen een vastgestelde termijn na de
veroordeling plaatsvinden. Of het zinvol is in hoger
beroep te gaan, kunt u bespreken met uw advocaat.
Alle verzoeken om beroep kunt u indienen bij de commissie
van rechters van de Hoge Raad
(Kjaeremålsutvalg). Deze commissie bestaat uit drie
rechters. Uw beroep kan worden afgewezen, het vonnis
kan nietig worden verklaard of er kan een nieuw vonnis
worden uitgesproken.
Wanneer u een verzoek tot hoger beroep indient, moet
u er rekening mee houden dat uw straf ook hoger kan
uitvallen. In de praktijk komt dit vaak voor. Bespreek
de consequenties van het in hoger beroep gaan met uw
advocaat.
De aanklager kan ook een verzoek tot hoger beroep
indienen, omdat hij vindt dat de strafmaat te laag is
vastgesteld. Wanneer de aanklager in hoger beroep
gaat, kan uw straf uiteindelijk hoger uitvallen dan de
oorspronkelijke straf.
- Heeft u een volledige bekentenis afgelegd bij de
rechter-commissaris (Forhørsretten) dan kunt u
tegen de strafmaat beroep aantekenen bij de Hoge
Raad (Høyesterett). De schuldvraag kan in dat
geval niet meer betwist worden.
Rechtsmiddelen
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 29
4
29
Instellen hoger beroep
Indien u niet akkoord gaat met de uitspraak van de
rechter, kunt u hiertegen in hoger beroep gaan. In dat
geval vraagt u om een nieuwe beoordeling van de feiten
en van het toegepaste recht. Een verzoek tot hoger
beroep moet binnen een vastgestelde termijn na de
veroordeling plaatsvinden. Of het zinvol is in hoger
beroep te gaan, kunt u bespreken met uw advocaat.
Alle verzoeken om beroep kunt u indienen bij de commissie
van rechters van de Hoge Raad
(Kjaeremålsutvalg). Deze commissie bestaat uit drie
rechters. Uw beroep kan worden afgewezen, het vonnis
kan nietig worden verklaard of er kan een nieuw vonnis
worden uitgesproken.
Wanneer u een verzoek tot hoger beroep indient, moet
u er rekening mee houden dat uw straf ook hoger kan
uitvallen. In de praktijk komt dit vaak voor. Bespreek
de consequenties van het in hoger beroep gaan met uw
advocaat.
De aanklager kan ook een verzoek tot hoger beroep
indienen, omdat hij vindt dat de strafmaat te laag is
vastgesteld. Wanneer de aanklager in hoger beroep
gaat, kan uw straf uiteindelijk hoger uitvallen dan de
oorspronkelijke straf.
- Heeft u een volledige bekentenis afgelegd bij de
rechter-commissaris (Forhørsretten) dan kunt u
tegen de strafmaat beroep aantekenen bij de Hoge
Raad (Høyesterett). De schuldvraag kan in dat
geval niet meer betwist worden.
Rechtsmiddelen

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 30
30
- Bent u het oneens met de uitspraak van de rechtbank
(Tingrett) dan kunt u voor de schuldvraag
beroep indienen bij de commissaris van rechters
van de Hoge Raad (Kjaeremålsutvag) en voor de
straftoemeting of toepassing van het recht kunt u
beroep aantekenen bij de Hoge Raad. Ervaring
heeft uitgewezen dat de commissie dergelijke verzoeken
tot herziening van de schuldvraag slechts
zeer zelden inwilligt.
- Wilt u na een beslissing van het gerechtshof
(Lagmannsrett) tegen de strafmaat of de rechtstoepassing
beroep aantekenen, dan kan dat ook bij de
Hoge Raad. Over de schuldvraag kunt u niet in beroep
gaan, omdat het vonnis van de jury definitief is.
Herroeping
Noorwegen kent nog een buitengewoon rechtsmiddel,
namelijk de heropening van een zaak. Dit komt voor
wanneer, nadat het vonnis is gewezen, nieuwe bewijzen
naar voren komen die een nieuwe behandeling van de
zaak noodzakelijk of gewenst maken. De rechtszaak
wordt behandeld door de rechtbank die eerder in de
zaak vonnis heeft gewezen. U kunt uw advocaat hierover
raadplegen.
Mogelijkheden straftijdverkorting
De volgende straftijdverkortingen zijn mogelijk:
- Vervroegde invrijheidstelling
Gedetineerden in Noorwegen worden gewoonlijk
vrijgelaten na het ondergaan van 2/3 van de opgelegde
straf. U dient ten minste twee maanden van de
straf te hebben uitgezeten. In de praktijk blijkt dat
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 30
30
- Bent u het oneens met de uitspraak van de rechtbank
(Tingrett) dan kunt u voor de schuldvraag
beroep indienen bij de commissaris van rechters
van de Hoge Raad (Kjaeremålsutvag) en voor de
straftoemeting of toepassing van het recht kunt u
beroep aantekenen bij de Hoge Raad. Ervaring
heeft uitgewezen dat de commissie dergelijke verzoeken
tot herziening van de schuldvraag slechts
zeer zelden inwilligt.
- Wilt u na een beslissing van het gerechtshof
(Lagmannsrett) tegen de strafmaat of de rechtstoepassing
beroep aantekenen, dan kan dat ook bij de
Hoge Raad. Over de schuldvraag kunt u niet in beroep
gaan, omdat het vonnis van de jury definitief is.
Herroeping
Noorwegen kent nog een buitengewoon rechtsmiddel,
namelijk de heropening van een zaak. Dit komt voor
wanneer, nadat het vonnis is gewezen, nieuwe bewijzen
naar voren komen die een nieuwe behandeling van de
zaak noodzakelijk of gewenst maken. De rechtszaak
wordt behandeld door de rechtbank die eerder in de
zaak vonnis heeft gewezen. U kunt uw advocaat hierover
raadplegen.
Mogelijkheden straftijdverkorting
De volgende straftijdverkortingen zijn mogelijk:
- Vervroegde invrijheidstelling
Gedetineerden in Noorwegen worden gewoonlijk
vrijgelaten na het ondergaan van 2/3 van de opgelegde
straf. U dient ten minste twee maanden van de
straf te hebben uitgezeten. In de praktijk blijkt dat

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 31
31
vrijlating doorgaans al plaatsvindt nadat 7/12 van de
gevangenisstraf is volbracht. Buitenlandse gedetineerden
krijgen een strafvermindering van 18 dagen
per volbracht gevangenisjaar, omdat zij in tegenstelling
tot Noorse gedetineerden niet in aanmerking
komen voor verlofdagen (permisjon) tijdens hun
gevangenschap. In zeer uitzonderlijke gevallen kan
al na het uitzitten van de helft van de straf voorwaardelijke
invrijheidstelling worden verleend.
De praktijk heeft uitgewezen dat een verzoek tot eerdere
vrijlating de meeste kans van slagen heeft, wanneer
u dit indient ongeveer 2 tot 3 maanden voor de beoogde
datum van vrijlating.
Bij de beoordeling of u voor een voorwaardelijke invrijheidstelling
in aanmerking komt, wordt gekeken naar
factoren zoals goed gedrag tijdens de detentie, het
hebben van een vaste werkkring en huisvesting. Het
Bureau B&BB van Reclassering Nederland kan instanties
die moeten beslissen over uw voorwaardelijke
invrijheidstelling schriftelijke informatie over uw sociale
omstandigheden verschaffen. Dit kan alleen met uw
instemming en op verzoek van de advocaat of een
andere instantie.
- Gratie
De beslissing over gratieverlening ligt formeel bij
de koning, maar feitelijk neemt het ministerie van
Justitie de beslissing. Uw advocaat kan het verzoek
tot gratie indienen. Dit is niet noodzakelijk, maar
het is wel aan te bevelen.
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 31
31
vrijlating doorgaans al plaatsvindt nadat 7/12 van de
gevangenisstraf is volbracht. Buitenlandse gedetineerden
krijgen een strafvermindering van 18 dagen
per volbracht gevangenisjaar, omdat zij in tegenstelling
tot Noorse gedetineerden niet in aanmerking
komen voor verlofdagen (permisjon) tijdens hun
gevangenschap. In zeer uitzonderlijke gevallen kan
al na het uitzitten van de helft van de straf voorwaardelijke
invrijheidstelling worden verleend.
De praktijk heeft uitgewezen dat een verzoek tot eerdere
vrijlating de meeste kans van slagen heeft, wanneer
u dit indient ongeveer 2 tot 3 maanden voor de beoogde
datum van vrijlating.
Bij de beoordeling of u voor een voorwaardelijke invrijheidstelling
in aanmerking komt, wordt gekeken naar
factoren zoals goed gedrag tijdens de detentie, het
hebben van een vaste werkkring en huisvesting. Het
Bureau B&BB van Reclassering Nederland kan instanties
die moeten beslissen over uw voorwaardelijke
invrijheidstelling schriftelijke informatie over uw sociale
omstandigheden verschaffen. Dit kan alleen met uw
instemming en op verzoek van de advocaat of een
andere instantie.
- Gratie
De beslissing over gratieverlening ligt formeel bij
de koning, maar feitelijk neemt het ministerie van
Justitie de beslissing. Uw advocaat kan het verzoek
tot gratie indienen. Dit is niet noodzakelijk, maar
het is wel aan te bevelen.

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 32
32
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 32
32

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 33
5
33
Algemeen
In dit hoofdstuk leest u meer over het Noorse gevangeniswezen.
De situatie is van toepassing op zowel huizen
van bewaring als gevangenissen. De regels per gevangenis
kunnen onderling sterk verschillen. U dient zich
te houden aan de regels van de gevangenis die zijn
vastgelegd in een reglement dat u bij aankomst hoort
te ontvangen.
Wanneer u zich niet houdt aan de regels heeft de
gevangenis het recht bepaalde privileges, zoals het
inkopen van artikelen bij de gevangeniswinkel en/of
het telefoneren, tijdelijk af te nemen. Ook kunt u voor
bepaalde tijd in een isolatiecel terechtkomen.
Plaats van detentie
Over het algemeen verblijft u tijdens de voorlopige
hechtenis in een huis van bewaring of in een speciale
vleugel van de gevangenis in het gebied (ressort) waar
het strafbare feit is gepleegd of waar de arrestatie heeft
plaatsgevonden. Verzoeken tot overplaatsing in dit stadium
hebben doorgaans geen enkel resultaat. In deze
periode wordt u soms in afzondering gehouden van de
overige gedetineerden om het gerechtelijke vooronderzoek
zo ongestoord mogelijk te laten verlopen.
Als de berechting tot een onvoorwaardelijke veroordeling
leidt, vindt gewoonlijk overplaatsing naar een
andere strafinrichting plaats. Bepalend voor de overplaatsing
zijn criteria zoals de duur van de straf, uw
leeftijd, de aard van het delict en het vluchtgevaar. Op
de beslissing is nauwelijks enige invloed uit te oefenen.
Gevangenschap
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 33
5
33
Algemeen
In dit hoofdstuk leest u meer over het Noorse gevangeniswezen.
De situatie is van toepassing op zowel huizen
van bewaring als gevangenissen. De regels per gevangenis
kunnen onderling sterk verschillen. U dient zich
te houden aan de regels van de gevangenis die zijn
vastgelegd in een reglement dat u bij aankomst hoort
te ontvangen.
Wanneer u zich niet houdt aan de regels heeft de
gevangenis het recht bepaalde privileges, zoals het
inkopen van artikelen bij de gevangeniswinkel en/of
het telefoneren, tijdelijk af te nemen. Ook kunt u voor
bepaalde tijd in een isolatiecel terechtkomen.
Plaats van detentie
Over het algemeen verblijft u tijdens de voorlopige
hechtenis in een huis van bewaring of in een speciale
vleugel van de gevangenis in het gebied (ressort) waar
het strafbare feit is gepleegd of waar de arrestatie heeft
plaatsgevonden. Verzoeken tot overplaatsing in dit stadium
hebben doorgaans geen enkel resultaat. In deze
periode wordt u soms in afzondering gehouden van de
overige gedetineerden om het gerechtelijke vooronderzoek
zo ongestoord mogelijk te laten verlopen.
Als de berechting tot een onvoorwaardelijke veroordeling
leidt, vindt gewoonlijk overplaatsing naar een
andere strafinrichting plaats. Bepalend voor de overplaatsing
zijn criteria zoals de duur van de straf, uw
leeftijd, de aard van het delict en het vluchtgevaar. Op
de beslissing is nauwelijks enige invloed uit te oefenen.
Gevangenschap

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 34
34
Wanneer u gegronde redenen heeft, kunt u bij de gevangenisdirectie
een verzoek tot overplaatsing naar een
speciale gevangenis indienen. Betere bereikbaarheid
vanuit Nederland kan bij de beslissing een rol spelen.
Breng de ambassade of de honorair consul op de hoogte
van een overbrenging naar een andere gevangenis.
Inkoop
Binnen de gevangenis kunt u op vastgestelde dagen
artikelen kopen, zoals fruit of snoep, rook-, toiletartikelen
en schrijfwaren. Het te besteden bedrag moet in
redelijke verhouding staan tot het geld dat u met
arbeid in de gevangenis verdient. Gebruik van privéfondsen
is beperkt en moet met toestemming van de
directie van de gevangenis.
Bezoekmogelijkheden
De bezoekmogelijkheden zijn gebonden aan regels die
opgenomen zijn in het gevangenisreglement. Voor ieder
bezoek moet u apart toestemming vragen. Tijdens de
voorlopige hechtenis verleent de rechter-commissaris,
die met het onderzoek is belast, toestemming. Wanneer
u al veroordeeld bent, verleent de directeur van de
gevangenis toestemming voor het bezoek.
Ook al zijn er algemene bezoekregels, de praktijk is
toch niet in alle gevangenissen gelijk. Om vergeefse
reizen of andere teleurstellingen te voorkomen, doen
bezoekers er goed aan zich van te voren nauwkeurig te
laten informeren over de mogelijkheden, de beperkingen
en de bezoekuren. Tijdens gedwongen isolatie leiden
alleen zeer goede argumenten tot toestemming
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 34
34
Wanneer u gegronde redenen heeft, kunt u bij de gevangenisdirectie
een verzoek tot overplaatsing naar een
speciale gevangenis indienen. Betere bereikbaarheid
vanuit Nederland kan bij de beslissing een rol spelen.
Breng de ambassade of de honorair consul op de hoogte
van een overbrenging naar een andere gevangenis.
Inkoop
Binnen de gevangenis kunt u op vastgestelde dagen
artikelen kopen, zoals fruit of snoep, rook-, toiletartikelen
en schrijfwaren. Het te besteden bedrag moet in
redelijke verhouding staan tot het geld dat u met
arbeid in de gevangenis verdient. Gebruik van privéfondsen
is beperkt en moet met toestemming van de
directie van de gevangenis.
Bezoekmogelijkheden
De bezoekmogelijkheden zijn gebonden aan regels die
opgenomen zijn in het gevangenisreglement. Voor ieder
bezoek moet u apart toestemming vragen. Tijdens de
voorlopige hechtenis verleent de rechter-commissaris,
die met het onderzoek is belast, toestemming. Wanneer
u al veroordeeld bent, verleent de directeur van de
gevangenis toestemming voor het bezoek.
Ook al zijn er algemene bezoekregels, de praktijk is
toch niet in alle gevangenissen gelijk. Om vergeefse
reizen of andere teleurstellingen te voorkomen, doen
bezoekers er goed aan zich van te voren nauwkeurig te
laten informeren over de mogelijkheden, de beperkingen
en de bezoekuren. Tijdens gedwongen isolatie leiden
alleen zeer goede argumenten tot toestemming

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 35
35
voor het bezoek. Dit bezoek vindt onder toezicht
plaats. Het gesprek moet worden gevoerd in een taal
die de toezichthouder kan verstaan. Sommige gevangenissen
hebben aparte bezoekzalen. Er zijn ook
gevangenissen waar de gevangene en de bezoeker
door een glaswand van elkaar zijn gescheiden.
Uw bezoekers dienen zich te realiseren dat niet alle
gevangenissen even gemakkelijk bereikbaar zijn per
openbaar vervoer. Zij doen er verstandig aan om zich
van te voren te laten informeren over reis- en overnachtingsmogelijkheden.
De bezoektijd in Noorwegen is een uur per week.
Wanneer u niet regelmatig bezoek kunt ontvangen dan
wordt in de regel toestemming gegeven voor een langer
bezoek of voor enkele bezoeken binnen een paar dagen.
Het is meestal toegestaan om twee of drie bezoekers
tegelijk te ontvangen. Ook kinderen mogen op bezoek
komen. Soms moet het bezoek een schriftelijke
akkoordverklaring van een instelling als de kinderbescherming
tonen in verband met de leeftijd van het kind.
De bezoekmogelijkheden kunnen worden beperkt als
disciplinaire maatregel of uit veiligheidsoverwegingen.
Bezoekers die schone kleren meebrengen, dienen die
bij binnenkomst af te gegeven. Op dezelfde wijze kan
het bezoek ook de vuile was meenemen.
Bezoek van de ambassade
Nadat de ambassade is geïnformeerd over uw arrestatie
krijgt u bezoek van een medewerker van de ambas-
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 35
35
voor het bezoek. Dit bezoek vindt onder toezicht
plaats. Het gesprek moet worden gevoerd in een taal
die de toezichthouder kan verstaan. Sommige gevangenissen
hebben aparte bezoekzalen. Er zijn ook
gevangenissen waar de gevangene en de bezoeker
door een glaswand van elkaar zijn gescheiden.
Uw bezoekers dienen zich te realiseren dat niet alle
gevangenissen even gemakkelijk bereikbaar zijn per
openbaar vervoer. Zij doen er verstandig aan om zich
van te voren te laten informeren over reis- en overnachtingsmogelijkheden.
De bezoektijd in Noorwegen is een uur per week.
Wanneer u niet regelmatig bezoek kunt ontvangen dan
wordt in de regel toestemming gegeven voor een langer
bezoek of voor enkele bezoeken binnen een paar dagen.
Het is meestal toegestaan om twee of drie bezoekers
tegelijk te ontvangen. Ook kinderen mogen op bezoek
komen. Soms moet het bezoek een schriftelijke
akkoordverklaring van een instelling als de kinderbescherming
tonen in verband met de leeftijd van het kind.
De bezoekmogelijkheden kunnen worden beperkt als
disciplinaire maatregel of uit veiligheidsoverwegingen.
Bezoekers die schone kleren meebrengen, dienen die
bij binnenkomst af te gegeven. Op dezelfde wijze kan
het bezoek ook de vuile was meenemen.
Bezoek van de ambassade
Nadat de ambassade is geïnformeerd over uw arrestatie
krijgt u bezoek van een medewerker van de ambas-

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 36
36
sade. Wanneer u dat wenst, kunt u regelmatig bezoek
krijgen tijdens uw detentie. Mocht u geen bezoek van
een consulair medewerker willen ontvangen, dan kunt
u dit schriftelijk aangeven.
Correspondentie
U mag een onbeperkt aantal brieven verzenden en
ontvangen. Dit geldt ook als u in voorarrest verblijft.
Als de rechter-commissaris anders heeft bepaald,
dient dit aan u te worden meegedeeld. Er kan censuur
worden toegepast op binnenkomende en uitgaande
post. Dit geldt niet voor post die afkomstig is van of
gericht is aan de (toegewezen) advocaat, de geestelijke
verzorger, de sociale ambtenaar en sommige justitiële
autoriteiten. In het algemeen wordt ook geen
censuur toegepast op post van en naar de
Nederlandse vertegenwoordiging. De post kan in uw
bijzijn geopend worden om te controleren of de afzender
inderdaad van de Nederlandse vertegenwoordiging
is. Bij gevangenen met een hoog risico wordt wel
censuur toegepast.
Brieven die informatie bevatten over andere gevangenen
worden niet doorgelaten. Binnenkomende post
kan worden achtergehouden als daar aanleiding toe
bestaat. In de praktijk blijkt dat gedetineerden daarvan
niet altijd op de hoogte worden gesteld. Als u
zicht wilt houden op het al of niet achterhouden van
in- en uitgaande post, kunt u het beste de brieven
nummeren. Censuur kan vertragend werken.
Dat is vooral het geval wanneer de brief moet worden
vertaald.
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 36
36
sade. Wanneer u dat wenst, kunt u regelmatig bezoek
krijgen tijdens uw detentie. Mocht u geen bezoek van
een consulair medewerker willen ontvangen, dan kunt
u dit schriftelijk aangeven.
Correspondentie
U mag een onbeperkt aantal brieven verzenden en
ontvangen. Dit geldt ook als u in voorarrest verblijft.
Als de rechter-commissaris anders heeft bepaald,
dient dit aan u te worden meegedeeld. Er kan censuur
worden toegepast op binnenkomende en uitgaande
post. Dit geldt niet voor post die afkomstig is van of
gericht is aan de (toegewezen) advocaat, de geestelijke
verzorger, de sociale ambtenaar en sommige justitiële
autoriteiten. In het algemeen wordt ook geen
censuur toegepast op post van en naar de
Nederlandse vertegenwoordiging. De post kan in uw
bijzijn geopend worden om te controleren of de afzender
inderdaad van de Nederlandse vertegenwoordiging
is. Bij gevangenen met een hoog risico wordt wel
censuur toegepast.
Brieven die informatie bevatten over andere gevangenen
worden niet doorgelaten. Binnenkomende post
kan worden achtergehouden als daar aanleiding toe
bestaat. In de praktijk blijkt dat gedetineerden daarvan
niet altijd op de hoogte worden gesteld. Als u
zicht wilt houden op het al of niet achterhouden van
in- en uitgaande post, kunt u het beste de brieven
nummeren. Censuur kan vertragend werken.
Dat is vooral het geval wanneer de brief moet worden
vertaald.

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 37
37
Pakketten
Het ontvangen van pakketten is niet altijd toegestaan.
U kunt beter van te voren informeren wat uw vrienden
en familie wel en niet mogen toesturen. Voor het ontvangen
van kledingstukken moet u een verzoek indienen
bij de directie van de desbetreffende inrichting.
Telefoneren
Wanneer het vonnis definitief is, mag u in beperkte
mate telefoongesprekken voeren. De praktijk laat zien
dat de regels per gevangenis verschillen. Zo kan bijvoorbeeld
als voorwaarde gelden dat een Nederlandse
tolk bij elk telefoongesprek aanwezig is.
Geld ontvangen / overmaken
Tijdens uw detentie kunt u een eigen gevangenisbankrekening
openen. De privé-gelden blijven echter
onder beheer van de gevangenis en mogen pas
gebruikt worden na goedkeuring van de gevangenisdirectie.
Mocht uw contactpersoon geld naar u willen
overmaken, dan kan de ambassade u helpen in het
verkrijgen van de vereiste toestemming van de gevangenisdirectie.
Lectuur
De meeste gevangenissen beschikken over een bibliotheek
waar u boeken en tijdschriften kunt lenen. Er zijn
weinig boeken in de Nederlandse taal. Daarom stelt de
Nederlandse ambassade in beperkte mate boeken en
tijdschriften beschikbaar. Abonnementen op
Nederlandse kranten en tijdschriften zijn gewoonlijk
toegestaan, maar alleen als deze rechtstreeks van de
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 37
37
Pakketten
Het ontvangen van pakketten is niet altijd toegestaan.
U kunt beter van te voren informeren wat uw vrienden
en familie wel en niet mogen toesturen. Voor het ontvangen
van kledingstukken moet u een verzoek indienen
bij de directie van de desbetreffende inrichting.
Telefoneren
Wanneer het vonnis definitief is, mag u in beperkte
mate telefoongesprekken voeren. De praktijk laat zien
dat de regels per gevangenis verschillen. Zo kan bijvoorbeeld
als voorwaarde gelden dat een Nederlandse
tolk bij elk telefoongesprek aanwezig is.
Geld ontvangen / overmaken
Tijdens uw detentie kunt u een eigen gevangenisbankrekening
openen. De privé-gelden blijven echter
onder beheer van de gevangenis en mogen pas
gebruikt worden na goedkeuring van de gevangenisdirectie.
Mocht uw contactpersoon geld naar u willen
overmaken, dan kan de ambassade u helpen in het
verkrijgen van de vereiste toestemming van de gevangenisdirectie.
Lectuur
De meeste gevangenissen beschikken over een bibliotheek
waar u boeken en tijdschriften kunt lenen. Er zijn
weinig boeken in de Nederlandse taal. Daarom stelt de
Nederlandse ambassade in beperkte mate boeken en
tijdschriften beschikbaar. Abonnementen op
Nederlandse kranten en tijdschriften zijn gewoonlijk
toegestaan, maar alleen als deze rechtstreeks van de

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 38
38
uitgever afkomstig zijn. De verzendkosten zijn aanzienlijk.
Familie of vrienden mogen over het algemeen geen
lectuur toesturen.
Geloof
In de meeste gevallen kunt u een protestantse of
katholieke geestelijke bezoeken en zijn er regelmatig
kerkdiensten, die u kunt bijwonen. Informeer bij uw
gevangenis naar de mogelijkheden.
De Stichting Epafras is een Nederlandse religieuze
organisatie die hulp verleent aan Nederlandse gedetineerden
in het buitenland. Via deze stichting kunt u
Nederlandstalige bijbels ontvangen. U moet hiervoor
zelf een verzoek indienen bij de Stichting Epafras. Het
adres vindt u achter in deze brochure.
Bij de Stichting Epafras kunt u informeren of er een
geestelijke is die u kan komen bezoeken. Vier keer per
jaar verzendt de Stichting Epafras het blad “Gezant uit
Nederland”. Hierin staan zowel informatieve als ontspannende
artikelen.
Werkmogelijkheden
Als u veroordeeld bent en in staat tot werken, hoort de
gevangenis u werk aan te bieden. Helaas is dit vaak
niet mogelijk door het ontbreken van werkgelegenheid.
U bent overigens niet verplicht te werken. De risico’s
die verbonden zijn aan het verrichten van arbeid in
de gevangenis worden gedekt door de staat waar u
gedetineerd bent.
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 38
38
uitgever afkomstig zijn. De verzendkosten zijn aanzienlijk.
Familie of vrienden mogen over het algemeen geen
lectuur toesturen.
Geloof
In de meeste gevallen kunt u een protestantse of
katholieke geestelijke bezoeken en zijn er regelmatig
kerkdiensten, die u kunt bijwonen. Informeer bij uw
gevangenis naar de mogelijkheden.
De Stichting Epafras is een Nederlandse religieuze
organisatie die hulp verleent aan Nederlandse gedetineerden
in het buitenland. Via deze stichting kunt u
Nederlandstalige bijbels ontvangen. U moet hiervoor
zelf een verzoek indienen bij de Stichting Epafras. Het
adres vindt u achter in deze brochure.
Bij de Stichting Epafras kunt u informeren of er een
geestelijke is die u kan komen bezoeken. Vier keer per
jaar verzendt de Stichting Epafras het blad “Gezant uit
Nederland”. Hierin staan zowel informatieve als ontspannende
artikelen.
Werkmogelijkheden
Als u veroordeeld bent en in staat tot werken, hoort de
gevangenis u werk aan te bieden. Helaas is dit vaak
niet mogelijk door het ontbreken van werkgelegenheid.
U bent overigens niet verplicht te werken. De risico’s
die verbonden zijn aan het verrichten van arbeid in
de gevangenis worden gedekt door de staat waar u
gedetineerd bent.

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 39
39
Studiemogelijkheden
In sommige gevangenissen bestaat de mogelijkheid
om cursussen of een andere vorm van onderwijs te volgen.
U kunt daar aan deelnemen, tenzij er dringende
redenen zijn om u hiervan (tijdelijk) uit te sluiten.
Bijvoorbeeld als de rechter isolatie heeft gelast in verband
met het onderzoek.
Via de reclassering zijn er beperkte mogelijkheden om
een schriftelijke cursus aan te vragen. Het gaat om taalcursussen,
basisonderwijs en enkele beroepsopleidingen
op lager-beroeps-niveau voor mensen die niet eerder een
diploma hebben gehaald. De reclassering kan alleen in
beperkte mate de kosten van een cursus betalen, als u of
uw familie en vrienden dit niet kunnen betalen.
Om gelegenheid te krijgen te studeren en studiemateriaal
te mogen ontvangen, is toestemming nodig van
de gevangenisdirectie en soms ook van de officier van
justitie. Het is niet altijd mogelijk om examens af te
leggen in de gevangenis.
Als u geïnteresseerd bent in de mogelijkheden kunt u
dat aangeven op het reclasseringsformulier of doorgeven
aan de consulaire afdeling van de Nederlandse vertegenwoordiging.
U krijgt dan een informatiepakket
met aanmeldingsformulieren toegestuurd.
U kunt ook zelf op eigen kosten een cursus aanvragen,
bijvoorbeeld bij de Open Universiteit of de L.O.I.
(Leidse Onderwijsinstellingen).
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 39
39
Studiemogelijkheden
In sommige gevangenissen bestaat de mogelijkheid
om cursussen of een andere vorm van onderwijs te volgen.
U kunt daar aan deelnemen, tenzij er dringende
redenen zijn om u hiervan (tijdelijk) uit te sluiten.
Bijvoorbeeld als de rechter isolatie heeft gelast in verband
met het onderzoek.
Via de reclassering zijn er beperkte mogelijkheden om
een schriftelijke cursus aan te vragen. Het gaat om taalcursussen,
basisonderwijs en enkele beroepsopleidingen
op lager-beroeps-niveau voor mensen die niet eerder een
diploma hebben gehaald. De reclassering kan alleen in
beperkte mate de kosten van een cursus betalen, als u of
uw familie en vrienden dit niet kunnen betalen.
Om gelegenheid te krijgen te studeren en studiemateriaal
te mogen ontvangen, is toestemming nodig van
de gevangenisdirectie en soms ook van de officier van
justitie. Het is niet altijd mogelijk om examens af te
leggen in de gevangenis.
Als u geïnteresseerd bent in de mogelijkheden kunt u
dat aangeven op het reclasseringsformulier of doorgeven
aan de consulaire afdeling van de Nederlandse vertegenwoordiging.
U krijgt dan een informatiepakket
met aanmeldingsformulieren toegestuurd.
U kunt ook zelf op eigen kosten een cursus aanvragen,
bijvoorbeeld bij de Open Universiteit of de L.O.I.
(Leidse Onderwijsinstellingen).

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 40
40
Sociale zorg
In de detentie-inrichting zijn sociale werkers die zijn
aangesteld voor de behandeling van sociale problemen
van de gevangenen. Als u contact wilt met een sociaal
werker, dient u daartoe zelf het initiatief te nemen.
Wanneer dat nodig is, nemen deze sociale werkers contact
op met uw vrienden of familie of met de reclassering
in Nederland. Het Bureau Buitenland &
Buitenlandse Betrekkingen van Reclassering
Nederland kan ook contact met de sociale werkers in
de gevangenissen leggen. Bijvoorbeeld bij mogelijke
problemen bij uw vrijlating en de terugkeer naar
Nederland.
Medische zorg
Iedere detentie-inrichting beschikt over één of meerdere
artsen die verantwoordelijk zijn voor de gezondheidstoestand
van de gevangenen. Wanneer u medicijnen
moet gebruiken, moet u deze artsen daarvan zo
spoedig mogelijk op de hoogte brengen. Soms is
schriftelijke informatieverstrekking door artsen uit
Nederland gewenst of zelfs nodig. Ook noodzakelijke
tandheelkundige behandeling kunt u in de gevangenis
krijgen. Voor niet-noodzakelijke hulp moet u betalen.
Wanneer het noodzakelijk is dat de medische behandeling
na uw ontslag uit de gevangenis wordt voortgezet,
zal de gevangenisarts alle informatie verstrekken aan
uw huisarts in Nederland.
Sociale verzekering
Per 1 mei 2000 zijn alle Nederlandse sociale uitkeringen
zoals de bijstandsuitkering (WWB), de werkloos-
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 40
40
Sociale zorg
In de detentie-inrichting zijn sociale werkers die zijn
aangesteld voor de behandeling van sociale problemen
van de gevangenen. Als u contact wilt met een sociaal
werker, dient u daartoe zelf het initiatief te nemen.
Wanneer dat nodig is, nemen deze sociale werkers contact
op met uw vrienden of familie of met de reclassering
in Nederland. Het Bureau Buitenland &
Buitenlandse Betrekkingen van Reclassering
Nederland kan ook contact met de sociale werkers in
de gevangenissen leggen. Bijvoorbeeld bij mogelijke
problemen bij uw vrijlating en de terugkeer naar
Nederland.
Medische zorg
Iedere detentie-inrichting beschikt over één of meerdere
artsen die verantwoordelijk zijn voor de gezondheidstoestand
van de gevangenen. Wanneer u medicijnen
moet gebruiken, moet u deze artsen daarvan zo
spoedig mogelijk op de hoogte brengen. Soms is
schriftelijke informatieverstrekking door artsen uit
Nederland gewenst of zelfs nodig. Ook noodzakelijke
tandheelkundige behandeling kunt u in de gevangenis
krijgen. Voor niet-noodzakelijke hulp moet u betalen.
Wanneer het noodzakelijk is dat de medische behandeling
na uw ontslag uit de gevangenis wordt voortgezet,
zal de gevangenisarts alle informatie verstrekken aan
uw huisarts in Nederland.
Sociale verzekering
Per 1 mei 2000 zijn alle Nederlandse sociale uitkeringen
zoals de bijstandsuitkering (WWB), de werkloos-

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 41
41
heidsuitkering (WW) en de arbeidsongeschiktheidsverzekering
(WAO) voor gedetineerden vervallen. Dit geldt
ook voor Nederlanders die in het buitenland zijn gedetineerd.
Alleen de AOW-uitkering (Algemene
Ouderdomswet) wordt tijdens detentie doorbetaald.
U dient de uitkerende instantie in Nederland zelf zo snel
mogelijk in te lichten over het feit dat u gedetineerd
bent. Als u dit niet doet, moet u de ten onrechte verkregen
uitkering terugbetalen en riskeert u strafvervolging.
Wanneer achterblijvende gezinsleden door het wegvallen
van de uitkering niet meer over voldoende inkomsten
beschikken, kunnen zij bij de gemeentelijke sociale
dienst een bijstandsuitkering aanvragen. In
noodgevallen kan de gemeente bijzondere bijstand
verlenen.
Klachten over de behandeling
Het is raadzaam in eerste instantie de interne klachtprocedures
van de gevangenis te volgen. Behalve bij de
directie van de gevangenis kunt u zich over uw behandeling
rechtstreeks beklagen bij het directoraat gevangeniswezen
van het Noorse ministerie van Justitie. De
praktijk leert dat weinig klachten gegrond worden verklaard.
Klachten kunt u ook mondeling of schriftelijk
indienen bij uw advocaat. Wanneer u dit doet, stelt u
dan ook de ambassade hiervan in kennis.
Gevangenisklimaat
Tot op zekere hoogte is een gevangenis een afspiegeling
van de samenleving. Iedere gevangenis heeft haar
eigen sfeer afhankelijk van het regime, het bewakings-
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 41
41
heidsuitkering (WW) en de arbeidsongeschiktheidsverzekering
(WAO) voor gedetineerden vervallen. Dit geldt
ook voor Nederlanders die in het buitenland zijn gedetineerd.
Alleen de AOW-uitkering (Algemene
Ouderdomswet) wordt tijdens detentie doorbetaald.
U dient de uitkerende instantie in Nederland zelf zo snel
mogelijk in te lichten over het feit dat u gedetineerd
bent. Als u dit niet doet, moet u de ten onrechte verkregen
uitkering terugbetalen en riskeert u strafvervolging.
Wanneer achterblijvende gezinsleden door het wegvallen
van de uitkering niet meer over voldoende inkomsten
beschikken, kunnen zij bij de gemeentelijke sociale
dienst een bijstandsuitkering aanvragen. In
noodgevallen kan de gemeente bijzondere bijstand
verlenen.
Klachten over de behandeling
Het is raadzaam in eerste instantie de interne klachtprocedures
van de gevangenis te volgen. Behalve bij de
directie van de gevangenis kunt u zich over uw behandeling
rechtstreeks beklagen bij het directoraat gevangeniswezen
van het Noorse ministerie van Justitie. De
praktijk leert dat weinig klachten gegrond worden verklaard.
Klachten kunt u ook mondeling of schriftelijk
indienen bij uw advocaat. Wanneer u dit doet, stelt u
dan ook de ambassade hiervan in kennis.
Gevangenisklimaat
Tot op zekere hoogte is een gevangenis een afspiegeling
van de samenleving. Iedere gevangenis heeft haar
eigen sfeer afhankelijk van het regime, het bewakings-

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 42
42
personeel en de aanwezige gevangenen. De omstandigheden
zijn over het algemeen niet slechter dan die
in de Nederlandse gevangenis. De meeste gedetineerden
hebben een eigen cel.
Voor alle gedetineerden geldt dat hun wereld plotseling
is beperkt tot een paar gevangenismuren waarbinnen
zij hun weg moeten vinden. Voor velen wordt die
opgave bemoeilijkt door taalproblemen. Negatieve
gevoelens zoals moedeloosheid, wantrouwen, eenzaamheid,
onmacht, schuld, onzekerheid, verveling en
uitzichtloosheid kunnen snel de kop op steken. Deze
gevoelens kunnen bij u en bij medegevangenen leiden
tot agressief gedrag, depressies en jaloezie. Probeert u
zich hier niet door te laten beïnvloeden, goed gedrag is
belangrijk tijdens uw verblijf in de gevangenis. Goed
gedrag kan leiden tot strafvermindering.
Het gedwongen moeten samenleven met veel mensen
op een betrekkelijk klein gebied, het verliezen van uw
vrijheid, de moeilijkheden in communiceren, en gevoelens
van onzekerheid die u heeft ten opzichte van uw
toekomst en uw familie en vrienden kan uw verblijf in
de gevangenis nog moeilijker maken. Als correspondentie
voor u of uw familie van groot belang is, laat dat
elkaar weten.
Vluchten
Verdachten of veroordeelden die vluchten uit de gevangenis
of niet terugkeren van verlof kunnen door de justitie
van Noorwegen op de internationale signaleringslijst
worden geplaatst. Dit betekent dat men dan het
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 42
42
personeel en de aanwezige gevangenen. De omstandigheden
zijn over het algemeen niet slechter dan die
in de Nederlandse gevangenis. De meeste gedetineerden
hebben een eigen cel.
Voor alle gedetineerden geldt dat hun wereld plotseling
is beperkt tot een paar gevangenismuren waarbinnen
zij hun weg moeten vinden. Voor velen wordt die
opgave bemoeilijkt door taalproblemen. Negatieve
gevoelens zoals moedeloosheid, wantrouwen, eenzaamheid,
onmacht, schuld, onzekerheid, verveling en
uitzichtloosheid kunnen snel de kop op steken. Deze
gevoelens kunnen bij u en bij medegevangenen leiden
tot agressief gedrag, depressies en jaloezie. Probeert u
zich hier niet door te laten beïnvloeden, goed gedrag is
belangrijk tijdens uw verblijf in de gevangenis. Goed
gedrag kan leiden tot strafvermindering.
Het gedwongen moeten samenleven met veel mensen
op een betrekkelijk klein gebied, het verliezen van uw
vrijheid, de moeilijkheden in communiceren, en gevoelens
van onzekerheid die u heeft ten opzichte van uw
toekomst en uw familie en vrienden kan uw verblijf in
de gevangenis nog moeilijker maken. Als correspondentie
voor u of uw familie van groot belang is, laat dat
elkaar weten.
Vluchten
Verdachten of veroordeelden die vluchten uit de gevangenis
of niet terugkeren van verlof kunnen door de justitie
van Noorwegen op de internationale signaleringslijst
worden geplaatst. Dit betekent dat men dan het

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 43
43
risico loopt in het buitenland te worden aangehouden
op grond van een uitleveringsverzoek. Gevluchte personen,
die niet onherroepelijk zijn veroordeeld, kunnen
door Nederland aan Noorwegen worden uitgeleverd.
Na beëindiging detentie
Veroordeling wegens een misdrijf is voor Noorwegen
doorgaans aanleiding om een buitenlander het land uit
te wijzen, nadat de straf geheel of gedeeltelijk ten uitvoer
is gelegd. De uitwijzing moet in het vonnis zijn
opgenomen. Gewoonlijk is een uitwijzing definitief. U
bent uw hele leven niet meer welkom in Noorwegen en
de Noorse pasunie (Noorwegen, Zweden, Denemarken,
Finland en IJsland). Er is geen beroep mogelijk tegen de
beslissing als zodanig, maar wel kunt u bezwaar maken
tegen de bestemming van uitwijzing. U dient dit binnen
een vastgestelde periode te doen.
Uitwijzing naar een ander land dan het land van herkomst
wordt pas in overweging genomen wanneer dat
land schriftelijk heeft laten weten bereid te zijn u toe te
laten. Nederland kan in Nederland woonachtige buitenlanders
of vluchtelingen weigeren toe te laten. De
kosten van uitwijzing komen voor uw rekening tenzij u
niet in staat bent deze te betalen, dan betaalt
Noorwegen.
In toenemende mate volgt voor deze laatste groep
geen automatische uitwijzing, maar vindt er een afweging
van verschillende factoren plaats. Bijvoorbeeld de
duur van het verblijf in Noorwegen, het al of niet
gehuwd zijn met iemand uit Noorwegen en het hebben
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 43
43
risico loopt in het buitenland te worden aangehouden
op grond van een uitleveringsverzoek. Gevluchte personen,
die niet onherroepelijk zijn veroordeeld, kunnen
door Nederland aan Noorwegen worden uitgeleverd.
Na beëindiging detentie
Veroordeling wegens een misdrijf is voor Noorwegen
doorgaans aanleiding om een buitenlander het land uit
te wijzen, nadat de straf geheel of gedeeltelijk ten uitvoer
is gelegd. De uitwijzing moet in het vonnis zijn
opgenomen. Gewoonlijk is een uitwijzing definitief. U
bent uw hele leven niet meer welkom in Noorwegen en
de Noorse pasunie (Noorwegen, Zweden, Denemarken,
Finland en IJsland). Er is geen beroep mogelijk tegen de
beslissing als zodanig, maar wel kunt u bezwaar maken
tegen de bestemming van uitwijzing. U dient dit binnen
een vastgestelde periode te doen.
Uitwijzing naar een ander land dan het land van herkomst
wordt pas in overweging genomen wanneer dat
land schriftelijk heeft laten weten bereid te zijn u toe te
laten. Nederland kan in Nederland woonachtige buitenlanders
of vluchtelingen weigeren toe te laten. De
kosten van uitwijzing komen voor uw rekening tenzij u
niet in staat bent deze te betalen, dan betaalt
Noorwegen.
In toenemende mate volgt voor deze laatste groep
geen automatische uitwijzing, maar vindt er een afweging
van verschillende factoren plaats. Bijvoorbeeld de
duur van het verblijf in Noorwegen, het al of niet
gehuwd zijn met iemand uit Noorwegen en het hebben

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 44
44
van kinderen die daar zijn opgegroeid, maar ook de
economische situatie waarin iemand verkeert. Dat
neemt niet weg dat veel rechters geneigd zijn iemand
na een langere gevangenisstraf het land uit te wijzen.
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 44
44
van kinderen die daar zijn opgegroeid, maar ook de
economische situatie waarin iemand verkeert. Dat
neemt niet weg dat veel rechters geneigd zijn iemand
na een langere gevangenisstraf het land uit te wijzen.

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 45
6
45
Nederland, de Nederlandse Antillen en Aruba zijn partij
bij het Verdrag inzake de Overbrenging van Gevonniste
Personen uit 1983 (Council of Europe Convention on
the Transfer of Sentenced Persons). Dit Verdrag maakt
het mogelijk dat een Nederlander, die in het buitenland
is veroordeeld, onder bepaalde voorwaarden die
straf in een Nederlandse, Antilliaanse of Arubaanse
gevangenis ondergaat.
De Nederlandse wet heet de ‘Wet Overdracht
Tenuitvoerlegging Strafvonnissen’, ook wel de WOTS
genoemd. De Nederlandse Antillen en Aruba kennen
een eigen uitvoeringswet voor het overbrengen van
gedetineerde Antillianen en Arubanen. Deze wet heet
‘Landsverordening inzake de Overdracht
Tenuitvoerlegging van Strafvonnissen’, afgekort LOTS.
De mogelijkheid tot overbrenging bestaat alleen in die
landen, die partij zijn bij dit verdrag. Daartoe behoort
ook Noorwegen.
Om voor overbrenging in aanmerking te komen moet u
ten minste aan de volgende voorwaarden voldoen:
- U bent een Nederlander afkomstig uit Nederland,
Aruba of de Nederlandse Antillen, of u bent een
vreemdeling die in het bezit is van een geldige verblijfsvergunning
voor deze landen. U heeft een aantoonbare
band met Nederland;
- De veroordeling moet onherroepelijk zijn. Dit wil
zeggen dat u geen hoger beroep meer kunt aante-
Mogelijkheid tot straf ondergaan in Nederland (WOTS)
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 45
6
45
Nederland, de Nederlandse Antillen en Aruba zijn partij
bij het Verdrag inzake de Overbrenging van Gevonniste
Personen uit 1983 (Council of Europe Convention on
the Transfer of Sentenced Persons). Dit Verdrag maakt
het mogelijk dat een Nederlander, die in het buitenland
is veroordeeld, onder bepaalde voorwaarden die
straf in een Nederlandse, Antilliaanse of Arubaanse
gevangenis ondergaat.
De Nederlandse wet heet de ‘Wet Overdracht
Tenuitvoerlegging Strafvonnissen’, ook wel de WOTS
genoemd. De Nederlandse Antillen en Aruba kennen
een eigen uitvoeringswet voor het overbrengen van
gedetineerde Antillianen en Arubanen. Deze wet heet
‘Landsverordening inzake de Overdracht
Tenuitvoerlegging van Strafvonnissen’, afgekort LOTS.
De mogelijkheid tot overbrenging bestaat alleen in die
landen, die partij zijn bij dit verdrag. Daartoe behoort
ook Noorwegen.
Om voor overbrenging in aanmerking te komen moet u
ten minste aan de volgende voorwaarden voldoen:
- U bent een Nederlander afkomstig uit Nederland,
Aruba of de Nederlandse Antillen, of u bent een
vreemdeling die in het bezit is van een geldige verblijfsvergunning
voor deze landen. U heeft een aantoonbare
band met Nederland;
- De veroordeling moet onherroepelijk zijn. Dit wil
zeggen dat u geen hoger beroep meer kunt aante-
Mogelijkheid tot straf ondergaan in Nederland (WOTS)

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 46
46
kenen en er geen procedure van hoger beroep mag
lopen op het moment van uw aanvraag;
- Het gedeelte van de straf dat nog moet worden uitgezeten
moet minstens zes maanden zijn op het
moment dat het verzoek bij het ministerie van
Justitie in Nederland, de Nederlandse Antillen of
Aruba binnenkomt;
- Het feit waarvoor u veroordeeld bent, moet ook in
Nederland, de Nederlandse Antillen of Aruba strafbaar
zijn;
- U moet bereid zijn schriftelijk te verklaren dat u het
ermee eens bent dat u de straf in Nederland, de
Nederlandse Antillen of Aruba ondergaat;
- Zowel de Noorse autoriteiten als de Nederlandse,
Antilliaanse of Arubaanse autoriteiten moeten met
de overbrenging instemmen;
Voor de Nederlandse Antillen gelden tevens de volgende
aanvullende voorwaarden:
- De straf dient langer te zijn dan 48 maanden;
- U moet ingeschreven staan bij het bevolkingsregister
van een van de vijf eilanden in de vijf jaar voorafgaand
aan uw arrestatie (aaneensluitend);
- U moet aantoonbare contacten onderhouden met
familie en/of vrienden op de Nederlandse Antillen.
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 46
46
kenen en er geen procedure van hoger beroep mag
lopen op het moment van uw aanvraag;
- Het gedeelte van de straf dat nog moet worden uitgezeten
moet minstens zes maanden zijn op het
moment dat het verzoek bij het ministerie van
Justitie in Nederland, de Nederlandse Antillen of
Aruba binnenkomt;
- Het feit waarvoor u veroordeeld bent, moet ook in
Nederland, de Nederlandse Antillen of Aruba strafbaar
zijn;
- U moet bereid zijn schriftelijk te verklaren dat u het
ermee eens bent dat u de straf in Nederland, de
Nederlandse Antillen of Aruba ondergaat;
- Zowel de Noorse autoriteiten als de Nederlandse,
Antilliaanse of Arubaanse autoriteiten moeten met
de overbrenging instemmen;
Voor de Nederlandse Antillen gelden tevens de volgende
aanvullende voorwaarden:
- De straf dient langer te zijn dan 48 maanden;
- U moet ingeschreven staan bij het bevolkingsregister
van een van de vijf eilanden in de vijf jaar voorafgaand
aan uw arrestatie (aaneensluitend);
- U moet aantoonbare contacten onderhouden met
familie en/of vrienden op de Nederlandse Antillen.

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 47
47
Het ministerie van Justitie in Noorwegen, Nederland,
de Nederlandse Antillen of Aruba kan weigeren in te
stemmen met de overbrenging zonder daarvoor een
reden op te geven.
Over een afgewezen verzoek kunt u navraag doen bij de
volgende instanties:
1. Afwijzing door Noorse autoriteiten:
het Noorse ministerie van Justitie
2. Afwijzing door Nederlandse autoriteiten:
ministerie van Justitie Nederland (BIRS)
3. Afwijzing door Antilliaanse autoriteiten:
parket procureur-generaal Nederlandse Antillen
4. Afwijzing door Arubaanse autoriteiten:
parket procureur-generaal Aruba
De adressen en telefoonnummers van deze instanties
vindt u achter in deze brochure.
Een verzoek tot overbrenging kunt u bij het ministerie
van Justitie in Oslo indienen na de uitspraak van uw
vonnis en nadat u bent overgebracht naar de gevangenis
waar u de rest van uw straf moet uitzitten. Het is
belangrijk een kopie van het vonnis mee te sturen.
Indien uw aanvraag wordt goedgekeurd, zijn er twee
manieren waarop de Nederlandse autoriteiten uw
Noorse strafvonnis kunnen overnemen:
1. De onmiddellijke of voortgezette tenuitvoerlegging:
Deze procedure houdt in dat de veroordeling die u
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 47
47
Het ministerie van Justitie in Noorwegen, Nederland,
de Nederlandse Antillen of Aruba kan weigeren in te
stemmen met de overbrenging zonder daarvoor een
reden op te geven.
Over een afgewezen verzoek kunt u navraag doen bij de
volgende instanties:
1. Afwijzing door Noorse autoriteiten:
het Noorse ministerie van Justitie
2. Afwijzing door Nederlandse autoriteiten:
ministerie van Justitie Nederland (BIRS)
3. Afwijzing door Antilliaanse autoriteiten:
parket procureur-generaal Nederlandse Antillen
4. Afwijzing door Arubaanse autoriteiten:
parket procureur-generaal Aruba
De adressen en telefoonnummers van deze instanties
vindt u achter in deze brochure.
Een verzoek tot overbrenging kunt u bij het ministerie
van Justitie in Oslo indienen na de uitspraak van uw
vonnis en nadat u bent overgebracht naar de gevangenis
waar u de rest van uw straf moet uitzitten. Het is
belangrijk een kopie van het vonnis mee te sturen.
Indien uw aanvraag wordt goedgekeurd, zijn er twee
manieren waarop de Nederlandse autoriteiten uw
Noorse strafvonnis kunnen overnemen:
1. De onmiddellijke of voortgezette tenuitvoerlegging:
Deze procedure houdt in dat de veroordeling die u

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 48
48
in Nederland, de Nederlandse Antillen of Aruba
moet ondergaan, gelijk is aan de duur van de straf
die in Noorwegen is opgelegd.
2. De exequaturprocedure of omzettingsprocedure:
Deze procedure houdt in dat de rechter in Nederland,
de Nederlandse Antillen of Aruba uw Noorse straf
omzet in een Nederlandse straf, mits de Noorse autoriteiten
daar geen bezwaar tegen hebben. De omgezette
straf mag niet hoger, maar wel lager zijn dan de
in Noorwegen opgelegde straf.
Bij beide procedures geldt dat de tijd die in Noorse
detentie is doorgebracht van uw straftijd wordt afgetrokken.
Bovendien is dan de in Nederland gebruikelijke
regeling voor de vervroegde invrijheidstelling (V.I.)
van toepassing.
Bij WOTS aanvragen vanuit Noorwegen wordt meestal
de procedure van voortgezette tenuitvoerlegging toegepast.
Het gerechtshof in Arnhem geeft een bindend
advies aan de minister van Justitie of hij wel of niet in
moet stemmen met een WOTS-verzoek. Het gerechtshof
geeft een negatief advies als de straf die in het buitenland
is opgelegd te hoog is naar Nederlandse maatstaven.
De Noorse justitie dient u precies te informeren over de
stappen die u moet nemen als u voor deze mogelijkheid
in aanmerking wil komen. Inlichtingen hierover
kunt u ook krijgen bij de Nederlandse vertegenwoordiging.
De overbrenging zelf is een zaak van de buiten-
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 48
48
in Nederland, de Nederlandse Antillen of Aruba
moet ondergaan, gelijk is aan de duur van de straf
die in Noorwegen is opgelegd.
2. De exequaturprocedure of omzettingsprocedure:
Deze procedure houdt in dat de rechter in Nederland,
de Nederlandse Antillen of Aruba uw Noorse straf
omzet in een Nederlandse straf, mits de Noorse autoriteiten
daar geen bezwaar tegen hebben. De omgezette
straf mag niet hoger, maar wel lager zijn dan de
in Noorwegen opgelegde straf.
Bij beide procedures geldt dat de tijd die in Noorse
detentie is doorgebracht van uw straftijd wordt afgetrokken.
Bovendien is dan de in Nederland gebruikelijke
regeling voor de vervroegde invrijheidstelling (V.I.)
van toepassing.
Bij WOTS aanvragen vanuit Noorwegen wordt meestal
de procedure van voortgezette tenuitvoerlegging toegepast.
Het gerechtshof in Arnhem geeft een bindend
advies aan de minister van Justitie of hij wel of niet in
moet stemmen met een WOTS-verzoek. Het gerechtshof
geeft een negatief advies als de straf die in het buitenland
is opgelegd te hoog is naar Nederlandse maatstaven.
De Noorse justitie dient u precies te informeren over de
stappen die u moet nemen als u voor deze mogelijkheid
in aanmerking wil komen. Inlichtingen hierover
kunt u ook krijgen bij de Nederlandse vertegenwoordiging.
De overbrenging zelf is een zaak van de buiten-

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 49
49
landse en Nederlandse justitie. De ambassade of het
ministerie van Buitenlandse Zaken is hier niet bij
betrokken. Uw advocaat speelt hierbij geen rol meer.
Hoogstens kan de advocaat u over de procedure informeren
en bij instanties navragen hoe het met uw procedure
staat. Het Nederlandse ministerie van Justitie
past de WOTS-procedure in principe maar een keer per
persoon toe.
Wanneer uw verzoek eenmaal in Nederland in behandeling
is genomen, kunt u of uw familie navraag doen
over de stand van zaken bij het Bureau Internationale
Rechtshulp in Strafzaken (BIRS) van het ministerie van
Justitie te Den Haag. In de adressenlijst staat het nummer
van de WOTS informatielijn. Wanneer u een LOTS
verzoek indient kunt u navraag doen bij het parket procureur-generaal
van de Nederlandse Antillen of Aruba.
Een verzoek om informatie heeft alleen zin als u een
voorlopige goedkeuring heeft gekregen van de Noorse
autoriteiten. Van deze goedkeuring krijgt u een schriftelijke
bevestiging. Deze goedkeuring duurt minstens 3
tot 6 maanden. De adressen van de Nederlandse en de
Noorse autoriteiten staan achter in deze brochure.
De praktijk heeft uitgewezen dat de totale procedure
voor overbrenging naar Nederland minimaal een jaar
in beslag neemt. Een overbrenging naar de
Nederlandse Antillen of Aruba neemt minimaal anderhalf
jaar in beslag.
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 49
49
landse en Nederlandse justitie. De ambassade of het
ministerie van Buitenlandse Zaken is hier niet bij
betrokken. Uw advocaat speelt hierbij geen rol meer.
Hoogstens kan de advocaat u over de procedure informeren
en bij instanties navragen hoe het met uw procedure
staat. Het Nederlandse ministerie van Justitie
past de WOTS-procedure in principe maar een keer per
persoon toe.
Wanneer uw verzoek eenmaal in Nederland in behandeling
is genomen, kunt u of uw familie navraag doen
over de stand van zaken bij het Bureau Internationale
Rechtshulp in Strafzaken (BIRS) van het ministerie van
Justitie te Den Haag. In de adressenlijst staat het nummer
van de WOTS informatielijn. Wanneer u een LOTS
verzoek indient kunt u navraag doen bij het parket procureur-generaal
van de Nederlandse Antillen of Aruba.
Een verzoek om informatie heeft alleen zin als u een
voorlopige goedkeuring heeft gekregen van de Noorse
autoriteiten. Van deze goedkeuring krijgt u een schriftelijke
bevestiging. Deze goedkeuring duurt minstens 3
tot 6 maanden. De adressen van de Nederlandse en de
Noorse autoriteiten staan achter in deze brochure.
De praktijk heeft uitgewezen dat de totale procedure
voor overbrenging naar Nederland minimaal een jaar
in beslag neemt. Een overbrenging naar de
Nederlandse Antillen of Aruba neemt minimaal anderhalf
jaar in beslag.

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 50
50
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 50
50

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 51
51
Ambassade
Nederlandse Ambassade te Oslo
Oscarsgate 29
0244 Oslo
Noorwegen
Tel.: +47 (0)23 333 610
Fax: +47 (0)23 333 601
E-mail: nlgovosl@online.no
Honorair consuls
Bergen
C. Sundtsgt. 29
Postboks 2050, Nordnes
5817 Bergen
Tel.: +47 (0)55 544 280 / 91 889 859
Fax: +47 (0)55 544 210
E-mail: jhg@nemiasa.no
Bodø
Gamle Riksvei 1
Postboks 3
8001 Bodø
Tel.: +47 (0)75 504 100 / 91 518 797
Fax.: +47 (0)75 504 111
E-mail: post@jak.no
Adressenlijst
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 51
51
Ambassade
Nederlandse Ambassade te Oslo
Oscarsgate 29
0244 Oslo
Noorwegen
Tel.: +47 (0)23 333 610
Fax: +47 (0)23 333 601
E-mail: nlgovosl@online.no
Honorair consuls
Bergen
C. Sundtsgt. 29
Postboks 2050, Nordnes
5817 Bergen
Tel.: +47 (0)55 544 280 / 91 889 859
Fax: +47 (0)55 544 210
E-mail: jhg@nemiasa.no
Bodø
Gamle Riksvei 1
Postboks 3
8001 Bodø
Tel.: +47 (0)75 504 100 / 91 518 797
Fax.: +47 (0)75 504 111
E-mail: post@jak.no
Adressenlijst

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 52
52
Drammen
Adres: Bragernes Torv 13
3017 Drammen
Tel.: +47 (0)32 832 985 / 93 874 863
Fax: +47 (0)32 264 239
E-mail: jorgen.laaker@emil-jensen.no
Fredrikstad
Rosenlund 51
1617 Fredrikstad
Tel.: +47 (0)69 302 470 / 95 124 251
Fax: +47 (0)69 302 471
E-mail: per.bakkehaugen@no.ey.com
Hammerfest
Strandgate 1
Postboks 35
9601 Hammerfest
Tel.: +47 (0)78 406 250
Fax: +47 (0)78 406 251
E-mail: aj@bedriftskompetanse.no
Kristiansand
Kjøita Park 40
Postboks 111
4662 Kristiansand S.
Tel.: +47 (0)38 145 820/22/23/24
Fax: +47 (0)38 145 821
E-mail: post@opmoe.no
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 52
52
Drammen
Adres: Bragernes Torv 13
3017 Drammen
Tel.: +47 (0)32 832 985 / 93 874 863
Fax: +47 (0)32 264 239
E-mail: jorgen.laaker@emil-jensen.no
Fredrikstad
Rosenlund 51
1617 Fredrikstad
Tel.: +47 (0)69 302 470 / 95 124 251
Fax: +47 (0)69 302 471
E-mail: per.bakkehaugen@no.ey.com
Hammerfest
Strandgate 1
Postboks 35
9601 Hammerfest
Tel.: +47 (0)78 406 250
Fax: +47 (0)78 406 251
E-mail: aj@bedriftskompetanse.no
Kristiansand
Kjøita Park 40
Postboks 111
4662 Kristiansand S.
Tel.: +47 (0)38 145 820/22/23/24
Fax: +47 (0)38 145 821
E-mail: post@opmoe.no

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 53
53
Larvik
Torget 4
3256 Larvik
Tel.: +47 (0)33 138 561
Fax: +47 (0)33 138 598
E-mail: tore.hansen@nordea.no
Stavanger
Bergelandsgt. 14
4012 Stavanger
Postadres: Postboks 749
4001 Stavanger
Tel.: +47 (0)51 530 000
Fax: +47 (0)51 530 001
E-mail: mitsem@mitsem.no
Tromsø
Sjølundveien 7
B 9000 Tromsø
Postadres: Postboks 2504
9002 Tromsø
Tel.: +47 (0)77 600 100
Fax: +47 (0)77 612 344
E-mail: bjorn@kaldhol.as
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 53
53
Larvik
Torget 4
3256 Larvik
Tel.: +47 (0)33 138 561
Fax: +47 (0)33 138 598
E-mail: tore.hansen@nordea.no
Stavanger
Bergelandsgt. 14
4012 Stavanger
Postadres: Postboks 749
4001 Stavanger
Tel.: +47 (0)51 530 000
Fax: +47 (0)51 530 001
E-mail: mitsem@mitsem.no
Tromsø
Sjølundveien 7
B 9000 Tromsø
Postadres: Postboks 2504
9002 Tromsø
Tel.: +47 (0)77 600 100
Fax: +47 (0)77 612 344
E-mail: bjorn@kaldhol.as

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 54
54
Trondheim
Pier 2 Bnr 10
7010 Trondheim
Postadres: Postboks 2190
7412 Trondheim
Tel.: +47 (0)73 539 300 / 28
Fax: +47 (0)73 539 399
E-mail: ivar@jps.no / tor.berg@jps.no
Overige belangrijke adressen
en telefoonnummers
Telefoontips
• De landcode van Nederland is 31
• Indien u vanuit Noorwegen naar Nederland belt,
eerste nul weglaten voor netnummer
• De landcode van de Nederlandse Antillen is 599
gevolgd door de code van het eiland (Curaçao 9,
Bonaire 7, St. Maarten 5, Saba 4, St. Eustatius 3)
• De landcode van Aruba is 297
Nederland
Ministerie van Buitenlandse Zaken
Afdeling DCZ/CM
Postbus 20061
2500 EB Den Haag
Tel.: +31 (0)70 348 4770
Fax: +31 (0)70 348 5256
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 54
54
Trondheim
Pier 2 Bnr 10
7010 Trondheim
Postadres: Postboks 2190
7412 Trondheim
Tel.: +47 (0)73 539 300 / 28
Fax: +47 (0)73 539 399
E-mail: ivar@jps.no / tor.berg@jps.no
Overige belangrijke adressen
en telefoonnummers
Telefoontips
• De landcode van Nederland is 31
• Indien u vanuit Noorwegen naar Nederland belt,
eerste nul weglaten voor netnummer
• De landcode van de Nederlandse Antillen is 599
gevolgd door de code van het eiland (Curaçao 9,
Bonaire 7, St. Maarten 5, Saba 4, St. Eustatius 3)
• De landcode van Aruba is 297
Nederland
Ministerie van Buitenlandse Zaken
Afdeling DCZ/CM
Postbus 20061
2500 EB Den Haag
Tel.: +31 (0)70 348 4770
Fax: +31 (0)70 348 5256

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 55
55
Ministerie van Justitie
Bureau Internationale Rechtshulp in Strafzaken (BIRS)
Postbus 20301
2500 EH Den Haag
WOTS informatielijn (bereikbaar tussen 9.00 en 12.00
uur Nederlandse tijd)
Tel.: +31 (0)70 370 7555
Stichting Reclassering Nederland
Bureau Buitenland en Buitenlandse Betrekkingen (B&BB)
Postbus 136
3500 AC Utrecht
Tel.: +31 (0)30 287 9900
Fax: +31 (0)30 287 9998
E-mail: secr.bbb@srn.minjus.nl
Stichting Epafras
Antwoordnummer C.C.R.I. 9804
3500 ZJ Utrecht
Tel.: +31 (0)30 233 2432
Fax: +31 (0)30 234 2703
E-mail: postmaster@epafras.org
Aruba
Arubaanse Stichting voor Reclassering en
Kinderbescherming 1961
Windstraat 19
Oranjestad, Aruba
Tel.: +297 (5) 82 1496
Fax: +297 (5) 83 0084
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 55
55
Ministerie van Justitie
Bureau Internationale Rechtshulp in Strafzaken (BIRS)
Postbus 20301
2500 EH Den Haag
WOTS informatielijn (bereikbaar tussen 9.00 en 12.00
uur Nederlandse tijd)
Tel.: +31 (0)70 370 7555
Stichting Reclassering Nederland
Bureau Buitenland en Buitenlandse Betrekkingen (B&BB)
Postbus 136
3500 AC Utrecht
Tel.: +31 (0)30 287 9900
Fax: +31 (0)30 287 9998
E-mail: secr.bbb@srn.minjus.nl
Stichting Epafras
Antwoordnummer C.C.R.I. 9804
3500 ZJ Utrecht
Tel.: +31 (0)30 233 2432
Fax: +31 (0)30 234 2703
E-mail: postmaster@epafras.org
Aruba
Arubaanse Stichting voor Reclassering en
Kinderbescherming 1961
Windstraat 19
Oranjestad, Aruba
Tel.: +297 (5) 82 1496
Fax: +297 (5) 83 0084

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 56
56
Directie Buitenlandse Betrekkingen Aruba
L.G. Smith Blvd 76
Oranjestad, Aruba
Tel.: +297 (5) 83 4705
Fax: +297 (5) 83 4660
E-mail: int1717@setarnet.au
Parket Procureur-Generaal Aruba
L.G. Smith Blvd 42
Oranjestad, Aruba
Tel.: +297 (5) 82 1415
Fax: +297 (5) 83 8891
Curaçao
Bureau Buitenlandse Betrekkingen
Fort Amsterdam 4
Willemstad, Curaçao
Tel.: +599 (9) 463 0117
Fax: +599 (9) 461 3933
E-mail: Bbbnethant@curinfo.an
Stichting Reclassering Curaçao
Scharlooweg 102
Curaçao
Tel.: +599 (9) 461 1832
Fax: +599 (9) 465 5105
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 56
56
Directie Buitenlandse Betrekkingen Aruba
L.G. Smith Blvd 76
Oranjestad, Aruba
Tel.: +297 (5) 83 4705
Fax: +297 (5) 83 4660
E-mail: int1717@setarnet.au
Parket Procureur-Generaal Aruba
L.G. Smith Blvd 42
Oranjestad, Aruba
Tel.: +297 (5) 82 1415
Fax: +297 (5) 83 8891
Curaçao
Bureau Buitenlandse Betrekkingen
Fort Amsterdam 4
Willemstad, Curaçao
Tel.: +599 (9) 463 0117
Fax: +599 (9) 461 3933
E-mail: Bbbnethant@curinfo.an
Stichting Reclassering Curaçao
Scharlooweg 102
Curaçao
Tel.: +599 (9) 461 1832
Fax: +599 (9) 465 5105

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 57
57
Parket Procureur-Generaal Nederlandse Antillen
Wilhelminaplein 4
Willemstad, Curaçao
Tel.: +599 (9) 463 4111
Fax: +599 (9) 461 3786
St. Maarten
Dienst Justitiële Inrichtingen Bovenwinden
Plaza Building, Unit 6
Pondfill Road
Phillipsburg, St. Maarten N.A.
Tel.: +599 (5) 423 449
Fax: +599 (5) 423 472
Bonaire
Stichting Reclassering Bonaire
Kaya Gob. N. Debrot #14
Bonaire
Tel.: +599 (7) 173 288
Fax: +599 (7) 173 287
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 57
57
Parket Procureur-Generaal Nederlandse Antillen
Wilhelminaplein 4
Willemstad, Curaçao
Tel.: +599 (9) 463 4111
Fax: +599 (9) 461 3786
St. Maarten
Dienst Justitiële Inrichtingen Bovenwinden
Plaza Building, Unit 6
Pondfill Road
Phillipsburg, St. Maarten N.A.
Tel.: +599 (5) 423 449
Fax: +599 (5) 423 472
Bonaire
Stichting Reclassering Bonaire
Kaya Gob. N. Debrot #14
Bonaire
Tel.: +599 (7) 173 288
Fax: +599 (7) 173 287

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 58
58
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 58
58

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 59
59
Juridische woordenlijst
arrestasjon arrestatie
rett til rettshjelp recht op rechtshulp
rett til å tie recht om te zwijgen
varetekt voorlopige hechtenis
etterforskning onderzoek
tiltale officiële aanklacht
erklærer seg skyldig schuldig pleiten
bot/mulkt boete
anke/påkjære in hoger beroep gaan
forsvarer verdediger
aktor aanklager
advokat advocaat
oppnevnt advokat (på statens bekostning) pro Deo
advocaat
advokat privé advocaat
dommer rechter
forhørsdommer rechter-commissaris
høyesterett Hoge Raad
rettshjelp rechtshulp
domstol rechtbank
rettsmøte hoorzitting
rettsak rechtszitting
kausjon borgtocht
betinget løslatelse voorwaardelijk invrijheidstelling
Woordenlijst
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 59
59
Juridische woordenlijst
arrestasjon arrestatie
rett til rettshjelp recht op rechtshulp
rett til å tie recht om te zwijgen
varetekt voorlopige hechtenis
etterforskning onderzoek
tiltale officiële aanklacht
erklærer seg skyldig schuldig pleiten
bot/mulkt boete
anke/påkjære in hoger beroep gaan
forsvarer verdediger
aktor aanklager
advokat advocaat
oppnevnt advokat (på statens bekostning) pro Deo
advocaat
advokat privé advocaat
dommer rechter
forhørsdommer rechter-commissaris
høyesterett Hoge Raad
rettshjelp rechtshulp
domstol rechtbank
rettsmøte hoorzitting
rettsak rechtszitting
kausjon borgtocht
betinget løslatelse voorwaardelijk invrijheidstelling
Woordenlijst

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 60
60
Praktische Noorse zinnen
Ik zou een bezoek willen brengen aan Jeg skulle gjerne
bes¢kt
een directeur direkt¢ren
een onderdirecteur visedirekt¢ren
een pater/dominee en prest (katolsk/protestantisk)
een sociaal werker en sosialarbeider
een arts (ik wil graag naar de ziekenboeg) en lege ( jeg
vil gjerne til sykeavdelingen)
een tandarts en tannlege
een kapper en fris¢r
Ik zou graag willen schrijven/bellen naar Jeg skulle
gjerne skrevet/ringt til
mijn vrouw/mijn man min kone/min mann
mijn broer/mijn zuster min bror/min s¢ster
mijn verloofde min forlovede
mijn ouders mine foreldre
mijn advocaat min advokat
de douane autoriteiten tollmyndighetene
de Nederlandse ambassade den nederlandske
Ambassade
Ik heb een tolk nodig Jeg trenger en tolk
Ik zou graag: Jeg skulle gjerne:
werken, sporten arbeide, trene
kopen, huren kj¢pe, leie
ontvangen, bestellen motta, bestille
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 60
60
Praktische Noorse zinnen
Ik zou een bezoek willen brengen aan Jeg skulle gjerne
bes¢kt
een directeur direkt¢ren
een onderdirecteur visedirekt¢ren
een pater/dominee en prest (katolsk/protestantisk)
een sociaal werker en sosialarbeider
een arts (ik wil graag naar de ziekenboeg) en lege ( jeg
vil gjerne til sykeavdelingen)
een tandarts en tannlege
een kapper en fris¢r
Ik zou graag willen schrijven/bellen naar Jeg skulle
gjerne skrevet/ringt til
mijn vrouw/mijn man min kone/min mann
mijn broer/mijn zuster min bror/min s¢ster
mijn verloofde min forlovede
mijn ouders mine foreldre
mijn advocaat min advokat
de douane autoriteiten tollmyndighetene
de Nederlandse ambassade den nederlandske
Ambassade
Ik heb een tolk nodig Jeg trenger en tolk
Ik zou graag: Jeg skulle gjerne:
werken, sporten arbeide, trene
kopen, huren kj¢pe, leie
ontvangen, bestellen motta, bestille

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 61
61
een televisie/radio et fjernsynsapparat (tv) / radio
kleding/schoenen klær / sko
postzegels/enveloppen frimerker / konvolutter
balpen/potlood pen/blyant
schrijfpapier skrivepapir
telefoonkaart telefonkort
een krant/tijdschrift/boeken en avis / tidsskrift / b¢ker
zeep/tandpasta/tandenborstel såpe / tannkrem /
tannb¢rste
scheerapparaat/scheerzeep barbermaskin/barkerkrem
een handdoek/kam/schoenpoets/borstel et håndkle /
kam / skokrem / skob¢rste
wc papier dopapir
tabak / sigaretten / lucifers rulletobakk / sigaretter /
fyrstikker
vruchten / groente / brood / water / vlees frukt /
gr¢nnsaker / br¢d / vann / kj¢tt
medicijnen medisiner
Ik ben ziek Jeg er syk
Ik heb koorts Jeg har feber
Ik heb kiespijn Jeb har tannpine
Ik wil een geneeskundig onderzoek Jeg vil gjerne ha en
medisinsk unders¢kelse
Ik heb hoofdpijn Jeg har hodepine
Ik heb keelpijn Jeg har vondt i halsen
mijn arm/been doet pijn jeg har vondt i armen/benet
Ik heb buikpijn Jeg har vondt i magen
Ik heb een hartprobleem Jeg har problemer med hjertet
hoge/lage bloeddruk h¢yt blodtrykk/lavt blodtrykk
Ik heb een speciaal dieet nodig jeg trenger en spesiell diét
Ik begrijp/Ik begrijp niet jet skj¢nner/jeg skj¢nner ikke
Woordenlijst
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 61
61
een televisie/radio et fjernsynsapparat (tv) / radio
kleding/schoenen klær / sko
postzegels/enveloppen frimerker / konvolutter
balpen/potlood pen/blyant
schrijfpapier skrivepapir
telefoonkaart telefonkort
een krant/tijdschrift/boeken en avis / tidsskrift / b¢ker
zeep/tandpasta/tandenborstel såpe / tannkrem /
tannb¢rste
scheerapparaat/scheerzeep barbermaskin/barkerkrem
een handdoek/kam/schoenpoets/borstel et håndkle /
kam / skokrem / skob¢rste
wc papier dopapir
tabak / sigaretten / lucifers rulletobakk / sigaretter /
fyrstikker
vruchten / groente / brood / water / vlees frukt /
gr¢nnsaker / br¢d / vann / kj¢tt
medicijnen medisiner
Ik ben ziek Jeg er syk
Ik heb koorts Jeg har feber
Ik heb kiespijn Jeb har tannpine
Ik wil een geneeskundig onderzoek Jeg vil gjerne ha en
medisinsk unders¢kelse
Ik heb hoofdpijn Jeg har hodepine
Ik heb keelpijn Jeg har vondt i halsen
mijn arm/been doet pijn jeg har vondt i armen/benet
Ik heb buikpijn Jeg har vondt i magen
Ik heb een hartprobleem Jeg har problemer med hjertet
hoge/lage bloeddruk h¢yt blodtrykk/lavt blodtrykk
Ik heb een speciaal dieet nodig jeg trenger en spesiell diét
Ik begrijp/Ik begrijp niet jet skj¢nner/jeg skj¢nner ikke
Woordenlijst

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 62
62
Ik heb problemen met mijn werk/gezondheid jeg har
problemer med mitt arbeide/min helse
mijn celmaat min cellekamerat
Zou u mij kunnen helpen Kan de hjelpe meg
Ik heb geld nodig van mijn rekening om te kopen
Jeg trenger penger fra min konto for å kjøpe
Zou ik een cel kunnen delen met een Nederlander
Jeg vil gjerne dele en celle med en nederlender
Ik wil graag een cursus volgen Jeg vil gjerne gå på et kurs
Ik wil graag een verzoek tot uitwijzing indienen
Jeg vil gjerne levere en søknad om utvisning
Ik wil graag het formulier voor overplaatsing naar
Nederland Jeg vil gjerne ha et skjema for overføring til
Nederland
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 62
62
Ik heb problemen met mijn werk/gezondheid jeg har
problemer med mitt arbeide/min helse
mijn celmaat min cellekamerat
Zou u mij kunnen helpen Kan de hjelpe meg
Ik heb geld nodig van mijn rekening om te kopen
Jeg trenger penger fra min konto for å kjøpe
Zou ik een cel kunnen delen met een Nederlander
Jeg vil gjerne dele en celle med en nederlender
Ik wil graag een cursus volgen Jeg vil gjerne gå på et kurs
Ik wil graag een verzoek tot uitwijzing indienen
Jeg vil gjerne levere en søknad om utvisning
Ik wil graag het formulier voor overplaatsing naar
Nederland Jeg vil gjerne ha et skjema for overføring til
Nederland

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 63
Eventuele suggesties voor aanvullingen of
verduidelijking van deze brochure worden
op prijs gesteld.
Deze kunt u richten aan:
• Ministerie van Buitenlandse Zaken
afdeling DCZ/CM
• Reclassering Nederland
Bureau Buitenland & Buitenlandse
Betrekkingen (Bureau B&BB)
• Nederlandse ambassade te Oslo
Adressen en telefoonnummers vindt u
achter in deze brochure.
014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 63
Eventuele suggesties voor aanvullingen of
verduidelijking van deze brochure worden
op prijs gesteld.
Deze kunt u richten aan:
• Ministerie van Buitenlandse Zaken
afdeling DCZ/CM
• Reclassering Nederland
Bureau Buitenland & Buitenlandse
Betrekkingen (Bureau B&BB)
• Nederlandse ambassade te Oslo
Adressen en telefoonnummers vindt u
achter in deze brochure.

014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 64 014 BW Noorwegen 09-01-2006 11:06 Pagina 64