14.09.2013 Views

Download pdf - Reclassering Nederland

Download pdf - Reclassering Nederland

Download pdf - Reclassering Nederland

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Jaarverslag<br />

2007


Concept en tekst: Het Kantoor, Utrecht<br />

Fotografie: zelfportretten<br />

Beeldbewerking: Peter Oey, Utrecht<br />

Vormgeving: Studio Man & Muis, Eck en Wiel<br />

Druk: Avant gpc, Werkendam<br />

Begeleiding<br />

Afdeling Media & Communicatie<br />

Postbus 8215<br />

3503 re Utrecht<br />

www.reclassering.nl<br />

Dit verslag is een maatschappelijke verantwoording,<br />

geen formele. Getracht is de gegevens goed en<br />

toegankelijk te presenteren. Eventuele fouten<br />

kunnen niet leiden tot enige aansprakelijkheid<br />

van <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong>.<br />

2›3


Jaarverslag<br />

2007 zelfbeeld<br />

‘Ik kijk in de spiegel en zie voor me wat achter mij ligt’. Dat zei een dader. Hij had het<br />

ergens gelezen en vond dat passend. Mooi. Maar het omgekeerde is ook waar.<br />

Een eerlijk zelfportret zegt ook iets over de toekomst.<br />

<strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> is nadrukkelijk bezig met professionalisering. Van<br />

diensten, processen en medewerkers. Zo’n kwaliteitsimpuls begint met kritisch<br />

naar het eigen handelen te kijken. Soms doet zo’n blik in de spiegel pijn, vaak is<br />

het hoopgevend. In alle gevallen is het een belofte. We gaan het met z’n allen<br />

nog beter doen. In het belang van een veiliger samenleving.<br />

Het jaarverslag 2007 is onze kijk op het eigen functioneren. Mensenwerk. Werk<br />

met mensen. Met daders en verdachten. Ook voor hen is er in dit verslag ruim<br />

plek gemaakt. Ze hebben zichzelf geportretteerd. Geheel in eigen regie: plek,<br />

omstandigheden, accenten. Ze laten heel wat van zichzelf zien. Open en kwets­<br />

baar. <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> hoopt dat zij het beste van hun toekomst maken.<br />

Door de regie over hun leven in eigen hand te nemen. Dat is en blijft hun<br />

verantwoordelijkheid.<br />

Sjef van Gennip<br />

Algemeen directeur


eclassering nederland<br />

Ze werken<br />

met professionals<br />

<strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> heeft ook in 2007 stevige stappen gezet in het verbeteren<br />

van haar organisatie en dienstverlening. De drang naar verdergaande professionalisering<br />

en doelmatigheid is onmiskenbaar. Onderaan de streep draait het<br />

echter om doeltreffendheid, om wat de samenleving merkt van de inspanningen.<br />

Dus zijn terugdringen van de misdaad en het vergroten van het veiligheidsgevoel<br />

maatgevend.<br />

Veiligheid begint bij voorkomen. <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> heeft dat als koers<br />

gekozen; het voorkomen van recidive en zo mogelijk het voorkomen van nieuwe<br />

criminelen. De voornemens van het kabinet liegen er overigens ook niet om. Op<br />

6 november 2007 gaat een veertig pagina’s tellende brief naar de Tweede Kamer.<br />

De regering wil verloedering, criminaliteit en overlast fors indammen. Uitgaande<br />

van de cijfers van 2002 moet de samenleving er in 2010 een kwart veiliger<br />

uitzien. Dus is samenwerking van alle betrokken partijen nodig. En moet het<br />

veiligheidsbeleid in de plaatselijke praktijk gestalte krijgen. Volgens het kabinet is<br />

ook veel heil te verwachten van de persoonsgerichte aanpak en het terugdringen<br />

van recidive. <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> voelt zich gesterkt in de ingeslagen weg.<br />

Niet alles is koek en ei. Een goed <strong>Nederland</strong>s gezegde meldt dat voor niets<br />

de zon opgaat. <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> laat dat op 31 augustus ook nog maar<br />

eens weten aan de Vaste Kamercommissie van Justitie. De aan alle subsidieontvangers<br />

opgelegde bezuinigingen hangen als een donkere wolk boven<br />

verbeterinitiatieven van de reclassering. In 2008 moet ze het met bijna drie<br />

miljoen minder subsidie doen, terwijl het Open baar Ministerie zo’n tien procent<br />

meer vraag aankondigt. <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> wil niet morrelen aan de<br />

kwaliteit van de dienstverlening. Ze schetst de Kamer leden daarom een<br />

doemscenario van wachtlijsten.<br />

Gewogen en akkoord bevonden. Zo is het oordeel van de Inspectie voor de<br />

Sanctietoepassing samen te vatten. Half mei houdt ze de unit Zwolle tegen het<br />

licht; een eenheid die een aardige afspiegeling van de actuele reclasserings praktijk<br />

te zien geeft. Het algemene oordeel is positief. Volgens de inspectie komt<br />

goed uit de verf dat het nieuwe accent op het delict en daarmee samen hangende<br />

gedrag ligt. Dat klinkt in alles door: in de werkmethoden, in de samenwerking<br />

met de rechterlijke macht en het gevangeniswezen en in de<br />

taakopvatting van de reclasseringswerkers.<br />

Adviezen zijn welkom. De inspectie heeft ook een aantal verbetersuggesties: over<br />

verdeling van de werkdruk, alcohol­ en drugscontroles, klanttevredenheid, afstemming<br />

met begeleiders van gestraften en coaching van nieuwe mede werkers. Begin<br />

september laat <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> weten deze aanbevelingen ter harte te<br />

nemen. Zij krijgen een plek in het herontwerp van advies­ en toe zicht taken of in<br />

interne processen en spelregels. Opleiding, coaching, intervisie en casuïstiek<br />

overleg krijgen hernieuwde aandacht. Ze maken zowel de zittende mede werkers<br />

als de nieuwe aanwas vertrouwd met verkregen inzichten en keuzes.<br />

4›5


Samen sterk. Het concept van het Veiligheidshuis heeft in 2007 verder voet aan de<br />

grond gekregen. Tegen het eind van het jaar zijn er al twee dozijn, neergestreken<br />

in grote en middelgrote steden, met een uitstraling naar het omliggende gebied.<br />

De bewindslieden van Justitie, minister Hirsch Ballin en staatssecretaris Albayrak,<br />

hebben de handen vol om de ene na de andere vestiging te bezoeken. En overal<br />

komen ze vertegenwoordigers van <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> tegen. Want net als het<br />

Veiligheidshuis houdt de reclassering zich bezig met het hele criminele traject:<br />

van dreigende misdaad, via straf en toezicht tot nazorg: preventie, repressie,<br />

reïntegratie. Binnen en buiten het Veiligheidshuis werkt de reclassering daarom<br />

samen met gemeenten, politie, openbaar ministerie, jeugd­ en zorg instellingen,<br />

scholen, kenniscentra, opvanghuizen, slachtofferhulp en gevangeniswezen.<br />

Navelstaren mag niet meer. Naar het oordeel van professionals in de<br />

strafrechtketen is <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> eind 2006 onvoldoende extern gericht.<br />

De representatieve steekproef leert daarnaast dat de ketenpartners waardering<br />

hebben voor de betrokkenheid, de samenwerking en de meer zakelijke dienstverlening.<br />

Hun rapportcijfer is gemiddeld 6,6. Het Openbaar Ministerie en de<br />

rechtbanken gaan met 7,2 daarbij aan kop. En het gevangeniswezen is hekkensluiter:<br />

6,1. Het grote publiek geeft <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> een 6,5. Met als<br />

kanttekening dat drie op de tien ondervraagden geen cijfer wil geven. Niet<br />

verwonderlijk als 28 procent spontaan geen enkele taak van de reclassering kan<br />

noemen. Alle reden om in 2007 de imagozeilen bij te zetten. Volgens het<br />

vertrouwde adagium: ben goed en draag dat ook uit.<br />

Eigen podium. Voor de professionele partners lanceert <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> het<br />

makkelijk zapbare magazine ’10 minuten’, een snelle tocht langs actualiteit en<br />

reclasseringsacties. Maar ook een podium voor politiek en wetenschappers. In het<br />

eerste nummer noemt Aleid Wolfsen, justitie woordvoerder PvdA in de Tweede<br />

Kamer, goede reclassering een maatstaf voor de kwaliteit van de samenleving. ‘Met<br />

pleidooien voor een goede begeleiding van criminelen word je overigens niet<br />

populair. Maar moedige bestuurders trekken zich daar niets van aan. Dat geldt<br />

landelijk, maar ook regionaal en plaatselijk.’ Dat plaatselijk hing al in de lucht: een<br />

paar maanden later stapt hij over naar het burgemeesterschap van Utrecht.<br />

■ Onderzoek. 30 augustus. Suggesties voor onderzoek aan de Inspectie voor de<br />

Sanctietoepassing: effectiviteit aanpak veelplegers, bij 18 jaar breuk in aanpak criminele<br />

jongeren, reïntegratie na detentie door verantwoordelijke gemeenten, positie illegalen<br />

in het strafrecht.<br />

■ Specialisten. De advies­ en toezichttaken zijn vanaf 1 januari in het hele land<br />

gescheiden. Regio Amsterdam voert de taakspecialisatie meteen inhoudelijk verder<br />

door: tbs, jong volwassenen, justitiële nazorg.<br />

■ Klachten. Naar aanleiding van inspectierapport gaat op 12 februari een brief naar de<br />

minister. De voorlichting over de klachtenregeling blijft ongewijzigd: bij eerste contact<br />

een folder, indien mogelijk en gewenst mondelinge toelichting. Bij concrete klachten<br />

altijd verwijzing naar de regeling.<br />

■ Goed gedrag. Op 12 maart brief aan de Vaste Kamercommissie over verstrekken aan<br />

zedendelinquenten van Verklaring omtrent het Gedrag. Bij recente duidelijk<br />

vastgestelde ontsporingen is geen recidiveadvies reclassering nodig.<br />

■ Werkdruk. De Inspectie voor de Sanctietoepassing stelt vast dat door scheiding van<br />

advies­ en toezichttaken de werkdruk wel eens hoog uit kan vallen. Onderlinge<br />

verschuivingen zijn immers niet meer mogelijk.


Ze heeft klappen gehad.<br />

Letterlijk en figuurlijk. Van haar eerste man,<br />

van het leven. Na zeventien jaar huwelijk<br />

vluchten zij en haar dochter het huis uit.<br />

Met één plastic zak met spullen. De tweede<br />

relatie duurt weer zeventien jaar. Dan is de<br />

koek op. Haar man gaat aan de haal met de<br />

dochter van haar vriendin, nog geen twintig.<br />

Weer verlaat ze de zekerheid van haar huis.<br />

In de war. Geen baan. Haar eigen dochter ligt<br />

inmiddels compleet in de kreukels. Mislukt<br />

in de lesbische liefde. Een vorm van ADHD.<br />

Borderline­patiënt. Wiet roken om rustig<br />

te worden. Ze klopt bij moeder aan. Woont<br />

er in feite hele dagen en nachten. Neemt<br />

haar mee om wiet te knippen. Drie keer, met<br />

tussenpozen van een paar jaar. En alledrie de<br />

keren valt de politie binnen. Ivonne: ‘Ik deed<br />

het voor mijn dochter, niet voor geld. Ik<br />

voelde me geen crimineel. Maar dan nemen<br />

ze vingerafdrukken en een foto. Ze stoppen je<br />

6›7<br />

Ivonne (63)<br />

‘Ik blijf een<br />

vrolijk mens’<br />

twee nachten in de cel. Dan besef je pas echt<br />

dat het niet mag. Tot hier en niet verder.’<br />

Ivonne vroeghulp · werkstraf en deel voorwaardelijk<br />

· psychologische begeleiding · reclasseringstoezicht


Over de dochter ‘Ze maakt me verwijten. Dat ik<br />

geen arm om haar heen kan slaan bijvoorbeeld.<br />

Maar ondertussen heeft ze in elke deur wel een<br />

deuk geschopt. Hulp ver leners zeggen dat ik<br />

eindelijk eens die navelstreng moet doorknippen.’<br />

Over de arrestatie ‘Je hart staat stil. De eerste keer<br />

was ik koud binnen toen de politie met een<br />

stormram door de deur denderde. En de laatste<br />

keer hoorden we hollende voetstappen op het<br />

dak. Je ziet jezelf al achter de tralies.’<br />

Over de reclassering ‘Ze hebben me uit de politiecel<br />

gehaald. Ze vonden dat ik daar niet hoorde. Ik<br />

moest er zijn voor mijn dochter met haar<br />

problemen. Maar ik moest zelf ook hulp<br />

accepteren. Hun rapport was mijn redding.’<br />

Over de toekomst ‘Ik heb een uitkering. Dat is geen<br />

vetpot. Maar het lukt. Ik drink een kopje koffie,<br />

lees de krant, wandel, praat met vriendinnen.<br />

Soms doe ik wat leuks, soms…’


vroeghulp en advies<br />

Ze gaan snel en<br />

goed de molen in<br />

Een goed begin is het halve werk. <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> biedt daarom steeds vaker<br />

lokaal ondersteuning bij het stevig in de kuif pakken van jeugdige lastpakken.<br />

Ze helpt voorkomen dat in huiselijke kring de tweede klap valt, soms zelfs de eerste.<br />

Ze geeft een forse kwaliteitsinjectie aan haar adviezen. En ze zorgt dat ze daders en<br />

hun geschiedenis scherper in kaart heeft.<br />

De start moet deugen. Een frisse kijk en een verse aanpak kunnen wonderen<br />

doen. Daarom hebben de reclasseringsorganisaties hun service en adviespraktijk<br />

helemaal op de schop genomen. Per 1 januari 2007 is er in elk arrondissementsparket<br />

een eigen <strong>Reclassering</strong>sbalie. Een vast aanspreek­ en verdeelpunt. Korte<br />

lijnen, makkelijk en snel. De drie samenwerkende reclasserings organisaties<br />

hebben dat in korte tijd op negentien plekken voor elkaar gebokst. Daaraan<br />

gekoppeld is een scheiding doorgevoerd tussen advies­ en uitvoerings taken.<br />

In januari beginnen ze ook met het herontwerp van hun advisering. Inhoudelijk<br />

en procesmatig. Een ingrijpend proces, waarmee ze hun klantgerichtheid en<br />

verander bereidheid tonen. Met dank aan de veerkracht en inzet van de betrokken<br />

medewerkers.<br />

Het doel is helder. Kort en goed komt dat neer op: meer kwaliteit en tijdwinst.<br />

Dat geldt zowel voor het proces als voor de producten. Diagnoses en adviezen<br />

worden gebruiksvriendelijker en eenduidiger. De opdrachtgevers bij het Openbaar<br />

Ministerie, de rechters en het gevangeniswezen moet meteen duidelijk zijn<br />

welk vlees ze in de kuip hebben. Geen lange epistels, geen noodzaak om twee<br />

keer te lezen, geen geheimtaal of wollig woordgebruik. Dat is mooi meegenomen<br />

in een wereld van steeds complexere daders en forse mis stappen. Met méér<br />

mensen die het pad compleet kwijt zijn door kort sluitingen in hun hoofd,<br />

verslavende middelen, traumatische ervaringen, onmogelijke opvoedingen of<br />

verkeerde vrienden. Met méér mishandeling, moord, groeps geweld, seksuele<br />

buitensporigheid of andere maatschappelijke onverteer baarheid. Tegen dat decor<br />

pakken de reclasseringsorganisaties de uitdaging op om te vereenvoudigen.<br />

Zonder aan betrouwbaarheid in te boeten.<br />

Het is een strijd op meerdere fronten. Snelle diagnoses als het kan. Dieper<br />

graven als het moet. Beknopte rapporten wanneer die volstaan, meer tekst en<br />

nuance als het maken van een juiste keuze daarom vraagt. Vaste en herkenbare<br />

formats bovendien. Geen twintig verschillende, maar twee: een beknopt en een<br />

uitgebreid advies. Verder heldere spelregels over instroom, doorlooptijden en<br />

terugkoppeling. Weg met bureaucratische obstakels. En – als fundament onder<br />

het verbetertraject – deskundigheidsbevordering. Dat vraagt om tijdig inge schakelde<br />

medewerkers die zelf vorm geven aan de nieuwe praktijk en zich de bijbehorende<br />

vaardigheden eigen maken. De samenwerkende reclasseringsorganisaties<br />

nemen op al deze fronten hun eigen verantwoordelijkheid. Ze<br />

zetten de verbeteringen al in de steigers voordat er financiële rugdekking van<br />

het ministerie van Justitie is. Op 25 juni gaat een samenhangend projectplan<br />

met subsidieverzoek richting Den Haag. Er komt groen licht en in september<br />

start de uitvoering.<br />

8›9


Daders in beeld. Ook op het digitale front zit de reclassering in 2007 niet stil. Op<br />

27 februari valt het besluit om de informatiestromen rond daders en verdachten<br />

op geheel nieuwe leest te schoeien. Beter aansluitend bij vernieuwde werkprocessen.<br />

Actueel en compleet. Uitnodigend en gebruiksvriendelijk. Dienstbaar<br />

aan een goede verantwoording: acties, tijdstippen, namen. Via het web<br />

benaderbaar, maar streng beveiligd. Koppelbaar aan systemen en program ma’s<br />

van ketenpartners. In staat om uit de optelsom van daderhistories waarde volle<br />

managementinformatie te destilleren. Alles bij elkaar een ingrijpende operatie<br />

die tot 2010 gaat duren. Het is een miljoenenkostend bouwpakket, met steeds<br />

nieuwe modules die worden bijgeschakeld. Op 3 september zijn alle plannen<br />

rond en noodzakelijke stappen in kaart gebracht.<br />

Eerste hulp bij geweld. In actie komen als de wond nog open ligt. Die beeldende<br />

beschrijving past bij de aanpak van huiselijk geweld. In Noord­<strong>Nederland</strong> doet<br />

<strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> in 2007 mee aan het proefproject waarbij de burgemeester<br />

daders een huisverbod oplegt. Bij een geweldsexplosie, maar zelfs al bij<br />

de dreiging ervan. Preventie. Een afkoelingsperiode van tien dagen. Zo nodig te<br />

verlengen tot vier weken. Controle op naleving van het verbod en begeleiding<br />

van de dader zijn essentieel. In de Noord­<strong>Nederland</strong>se pilot, maar ook in de<br />

toekomstige praktijk van huisverboden.<br />

Veel verborgen leed. Naar schatting doen zich jaarlijks 450.000 incidenten in de<br />

privésfeer voor. De proef met huisverboden omvat de stad Groningen en een stuk<br />

of vijf plattelandsgemeenten. Uiteenlopende omstandigheden dus. Bijzonder is<br />

ook de begeleiding van iedereen die bij het huiselijk geweld betrokken is: slachtoffers,<br />

gezinsleden, daders. Inzet van de reclassering met haar dader deskundigheid<br />

en systematische inschatting van risico’s komt goed van pas. Als de Eerste<br />

Kamer zich 20 november over het betreffende wetsvoorstel buigt, zijn er dan<br />

ook enkele partijen die betreuren dat voor de reclassering geen verplichte rol is<br />

weggelegd. De betrokken bewindspersonen wijzen op de goede ervaringen in<br />

Groningen. De praktijk zal leren of gemeenten tot inhuur van extra deskundigheid<br />

overgaan. Op tal van plekken in het land legt <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong><br />

daartoe contacten.<br />

■ Crash. Het bestaande Client Volg Systeem slaat 9 juli op tilt. Medewerkers kunnen<br />

soms niet inloggen. De storing duurt meerdere weken.<br />

■ Strenger. Vanaf april gebeurt in Amsterdam het toezicht op alle jong volwassenen volgens<br />

de strenge regels van ITB, intensieve trajectbegeleiding.<br />

■ Veilige buurten. Preventief toezicht op overlast gevende jongeren in Slotervaart en enkele<br />

andere Amsterdamse stadsdelen. Samenwerking met straatcoaches en buurtvaders.<br />

■ Privacy. De Inspectie voor de Sanctietoepassing oordeelt positief over de aanwezigheid van<br />

een privacyreglement in de praktijk rond dadergegevens.<br />

■ Lik op stuk. 10071 keer komt <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> meteen na aanhouding van een<br />

verdachte in actie. Met de zogeheten vroeghulp.<br />

■ Juiste persoon. De reclassering adviseert op 24 mei de minister van Justitie over een<br />

wetsvoorstel om de identiteit van daders en verdachten vast te stellen: met<br />

vingerafdrukken en documentscanners.<br />

■ Uitbreiding. RISc, het instrument om risico’s vast te stellen, blijft in ontwikkeling. Er zijn<br />

modules in de maak voor tbs­ers en daders van zedenmisdrijven en huiselijk geweld.<br />

■ Balies nog beter maken. In het voorjaar houdt TNO de praktijk van de <strong>Reclassering</strong>sbalies<br />

tegen het licht. Er is waardering, maar er zijn ook verbetermogelijkheden: van<br />

automatisering en informatiestromen tot beter overleg met opdrachtgevers. Bijzondere<br />

aandacht vraagt een betere samenwerking tussen balies en gevangeniswezen.


Zijn leven ligt in duigen.<br />

Hij heeft de neiging zichzelf te vernietigen. Het<br />

begint als kind, maar dat gaat niemand wat<br />

aan. Dan, als jongeman, rijdt hij op een fatale<br />

avond naar huis. Slecht zicht, tegenligger met<br />

scherpe koplampen, een fietser zonder licht.<br />

Uit het niets: een klap. De man sterft in zijn<br />

armen. Diens vrouw is zwanger. Zes jaren later<br />

duwt ze Jelle tijdens de kermis een kind in de<br />

armen. De moordenaar van zijn vader moet<br />

maar even op het jochie passen. Hij geeft geen<br />

krimp: een echte binnenvetter. Ook over het<br />

vonnis horen ze hem niet: dood door schuld.<br />

Oneerlijk! Maar ja, alles in het leven is shit.<br />

Die gedachte draait rondjes in zijn hoofd.<br />

Totdat hij een pistool koopt en om zich heen<br />

gaat schieten. Als een gek. Niemand raakt<br />

gewond. Twintig jaar gaat het vervolgens<br />

goed. Een vrouw, een mooi huis, een eigen<br />

transportbedrijfje. Een scheiding. Een nieuwe<br />

– hopeloze – relatie. Zie je wel: hij is niet voor<br />

het geluk geboren. Jelle: ‘Ik vluchtte in werk,<br />

antidepressiva en drank. Totdat het jochie,<br />

inmiddels 18, me moordenaar noemde. De<br />

stoppen sloegen door. Ik pikte het jachtgeweer<br />

10›11<br />

Jelle (42)<br />

‘Ik houd niet<br />

van mezelf’<br />

van mijn vader. Ik was een tijdbom.’<br />

Jelle vervroegd uit detentie • aan de enkelband<br />

met satellietcontrole • psychiatrische hulp • woont, werkt<br />

en krijgt begeleiding in Exodushuis


Over de arrestatie ‘Ik was een tijdbom. Het hoefde<br />

voor mij niet meer. Ik zwaaide met het geweer.<br />

Van mij mocht het arrestatieteam me afknallen.<br />

Ze voelden zich bedreigd, maar schoten niet.’<br />

Over de reclassering ‘De gevangenis lost niks op.<br />

Daar kom je mensen tegen die trots vertellen dat<br />

ze iemand hebben omgelegd. Ik had hulp nodig.<br />

Die krijg ik. Er is elke week contact met de<br />

reclassering. Ze weten wat ze aan me hebben.’<br />

Over zichzelf ‘Zelfs in een stad met honderdduizend<br />

mensen voel ik me verdomd alleen.<br />

Stuurloos. Verdrietig. Ik word wel eens moe van<br />

mezelf, want ik heb ook innerlijke kracht. Maar<br />

dan wordt alles weer donker…’<br />

Over de toekomst ‘Mijn huis staat te koop. Ik wil<br />

weg uit die omgeving. Daar is teveel gebeurd.<br />

Ik moet weer leren van mezelf te houden.<br />

Eigenlijk wil ik gewoon huisje, boompje, beestje.’


ToezichT<br />

Ze voelen<br />

controle en hulp<br />

Toezicht is geen leiband. Elk incident is er een teveel. Zeker als daar een dode of<br />

gewonde bij valt. Maar de reclassering heeft daders niet aan een touwtje. En zelfs<br />

als ze met een enkelband lopen en satellieten hen in de gaten houden, kunnen ze in<br />

de fout gaan. Maar gebrekkige spelregels, slordigheid of het niet nakomen van<br />

werkafspraken mogen nooit de oorzaak zijn. Schokkende voorvallen in 2006 hebben<br />

de reclassering aangespoord om het zekere voor het onzekere te nemen. Ze houdt<br />

alle toezichten extra onder de loep en repareert tekortkomingen. Ondertussen zet ze<br />

ook nog een moderniseringsslag in werking.<br />

Snel en grondig. Op 1 februari stuurt de reclassering een plan van aanpak naar de<br />

verantwoordelijke minister. Doorlichting van alle lopende toezichten, de meest<br />

risicovolle het eerst. Vonnis, bijzondere voorwaarden, diagnose, aanwijzingen,<br />

aanpak, toezichtovereenkomst, evaluatie; de onderzoekteams halen alles uit de<br />

kast. Via dossieronderzoek en procesanalyses. Een grote schoonmaak, waaraan<br />

ook de stofkam te pas komt. Op 1 juni ontvangt staatssecretaris Albayrak de<br />

eerste conclusies, op 21 juni het complete rapport.<br />

Het begint met duidelijkheid. Er zijn 15.173 toezichten bekeken. Daarvan<br />

zitten er 1701 wel in de computer maar er is nog niets mee gebeurd. Van de<br />

lopende zaken is met 80 procent helemaal niets mis. Bij 23 procent liggen de<br />

afspraken niet vast in het centrale computersysteem. Vaak zijn er wel afspraken<br />

en activiteiten. Dus niet geformaliseerd, maar wel controleerbaar. Tien procent<br />

van alle dossiers zijn nog eens onder ogen van het management gebracht. In vijf<br />

procent was er inderdaad iets niet in orde. De noodzaak tot verbetering is daarmee<br />

nog eens onderlijnd. De massale doorlichting heeft daarbij een driedubbel<br />

effect. Alle betrokken medewerkers zijn alerter op het registreren en naleven van<br />

afspraken. Het management beschikt over meer informatie om te sturen. En de<br />

lacunes of missers vertellen wat in een nieuwe aanpak van het toezicht moet<br />

worden dichtgespijkerd.<br />

Flinke klus. In twee jaar tijd is het aantal toezichten gestegen van 10.600 naar<br />

15.000. Meer zware gevallen: geweld en zedenmisdrijven. Minder delicten in de<br />

sfeer van verkeer of geld. De toename en de verandering van het daderbestand is<br />

in 2006 voor de reclassering aanleiding tot het herontwerpen van haar toezichten.<br />

De screening geeft de kwaliteitsslag een flinke duw voorwaarts. De<br />

eerste contouren dienen zich aan: intensiever, consequenter in de uitvoering,<br />

meer gestandaardiseerd. Op 26 september gaat een uitgewerkt plan ‘Redesign<br />

Toezicht’ naar het ministerie van Justitie: 48 pagina’s doortimmerde toekomstmuziek.<br />

Met kwaliteitscriteria, doelstellingen per stakeholder, meetbare<br />

resultaten, betrokkenheid van opdrachtgevers, inschakeling van wetenschappers<br />

en een planning. In 2009 kan de klus geklaard zijn. Het devies is: niet getreuzeld,<br />

wel zorgvuldig.<br />

Vereenvoudiging. De vernieuwingen op het gebied van diagnose en advies<br />

klinken door in het toezicht nieuwe stijl. Afhankelijk van de risicodiagnose komen<br />

er drie toezichtvarianten. Voor iedereen overzichtelijk en duidelijk. Bij groot risico:<br />

intensieve begeleiding, weinig vrijheden, vaak controle, veel inzet van onder­<br />

12›13


steunende technieken. Bij het laagste risicoprofiel kan de reclasserings werker de<br />

teugels wat meer laten vieren. Maar afspraak blijft afspraak. Duidelijk, eenduidig<br />

en gestructureerd reageren bij overtredingen is onderdeel van de nieuwe aanpak.<br />

Waarschuwen en dan kijken of extra controle, zorg of inscha keling van de politie<br />

nodig is. Ook daar levert de professional – binnen kaders – maatwerk.<br />

Toezicht is hot. De politiek heeft er volop aandacht voor. Zo ook de Vaste Kamercommissie<br />

van Justitie. Op 5 september buigt ze zich over de moderniseringsoperatie.<br />

Dan heeft ze net een brief ontvangen waarin <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong><br />

nog even wat feiten op een rijtje zet. Toezicht is een strafrechtelijke ingreep.<br />

Deze kent altijd de combinatie van controle en begeleiding. Volgens de<br />

reclassering begint goed toezicht snel: binnen twee werkdagen een gesprek.<br />

En dan de eerste maand face to face gesprekken. Die zijn nodig om de risico’s<br />

in te schatten, het toezichtcontract op te stellen en de begeleiding te starten.<br />

Bij de risicovolle dadergroepen – en dat zijn er steeds meer – is gedurende<br />

langere tijd de lijst langer: huisbezoeken, telefonische contacten, gesprekken met<br />

familie of werkgever, overleg met het Openbaar Ministerie, controle op alcohol of<br />

drugs en het registreren van dit alles. Volgens de vergoeding is daarvoor 30 uur<br />

per half jaar beschikbaar: een dik uur per week.<br />

Kale straf is jammer. Toch dreigt dat voor mensen die in eigen huis hun straf<br />

mogen uitzitten. Iets tussen de gevangenis en de werkstraf in. De minister van<br />

Justitie lijkt de uitvoering voorlopig nog op het bordje van de gevangenisdirecties<br />

te leggen. Op 4 juli steekt de reclassering haar vinger op om hierbij een stevige<br />

rol te spelen. Daarbij noemt ze een handvol argumenten. Ze heeft ervaring met<br />

het inschatten van risico’s. Van de werkstraffen heeft ze een succes gemaakt. Ze<br />

is gewend toezicht rijker in te vullen dan enkel met controle. Haar herontwerp<br />

toezicht is probleemloos te gebruiken. In al haar werk spelen reïntegratie en<br />

terugdringen van recidive een rol. En het is juist de bedoeling om deze straf te<br />

richten op daders die vatbaar zijn voor gedragsverandering.<br />

■ Schril contrast. Twintig uur toezicht per week. Dat is het gemiddelde lekenoordeel over de<br />

noodzakelijke begeleiding van daders. Onderzoeksbureau Van Kempen tilt dat boven water.<br />

De reclassering moet het met iets meer dan een uur toezicht per week stellen.<br />

■ Oordeel. De Inspectie voor de Sanctietoepassing heeft het doorlichten van de toezichten<br />

door de reclassering getoetst. Ze vindt het waardevol en passen binnen de kwaliteitsslag<br />

die de reclassering aan het maken is.<br />

■ Redesign. Op 28 maart start het programmateam dat zich bezighoudt met het herontwerp<br />

van het toezicht. Screening van lopende toezichten en het ontwikkelen van een projectplan<br />

voor de toekomst gaan hand in hand.<br />

■ Extra ruimte. <strong>Reclassering</strong>sorganisaties nemen in 2007 de uit­ en ombouw van tbstoezichten<br />

ter hand. Het kabinet heeft op de valreep van 2006 besloten de beschikbare tijd<br />

te verviervoudigen: van 30 naar 120 uur.<br />

■ Aangeklede straf. De Raad voor de Strafrechtstoepassing heeft geadviseerd over<br />

thuisdetentie. Deze strafvorm ziet hij wel zitten. Hij keert zich echter tegen het kale<br />

karakter. Begeleiding, scholing, deelname aan het arbeidsproces en gedragstrainingen<br />

horen erbij. Zo’n verlanglijstje heeft <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> ook naar de minister gestuurd.


Erik (38)<br />

‘Ik kijk nu eerlijk<br />

naar mezelf’<br />

Hij heeft zijn geloof hervonden.<br />

In zichzelf, in de toekomst, in God. Hij voelt<br />

zich herboren. Zijn oude persoonlijkheid ligt<br />

op het kerkhof, al steekt de mooiprater nog<br />

wel af en toe de kop op. Grinnikend geeft hij<br />

dat toe. Als hij achterom kijkt, kan hij nog<br />

steeds niet geloven wat hem is overkomen.<br />

Sterker: wat hij heeft gedaan. Hij is jong,<br />

veelbelovend, manager, twee auto’s, vier<br />

keer per jaar op vakantie. Thuis heeft hij een<br />

vrouw en een juweel van een dochter. En dan<br />

is er nog die prille tiener, zijn stiefdochter.<br />

Daar gaat het mis. Misbruik sluipt de relatie<br />

binnen. Stopt ook. Maar anderhalf jaar later<br />

stort het meisje haar hart uit bij een vriendje.<br />

De hel breekt los. In twee weken voorarrest<br />

verliest hij zeventien kilo. Zijn huis mag hij<br />

niet meer in, zijn eigen kind niet meer zien.<br />

Zijn familie wil hem niet meer kennen. Weg<br />

baan. Op advies van z’n reclasseringswerker<br />

gaat hij in therapie. Erik: ‘Ik zei tegen God<br />

dat hij nu maar eens moest helpen, als hij<br />

bestond. Ik heb hem gevonden. Net als mezelf.<br />

Maar daarvoor moest ik eerst alles kwijt zijn.’<br />

14›15<br />

Erik na arrestatie vroeghulp • adviesrapport • toezicht •<br />

tweeënhalf jaar verplichte therapie • succesvol afgerond


Over de arrestatie ‘Ik heb de hele nacht op mijn<br />

motor rondgereden. Zal ik er een einde aan<br />

ma ken? Of ben ik een vent en leef met mijn<br />

verlies? Toen ik me bij de politie meldde,<br />

wilden ze me eerst niet arresteren. Er was<br />

geen aangifte gedaan.’<br />

Over de stiefdochter ‘Ik zou haar graag vertellen<br />

hoeveel het me spijt. Een tiener op zoek naar<br />

haar grenzen. Ik had haar moeten helpen die te<br />

ontdekken en te bewaken. Maar juist ik ben<br />

erover heen gegaan. Onvergeeflijk.’<br />

Over de reclassering ‘In de politiecel zagen ze een<br />

wanhopig, slachtofferig dadertje. Nu, tweeënhalf<br />

jaar later, kunnen ze afscheid nemen van iemand<br />

die weet wat hij misdaan heeft. En ik heb, misschien<br />

voor het eerst, vertrouwen in mensen.’<br />

Over de toekomst ‘Ik heb allerlei plannen. Eerst<br />

catering, maar ik droom van een opvang voor<br />

ex­gedetineerden zoals ik. Uitgekotst, schuldig,<br />

schuldbewust, maar vooral alleen. Een plek waar<br />

ze zichzelf terug kunnen vinden.’


inTervenTies<br />

Ze trainen voor<br />

een doorstart<br />

Trainingen moeten vóór alles doeltreffend zijn. Vaak vormen ze een onmisbaar<br />

onderdeel van het toezicht. Gedragsverandering is in alle gevallen het doel.<br />

De reclassering streeft ernaar om dat ook wetenschappelijk aan te tonen. Dat leidt<br />

bijna automatisch tot een betere band met de wereld van het hoger onderwijs en<br />

onderzoek. Niet alleen bewezen succesvolle trainingen zijn de vruchten, ook het<br />

opleiden van reclasseringsspecialisten en kritisch onderzoek komen eruit voort.<br />

Risico’s indammen is de kunst. Het is de kern van het reclasseringsvak.<br />

Het wetenschappelijk gefundeerde instrument RISc, de Recidive Inschattings<br />

Schalen, wijst ook dit verslagjaar de weg naar straf, controle, begeleiding, training<br />

of zorg. Meestal naar een combinatie van maatregelen. Met als doel een gedragsverandering.<br />

Merkbaar. Aantoonbaar. Juist om dat zeker te stellen, heeft de<br />

reclassering stevig gesneden in haar dienstenaanbod.<br />

Snoeien doet bloeien. Geen eindeloze menukaart aan trainingen. Overzichtelijk<br />

en effectief. Dat is, kort en goed, de filosofie achter de aanpak van de trainingen;<br />

gedragsinterventies, zoals ze in het vakjargon heten. Een speciale erkenningscommissie<br />

toetst methodiek en resultaten wetenschappelijk. De theorie, maar<br />

ook de praktische uitvoering. In december 2007 is de eerste officiële erkenning<br />

een feit: CoVa, Cognitieve Vaardigheden. Andere staan op de drempel van officiële<br />

toelating. Bijvoorbeeld: leefstijltraining voor verslaafden, arbeidsvaardigheden,<br />

agressieregulatie en terugvalpreventie verslavende middelen.<br />

Denken is te leren. Volgens de bedenkers van de CoVa­methodiek is het net<br />

zoiets als fietsen of zwemmen. Snappen hoe het werkt en vervolgens veel<br />

oefenen. Doordat de wetenschap zich met de trainingen bemoeit, krijgen nieuwe<br />

inzichten ruim baan. Iemand kortlopend bijspijkeren verliest terrein. Ombouwen<br />

van gedrag is intensief en vraagt tijd. Meer dan twintig bijeenkomsten in het<br />

geval van de CoVa. Bovendien zijn gespecialiseerde trainers nodig. Met een<br />

certificaat. Het duurt dan ook nog wel tot 2010 voordat er een landelijk dekkend<br />

aanbod is. Rechters en gevangenisdirecties moeten ook de routine ontwikkelen<br />

om de juiste strafbepalingen en strafduur op te leggen: lang genoeg voor waardelijk<br />

om de training ook af te maken. Eén troost: zestig procent van de delictplegers<br />

heeft moeite met een goed geordend denkproces. Aanbod genoeg dus.<br />

Ook praktijklessen tellen. De wetenschappelijke toets van de erkennings commissie<br />

vraagt om een meerjarige systematische ontwikkeling van een trainingsmethodiek.<br />

Degelijk, maar <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> wil ook kunnen inspelen op<br />

actuele maatschappelijke vragen. Dat kan met trainingen die weliswaar niet<br />

wetenschappelijk bewezen zijn, maar in de praktijk hun nut bewijzen. Zo begint<br />

bijvoorbeeld in het najaar Amsterdam met de ontwikkeling van een speciale<br />

training. Deze moet terugkerend geweld tegen homo’s helpen voor komen. De<br />

aanpak gebeurt in samenspraak met het Openbaar Ministerie en het COC.<br />

Kruisbestuiving neemt toe. De reclassering heeft de wetenschap ontdekt. En<br />

vice versa. Dat werpt vruchten af bij de trainingen, maar ook bij opleidingen en<br />

kwaliteitsbewaking. Zo steunt ze het ontstaan van lectoraten en onderzoeks­<br />

16›17


groepen aan hogescholen. Ook heeft <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> mede aan de wieg<br />

gestaan van de HBO­minor ‘Werken in een gedwongen kader’. In september gaat<br />

deze op vijf hogescholen van start. Zo’n 120 studenten kiezen ervoor. Potentiële<br />

reclasseringswerkers. Zij leren dat vrijwillige hulpverlening niet altijd het<br />

gewenste resultaat heeft. Dat er weerstanden te overwinnen zijn. Dan is het tijd<br />

voor de combinatie van drang en dwang, van begeleiding en controle.<br />

Kritische blik is welkom. Op 17 december sturen de samenwerkende reclasserings<br />

organisaties brieven aan de Hogeschool Utrecht en de Avans Hogeschool te<br />

Den Bosch. Zij bevestigen hun financiële en inhoudelijke steun aan de lectoraten<br />

en de daar omheen gevormde kenniskringen. Ze investeren hiermee structureel<br />

in onderzoek, kwaliteitsverbetering en verdergaande professionalisering van hun<br />

vak. De Hogeschool Utrecht meldt lovend: ‘De reclasseringsorganisaties laten<br />

zien dat ze niet bang zijn voor een kritische blik van onderzoekende buitenstaanders.’<br />

In Utrecht is het thema ‘Werken in een justitieel kader’. Het onderzoekt<br />

hoe begeleiding en hulp het best hand in hand kunnen gaan met straf en<br />

toezicht. In Den Bosch is de leeropdracht ‘<strong>Reclassering</strong> en Veiligheidsbeleid’.<br />

Ketensamenwerking, criminalisering, vertrouwen in handhaving en nazorg zijn<br />

enkele van de speerpunten.<br />

Niet langer een stiefkind. Ook universitair timmert de reclassering aan de weg.<br />

Zo is een bijzonder hoogleraarschap op dit vakgebied in de maak. In maart is<br />

duidelijk dat voor vijf jaar de benodigde gelden beschikbaar komen. De fondsenwervende<br />

Stichting Nationale <strong>Reclassering</strong>sactie doneert deze. De nieuwe leerstoel<br />

gaat zich bezighouden met de ‘sociaal wetenschappelijke aspecten van het reclasseringswerk’.<br />

Aanvullend ijveren de samenwerkende organisaties met succes voor<br />

een part time hoogleraarschap dat zich buigt over de juridische kant van het<br />

reclasserings verhaal. Dat gaat om méér dan voor de hand liggen vraagstukken als:<br />

de bevoegd heden van de reclasseringswerkers, hun controlemogelijkheden, hun<br />

verschonings recht en hun inzet bij naleving van bijvoorbeeld huis­ of<br />

stadionverboden. In de zomer van 2007 is de reclassering begonnen met<br />

onderzoeksvragen in kaart te laten brengen. Juridisch én multidisciplinair.<br />

■ Beter. In 2003 geven de ketenpartners het rapportcijfer 6.6 voor de gedragsinterventies.<br />

In 2007 begint de reclassering met een 6,9 en die waardering wil ze snel verder opkrikken.<br />

Met aantoonbaar succesvolle trainingen.<br />

■ Volledige erkenning. Op 11 december krijgt de gedragsinterventie Cognitieve Vaardigheden<br />

(CoVa) haar volledige erkenning. Ze voldoet in voldoende mate aan elk van de tien<br />

kwaliteitscriteria. De erkenning geldt voor vijf jaar.<br />

■ Praktijktoets. Op 1 februari vragen de reclasseringsorganisaties subsidie om de training<br />

Arbeidsvaardigheden in de praktijk te toetsen. In september begint de proef in Alkmaar en<br />

Den Bosch.<br />

■ Integraal plan. Gedragsinterventies: begin 2007 stellen de drie reclasseringsorganisaties<br />

een compleet en samenhangend plan van aanpak vast. Dat is ook aangeboden aan het<br />

ministerie van Justitie.<br />

■ Bruikbaar. Een speciale werkgroep buigt zich over de bruikbaarheid van gedragstrainingen.<br />

Ze komt tot de vaststelling dat trainingen voor gedetineerden ook buiten de<br />

gevangenismuren inzetbaar zijn.<br />

■ Op de rails gezet. In november 2007 start de ontwikkeling van een training voor plegers van<br />

huiselijk geweld. Er zijn ook plannen voor het training van daders met een alcoholprobleem.


Over de werkstraf ‘Shit happens. 28 zaterdagen in<br />

een bejaardentehuis helpen lijkt misschien relaxed,<br />

maar dat is het niet. En gaten spitten in zware klei<br />

is afbeulerij. En toch laten ze je dat doen, zonder<br />

graafmachine, in je kostbare vrije tijd.’<br />

Over de arrestatie ‘Na afloop van Dance Valley<br />

kreeg mijn broertje ruzie met een meid. We<br />

hebben haar fiets afgepakt en zijn daarmee naar<br />

de bussen gereden. Fiets in de sloot gekukeld.<br />

Lachen! In Velsen stond de politie te wachten.’<br />

18›19<br />

Over de reclassering ‘Ik zie hen niet als verlengstuk<br />

van de politie. En verder is het simpel. Je moet je<br />

fatsoenlijk gedragen, dan doen zij dat ook.<br />

Wel stellen ze duidelijke grenzen. En daar geef<br />

ik hen groot gelijk in.’<br />

Over de toekomst ‘Ik heb een vriendin en bij een<br />

andere vrouw een kind. Daarmee wil ik een mooi<br />

leven. Of ik hier nog eens terugkom? Dat hangt<br />

ervan af wie ik tegenkom…’


Nick (24)<br />

‘Ik wil vooral gewoon<br />

poen verdienen’<br />

Hij is geen stil watertje.<br />

Hij vindt het wel lekker als er wat leven in de<br />

brouwerij is. En hij laat zijn gevoelens zomaar<br />

tot uitbarsting komen. Ze moeten hem niet<br />

lastig vallen. En al helemaal niet ongevraagd<br />

aanraken. Dan vallen er klappen. Tuurlijk!<br />

De straat is zijn leerschool, de rand van<br />

Amsterdam zijn speelterrein. Sloten, Osdorp,<br />

Bijlmer. Als jochie verkent hij alle vormen van<br />

kattenkwaad. Als puber kiest hij voor een kale<br />

kop. Ruzie met Marokkaanse jongeren kan<br />

niet uitblijven. Voordat hij het weet, heeft­<br />

ie zijn eerste taakstraf te pakken. Daarmee<br />

vindt hij zichzelf nog geen crimineel, geen<br />

diehard. Meer een klein ettertje. Langzaam<br />

maar zeker verdwijnt het speelse en vullen<br />

de dagen zich met meiden, auto’s, brommers,<br />

bier. Vanaf zijn zestiende sleutelt hij aan<br />

auto’s. Hobby en beroep. En vooral bezig zijn<br />

met poen verdienen. Want daar draait het<br />

toch om in het leven: geld verdienen. Een paar<br />

weken werkstraf zonder inkomen smaken<br />

dus extra zuur. ‘Mishandeling noemen<br />

ze het. Maar het is gewoon ruzie. Ik neem<br />

tegenwoordig wat eerder gas terug. Je koopt<br />

er niks voor. En na vier keer taakstraf wordt<br />

het wel een keer zitten. Dat snap ik best.’<br />

Nick herhaaldelijk werkstraf<br />

• de laatste keer 80 uur • groepsproject Amstelpark


werksTraffen<br />

Ze worden er<br />

allemaal beter van<br />

Met werken is niks mis. Met werken als straf ook niet. De werkstraf blijft een belangrijke<br />

pijler onder het strafrechtsysteem. Nuttig, nodig, goedkoop, doeltreffend.<br />

<strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> steekt in 2007 de thermometer in de meewerkende organisaties<br />

en bedrijven. Daarnaast blijft ze deze strafvorm verbeteren en nog nadrukkelijker<br />

richten op het doel: voorkomen van recidive. Door werkprocessen en<br />

spelregels te verfijnen, deskundigheidsbevordering en uitwisseling van ervaringen.<br />

Het loopt gesmeerd. De groei van werkstraffen in de achterliggende jaren is<br />

spectaculair. In zes jaar tijd is een verviervoudiging opgetreden. Van pakweg<br />

7.500 in het begin van deze eeuw tot 30.000 het afgelopen jaar. Door de<br />

inrichting van gespecialiseerde units is deze stroom netjes gekanaliseerd.<br />

Inmiddels is er sprake van een geoliede machine. Dus is het tijd om te kijken<br />

waar winst te behalen is.<br />

Het kan altijd beter. Het Verwey Jonker Instituut doet daar in 2005 al een voorzet<br />

voor. Het rapport ‘Werkstraf succes verzekerd’ laat zien dat de achtergrond<br />

van de dader van invloed is. Wie een baan heeft en weet te houden, brengt de<br />

straf eerder tot een goed einde. En notoire justitieklanten bakken er minder van.<br />

Het onderzoek adviseert dan ook vaker vooraf advies aan de reclassering te<br />

vragen. Deze speelt het belang van een goede daderselectie geregeld in de kijker.<br />

In publicaties en in contacten met Openbaar Ministerie en rechtbanken.<br />

Het is een alternatief. Voor mensen die daar geschikt voor zijn. Zware jongens<br />

horen in de bak. Onverbeterlijke types eveneens. En moordenaars en verkrachters<br />

kunnen niet wegkomen met 240 uur bijspringen in het bejaarden huis. Dat is van<br />

meet af aan de opstelling van <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong>. Op 14 oktober bindt het<br />

TV­programma Zembla de kat de bel aan. Het laat zien dat rechters soms ook bij<br />

zware misdrijven een werkstraf opleggen. Ook zet het kritische kanttekeningen<br />

bij het effect van de straf. Een dader die al drie keer fluitend een taakstraf deed,<br />

laat weten dat het resultaat nul komma nul is. <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> geeft<br />

tegengas. Ze benadrukt dat dit strafalternatief vooral zin heeft bij mensen die<br />

nog iets van hun leven willen maken. Voor men sen die bereid zijn om hun gedrag<br />

aan te passen. Geprikkeld door schaamte of ongemak, door hervonden discipline<br />

en regelmaat of door aanvullende bege leiding en training. Met name dit laatste<br />

zou vaker onderdeel van het vonnis moeten zijn.<br />

Positief oordeel. Zembla meldt ook dat een enquête onder werkstrafbedrijven<br />

leert dat deze vraagtekens hebben bij het strafkarakter. Opmerkelijk, want uit een<br />

onderzoek dat een paar maanden eerder plaatsvindt, klinken vooral positieve<br />

geluiden. Die zijn afkomstig van contactpersonen van <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> bij<br />

de deelnemende organisaties. Tussen 9 en 23 augustus vinden driehonderd<br />

geslaagde interviews plaats. Iedereen heeft baat bij een werkstraf; de gestrafte,<br />

de samenleving en de betrokken instelling. Dat vindt een meerderheid van de<br />

ondervraagden.<br />

20›21


Tevredenheid overheerst. Van de contactpersonen ziet 88 procent meerwaarde<br />

voor de eigen organisatie. Het gaat om klussen die anders niet geklaard werden.<br />

Meestal door gebrek aan tijd. Maar soms ontbreekt in eigen huis de deskundigheid<br />

die een werkgestrafte meebrengt. Ze vinden dat <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong><br />

goed op hun wensen inspeelt. Zo is 85 procent tevreden of zelfs zeer tevreden.<br />

Slechts 2 procent mort. Tweederde ziet voordelen voor zowel dader als samenleving.<br />

Zo zou een werkstraf de maatschappelijke terugkeer vergemakkelijken.<br />

Een kwart meent zelfs zeker te weten dat betaald werk makkelijker binnen<br />

handbereik komt. En 36 procent denkt dat dit soms het geval is.<br />

Dikke voldoende. De dienstverlening van <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> krijgt van de<br />

contactpersonen een rapportcijfer van 7,8. Slechts vier procent vindt het beneden<br />

de maat. Volgens 88 procent is er voldoende contact. Juist de mensen die hier<br />

twijfels bij hebben, drukken het rapportcijfer. Daarom is begonnen met het<br />

versterken van de band. Telefonisch en in levende lijve. Dat de daders meteen ook<br />

steekproefsgewijs te controleren zijn, is mooi meegenomen. Makkelijk voor de<br />

deelnemende instellingen. Deze vinden overigens dat goed gereageerd wordt op<br />

signalen en dat het optreden bij dreigende spanningen kordaat is: 86 procent.<br />

■ Handboek. Op 29 oktober verschijnt de methodiek ‘Werk maken van straf’. Een wegwijzer<br />

in de bijzondere wereld van de werkstraf; met zeer verschillende situaties en vogels van<br />

uiteenlopend pluimage.<br />

■ Wijkservice. In april start samenwerking met gemeente Apeldoorn. Schone wijken door<br />

inzet van werkgestraften.<br />

■ Delictgebonden. Een verband tussen misdrijf en straf kan helpen. Voor de daders of de<br />

slachtoffers. In Rotterdam binden werkgestraften in felgekleurde hesjes de strijd aan tegen<br />

de verloedering van hun buurt. En in verschillende voetbalstadions zijn werkgestrafte<br />

supporters aan de slag.<br />

■ Werk vinden. Een werkplek kan een medicijn tegen terugval zijn. Werkstrafunits weten dat.<br />

In Amsterdam is er hulp bij het vinden van een baan, tot samenwerking met een<br />

duikbedrijf aan toe. In Breda en Vlissingen zijn er bijvoorbeeld leerwerkplaatsen.


Over de arrestatie ‘Ik had iemand met een pistool<br />

op het hoofd geslagen. Dan is het niet raar dat ze<br />

’s nachts met een arrestatieteam van acht man<br />

binnenvallen. Afgevoerd met handboeien. De<br />

buren weten dus alles, maar doen niet vervelend.’<br />

Over de reclassering ‘Ik had de indruk dat de<br />

reclasseringswerker niet wilde meewerken om me<br />

uit de gevangenis te krijgen. Ik heb toen gezegd<br />

dat ze de boom in kon. Niet netjes en niet handig.<br />

Oneerlijk ook, want ze hebben me echt geholpen.’<br />

22›23<br />

Over zichzelf ‘Ik ben moslim, maar ook hindoe.<br />

Wat ik zocht, heb ik gevonden: geluk. Ik heb een<br />

vrouw die me niet heeft laten zakken. Ik heb een<br />

baan. En als ik de staatsloterij moet winnen,<br />

gebeurt dat toch wel.’<br />

Over de toekomst ‘Ik heb mijn huisje nog.<br />

Volgende week komt een nieuwe ijskast. Ik wil<br />

weer een normaal iemand zijn. Gewoon met je<br />

trommeltje boterhammen naar het werk gaan<br />

en een beetje sporten.’


Sammy (41)<br />

‘Ik ga fluitend<br />

naar het werk’<br />

De cel houdt hij voor gezien.<br />

Voorgoed, ook al denken de bewakers dat<br />

hij nog wel eens terugkomt. Ze zien hem<br />

waarschijnlijk als een agressieve ritselaar.<br />

Vanwege zijn uiterlijk, zijn lekker bekkende<br />

roepnaam en zijn voorgeschiedenis.<br />

Lekker mis! In de gevangenis houdt hij<br />

zich ver van de zware jongens en hun<br />

uitnodigingen om buiten samen iets op<br />

te zetten. Hij draait er de film van zijn leven<br />

nog eens af. Tienerkinderen uit eerdere<br />

relaties, een kleintje van acht bij de huidige<br />

vriendin. Taxichauffeur, dromen van een<br />

blitse auto, verlangen naar het grote geld.<br />

En foute vrienden. Zij hebben het plan om<br />

een dealer flink wat lichter te maken. Een<br />

bezoekje, een blaffer onder zijn neus en het<br />

is gepiept. Sammy doet mee. De film in zijn<br />

hoofd laat een machteloze man zien. Een<br />

greep onder de tafel. Een wapen? Dus slaan ze<br />

hem bijna de hersens in. Letterlijk. Sammy: ‘De<br />

reclassering heeft me geleerd hoe ik tijdens<br />

een sollicitatie over mijn straf kon praten.<br />

Ik heb nu een baan. Top, man!’<br />

Sammy roofoverval met geweld • drie jaar cel • vervroegd vrij<br />

onder voorwaarden • enkelband en intensieve begeleiding


eïnTegraTie<br />

Ze moeten de draad<br />

weer oppakken<br />

Met hun opsluiting moet het afgelopen zijn met de misdaad. En daarna moeten<br />

daders hun draai weer vinden in de samenleving. Dat wil de reclassering helpen<br />

bereiken. Begeleiding van ex­gedetineerden is van oudsher de deskundigheid van de<br />

reclassering. Sinds een paar jaar ligt de verantwoordelijkheid bij afzonderlijke<br />

gemeenten. Dat levert een verbrokkeld beeld op. Bij het zich weer in de samenleving<br />

bewegen van tbs­ers is er daarentegen een heldere lijn tot stand gekomen.<br />

Nazorg blijft een zorg. De terugkeer in de samenleving na een gevangenisstraf<br />

is moeilijk. Elk jaar moeten tussen de dertig­ en veertigduizend gedetineerden<br />

de draad weer oppakken. Het <strong>Nederland</strong>se publiek denkt dat de reclassering<br />

verantwoordelijk is voor de begeleiding. 52 procent roept deze taak spontaan<br />

als eerste. Dat komt nog ruimschoots voor werken aan gedragsverandering:<br />

20 procent. Maar gemeenten hebben het voortouw bij de reïntegratie van hun<br />

burgers en ze pakken dat allemaal op hun eigen manier op. Of niet.<br />

Gevoelig probleem. In de praktijk schiet de kwaliteit van de nazorg tekort. Niet<br />

verwonderlijk omdat gemeenten deze taak ongevraagd en zonder bijbehorende<br />

zak geld toegeschoven hebben gekregen. Wel de problemen, niet de poen: geen<br />

goede basis om voortvarend vorm te geven aan die nieuwe verantwoordelijkheid.<br />

Na het nodige gehakketak tekenen de Vereniging <strong>Nederland</strong>se Gemeenten en<br />

het Rijk op 4 juni 2007 hier alsnog een bestuursakkoord over. Ze stellen vast dat<br />

de nazorg versterking verdient. De gemeenten krijgen daar ook geld voor.<br />

<strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> verwacht dat daardoor inschakeling van haar specifieke<br />

deskundigheid makkelijker wordt.<br />

Samenwerking verschilt. Met tal van gemeenten heeft <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong><br />

contacten over ondersteuning bij de reïntegratie van ex­gedetineerden. Van<br />

Vlissingen tot Arnhem, van Leeuwarden tot Maastricht. Maar niet altijd leidt<br />

dat tot inhuur van deskundigheid. Soms blijft het bij welwillende belangstelling.<br />

Een andere keer stokt het bij de offerte. Maar er zijn ook plekken waar de samenwerking<br />

wel van de grond komt, rechtstreeks of via de omweg van woning bouwcorporaties<br />

of veiligheidshuizen. Deze laatste mogelijkheid noemt staatssecretaris<br />

Albayrak ook in een brief aan de Tweede Kamer. Op 12 juli rapporteert<br />

ze over reclasseringstoezicht. Aan het slot merkt ze op dat enkel toezicht niet<br />

volstaat om herhalingscriminaliteit terug te dringen. Nazorg blijft geboden.<br />

Ze roemt daarbij de samenwerking in Veiligheidshuizen.<br />

Terugdringen recidive is het doel. Samenwerking met het gevangeniswezen<br />

in het programma Terugdringen Recidive helpt bij het op de rails krijgen van<br />

nazorg. De gevangenen die met een enkelband vervroegd de cel mogen verlaten,<br />

komen voor toezicht terecht bij reclasseringswerkers. Via dit zogeheten<br />

Penitentiair Programma vindt vanzelfsprekend begeleiding plaats bij het weer<br />

op de rails krijgen van hun leven. Op 13 december pleit <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> in<br />

een brief aan de minister van Justitie voor extra speelruimte. Nieuwe kwaliteitseisen<br />

maken dat voor de uitoefening van dit toezicht 96 uur nodig is: drie keer<br />

zoveel als de bestaande vergoeding. Een panel van experts heeft dat becijferd.<br />

24›25


Tbs­toezicht. Daders met een psychiatrische stoornis vormen een verhaal apart.<br />

Hun terugkeer in de samenleving is met zorg omkleed. Letterlijk en figuurlijk.<br />

Toezicht vormt langdurig een onderdeel van reïntegratie en resocialisatie. Bijna<br />

het hele jaar 2007 is gebruikt om nieuwe en heldere spelregels te ontwikkelen.<br />

De tbs­klinieken en de reclassering zijn gezamenlijk betrokken bij het gehele<br />

uitstroomtraject. Dus niet langer ieder verantwoordelijk voor een afzonderlijk<br />

stuk. In de nieuwe opzet zijn ze zowel binnen als buiten de kliniek elkaars<br />

partner. Daardoor zijn risico’s beter in te schatten en te managen. Door al in de<br />

kliniek kennis te maken en de behandeling te volgen, leren reclasseringswerkers<br />

signalen en symptomen herkennen. Zo kunnen ze beter zien aankomen wanneer<br />

ontsporingen dreigen. Zorg­, behandel en controlebehoefte zijn nauwkeurig op<br />

elkaar af te stemmen. En te combineren met het helpen wegwerken van hobbels<br />

op het gebied van wonen, werk, geld en sociale contacten. Tbs­toezicht is<br />

uitgegroeid tot een compleet specialisme met bijbehorende opleiding.<br />

■ Driehoeksgesprek. Eind november. Convenant met politie IJsselland. <strong>Reclassering</strong>, wijkagent<br />

en tbs­ers bespreken gezamenlijk inhoud van toezicht.<br />

■ Zicht. Begin december. De reclassering, kliniek Oldenkotte, het Openbaar Ministerie, de<br />

politiek starten project ZOET: zicht op Enschedese tbs­gestelden.<br />

■ <strong>Reclassering</strong>swerk. <strong>Nederland</strong>ers vinden de begeleiding van ex­gedetineerden belangrijk.<br />

<strong>Reclassering</strong>swerk omvat volgens hen: financiën, sociaal netwerk, geestelijke hulp en arbeid.<br />

Reïntegratie en toezicht scheren ze over één kam. Dat meldt onderzoeksbureau van Kempen<br />

■ Kwaliteit. Het Penitentiair Programma regelt het laatste deel van de straf dat buiten de<br />

gevangenis plaatsvindt. Onder toezicht van de reclassering. Vanaf 1 juli gelden daarbij<br />

nieuwe kwaliteitseisen. Deze zijn samen met het gevangeniswezen opgesteld.<br />

■ Sprongen vooruit. De automatische strafvermindering van gevangenen verandert in een<br />

voorwaardelijke invrijheidsstelling. Het is belangrijk om die stok achter de deur altijd te<br />

combineren met reclasseringstoezicht. De kans op reïntegratie neemt dan toe. Dat laat<br />

<strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> op 12 maart aan de Vaste Kamercommissie weten.<br />

■ Naadloos. 17 oktober 2007: brief aan de Inspectie voor de Sanctietoepassing naar<br />

aanleiding van Rotterdams steekincident met jeugdige dader. Pleidooi voor naadloze<br />

aansluiting tussen organisaties in jeugd­ en volwassenenstrafrecht: goede informatie<br />

voordat jongeren weer op samenleving worden losgelaten.


Serginho (25)<br />

‘Ik zit in een<br />

verkeerde film’<br />

Hij wil zijn vleugels uitslaan.<br />

Zijn ambities liggen bij de vliegtuigindustrie.<br />

Hij verwacht niet dat de werkstraf roet in<br />

het eten zal strooien. Het is ééns maar nooit<br />

meer. Dat belooft hij zichzelf, zijn vrouw, zijn<br />

kinderen en iedereen die het maar horen<br />

wil. Eigenlijk ziet hij zichzelf als een jonge,<br />

maar keurige huisvader. Op zijn negentiende<br />

een eerste kind. Daarna nog twee. Nu is hij<br />

25 en staat op het punt zijn studie aan de<br />

hogeschool af te ronden. Studeren en een<br />

gezin onderhouden betekent sappelen.<br />

Dus is een goedkope scooter een mazzeltje.<br />

Te goedkoop, merkt hij bij de keuring als het<br />

kenteken geregistreerd staat. Heling is het<br />

oordeel van de politie. Tsja, misschien had hij<br />

het ook wel kunnen weten. Maar hij hoort<br />

er verder niks van. Na een shitdag op school<br />

rijdt hij in z’n Honda Civic naar huis. Hij is<br />

niet de enige die geïrriteerd lijkt. Een andere<br />

26›27<br />

weggebruiker en hij zitten elkaar in de weg.<br />

Opgestoken vingers. Uitstappen bij het<br />

stoplicht. Matten. Serginho: ‘Ik had niet<br />

mogen ontploffen. Maar ik had niet<br />

verwacht dat ze de oude zaak van de heling<br />

erbij zouden optellen. Jammer.’<br />

Serginho heling en verkeersgeweld<br />

• 58 uur taakstraf• parkaanleg en ­onderhoud


Over de arrestatie ‘Ik stapte uit en wilde de automobilist<br />

vragen wat hem mankeerde. Hij had het<br />

raampje al open en riep iets als kankerneger. Toen<br />

de politie kwam hebben ze ons uit elkaar moeten<br />

halen. Ik heb hem stevig geraakt, geloof ik.’<br />

Over zichzelf ‘Ik ben geen crimineel, zelfs geen<br />

opgewonden standje. Ik heb een nette opvoeding<br />

gehad en die geef ik mijn kinderen ook. Natuurlijk<br />

schaam ik me een beetje dat ik even het zwarte<br />

schaap van de familie ben.’<br />

Over de reclassering ‘Ik voel me niet thuis tussen<br />

al die jongens die al eens vastgezeten hebben.<br />

Maar ze behandelen je goed. De regels zijn strikt<br />

maar begrijpelijk. En ze lichten je van tevoren<br />

goed in over wat je te wachten staat.’<br />

Over de toekomst ‘Mijn eindscriptie is bijna af.<br />

Ik word gewoon vliegtuigingenieur. Bij de KLM<br />

of in het buitenland.’


Bureau BuiTenland<br />

Ze krijgen ook in<br />

het buitenland steun<br />

De wereld verandert voortdurend. Dat geldt voor maatschappelijke en staatkundige<br />

verhoudingen. Dat geldt ook voor criminaliteitsbestrijding en reclasseringswerk.<br />

<strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> heeft de coördinatie voor wat zich buiten de landsgrenzen<br />

afspeelt ondergebracht bij haar Bureau Buitenland. Suriname, de overzeese<br />

rijksdelen en de Balkan krijgen in 2007 bijzondere aandacht.<br />

Overzeese gemeenten. Zo start dat jaar op de valreep een project in Bonaire.<br />

Dat gebeurt desgevraagd. Het eiland kan wel wat steun gebruiken bij het op de<br />

rails krijgen van modern reclasseringswerk: methodisch, organisatorisch en<br />

administratief. Na een verkennende missie detacheert <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong><br />

enkele van haar medewerkers er een tijdje. Dan is al duidelijk dat ook het<br />

gevangeniswezen er investeert en dat de gebruikelijke ketensamenwerking een<br />

goede kans maakt. De Bonaire­missie anticipeert op staatkundige veranderingen,<br />

waarbij het eiland – net als St. Eustatius en Saba – een gemeente van <strong>Nederland</strong><br />

wordt. Bij Curaçao ligt dat bestuurlijk anders, maar de reclasseringsproblematiek<br />

verschilt niet wezenlijk. Ook daar heeft <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> een verkennende<br />

missie uitgevoerd en een plan van aanpak ontworpen. helpers staan in de<br />

startblokken, maar van overheidswege ontbreekt nog het financiële fundament.<br />

Suriname wil veiliger worden. Door gevangenissen te moderniseren, de<br />

reclassering te professionaliseren en alternatieve sancties en werkstraffen te<br />

ontwikkelen. De minister van Justitie van dat land vraagt <strong>Nederland</strong>se<br />

deskundigen om raad. Onder leiding van professor Anton van Kalmthout vinden<br />

werkbezoeken plaats en komt er een stevig advies tot stand. <strong>Reclassering</strong><br />

<strong>Nederland</strong>, het gevangeniswezen en Haagse beleidsambtenaren dragen hun<br />

steentje bij. Suriname heeft het voornemen uitgesproken om deze adviezen tot<br />

nieuwe praktijk te maken.<br />

Balkan broedt op vernieuwing. Langzaam maar zeker keert de rust terug in<br />

de voormalige oorlogsgebieden in Oost­Europa. Een daarmee ook de roep om<br />

aansluiting bij Westerse democratieën. Ook op het gebied van een veilige<br />

samenleving. Oude waarden en pikordes verdwijnen. Jonge academici pakken<br />

hun kans. Zij zoeken samenwerking met organisaties in andere Europese landen.<br />

Zo ondersteunt <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> de opbouw van zusterorganisaties in<br />

Roemenië, Kroatië en Servië. Door deskundigheid te leveren op het gebied van<br />

training, organisatie en management.<br />

Maar eerst en vooral houdt Bureau Buitenland zich bezig met<br />

reclasseringsbegeleiding van in andere landen gedetineerde <strong>Nederland</strong>ers.<br />

28›29<br />

■<br />

■<br />

■<br />

■<br />

■<br />

■<br />

In buitenland in de cel: 2627<br />

Aantal landen: 93<br />

Landen waar reclasseringsvrijwilligers werken: 46<br />

Bezochte gedetineerden: 1867<br />

Totaal aantal bezoeken: 7389<br />

Actieve vrijwilligers: 288


verslag raad van ToezichT<br />

De zaken staan<br />

behoorlijk op de rails<br />

De raad van toezicht heeft in z’n totaliteit een positief oordeel over strategie,<br />

aanpak en activiteiten in 2007. <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> heeft met overtuiging<br />

haar aandeel geleverd binnen het geheel van de strafrechtketen. Maar ook<br />

daarbuiten. De verdergaande professionalisering – als antwoord op de eisen<br />

vanuit de samenleving en steeds moeilijker dadergroepen – heeft ze voortvarend<br />

opgepakt. Als een organisatie draagt ze bij aan een veiliger samenleving. Ze zou<br />

echter, meer dan nu gebeurt, een grotere rol moeten spelen bij preventie, bij het<br />

in de kiem smoren van criminele carrières. Dat is een kwestie van zich op dat<br />

terrein actief profileren, maar die rol moet haar ook gegund worden. Door de<br />

samenleving, de politiek en de ketenpartners.<br />

De raad van toezicht is zeer te spreken over de wijze waarop bestuur en<br />

organisatie erin zijn geslaagd om het huishoudboekje op orde te krijgen. Zowel<br />

op het gebied van productie als van financiën. Overzichtelijk, toegankelijk en<br />

kloppend. Er is verstandig omgesprongen met het beperken van risico’s.<br />

En financiële en subsidieverzoeken zijn behoorlijk onderbouwd.<br />

De raad van toezicht adviseert de organisatie het maatschappelijk en vakinhoudelijk<br />

debat te blijven zoeken. Openheid en eerlijkheid, ook over tekortkomingen<br />

en incidenten, is de juiste opstelling. Dat geldt zeker in branches waar<br />

de gevolgen ernstig kunnen zijn, zoals de gezondheidszorg, maar ook politie­ of<br />

reclasseringswerk. In schuttersputjes wegduiken is contraproductief. Iedereen<br />

weet immers dat in alle organisaties wel eens wat fout gaat. Zo ook hier, waar<br />

mensen met mensen werken.<br />

De raad van toezicht blijft kritisch kijken naar de investeringen en de<br />

organisatorische last die vernieuwing van de automatisering met zich brengt.<br />

De complexiteit, koppelingen aan bestaande systemen, de wens tot decentrale<br />

beschikbaarheid van gegevens en strenge veiligheidsmaatregelen maken<br />

de ombouwoperatie ingrijpend. De afhankelijkheid van specialisten is wel<br />

eens zorgwekkend. Overigens speelt deze problematiek niet alleen bij de<br />

reclasseringsorganisaties, maar bij tal van andere organisaties, overheden<br />

en ondernemingen.<br />

De raad van toezicht is 6 april 2007 in functie gekomen. Zijn aantreden is<br />

een gevolg van een statutenwijziging per 2 februari. Tot dat moment was er<br />

een bestuursmodel met een algemeen bestuur en een directie. De nieuwe<br />

constructie kent een verantwoordelijke raad van bestuur (directie) en een<br />

raad van toezicht. Naast toezichthoudende taken adviseert deze en vervult<br />

de werkgeversrol. De raad van toezicht heeft in 2007 vijf keer vergaderd en<br />

op alle vragen een bevredigend antwoord gekregen. Ook zijn er afzonderlijke<br />

functioneringsgesprekken geweest met de directieleden.


aad van BesTuur en raad van ToezichT<br />

Raad van Bestuur<br />

Sjef van Gennip, algemeen directeur <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong><br />

Ferno Schneiders, directeur <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong><br />

Raad van Toezicht<br />

Voorzitter Ed Nijpels<br />

Financieel deskundige Leon Bovée<br />

Overige leden Joost van Dijk<br />

Roel van Gurp<br />

Anton van Kalmthout<br />

Margriet Meindertsma<br />

Anneke Nijenhuis<br />

Auditcommissie Leon Bovée<br />

Joost van Dijk<br />

Remuneratiecommissie Ed Nijpels<br />

Margriet Meindertsma<br />

Ed Nijpels heeft voorzitterschap per 24 mei 2007 aanvaard.<br />

Tot die datum nam Anton van Kalmthout deze functie waar.<br />

Functies en nevenfuncties in 2007<br />

Leon Bovée, Directeur vts Politie <strong>Nederland</strong><br />

■<br />

Lid van de Raad van Toezicht Stichting Hogeschool Avans<br />

Joost van Dijk, Lid van de Raad voor de Rechtspraak Den Haag<br />

■ Voorzitter Raad voor Rechtsbijstand in het ressort Amsterdam<br />

■ Voorzitter Tuchtcommissie (NMI)<br />

■ Lid­jurist Raad van Arbitrage voor de bouwbedrijven<br />

■ Voorzitter Curatorium Bijzondere Leerstoel Gefinancierde Rechtsbijstand UvA<br />

Sjef van Gennip, Algemeen directeur <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong><br />

■ Lid van de commissie van Bezwaar en Beroep bij de Raad voor Rechtsbijstand te Amsterdam.<br />

■ Voorzitter bestuur van de WOS, werkgeversorganisatie in de Sport.<br />

■ Lid van de raad van commissarissen bij Collegio, ‘Kennispraktijk voor de jeugdzorg’, adviesbureau.<br />

Roel van Gurp, Directeur/bestuurder van Stichting Kompaan, organisatie voor<br />

jeugdzorg in Midden­Brabant<br />

■ Lid Raad van Toezicht woningcorperatie Tiwos<br />

■ Lid Raad van Toezicht bibliotheek Midden­Brabant<br />

Anton van Kalmthout, Hoogleraar vrijheidsbeperking en vrijheidsbeneming<br />

aan de Universiteit van Tilburg<br />

■ Lid van de Committee for the Prevention of Torture and Inhuman and Degrading Treatment (CPT)<br />

van de Raad van Europa<br />

■ Lid van de Raad van Toezicht van de Twern<br />

■ Lid van de Raad van Toezicht van de Stichting Rechtsbijstand Asiel <strong>Nederland</strong><br />

■ Voorzitter van de Klachtencommissie van Ons Middelbaar Onderwijs (OMO)<br />

■ Lid Klachtencommissie politieoptreden in West­ en Midden­Brabant<br />

■ Lid Begeleidingscommissie Uitzettingen van de KMar<br />

■ Voorzitter Stichting Vrijplaats Tilburg<br />

30›31


Margriet Meindertsma, Lid fractie PvdA in de Eerste Kamer<br />

■<br />

■<br />

■<br />

■<br />

■<br />

■<br />

■<br />

■<br />

Voorzitter landelijke Vereniging van Toezichthouders in Woningbouwcorporaties<br />

Voorzitter Raad van Toezicht woningstichting PWS Rotterdam<br />

Lid Raad van Commissarissen Moes Holding B.V.<br />

Voorzitter Raad van Commissarissen woningcorporatie Nijestee Groningen<br />

Voorzitter Raad van Toezicht RIBW (Regionaal Instituut Begeleid Wonen), regio Zwolle<br />

Voorzitter Stichting Vrienden van de WRZV (stichting voor ondersteuning daklozen)<br />

Commissaris Nimwegen & Partners (organisatie­ en adviesbureau op terrein van bouwen en wonen)<br />

Commissaris woningstichting SWZ Zwolle<br />

Anneke Nijenhuis, Zelfstandig organisatie­ en opleidingsadviseur<br />

■<br />

■<br />

■<br />

■<br />

■<br />

■<br />

■<br />

■<br />

Lid bestuur Netherland Quality Agency (kwaliteitszorg in het HBO)<br />

Lid Raad van toezicht Kalorama<br />

Voorzitter Raad van Toezicht Conexus (openbaar en denominatief basisonderwijs Nijmegen/Heumen)<br />

Lid bestuur LUX­Nijmegen<br />

Lid bestuur SSBK (fondsenstichting sociaal­cultureel werk)<br />

Voorzitter bestuur Parochiële Caritas Millingen aan de Rijn<br />

Lid klachtencommissie Wilhelminahuis<br />

Lid bestuur Burgerplatform Millingen aan de Rijn<br />

Ed Nijpels, Commisaris van de Koningin in Fryslân<br />

■<br />

■<br />

■<br />

■<br />

■<br />

■<br />

■<br />

■<br />

■<br />

■<br />

■<br />

■<br />

■<br />

■<br />

■<br />

■<br />

■<br />

■<br />

■<br />

■<br />

■<br />

■<br />

Lid raad van Commissarissen Siers Groep BV<br />

Voorzitter Klimaatcentum Internationaal Rode Kruis<br />

Voorzitter Sena (stichting ter exploitatie van naburige rechten voor producenten en uitvoerenden)<br />

Voorzitter stichting Energie Prestatie Keur<br />

Voorzitter stichting Sterkin<br />

Voorzitter stichting PromoDE<br />

Voorzitter Ronald McDonald Kinderfonds<br />

Vice­voorzitter College van Toezicht Rijksuniversiteit Utrecht<br />

Voorzitter Stichting Garantiefonds Gerechtsdeurwaarders<br />

Voorziter Bestuur en Raad van Toezicht van de Raad voor Accreditatie<br />

Voorzitter Abe Bonnema Stichting<br />

Voorzitter Raad van Toezicht Kadaster<br />

Lid Raad van Toezicht Universitair Medisch Centrum Groningen<br />

Lid Raad van Commissarissen Peute Papierrecycling B.V.<br />

Lid Raad van Commissarissen DSB Groep N.V.<br />

Voorzitter Bestuur Stichting Milieu Centraal<br />

Voorzitter Regiegroep ‘Grijs Werkt’<br />

President­commissaris Maltha Recycling B.V.<br />

Voorzitter Taskforce huisvesting statushouders<br />

Lid commissie private financiering van infrastructuur<br />

Voorzitter Raad van Toezicht Tros<br />

Voorzitter Maatschappelijke Adviesraad van de Waddenacademie<br />

Ferno Schneiders, Directeur <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong><br />

■<br />

Geen


financiën en producTie<br />

Balans per 31 december 2007<br />

ACTIVA 31-12-2007 31-12-2006<br />

Vaste activa<br />

Immateriële vaste activa<br />

Ontwikkeling Software ­ 390.843<br />

­ 390.843<br />

Materiële vaste activa<br />

Gebouwen en terreinen 9.281.501 9.664.861<br />

Inventaris en apparatuur 1.334.601 1.225.773<br />

Vervoermiddelen 521.845 360.145<br />

11.137.947 11.250.779<br />

Financiële vaste activa<br />

Leningen u/g 80.931 90.950<br />

80.931 90.950<br />

Totaal vaste activa 11.218.878 11.732.572<br />

Vlottende activa<br />

Vorderingen<br />

Debiteuren 795.026 784.950<br />

SVG ­ 695.105<br />

Leger des Heils ­ 451.975<br />

Ministerie van Justitie 29.824 ­<br />

Voorschotten eigen personeel 65.708 76.647<br />

Vooruitbetaalde kosten 880.974 792.010<br />

Overige vorderingen 873.694 834.926<br />

2.645.225 3.635.614<br />

Liquide middelen<br />

Kas­ en banksaldi 28.394.646 25.073.744<br />

Deposito's 5.285.952 5.129.923<br />

33.680.598 30.203.667<br />

Totaal vlottende activa 36.325.824 33.839.281<br />

Totaal activa 47.544.702 45.571.853<br />

32›33


PASSIVA 31-12-2007 31-12-2006<br />

Eigen vermogen<br />

Algemene reserve SRN 5.769.428 5.676.420<br />

Egalisatiereserve 3.595.594 ­2.622.665<br />

9.365.021 3.053.754<br />

Voorzieningen<br />

Reorganisatie 2004­2005 6.243.764 8.100.311<br />

Personele voorzieningen 2.751.380 2.042.452<br />

Voorziening loonstijging CAO 2006 ­ 1.114.000<br />

Voorziening gratificaties 1.000.000 1.300.000<br />

9.995.144 12.556.763<br />

Langlopende schulden<br />

Latente verplichtingen 8.213.659 8.927.798<br />

Leningen O/G 103.383 ­<br />

8.317.042 8.927.798<br />

Kortlopende schulden<br />

Ministerie van Justitie 4.716.790 5.035.494<br />

Crediteuren 5.244.166 6.952.851<br />

Stichting Verslavingsreclassering GGZ NL (SVG) 120.184 ­<br />

Leger des Heils 165.721 ­<br />

Belastingen en premies sociale verzekeringen 1.953.560 2.373.968<br />

Schulden terzake pensioenen 876.498 817.503<br />

Vakantiegeld 2.557.837 2.253.566<br />

Verlofuren 2.953.667 2.562.552<br />

Overige kortlopende schulden 1.279.070 1.037.603<br />

19.867.495 21.033.538<br />

Totaal passiva 47.544.702 45.571.853


financiën en producTie<br />

Exploitatierekening 2007<br />

Baten<br />

Subsidie Min. van Justitie 112.085.099 96.720.235 100.016.568<br />

Bijdragen van derden 1.809.262 1.614.902 1.125.571<br />

Overige baten 2.275.577 670.000 2.032.081<br />

Totaal baten 116.169.938 99.005.137 103.174.219<br />

Lasten<br />

Personele lasten 93.037.781 83.519.632 80.245.336<br />

Afschrijvingen 1.415.127 1.214.717 1.160.227<br />

Huisvestingslasten 8.760.695 8.116.978 7.450.443<br />

Overige instellingslasten 7.948.962 9.469.970 9.363.066<br />

Totaal lasten 111.162.565 102.321.297 98.219.071<br />

Resultaat uit reguliere<br />

bedrijfsvoering 5.007.373 -3.316.160 4.955.148<br />

Financiële baten/lasten<br />

Financiële baten 1.317.590 200.000 793.997<br />

Financiële lasten 13.696 200 13.169<br />

Resultaat financiële<br />

baten en lasten 1.303.894 199.800 780.828<br />

Exploitatiesaldo 6.311.267 -3.116.360 5.735.976<br />

Uitsplitsing resultaat<br />

Bedrijfsresultaat 6.218.258 5.517.588<br />

Resultaat op eigen vermogen 93.009 218.388<br />

Exploitatiesaldo 6.311.267 5.735.976<br />

Honoraria<br />

2007 begroot 2006<br />

In 2007 is aan de algemeen directeur een salaris van € 160.583,– betaald.<br />

Aan de directeur € 115.126,–.<br />

Voor de honorering van de Raad van Toezicht is per 1 januari 2007 de regeling<br />

omgezet van vacatiegelden in een vast bedrag per jaar.<br />

■ voorzitter € 15.000,–<br />

■ financieel deskundige € 10.000,–<br />

■ overige leden € 8000,–<br />

34›35


Dienstverlening<br />

Kerntaken t.o.v. planning Van het totaal<br />

Diagnose en advies 79,0% 20,0%<br />

Begeleiding & Toezicht 110,0% 40,0%<br />

Taakstraffen 100,0% 40,0%<br />

Totaal 97,4% 100%<br />

Producten en diensten<br />

Algemeen<br />

Vroeghulpbezoeken: meteen na arrestatie 8.794<br />

Vroeghulpinterventies: begeleiding tijdens voorarrest 1.277<br />

Diagnoses: professionele inschatting risico’s 10.269<br />

RISc: toepassing recidive inschattings schalen 10.569<br />

Voorlichtingsrapporten: relevante gegevens op een rij 10.105<br />

Adviesrapporten: goed onderbouwde aanbevelingen 10.090<br />

Maatregelrapporten: bij psychisch of verslavingsprobleem 307<br />

Toezichten: vrijheden beperken, ander gedrag stimuleren 16.239<br />

Toeleidingen zorg: organiseren van noodzakelijke behandeling 2.794<br />

Gedragsinterventies: herstel sociaal gedrag 810<br />

Werkstraffen: straf als dienst aan de samenleving 29.858<br />

Leerstraffen: verplicht aanbod gericht op gedragsverandering 579<br />

Programma Terugdringen Recidive<br />

Diagnoses 25<br />

RISc 597<br />

Adviesrapporten 757<br />

Toezichten 193<br />

Toeleidingen zorg 114<br />

Gedragsinterventies 193


NAAR EEN VEILIGER SAMENLEVING<br />

www.reclassering.nl

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!