Download pdf - Reclassering Nederland
Download pdf - Reclassering Nederland
Download pdf - Reclassering Nederland
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Jaarverslag<br />
2007
Concept en tekst: Het Kantoor, Utrecht<br />
Fotografie: zelfportretten<br />
Beeldbewerking: Peter Oey, Utrecht<br />
Vormgeving: Studio Man & Muis, Eck en Wiel<br />
Druk: Avant gpc, Werkendam<br />
Begeleiding<br />
Afdeling Media & Communicatie<br />
Postbus 8215<br />
3503 re Utrecht<br />
www.reclassering.nl<br />
Dit verslag is een maatschappelijke verantwoording,<br />
geen formele. Getracht is de gegevens goed en<br />
toegankelijk te presenteren. Eventuele fouten<br />
kunnen niet leiden tot enige aansprakelijkheid<br />
van <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong>.<br />
2›3
Jaarverslag<br />
2007 zelfbeeld<br />
‘Ik kijk in de spiegel en zie voor me wat achter mij ligt’. Dat zei een dader. Hij had het<br />
ergens gelezen en vond dat passend. Mooi. Maar het omgekeerde is ook waar.<br />
Een eerlijk zelfportret zegt ook iets over de toekomst.<br />
<strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> is nadrukkelijk bezig met professionalisering. Van<br />
diensten, processen en medewerkers. Zo’n kwaliteitsimpuls begint met kritisch<br />
naar het eigen handelen te kijken. Soms doet zo’n blik in de spiegel pijn, vaak is<br />
het hoopgevend. In alle gevallen is het een belofte. We gaan het met z’n allen<br />
nog beter doen. In het belang van een veiliger samenleving.<br />
Het jaarverslag 2007 is onze kijk op het eigen functioneren. Mensenwerk. Werk<br />
met mensen. Met daders en verdachten. Ook voor hen is er in dit verslag ruim<br />
plek gemaakt. Ze hebben zichzelf geportretteerd. Geheel in eigen regie: plek,<br />
omstandigheden, accenten. Ze laten heel wat van zichzelf zien. Open en kwets<br />
baar. <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> hoopt dat zij het beste van hun toekomst maken.<br />
Door de regie over hun leven in eigen hand te nemen. Dat is en blijft hun<br />
verantwoordelijkheid.<br />
Sjef van Gennip<br />
Algemeen directeur
eclassering nederland<br />
Ze werken<br />
met professionals<br />
<strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> heeft ook in 2007 stevige stappen gezet in het verbeteren<br />
van haar organisatie en dienstverlening. De drang naar verdergaande professionalisering<br />
en doelmatigheid is onmiskenbaar. Onderaan de streep draait het<br />
echter om doeltreffendheid, om wat de samenleving merkt van de inspanningen.<br />
Dus zijn terugdringen van de misdaad en het vergroten van het veiligheidsgevoel<br />
maatgevend.<br />
Veiligheid begint bij voorkomen. <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> heeft dat als koers<br />
gekozen; het voorkomen van recidive en zo mogelijk het voorkomen van nieuwe<br />
criminelen. De voornemens van het kabinet liegen er overigens ook niet om. Op<br />
6 november 2007 gaat een veertig pagina’s tellende brief naar de Tweede Kamer.<br />
De regering wil verloedering, criminaliteit en overlast fors indammen. Uitgaande<br />
van de cijfers van 2002 moet de samenleving er in 2010 een kwart veiliger<br />
uitzien. Dus is samenwerking van alle betrokken partijen nodig. En moet het<br />
veiligheidsbeleid in de plaatselijke praktijk gestalte krijgen. Volgens het kabinet is<br />
ook veel heil te verwachten van de persoonsgerichte aanpak en het terugdringen<br />
van recidive. <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> voelt zich gesterkt in de ingeslagen weg.<br />
Niet alles is koek en ei. Een goed <strong>Nederland</strong>s gezegde meldt dat voor niets<br />
de zon opgaat. <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> laat dat op 31 augustus ook nog maar<br />
eens weten aan de Vaste Kamercommissie van Justitie. De aan alle subsidieontvangers<br />
opgelegde bezuinigingen hangen als een donkere wolk boven<br />
verbeterinitiatieven van de reclassering. In 2008 moet ze het met bijna drie<br />
miljoen minder subsidie doen, terwijl het Open baar Ministerie zo’n tien procent<br />
meer vraag aankondigt. <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> wil niet morrelen aan de<br />
kwaliteit van de dienstverlening. Ze schetst de Kamer leden daarom een<br />
doemscenario van wachtlijsten.<br />
Gewogen en akkoord bevonden. Zo is het oordeel van de Inspectie voor de<br />
Sanctietoepassing samen te vatten. Half mei houdt ze de unit Zwolle tegen het<br />
licht; een eenheid die een aardige afspiegeling van de actuele reclasserings praktijk<br />
te zien geeft. Het algemene oordeel is positief. Volgens de inspectie komt<br />
goed uit de verf dat het nieuwe accent op het delict en daarmee samen hangende<br />
gedrag ligt. Dat klinkt in alles door: in de werkmethoden, in de samenwerking<br />
met de rechterlijke macht en het gevangeniswezen en in de<br />
taakopvatting van de reclasseringswerkers.<br />
Adviezen zijn welkom. De inspectie heeft ook een aantal verbetersuggesties: over<br />
verdeling van de werkdruk, alcohol en drugscontroles, klanttevredenheid, afstemming<br />
met begeleiders van gestraften en coaching van nieuwe mede werkers. Begin<br />
september laat <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> weten deze aanbevelingen ter harte te<br />
nemen. Zij krijgen een plek in het herontwerp van advies en toe zicht taken of in<br />
interne processen en spelregels. Opleiding, coaching, intervisie en casuïstiek<br />
overleg krijgen hernieuwde aandacht. Ze maken zowel de zittende mede werkers<br />
als de nieuwe aanwas vertrouwd met verkregen inzichten en keuzes.<br />
4›5
Samen sterk. Het concept van het Veiligheidshuis heeft in 2007 verder voet aan de<br />
grond gekregen. Tegen het eind van het jaar zijn er al twee dozijn, neergestreken<br />
in grote en middelgrote steden, met een uitstraling naar het omliggende gebied.<br />
De bewindslieden van Justitie, minister Hirsch Ballin en staatssecretaris Albayrak,<br />
hebben de handen vol om de ene na de andere vestiging te bezoeken. En overal<br />
komen ze vertegenwoordigers van <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> tegen. Want net als het<br />
Veiligheidshuis houdt de reclassering zich bezig met het hele criminele traject:<br />
van dreigende misdaad, via straf en toezicht tot nazorg: preventie, repressie,<br />
reïntegratie. Binnen en buiten het Veiligheidshuis werkt de reclassering daarom<br />
samen met gemeenten, politie, openbaar ministerie, jeugd en zorg instellingen,<br />
scholen, kenniscentra, opvanghuizen, slachtofferhulp en gevangeniswezen.<br />
Navelstaren mag niet meer. Naar het oordeel van professionals in de<br />
strafrechtketen is <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> eind 2006 onvoldoende extern gericht.<br />
De representatieve steekproef leert daarnaast dat de ketenpartners waardering<br />
hebben voor de betrokkenheid, de samenwerking en de meer zakelijke dienstverlening.<br />
Hun rapportcijfer is gemiddeld 6,6. Het Openbaar Ministerie en de<br />
rechtbanken gaan met 7,2 daarbij aan kop. En het gevangeniswezen is hekkensluiter:<br />
6,1. Het grote publiek geeft <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> een 6,5. Met als<br />
kanttekening dat drie op de tien ondervraagden geen cijfer wil geven. Niet<br />
verwonderlijk als 28 procent spontaan geen enkele taak van de reclassering kan<br />
noemen. Alle reden om in 2007 de imagozeilen bij te zetten. Volgens het<br />
vertrouwde adagium: ben goed en draag dat ook uit.<br />
Eigen podium. Voor de professionele partners lanceert <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> het<br />
makkelijk zapbare magazine ’10 minuten’, een snelle tocht langs actualiteit en<br />
reclasseringsacties. Maar ook een podium voor politiek en wetenschappers. In het<br />
eerste nummer noemt Aleid Wolfsen, justitie woordvoerder PvdA in de Tweede<br />
Kamer, goede reclassering een maatstaf voor de kwaliteit van de samenleving. ‘Met<br />
pleidooien voor een goede begeleiding van criminelen word je overigens niet<br />
populair. Maar moedige bestuurders trekken zich daar niets van aan. Dat geldt<br />
landelijk, maar ook regionaal en plaatselijk.’ Dat plaatselijk hing al in de lucht: een<br />
paar maanden later stapt hij over naar het burgemeesterschap van Utrecht.<br />
■ Onderzoek. 30 augustus. Suggesties voor onderzoek aan de Inspectie voor de<br />
Sanctietoepassing: effectiviteit aanpak veelplegers, bij 18 jaar breuk in aanpak criminele<br />
jongeren, reïntegratie na detentie door verantwoordelijke gemeenten, positie illegalen<br />
in het strafrecht.<br />
■ Specialisten. De advies en toezichttaken zijn vanaf 1 januari in het hele land<br />
gescheiden. Regio Amsterdam voert de taakspecialisatie meteen inhoudelijk verder<br />
door: tbs, jong volwassenen, justitiële nazorg.<br />
■ Klachten. Naar aanleiding van inspectierapport gaat op 12 februari een brief naar de<br />
minister. De voorlichting over de klachtenregeling blijft ongewijzigd: bij eerste contact<br />
een folder, indien mogelijk en gewenst mondelinge toelichting. Bij concrete klachten<br />
altijd verwijzing naar de regeling.<br />
■ Goed gedrag. Op 12 maart brief aan de Vaste Kamercommissie over verstrekken aan<br />
zedendelinquenten van Verklaring omtrent het Gedrag. Bij recente duidelijk<br />
vastgestelde ontsporingen is geen recidiveadvies reclassering nodig.<br />
■ Werkdruk. De Inspectie voor de Sanctietoepassing stelt vast dat door scheiding van<br />
advies en toezichttaken de werkdruk wel eens hoog uit kan vallen. Onderlinge<br />
verschuivingen zijn immers niet meer mogelijk.
Ze heeft klappen gehad.<br />
Letterlijk en figuurlijk. Van haar eerste man,<br />
van het leven. Na zeventien jaar huwelijk<br />
vluchten zij en haar dochter het huis uit.<br />
Met één plastic zak met spullen. De tweede<br />
relatie duurt weer zeventien jaar. Dan is de<br />
koek op. Haar man gaat aan de haal met de<br />
dochter van haar vriendin, nog geen twintig.<br />
Weer verlaat ze de zekerheid van haar huis.<br />
In de war. Geen baan. Haar eigen dochter ligt<br />
inmiddels compleet in de kreukels. Mislukt<br />
in de lesbische liefde. Een vorm van ADHD.<br />
Borderlinepatiënt. Wiet roken om rustig<br />
te worden. Ze klopt bij moeder aan. Woont<br />
er in feite hele dagen en nachten. Neemt<br />
haar mee om wiet te knippen. Drie keer, met<br />
tussenpozen van een paar jaar. En alledrie de<br />
keren valt de politie binnen. Ivonne: ‘Ik deed<br />
het voor mijn dochter, niet voor geld. Ik<br />
voelde me geen crimineel. Maar dan nemen<br />
ze vingerafdrukken en een foto. Ze stoppen je<br />
6›7<br />
Ivonne (63)<br />
‘Ik blijf een<br />
vrolijk mens’<br />
twee nachten in de cel. Dan besef je pas echt<br />
dat het niet mag. Tot hier en niet verder.’<br />
Ivonne vroeghulp · werkstraf en deel voorwaardelijk<br />
· psychologische begeleiding · reclasseringstoezicht
Over de dochter ‘Ze maakt me verwijten. Dat ik<br />
geen arm om haar heen kan slaan bijvoorbeeld.<br />
Maar ondertussen heeft ze in elke deur wel een<br />
deuk geschopt. Hulp ver leners zeggen dat ik<br />
eindelijk eens die navelstreng moet doorknippen.’<br />
Over de arrestatie ‘Je hart staat stil. De eerste keer<br />
was ik koud binnen toen de politie met een<br />
stormram door de deur denderde. En de laatste<br />
keer hoorden we hollende voetstappen op het<br />
dak. Je ziet jezelf al achter de tralies.’<br />
Over de reclassering ‘Ze hebben me uit de politiecel<br />
gehaald. Ze vonden dat ik daar niet hoorde. Ik<br />
moest er zijn voor mijn dochter met haar<br />
problemen. Maar ik moest zelf ook hulp<br />
accepteren. Hun rapport was mijn redding.’<br />
Over de toekomst ‘Ik heb een uitkering. Dat is geen<br />
vetpot. Maar het lukt. Ik drink een kopje koffie,<br />
lees de krant, wandel, praat met vriendinnen.<br />
Soms doe ik wat leuks, soms…’
vroeghulp en advies<br />
Ze gaan snel en<br />
goed de molen in<br />
Een goed begin is het halve werk. <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> biedt daarom steeds vaker<br />
lokaal ondersteuning bij het stevig in de kuif pakken van jeugdige lastpakken.<br />
Ze helpt voorkomen dat in huiselijke kring de tweede klap valt, soms zelfs de eerste.<br />
Ze geeft een forse kwaliteitsinjectie aan haar adviezen. En ze zorgt dat ze daders en<br />
hun geschiedenis scherper in kaart heeft.<br />
De start moet deugen. Een frisse kijk en een verse aanpak kunnen wonderen<br />
doen. Daarom hebben de reclasseringsorganisaties hun service en adviespraktijk<br />
helemaal op de schop genomen. Per 1 januari 2007 is er in elk arrondissementsparket<br />
een eigen <strong>Reclassering</strong>sbalie. Een vast aanspreek en verdeelpunt. Korte<br />
lijnen, makkelijk en snel. De drie samenwerkende reclasserings organisaties<br />
hebben dat in korte tijd op negentien plekken voor elkaar gebokst. Daaraan<br />
gekoppeld is een scheiding doorgevoerd tussen advies en uitvoerings taken.<br />
In januari beginnen ze ook met het herontwerp van hun advisering. Inhoudelijk<br />
en procesmatig. Een ingrijpend proces, waarmee ze hun klantgerichtheid en<br />
verander bereidheid tonen. Met dank aan de veerkracht en inzet van de betrokken<br />
medewerkers.<br />
Het doel is helder. Kort en goed komt dat neer op: meer kwaliteit en tijdwinst.<br />
Dat geldt zowel voor het proces als voor de producten. Diagnoses en adviezen<br />
worden gebruiksvriendelijker en eenduidiger. De opdrachtgevers bij het Openbaar<br />
Ministerie, de rechters en het gevangeniswezen moet meteen duidelijk zijn<br />
welk vlees ze in de kuip hebben. Geen lange epistels, geen noodzaak om twee<br />
keer te lezen, geen geheimtaal of wollig woordgebruik. Dat is mooi meegenomen<br />
in een wereld van steeds complexere daders en forse mis stappen. Met méér<br />
mensen die het pad compleet kwijt zijn door kort sluitingen in hun hoofd,<br />
verslavende middelen, traumatische ervaringen, onmogelijke opvoedingen of<br />
verkeerde vrienden. Met méér mishandeling, moord, groeps geweld, seksuele<br />
buitensporigheid of andere maatschappelijke onverteer baarheid. Tegen dat decor<br />
pakken de reclasseringsorganisaties de uitdaging op om te vereenvoudigen.<br />
Zonder aan betrouwbaarheid in te boeten.<br />
Het is een strijd op meerdere fronten. Snelle diagnoses als het kan. Dieper<br />
graven als het moet. Beknopte rapporten wanneer die volstaan, meer tekst en<br />
nuance als het maken van een juiste keuze daarom vraagt. Vaste en herkenbare<br />
formats bovendien. Geen twintig verschillende, maar twee: een beknopt en een<br />
uitgebreid advies. Verder heldere spelregels over instroom, doorlooptijden en<br />
terugkoppeling. Weg met bureaucratische obstakels. En – als fundament onder<br />
het verbetertraject – deskundigheidsbevordering. Dat vraagt om tijdig inge schakelde<br />
medewerkers die zelf vorm geven aan de nieuwe praktijk en zich de bijbehorende<br />
vaardigheden eigen maken. De samenwerkende reclasseringsorganisaties<br />
nemen op al deze fronten hun eigen verantwoordelijkheid. Ze<br />
zetten de verbeteringen al in de steigers voordat er financiële rugdekking van<br />
het ministerie van Justitie is. Op 25 juni gaat een samenhangend projectplan<br />
met subsidieverzoek richting Den Haag. Er komt groen licht en in september<br />
start de uitvoering.<br />
8›9
Daders in beeld. Ook op het digitale front zit de reclassering in 2007 niet stil. Op<br />
27 februari valt het besluit om de informatiestromen rond daders en verdachten<br />
op geheel nieuwe leest te schoeien. Beter aansluitend bij vernieuwde werkprocessen.<br />
Actueel en compleet. Uitnodigend en gebruiksvriendelijk. Dienstbaar<br />
aan een goede verantwoording: acties, tijdstippen, namen. Via het web<br />
benaderbaar, maar streng beveiligd. Koppelbaar aan systemen en program ma’s<br />
van ketenpartners. In staat om uit de optelsom van daderhistories waarde volle<br />
managementinformatie te destilleren. Alles bij elkaar een ingrijpende operatie<br />
die tot 2010 gaat duren. Het is een miljoenenkostend bouwpakket, met steeds<br />
nieuwe modules die worden bijgeschakeld. Op 3 september zijn alle plannen<br />
rond en noodzakelijke stappen in kaart gebracht.<br />
Eerste hulp bij geweld. In actie komen als de wond nog open ligt. Die beeldende<br />
beschrijving past bij de aanpak van huiselijk geweld. In Noord<strong>Nederland</strong> doet<br />
<strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> in 2007 mee aan het proefproject waarbij de burgemeester<br />
daders een huisverbod oplegt. Bij een geweldsexplosie, maar zelfs al bij<br />
de dreiging ervan. Preventie. Een afkoelingsperiode van tien dagen. Zo nodig te<br />
verlengen tot vier weken. Controle op naleving van het verbod en begeleiding<br />
van de dader zijn essentieel. In de Noord<strong>Nederland</strong>se pilot, maar ook in de<br />
toekomstige praktijk van huisverboden.<br />
Veel verborgen leed. Naar schatting doen zich jaarlijks 450.000 incidenten in de<br />
privésfeer voor. De proef met huisverboden omvat de stad Groningen en een stuk<br />
of vijf plattelandsgemeenten. Uiteenlopende omstandigheden dus. Bijzonder is<br />
ook de begeleiding van iedereen die bij het huiselijk geweld betrokken is: slachtoffers,<br />
gezinsleden, daders. Inzet van de reclassering met haar dader deskundigheid<br />
en systematische inschatting van risico’s komt goed van pas. Als de Eerste<br />
Kamer zich 20 november over het betreffende wetsvoorstel buigt, zijn er dan<br />
ook enkele partijen die betreuren dat voor de reclassering geen verplichte rol is<br />
weggelegd. De betrokken bewindspersonen wijzen op de goede ervaringen in<br />
Groningen. De praktijk zal leren of gemeenten tot inhuur van extra deskundigheid<br />
overgaan. Op tal van plekken in het land legt <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong><br />
daartoe contacten.<br />
■ Crash. Het bestaande Client Volg Systeem slaat 9 juli op tilt. Medewerkers kunnen<br />
soms niet inloggen. De storing duurt meerdere weken.<br />
■ Strenger. Vanaf april gebeurt in Amsterdam het toezicht op alle jong volwassenen volgens<br />
de strenge regels van ITB, intensieve trajectbegeleiding.<br />
■ Veilige buurten. Preventief toezicht op overlast gevende jongeren in Slotervaart en enkele<br />
andere Amsterdamse stadsdelen. Samenwerking met straatcoaches en buurtvaders.<br />
■ Privacy. De Inspectie voor de Sanctietoepassing oordeelt positief over de aanwezigheid van<br />
een privacyreglement in de praktijk rond dadergegevens.<br />
■ Lik op stuk. 10071 keer komt <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> meteen na aanhouding van een<br />
verdachte in actie. Met de zogeheten vroeghulp.<br />
■ Juiste persoon. De reclassering adviseert op 24 mei de minister van Justitie over een<br />
wetsvoorstel om de identiteit van daders en verdachten vast te stellen: met<br />
vingerafdrukken en documentscanners.<br />
■ Uitbreiding. RISc, het instrument om risico’s vast te stellen, blijft in ontwikkeling. Er zijn<br />
modules in de maak voor tbsers en daders van zedenmisdrijven en huiselijk geweld.<br />
■ Balies nog beter maken. In het voorjaar houdt TNO de praktijk van de <strong>Reclassering</strong>sbalies<br />
tegen het licht. Er is waardering, maar er zijn ook verbetermogelijkheden: van<br />
automatisering en informatiestromen tot beter overleg met opdrachtgevers. Bijzondere<br />
aandacht vraagt een betere samenwerking tussen balies en gevangeniswezen.
Zijn leven ligt in duigen.<br />
Hij heeft de neiging zichzelf te vernietigen. Het<br />
begint als kind, maar dat gaat niemand wat<br />
aan. Dan, als jongeman, rijdt hij op een fatale<br />
avond naar huis. Slecht zicht, tegenligger met<br />
scherpe koplampen, een fietser zonder licht.<br />
Uit het niets: een klap. De man sterft in zijn<br />
armen. Diens vrouw is zwanger. Zes jaren later<br />
duwt ze Jelle tijdens de kermis een kind in de<br />
armen. De moordenaar van zijn vader moet<br />
maar even op het jochie passen. Hij geeft geen<br />
krimp: een echte binnenvetter. Ook over het<br />
vonnis horen ze hem niet: dood door schuld.<br />
Oneerlijk! Maar ja, alles in het leven is shit.<br />
Die gedachte draait rondjes in zijn hoofd.<br />
Totdat hij een pistool koopt en om zich heen<br />
gaat schieten. Als een gek. Niemand raakt<br />
gewond. Twintig jaar gaat het vervolgens<br />
goed. Een vrouw, een mooi huis, een eigen<br />
transportbedrijfje. Een scheiding. Een nieuwe<br />
– hopeloze – relatie. Zie je wel: hij is niet voor<br />
het geluk geboren. Jelle: ‘Ik vluchtte in werk,<br />
antidepressiva en drank. Totdat het jochie,<br />
inmiddels 18, me moordenaar noemde. De<br />
stoppen sloegen door. Ik pikte het jachtgeweer<br />
10›11<br />
Jelle (42)<br />
‘Ik houd niet<br />
van mezelf’<br />
van mijn vader. Ik was een tijdbom.’<br />
Jelle vervroegd uit detentie • aan de enkelband<br />
met satellietcontrole • psychiatrische hulp • woont, werkt<br />
en krijgt begeleiding in Exodushuis
Over de arrestatie ‘Ik was een tijdbom. Het hoefde<br />
voor mij niet meer. Ik zwaaide met het geweer.<br />
Van mij mocht het arrestatieteam me afknallen.<br />
Ze voelden zich bedreigd, maar schoten niet.’<br />
Over de reclassering ‘De gevangenis lost niks op.<br />
Daar kom je mensen tegen die trots vertellen dat<br />
ze iemand hebben omgelegd. Ik had hulp nodig.<br />
Die krijg ik. Er is elke week contact met de<br />
reclassering. Ze weten wat ze aan me hebben.’<br />
Over zichzelf ‘Zelfs in een stad met honderdduizend<br />
mensen voel ik me verdomd alleen.<br />
Stuurloos. Verdrietig. Ik word wel eens moe van<br />
mezelf, want ik heb ook innerlijke kracht. Maar<br />
dan wordt alles weer donker…’<br />
Over de toekomst ‘Mijn huis staat te koop. Ik wil<br />
weg uit die omgeving. Daar is teveel gebeurd.<br />
Ik moet weer leren van mezelf te houden.<br />
Eigenlijk wil ik gewoon huisje, boompje, beestje.’
ToezichT<br />
Ze voelen<br />
controle en hulp<br />
Toezicht is geen leiband. Elk incident is er een teveel. Zeker als daar een dode of<br />
gewonde bij valt. Maar de reclassering heeft daders niet aan een touwtje. En zelfs<br />
als ze met een enkelband lopen en satellieten hen in de gaten houden, kunnen ze in<br />
de fout gaan. Maar gebrekkige spelregels, slordigheid of het niet nakomen van<br />
werkafspraken mogen nooit de oorzaak zijn. Schokkende voorvallen in 2006 hebben<br />
de reclassering aangespoord om het zekere voor het onzekere te nemen. Ze houdt<br />
alle toezichten extra onder de loep en repareert tekortkomingen. Ondertussen zet ze<br />
ook nog een moderniseringsslag in werking.<br />
Snel en grondig. Op 1 februari stuurt de reclassering een plan van aanpak naar de<br />
verantwoordelijke minister. Doorlichting van alle lopende toezichten, de meest<br />
risicovolle het eerst. Vonnis, bijzondere voorwaarden, diagnose, aanwijzingen,<br />
aanpak, toezichtovereenkomst, evaluatie; de onderzoekteams halen alles uit de<br />
kast. Via dossieronderzoek en procesanalyses. Een grote schoonmaak, waaraan<br />
ook de stofkam te pas komt. Op 1 juni ontvangt staatssecretaris Albayrak de<br />
eerste conclusies, op 21 juni het complete rapport.<br />
Het begint met duidelijkheid. Er zijn 15.173 toezichten bekeken. Daarvan<br />
zitten er 1701 wel in de computer maar er is nog niets mee gebeurd. Van de<br />
lopende zaken is met 80 procent helemaal niets mis. Bij 23 procent liggen de<br />
afspraken niet vast in het centrale computersysteem. Vaak zijn er wel afspraken<br />
en activiteiten. Dus niet geformaliseerd, maar wel controleerbaar. Tien procent<br />
van alle dossiers zijn nog eens onder ogen van het management gebracht. In vijf<br />
procent was er inderdaad iets niet in orde. De noodzaak tot verbetering is daarmee<br />
nog eens onderlijnd. De massale doorlichting heeft daarbij een driedubbel<br />
effect. Alle betrokken medewerkers zijn alerter op het registreren en naleven van<br />
afspraken. Het management beschikt over meer informatie om te sturen. En de<br />
lacunes of missers vertellen wat in een nieuwe aanpak van het toezicht moet<br />
worden dichtgespijkerd.<br />
Flinke klus. In twee jaar tijd is het aantal toezichten gestegen van 10.600 naar<br />
15.000. Meer zware gevallen: geweld en zedenmisdrijven. Minder delicten in de<br />
sfeer van verkeer of geld. De toename en de verandering van het daderbestand is<br />
in 2006 voor de reclassering aanleiding tot het herontwerpen van haar toezichten.<br />
De screening geeft de kwaliteitsslag een flinke duw voorwaarts. De<br />
eerste contouren dienen zich aan: intensiever, consequenter in de uitvoering,<br />
meer gestandaardiseerd. Op 26 september gaat een uitgewerkt plan ‘Redesign<br />
Toezicht’ naar het ministerie van Justitie: 48 pagina’s doortimmerde toekomstmuziek.<br />
Met kwaliteitscriteria, doelstellingen per stakeholder, meetbare<br />
resultaten, betrokkenheid van opdrachtgevers, inschakeling van wetenschappers<br />
en een planning. In 2009 kan de klus geklaard zijn. Het devies is: niet getreuzeld,<br />
wel zorgvuldig.<br />
Vereenvoudiging. De vernieuwingen op het gebied van diagnose en advies<br />
klinken door in het toezicht nieuwe stijl. Afhankelijk van de risicodiagnose komen<br />
er drie toezichtvarianten. Voor iedereen overzichtelijk en duidelijk. Bij groot risico:<br />
intensieve begeleiding, weinig vrijheden, vaak controle, veel inzet van onder<br />
12›13
steunende technieken. Bij het laagste risicoprofiel kan de reclasserings werker de<br />
teugels wat meer laten vieren. Maar afspraak blijft afspraak. Duidelijk, eenduidig<br />
en gestructureerd reageren bij overtredingen is onderdeel van de nieuwe aanpak.<br />
Waarschuwen en dan kijken of extra controle, zorg of inscha keling van de politie<br />
nodig is. Ook daar levert de professional – binnen kaders – maatwerk.<br />
Toezicht is hot. De politiek heeft er volop aandacht voor. Zo ook de Vaste Kamercommissie<br />
van Justitie. Op 5 september buigt ze zich over de moderniseringsoperatie.<br />
Dan heeft ze net een brief ontvangen waarin <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong><br />
nog even wat feiten op een rijtje zet. Toezicht is een strafrechtelijke ingreep.<br />
Deze kent altijd de combinatie van controle en begeleiding. Volgens de<br />
reclassering begint goed toezicht snel: binnen twee werkdagen een gesprek.<br />
En dan de eerste maand face to face gesprekken. Die zijn nodig om de risico’s<br />
in te schatten, het toezichtcontract op te stellen en de begeleiding te starten.<br />
Bij de risicovolle dadergroepen – en dat zijn er steeds meer – is gedurende<br />
langere tijd de lijst langer: huisbezoeken, telefonische contacten, gesprekken met<br />
familie of werkgever, overleg met het Openbaar Ministerie, controle op alcohol of<br />
drugs en het registreren van dit alles. Volgens de vergoeding is daarvoor 30 uur<br />
per half jaar beschikbaar: een dik uur per week.<br />
Kale straf is jammer. Toch dreigt dat voor mensen die in eigen huis hun straf<br />
mogen uitzitten. Iets tussen de gevangenis en de werkstraf in. De minister van<br />
Justitie lijkt de uitvoering voorlopig nog op het bordje van de gevangenisdirecties<br />
te leggen. Op 4 juli steekt de reclassering haar vinger op om hierbij een stevige<br />
rol te spelen. Daarbij noemt ze een handvol argumenten. Ze heeft ervaring met<br />
het inschatten van risico’s. Van de werkstraffen heeft ze een succes gemaakt. Ze<br />
is gewend toezicht rijker in te vullen dan enkel met controle. Haar herontwerp<br />
toezicht is probleemloos te gebruiken. In al haar werk spelen reïntegratie en<br />
terugdringen van recidive een rol. En het is juist de bedoeling om deze straf te<br />
richten op daders die vatbaar zijn voor gedragsverandering.<br />
■ Schril contrast. Twintig uur toezicht per week. Dat is het gemiddelde lekenoordeel over de<br />
noodzakelijke begeleiding van daders. Onderzoeksbureau Van Kempen tilt dat boven water.<br />
De reclassering moet het met iets meer dan een uur toezicht per week stellen.<br />
■ Oordeel. De Inspectie voor de Sanctietoepassing heeft het doorlichten van de toezichten<br />
door de reclassering getoetst. Ze vindt het waardevol en passen binnen de kwaliteitsslag<br />
die de reclassering aan het maken is.<br />
■ Redesign. Op 28 maart start het programmateam dat zich bezighoudt met het herontwerp<br />
van het toezicht. Screening van lopende toezichten en het ontwikkelen van een projectplan<br />
voor de toekomst gaan hand in hand.<br />
■ Extra ruimte. <strong>Reclassering</strong>sorganisaties nemen in 2007 de uit en ombouw van tbstoezichten<br />
ter hand. Het kabinet heeft op de valreep van 2006 besloten de beschikbare tijd<br />
te verviervoudigen: van 30 naar 120 uur.<br />
■ Aangeklede straf. De Raad voor de Strafrechtstoepassing heeft geadviseerd over<br />
thuisdetentie. Deze strafvorm ziet hij wel zitten. Hij keert zich echter tegen het kale<br />
karakter. Begeleiding, scholing, deelname aan het arbeidsproces en gedragstrainingen<br />
horen erbij. Zo’n verlanglijstje heeft <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> ook naar de minister gestuurd.
Erik (38)<br />
‘Ik kijk nu eerlijk<br />
naar mezelf’<br />
Hij heeft zijn geloof hervonden.<br />
In zichzelf, in de toekomst, in God. Hij voelt<br />
zich herboren. Zijn oude persoonlijkheid ligt<br />
op het kerkhof, al steekt de mooiprater nog<br />
wel af en toe de kop op. Grinnikend geeft hij<br />
dat toe. Als hij achterom kijkt, kan hij nog<br />
steeds niet geloven wat hem is overkomen.<br />
Sterker: wat hij heeft gedaan. Hij is jong,<br />
veelbelovend, manager, twee auto’s, vier<br />
keer per jaar op vakantie. Thuis heeft hij een<br />
vrouw en een juweel van een dochter. En dan<br />
is er nog die prille tiener, zijn stiefdochter.<br />
Daar gaat het mis. Misbruik sluipt de relatie<br />
binnen. Stopt ook. Maar anderhalf jaar later<br />
stort het meisje haar hart uit bij een vriendje.<br />
De hel breekt los. In twee weken voorarrest<br />
verliest hij zeventien kilo. Zijn huis mag hij<br />
niet meer in, zijn eigen kind niet meer zien.<br />
Zijn familie wil hem niet meer kennen. Weg<br />
baan. Op advies van z’n reclasseringswerker<br />
gaat hij in therapie. Erik: ‘Ik zei tegen God<br />
dat hij nu maar eens moest helpen, als hij<br />
bestond. Ik heb hem gevonden. Net als mezelf.<br />
Maar daarvoor moest ik eerst alles kwijt zijn.’<br />
14›15<br />
Erik na arrestatie vroeghulp • adviesrapport • toezicht •<br />
tweeënhalf jaar verplichte therapie • succesvol afgerond
Over de arrestatie ‘Ik heb de hele nacht op mijn<br />
motor rondgereden. Zal ik er een einde aan<br />
ma ken? Of ben ik een vent en leef met mijn<br />
verlies? Toen ik me bij de politie meldde,<br />
wilden ze me eerst niet arresteren. Er was<br />
geen aangifte gedaan.’<br />
Over de stiefdochter ‘Ik zou haar graag vertellen<br />
hoeveel het me spijt. Een tiener op zoek naar<br />
haar grenzen. Ik had haar moeten helpen die te<br />
ontdekken en te bewaken. Maar juist ik ben<br />
erover heen gegaan. Onvergeeflijk.’<br />
Over de reclassering ‘In de politiecel zagen ze een<br />
wanhopig, slachtofferig dadertje. Nu, tweeënhalf<br />
jaar later, kunnen ze afscheid nemen van iemand<br />
die weet wat hij misdaan heeft. En ik heb, misschien<br />
voor het eerst, vertrouwen in mensen.’<br />
Over de toekomst ‘Ik heb allerlei plannen. Eerst<br />
catering, maar ik droom van een opvang voor<br />
exgedetineerden zoals ik. Uitgekotst, schuldig,<br />
schuldbewust, maar vooral alleen. Een plek waar<br />
ze zichzelf terug kunnen vinden.’
inTervenTies<br />
Ze trainen voor<br />
een doorstart<br />
Trainingen moeten vóór alles doeltreffend zijn. Vaak vormen ze een onmisbaar<br />
onderdeel van het toezicht. Gedragsverandering is in alle gevallen het doel.<br />
De reclassering streeft ernaar om dat ook wetenschappelijk aan te tonen. Dat leidt<br />
bijna automatisch tot een betere band met de wereld van het hoger onderwijs en<br />
onderzoek. Niet alleen bewezen succesvolle trainingen zijn de vruchten, ook het<br />
opleiden van reclasseringsspecialisten en kritisch onderzoek komen eruit voort.<br />
Risico’s indammen is de kunst. Het is de kern van het reclasseringsvak.<br />
Het wetenschappelijk gefundeerde instrument RISc, de Recidive Inschattings<br />
Schalen, wijst ook dit verslagjaar de weg naar straf, controle, begeleiding, training<br />
of zorg. Meestal naar een combinatie van maatregelen. Met als doel een gedragsverandering.<br />
Merkbaar. Aantoonbaar. Juist om dat zeker te stellen, heeft de<br />
reclassering stevig gesneden in haar dienstenaanbod.<br />
Snoeien doet bloeien. Geen eindeloze menukaart aan trainingen. Overzichtelijk<br />
en effectief. Dat is, kort en goed, de filosofie achter de aanpak van de trainingen;<br />
gedragsinterventies, zoals ze in het vakjargon heten. Een speciale erkenningscommissie<br />
toetst methodiek en resultaten wetenschappelijk. De theorie, maar<br />
ook de praktische uitvoering. In december 2007 is de eerste officiële erkenning<br />
een feit: CoVa, Cognitieve Vaardigheden. Andere staan op de drempel van officiële<br />
toelating. Bijvoorbeeld: leefstijltraining voor verslaafden, arbeidsvaardigheden,<br />
agressieregulatie en terugvalpreventie verslavende middelen.<br />
Denken is te leren. Volgens de bedenkers van de CoVamethodiek is het net<br />
zoiets als fietsen of zwemmen. Snappen hoe het werkt en vervolgens veel<br />
oefenen. Doordat de wetenschap zich met de trainingen bemoeit, krijgen nieuwe<br />
inzichten ruim baan. Iemand kortlopend bijspijkeren verliest terrein. Ombouwen<br />
van gedrag is intensief en vraagt tijd. Meer dan twintig bijeenkomsten in het<br />
geval van de CoVa. Bovendien zijn gespecialiseerde trainers nodig. Met een<br />
certificaat. Het duurt dan ook nog wel tot 2010 voordat er een landelijk dekkend<br />
aanbod is. Rechters en gevangenisdirecties moeten ook de routine ontwikkelen<br />
om de juiste strafbepalingen en strafduur op te leggen: lang genoeg voor waardelijk<br />
om de training ook af te maken. Eén troost: zestig procent van de delictplegers<br />
heeft moeite met een goed geordend denkproces. Aanbod genoeg dus.<br />
Ook praktijklessen tellen. De wetenschappelijke toets van de erkennings commissie<br />
vraagt om een meerjarige systematische ontwikkeling van een trainingsmethodiek.<br />
Degelijk, maar <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> wil ook kunnen inspelen op<br />
actuele maatschappelijke vragen. Dat kan met trainingen die weliswaar niet<br />
wetenschappelijk bewezen zijn, maar in de praktijk hun nut bewijzen. Zo begint<br />
bijvoorbeeld in het najaar Amsterdam met de ontwikkeling van een speciale<br />
training. Deze moet terugkerend geweld tegen homo’s helpen voor komen. De<br />
aanpak gebeurt in samenspraak met het Openbaar Ministerie en het COC.<br />
Kruisbestuiving neemt toe. De reclassering heeft de wetenschap ontdekt. En<br />
vice versa. Dat werpt vruchten af bij de trainingen, maar ook bij opleidingen en<br />
kwaliteitsbewaking. Zo steunt ze het ontstaan van lectoraten en onderzoeks<br />
16›17
groepen aan hogescholen. Ook heeft <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> mede aan de wieg<br />
gestaan van de HBOminor ‘Werken in een gedwongen kader’. In september gaat<br />
deze op vijf hogescholen van start. Zo’n 120 studenten kiezen ervoor. Potentiële<br />
reclasseringswerkers. Zij leren dat vrijwillige hulpverlening niet altijd het<br />
gewenste resultaat heeft. Dat er weerstanden te overwinnen zijn. Dan is het tijd<br />
voor de combinatie van drang en dwang, van begeleiding en controle.<br />
Kritische blik is welkom. Op 17 december sturen de samenwerkende reclasserings<br />
organisaties brieven aan de Hogeschool Utrecht en de Avans Hogeschool te<br />
Den Bosch. Zij bevestigen hun financiële en inhoudelijke steun aan de lectoraten<br />
en de daar omheen gevormde kenniskringen. Ze investeren hiermee structureel<br />
in onderzoek, kwaliteitsverbetering en verdergaande professionalisering van hun<br />
vak. De Hogeschool Utrecht meldt lovend: ‘De reclasseringsorganisaties laten<br />
zien dat ze niet bang zijn voor een kritische blik van onderzoekende buitenstaanders.’<br />
In Utrecht is het thema ‘Werken in een justitieel kader’. Het onderzoekt<br />
hoe begeleiding en hulp het best hand in hand kunnen gaan met straf en<br />
toezicht. In Den Bosch is de leeropdracht ‘<strong>Reclassering</strong> en Veiligheidsbeleid’.<br />
Ketensamenwerking, criminalisering, vertrouwen in handhaving en nazorg zijn<br />
enkele van de speerpunten.<br />
Niet langer een stiefkind. Ook universitair timmert de reclassering aan de weg.<br />
Zo is een bijzonder hoogleraarschap op dit vakgebied in de maak. In maart is<br />
duidelijk dat voor vijf jaar de benodigde gelden beschikbaar komen. De fondsenwervende<br />
Stichting Nationale <strong>Reclassering</strong>sactie doneert deze. De nieuwe leerstoel<br />
gaat zich bezighouden met de ‘sociaal wetenschappelijke aspecten van het reclasseringswerk’.<br />
Aanvullend ijveren de samenwerkende organisaties met succes voor<br />
een part time hoogleraarschap dat zich buigt over de juridische kant van het<br />
reclasserings verhaal. Dat gaat om méér dan voor de hand liggen vraagstukken als:<br />
de bevoegd heden van de reclasseringswerkers, hun controlemogelijkheden, hun<br />
verschonings recht en hun inzet bij naleving van bijvoorbeeld huis of<br />
stadionverboden. In de zomer van 2007 is de reclassering begonnen met<br />
onderzoeksvragen in kaart te laten brengen. Juridisch én multidisciplinair.<br />
■ Beter. In 2003 geven de ketenpartners het rapportcijfer 6.6 voor de gedragsinterventies.<br />
In 2007 begint de reclassering met een 6,9 en die waardering wil ze snel verder opkrikken.<br />
Met aantoonbaar succesvolle trainingen.<br />
■ Volledige erkenning. Op 11 december krijgt de gedragsinterventie Cognitieve Vaardigheden<br />
(CoVa) haar volledige erkenning. Ze voldoet in voldoende mate aan elk van de tien<br />
kwaliteitscriteria. De erkenning geldt voor vijf jaar.<br />
■ Praktijktoets. Op 1 februari vragen de reclasseringsorganisaties subsidie om de training<br />
Arbeidsvaardigheden in de praktijk te toetsen. In september begint de proef in Alkmaar en<br />
Den Bosch.<br />
■ Integraal plan. Gedragsinterventies: begin 2007 stellen de drie reclasseringsorganisaties<br />
een compleet en samenhangend plan van aanpak vast. Dat is ook aangeboden aan het<br />
ministerie van Justitie.<br />
■ Bruikbaar. Een speciale werkgroep buigt zich over de bruikbaarheid van gedragstrainingen.<br />
Ze komt tot de vaststelling dat trainingen voor gedetineerden ook buiten de<br />
gevangenismuren inzetbaar zijn.<br />
■ Op de rails gezet. In november 2007 start de ontwikkeling van een training voor plegers van<br />
huiselijk geweld. Er zijn ook plannen voor het training van daders met een alcoholprobleem.
Over de werkstraf ‘Shit happens. 28 zaterdagen in<br />
een bejaardentehuis helpen lijkt misschien relaxed,<br />
maar dat is het niet. En gaten spitten in zware klei<br />
is afbeulerij. En toch laten ze je dat doen, zonder<br />
graafmachine, in je kostbare vrije tijd.’<br />
Over de arrestatie ‘Na afloop van Dance Valley<br />
kreeg mijn broertje ruzie met een meid. We<br />
hebben haar fiets afgepakt en zijn daarmee naar<br />
de bussen gereden. Fiets in de sloot gekukeld.<br />
Lachen! In Velsen stond de politie te wachten.’<br />
18›19<br />
Over de reclassering ‘Ik zie hen niet als verlengstuk<br />
van de politie. En verder is het simpel. Je moet je<br />
fatsoenlijk gedragen, dan doen zij dat ook.<br />
Wel stellen ze duidelijke grenzen. En daar geef<br />
ik hen groot gelijk in.’<br />
Over de toekomst ‘Ik heb een vriendin en bij een<br />
andere vrouw een kind. Daarmee wil ik een mooi<br />
leven. Of ik hier nog eens terugkom? Dat hangt<br />
ervan af wie ik tegenkom…’
Nick (24)<br />
‘Ik wil vooral gewoon<br />
poen verdienen’<br />
Hij is geen stil watertje.<br />
Hij vindt het wel lekker als er wat leven in de<br />
brouwerij is. En hij laat zijn gevoelens zomaar<br />
tot uitbarsting komen. Ze moeten hem niet<br />
lastig vallen. En al helemaal niet ongevraagd<br />
aanraken. Dan vallen er klappen. Tuurlijk!<br />
De straat is zijn leerschool, de rand van<br />
Amsterdam zijn speelterrein. Sloten, Osdorp,<br />
Bijlmer. Als jochie verkent hij alle vormen van<br />
kattenkwaad. Als puber kiest hij voor een kale<br />
kop. Ruzie met Marokkaanse jongeren kan<br />
niet uitblijven. Voordat hij het weet, heeft<br />
ie zijn eerste taakstraf te pakken. Daarmee<br />
vindt hij zichzelf nog geen crimineel, geen<br />
diehard. Meer een klein ettertje. Langzaam<br />
maar zeker verdwijnt het speelse en vullen<br />
de dagen zich met meiden, auto’s, brommers,<br />
bier. Vanaf zijn zestiende sleutelt hij aan<br />
auto’s. Hobby en beroep. En vooral bezig zijn<br />
met poen verdienen. Want daar draait het<br />
toch om in het leven: geld verdienen. Een paar<br />
weken werkstraf zonder inkomen smaken<br />
dus extra zuur. ‘Mishandeling noemen<br />
ze het. Maar het is gewoon ruzie. Ik neem<br />
tegenwoordig wat eerder gas terug. Je koopt<br />
er niks voor. En na vier keer taakstraf wordt<br />
het wel een keer zitten. Dat snap ik best.’<br />
Nick herhaaldelijk werkstraf<br />
• de laatste keer 80 uur • groepsproject Amstelpark
werksTraffen<br />
Ze worden er<br />
allemaal beter van<br />
Met werken is niks mis. Met werken als straf ook niet. De werkstraf blijft een belangrijke<br />
pijler onder het strafrechtsysteem. Nuttig, nodig, goedkoop, doeltreffend.<br />
<strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> steekt in 2007 de thermometer in de meewerkende organisaties<br />
en bedrijven. Daarnaast blijft ze deze strafvorm verbeteren en nog nadrukkelijker<br />
richten op het doel: voorkomen van recidive. Door werkprocessen en<br />
spelregels te verfijnen, deskundigheidsbevordering en uitwisseling van ervaringen.<br />
Het loopt gesmeerd. De groei van werkstraffen in de achterliggende jaren is<br />
spectaculair. In zes jaar tijd is een verviervoudiging opgetreden. Van pakweg<br />
7.500 in het begin van deze eeuw tot 30.000 het afgelopen jaar. Door de<br />
inrichting van gespecialiseerde units is deze stroom netjes gekanaliseerd.<br />
Inmiddels is er sprake van een geoliede machine. Dus is het tijd om te kijken<br />
waar winst te behalen is.<br />
Het kan altijd beter. Het Verwey Jonker Instituut doet daar in 2005 al een voorzet<br />
voor. Het rapport ‘Werkstraf succes verzekerd’ laat zien dat de achtergrond<br />
van de dader van invloed is. Wie een baan heeft en weet te houden, brengt de<br />
straf eerder tot een goed einde. En notoire justitieklanten bakken er minder van.<br />
Het onderzoek adviseert dan ook vaker vooraf advies aan de reclassering te<br />
vragen. Deze speelt het belang van een goede daderselectie geregeld in de kijker.<br />
In publicaties en in contacten met Openbaar Ministerie en rechtbanken.<br />
Het is een alternatief. Voor mensen die daar geschikt voor zijn. Zware jongens<br />
horen in de bak. Onverbeterlijke types eveneens. En moordenaars en verkrachters<br />
kunnen niet wegkomen met 240 uur bijspringen in het bejaarden huis. Dat is van<br />
meet af aan de opstelling van <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong>. Op 14 oktober bindt het<br />
TVprogramma Zembla de kat de bel aan. Het laat zien dat rechters soms ook bij<br />
zware misdrijven een werkstraf opleggen. Ook zet het kritische kanttekeningen<br />
bij het effect van de straf. Een dader die al drie keer fluitend een taakstraf deed,<br />
laat weten dat het resultaat nul komma nul is. <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> geeft<br />
tegengas. Ze benadrukt dat dit strafalternatief vooral zin heeft bij mensen die<br />
nog iets van hun leven willen maken. Voor men sen die bereid zijn om hun gedrag<br />
aan te passen. Geprikkeld door schaamte of ongemak, door hervonden discipline<br />
en regelmaat of door aanvullende bege leiding en training. Met name dit laatste<br />
zou vaker onderdeel van het vonnis moeten zijn.<br />
Positief oordeel. Zembla meldt ook dat een enquête onder werkstrafbedrijven<br />
leert dat deze vraagtekens hebben bij het strafkarakter. Opmerkelijk, want uit een<br />
onderzoek dat een paar maanden eerder plaatsvindt, klinken vooral positieve<br />
geluiden. Die zijn afkomstig van contactpersonen van <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> bij<br />
de deelnemende organisaties. Tussen 9 en 23 augustus vinden driehonderd<br />
geslaagde interviews plaats. Iedereen heeft baat bij een werkstraf; de gestrafte,<br />
de samenleving en de betrokken instelling. Dat vindt een meerderheid van de<br />
ondervraagden.<br />
20›21
Tevredenheid overheerst. Van de contactpersonen ziet 88 procent meerwaarde<br />
voor de eigen organisatie. Het gaat om klussen die anders niet geklaard werden.<br />
Meestal door gebrek aan tijd. Maar soms ontbreekt in eigen huis de deskundigheid<br />
die een werkgestrafte meebrengt. Ze vinden dat <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong><br />
goed op hun wensen inspeelt. Zo is 85 procent tevreden of zelfs zeer tevreden.<br />
Slechts 2 procent mort. Tweederde ziet voordelen voor zowel dader als samenleving.<br />
Zo zou een werkstraf de maatschappelijke terugkeer vergemakkelijken.<br />
Een kwart meent zelfs zeker te weten dat betaald werk makkelijker binnen<br />
handbereik komt. En 36 procent denkt dat dit soms het geval is.<br />
Dikke voldoende. De dienstverlening van <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> krijgt van de<br />
contactpersonen een rapportcijfer van 7,8. Slechts vier procent vindt het beneden<br />
de maat. Volgens 88 procent is er voldoende contact. Juist de mensen die hier<br />
twijfels bij hebben, drukken het rapportcijfer. Daarom is begonnen met het<br />
versterken van de band. Telefonisch en in levende lijve. Dat de daders meteen ook<br />
steekproefsgewijs te controleren zijn, is mooi meegenomen. Makkelijk voor de<br />
deelnemende instellingen. Deze vinden overigens dat goed gereageerd wordt op<br />
signalen en dat het optreden bij dreigende spanningen kordaat is: 86 procent.<br />
■ Handboek. Op 29 oktober verschijnt de methodiek ‘Werk maken van straf’. Een wegwijzer<br />
in de bijzondere wereld van de werkstraf; met zeer verschillende situaties en vogels van<br />
uiteenlopend pluimage.<br />
■ Wijkservice. In april start samenwerking met gemeente Apeldoorn. Schone wijken door<br />
inzet van werkgestraften.<br />
■ Delictgebonden. Een verband tussen misdrijf en straf kan helpen. Voor de daders of de<br />
slachtoffers. In Rotterdam binden werkgestraften in felgekleurde hesjes de strijd aan tegen<br />
de verloedering van hun buurt. En in verschillende voetbalstadions zijn werkgestrafte<br />
supporters aan de slag.<br />
■ Werk vinden. Een werkplek kan een medicijn tegen terugval zijn. Werkstrafunits weten dat.<br />
In Amsterdam is er hulp bij het vinden van een baan, tot samenwerking met een<br />
duikbedrijf aan toe. In Breda en Vlissingen zijn er bijvoorbeeld leerwerkplaatsen.
Over de arrestatie ‘Ik had iemand met een pistool<br />
op het hoofd geslagen. Dan is het niet raar dat ze<br />
’s nachts met een arrestatieteam van acht man<br />
binnenvallen. Afgevoerd met handboeien. De<br />
buren weten dus alles, maar doen niet vervelend.’<br />
Over de reclassering ‘Ik had de indruk dat de<br />
reclasseringswerker niet wilde meewerken om me<br />
uit de gevangenis te krijgen. Ik heb toen gezegd<br />
dat ze de boom in kon. Niet netjes en niet handig.<br />
Oneerlijk ook, want ze hebben me echt geholpen.’<br />
22›23<br />
Over zichzelf ‘Ik ben moslim, maar ook hindoe.<br />
Wat ik zocht, heb ik gevonden: geluk. Ik heb een<br />
vrouw die me niet heeft laten zakken. Ik heb een<br />
baan. En als ik de staatsloterij moet winnen,<br />
gebeurt dat toch wel.’<br />
Over de toekomst ‘Ik heb mijn huisje nog.<br />
Volgende week komt een nieuwe ijskast. Ik wil<br />
weer een normaal iemand zijn. Gewoon met je<br />
trommeltje boterhammen naar het werk gaan<br />
en een beetje sporten.’
Sammy (41)<br />
‘Ik ga fluitend<br />
naar het werk’<br />
De cel houdt hij voor gezien.<br />
Voorgoed, ook al denken de bewakers dat<br />
hij nog wel eens terugkomt. Ze zien hem<br />
waarschijnlijk als een agressieve ritselaar.<br />
Vanwege zijn uiterlijk, zijn lekker bekkende<br />
roepnaam en zijn voorgeschiedenis.<br />
Lekker mis! In de gevangenis houdt hij<br />
zich ver van de zware jongens en hun<br />
uitnodigingen om buiten samen iets op<br />
te zetten. Hij draait er de film van zijn leven<br />
nog eens af. Tienerkinderen uit eerdere<br />
relaties, een kleintje van acht bij de huidige<br />
vriendin. Taxichauffeur, dromen van een<br />
blitse auto, verlangen naar het grote geld.<br />
En foute vrienden. Zij hebben het plan om<br />
een dealer flink wat lichter te maken. Een<br />
bezoekje, een blaffer onder zijn neus en het<br />
is gepiept. Sammy doet mee. De film in zijn<br />
hoofd laat een machteloze man zien. Een<br />
greep onder de tafel. Een wapen? Dus slaan ze<br />
hem bijna de hersens in. Letterlijk. Sammy: ‘De<br />
reclassering heeft me geleerd hoe ik tijdens<br />
een sollicitatie over mijn straf kon praten.<br />
Ik heb nu een baan. Top, man!’<br />
Sammy roofoverval met geweld • drie jaar cel • vervroegd vrij<br />
onder voorwaarden • enkelband en intensieve begeleiding
eïnTegraTie<br />
Ze moeten de draad<br />
weer oppakken<br />
Met hun opsluiting moet het afgelopen zijn met de misdaad. En daarna moeten<br />
daders hun draai weer vinden in de samenleving. Dat wil de reclassering helpen<br />
bereiken. Begeleiding van exgedetineerden is van oudsher de deskundigheid van de<br />
reclassering. Sinds een paar jaar ligt de verantwoordelijkheid bij afzonderlijke<br />
gemeenten. Dat levert een verbrokkeld beeld op. Bij het zich weer in de samenleving<br />
bewegen van tbsers is er daarentegen een heldere lijn tot stand gekomen.<br />
Nazorg blijft een zorg. De terugkeer in de samenleving na een gevangenisstraf<br />
is moeilijk. Elk jaar moeten tussen de dertig en veertigduizend gedetineerden<br />
de draad weer oppakken. Het <strong>Nederland</strong>se publiek denkt dat de reclassering<br />
verantwoordelijk is voor de begeleiding. 52 procent roept deze taak spontaan<br />
als eerste. Dat komt nog ruimschoots voor werken aan gedragsverandering:<br />
20 procent. Maar gemeenten hebben het voortouw bij de reïntegratie van hun<br />
burgers en ze pakken dat allemaal op hun eigen manier op. Of niet.<br />
Gevoelig probleem. In de praktijk schiet de kwaliteit van de nazorg tekort. Niet<br />
verwonderlijk omdat gemeenten deze taak ongevraagd en zonder bijbehorende<br />
zak geld toegeschoven hebben gekregen. Wel de problemen, niet de poen: geen<br />
goede basis om voortvarend vorm te geven aan die nieuwe verantwoordelijkheid.<br />
Na het nodige gehakketak tekenen de Vereniging <strong>Nederland</strong>se Gemeenten en<br />
het Rijk op 4 juni 2007 hier alsnog een bestuursakkoord over. Ze stellen vast dat<br />
de nazorg versterking verdient. De gemeenten krijgen daar ook geld voor.<br />
<strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> verwacht dat daardoor inschakeling van haar specifieke<br />
deskundigheid makkelijker wordt.<br />
Samenwerking verschilt. Met tal van gemeenten heeft <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong><br />
contacten over ondersteuning bij de reïntegratie van exgedetineerden. Van<br />
Vlissingen tot Arnhem, van Leeuwarden tot Maastricht. Maar niet altijd leidt<br />
dat tot inhuur van deskundigheid. Soms blijft het bij welwillende belangstelling.<br />
Een andere keer stokt het bij de offerte. Maar er zijn ook plekken waar de samenwerking<br />
wel van de grond komt, rechtstreeks of via de omweg van woning bouwcorporaties<br />
of veiligheidshuizen. Deze laatste mogelijkheid noemt staatssecretaris<br />
Albayrak ook in een brief aan de Tweede Kamer. Op 12 juli rapporteert<br />
ze over reclasseringstoezicht. Aan het slot merkt ze op dat enkel toezicht niet<br />
volstaat om herhalingscriminaliteit terug te dringen. Nazorg blijft geboden.<br />
Ze roemt daarbij de samenwerking in Veiligheidshuizen.<br />
Terugdringen recidive is het doel. Samenwerking met het gevangeniswezen<br />
in het programma Terugdringen Recidive helpt bij het op de rails krijgen van<br />
nazorg. De gevangenen die met een enkelband vervroegd de cel mogen verlaten,<br />
komen voor toezicht terecht bij reclasseringswerkers. Via dit zogeheten<br />
Penitentiair Programma vindt vanzelfsprekend begeleiding plaats bij het weer<br />
op de rails krijgen van hun leven. Op 13 december pleit <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> in<br />
een brief aan de minister van Justitie voor extra speelruimte. Nieuwe kwaliteitseisen<br />
maken dat voor de uitoefening van dit toezicht 96 uur nodig is: drie keer<br />
zoveel als de bestaande vergoeding. Een panel van experts heeft dat becijferd.<br />
24›25
Tbstoezicht. Daders met een psychiatrische stoornis vormen een verhaal apart.<br />
Hun terugkeer in de samenleving is met zorg omkleed. Letterlijk en figuurlijk.<br />
Toezicht vormt langdurig een onderdeel van reïntegratie en resocialisatie. Bijna<br />
het hele jaar 2007 is gebruikt om nieuwe en heldere spelregels te ontwikkelen.<br />
De tbsklinieken en de reclassering zijn gezamenlijk betrokken bij het gehele<br />
uitstroomtraject. Dus niet langer ieder verantwoordelijk voor een afzonderlijk<br />
stuk. In de nieuwe opzet zijn ze zowel binnen als buiten de kliniek elkaars<br />
partner. Daardoor zijn risico’s beter in te schatten en te managen. Door al in de<br />
kliniek kennis te maken en de behandeling te volgen, leren reclasseringswerkers<br />
signalen en symptomen herkennen. Zo kunnen ze beter zien aankomen wanneer<br />
ontsporingen dreigen. Zorg, behandel en controlebehoefte zijn nauwkeurig op<br />
elkaar af te stemmen. En te combineren met het helpen wegwerken van hobbels<br />
op het gebied van wonen, werk, geld en sociale contacten. Tbstoezicht is<br />
uitgegroeid tot een compleet specialisme met bijbehorende opleiding.<br />
■ Driehoeksgesprek. Eind november. Convenant met politie IJsselland. <strong>Reclassering</strong>, wijkagent<br />
en tbsers bespreken gezamenlijk inhoud van toezicht.<br />
■ Zicht. Begin december. De reclassering, kliniek Oldenkotte, het Openbaar Ministerie, de<br />
politiek starten project ZOET: zicht op Enschedese tbsgestelden.<br />
■ <strong>Reclassering</strong>swerk. <strong>Nederland</strong>ers vinden de begeleiding van exgedetineerden belangrijk.<br />
<strong>Reclassering</strong>swerk omvat volgens hen: financiën, sociaal netwerk, geestelijke hulp en arbeid.<br />
Reïntegratie en toezicht scheren ze over één kam. Dat meldt onderzoeksbureau van Kempen<br />
■ Kwaliteit. Het Penitentiair Programma regelt het laatste deel van de straf dat buiten de<br />
gevangenis plaatsvindt. Onder toezicht van de reclassering. Vanaf 1 juli gelden daarbij<br />
nieuwe kwaliteitseisen. Deze zijn samen met het gevangeniswezen opgesteld.<br />
■ Sprongen vooruit. De automatische strafvermindering van gevangenen verandert in een<br />
voorwaardelijke invrijheidsstelling. Het is belangrijk om die stok achter de deur altijd te<br />
combineren met reclasseringstoezicht. De kans op reïntegratie neemt dan toe. Dat laat<br />
<strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> op 12 maart aan de Vaste Kamercommissie weten.<br />
■ Naadloos. 17 oktober 2007: brief aan de Inspectie voor de Sanctietoepassing naar<br />
aanleiding van Rotterdams steekincident met jeugdige dader. Pleidooi voor naadloze<br />
aansluiting tussen organisaties in jeugd en volwassenenstrafrecht: goede informatie<br />
voordat jongeren weer op samenleving worden losgelaten.
Serginho (25)<br />
‘Ik zit in een<br />
verkeerde film’<br />
Hij wil zijn vleugels uitslaan.<br />
Zijn ambities liggen bij de vliegtuigindustrie.<br />
Hij verwacht niet dat de werkstraf roet in<br />
het eten zal strooien. Het is ééns maar nooit<br />
meer. Dat belooft hij zichzelf, zijn vrouw, zijn<br />
kinderen en iedereen die het maar horen<br />
wil. Eigenlijk ziet hij zichzelf als een jonge,<br />
maar keurige huisvader. Op zijn negentiende<br />
een eerste kind. Daarna nog twee. Nu is hij<br />
25 en staat op het punt zijn studie aan de<br />
hogeschool af te ronden. Studeren en een<br />
gezin onderhouden betekent sappelen.<br />
Dus is een goedkope scooter een mazzeltje.<br />
Te goedkoop, merkt hij bij de keuring als het<br />
kenteken geregistreerd staat. Heling is het<br />
oordeel van de politie. Tsja, misschien had hij<br />
het ook wel kunnen weten. Maar hij hoort<br />
er verder niks van. Na een shitdag op school<br />
rijdt hij in z’n Honda Civic naar huis. Hij is<br />
niet de enige die geïrriteerd lijkt. Een andere<br />
26›27<br />
weggebruiker en hij zitten elkaar in de weg.<br />
Opgestoken vingers. Uitstappen bij het<br />
stoplicht. Matten. Serginho: ‘Ik had niet<br />
mogen ontploffen. Maar ik had niet<br />
verwacht dat ze de oude zaak van de heling<br />
erbij zouden optellen. Jammer.’<br />
Serginho heling en verkeersgeweld<br />
• 58 uur taakstraf• parkaanleg en onderhoud
Over de arrestatie ‘Ik stapte uit en wilde de automobilist<br />
vragen wat hem mankeerde. Hij had het<br />
raampje al open en riep iets als kankerneger. Toen<br />
de politie kwam hebben ze ons uit elkaar moeten<br />
halen. Ik heb hem stevig geraakt, geloof ik.’<br />
Over zichzelf ‘Ik ben geen crimineel, zelfs geen<br />
opgewonden standje. Ik heb een nette opvoeding<br />
gehad en die geef ik mijn kinderen ook. Natuurlijk<br />
schaam ik me een beetje dat ik even het zwarte<br />
schaap van de familie ben.’<br />
Over de reclassering ‘Ik voel me niet thuis tussen<br />
al die jongens die al eens vastgezeten hebben.<br />
Maar ze behandelen je goed. De regels zijn strikt<br />
maar begrijpelijk. En ze lichten je van tevoren<br />
goed in over wat je te wachten staat.’<br />
Over de toekomst ‘Mijn eindscriptie is bijna af.<br />
Ik word gewoon vliegtuigingenieur. Bij de KLM<br />
of in het buitenland.’
Bureau BuiTenland<br />
Ze krijgen ook in<br />
het buitenland steun<br />
De wereld verandert voortdurend. Dat geldt voor maatschappelijke en staatkundige<br />
verhoudingen. Dat geldt ook voor criminaliteitsbestrijding en reclasseringswerk.<br />
<strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> heeft de coördinatie voor wat zich buiten de landsgrenzen<br />
afspeelt ondergebracht bij haar Bureau Buitenland. Suriname, de overzeese<br />
rijksdelen en de Balkan krijgen in 2007 bijzondere aandacht.<br />
Overzeese gemeenten. Zo start dat jaar op de valreep een project in Bonaire.<br />
Dat gebeurt desgevraagd. Het eiland kan wel wat steun gebruiken bij het op de<br />
rails krijgen van modern reclasseringswerk: methodisch, organisatorisch en<br />
administratief. Na een verkennende missie detacheert <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong><br />
enkele van haar medewerkers er een tijdje. Dan is al duidelijk dat ook het<br />
gevangeniswezen er investeert en dat de gebruikelijke ketensamenwerking een<br />
goede kans maakt. De Bonairemissie anticipeert op staatkundige veranderingen,<br />
waarbij het eiland – net als St. Eustatius en Saba – een gemeente van <strong>Nederland</strong><br />
wordt. Bij Curaçao ligt dat bestuurlijk anders, maar de reclasseringsproblematiek<br />
verschilt niet wezenlijk. Ook daar heeft <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> een verkennende<br />
missie uitgevoerd en een plan van aanpak ontworpen. helpers staan in de<br />
startblokken, maar van overheidswege ontbreekt nog het financiële fundament.<br />
Suriname wil veiliger worden. Door gevangenissen te moderniseren, de<br />
reclassering te professionaliseren en alternatieve sancties en werkstraffen te<br />
ontwikkelen. De minister van Justitie van dat land vraagt <strong>Nederland</strong>se<br />
deskundigen om raad. Onder leiding van professor Anton van Kalmthout vinden<br />
werkbezoeken plaats en komt er een stevig advies tot stand. <strong>Reclassering</strong><br />
<strong>Nederland</strong>, het gevangeniswezen en Haagse beleidsambtenaren dragen hun<br />
steentje bij. Suriname heeft het voornemen uitgesproken om deze adviezen tot<br />
nieuwe praktijk te maken.<br />
Balkan broedt op vernieuwing. Langzaam maar zeker keert de rust terug in<br />
de voormalige oorlogsgebieden in OostEuropa. Een daarmee ook de roep om<br />
aansluiting bij Westerse democratieën. Ook op het gebied van een veilige<br />
samenleving. Oude waarden en pikordes verdwijnen. Jonge academici pakken<br />
hun kans. Zij zoeken samenwerking met organisaties in andere Europese landen.<br />
Zo ondersteunt <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> de opbouw van zusterorganisaties in<br />
Roemenië, Kroatië en Servië. Door deskundigheid te leveren op het gebied van<br />
training, organisatie en management.<br />
Maar eerst en vooral houdt Bureau Buitenland zich bezig met<br />
reclasseringsbegeleiding van in andere landen gedetineerde <strong>Nederland</strong>ers.<br />
28›29<br />
■<br />
■<br />
■<br />
■<br />
■<br />
■<br />
In buitenland in de cel: 2627<br />
Aantal landen: 93<br />
Landen waar reclasseringsvrijwilligers werken: 46<br />
Bezochte gedetineerden: 1867<br />
Totaal aantal bezoeken: 7389<br />
Actieve vrijwilligers: 288
verslag raad van ToezichT<br />
De zaken staan<br />
behoorlijk op de rails<br />
De raad van toezicht heeft in z’n totaliteit een positief oordeel over strategie,<br />
aanpak en activiteiten in 2007. <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong> heeft met overtuiging<br />
haar aandeel geleverd binnen het geheel van de strafrechtketen. Maar ook<br />
daarbuiten. De verdergaande professionalisering – als antwoord op de eisen<br />
vanuit de samenleving en steeds moeilijker dadergroepen – heeft ze voortvarend<br />
opgepakt. Als een organisatie draagt ze bij aan een veiliger samenleving. Ze zou<br />
echter, meer dan nu gebeurt, een grotere rol moeten spelen bij preventie, bij het<br />
in de kiem smoren van criminele carrières. Dat is een kwestie van zich op dat<br />
terrein actief profileren, maar die rol moet haar ook gegund worden. Door de<br />
samenleving, de politiek en de ketenpartners.<br />
De raad van toezicht is zeer te spreken over de wijze waarop bestuur en<br />
organisatie erin zijn geslaagd om het huishoudboekje op orde te krijgen. Zowel<br />
op het gebied van productie als van financiën. Overzichtelijk, toegankelijk en<br />
kloppend. Er is verstandig omgesprongen met het beperken van risico’s.<br />
En financiële en subsidieverzoeken zijn behoorlijk onderbouwd.<br />
De raad van toezicht adviseert de organisatie het maatschappelijk en vakinhoudelijk<br />
debat te blijven zoeken. Openheid en eerlijkheid, ook over tekortkomingen<br />
en incidenten, is de juiste opstelling. Dat geldt zeker in branches waar<br />
de gevolgen ernstig kunnen zijn, zoals de gezondheidszorg, maar ook politie of<br />
reclasseringswerk. In schuttersputjes wegduiken is contraproductief. Iedereen<br />
weet immers dat in alle organisaties wel eens wat fout gaat. Zo ook hier, waar<br />
mensen met mensen werken.<br />
De raad van toezicht blijft kritisch kijken naar de investeringen en de<br />
organisatorische last die vernieuwing van de automatisering met zich brengt.<br />
De complexiteit, koppelingen aan bestaande systemen, de wens tot decentrale<br />
beschikbaarheid van gegevens en strenge veiligheidsmaatregelen maken<br />
de ombouwoperatie ingrijpend. De afhankelijkheid van specialisten is wel<br />
eens zorgwekkend. Overigens speelt deze problematiek niet alleen bij de<br />
reclasseringsorganisaties, maar bij tal van andere organisaties, overheden<br />
en ondernemingen.<br />
De raad van toezicht is 6 april 2007 in functie gekomen. Zijn aantreden is<br />
een gevolg van een statutenwijziging per 2 februari. Tot dat moment was er<br />
een bestuursmodel met een algemeen bestuur en een directie. De nieuwe<br />
constructie kent een verantwoordelijke raad van bestuur (directie) en een<br />
raad van toezicht. Naast toezichthoudende taken adviseert deze en vervult<br />
de werkgeversrol. De raad van toezicht heeft in 2007 vijf keer vergaderd en<br />
op alle vragen een bevredigend antwoord gekregen. Ook zijn er afzonderlijke<br />
functioneringsgesprekken geweest met de directieleden.
aad van BesTuur en raad van ToezichT<br />
Raad van Bestuur<br />
Sjef van Gennip, algemeen directeur <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong><br />
Ferno Schneiders, directeur <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong><br />
Raad van Toezicht<br />
Voorzitter Ed Nijpels<br />
Financieel deskundige Leon Bovée<br />
Overige leden Joost van Dijk<br />
Roel van Gurp<br />
Anton van Kalmthout<br />
Margriet Meindertsma<br />
Anneke Nijenhuis<br />
Auditcommissie Leon Bovée<br />
Joost van Dijk<br />
Remuneratiecommissie Ed Nijpels<br />
Margriet Meindertsma<br />
Ed Nijpels heeft voorzitterschap per 24 mei 2007 aanvaard.<br />
Tot die datum nam Anton van Kalmthout deze functie waar.<br />
Functies en nevenfuncties in 2007<br />
Leon Bovée, Directeur vts Politie <strong>Nederland</strong><br />
■<br />
Lid van de Raad van Toezicht Stichting Hogeschool Avans<br />
Joost van Dijk, Lid van de Raad voor de Rechtspraak Den Haag<br />
■ Voorzitter Raad voor Rechtsbijstand in het ressort Amsterdam<br />
■ Voorzitter Tuchtcommissie (NMI)<br />
■ Lidjurist Raad van Arbitrage voor de bouwbedrijven<br />
■ Voorzitter Curatorium Bijzondere Leerstoel Gefinancierde Rechtsbijstand UvA<br />
Sjef van Gennip, Algemeen directeur <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong><br />
■ Lid van de commissie van Bezwaar en Beroep bij de Raad voor Rechtsbijstand te Amsterdam.<br />
■ Voorzitter bestuur van de WOS, werkgeversorganisatie in de Sport.<br />
■ Lid van de raad van commissarissen bij Collegio, ‘Kennispraktijk voor de jeugdzorg’, adviesbureau.<br />
Roel van Gurp, Directeur/bestuurder van Stichting Kompaan, organisatie voor<br />
jeugdzorg in MiddenBrabant<br />
■ Lid Raad van Toezicht woningcorperatie Tiwos<br />
■ Lid Raad van Toezicht bibliotheek MiddenBrabant<br />
Anton van Kalmthout, Hoogleraar vrijheidsbeperking en vrijheidsbeneming<br />
aan de Universiteit van Tilburg<br />
■ Lid van de Committee for the Prevention of Torture and Inhuman and Degrading Treatment (CPT)<br />
van de Raad van Europa<br />
■ Lid van de Raad van Toezicht van de Twern<br />
■ Lid van de Raad van Toezicht van de Stichting Rechtsbijstand Asiel <strong>Nederland</strong><br />
■ Voorzitter van de Klachtencommissie van Ons Middelbaar Onderwijs (OMO)<br />
■ Lid Klachtencommissie politieoptreden in West en MiddenBrabant<br />
■ Lid Begeleidingscommissie Uitzettingen van de KMar<br />
■ Voorzitter Stichting Vrijplaats Tilburg<br />
30›31
Margriet Meindertsma, Lid fractie PvdA in de Eerste Kamer<br />
■<br />
■<br />
■<br />
■<br />
■<br />
■<br />
■<br />
■<br />
Voorzitter landelijke Vereniging van Toezichthouders in Woningbouwcorporaties<br />
Voorzitter Raad van Toezicht woningstichting PWS Rotterdam<br />
Lid Raad van Commissarissen Moes Holding B.V.<br />
Voorzitter Raad van Commissarissen woningcorporatie Nijestee Groningen<br />
Voorzitter Raad van Toezicht RIBW (Regionaal Instituut Begeleid Wonen), regio Zwolle<br />
Voorzitter Stichting Vrienden van de WRZV (stichting voor ondersteuning daklozen)<br />
Commissaris Nimwegen & Partners (organisatie en adviesbureau op terrein van bouwen en wonen)<br />
Commissaris woningstichting SWZ Zwolle<br />
Anneke Nijenhuis, Zelfstandig organisatie en opleidingsadviseur<br />
■<br />
■<br />
■<br />
■<br />
■<br />
■<br />
■<br />
■<br />
Lid bestuur Netherland Quality Agency (kwaliteitszorg in het HBO)<br />
Lid Raad van toezicht Kalorama<br />
Voorzitter Raad van Toezicht Conexus (openbaar en denominatief basisonderwijs Nijmegen/Heumen)<br />
Lid bestuur LUXNijmegen<br />
Lid bestuur SSBK (fondsenstichting sociaalcultureel werk)<br />
Voorzitter bestuur Parochiële Caritas Millingen aan de Rijn<br />
Lid klachtencommissie Wilhelminahuis<br />
Lid bestuur Burgerplatform Millingen aan de Rijn<br />
Ed Nijpels, Commisaris van de Koningin in Fryslân<br />
■<br />
■<br />
■<br />
■<br />
■<br />
■<br />
■<br />
■<br />
■<br />
■<br />
■<br />
■<br />
■<br />
■<br />
■<br />
■<br />
■<br />
■<br />
■<br />
■<br />
■<br />
■<br />
Lid raad van Commissarissen Siers Groep BV<br />
Voorzitter Klimaatcentum Internationaal Rode Kruis<br />
Voorzitter Sena (stichting ter exploitatie van naburige rechten voor producenten en uitvoerenden)<br />
Voorzitter stichting Energie Prestatie Keur<br />
Voorzitter stichting Sterkin<br />
Voorzitter stichting PromoDE<br />
Voorzitter Ronald McDonald Kinderfonds<br />
Vicevoorzitter College van Toezicht Rijksuniversiteit Utrecht<br />
Voorzitter Stichting Garantiefonds Gerechtsdeurwaarders<br />
Voorziter Bestuur en Raad van Toezicht van de Raad voor Accreditatie<br />
Voorzitter Abe Bonnema Stichting<br />
Voorzitter Raad van Toezicht Kadaster<br />
Lid Raad van Toezicht Universitair Medisch Centrum Groningen<br />
Lid Raad van Commissarissen Peute Papierrecycling B.V.<br />
Lid Raad van Commissarissen DSB Groep N.V.<br />
Voorzitter Bestuur Stichting Milieu Centraal<br />
Voorzitter Regiegroep ‘Grijs Werkt’<br />
Presidentcommissaris Maltha Recycling B.V.<br />
Voorzitter Taskforce huisvesting statushouders<br />
Lid commissie private financiering van infrastructuur<br />
Voorzitter Raad van Toezicht Tros<br />
Voorzitter Maatschappelijke Adviesraad van de Waddenacademie<br />
Ferno Schneiders, Directeur <strong>Reclassering</strong> <strong>Nederland</strong><br />
■<br />
Geen
financiën en producTie<br />
Balans per 31 december 2007<br />
ACTIVA 31-12-2007 31-12-2006<br />
Vaste activa<br />
Immateriële vaste activa<br />
Ontwikkeling Software 390.843<br />
390.843<br />
Materiële vaste activa<br />
Gebouwen en terreinen 9.281.501 9.664.861<br />
Inventaris en apparatuur 1.334.601 1.225.773<br />
Vervoermiddelen 521.845 360.145<br />
11.137.947 11.250.779<br />
Financiële vaste activa<br />
Leningen u/g 80.931 90.950<br />
80.931 90.950<br />
Totaal vaste activa 11.218.878 11.732.572<br />
Vlottende activa<br />
Vorderingen<br />
Debiteuren 795.026 784.950<br />
SVG 695.105<br />
Leger des Heils 451.975<br />
Ministerie van Justitie 29.824 <br />
Voorschotten eigen personeel 65.708 76.647<br />
Vooruitbetaalde kosten 880.974 792.010<br />
Overige vorderingen 873.694 834.926<br />
2.645.225 3.635.614<br />
Liquide middelen<br />
Kas en banksaldi 28.394.646 25.073.744<br />
Deposito's 5.285.952 5.129.923<br />
33.680.598 30.203.667<br />
Totaal vlottende activa 36.325.824 33.839.281<br />
Totaal activa 47.544.702 45.571.853<br />
32›33
PASSIVA 31-12-2007 31-12-2006<br />
Eigen vermogen<br />
Algemene reserve SRN 5.769.428 5.676.420<br />
Egalisatiereserve 3.595.594 2.622.665<br />
9.365.021 3.053.754<br />
Voorzieningen<br />
Reorganisatie 20042005 6.243.764 8.100.311<br />
Personele voorzieningen 2.751.380 2.042.452<br />
Voorziening loonstijging CAO 2006 1.114.000<br />
Voorziening gratificaties 1.000.000 1.300.000<br />
9.995.144 12.556.763<br />
Langlopende schulden<br />
Latente verplichtingen 8.213.659 8.927.798<br />
Leningen O/G 103.383 <br />
8.317.042 8.927.798<br />
Kortlopende schulden<br />
Ministerie van Justitie 4.716.790 5.035.494<br />
Crediteuren 5.244.166 6.952.851<br />
Stichting Verslavingsreclassering GGZ NL (SVG) 120.184 <br />
Leger des Heils 165.721 <br />
Belastingen en premies sociale verzekeringen 1.953.560 2.373.968<br />
Schulden terzake pensioenen 876.498 817.503<br />
Vakantiegeld 2.557.837 2.253.566<br />
Verlofuren 2.953.667 2.562.552<br />
Overige kortlopende schulden 1.279.070 1.037.603<br />
19.867.495 21.033.538<br />
Totaal passiva 47.544.702 45.571.853
financiën en producTie<br />
Exploitatierekening 2007<br />
Baten<br />
Subsidie Min. van Justitie 112.085.099 96.720.235 100.016.568<br />
Bijdragen van derden 1.809.262 1.614.902 1.125.571<br />
Overige baten 2.275.577 670.000 2.032.081<br />
Totaal baten 116.169.938 99.005.137 103.174.219<br />
Lasten<br />
Personele lasten 93.037.781 83.519.632 80.245.336<br />
Afschrijvingen 1.415.127 1.214.717 1.160.227<br />
Huisvestingslasten 8.760.695 8.116.978 7.450.443<br />
Overige instellingslasten 7.948.962 9.469.970 9.363.066<br />
Totaal lasten 111.162.565 102.321.297 98.219.071<br />
Resultaat uit reguliere<br />
bedrijfsvoering 5.007.373 -3.316.160 4.955.148<br />
Financiële baten/lasten<br />
Financiële baten 1.317.590 200.000 793.997<br />
Financiële lasten 13.696 200 13.169<br />
Resultaat financiële<br />
baten en lasten 1.303.894 199.800 780.828<br />
Exploitatiesaldo 6.311.267 -3.116.360 5.735.976<br />
Uitsplitsing resultaat<br />
Bedrijfsresultaat 6.218.258 5.517.588<br />
Resultaat op eigen vermogen 93.009 218.388<br />
Exploitatiesaldo 6.311.267 5.735.976<br />
Honoraria<br />
2007 begroot 2006<br />
In 2007 is aan de algemeen directeur een salaris van € 160.583,– betaald.<br />
Aan de directeur € 115.126,–.<br />
Voor de honorering van de Raad van Toezicht is per 1 januari 2007 de regeling<br />
omgezet van vacatiegelden in een vast bedrag per jaar.<br />
■ voorzitter € 15.000,–<br />
■ financieel deskundige € 10.000,–<br />
■ overige leden € 8000,–<br />
34›35
Dienstverlening<br />
Kerntaken t.o.v. planning Van het totaal<br />
Diagnose en advies 79,0% 20,0%<br />
Begeleiding & Toezicht 110,0% 40,0%<br />
Taakstraffen 100,0% 40,0%<br />
Totaal 97,4% 100%<br />
Producten en diensten<br />
Algemeen<br />
Vroeghulpbezoeken: meteen na arrestatie 8.794<br />
Vroeghulpinterventies: begeleiding tijdens voorarrest 1.277<br />
Diagnoses: professionele inschatting risico’s 10.269<br />
RISc: toepassing recidive inschattings schalen 10.569<br />
Voorlichtingsrapporten: relevante gegevens op een rij 10.105<br />
Adviesrapporten: goed onderbouwde aanbevelingen 10.090<br />
Maatregelrapporten: bij psychisch of verslavingsprobleem 307<br />
Toezichten: vrijheden beperken, ander gedrag stimuleren 16.239<br />
Toeleidingen zorg: organiseren van noodzakelijke behandeling 2.794<br />
Gedragsinterventies: herstel sociaal gedrag 810<br />
Werkstraffen: straf als dienst aan de samenleving 29.858<br />
Leerstraffen: verplicht aanbod gericht op gedragsverandering 579<br />
Programma Terugdringen Recidive<br />
Diagnoses 25<br />
RISc 597<br />
Adviesrapporten 757<br />
Toezichten 193<br />
Toeleidingen zorg 114<br />
Gedragsinterventies 193
NAAR EEN VEILIGER SAMENLEVING<br />
www.reclassering.nl