GUIDO VAN WOERKOM: - E-Mobility Magazine

Rondetafelgesprek met Maarten Steinbuch en Rob Kluivers:
Automotive hogescholen en universiteit
enthousiasmeren jongeren voor elektrische mobiliteit
‘Alles draait om het toevoegen van nog meer enthousiasme en uitstraling waardoor studenten geïnteresseerd
raken voor automotive opleidingen.’ ‘Een thema waarop wij in de komende jaren onze expertise willen en moeten
uitbreiden is het onderhouden van elektrische auto’s.’ ‘Zaken als het elektrifi ceren van conventionele voertuigen
en de ontwikkeling van elektrische racewagens werken ongekend enthousiasmerend voor studenten.’ Het zijn
enkele gedane uitspraken tijdens een rondetafelgesprek met Rob Kluivers van het Automotive Center of Expertise
en Maarten Steinbuch van de Technische Universiteit Eindhoven. E-Mobility organiseerde de rondetafel om stil te
staan bij de stand van het onderwijs op het gebied van elektrische mobiliteit.
Het Automotive Center of Expertise (ACE) is het vorig jaar
gelanceerde samenwerkingsverband tussen de automotive
instituten van Fontys Hogescholen, de Hogeschool Rotterdam,
de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN)
en bedrijven in de automotive sector. ‘Als organisatie kent
ACE drie doelstellingen’, opent Kluivers het rondetafelgesprek.
‘Allereerst is dit het verhogen van de instroom van
studenten om te kunnen voldoen aan de sterk toenemende
vraag naar automotive topingenieurs. Ten tweede is dit het
aanbieden van een uniek talentenprogramma voor excellerende
studenten die hier in het derde en vierde studiejaar
aan deelnemen om een dergelijke topingenieur te worden.
Tenslotte willen wij toegepast onderzoek uitvoeren voor én
met het bedrijfsleven.’
Track record
Onder de vlag van ACE en hun eigen identiteit zetten
alle drie de deelnemende hogescholen volgens Kluivers
momenteel fors in op elektrische mobiliteit. ‘De HAN is in
dit domein het langst actief en is bovendien prominent
aanwezig op het domein van waterstof. Zo heeft men
een elektrisch aangedreven bagagetrekker voor Schiphol
ontwikkeld, is een Fiat Doblo geëlektrificeerd en beschikt
men over een waterstoflaboratorium. Voor de Hogeschool
Rotterdam geldt dat zij op de RDM Campus veel activiteiten
hebben rond elektrische mobiliteit, zoals de Elektrische
Scooter Fabriek. Tenslotte heeft Fontys onder meer een
buggy geëlektrifi ceerd die klaar is voor typegoedkeuring.
Kortom, alle hogescholen werken aan een stevig ‘elektrisch’
track record onder de vlag van ACE.’
Ook de Technische Universiteit Eindhoven timmert hard aan
de weg op het domein van elektrische mobiliteit. Meest in
het oog springend project is misschien wel de geëlektrifi -
ceerde Volkswagen Lupo die vele malen de wereldpers heeft
weten te halen vanwege de uitzonderlijke prestaties. ‘Dit
voertuig toont het enthousiasme waarmee onze studenten
met het onderwerp elektrische mobiliteit aan de slag gaan’,
14
vertelt hoogleraar Maarten Steinbuch. ‘Het project past ook
perfect in de nieuwe onderwijsstructuur die wij de afgelopen
jaren binnen de automotive tak van onze universiteit
hebben opgetuigd. Het onderwijs is daarbij te verdelen in
vier segmenten: de bachelor, de master, de Post-master
Design Engineering (PDeng) en de PhD.’
Systeemdenken
Een van de onderdelen waar Steinbuch met zijn team
de laatste jaren het meeste tijd in heeft gestoken is de
ontwikkeling van de eerste Nederlandse master voor Automotive
Technology. ‘Deze wordt gevoed met kennis en
kunde van zes van onze faculteiten. Uniek is het centraal
stellen van het woord ‘systeem’. De master kent daardoor
in het eerste half jaar de verplichting om de acht automotive
disciplines (vakken) te volgen om het systeemdenken
bij studenten te ontwikkelen, waarna de studenten zich
nog anderhalf jaar zullen specialiseren.’
‘Maar wij hebben niet alleen de master onder handen
genomen’, vervolgt Steinbuch. ‘Het afgelopen jaar hebben
wij ook een unieke en nieuwe bachelor Automotive gestart
en ondergebracht bij de faculteit Elektrotechniek. De
vernieuwingen werpen nu al hun vruchten af. Zo waren
er afgelopen jaar dertig instromers, zullen dit er komend
jaar al vijftig tot zestig zijn en willen wij uiteindelijk toe
naar meer dan honderd studenten. Dit zou een verdubbeling
van het aantal studenten voor de faculteit Elektrotechniek
betekenen.’ De spreekwoordelijke aardbei op de
taart is volgens Steinbuch de PDeng. ‘Dit jaar hebben wij
de mogelijkheid om binnen dit programma – waar trainees
(afgestudeerde ingenieurs) ook betaald worden – er
acht op te leiden. Wij hopen dat dit er op termijn vijftien
worden als wij voldoende financiering vanuit het bedrijfsleven
kunnen aantrekken. En dat zien wij met vertrouwen
tegemoet, want voor elke automotive ingenieur die wij
afleveren geldt zelfs in deze tijd dat twee of drie bedrijven
klaarstaan om hen een baan aan te bieden.’
EV-aandeel
Binnen de automotive opleidingsstructuur van de Technische
Universiteit Eindhoven is volgens Steinbuch het
aandeel elektrische mobiliteit ongekend groot. ‘Voor de
master geldt dat zo’n zeventig procent van de opleiding
zich afspeelt rond elektrische en hybride aandrijflijnen en
connected cars. En dit aandeel zal alleen nog maar toenemen
omdat wij aan de vooravond van een grootschalige
transitie staan naar schone vervoersconcepten.’ Steinbuch
is dan ook blij dat zijn studenten de mogelijkheden
krijgen om veel praktijkervaring op te doen. ‘Zaken als het
elektrificeren van de Volkswagen Lupo en het ontwikkeling
van elektrische racewagens werken natuurlijk
ongekend enthousiasmerend.’
Ook een van de projecten waar Kluivers binnen ACEverband
veel van verwacht, wordt uitgevoerd rond het
thema elektrisch racen. In het geval van ACE is het een
project voor Siemens Nederland Electric Sports Car Build
Off (ESCBO). ‘Dit bedrijf wil een positie verwerven in de
markt van elektrische mobiliteit. Om de eerste stappen
te zetten heeft Siemens Nederland de drie automotive
hogescholen – verenigd in ACE – en de Hogeschool Den
Haag uitgedaagd om ieder een elektrische sportauto te
bouwen. De Burton dient daarbij als basis en zal worden
geëlektrificeerd door enkel gebruik te maken van producten
van Siemens. Naar het zich nu laat aanzien start
het project rond de periode augustus-september en moet
het in mei-juni 2013 afgerond zijn. Siemens stelt daarbij
permanent vijf techneuten beschikbaar die de studenten
tijdens het project met raad en daad bijstaan en heeft
bovendien in Den Haag een testlab gebouwd. Het enthousiasme
bij alle betrokkenen is enorm groot. Er van leren en
plezier beleven loopt als een rode draad door het project.’
Kluivers heeft grote waardering voor de financiële injectie
die Siemens heeft gegeven aan het project. Ook op het
gebied van marketing en promotie zijn afspraken gemaakt
die voor veel awareness onder jeugd zullen gaan zorgen.
Onderhoud
‘Door de omvang van het project zullen in totaal binnen
ACE zo’n tachtig tot honderd studenten aan het project
kunnen werken op de vier aangesloten hogescholen’,
vervolgt Kluivers. ‘Dat de hogescholen in Eindhoven,
Rotterdam, en Arnhem/Nijmegen verenigd zijn heeft
naar mijn idee een belangrijke bijdrage geleverd aan het
binnenhalen van dit project. Bovendien is het een icoonproject
dat een mooie basis biedt om in de komende jaren
ons portfolio met projecten voor het bedrijfsleven uit te
bouwen. Met het bouwen van prototypes is direct een
specialiteit benoemd van de hogescholen. Een onderwerp
waarop wij in de komende jaren onze expertise nog willen
en moeten uitbreiden is het onderhouden van elektrische
auto’s. Onze overtuiging is dat wij die kennis en kunde in
de komende jaren kunnen ontwikkelen als een grotere
markt voor elektrisch vervoer gaat ontstaan.’
Net als Kluivers, heeft ook Steinbuch nog zijn wensen.
‘Ik hoop dat wijin staat zijn om over nog meer goede
proefopstellingen te gaan beschikken die mede mogelijk
gemaakt worden door het bedrijfsleven. Bovendien hoop
ik dat wij in staat zijn om gemeenschappelijke raceteams
te maken zoals het team University Racing Eindhoven,
waarbij dan wel een team ontstaat met studenten
vanuit alle onderwijslagen. Tenslotte zetten wij in op het
realiseren van high tech corridors tussen de AutomoveNL
Campus, de High Tech Campus Eindhoven en onze TU/e
Science Campus. Wij willen via een elektrisch deelautoconcept
duurzaam vervoer tussen al deze campussen
mogelijk maken.’ Kluivers voegt toe en besluit: ‘Alles
draait dus om het toevoegen van nog meer enthousiasme
en uitstraling met bijbehorende tamtam waardoor
studenten geïnteresseerd raken voor onze opleidingen.
Want werkgelegenheid binnen de automotive sector is
geen issue; er stromen gewoon niet genoeg ingenieurs uit
op zowel hbo- als wo -niveau’.
15