Bronmethodiek - Online Vrijwilligerswerk

tot zeer laag is. Via de verenigingen kunnen
kinderen uit minimagezinnen gratis
deelnemen aan de verschillende sportlessen.
Een bijzonder voorbeeld project is
het project Doelbewust in Den Bosch, dat
in 009 de Hein Roethofprijs won, een
prijs voor projecten die bijdragen aan
preventie van criminaliteit.
De aandacht voor veiligheid op scholen
neemt eveneens toe. Zo is er een door de
overheid geïnitieerde bewustwordingscampagne
gestart om burgers ervan te
doordringen hoe belangrijk het is mee
te denken over veiligheid op scholen.
Ook worden projecten met leerlingbegeleiding
en gedragscodes gesubsidieerd.
Het landelijk dekkend netwerk van
Zorg- en Adviesteams (ZAT’s) zetten als
multidisciplinaire interventieteams de
veiligheidsproblematiek op de agenda en
ondersteunen scholen bij het uitwerken
van beleid en aanpakken. Een landelijk
dekkend systeem moet in 011 gerealiseerd
zijn.
Burgerparticipatie
Burgerparticipatie binnen veiligheidszorg
wordt een vanzelfsprekendheid.
Zo stijgt het aantal tips bij kliklijn M. en
het Meldpunt Cybercrime. Ook zijn veel
burgers bereid om deel te nemen aan
burgernet. Burgernet kan ertoe leiden
dat burgers meer tevredenheid uiten
over het optreden van de politie. En die
tevredenheid kan positief uitpakken voor
veiligheid, omdat burgers meer geneigd
zijn zich aan de regels te houden en zich
minder onveilig voelen wanneer ze een
goede band met de politie ervaren. Er
is echter geen wetenschappelijk verantwoord
evaluatieonderzoek voorhanden.
Het ministerie van BiZa financiert ‘In actie
met burgers!’ Het zijn lokale proeftuinen
waarin gemeenten intensief samenwerken
met bewoners om en de kwaliteit
van de leefomgeving te verbeteren, maar
ook om burgers weerbaarder en actiever
te maken. Door Regioplan is er onderzoek
naar gedaan. Het blijkt dat burgerinitiatieven
op het gebied van criminaliteitspreventie
maar beperkt effectief zijn.
Toch zijn gemeenten positief. Via de VNG
geven zij aan dat door burgerparticipatie
een betere inbedding in lokaal beleid,
waarbij de gemeente meer open staat
voor ideeën van burgers.
Opvallend blijft de kloof tussen objectieve
en subjectieve veiligheid. Het slachtofferschap
van veelvoorkomende criminaliteit
zoals geweld, vandalisme en vermogensdelicten
is volgens de Integrale
Veiligheidsmonitor 008 de laatste jaren
duidelijk gedaald. Maar als burgers wordt
gevraagd of ze zich veilig voelen, meldt in
007 en 008 grofweg een kwart van de
volwassen bevolking soms of vaak onveiligheidsgevoelens
te ervaren. Ook de
schaalscores verloedering worden er de
laatste twee jaar nauwelijks positiever op.
Ouderen en kwetsbaren
Er is de laatste jaren meer aandacht voor
ouderenmishandeling. Met reden, want
het aantal meldingen van ouderenmishandeling
neemt toe. Het kan zijn dat
dienstverleners alerter zijn geworden
op signalen en vaker melding doen. Het
kan zijn dat het om een toenemend
probleem gaan. Het gaat daarbij om psychische
mishandeling, fysieke bedreiging
en financiële uitbuiting. Een kwart van de
meldingen betreft ontspoorde zorg. Ook
psychiatrische patiënten zijn vaker slachtoffer
van mishandeling.
Nabeschouwing
De nabeschouwing in de
Trendrapportage 010 is een belangrijk
hoofdstuk. Hierin worden kanttekeningen
geplaatst bij criminaliteitspreventie.
Aan de ene kant zien we dat criminaliteitspreventie
een vanzelfsprekendheid
is geworden en zich niet langer beperkt
tot veelvoorkomende criminaliteit zoals
inbraak, diefstal en vandalisme. Maar de
uitdijende aandacht voor preventie heeft
ook een schaduwkant. Het is onder ande-
Preventie is - meer dan voorheen -
vanzelfsprekend geworden
9e jrg. nr. 6 Herfst 010
Veiligheid
re Hans Bouttelier van het Verwey-Jonker
Instituut die hier verschillende uitspraken
over doet. Meer aandacht voor preventie
kan leiden tot allerhande controlerende
technologieën die misschien wel repressiever
zijn dan het strafrecht. Een samenleving
waarin het voorzorgsprincipe de
boventoon voert, komt gevaarlijk dicht
in de buurt van een controlestaat, zo
vat het CCV zijn kanttekeningen samen.
Er bestaat het gevaar dat iedereen die
afwijkt van de norm, als risicoburger
wordt bestempeld. En dat kan, als er
inschattings- of uitvoeringsfouten
worden gemaakt, schadelijke gevolgen
hebben voor de levenskansen van
onschuldige individuen. Het CCV spreekt
over onzekerheidstolerantie. “Onze onwil
om een zekere mate van onzekerheid en
onveiligheid te accepteren is begrijpelijk
en bij wijlen uitermate productief, maar
kan ook negatieve effecten hebben op
ons vermogen om alert en verstandig
te reageren. Zo kunnen gebeurtenissen
zoals in Hoek van Holland en Apeldoorn
leiden tot een buitenproportionele
regulering van grootschalige, publieke
evenementen.”
Interessante en gebruikte literatuur
Trendsignalement 010., ontwikkelingen in maatschappelijke
veiligheid, Het CCV, maart 010
Belevingsonderzoek veiligheid, agressie en geweld.
Nulmeting sector gemeenten, april 009.
Rapport prioriteiten veiligheid, VNG/BMC, Den Haag/
Amersfoort, september 009
Lonneke van Noije en Karin Wittebrood, Overlast en
verloedering ontsleuteld.
Veronderstelde en werkelijke effecten van het
Actieprogramma overlast en verloedering, Sociaal
Cultureel Planbureau, Den Haag, september 009.
www.hetccv.nl/dossiers
www.minbzk.nl/actueel (proef met burger)
www.scholenonderzoek.nl
De publicatie Trendsignalement 010 is gratis te
downloaden via: http://www.hetccv.nl/publicaties/
webwinkel/Algemeen/Trendsignalement+ 010
<
MO/SAMENLEVINGSOPBOUW
3 7