Jaarboek Thomas Instituut 1989 - Thomas Instituut te Utrecht
Jaarboek Thomas Instituut 1989 - Thomas Instituut te Utrecht
Jaarboek Thomas Instituut 1989 - Thomas Instituut te Utrecht
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
SALMANN, NEUZEIT lIND OFFENBARUNG 129<br />
processiones, s<strong>te</strong>lt Salmann dat dit onderscheid van de kant van<br />
God volledig gerelativeerd wordt en dat kennen en liefhebben in<br />
God ook een andere be<strong>te</strong>kenis krijgen (383). Kennen is niet een<br />
assimileren (d. 288), maar een <strong>te</strong> voorschijn la<strong>te</strong>n komen van het<br />
andere. Liefhebben is niet een willen of een streven, maar eerder<br />
een niet-willen, een 'indifferentie' voor het differen<strong>te</strong>. Dit laats<strong>te</strong><br />
be<strong>te</strong>kent <strong>te</strong>gelijk ook een la<strong>te</strong>n gebeuren en zijn van het differen<strong>te</strong>,<br />
van het andere (384;d.360).<br />
Terwijl hij <strong>Thomas</strong> vanuit dit perspectief verder in<strong>te</strong>rpre<strong>te</strong>ert, is<br />
kennen in God voor Salmann als een po<strong>te</strong>ntia activa (referentie<br />
aan SeC I, c. SO),als een proces waarin de zelfheid van Gods<br />
liefdesbewustzijn zich in de wederkerigheid van de Vader-Zoonrelatie<br />
<strong>te</strong> kennen geeft (383-384).Liefhebben in God is geen veroverend<br />
streven naar bui<strong>te</strong>n toe, maar een bevrijdend la<strong>te</strong>n zijn van het<br />
andere. Daarom hebben kennen en liefhebben dezelfde dynamische<br />
structuur (360 & 384). Ze zijn zelfvoltrekkingen van de ene geestnatuur<br />
van God (384:verband met <strong>Thomas</strong> uitspraak "quod una res<br />
sint in deo in<strong>te</strong>llectus et voluntas" uit SeC IV, c. 19). Salmann wijst<br />
verder op vele aanzet<strong>te</strong>n bij <strong>Thomas</strong> i.v.m. deze structuurgelijkheid<br />
van kennen en liefhebben (38S:referenties aan De ver. en ST I, 1-11).<br />
Zijn kritiek op <strong>Thomas</strong> is ech<strong>te</strong>r vooral het gegeven dat deze een<br />
logica van de intratrinitaire relaties ontwikkelt los van het spreken<br />
over de proeessiones vanuit kennen en liefhebben (385: referenties<br />
aan ST I, q. 30, a. 2 en q. 41; ook referentie aan een <strong>te</strong>kst waarin<br />
<strong>Thomas</strong> wel de samenhang ziet: De pot., q. 9, a. 4, ad 15).<br />
4.3. Perspeetlei van een relatiemetafysiea<br />
Salmann geeft gestal<strong>te</strong> aan een metafysica van het relationele.<br />
Het perichoretisch en dialogaal karak<strong>te</strong>r van de werkelijkheid staat<br />
hierin centraal. De hele werkelijkheid is één bewegende dynamiek,<br />
waarin structuurelemen<strong>te</strong>n, vanuit hun innerlijke verwantschap,<br />
naar elkaar toe bewegen. Zo in<strong>te</strong>rpre<strong>te</strong>ert hij (371) ST I, q. 42 (over<br />
de gelijkheid van de goddelijke personen) vanuit dit relationeel-perichoretisch<br />
perspectief. Hij wijst op de in<strong>te</strong>rpersoonlijkheid als een<br />
op elkaar betrokken voltrekken van de ene kennis en liefde in God.