Jaarboek Thomas Instituut 1989 - Thomas Instituut te Utrecht

HANNIBALDUS DE HANNIBALDIS 13
Hannibaldus stelt eerst vier vrij willekeuriggekozen argumenten
voor de eeuwigheid van de wereld op uit het in zijntijd reeds ruime
assortiment:
a. Aangezien de hemel structureel niet onderhevig is aan generatie
en corruptie, is zij ongeworden en onvergangkelijk, en dus
eeuwigdurend; et per eonsequens totus mundus.
b. Aangezienhet nunc, dat de tijd wezenlijkbepaalt, het begin is
van de toekomst en het eind van het verleden, is de tijd er altijd
geweest; et per eonsequens mot us et mobile (want de tijd is het
accidentvan de beweging).[En dus is de wereld eeuwig.]
c. Aangezien er beweging is vóór elke beweging, is er altijd
beweging geweest; et per eonsequens mundus.
d. AangezienGods handelen van eeuwigheid af is, is dus ook zijn
effect eeuwigdurend veroorzaakt door hem; mundus ergo est
aeternus. (20)
Vervolgens stelt Hannibaldus twee argumenten op tegen de
eeuwigheid van de wereld,en geefthijde oplossingvan de kwestie
en de beantwoording van de argumenten pro.
Hannibaldus begint zijn responsio met te zeggen dat God de
oorzaak is van alle dingen buiten hem (vgl. art. 1-3).Het scheppingswerk
is echter niet tot stand gekomen op grond van de noodzakelijkheid
van Gods "natuur- hij moest niet scheppen, zoals hij
wel de Zoon moest genereren - maar het kwam tot stand vanuit
een vrij voorstel van de goddelijke wil. Toch is er daarbij geen
sprake van willekeur geweest, want God handelt door zijn verstand
en wijsheid,die het beginselder dingen zijn via het medium
V