DE JACOBSSTAF - Santiago

Langs de rand van het verleden
Als je een lange wandeltocht door Frankrijk maakt, spreekt het vanzelf dat je
de grote wegen vermijdt. Vlak voor en vlak na de grote steden is dat meestal
onmogelijk en ontkom je niet aan geestdodende stukken langs industrieterreinen.
Toch is het wel goed dat je daar iets van ziet, want toeristen hebben vaak de
indruk dat zo'n land alleen maar uit schilderachtige oude stadjes en dorpen
bestaat, gevuld met gastvrije horeca-gelegenheden en bezienswaardigheden uit de
Guide Michelin. Ook in Frankrijk moet het dagelijks brood met gewone arbeid
worden verdiend en dat is natuurlijk in heel veel gevallen fabrieksarbeid. En dat
die fabrieksarbeid in Frankrijk misschien nog wel minder aangenaam is dan in
Nederland, valt aan de achterkant van heel wat van die fabrieken te raden - ze
zien er zelden modern en verzorgd uit.
Maar wat aan de rand of zelfkant van die grotere steden dan nog "niet modern"
genoeg mag worden, is in de kleine steden, de dorpen en het platteland zonder
meer ouderwets. Of gewoon oud. Hoe verder je van de grote steden wegwandelt,
des te sterker heb je het gevoel het verleden binnen te lopen.
Fransen zijn behoudend. Ze gooien de oude schoenen niet weg voordat ze
nieuwe hebben, en dan nog niet graag. En je hebt de indruk dat het aanschaf-
fen van die nieuwe schoenen een kwestie is geweest van uitvoerig wikken en
wegen en uitstellen en zeker niet plotseling of bij ingeving is gebeurd.
Het meest opvallende voorbeeld zijn auto's. Wie de kleine weggetjes neemt,
loopt vaak langs de achterkant en ziet veel tuinen. En anders dan bij Ameri-
kanen, waar het huis vaak zo gebouwd is dat de driveway met het trotse fami-
liebezit -twee, drie of nog meer auto's- het eerst in het oog springt, is het
Franse autobezit in de achtertuin te zien. Dicht bij het huis staat de huidige
auto, zelden spiksplinternieuw of glanzend opgepoetst. Iets verder de tuin in
staat zijn voorganger, vaak een model van hetzelfde merk, maar zeker tien jaar
ouder. Of hij nog rijvaardig is, is niet altijd op het eerste gezicht te zien.
Maar vaak is het duidelijk: allang niet meer. De banden zijn eraf, de stoelen
eruit en het gras groeit er royaal overheen. Toch heeft de familie er nog geen
afstand van gedaan. Misschien omdat hij toch niets meer opbracht, denkelijk
ook omdat het altijd nog mogelijk is dat een onderdeel uit de nieuwe vervangen
moet worden, of dat een krukas of remvoering of deurknop van de oude nog
goede diensten kan bewijzen voor iets anders.
Achter in de tuin staat het oudste model. Niet meer als mogelijk reservoir van