Net loke falta - Eerste Kamer der Staten-Generaal

3.3.4 De Antilliaanse Gemeenschap in
Nederland in Beweging
Door de toestroom van kansarme Antillianen vanaf
de jaren tachtig is de Antilliaanse gemeenschap in
Nederland wat betreft de bevolkingssamenstelling vergelijkbaar
geworden met een doorsnede van de bevolking op
de Antillen. De gemeenschap kent nu een heterogene
bevolkingsgroep met diverse sociale lagen. Het grootste
deel van deze groep (90%) vindt dankzij opleiding en
werkervaring gemakkelijk haar plek in de samenleving.
In deze groep treft men artiesten, wetenschappers, politieke
bestuurders en professionals aan die veel bijdragen aan
de gehele Nederlandse samenleving. Het andere deel,
bestaande uit kansarmen in allerlei nuances, heeft meer of
minder moeite om in Nederland goed aan te sluiten.
De overgrote meerderheid van de Antilliaanse gemeenschap
in Nederland bestaat thans uit eerste generatie
Antillianen. Begrijpelijk is dat in een bevolkingsgroep dat
grotendeels uit personen bestaat met zo’n recent migratieverleden
de sociale verhoudingen en de sociale afstand
tussen de bevolkingsklassen uit het (ei)land van herkomst
zich ook in Nederland manifesteren. Nog versterkt door de
geografische afstand van plaats en wijk van vestiging.
De interactie tussen personen uit deze lagen zal zich doorgaans
beperken tot beroepsmatige contacten, voorzover
die er zijn. Begrijpelijk is ook dat het civiele gehalte van de
Antilliaanse gemeenschap in Nederland, in de zin van een
netwerk van sociale relaties tussen Antillianen van diverse
sociale lagen en tussen Antilliaanse (zelf)organisaties zich
slechts in heel beperkte mate manifesteert. Ook de participatiegraad
in de Nederlandse politiek van Antillianen is
nog bijzonder laag. Er wordt door Antillianen weinig
gebruik gemaakt van zowel het passief - als het actief
kiesrecht. De terugkeer wens van vele Antillianen lijkt de
rem te zijn op de drang om vergaande inspanningen te
verrichten om in Nederland nieuwe en betere wegen in te
slaan, de eigen gemeenschap te versterken.
Ook geldt dat voor vele eerste generatie Antillianen
dat men nog bezig is zich een plek te verwerven en/of deze
te consolideren.
Toch is de laatste jaren duidelijk sprake van een groeiend
gemeenschapsbewustzijn en gemeenschapsleven. Er is een
groeiend kader dat hiervoor de basis vormt. Er bestaan nu
meerdere Papiamentstalige media (kranten, radio en televisie).
Grote evenementen worden georganiseerd, zoals
het Rotterdamse Zomer Carnaval of een Dia di Boneiru.
Tal van religieuze groeperingen verrichten goed maatschappelijk
werk, bijvoorbeeld door zich te ontfermen over
minderbedeelden en ook over kansarme jongeren die zich
met criminaliteit hebben ingelaten. De Adviescommissie
32 ■ Nèt loke falta
heeft dan ook tijdens de enkuentro’s mogen ervaren dat er
wel degelijk behoefte is om elkaar als Antilliaan te ontmoeten
en ernstige zaken, zoals de criminaliteit en sociale
nood in eigen gelederen, te bespreken. De bewustwording
van de noodzaak van meer sociaal engagement, en de
bereidheid betrokken te zijn bij de lotsverbetering van de
eigen bevolkingsgroep, heeft zich dwars door de verschillende
sociale lagen gemanifesteerd. De meest overtuigende
manifestatie van engagement bleek uit de massale
deelname aan de Terugkoppelingsconferentie, waarop
honderden Antillianen enthousiast en met bewogenheid
uiting gaven aan hun motivatie hun aandeel te leveren in
het keren van de negatieve spiraal waarin een deel van
hun Antilliaanse medeburgers terecht zijn gekomen of
dreigen te komen.
Deze groeiende gemeenschapszin onder de Antillianen in
Nederland moet benut worden. Veel waarde moet gehecht
worden aan de actieve betrokkenheid van veel Antillianen
in de opvang en begeleiding van degenen die niet in een
keer, op eigen kracht de kansen voor bestaansverbetering
in Nederland kunnen benutten. Het is nu tijd om de
mobilisatie van positieve krachten in de Antilliaanse
gemeenschap uit te bouwen en te versterken. De verdere
ontwikkeling en versterking van de civiele gemeenschapsverbanden
en -dynamieken moeten ondersteund en
gefaciliteerd worden. Hier biedt zich in de Antilliaanse
gemeenschap een potentieel aan kennis en positieve
energie aan dat met beide handen aangegrepen moet
worden om de wortels van de sociale problematiek en de
daarmee samenhangende criminaliseringtendensen te
bereiken en een daadwerkelijke omslag in de sociale
ontwikkeling onder Antillianen in Nederland te bewerkstelligen.