Horizon februari.pub - GGZ Oost Brabant

SCHIZOFRENIE ADIEU ??
Bron: PSY, december 2009. Tijdschrift over geestelijke gezondheid en verslaving.
De term schizofrenie is aan verandering onderhevig.
Vooral de laatste tijd en met name
door psychiater Jim van Os. Hij is een groot
pleitbezorger voor een naamsverandering.
‘Geen mens kan zich voorstellen wat een
‘’gespleten geest’’ is’.
De diagnose schizofrenie drukt een zwaar
stigma op patiënten. Dat vindt 81 procent van
de Nederlandse psychiaters, zo blijkt uit de
online enquête die het maandblad PSY samen
met de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie
(NVvP) gehouden heeft. Maar de meeste
psychiaters willen geen andere naam voor
schizofrenie. Over de vraag welke naam in
aanmerking zou komen om de term
chizofrenie te vervangen, zijn de psychiaters
behoorlijk verdeeld. Bijna een kwart kiest
voor het ‘vertekend waarnemingssyndroom’
en een vijfde voor het ‘disfunctionele perceptie
syndroom’. Van de overige voorgestelde
benamingen hebben de meeste iets met het
begrip psychose van doen.
Bijna tweederde van de bezoekers (63 procent)
van Psy.nl wil een naamsverandering
voor schizofrenie. 40 procent kiest voor de
term ‘disfunctionele perceptie syndroom’ en
25 procent voor het ‘vertekend
waarnemingssyndroom’. Dat is het belangrijkste
verschil met de online enquête onder psychiaters.
Ook in deze groep zijn het vooral de
oudere lezers (73 procent) die een nieuwe
naam wensen.
Wat opviel is de benadering met een biologische
verklaring van psychiater Iris Sommer,
oprichter van de stemmenpoli die deel uitmaakt
van de divisie Hersenen van het UMC
Utrecht. ‘Als collega’s onder elkaar schrikken
23
we niet van de term schizofrenie, we weten
waar we het over hebben. Voor patiënten
heeft het echter een heel slechte bijklank, zij
hebben er een uitgesproken afkeer van. Maar
het is onjuist om de term te omzeilen en het
bijvoorbeeld over psychose nao (niet anders
omschreven) te hebben. Dan onthoud je iemand
misschien de juiste behandeling’. In
een nieuwe naam voor schizofrenie ziet
Sommer niet veel: ‘Over een paar jaar heeft
die ook weer een slechte klank.’ Toch vindt
ze het salience concept een prachtig begrip.
Dat is gelanceerd door de Britse onderzoekster
Shitij Kapur en in Nederland overgenomen
door psychiater Jim van Os. ‘Het maakt
namelijk helder dat wanen ontstaan door een
dopamine-ontregeling in de hersenen. Ik kan
patiënten hierdoor op een begrijpelijke manier
uitleggen waar hun bizarre ervaringen
vandaan komen. Want die schreeuwen natuurlijk
om uitleg, mensen willen grip op hun
wereld hebben. Deze biologische verklaring
geeft patiënten rust. Salience dekt echter
niet de hele lading. Het verklaart een deel
van de symptomen van schizofrenie, maar
bijvoorbeeld niet de negatieve symptomen en
ook niet de hallucinaties’. Zie ook
www.verkenuwgeest.nl
Winter Efteling artikel op pagina 28