Proef met kortgestraften Solo de diepte in Overlast spoelt weg

eclasseriNg NederlaNd augustus 2011 | 6
Veel verandert. Curaçao herbergt nog steeds tientallen gevangenen van
Bonaire. Het laatste deel van hun straf mogen ze op het eigen eiland
ondergaan. Verlof, heet dat wat al te vriendelijk, want ze zitten aan
de enkelband. Meldkamer Strongroom in de beruchte Bon Futurogevangenis
op Curaçao houdt in de gaten of ze ’s nachts ook thuis
doorbrengen. Caribisch Nederland kan deze taak nu zelfstandig gaan
uitvoeren met satelliettoezicht. Dat biedt ruimere mogelijkheden. Jos ter
Voert: ‘Kijk alleen al naar de jeugdigen. Als zij in de fout gaan, kun je hen
natuurlijk opsluiten, tot het vonnis tussen doorgewinterde criminelen
laten zitten en dan eventueel nog een extra gevangenisdouw geven.
Maar daar worden ze niet beter van. Het is slimmer hen met de enkelband
te dwingen structuur te accepteren: school of werk. Met eventueel
nog een gebiedsverbod. Dat is al gauw beter dan in de bak zitten of
thuis rondhangen, zeker als de buurt criminele broeinesten heeft.’
Veel blijft hetzelfde. Technisch is er geen vuiltje aan de lucht. De
GPS­techniek is niet anders dan in Nederland. Een enkelband met een
daarmee verbonden mobiele telefoon zorgt voor een voortdurend
signaal. Satellieten pikken dit op. Er zijn er drie om de verblijfplaats te
bepalen, maar tijdens een praktijkproef begin juli blijken soms wel elf
hemelzwervers paraat. Manager Paul Verbruggen van ADT, het bedrijf
dat voor de techniek tekent, kijkt er niet van op: ‘Het is een beproefde
techniek. We passen die vanuit Nederland ook toe in bijvoorbeeld
Duitsland en Zwitserland. Caribisch Nederland kent kleine eilanden
met weinig obstakels. Het mobiele telefoonnetwerk en de satellietontvangst
deugen. De plaatselijke autoriteiten krijgen een laptop met
beveiligde verbinding naar Nederland. Via glaskabel. Voordelig, snel. Zo
nodig weten ze van minuut tot minuut waar hun enkelbandklanten
zijn; tot op een paar meter nauwkeurig. Prima, want de in Nederland
vaak gebruikte straal van vijf kilometer aan verboden gebied werkt
daar niet. Dan sta je al gauw midden in zee op een koraalrif.’
Veel is mogelijk. Reclassering Nederland heeft op de BES­eilanden open
overleg gevoerd. Met het OM, de rechterlijke macht, de politie, de gevangenisdirecteur,
de reclassering. Zij hebben oog voor voordelen, kansen
en besparingen. Het strafklimaat is stevig. De gevangenis op Bonaire is
met 48 plekken snel gevuld. Saba en St. Eustatius hebben geen gevangenis
en liggen zo’n duizend kilometer verderop. Rechters, reclasseringswerker
en officieren van justitie moeten vaak pendelen om de rechtsgang
op de drie eilanden te kunnen waarborgen. Jos ter Voert: ‘Toezicht
op afstand helpt. We leggen ons systeem niet op. Maar de autoriteiten
kunnen meeliften op onze kennis en kunde. En bovendien voordelig
onze voorzieningen gebruiken. Toezicht met satellieten is in Nederland
per definitie voor zware toezichten. Dat kan daar best anders uitpakken.
In elk geval moet je kijken naar wat burgers acceptabel vinden. Als een
misdaad de samenleving schokt, volgt opsluiting. En gevaarlijke of
vluchtgevaarlijke misdadigers horen achter de tralies. Hier en daar.’
■ elektronische controle met gebruik van GPS
■ inzetbaar bij alle voorwaardelijke beslissingen en straffen
■ technische regie vanuit Nederland
■ inspelen op plaatselijke omstandigheden
■ draagvlak van partners in strafrechtketen op de BES­eilanden
10
minuten
Even tijd voor
de reclassering