Voorbereid op pad Rustplaatsen Zingend langs ..... - Santiago

Een andere beroemde heilige uit de 14de eeuw is Birgitta van Zweden. Samen met
haar echtgenoot pelgrimeerde zij omstreeks 1341-1 342 naar Santiago. Op de
terugweg werd haar man ziek en stierf in 1344. Birgitta vertrok in 1349 voor een
bedevaart naar Rome waar zij bleef tot aan haar dood in 1372. In dat zelfde jaar had
ze nog een pelgrimsreis naar het Heilig Land ondernomen. Reeds in 1391 werd
Birgitta heilig verklaard en is een van de patronessen van de pelgrims geworden.
Een heilige die in de literatuur vaak vermeld wordt is Bona van Pica (+ 1208).
Evenals Birgitta volbracht zij de drie grote bedevaarten, maar haar voorkeur ging
duidelijk uit naar Santiago. Zij zou verschillende pelgrims daarheen vergezeld
hebben.
O Andere vrouwen
Het korte lijstje met namen van edele dames, vermeld in het in voetnoot hieronder
geciteerde boek. bevat ook de naam van Sophia, gravin van Holland, die omstreeks
1150 naar Compostela pelgrimeerde. Over die bedevaart is alles bekend uit de
annalen van de abdij van Egmond. Sophia was de dochter van paltsgraaf Otto von
Rheineck en de echtgenote van graaf Dirk VI van Holland (+ 1157). Op haar tocht
naar Santiago reisde in haar gevolg een monnik uit Egmond mee. Aan hem danken
we het reisverslag en ook het verhaal van het avontuur dat zij op de terugweg
beleefden: "De edele en vrome dame werd in een hinderlaag gelokt door rovers die
haar met messen bedreigden en haar wilden doden. Het was hen echter totaal
onmogelijk de gravin ook maar het minste letsel toe te brengen. Getroffen door dit
wonderbare gebeuren vielen ze voor Sophia op hun knieën en smeekten haar om
vergiffenis." Dit mirakuleuze feit werd toegeschreven aan de tussenkomst van de
heilige Adelbert, patroon van de Egmondse abdij.
Na dit stukje vaderlandse geschiedenis keren we terug naar de camino, naar de
talloze anonieme vrouwen die de lange weg naar Galicië hebben afgelegd. Al zullen
hun beweegredenen zeer uiteenlopend geweest zijn, het beeld dat wij van hen
overhouden is betrekkelijk eenvormig. Zij worden in de kunst afgebeeld, geknield aan
de voeten van de apostel, met hun echtgenoot tegenover hen. Zij worden gezegend
of gekroond of zij zijn er gewoon aanwezig. Slechts in een paar uitzonderlijke
gevallen weten we over wie het precies gaat, zoals onder meer bij het Jacobusbeeld
in Kalkar. Daar wordt de heilige vereerd door Johan Becker en Lyskine, zijn vrouw
(De Jacobsstaf 22, p.45).
Tenslotte moet zeker nog een vrouw belicht worden die, sinds de 13de eeuw, steeds
in de mirakelverhalen voorkomt. Het is de moeder van de knaap die in Santo
Domingo de la Calzada onschuldig werd opgeknoopt en op mirakuleuze wijze van de
dood werd gered. Langs de camino in Spanje en ook zeer ver daarbuiten, zien we
deze moeder vele malen op kunstwerken afgebeeld. Dit maakt haar, niettegenstaande
haar anonimiteit, tot een van de meest vertrouwde vrouwelijke pelgrims langs de
Europese wegen naar Santiago de Compostela.