Beleids- en informatieblad Aar el • Nieuwe permanent ... - Kerknet

Drie homilieën
over het credo
van Nicea-constantinopel
i.
van symbool naar symbolum
Wanneer men in de oudheid een
onverbreekbaar bewijs wou bewaren
van een akkoord tussen twee
personen, gebeurde het dat men
een voorwerp in twee brak. Ieder
van beide partijen nam één stuk
mee. Als men jaren later de twee
stukken passend kon samenvoegen,
was dit het bewijs dat men
wel degelijk gebonden was door
eenzelfde akkoord. Welnu ‘passen’
en ‘samenvoegen’ is in het Grieks
‘symballein’. Het bijhorende zelfstandig
naamwoord is in het Grieks
‘symbolon’. Vandaar ons woord
‘symbool’, dat onder meer gebruikt
wordt als een beeld adequaat overeenstemt
met de werkelijkheid die
we willen aanduiden. Onze taal
wordt dan symbolisch genoemd.
Zo ook spraken katholieke christenen
samen dezelfde geloofsbelijdenis
uit, om te bevestigen dat zij
– ver van ketterse leerstellingen –
wel degelijk hetzelfde geloof van de
Apostelen beleden. Om die reden
werd de geloofsbelijdenis wel eens
een ‘symbolum’ genoemd, dat wil
zeggen een teken van eenheid. Zo
heeft het eerste oecumenische
concilie, dat in 351 gehouden werd
in Nicea in het huidige Turkije, een
‘symbolum’ van het katholieke
geloof afgekondigd. Dit symbolum
van Nicea werd in 381 aangevuld
in Constantinopel. Vandaar de klassieke
uitdrukking: het symbolum
van Nicea-Constantinopel.
~ 4
Met uitzondering van het Tweede
Vaticaans Concilie, dat het 21ste
oecumenische concilie was, werden
alle andere concilies bijeengeroepen
omwille van ketterijen die
de katholieke Kerk, gebouwd op
het geloof van de apostelen, verdeelden.
Dat was ook het geval bij
eerste twee, de concilies van Nicea
en Constantinopel.
De ware mensheid van jezus
De inzet van het concilie van Nicea
was vooral de volledige erkenning
van de godheid én de echte
mensheid van Jezus. De eerste
aanvallen op het geloof van de
Kerk kwamen van mensen die
ontkenden dat Jezus werkelijk
een mens was zoals wij. Vertrekkend
van filosofische beschouwingen
meenden ze dat het voor een
goddelijke persoon onwaardig was
om mens te worden. ‘God is God’,
dachten zij. Hij is eeuwig. Hoe zou
Hij dan in de tijd kunnen binnentreden?
Hij is almachtig. Hoe zou Hij
dan het broze menselijke bestaan
kunnen aannemen? Hij is onsterfelijk.
Hoe zou Hij dan blootgesteld
kunnen worden aan de dood? Ze