Beleids- en informatieblad Aar el • Nieuwe permanent ... - Kerknet

stelden dus dat de mensheid van
Jezus slechts een oppervlakkig
kleed was, uitwendige schijn, en
geen echte realiteit. Men noemde
ze daarom ‘doceten’, van het Griekse
werkwoord ‘dokein’, dat ‘lijken’
of ‘schijnen’ betekent.
Tegen deze doceten in benadrukte
het symbolum van Nicea, in
trouw aan het Nieuwe Testament,
de echte mensheid van Jezus.
Hij is waarlijk ‘neergedaald uit de
hemel, heeft het vlees aangenomen
van de Maagd Maria en is
mens geworden, werd gekruisigd,
heeft geleden en werd in het graf
neergelegd’. Ja, God is zo groot, zo
vrij ook in zijn liefde, dat de Zoon
van God, zonder iets van zijn goddelijkheid
te verliezen, werkelijk
onze menselijke natuur in al haar
broosheid aanneemt. Kortom, God
is werkelijk mens geworden onder
de mensen, opdat de mens God
kan worden. En het gaat hier niet
om een tijdloze mythe zoals die uit
de Griekse of Latijnse mythologie.
Neen, het gaat om een historisch
gebeuren dat plaatsvond onder
Pontius Pilatus, Romeins gouverneur
van Judea.
ii.
Zijn ware godheid
Andere aanvallen op het geloof van
de Kerk kwamen vanuit het tegenovergestelde
kamp, namelijk van
mensen die oordeelden dat Jezus
niet werkelijk God was. Hij was een
schepsel, gelijkaardig aan de andere
schepselen. Zij het een schepsel
met een bijzondere waardigheid,
‘aangenomen’ door God als
zijn woordvoerder en zelfs als zijn
woord dat weerklonk in een menselijk
wezen. Maar niet echt de mensgeworden
Zoon van God, niet echt
het vleesgeworden eeuwig Woord
van God. Aanvankelijk noemde
men deze ketters ‘adoptianisten’
omdat voor hen Jezus slechts een
verheven schepsel was, ‘aangenomen’,
‘geadopteerd’ door God als
echo van zijn Woord in deze wereld.
Later sprak men van de ketterij van
het Arianisme en van de Arianen,
in verwijzing naar de theoloog Arius,
diaken, later priester, in Alexandrië
in Egypte.
Tegen hen verzette zich de heilige
Athanasius van Alexandrië. Zoals
andere bisschoppen die trouw
bleven aan het katholieke geloof,
werd hij vervolgd. Vijf keer werd
hij uit zijn bisdom verjaagd, maar
hij kwam telkens terug, trouw tot
in de dood aan het geloof van het
Nieuwe Testament en van de apostelen,
het geloof in Jezus, waarlijk
mens en waarlijk God. Bezield door
de Heilige Geest inspireerde hij het
symbolum van Nicea door nadrukkelijk
de godheid te verkondigen
van ‘de Heer Jezus Christus, eniggeboren
Zoon van God, vóór alle
tijden geboren uit de Vader, God uit
God, Licht uit Licht, ware God uit
de ware God’.
Eigenlijk moeten we deze woorden
met dankbaarheid en ontroering
uitspreken. Het zijn eenvoudige
woorden, maar zij dragen in zich
zoveel gebed, zoveel aanbidding
voor de goddelijke persoon van Jezus
Christus, enige ‘Heer’, dit wil
zeggen de enige mens die letterlijk
‘God’ is. De woorden zijn de vrucht
van zoveel strijd, theologisch en
soms ook politiek, ten tijde van
het Romeinse Rijk, de vrucht van
zoveel lijden in ballingschap en
martelaarschap. Ter ere van en uit
liefde voor Jezus, onze broeder en
onze God.
Om nog duidelijker te zijn bepaalt
het symbolum van Nicea nauwkeuriger
het radicale verschil tussen
de Zoon van God en elk schepsel.
De Zoon is, vóór alle eeuwen, ‘geboren,
niet geschapen’, dat wil zeggen
sinds alle eeuwigheid geboren
uit God en in God, en niet geschapen
door God in de tijd, van niets,
uit het niet. De schepsels krijgen
natuurlijk hun zijn van God, maar
zijn niet van dezelfde natuur als
God. De Zoon daarentegen is van
5 ~