Equisetum arvense vanuit hoofd en hart Alles is één! - Hahnemann ...

De klassieke homeopathie gaat ervan uit dat het lichaam door ziektesymptomen laat zien
dat de levenskracht verstoord is (§ 11). Bij een gezond mens houdt de Dynamis of spirituele
levenskracht het lichaam in harmonie (§ 9). Het doel van een homeopathische
behandeling is het zelfgenezende vermogen van het lichaam te stimuleren met een kleine
gelijkende prikkel.
Belangrijke regels in de klassieke homeopathie zijn:
- de keuze van het meest passende geneesmiddel volgens de wet ‘Similia Similibus
Curentur’ (zie par. 2.3.1.);
- het geven van een minimale prikkel: een zo klein mogelijke dosis en één enkele
remedie tegelijkertijd (zie par. 2.3.3.);
- het dynamiseren en potentiëren van de remedies, waardoor de energie van
substanties vrijgemaakt wordt (zie par. 2.3.4.);
- een voorschrift op de totaliteit van symptomen op mentaal, emotioneel en fysiek
niveau van het individu. Om een goede keuze voor een middel te kunnen maken dient
de arts een goede kennis te hebben van ziekte- en geneesmiddelleer, middel en
dosering (§ 3);
- het doen van geneesmiddelenproeven op zichzelf en gezonde personen (par. 2.3.2.).
2.3.1. Similia Similibus Curentur
Het similiaprincipe is al bekend bij de Griekse geneesheer Hippocrates van Kos (circa 460-
377 voor Christus) en de Zwitserse arts, alchemist en astroloog Paracelsus (1494-1541).
Hippocrates onderscheidt drie soorten geneeskunde, namelijk de allopathie, homeopathie
en isopathie. Hij brengt het principe van de vier elementen, die afwisselend op de
voorgrond staan in de kosmos, in verband met het functioneren van de mens. Een
verstoring tussen de elementen aarde, lucht, water en vuur leidt tot ziekte (Elling, 2006, p.
22).
Paracelsus heeft kritiek op de toenmalige reguliere geneeskunde met het veelvuldig
aderlaten en gevaarlijke doseringen kwik en pokhout. Bekende uitspraken van hem zijn
‘Dosis sola facit venenum’ (alleen de hoeveelheid maakt het vergif) en ‘Similia similibus
curentur’. Hij gaat op zoek naar de kern van geneeskrachtige planten en chemische
stoffen en legt de ziel hiervan bloot door ingewikkelde bereidingen die geïnspireerd zijn op
de alchemie. Zijn beschrijvingen van geneesmiddelen lijken op het latere homeopathische
gebruik ervan (ibid, p. 31).
Ook Hahnemann heeft kritiek op de bijwerkingen van allopatische behandelingen in zijn
tijd, maar hij is de eerste die ziet dat de homeopathische theorie in de praktijk onderzocht
dient te worden en dat ook zeer zorgvuldig doet. ‘We moeten ons eerst verzekeren van de
symptomen die een middel veroorzaakt bij een gezonde persoon, voordat we weten
welke symptomen ze bij ziekte kunnen genezen.’ Hiervoor begint hij zijn provingen met een
groep discipelen om zich heen (Gunavante, 1995, p. 26). Het woord ‘proving’ is afgeleid
van het Duitse ‘Prüfung’ en betekent geneesmiddelproef.
2.3.2. Provingen
Na zijn ervaring met de inname van kinine, doet Hahnemann veel provingen op zichzelf en
gezonde vrijwilligers en gebruikt de hiermee opgedane kennis om mensen te genezen. In
de paragraven 105-145 van het Organon geeft hij richtlijnen voor het uitvoeren van
provingen.
‘Alleen door het observeren van zulke veranderingen, welke die middelen in de gezonde
mens teweeg brachten, kon men hun geneeskracht onderzoeken.’ (§ 110, Hahnemann,
1996, p. 74). In § 111 voegt hij hieraan toe dat de overeenkomst tussen zijn observaties van
de pure geneesmiddelwerking en eerdere publicaties, die niet voor therapiedoeleinden
zijn geschreven, overtuigend zijn. ‘Ze laat ons zien, dat de medicamenten in hun
_________________________________________________________________________________________________
Equisetum arvense, vanuit hoofd en hart. © Jacqueline Bergink (2008), pagina 8