ZE-no4 DEC 2005 Q5B.qxd - Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland

Streektalen
Groeiende belangstelling van vrijwilligers
voor dialectprojecten
Een vijftiental geïnteresseerde kandidaatvrijwilligers kwam op vrijdagmiddag
22 juni bij de SCEZ luisteren welke projecten rond de Zeeuwse
dialecten er de volgende jaren op stapel staan. Na een korte introductie
waarbij de kandidaten zich aan elkaar voorstelden, toonde de adviseur
streektalen een powerpoint met de verschillende projecten waarvoor in
de toekomst een beroep zal worden gedaan op vrijwilligers.
Het project ‘digitalisering van de Zeeuwse dialectwoordenboeken’ past
in een groter kader. In Vlaanderen werkt Variaties vzw al een tijd aan
een digitale Woordenbank van de Nederlandse Dialecten. In die database
zitten nu al enkele Vlaamse dialectwoordenboeken. De Zeeuwse Dialect
Vereniging besloot om hieraan mee te werken en zorgde voor digitale
tekstversies van het woordenboek en het supplement. Variaties vzw heeft
een import-tool ontwikkeld waarbij vanuit een tekstbestand een databaseimport
wordt gegenereerd. De letters A tot en met D zijn al in de database
geïmporteerd. Aan de kandidaatvrijwilligers werd uitgelegd hoe en wat er
allemaal moet gebeuren om de database optimaal te maken voor
toekomstig gebruik. Enkele enthousiastelingen waren bereid om hiermee
aan de slag te gaan en in het najaar te beginnen met de verrijking.
Behalve het Woordenboek van de Zeeuwse Dialecten en het Supplement,
zal ook het Kruinings woordenboek in de database worden opgenomen.
Een volgende project, waarvoor eerder al een paar vrijwilligers werden
aangetrokken, betreft het digitaliseren van oude vragenlijsten die ooit
met de hand werden ingevuld. Er bestaan diverse lijsten over de Zeeuwse
dialecten. Een deel ervan werd door de Zeeuwse Dialect Vereniging zelf
rondgestuurd. Maar ook het Meertens Instituut is in 1931 begonnen
met het versturen van vragenlijsten naar informanten in Nederland en
Vlaanderen. Hieraan werkten ook heel wat Zeeuwen mee. De eerste
vragenlijst van het Meertens Instituut ging over de namen van lichaamsdelen
van de mens. Het mochten ook ‘platte woorden’ zijn. Sindsdien is er
jaarlijks een vragenlijst rondgestuurd met vragen over allerlei aspecten van
In juni kon je hier en daar al een inschrijfformulier
vinden voor Zing Zeeuws. De vierde liedjeswedstrijd
Zing Zeeuws vindt dit jaar plaats op
16 november in Porgy en Bess in Terneuzen.
De inschrijvingen lopen ondertussen binnen.
Ook geïnteresseerd om eens een nummer in het Zeeuws te brengen?
De wedstrijd, georganiseerd door de SCEZ in samenwerking met de Stichting
De Zeeuwse Taele en met financiële steun van de Provincie Zeeland, mikt op
de jeugd (en op wie zich jeugdig genoeg voelt) in Zeeland en is bedoeld om
het gebruik van de Zeeuwse dialecten in de muziek te stimuleren.
In juni werd via diverse kanalen een folder verspreid om bands en individuele
zangers aan te sporen om in te schrijven. De folder is ook te downloaden via
de website van de SCEZ. De inschrijftermijn sluit op 15 september of 1 oktober
(afhankelijk van de categorie). De talentenjacht nodigt bands die tot nu toe
Engels- of Nederlandstalige songs maakten, maar ook nieuwe bands en muzikanten
uit om een lied in te sturen. De inzendingen worden door een onafhankelijke jury
beoordeeld. De spelregels van de wedstrijd zijn te vinden op de website Intzeeuws.nl.
Voor meer informatie mail naar zingzeeuws@scez.nl of bel 0118-670870.
Je kunt Zing Zeeuws ook volgen op Twitter of op Facebook: Facebook.com/intzeeuws.
Zing Zeeuws is een onderdeel van ‘In ’t Zeêuws’, een nieuw project van de SCEZ
dat zich richt op alle culturele uitingen in Zeeuwse dialecten. Het is de bedoeling elk
jaar een evenement te verzorgen dat volledig in het Zeeuws gebeurt. Voor 2012 is
dat Zing Zeeuws. In juni 2013 wordt dat een poëzie- of verhalenwedstrijd.
www.intzeeuws.nl
Zing Zeeuws
Zeeuws Erfgoed 8 september 2012/03 • STREEKTALEN
het dialectgebruik. In 1934 is ook de afdeling Etnologie, toen nog
Volkskunde geheten, vragenlijsten gaan versturen over zaken als het geloof
in kabouters en dwergen, gebruiken rond feestdagen, en volksgebruiken
zoals het ophangen van de nageboorte van het paard. In totaal zijn er
tussen 1931 en 2005 220 vragenlijsten het land in gegaan. Het Meertens
Instituut wil ze graag beschikbaar stellen aan onderzoekers en
geïnteresseerden. Maar uiteraard zijn de antwoorden op de vragenlijsten
handgeschreven, en dus kan de computer ze niet lezen. Mensen kunnen
dat gelukkig wel. Het instituut is daarom op zoek naar menskracht:
vrijwilligers die bereid zijn wat tijd te besteden aan het overtikken van
deze belangrijke gegevens. De SCEZ werkt hieraan graag mee voor het
Zeeuwse gedeelte. Het overtikken van de lijsten gebeurt via een foto van
de vragenlijst en een speciaal formulier via internet. Neem eens een kijkje
op Meertens.nl/vragenlijsten. Daar staat ook een contactadres, maar
Zeeuwen kunnen zich ook opgeven bij de adviseur streektalen die dit
project begeleidt vanuit Zeeland. Op basis van deze gegevens kunnen
Zeeuwse studenten gebruik maken van deze gegevens of kunnen er
bijvoorbeeld dialectkaarten getekend worden voor een dialectatlas.
Uiteraard zijn er ook nog andere projecten. De SCEZ gaat in het najaar
bekijken of er een reminiscentieprogramma kan worden ontwikkeld rond
streektaal in de zorg. Een van de ideeën is om gesprekken te registreren
van Zeeuwse dialectsprekers met levensverhalen, zodat die later
bijvoorbeeld kunnen vergeleken worden met de opnames van de jaren
zestig en zeventig. Hoeveel is de taal veranderd in de voorbije vijftig jaar?
Het verder ontwikkelen van het digitale platform De Zeeuwse Klapbank
behoort eveneens tot de mogelijkheden.
Op Zeeuwseklapbank.nl staat de powerpointpresentatie die op de
vrijwilligersmiddag werd getoond. In het najaar, op vrijdag 5 oktober,
wordt een tweede vrijwilligersmiddag georganiseerd. Wie interesse heeft,
kan zich nu al aanmelden bij de adviseur: v.de.tier@scez.nl.
Meer informatie over het programma volgt later.