Perspectief nummer 15 - Rbo

Louwe Dijkema
Over de Wet
werken naar vermogen
De nieuwe Wet werken naar vermogen, die per 1 januari 2013 van kracht zal zijn, heeft als uitgangspunt: wie kan werken, wordt geacht
zoveel mogelijk in zijn eigen onderhoud te voorzien. Daarom valt iedereen die per 1 januari een uitkering aan vraagt maar wel kan
werken onder de Wet werken naar vermogen (WWNV). Deze wet vervangt de Wet werk en bijstand (WWB) en de Wet investeren in
jongeren (WIJ) en deels de Wet op de sociale werkvoorziening (WSW) en de Wet werk en arbeidsondersteuning jonggehandicapten
(Wet Wajong). Met de nieuwe wet moet de groeiende instroom in de Wajong en de WSW teruggedrongen worden. Instroom in de WSW
is straks alleen nog mogelijk voor mensen die alleen in een beschutte werkomgeving kunnen werken. Voor jonggehandicapten die
volledig en duurzaam arbeidsongeschikt zijn, blijft de Wet Wajong van toepassing. De Wet werken naar vermogen betekent dat meer
mensen met een arbeidsbeperking aan het werk moeten in een reguliere baan. Nederland telt ruim 200.000 Wajongers en 100.000
mensen in de sociale werkvoorziening. Uit de Wajongmonitor van UWV blijkt dat in 2010 4,2% van de werkgevers een Wajonger in
dienst had.
Zijn Wajongers de oplossing voor
het personeelstekort?
Ondanks de genoemde verbeterpunten, zien de aanwezige werkgevers
genoeg redenen om werknemers met een arbeidsbeperking in dienst
te nemen. Sterker nog, het zou vanzelfsprekend moeten zijn om deze
mensen naar hun vermogen in te zetten. Maar hoe realistisch is de
verwachting dat toekomstige personeelstekorten opgevangen kunnen
worden door het arbeidspotentieel van mensen met een beperking
beter te benutten? Jan Peter van der Zee geeft aan dat hij bij een
dreigend tekort eerst op zoek zou moeten gaan naar andere oplossingen:
“Ik zou eerst gaan onderzoeken hoe ik het productieproces
kan vereenvoudigen. Uildriks Worstspecialiteiten is een gespecialiseerd
bedrijf en voor bepaalde functies zou ik mensen uit het buitenland
moeten halen. De vakspecialisten die ik nodig heb vind je hier
niet meer.” Maar ook voor eenvoudige werkzaamheden worden in
Nederland steeds vaker goedkope werknemers uit het buitenland
aangetrokken, terwijl er genoeg Wajongers zijn die deze werkzaamheden
prima kunnen uitvoeren. Werkgevers moeten daarom meer bewust
gemaakt worden van de verschillende capaciteiten van Wajongers,
vindt gespreksleider Louwe Dijkema: “Als het er op aankomt, hebben
werkgevers volgens mij liever mensen van dichtbij, met een mentaliteit
die ze kennen, dan dat ze bijvoorbeeld Poolse werknemers in
dienst nemen.”
Hou het simpel
Wat is het advies van de aanwezigen aan de overheid om ervoor te
zorgen dat meer werkgevers een werknemer met een arbeidsbeperking
in dienst nemen? Iedereen is het erover eens dat er meer van de
werkgever gevraagd wordt dan vaak gedacht. Je moet als werkgever
dan ook volledig achter het besluit staan om een werknemer met een
beperking in dienst te nemen. Subsidies alleen zijn niet voldoende om
werkgevers over de streep te trekken, menen de aanwezigen. Om
werkgevers te overtuigen zal de overheid het aantrekkelijker moeten
maken om mensen met een arbeidsbeperking in dienst te nemen en
hiervoor zullen eerst de randvoorwaarden beter geregeld moeten worden.
Werkgevers worden nu nog te veel belast met extra taken en
bovendien hebben veel werkgevers een onduidelijk of zelfs negatief
beeld van de doelgroep. Advies aan de overheid is om eerst de doelgroep
beter te identificeren en vervolgens de competenties en het
werkvermogen van individuele mensen met een beperking inzichtelijk
te maken, zodat het voor werkgevers gemakkelijker wordt om de
juiste persoon voor de juiste baan te vinden. Daarnaast willen werkgevers
meer ontlast worden van administratieve en financiële verplichtingen.
Hou het simpel is het devies.
Tekst: Berbel Kremer (RBO)
Fotografie: Marcel Moes (CAB)
19