GELUKKIG NIEUW JAAR! HAPPY NEW YEAR! - Schotland Digizine
GELUKKIG NIEUW JAAR! HAPPY NEW YEAR! - Schotland Digizine
GELUKKIG NIEUW JAAR! HAPPY NEW YEAR! - Schotland Digizine
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>JAAR</strong>GANG 4 • NUMMER 3 • JANUARI 2010<br />
<strong>GELUKKIG</strong> <strong>NIEUW</strong> <strong>JAAR</strong>!<br />
<strong>HAPPY</strong> <strong>NEW</strong> <strong>YEAR</strong>!<br />
<strong>Schotland</strong> <strong>Digizine</strong> wordt gratis via e-mail verspreid met het ideaal om zoveel mogelijk in <strong>Schotland</strong> geïnteresseerden van een diversiteit aan info te voorzien.<br />
Onderwerpen kunnen bijvoorbeeld zijn: Schotse activiteiten in Nederland en info over <strong>Schotland</strong> - Schotse winkels - Schotse restaurants - Schotse ruiten [tartans]<br />
Schotse evenementen - Schotse verenigingen - Schotse verhalen - Reistips - Schotse geschiedenis - Schotse achtergronden - Schotse whisky
ALLE EERDER VERSCHENEN<br />
EDITIES ZIJN GRATIS<br />
TE DOWNLOADEN VAN:<br />
WWW.SCHOTLANDDIGIZINE.NL<br />
HET KAN ZIJN DAT U EEN EDITIE VAN EEN VRIEND OF KENNIS<br />
HEBT ONTVANGEN. OM IN ONS VASTE VERZENDBESTAND<br />
TE KOMEN, MAIL DAN ZELF UW E-MAIL ADRES NAAR:<br />
INFOSCHOTLANDDIGIZINE.NL<br />
SCHOTLAND DIGIZINE JUIST NIET MEER ONTVANGEN?<br />
MAIL NAAR INFOSCHOTLANDDIGIZINE.NL<br />
VERSCHIJNING [IN GEVAL VAN GENOEG INPUT EN INSPIRATIE]:<br />
OM DE TWEE MAANDEN<br />
HET VOLGENDE NUMMER KUNT U IN FEBRUARI 2010 VERWACHTEN<br />
INFO ENZO GRAAG AANLEVEREN VÓÓR 15 JANUARI 2010<br />
2 • <strong>JAAR</strong>GANG 4 • NUMMER 3 • NOVEMBER 2010<br />
INHOUDSOPGAVE<br />
AGENDA 3<br />
VERHAAL VAN EEN LEZER 4<br />
UTOP TRAVEL - SCHOTLAND SPECIALIST BIJ UITSTEK! 5<br />
WAT DOET EEN GRONINGSE JONGEN IN SCHOTLAND? 6<br />
STIRLING BRIDGE, 11 SEPTEMBER 1297 9<br />
TARTAN & WHISKY 15<br />
JAMES WATT (1736 - 1819) 15<br />
FOTO’S VAN INTERNET 16<br />
ALEXANDER GRAHAM BELL 16<br />
WHISKY TARTAN 17<br />
HET WAPEN VAN SCHOTLAND 18<br />
DE KOEBRUG 19<br />
RECEPTEN - SCHOTSE RABARBER KRUIMELTAART + BURREBREDE 20<br />
WWWSCHOTS 21<br />
WHISKYWEETJES 22<br />
LEEN 23<br />
BOREN NAAR WHISKY ONDER IJS ANTARCTICA 24<br />
WHISKY & WHISKEY - VRAAG 25<br />
DE MOLEN HEMEL EN AARDE 26<br />
WHISKYWORKSHOP VIA DE IPOD 26<br />
VELDENBOS - WHISKYKAMER 27<br />
WHISKY CLUB DE LUCKY 7 28<br />
INTERNATIONAL WHISKY FESTIVAL GENT 32<br />
BRUICHLADDICH - 2002 6 Y.O. 32<br />
WWWHISKY<br />
DE VOORPAGINA:<br />
<strong>Schotland</strong> <strong>Digizine</strong> wenst u een gelukkig 2010!<br />
<strong>Schotland</strong> <strong>Digizine</strong> wishes you a happy 2010!<br />
33
AGENDA<br />
JANUARI 2010 | 16 EN 17<br />
Whisky Weekend L&B, Amsterdam<br />
www.whiskyweekend.nl<br />
JANUARI 2010 | 25<br />
Online tasting Luck7<br />
www.whiskyclub.nl<br />
JANUARI 2010 | 30<br />
Burns Supper, Schots restaurant Hielander, Alkmaar<br />
www.schotsrestauranthielander.nl<br />
FEBRUARI 2010 | 5 T/M 7<br />
International Whisky Festival, Gent, België<br />
www.whiskyfestival.be<br />
FEBRUARI 2010 | 5 T/M 7<br />
32e Schotse Beurs ICC, Gent, België<br />
www.caledonian.be<br />
FEBRUARI 2010 | 12<br />
20.00 uur: Inleiding in de whisky, hoe wordt whisky gemaakt?<br />
www.yvesboode.nl<br />
FEBRUARI 2010 | 20<br />
Ceilidh, Scots Heritage<br />
www.scotsheritage.nl<br />
WILT U OOK ÚW ACTIVITEIT VERMELD ZIEN, MAIL DEZE DAN NAAR INFOSCHOTLANDDIGIZINE.NL<br />
3 • <strong>JAAR</strong>GANG 4 • NUMMER 3 • JANUARI 2010<br />
FEBRUARI 2010 | 26 T/M 28<br />
Whisky Festival Noord Nederland, Groningen<br />
www.wfnn.nl<br />
MAART 2010 | 5<br />
20.00 uur: Ardbeg, need I say more?<br />
www.yvesboode.nl<br />
MAART 2010 | 24<br />
20.00 uur: Berry Bros. & Rudd, waarschijnlijk met Doug Mc Ivor<br />
www.yvesboode.nl<br />
MAART 2010 | 27<br />
Highland Dancing Competitie, Zuidlaren<br />
www.highlanddancing.nl<br />
APRIL 2010 | 16<br />
20.00 uur: Dun Bheagan Vintage Bottlings<br />
www.yvesboode.nl<br />
MEI 2010 | 14<br />
20.00 uur: Nieuw op de markt<br />
www.yvesboode.nl<br />
JUNI 2010 | 25<br />
20.00 uur: Signatory Independent Bottlers<br />
www.yvesboode.nl
VERHAAL VAN EEN LEZER<br />
Black Water<br />
Ullapool<br />
4 • <strong>JAAR</strong>GANG 4 • NUMMER 3 • JANUARI 2010<br />
Door “plasstop” een heel mooi stukje <strong>Schotland</strong> gevonden.<br />
Wij (Victor en Yvonne) zijn al een paar maal in <strong>Schotland</strong> geweest en hebben<br />
een keer onze zoon en schoondochter meegenomen. Mijn schoondochter heeft<br />
een zwakke blaas en regelmatig moeten wij even stoppen voor een “plaspauze”.<br />
Wij hadden al een paar dagen gereisd door de Highlands en waren nu op weg van<br />
Inverness naar Ullapool.<br />
Wij zijn net Inverness uit en onze schoondochter zegt met een benepen stemmetje<br />
dat ze helaas al weer moet plassen. Gelukkig vonden wij op een parkeerplaats een<br />
toilet. Toen wij onze reis vervolgden en wij even omkeken zagen wij een prachtige<br />
stroomversnelling. Dat was voor ons reden om weer terug te keren naar de<br />
parkeerplaats. De stroomversnelling heet Black Water. Wij zijn daar zeker een uur<br />
gebleven om te genieten van dit echt zwarte water.<br />
Daarna hebben wij onze weg vervolgd door het schitterende landschap naar<br />
Ullapool. De weg van Inverness naar Ullapool is een van de mooiste wegen die wij<br />
in <strong>Schotland</strong> hebben gereden en absoluut aan te bevelen.<br />
Black Water Onderweg van Inverness naar Ullapool Onderweg van Inverness naar Ullapool
SCHOTLAND SPECIALIST BIJ UITSTEK!<br />
Wij zijn een jonge reisorganisatie, gevestigd onder de rook van Edinburgh en<br />
gespecialiseerd in een uitgebreid reisaanbod in <strong>Schotland</strong>.<br />
Ons voornaamste credo is: veel zien en ervaren, maar ook tijd nemen om te<br />
genieten.<br />
Dus, bij ons geen lange dagen onderweg, om dan uiteindelijk doodmoe thuis te<br />
komen... maar voldoende tijd om foto’s te maken, een kopje koffi e te drinken of<br />
gewoon ergens te zitten om te genieten van wat daar is; <strong>Schotland</strong> ervaren en<br />
beleven, noemen wij dat.<br />
<strong>Schotland</strong> verkennen kan bij ons op vele wijzen. In groepsverband, gezinsverband<br />
of individueel. De keuze is aan u!<br />
Ons reisaanbod omvat o.m. het volgende:<br />
• Georganiseerde Busrondreizen vanaf Edinburgh of Glasgow<br />
(Met nederlands of engels sprekende professionele reisleiding)<br />
• City Breaks in Edinburgh of Glasgow<br />
• Individuele reizen<br />
(Met eigen auto, huurauto of openbaar vervoer)<br />
• Th emareizen<br />
(Gericht op o.m.: whisky [inclusief VIP tastings], mystiek/religie, treinen, natuur<br />
en natuurbehoud, biologische akkerbouw en veeteelt, cultuur, architectuur<br />
[inclusief zware constructies], outdooraktiviteiten [zeilen, wandelen, fi etsen,<br />
motorbiking, vissen], enz.)<br />
• Incentives en fi rmareizen<br />
• Tours met privé-auto en chauff eur/guide<br />
(Engels- of nederlandstalig)<br />
Naast georganiseerde reizen zijn wij in staat om reizen-op-maat aan te bieden. U<br />
geeft door wat u wilt zien en ervaren, wij verzorgen dan een op-maat samengesteld<br />
reisprogramma voor een zeer gunstige prijs!<br />
5 • <strong>JAAR</strong>GANG 4 • NUMMER 3 • JANUARI 2010<br />
SPECIAAL AANBOD IN 2010:<br />
In augustus 2010 heeft u de unieke gelegenheid om de 60ste Edinburgh<br />
Military Tattoo bij te wonen.<br />
Dit cultureel spektakel op het grote voorplein van Edinburgh Castle vormt<br />
het hoogtepunt van het jaarlijkse Edinburgh Cultural Festival, dat afgelopen<br />
jaar door een miljoen mensen bezocht werd.<br />
Massed Pipes & Drums De Grote Finale<br />
Wij hebben een speciaal City Break pakket samengesteld voor deze<br />
bijzondere Edinburgh Military Tattoo, inclusief toegangskaarten. Bezoek<br />
gerust onze website voor meer informatie.<br />
Ter afsluiting wenst het voltallige team van Utop Travel u nog een gezond,<br />
voorspoedig en vooral reislustig 2010!<br />
Johannes Krol en Uta Schneller, directors<br />
Utop Travel Ltd T +44 (0) 131 3311843<br />
13 Springfi eld Crescent F +44 (0) 131 3311843<br />
South Queensferry M +44 (0) 7891545092<br />
West Lothian - EH30 9SB E utop.travel@btconnect.com<br />
Scotland - United Kingdom I www.utoptravel.co.uk
WAT DOET EEN GRONINGSE JONGEN ZOAL IN SCHOTLAND?<br />
Door: Johannes Krol (Mede-oprichter/eigenaar van Utop Travel Limited)<br />
Wel, het is allemaal begonnen in 1986...<br />
Ik was met een nederlandse vriend op doorreis van Noord Ierland naar Nederland<br />
en tijdens de overtocht van Larne naar<br />
Stranraer (<strong>Schotland</strong>) stelde hij voor om<br />
‘even langs te wippen bij vrienden’ in<br />
Wigtownshire.<br />
Dat ligt op een schiereiland in het<br />
zuidwesten van <strong>Schotland</strong>, in de streek die<br />
bekend staat als Galloway. Het herbergt<br />
karakteristieke landschappen die over<br />
de duizenden jaren weinig veranderd<br />
zijn en dat geldt ook voor de cultuur en<br />
mentaliteit van de lokale bevolking.<br />
Galloway was ook de streek waar in de<br />
8ste eeuw <strong>Schotland</strong>’s eerste heilige, St. Ninian, het vroegchristendom<br />
aan de Picten verkondigde. In Whithorn vinden<br />
we nog de ruïne van zijn oorspronkelijke kapel.<br />
De oorspronkelijke bevolking waren Kelten, die duizenden<br />
jaren geleden van Ierland kwamen en zich hoofdzakelijk in<br />
de kuststreken vestigden. Wat we heden ten dage daaraan<br />
overgehouden hebben, is het plaatselijke dialect, het Galloway-<br />
Irish, een interessante mix, maar voor een nieuwkomer zoals ik,<br />
niet te verstaan...<br />
Ik raakte volledig in de ban van deze streek en dat werd alleen maar versterkt<br />
door mijn reeds aanwezige voorliefde voor <strong>Schotland</strong>. Ik herinner me dat ik als<br />
6 • <strong>JAAR</strong>GANG 4 • NUMMER 3 • JANUARI 2010<br />
kleine jongen erg emotioneel werd als ik een<br />
documentaire over <strong>Schotland</strong> op TV zag of<br />
naar een fi lm keek die zich in <strong>Schotland</strong><br />
afspeelde...<br />
Dus, jaar na jaar bleef ik maar terugkomen<br />
en in 1995 had ik de mogelijkheid om naar<br />
<strong>Schotland</strong> te verhuizen. Eerder, in 1992, had<br />
ik mijn carrière als maatschappelijk werker<br />
opgegeven en toen er een cottage vrijkwam in Wigtown (<strong>Schotland</strong>’s Nationale<br />
Boekenstad) nam ik mijn kans waar en wisselde ik Lelystad in voor Wigtown... niet<br />
zo’n erg moeilijke keuze...<br />
In 1996 vond ik in Wigtown een baan als<br />
Manager in een…bejaardenhuis!<br />
Dat was me een belevenis. Omgaan met<br />
oudere mensen is een grote uitdaging en ik<br />
heb daar dan ook met groot plezier gewerkt.<br />
Helaas sloot het huis in 1998 en moest ik<br />
uitkijken naar wat anders. Inmiddels had<br />
ik in Wigtown een (groter) huis gekocht en werd gestart met een uitgebreide<br />
renovatie.<br />
In 1999 brak de oorlog uit in het voormalige<br />
Joegoslavië en kreeg ik werk als social<br />
worker in een opvangcentrum (in Renfew,<br />
bij Glasgow) voor Albanese vluchtelingen<br />
uit Kosovo. Eén van mijn taken was om<br />
met vluchtelingen te praten die met<br />
oorlogstrauma’s worstelden.
GRONINGSE JONGEN IN SCHOTLAND VERVOLG<br />
Sommige verhalen waren te onthutsend voor woorden... en een aantal<br />
getuigenverslagen die ik opnam, zijn uiteindelijk doorgestuurd naar de War<br />
Tribunal in Den Haag.<br />
In de regel is het ethisch onkies om niet blij te zijn met de beëindiging van een<br />
oorlog, maar ik moet eerlijk bekennen dat na afl oop van de oorlog ik op zijn minst<br />
gemengde gevoelens had. Ik raakte namelijk mijn baan in het opvangcentrum<br />
kwijt en de speurtocht naar een andere baan was weer begonnen.<br />
Ik belandde uiteindelijk in... Edinburgh (ook wel bekend als ‘the Big Haggis’...)<br />
als medewerker van Motorola in een call-centre. Edinburgh is niet alleen het hart<br />
van de schotse fi nanciële wereld, maar samen met Glasgow verzorgt deze stad een<br />
groot deel van de klantenservice in Europa voor grote merken als Nokia, Procter &<br />
Gamble, Nike, Kodak, etc.<br />
Later werd ik customer care manager voor de<br />
Kodak klantengroep en daar ontmoette ik<br />
mijn huidige partner, steun-en-toeverlaat:<br />
Uta. Nee, niks romantische liaison met een<br />
schotse... Uta komt oorspronkelijk uit...<br />
Beieren, Duitsland!<br />
Uta woont en werkt in <strong>Schotland</strong> sinds 1984<br />
en werkte toendertijd in de wintermaanden<br />
op het call-centre en in de zomermaanden als gekwalifi ceerde tour guide,<br />
hoofdzakelijk voor duitstalige touristen en was ook daarnaast eigenares van een<br />
reisorganisatie.<br />
Het moet ergens in het voorjaar van 2001 geweest zijn, toen Uta enigszins bezorgd<br />
naar mij toekwam om mij om een gunst te vragen. Een nederlandse reisorganisatie<br />
(ik geloof dat het Pelikaan Reizen was...) had dringend een nederlandstalige<br />
7 • <strong>JAAR</strong>GANG 4 • NUMMER 3 • JANUARI 2010<br />
tour guide nodig voor een city tour in Edinburgh en niemand van haar collega’s<br />
kon tijd vrijmaken. Of ik dat mogelijk kon doen! Nou, ik had in Nederland<br />
weliswaar ervaring opgedaan als tour operator, maar dat is wat anders als voor<br />
in een bus met zo’n slordige 48 nederlanders door Edinburgh rijden en de (vele)<br />
bezienswaardigheden en de geschiedenis van de stad uitleggen!<br />
Uta stelde mij gerust: zij zou mij een spoedcursus geven. In de auto en door<br />
Edinburgh, langs alle bezienswaardigheden en ik maar meepennen en pogen me<br />
zo veel mogelijk alles te herinneren wat Uta mij zoal voorkauwde... (slik).<br />
De Grote Dag brak aan en aanvankelijk ging het me nog niet zo slecht af.<br />
Ik wist zelfs de weg naar Calton Hill, een<br />
heuvel in Edinburgh waar je een prachtig<br />
360 graden uitzicht over de stad hebt!<br />
Dacht ik... Fout. In plaats van de chauff eur<br />
met zijn 12 meter lange bus langs Calton<br />
Road te laten rijden, navigeerde ik hem<br />
probleemloos in deze nauwe steeg... daar<br />
aangekomen zat de bus (+48 inmiddels<br />
ietwat onrustig geworden nederlanders)... vast. Het duurde voor mijn gevoel een<br />
eeuwigheid om hem daar weer uit te krijgen en ik heb me in mijn hele leven nog<br />
nooit zo klein-met-hoed-op gevoeld…<br />
De rest van de tour ging gelukkig goed en ik heb daarna nog vele malen city tours<br />
met Pelikaan Reizen mogen doen…!<br />
Het tourguidingwerk heeft zich in de daaropvolgende jaren voortgezet en daarnaast<br />
zijn Uta en ik samen met een partner sinds 2006 begonnen met het renoveren van<br />
verwaarloosde huizen. Gewoon om ook eens wat met de handen te doen en omdat<br />
de onroerend goedmarkt in de UK toen (maar zelfs nu onder de recessie) een erg<br />
goed investeringsklimaat biedt.
GRONINGSE JONGEN IN SCHOTLAND VERVOLG<br />
Wel, en dan in november 2008 hebben we onze reisorganisatie Utop Travel Limited<br />
opgericht. Na jarenlange ervaring als tour guides hebben we van dichtbij kunnen<br />
ervaren wat deelnemers tijdens een busrondreis doormaken...<br />
Wij hebben over de jaren veel mensen aangehoord, hun indrukken goed in ons<br />
achterhoofd geprent.<br />
Veelgehoorde klacht was dat de dagen te lang waren en men nauwelijks de tijd had<br />
om ergens een foto te maken, laat staan om van een prachtig uitzicht te genieten<br />
of om even een praatje met een local te maken.<br />
Wij hebben toen ons reisaanbod hierop afgestemd. Dat geldt zowel voor onze<br />
groepsreizen als ook voor de op de individu/familie gerichte reizen.<br />
Wat wij ook belangrijk vinden is dat mensen bij ons een op-maat-samengestelde<br />
reis kunnen bespreken en boeken. En dat kost bij ons - in verhouding - niet meer<br />
dan een georganiseerde reis.<br />
Zo, nu weet u waarom ik nu al weer bijna 15 jaar in dit prachtige land woon en<br />
werk.<br />
En elke keer als ik weer een reis voorbereid, of zelf op een reis meega om te gidsen,<br />
dan ben ik er trots op om wederom als ambassadeur van Bonny<br />
Scotland te mogen optreden.<br />
Wie weet, komen we elkaar hier op een goede dag tegen en mag<br />
ik ook u begroeten met: Failte gu Alba (Welkom in Scotland)!<br />
Johannes Krol<br />
8 • <strong>JAAR</strong>GANG 4 • NUMMER 3 • JANUARI 2010<br />
Utop Travel Ltd T +44 (0) 131 3311843<br />
13 Springfi eld Crescent F +44 (0) 131 3311843<br />
South Queensferry M +44 (0) 7891545092<br />
West Lothian - EH30 9SB E utop.travel@btconnect.com<br />
Scotland - United Kingdom I www.utoptravel.co.uk
STIRLING BRIDGE, 11 SEPTEMBER 1297<br />
Stirling, de poort naar het noorden en de sleutel tot deze poort was een smalle<br />
houten brug die over de rivier Th e Forth heen lag. Deze strategisch belangrijke stad<br />
werd beheerst door een kasteel dat was gebouwd op een hoge rots van waarop men<br />
de hele Forth vallei kon aanzien..<br />
10 September 1297, vanop zijn uitkijkpunt in de Ochil Hills, kijkt William Wallace<br />
toe hoe John de Warenne en zijn leger oprukken naar het zuiden in de richting van<br />
Stirling. De Warenne ontmoet er zijn adjunct Sir Richard de Waldegrave.<br />
John de Warenne had een indrukwekkend leger bijeen<br />
gebracht, waarvan 1000 eenheden zware cavalerie en<br />
50.000 infantrie. Het Engelse leger was zonder twijfel<br />
het meest ervaren leger in Europa en het machtigste uit<br />
hun tijd. Zij hadden nog geen nederlaag gekend. Het<br />
moreel was hoog, het vertrouwen in eigen kunnen en<br />
het leiderschap stond buiten enige twijfel. De Engelsen<br />
beschouwden de Schotten een bende amateurs. Reden<br />
hiervoor was de zwakke prestatie en een totaal gebrek aan<br />
discipline van de Schotten in de slag van Dunbar een paar<br />
jaar voordien. De Schotse leiders waren het oneens en de<br />
steun van de nobelen ontbrak volledig. Vele Schotse nobelen waren ook vleugellam<br />
gemaakt: ze dienden ofwel onder Edward I in Vlaanderen of zij waren opgesloten<br />
in een Londense kerker.<br />
In tegenstelling tot de Engelsen had William Wallace maar 10.000 mannen ter<br />
beschikking, aangevuld met 6.000 manschappen van Andrew de Moray. De Schotse<br />
cavalerie bestond uit amper 150 paarden. Het voetvolk was licht bewapend, slecht<br />
getraind en ondervoed. Maar zij maakten hun gebrek aan ervaring goed door<br />
hun motivatie en patriotisme. Zij waren die dag liever bereid om te vechten en te<br />
sterven dan nog één enkele dag de Engelse tirannie te verdragen.<br />
9 • <strong>JAAR</strong>GANG 4 • NUMMER 3 • JANUARI 2010<br />
William Wallace besloot om positie in te nemen aan de overkant van de Forth<br />
rivier, gebruik makend van de hoger gelegen grond op de fl anken van de Ochil<br />
Hills. Aldus forceerde hij de Engelsen om heuvelopwaarts te moeten vechten. Maar<br />
vooraleer het zover zou komen had John de Warenne de taak om zijn leger over<br />
de houten brug te loodsen. De oversteekplaatsen nabij Cambuskenneth Abbey (de<br />
abdij) en Kildean waren enkel doorwaadbaar bij laagtij.<br />
Maar de brug was smal en het verplichtte de ruiters om maximaal met 3 paarden<br />
naast elkaar over te steken. Aan de overkant van de brug<br />
wachtte nog meer ellende. De berijdbare weg was niet veel<br />
breder dan de breedte van de brug; de grond eromheen was<br />
te zacht en te drassig om zware cavalerie te kunnen dragen.<br />
En eenmaal over de brug betekende dat de ridders geen<br />
snelle ontsnappingsmogelijkheid hadden op dit terrein.<br />
Maar de Engelsen voelden zich op alle vlakken superieur<br />
en onaantastbaar gezien hun reputatie en victories. Wat<br />
zouden die paar boerse Schotten hen kunnen maken?<br />
Twee, drie dagen vroeger - Enkele van de Schotse nobelen<br />
(o.a. James the Steward en de graaf van Lennox) sloten<br />
aan bij John de Warenne op zijn tocht naar Stirling. De nobelen boden aan om<br />
te onderhandelen met de Schotten om onnodig bloedvergieten te voorkomen.<br />
Op 10 september keerden de nobelen terug naar de Warenne met de boodschap<br />
dat Wallace weigerde om zich over te geven. Als bewijs van hun trouw stelden de<br />
nobelen 60 manschappen ter beschikking van de Engelsen.<br />
In de ochtenduren van 11 september keerden Th e Steward en Lennox plichtsbewust<br />
terug naar het Engelse kamp, doch met amper een fractie van de mensen die zij<br />
beloofd hadden. Hun verhaal was dat er weinige “rebellen” konden overgehaald<br />
worden om aan hun zijde te vechten tegen hun landgenoten.
STIRLING BRIDGE, 11 SEPTEMBER 1297 VERVOLG<br />
John de Warenne was nu wel zeker van een slag gezien de Schotten in stemming<br />
waren voor een gevecht. Vanuit zijn zichtpunt zag hij dat de Schotten de<br />
hogergelegen heuvels ingenomen hadden. Wat hun positie betof, waren ze niet<br />
aan te vallen.<br />
Het viel de Warenne eveneens op dat het gevaar bestond dat de Schotten de<br />
linkerfl ank van zijn leger konden aanvallen als hij de brug zou oversteken en de weg<br />
erachter zou volgen. Hij bemerkte ook terecht dat de brug voor meer opstoppingen<br />
zou zorgen dan voor een vlotte overtocht. Als hij de Schotten van hun heuvel zou<br />
kunnen af krijgen en hen kon bekampen in de open<br />
velden van Cornton, ten noorden van Stirling. Daar<br />
zouden zij een makkelijke prooi vormen voor de<br />
Engelse cavalerie.<br />
Naar goede protocol gewoonte bood John de Warenne<br />
aan de Schotten aan om zich alsnog over te geven<br />
vooraleer zij zich in een gevecht zouden storten.<br />
Hiervoor stuurde hij twee Dominicaanse broeders<br />
over de brug en de hoofdweg om het aanbod van de<br />
vrede van de koning en de belofte van vergeving van<br />
voorbij daden over te brengen aan William Wallace<br />
en Andrew de Moray.<br />
William Wallace sloeg het aanbod van John de Warenne neer en stuurde de<br />
broeders terug met een tegenaanbod:<br />
‘Tell your people that we have not come here to gain peace, but are prepared for battle, to<br />
avenge and deliver our country. Let them come up when they like, and they will fi nd us<br />
ready to meet them even to their beards.’<br />
‘Zeg tegen je mensen dat wij hier niet gekomen zijn om vrede te winnen, maar dat wij<br />
10 • <strong>JAAR</strong>GANG 4 • NUMMER 3 • JANUARI 2010<br />
bereid zijn voor de oorlog, om ons land te wreken en vrij te maken. Laat ze maar komen,<br />
zij zullen ons bereid vinden, zelfs tot in de dood.’<br />
De gelaatsuitdrukking van de Engelse bevelhebbers moet boekdelen gesproken<br />
hebben toen zij het verbluff ende antwoord van Wallace hoorden. Er sloop<br />
verdeeldheid in het Engelse kamp. Eén groep raadde John de Warenne aan<br />
om de bluf van de rebel te negeren terwijl een tweede groep aanmaande tot<br />
voorzichtigheid. John de Warenne riep in alle haast een oorlgsraad samen om het<br />
probleem op te lossen.<br />
Eén van de ridders die de raad toesprak was Sir<br />
Richard Lundie, een Schot die in de slag om Irvine de<br />
zijde van de Engelsen had gekozen:<br />
‘My lords, if we go on to the bridge we are dead men; for<br />
we cannot cross it except two by two, and the enemy are<br />
on our fl ank, and can come down on us as they will, all<br />
in one front. But there is a ford not far from here, where<br />
we can cross sixty at a time. Let me now therefore have<br />
fi ve hundred knights and a small body of infantry, and<br />
we will get round the enemy on the rear and crush them;<br />
and meanwhile you, my lord Earl, and the others who<br />
are with you, will cross the bridge in perfect safety.’<br />
‘Mijne Edelen, als wij die brug oversteken zijn wij dood. Wij kunnen maar per twee de<br />
brug over en de vijand kan ons raken in de fl ank. En komen zullen zij, allen tegelijk. Maar<br />
niet ver van hier kunnen wij de rivier oversteken in ondiep water met 60 man tegelijk.<br />
Geef mij hier en nu 500 ruiters en een kleine groep infantrie en ik zal rond de stellingen<br />
van de vijand trekken en hem verpletteren. En intussen kunnen jullie, mijne Edelen, de<br />
brug in alle veiligheid oversteken.’
STIRLING BRIDGE, 11 SEPTEMBER 1297 VERVOLG<br />
De raad sloeg het advies van Lundie in de wind met als voornaamste reden dat het<br />
niet wijs zou zijn om de krachten op te delen. Enkele edelen steunden echter het<br />
voorstel van de overloper en een hevige discussie ontvlamde tussen alle edelen.<br />
Op dit moment stond Hugh Cressingham op en verhief zijn stem:<br />
‘Th ere is no point in dragging out this business any longer, and wasting our King’s<br />
revenues for nothing. Let us advance and carry out our duty as we are bound to do.’<br />
‘Het heeft geen zin om deze zaak nog langer uit te stellen en het geld van de koning te<br />
verspillen. Wij doen onze plicht zoals het hoort.’<br />
John de Warenne gaf tegen zijn zin het bevel om met het leger de brug over te<br />
steken en het gevecht aan te gaan met de Schotten.<br />
Het was intussen al halfweg de ochtend en Sir Marmaduke de Th weng was reeds<br />
voor het grote lichaam van het leger opgereden om de noordelijke perimeter rond<br />
het bruggenhoofd veilig te stellen voor de Engelse opmars. Maar zoals Sir Richard<br />
Lundie al eerder had gezegd, bleek de brug inderdaad smal en bood het amper<br />
plaats aan twee ruiters die met de grootste zorg en last zij aan zij konden passeren<br />
naar de overkant.<br />
Een halve kilometer verder, op de hellingen van the Ochil Hills, hadden de Schotten<br />
de Engelsen gadegeslagen toen deze de brug aan het naderen waren. Hun harten<br />
moeten in hun borstkassen opgesprongen zijn van vreugde toen zij zagen dat de<br />
Engelse ruiters van plan waren om de rivier via de houten brug over te steken.<br />
De spanning steeg naarmate meer Engelsen de overtocht deden en de drassige<br />
vlakte vulden.<br />
Maar onder het commando van Andrew de Moray en William Wallace, hield het<br />
11 • <strong>JAAR</strong>GANG 4 • NUMMER 3 • JANUARI 2010<br />
Schotse kamp de discipline en weerstond het de verleiding om blind in de aanval te<br />
gaan zoals zij gedaan hadden in Dunbar in 1296.<br />
Vanaf de top van Abbey Craig overschouwde William Wallace de opmars van de<br />
Engelsen, zorgvuldig het ogenblik uitkiezend dat hij zijn aanval zou inzetten. Als<br />
hij te vroeg zou aanvallen, zouden de Schotten een grotere kans hebben tegen het<br />
kleine deel dat de brug al was overgestoken. Maar het grote deel van de Warenne’s<br />
leger zou dan nog steeds intact zijn, en in een positie om alsnog een tegenaanval<br />
te lanceren tegen de Schotten. Als hij zou wachten tot het hele leger de brug<br />
zou overgestoken zijn, was zijn leger numeriek met 3 tegen 1 in het nadeel en<br />
waarschijnlijk kansloos.<br />
Om 11 uur gaf William Wallace het teken om aan te vallen door één hoornsignaal.<br />
De Schotten die lang en ongedurig op dit moment hadden gewacht, chargeerden<br />
en masse, met hun speren en zwaarden zwaaiend en roepend: ‘On them! On them!<br />
On them!’.<br />
Een detachment liep weg van de hoofdmacht en stevende af op het bruggenhoofd. Zij<br />
hakten zich een weg naar de brug en lieten op deze manier de val helemaal dichtklappen.<br />
Dit veroorzaakte paniek en een stampede op de brug, omdat de Engelsen plots niet<br />
meer vooruit konden op de brug. Achteraan bleven de ruiters aanschuiven en duwen,<br />
ongedurig om zich te kunnen mengen in het strijdgewoel aan de andere kant van het<br />
bruggenhoofd. Velen vielen of sprongen in de rivier en verdronken, voornamelijk<br />
omdat hun zwaar harnas en uitrusting hen naar beneden zogen.<br />
De ridders die trachtten te onsnappen, stuurden hun paarden in een zee van<br />
modder. Zij werden gedood door speren. Overlevenden werden vertrappeld door de<br />
aanstormende Schotten. De kracht en de snelheid waamee de Schotten aanvielen,<br />
had de Engelsen serieus verrast. Al snel waren zij verdreven naar de zuidoostelijke<br />
kant van de weg in de richting van een kronkel in de rivier.
STIRLING BRIDGE, 11 SEPTEMBER 1297 VERVOLG<br />
De cavalerie van de Schotten denderde vanuit noordelijke richting richting<br />
Engelsen. Sir Marmaduke Th weng lanceerde een tegenaaval. Zijn divisie had geen<br />
moeite met de licht bewapende Schotten, doch in plaats van de charge te voltooien,<br />
stopte hij de aanval om de situatie te overschouwen. Onthutst stelde hij vast dat<br />
zowel de kleuren van koning Edward I als van de graaf van Surrey verdwenen waren,<br />
verloren in een zee van lichamen. Tot overmaat van ramp hadden de Schotten het<br />
bruggenhoofd veilig gesteld, zodat een terugkeer uitgesloten was.<br />
Hij wachtte even alvorens hakkend met zijn zwaard<br />
te chargeren in de richting van de Schotten en het<br />
bruggenhoofd. Zo gauw Sir Marmaduke Th weng en<br />
zijn mannen opnieuw de brug over waren, gaf hij<br />
opdracht om de brug te vernietigen.<br />
Vanop zijn kijkpost op de zuidelijke oever van de<br />
rivier keek John de Warenne met afgrijzen toe<br />
hoe het restant van zijn achterhoede opgejaagd en<br />
afgemaakt werd. Hij was veroordeeld om machteloos<br />
te moeten toekijken. Zijn boogschutters zaten<br />
immers vast in de achterhoede en bleken van geen<br />
waarde meer. Als zij op zijn kant van de oever<br />
hadden gezeten, had hij nog een aanval over het<br />
water kunnen inzetten. Tegen 12 uur was de slag over, maar het opruimen zou<br />
veel meer tijd in beslag nemen. Met één enkele slag hadden de Schotten bijna 100<br />
Engelse zwaar geharnaste ruiters, 5000 infantrie en 300 Welshe boogschutters<br />
uitgeschakeld. Een leger van de “gewone” man dat met discipline en de moed om te<br />
vechten wordt geleid, was in staat om de mythe van de Engelse onoverwinnelijkheid<br />
aan diggelen te slaan.<br />
De verliezen aan Schotse kant waren gering, maar Andrew de Moray was ernstig<br />
12 • <strong>JAAR</strong>GANG 4 • NUMMER 3 • JANUARI 2010<br />
gewond geraakt en bezweek enkele weken later aan de opgelopen wondes. De<br />
dood van Andrew de Moray betekende een keerpunt in de toekomst van William<br />
Wallace. De familie van De Moray zou ongetwijfeld de opstand blijven steunen zijn<br />
indien Andrew was blijven leven.<br />
Nu zag men Wallace nog steeds als een gewone man en een bedreiging van hun<br />
feodale macht.<br />
John de Warenne had genoeg gezien en gaf het order voor een snelle aftocht. Hij<br />
benoemde nog heel vlug Sir William Fitz-Warine<br />
als nieuwe kasteelhouder van Stirling. Hij beloofde<br />
om terug te keren binnen de tien weken. Hij gaf<br />
zijn paard de sporen en reed met zijn troep naar<br />
Engeland tot hij zich veilig waande.<br />
Eén keer de uitslag van de slag bekend, steunden<br />
de zijlijnkijkers James the Steward en de graaf van<br />
Lennox plots wel de Schotse opstand. En om hun<br />
aanhang kracht bij te zetten, leidden zij een eenheid<br />
van hun eigen vazallen vanuit een verborgen lokatie<br />
in Torwood om het het Engelse leger nog lastig<br />
te maken door de achterblijvers te doden en de<br />
goederenkaravaans te plunderen.<br />
Na de slag ontdeden de Schotten hun opponenten van alle wapens en uitrusting.<br />
Zij stootten ook op het lijk van Hugh Cressingham, de gehate schatbewaarder van<br />
<strong>Schotland</strong>. De woede was zo groot dat het ontdoen van zwaard en harnas niet<br />
voldoende was voor de Schotten. Zij vilden hem en verdeelden de huid onder<br />
zich.<br />
Ironisch genoeg stuurde the Prince of Wales, regent tijdens zijn vaders afwezigheid,
CELTIC BRITAIN STIRLING BRIDGE VERVOLG<br />
13 • <strong>JAAR</strong>GANG 4 • NUMMER 3 • JANUARI 2010<br />
een delegatie naar John de Warenne om hem op te dragen in <strong>Schotland</strong> te blijven<br />
tot de Schotse rebellie neergeslagen zou zijn. de Warenne kreeg de boodschap pas<br />
toen hij 320 kilometer zuidelijker in York was.<br />
Na een korte belegering gaf het garnizoen in Stirling Castle zich al over, duidelijk<br />
niet vertrouwend op de beloofde terugkeer van de Warenne. Bij de gevangen<br />
genomen soldaten was ook Sir William Fitz-Warine en zijn luitenant Sir Marmaduke<br />
de Th weng. Zij werden opgesloten in Dumbarton Castle en op 7 april 1299 geruild<br />
tegen Schotse gevangenen.<br />
William Wallace legde zich nu verder toe op de schoonmaak van het land en het<br />
breken van de resterende Engelse weerstand. Na een verblijf in en rond Stirling trok<br />
hij richting Dundee om hier hetzelfde te doen. Maar het nieuws van de Warenne’s<br />
nederlaag had de stad reeds bereikt en het Engelse garnizoen verloor alle wil om<br />
te vechten en gaf zich zonder één schermutseling over. Hierbij nam Wallace een<br />
enorm aantal wapens, uitrusting en andere buit in beslag.<br />
Een bijeenkomst van de Raad werd rond deze tijd in Perth gehouden door de Schotse<br />
adel die Wallace wl had gesteund. Hij en Andrew de Moray werden aangesteld als<br />
Guardians of Scotland in naam van koning John Balliol. Maar tegen 7 november<br />
1297 verdween de naam van Andrew de Moray van alle offi ciële documenten.<br />
Verondersteld wordt dat hij op dit tijdstip bezweken zou zijn aan zijn opgelopen<br />
verwondingen van Stirling.<br />
Zijn opkuis operatie vervolgend, viel Wallace Cupar Castle aan en hij bezette het<br />
ook. Daarbij doodde hij het ganse garnizoen (200 man). De Engelsen verlieten<br />
overal ten lande hun stellingen en trokken zuidwaarts richting Engeland. De<br />
garnizoenen die niet wilden wijken, waren gevestigd in Edinburgh, Dunbar,<br />
Roxburgh and Berwick. Doch tegen de derde week van oktober 1297 bevond er<br />
zich geen enkele Engelse soldaat meer op Schotse bodem.
Uw Vakantiehuis Verhuren?<br />
Ondersteund door D-reizen<br />
Bereik tot meer dan 40.000 bezoekers per dag!<br />
• Gemakkelijk uw eigen website creëren<br />
• Bespaar tot wel 70% op de distributiekosten<br />
• U bepaalt zelf wie uw huurders zijn en wanneer zij in uw huis<br />
kunnen verblijven<br />
• U adverteert onder de vlag van een betrouwbaar merk<br />
Zet uw vakantiewoning vandaag nog op:<br />
ParticuliereVakantiehuizen.nl<br />
Ondersteund door D-reizen.<br />
14 • <strong>JAAR</strong>GANG 4 • NUMMER 3 • JANUARI 2010<br />
STIRLING BRIDGE VERVOLG<br />
De terugtrekkende Engelsen plunderden, verbrandden boerderijen, vernietigden<br />
gewassen en doodden al het vee op hun weg. De winter stond voor de deur,<br />
<strong>Schotland</strong> stond voor een harde tijd van hoger en ontbering.<br />
18 oktober 1297. Om de nood van hongerlijdend <strong>Schotland</strong> te verzachten, maakte<br />
hij plannen om Engeland binnen te vallen. De noordelijke provincies hadden<br />
immers voedsel en vee genoeg en Wallace wou de Engelsen tonen dat <strong>Schotland</strong><br />
een macht was waar rekening moest mee gehouden worden. Hij verzamelde het<br />
Schots leger op Roslin Moor en marcheerde naar het zuiden, de rivier Tweed<br />
overstekend richting Northumberland.<br />
Rond Kerstmis 1297 stak William Wallace opnieuw de Tweed over nadat hij zonder<br />
schroom de noordelijke provincies Durham, Cumbria en Northumbria had leeggehaald.<br />
De huidige Stirling Bridge<br />
Bron: www.myscotland.be
TARTAN & WHISKY<br />
Nowadays<br />
the Scots<br />
do not need to<br />
play bagpipes<br />
to frighten<br />
their enemies<br />
They do it<br />
to annoy<br />
their<br />
neighbours<br />
...<br />
15 • <strong>JAAR</strong>GANG 4 • NUMMER 3 • JANUARI 2010<br />
JAMES WATT (1736 - 1819)<br />
Watt was a Scottish inventor and mechanical engineer, renowned for his<br />
improvements in steam engine technology.<br />
James Watt was born in Greenock on 18 January 1736. His father was a prosperous<br />
shipwright. Watt initially worked as a maker of mathematical instruments, but<br />
soon became interested in steam engines.<br />
Th e fi rst working steam engine had been patented in 1698 and by the time of<br />
Watt’s birth, Newcomen engines were pumping water from mines all over the<br />
country. In around 1764, Watt was given a model Newcomen engine to repair. He<br />
realised that it was hopelessly ineffi cient and began to work to improve the design.<br />
He designed a separate condensing chamber for the steam engine that prevented<br />
enormous losses of steam. His fi rst patent in 1769 covered this device and other<br />
improvements on Newcomen’s engine.<br />
Watt’s partner and backer was the inventor John Roebuck. In 1775, Roebuck’s<br />
interest was taken over by Matthew Boulton who owned an engineering works in<br />
Birmingham. Together he and Watt began to manufacture steam engines. Boulton<br />
& Watt became the most important engineering fi rm in the country, meeting<br />
considerable demand. Initially this came from Cornish mine owners, but extended<br />
to paper, fl our, cotton and iron mills, as well as distilleries, canals and waterworks.<br />
In 1785, Watt and Boulton were elected fellows of the Royal Society.<br />
By 1790, Watt was a wealthy man and in 1800 he retired and devoted himself<br />
entirely to research work. He patented several other important inventions<br />
including the rotary engine, the double-action engine and the steam indicator,<br />
which records the steam pressure inside the engine.<br />
Watt died on 19 August 1819. A unit of measurement of electrical and mechanical<br />
power - the watt - is named in his honour.
FOTO , S VAN INTERNET ALEXANDER GRAHAM BELL<br />
16 • <strong>JAAR</strong>GANG 4 • NUMMER 3 • JANUARI 2010<br />
Physicist, born in Edinburgh, Scotland, 3 March 1847. He is a son of Alexander<br />
Melville Bell, mentioned below, and was educated at the Edinburgh high school<br />
and Edinburgh University, receiving special training in his father’s system for<br />
removing impediments in speech. He removed to London in 1867, and entered<br />
the University there, but left on account of his health, and went to Canada with his<br />
father in 1870. In 1872 he took up his residence in the United States, introducing<br />
with success his father’s system of deaf-mute instruction, and became professor of<br />
vocal physiology in Boston University.<br />
He had been interested for many years in the transmission of sound by electricity,<br />
and had devised many forms of apparatus for the purpose, but the fi rst public<br />
exhibition of his invention was at Philadelphia in 1876. Its complete success has<br />
made him wealthy. His invention of the “photophone,” in which a vibratory beam<br />
of light is substituted for a wire in conveying speech, has also attracted much<br />
attention, but has never been practically used. It was fi rst described by him before<br />
the American association for the advancement of science in Boston, 27 August 1880.<br />
After the shooting of President Garfi eld, Professor Bell, together with Sumner<br />
Tainter, experimented with an improved form of Hughes’s induction balance, and<br />
endeavored to fi nd the exact location of the ball, but failed. Professor Bell has put<br />
forth the theory that the present system of educating deaf-mutes is wrong, as it<br />
tends to restrict them to one another’s society, so that marriages between the deaf<br />
are common, and therefore the number of deaf-mute children born is on the increase.<br />
His latest experiments relate to the recording of speech by means of photographing<br />
the vibrations of a jet of water. He is a member of various learned societies, and<br />
has published many scientifi c papers. He has lived for some time in Washington,<br />
District of Columbia. Alexander Graham Bell died 2 August 1922.<br />
Bron: www.alexandergrahambell.org
1 de gerstvelden 2 het land waar de gerst op groeit 3 turf om de gemoute gerst te drogen 4 gist om alcohol te produceren 5 water - geen water, geen whisky<br />
8<br />
8<br />
9<br />
7<br />
7<br />
10<br />
6 het nieuwe distillaat - in 7 de vaten - veilig rustend in 8 de pakhuizen - zwart uitgeslagen door 9 de Angel’s Share 10 de (Single Malt) whisky in de fles<br />
De Whisky Tartan vertelt zowel in kleurgebruik als in opbouw chronologisch (bijna) het complete<br />
verhaal van de productie van (Single Malt) whisky. Van de gerstvelden tot de gebottelde fles.<br />
De Whisky Tartan kan gedragen worden door iedereen die geen Schotse achtergrond heeft of<br />
een passie voor <strong>Schotland</strong> of voor whisky heeft. Of een combinatie ervan...<br />
Whisky Tartan, twee Schotse erfstukken verweven in één uniek ontwerp.<br />
www.whiskytartan.com<br />
17 • <strong>JAAR</strong>GANG 4 • NUMMER 3 • JANUARI 2010<br />
6<br />
5<br />
3<br />
4<br />
2<br />
1<br />
WHISKY TARTAN<br />
1 2 3 4<br />
5 6 7<br />
De Whisky Tartan collectie:<br />
1 Whisky Tartan kilts<br />
2 Whisky Tartan 2-in-1 rokken<br />
3 Whisky Tartan stropdassen<br />
4 Whisky Tartan sjaals<br />
5 Whisky Tartan sashes<br />
6 Whisky Tartan light weight en medium weight stof<br />
7 Whisky Tartan ‘pagode’ t-shirts<br />
8 Whisky Tartan kilt pin<br />
Meer informatie en prijzen :: www.whiskytartan.com<br />
8
HET WAPEN VAN SCHOTLAND<br />
SCHOTS RESTAURANT<br />
Het Wapen van <strong>Schotland</strong> is een gezellig Schots restaurant in het centrum van Hooghalen waar<br />
u kunt genieten van al het goeds dat de Schotse en de Drentse Hooglanden u bieden.<br />
U kunt gezellig een aperitiefje nuttigen aan onze typisch Schotse whiskybar met zijn ruime en<br />
nog steeds groeiende collectie whisky. Er is ook speciaalbier en Schots bier op de tap!<br />
Op onze uitgebreide menukaart vindt u naast traditionale Schotse gerechten zoals: Haggis,<br />
stoofschotels, zalm, hert en lamsvlees ook bekende gerechten zoals schnitzel, varkenshaas en<br />
spare ribs.<br />
Tevens zijn er volop visgerechten.<br />
Alle dagen geopend<br />
vanaf 10.00 uur.<br />
Keuken vanaf 12.00 uur.<br />
* Lunch<br />
* Diner<br />
* Afhaal gerechten<br />
* Terras<br />
* Whiskybar<br />
* Eigen parkeerplaats<br />
* Kinderspeelkamer<br />
Hoofdstraat 1 - Hooghalen<br />
Tel. 0593 - 592205<br />
info@hetwapen.nl<br />
www.hetwapen.nl<br />
KOM OOK PROEVEN EN LAAT U VERRASSEN!<br />
18 • <strong>JAAR</strong>GANG 4 • NUMMER 3 • JANUARI 2010<br />
HET WAPEN VAN SCHOTLAND<br />
Proef de Schotse Hooglanden in de Drentse Hooglanden<br />
Het Wapen van <strong>Schotland</strong> is een gezellig Schots restaurant in het centrum van<br />
Hooghalen. Al sinds 1900 is hier een horeca gelegenheid gevestigd en sinds 10<br />
januari 2009 zijn Petra en Kees Mulder de eigenaren van dit stukje <strong>Schotland</strong><br />
in Drenthe. Het sfeervol ingerichte Schotse restaurant biedt plaats aan circa 80<br />
gasten. Het beschikt over ruime eigen parkeergelegenheid en een zonnig terras.<br />
In de lente en zomerperiode is het fi jn vertoeven op ons zonnig terras. Ons<br />
terras beschikt tevens over terrasverwarming. Wanneer u wilt kunt u ook op het<br />
terras plaatsnemen en genieten van al het goeds dat de Schotse en de Drentse<br />
Hooglanden u bieden.<br />
Voor het dineren, kunt u een aperitiefj e nuttigen aan onze gezellige typische<br />
Schotse whiskybar of in een zitje bij de haard. Onze whiskybar heeft een ruime en<br />
nog steeds groeiende collectie whisky. Er zijn diverse soorten speciaalbier en ook<br />
Schots bier op de tap!<br />
Graag heten wij u welkom voor een goede lunch of een gezellig diner en laat u door<br />
ons leiden van de Drentse Hooglanden naar de Schotse Hooglanden.<br />
Activiteiten:<br />
Dinner concert, live muziek vanaf 18.00 uur<br />
De artiesten lopen “unpluged” gekleed in Schotse kilt door ons restaurant hun<br />
liederen te zingen. Meezingen mag. Gasten die gekleed komen in kilt ontvangen<br />
een gratis welkomst drankje.<br />
10 januari Jouke MacAuckema (de verjaardag van ons restaurant)<br />
25 januari Burn’s Night<br />
15 mei Feestband Moefl ons (Muzieknacht van Hooghalen 22.00-02.00)<br />
T/m eind januari: fotoexpositie Fred de Boer-Brouw :: www.comhla.net<br />
Hoofdstraat 1 :: Hooghalen :: T 0593 59 22 05 :: www.hetwapen.nl
Hotel Restaurant Veldenbos maakt uw bezoek tot<br />
eenonvergetelijkebelevenis.Zekeralsunahetgolfen<br />
wilt genieten in een bosrijke omgeving.<br />
Hetrestaurantbiedtueenontspannensfeer,goede<br />
en smakelijke menu’s, bereid met verse ingrediënten.<br />
In Grand Café de Heerenkamer met haar koloniale<br />
sfeer,kuntugenietenvanmeerdan275singlemalt<br />
whisky’s...hier...ookopdeVeluwe.<br />
MochtulangeretijdopdeVeluwewillenverblijven,<br />
dan kunt u in hotel Veldenbos overnachten.<br />
Vraag ook naar één van onze vele arrangementen.<br />
Spoorlaan 42<br />
8071 BR Nunspeet<br />
Internet: www.veldenbos.nl<br />
VELDENBOS.NL<br />
“Wat een hole-in-one in Nunspeet<br />
tot een belevenis maakt”<br />
Telefoon: 0341 - 252 334<br />
Fax: 0341 - 258 618<br />
E-mail: hotel@veldenbos.nl<br />
19 • <strong>JAAR</strong>GANG 4 • NUMMER 3 • JANUARI 2010<br />
DE KOEBRUG<br />
BRUILOFT Jullie mooiste dag verdient de beste ingrediënten van Stavoren.<br />
• Een mooie trouwlocatie<br />
Geef elkaar het ja-woord op de drie-mast-klipper Frisius van Adel of in de<br />
rustieke trouwzaal van het ‘oude’ maar schitterend gerenoveerde Stadhuis.<br />
• Een gezellige daginvulling<br />
Een vaartocht met High-Tea aan boord of koffi e met gebak in het restaurant en<br />
daarna een borrel? Een receptie met luxe hapjes? Er is van alles mogelijk.<br />
• Een heerlijk diner<br />
Zowel voor een klein als groot gezelschap serveren we graag een heerlijk diner in<br />
ons restaurant; dit kan op Schotse of op meer Nederlandse wijze.<br />
• Een geweldig feest<br />
Na het diner kan ons restaurant omgetoverd worden tot een gezellige feestruimte<br />
voor max. 150 gasten. Er is ruimte voor muziek en er kan gedanst worden.<br />
• Een romantische huwelijksnacht<br />
Het ‘oude’ Stadhuis van Stavoren heeft ook romantische luxe suites, met uitzicht<br />
over het IJsselmeer en ontbijt op je eigen balkon.<br />
• Al onze aandacht<br />
Bel of mail ons voor een afspraak en kom langs om te kijken of wij jullie mooiste<br />
dag tot een onvergetelijke kunnen maken! Uiteraard is dit geheel vrijblijvend.<br />
Graag tot ziens in Stavoren,<br />
Th e Scots<br />
Meer informatie en openingstijden en -data: www.dekoebrug.nl
RECEPTEN<br />
SCHOTSE RABARBER-KRUIMELTAART<br />
Taart voor 4 personen<br />
Bereidingstijd ± 60 minuten<br />
Benodigdheden<br />
500 gram in blokjes van 1 centimeter gesneden rabarber<br />
2 centimeter geschilde en in sliertjes gesneden verse gemberwortel<br />
2 theelepels sinaasappelrasp<br />
75 gram ahornsiroop<br />
115 gram bloem<br />
115 gram volkorenmeel<br />
100 gram boter<br />
50 gram havermout (fi jne havervlokken)<br />
50 gram rietsuiker<br />
Bereidingswijze<br />
Verwarm de oven voor op 180ºC.<br />
Leg de rabarberblokjes dicht tegen elkaar in een ovenschaal (25 centimeter).<br />
Verdeel de gember, sinaasappelrasp en de ahornsiroop erover.<br />
Meng de bloem, meel en boter tot broodkruimels, meng de havervlokken en het<br />
rietsuiker erdoor en verdeel het mengsel over de rabarber.<br />
Bak de taart in de oven in 40 minuten goudgeel.<br />
Serveertip<br />
Lekker met sinaasappelthee<br />
(of een ander soort thee)<br />
20 • <strong>JAAR</strong>GANG 4 • NUMMER 3 • JANUARI 2010<br />
BURREBREDE (SCHOTS SHORTBREAD)<br />
Porties voor 6 personen<br />
Bereidingstijd ± 50 minuten<br />
Benodigdheden<br />
100 gram basterdsuiker<br />
2 theelepel gemalen kaneel<br />
1/2 theelepel gemalen kardemom<br />
1/2 thelepel gemalen gember<br />
3/4 theelepel pimentpoeder (allspice)<br />
1/2 thelepel zout<br />
425 gram witte bloem<br />
225 gram zachte boter<br />
Bereidingswijze<br />
Verwarm de oven voor op 180 graden Celsius (Gasoven stand 4).<br />
In een middelgrote kom suiker, kaneel, kardemom, gember, piment en zout<br />
vermengen. In 2 gelijke porties verdelen en 1 deel apart zetten. Bloem en boter<br />
met het andere deel vermengen. Er moet een graanachtig mengsel ontstaan.<br />
Het deeg gelijkmatig over de bodem van een vierkante bakvorm (20 cm) verdelen<br />
en aandrukken. Met een mes in stukken van 2,5 x 5 cm snijden. Het deeg met een<br />
vork prikken zodat de koekjes tijdens het bakken niet omkrullen. Royaal bestrooien<br />
met apart gehouden suiker en kruiden en in de sneetjes en gaatjes borstelen.<br />
25-30 minuten in de voorverwarmde oven bakken tot de shortbread stevig zijn en<br />
een goudkleurig randje hebben. Niet bruin laten worden. In de bakvorm volledig<br />
laten afkoelen en langs de snijlijnen in stukken breken alvorens te serveren.<br />
HEBT U ZELF OOK OVERHEERLIJKE RECEPTEN, MAIL DEZE DAN NAAR INFOSCHOTLANDDIGIZINE.NL
WWW SCHOTS MEER OP SCHOTLANDDIGIZINE.NL<br />
RESTAURANTS<br />
Hielander, Alkmaar schotsrestauranthielander.nl<br />
Stadsboerderij De Koebrug, Stavoren dekoebrug.nl<br />
Het Wapen van <strong>Schotland</strong>, Hooghalen hetwapen.nl<br />
Old Coopers Hall, Zenderen oldcoopershall.nl<br />
HOTELS<br />
Veldenbos veldenbos.nl<br />
DANSSCHOLEN<br />
Royal Scottish Country Dance - Delft Branch rscds-delft.nl<br />
School of Highland Dancing carieke.nl<br />
Aurora Scottish Dance and Music aurorascot.org.uk<br />
PIPEBANDS<br />
Batavorum Pipes and Drums, Nijmegen batavorum.itgo.com<br />
Pipe’s & Drums Th e Islanders, Ameland doedelzakbandameland.com<br />
Saint Andrews Pipe Band sapb.nl<br />
Th e Clan MacBeth Pipe Band cmacbeth.dds.nl<br />
Th e First Haarlem Pipeband haarlem-pipe-band.tmfweb.nl<br />
Th e Red Rose of Lochbuie redroseofl ochbuie.nl<br />
WINKELS<br />
Carrynette carrynette.com<br />
De Schotse Ruit deschotseruit.nl<br />
Granny Young grannyyoung-scottishproducts.nl<br />
Kiltshop - Schotsewinkel schotsewinkel.nl<br />
Old Henry’s oldhenrys<br />
Scottish Pimpernel scottishpimpernel.nl<br />
Th e World of Scotland theworldofscotland.nl<br />
21 • <strong>JAAR</strong>GANG 4 • NUMMER 3 • JANUARI 2010<br />
REIZEN<br />
Utop Travel utoptravel.co.uk<br />
Visit Scotland visitscotland.com/nl<br />
VERENIGINGEN<br />
middeleeuws re-enactment en geschiedenis widoeghe.nl<br />
Scots In Assen scots-in-assen.nl<br />
Scots Heritage scotsheritage.nl<br />
Scouting ds. Ferguson dsferguson.nl<br />
CELTIC BRITAIN<br />
Celtic Forum, WebMerchant en Magazine celticbritain.net<br />
LIEFHEBBERS<br />
Scots Corner scotscorner.nl<br />
My Scotland myscotland.be<br />
OVERNACHTEN IN SCHOTLAND<br />
Atholl Palace Hotel, Pitlochry athollpalace.co.uk<br />
Atholl Villa Guest House, Pitlochry athollvilla.co.uk<br />
Knowle B&B lochnessguesthouse.co.uk<br />
TARTANS AUTHORITY<br />
Scottish Tartans Authority tartansauthority.com<br />
TARTANS<br />
Whisky Tartan whiskytartan.com<br />
PARTICULIERE VAKANTIEHUIZEN<br />
D-Reizen Particuliere Vakantiehuizen particulierevakantiehuizen.nl
WHISKYWEETJES<br />
In de wereld van de whisky worden veel termen genoemd. Termen die voor<br />
de experts vanzelfsprekend zijn. Voor een ieder die minder goed in de<br />
materie gedoken is, maar toch wel eens wil weten wat er soms gezegd wordt,<br />
vertrouwen wij één en ander aan het digitale (papier) toe. Deze keer het<br />
derde assortiment:<br />
Coff ey still<br />
Distilleerproces om continu alcohol van een hoog percentage te stoken, meestal<br />
gebruikt voor grain whisky. Uitgevonden in 1831 door de heer Coff ey. Ook Patent<br />
still genoemd.<br />
Draff<br />
Restant aan vaste stoff en dat overblijft uit de wort (beslag) wanneer het wordt<br />
klaargemaakt voor het distilleren. Maakt ongeveer 25% uit van de wort en wordt<br />
gebruikt in veevoer.<br />
Feints<br />
Het laatste deel van het distillaat. Bevat veel water en is erg onzuiver. Wordt niet<br />
gebruikt voor de whisky, maar teruggevoerd en opnieuw gestookt met het volgende<br />
distillaat. Ook wel aftershots of tail of the run genoemd.<br />
Foreshots<br />
Het eerste deel van het nieuwe distillaat, bevat nog veel vluchtige stoff en. Worden<br />
evenals de Feints teruggevoerd en opnieuw gedistilleerd.<br />
Ook wel head of the run genoemd.<br />
Low wines<br />
Het eindproduct van de eerste distillatie, distillatie van de wash in de wash still. Bevat<br />
ongeveer 22% alcohol. Voor de tweede distillatie in de spiritstill worden de feints en<br />
de foreshots aan de low wines toegevoegd.<br />
22 • <strong>JAAR</strong>GANG 4 • NUMMER 3 • JANUARI 2010<br />
Middle cut<br />
Het middelste deel van het distillaat uit een distilleerketel - het distillaat min de feints<br />
en de foreshots. Alleen dit deel is geschikt voor whisky. Ook wel heart of the run.<br />
New spirit<br />
Eindproduct van het distillatieproces (dus na de tweede of derde distillatie), klaar om<br />
op vaten gerijpt te worden.<br />
Onafhankelijke botteling<br />
Botteling door een bottelaar die onafhankelijk van de distilleerderij opereert. De<br />
bottelaar koopt vaten op en bottelt deze onder eigen label, al dan niet voorzien van de<br />
naam van de distilleerderij.<br />
Pot ale<br />
Restant dat overblijftin de ketel na de eerste distillatie. Bevat geen alcohol meer en<br />
wordt (in geperste vorm) - net zoals de Draff - gebruikt als veevoeder.<br />
PPM<br />
Parts Per Million. Het aandeel fenolen in de whisky, welke het turfgehalte bepaalt. 1<br />
PPM komt overéén met 1 deel fenolen in 1 miljoen delen whisky.Ook niet geturfde<br />
whisky bevat fenolen, maar nooit meer dan 5 PPM. Bij 15 à 20 PPM spreken we<br />
van licht geturfde whisky, 30 à 40 PPM is zowat normaal geturfde whisky en alles<br />
daarboven kan men zwaar geturfde whisky noemen.<br />
Spirit safe<br />
Glazen kast waardoor de fresh spirit loopt en waar de middle cut wordt gescheiden<br />
van de foreshots en de feints. Door de belastingdienst verzegeld.<br />
Warehouse<br />
Opslagplaats voor whiskyvaten. Daar rijpen de vaten tot ze gebotteld worden.
LEEN<br />
Het jaar zit er weer op en een aantal dingen zijn mij toch<br />
wel opgevallen.<br />
Genieten van een goed glas whisky heeft niet geleden<br />
onder de crisis, maar de prijzen van de whisky ook niet.<br />
Helaas worden de mooie bottelingen alleen maar duurder<br />
en moet je je afvragen of dit niet de ondergang van het<br />
mooie product whisky gaat worden.<br />
Wie kan zich straks nog een speciale botteling veroorloven<br />
en wie is bereid om de alsmaar hogere prijzen hiervoor te<br />
blijven betalen.<br />
Wat gebeurt er verder als straks Azië en Zuid-Amerika ook<br />
verzadigd raken van de aparte en exclusieve bottelingen<br />
die daar natuurlijk in principe te duur verkocht worden?<br />
Is Europa dan weer goed genoeg om die te mogen<br />
verkopen?<br />
Ook de explosieve groei van productie is iets wat mij bezig<br />
houdt, sommige distillers zoals Macallan lijken tegenwoordig wel een Chemische<br />
fabriek in plaats van een whiskydistillerie en wat doet de kwaliteit van deze whisky, is<br />
hier nog wel zoveel zorg en aandacht aan besteed als toen de productie nog lager lag.<br />
Verder ben ik ook erg verbaasd over het feit dat bepaalde bottelingen ineens alleen<br />
bij een Makro terecht komen, waar blijven wij dan als whiskyspecialisten?<br />
Toch hoop en denk ik dat de echte levensgenieter wel van zijn glaasje whisky zal<br />
blijven genieten, de vraag is allen tot welke prijs, maar dat is dan weer iets voor 2010.<br />
23 • <strong>JAAR</strong>GANG 4 • NUMMER 3 • JANUARI 2010<br />
Vanuit een wit besneeuwd Capelle wens ik<br />
iedereen een voorspoedig en vooral een gezond<br />
2010 en dat we nog lang mogen genieten van<br />
een goed glas.<br />
Leen.<br />
Uitgebreid advies en zelf proeven!<br />
Bent u op zoek naar een speciaal cadeau of een zeldzame<br />
whisky of wijn? Bij de Bodega kunt u niet alleen kiezen<br />
uit honderden whisky’s, rums, wijnen en andere dranken<br />
uit alle windstreken, maar bent u ook welkom voor een<br />
uitgebreid advies. Voor wie er echt niet uitkomt is er zelfs<br />
de mogelijkheid zelf te proeven, want wij beschikken over<br />
een proefl okaal achter onze winkel.<br />
Proeverijen, feestverzorging en geschenken<br />
In ons proefl okaal organiseren wij geregeld interessante<br />
en gezellige proeverijen. Ook kunnen wij u helpen met de<br />
complete verzorging van uw feest, en vindt u bij ons de<br />
mooiste kerstpakketten en geschenken.<br />
Kom snel eens langs voor ons assortiment van ruim 450 whisky’s, rums uit 26<br />
landen, circa 500 wijnen van over de hele wereld, onze Capelse producten en<br />
talloze andere dranken. U bent van harte welkom!<br />
Slijterij-Wijnhandel De Bodega<br />
Bermweg 296a :: 2906 LH Capelle a/d IJssel<br />
T 010 450 69 07 :: E info@debodega-vanwijk.nl<br />
www.debodega-vanwijk.nl
BAS BAAN, ZWIJNDRECHT<br />
Wijnhandel Bas Baan is een in de Drechtsteden alom bekende<br />
specialist in wijn en gedistilleerd, gevestigd op de kruising van<br />
de Prins Bernhardstraat en Zwijndrechts oudste winkelstraat,<br />
de Burgemeester de Bruïnelaan, bij het opvallende monumentje<br />
voor de naamgever van de laan.<br />
Naast het zeer grote wijnassortiment vindt u bij Bas Baan een<br />
enorme collectie Port in vele types en jaargangen van tophuizen<br />
als Taylor’s , Krohn, Kopke en Niepoort.<br />
Bij de gedistilleerde dranken zijn de aandachtstrekkers vooral<br />
de vele soorten Malt Whisky’s, Grappa en Italiaanse likeuren.<br />
Voor het bedrijfsleven is Bas Baan de onbetwiste leverancier<br />
van kistjes wijn en andere dranken.<br />
Eindejaars- en relatiegeschenken, worden door heel Nederland<br />
en Europa verzonden.<br />
Kortom een gastvrije winkel met een groot assortiment!<br />
Wij wensen u een gezond<br />
en gelukkig nieuw jaar!<br />
BAS BAAN<br />
WIJN EN GEDISTILLEERD<br />
Prins Bernhardstraat 1<br />
3331 BN Zwijndrecht<br />
T 078 612 52 26<br />
E wijndrecht@hetnet.nl<br />
24 • <strong>JAAR</strong>GANG 4 • NUMMER 3 • JANUARI 2010<br />
WHISKY OP ANTARCTICA<br />
Boren naar whisky onder ijs Antarctica<br />
Drankenfabrikant Whyte & Mackay heeft Nieuw-Zeeland verzocht door het<br />
Antarctische ijs te boren om twee kratten oude Schotse whisky te bemachtigen<br />
die daar in 1909 zijn verloren door de Britse avonturier Sir Ernest Shackleton.<br />
De fabrikant wil testen of het mogelijk is de honderd jaar oude McKinlay and Co.<br />
whisky opnieuw op de markt te brengen. Of het mogelijk is deze speciale whisky<br />
ooit in de horeca te drinken, is dus nog even onzeker.<br />
Medewerkers van het Nieuw Zeelandse erfgoedfonds zullen in januari speciale<br />
boren gebruiken om de kratten uit het ijs te bevrijden. De kratten zitten ingevroren<br />
in de buurt van Cape Royds onder de hut van de Nimrod Expedition, de expeditie<br />
van Shackleton. Ze werden in 2006 aangetroff en onder de vloerplanken van de hut.<br />
De ‘master blender’ van Whyte & Mackay, Richard Paterson, denkt dat de whisky<br />
nog altijd hetzelfde smaakt als honderd jaar geleden. Als hij de whisky weet te<br />
bemachtigen is hij van plan de drank na te maken om die weer op de markt te<br />
brengen. “Ik hoop echt dat we wat terug weten te brengen”, zei hij in een interview<br />
met de Londense krant Telegraph. “De whisky ligt daar maar alleen en vergeten.<br />
Hij zou terug moeten komen naar <strong>Schotland</strong> waar hij<br />
geboren is.”<br />
Dit artikel is ons opmerkzaam gemaakt door<br />
Siebe Sijtsma<br />
Stadsboerderij De Koebrug<br />
Schots Restaurant & Whiskybar<br />
Schans 31 :: 8715 JR :: Stavoren<br />
T 0514 681875 :: E info@dekoebrug.nl<br />
www.dekoebrug.nl
SPECIAL LIMITED<br />
EDITION<br />
Mortlach 1997<br />
12 y.o. cask nr. 12839<br />
Deze bijzondere whisky is door Hans Visser<br />
zelf geselecteerd en is speciaal voor<br />
Whisky & Whiskey in <strong>Schotland</strong> gebotteld.<br />
Het etiket is voorzien van een foto<br />
van een oud stadsgezicht van Dordrecht.<br />
Geur: fruitig, fris en aangenaam zoet<br />
Smaak: mooie fruittonen, o.a. peer en<br />
appel<br />
’n typische Mortlach<br />
70 cl., 46% 44,99<br />
Zolang de voorraad strekt<br />
Geopend op vrijdag en zaterdag van 10.00 tot 17.00 uur en op afspraak<br />
Vriesestraat 132 | 3311 NS Dordrecht<br />
t +31 (0)78 631 68 18 | i www.whiskyenwhiskey.nl<br />
25 • <strong>JAAR</strong>GANG 4 • NUMMER 3 • JANUARI 2010<br />
WHISKY & WHISKEY VRAAG<br />
Ye whisky of ye monks kruik<br />
Sinds enige tijd is whisky speciaalslijterij Whisky & Whiskey in Dordrecht in het<br />
bezit van een aardewerk kruik. Hoewel er op de kruik nog een aantal - beschadigde<br />
- etiketten zit en er een kenmerk van een bottelaar (?) op de bodem gestempeld<br />
staat, is er verder weinig over bekend. Graag zou Whisky & Whiskey meer over de<br />
kruik willen weten en verzoekt mensen die informatie hebben deze door te geven<br />
via de e-mail: info@whiskyenwhiskey.nl.<br />
Een aantal foto’s van de kruik:<br />
Whisky & Whiskey<br />
Vriesestraat 132 :: 3311 NS Dordrecht<br />
T +31 (0)78 631 68 18 :: M +31 (0)6 51 60 17 15 :: E info@whiskyenwhiskey.nl<br />
www.whiskyenwhiskey.nl
SMWS.NL<br />
“If you don’t belong you may<br />
never taste the delights of a full<br />
strength unfi ltered dram. For the<br />
malt whisky lover a subscription<br />
to the Scotch Malt Whisky Society<br />
might be the ultimate gift.”<br />
Derek Cooper<br />
THE SCOTCH MALT WHISKY SOCIETY. BV<br />
VIJFHUIZENBERG 103<br />
POSTBUS 1812<br />
NL-4700 BV ROOSENDAAL<br />
Telephone: (31)-(0)165-529905<br />
Fax: (31)-(0)165-540067<br />
E-mail: smws@planet.nl<br />
www.smws.nl<br />
26 • <strong>JAAR</strong>GANG 4 • NUMMER 3 • JANUARI 2010<br />
DE MOLEN HEMEL & AARDE<br />
Er is meer tussen hemel en aarde, dus waarom is er niet iets tussen bier en whisky<br />
dachten we bij Brouwerij de Molen. Een mooi moment om bij stil te staan, over<br />
na te denken en vervolgens aan de slag te gaan. We hebben dit bier gebrouwen<br />
met de meest sterke turf gerookte whisky mout in de hele<br />
wereld: Bruichladdich. Dit geeft het bier een heftige turfrook<br />
geur die de mout, laurier en donkere chocolade iets naar de<br />
achtergrond duwt. Het bier is dik als vloeibaar brood met<br />
prachtige chocolade smaak en natuurlijk een vrachtlading<br />
gerookte mout. Het eindigt langzaam met smaken zoals<br />
laurier en drop.<br />
Stijl: Imperial Stout, Alc.: 9,5%, EBC: 349, EBU: 96,9<br />
www.brouwerijdemolen.nl/index.php/nl/component/<br />
content/article/113-de-molen-hemel-a-aarde.html<br />
WHISKYWORKSHOP VIA DE IPOD<br />
Neem plaats aan de bar, vraag om een iPod, druk op ‘play’ en luister naar kenner<br />
Gerrit Duit die uitleg geeft over de drie Schotse whisky’s die de barkeeper inmiddels<br />
heeft ingeschonken.<br />
Dat is wat Novotel sinds deze week aanbiedt voor € 12,50 in zijn Nederlandse hotels.<br />
De virtuele reis, iTaste genaamd, gaat langs de rijke Schotse whiskygeschiedenis<br />
en gaat dieper in op de achtergrond en smaak van de drie whisky’s die de klant<br />
kan proeven: een 14 jaar oude Oban, een 12-jarige Glenkinchie en een 10-jarige<br />
Talisker.<br />
Bron: Algemeen Dagblad, 19 december 2009
WHISKYBARDEHEERENKAMER.NL<br />
“Grand café de Heerenkamer:<br />
genieten van whisky”<br />
Hotel Restaurant Veldenbos heeft een grootse whisky<br />
collectie die uw bezoek onvergetelijk maakt.<br />
In de Heerenkamer, voorzien van een perfecte ambiance,<br />
kunt u genieten van meer dan 400 single malts uit de<br />
hele wereld... hier... op de Veluwe.<br />
De Heerenkamer is elke dag geopend.<br />
Spoorlaan 42<br />
8071 BR Nunspeet<br />
Internet: www.veldenbos.nl<br />
Onderscheiden met<br />
de Scotch Single Malt<br />
Whisky Society Award<br />
Telefoon: 0341 - 252 334<br />
Fax: 0341 - 258 618<br />
E-mail: hotel@veldenbos.nl<br />
27 • <strong>JAAR</strong>GANG 4 • NUMMER 3 • JANUARI 2010<br />
WHISKYKAMER VELDENBOS<br />
Sinds korte tijd heeft Hotel Restaurant Veldenbos in Nunspeet één van haar<br />
kamers ingericht als whiskykamer. Gelijk bij binnenkomst waan je je in de sfeer<br />
van een karakteristiek negentiende eeuws Schots hotel gelegen in één van de<br />
overweldigende glens van de Highlands. De wanden zijn bezet met een mooi<br />
donker houten lambrisering, erboven klassiek goud beschilderd. Er zijn tal van<br />
Schotse accessoires te vinden en rondom staat een groot assortiment kokers van<br />
fl essen whisky opgesteld.<br />
Aan iedereen die alle tijd ín de kamer door wil brengen is ruimschoots gedacht:<br />
er kan gebladerd worden een aardige collectie whisky magazines en gekeken en<br />
geluisterd worden naar whisky gerelateerde DVD’s en CD’s.<br />
Leuker is het natuurlijk om van een goede dram te genieten in whisky bar ‘De<br />
Heerenkamer’, het grand café van Veldenbos dat door het prestigieuze, Schotse,<br />
Whisky Magazine met goud bekroond is als Whisky Bar of the World. De collectie<br />
bestaat inmiddels uit 425 soorten waarvan er zeker 325 Single Malts zijn.<br />
De beginnende whiskydrinker kan kiezen voor een nosing en tasting. Het kundige<br />
barpersoneel zal het u zeker naar de zin maken.<br />
Tevens ideaal aan een verblijf in de whiskykamer is dat er naast een ruime keuze<br />
whisky’s ook genoten kan worden van een voortreff elijke maaltijd. Zowel in ‘De<br />
Heerenkamer’ als in het restaurant. Een aantal gerechten wordt bereid met whisky<br />
en de bediening kan uitstekend adviseren in een passend glas ernaast. En aan het<br />
eind van de avond hoeft er niet meer naar huis gereden te worden (hoewel het NS<br />
station zich ook op loopafstand bevindt).<br />
Een overnachting aan de whiskykamer is zeker aan te raden. Helemaal in combinatie<br />
met het whisky-arrangement. Informatie en reserveren: veldenbos.nl<br />
Hotel restaurant Veldenbos en Whiskybar ‘De Heerenkamer’<br />
Spoorlaan 42 :: 8071 BR Nunspeet :: T 0341 25 23 34 :: E hotel@veldenbos.nl
WHISKY CLUB DE LUCKY 7<br />
23 september 2008<br />
We hebben vandaag een behoorlijke rit voor de boeg<br />
naar de onderste regionen van de Highlands. Ten zuidoosten<br />
van Loch Lomond waar de Highlands overgaan<br />
in de Lowlands ligt namelijk de distilleerderij die we<br />
zullen bezoeken, Glengoyne. Om zo vroeg mogelijk<br />
te kunnen vertrekken zijn de boterhammen reeds de<br />
avond vooraf gesmeerd en zo kan het dat we om circa<br />
8 uur allemaal in de bus zitten om af te reizen naar<br />
Glengoyne. Chauff eur voor deze dag is, Frans, hij zal<br />
helaas al het lekkers van deze toch wel bijzondere<br />
distilleerderij moeten missen. De afstand van ons huis<br />
in Tomich naar de distilleerderij is ongeveer 257 km,<br />
reistijd 4:30 uur Deze reis is een belevenis op zich, we<br />
rijden in zuidelijke richting en het landschap verandert<br />
van glooiend naar het steeds ruigere landschap wat<br />
karakteristiek is voor de western Highlands. We<br />
passeren al snel Fort William en de hoogste berg van<br />
<strong>Schotland</strong>, de Ben Nevis. Waar dit een nog redelijk<br />
bevolkt gedeelte van <strong>Schotland</strong> is, wordt het beeld de<br />
komende uren vrijwel volkomen gevuld door bergen en<br />
ongerepte natuur. We rijden langs Glen Coe, wat tijdens<br />
de wintermaanden een wintersportgebied is, compleet<br />
met op dit moment nog werkloze skiliften.<br />
Zoals alle dagen tot nog toe is het weer ons goed gezind<br />
en kleurt de zon het landschap fris groen. Zowel tijdens<br />
de stops die we onderweg maken als vanuit de auto<br />
wordt er druk gefotografeerd, ik denk dat zelfs een<br />
gemiddelde Japanner op vakantie minder foto’s maakt<br />
28 • <strong>JAAR</strong>GANG 4 • NUMMER 3 • JANUARI 2010<br />
dan wij deze dag, en toegegeven de ene foto nog mooier<br />
dan de andere. Dit mooie en afwisselende landschap<br />
zorgt er voor dat de toch wel lange reis snel opschiet.<br />
Voor we het weten bereiken we Loch Lomond, dit staat<br />
bekend als een van de mooiste plekken in <strong>Schotland</strong>.<br />
Hoewel we hier toch al meerdere keren geweest zijn is<br />
het weer overweldigend. We stoppen bij een aangegeven<br />
stopplaats en eten een bammetje. Leuke bijkomstigheid<br />
is dat hier precies op dat moment opnamen gemaakt<br />
worden voor een fi lm. Als je dit nooit eerder gezien<br />
hebt is het bijzonder om te zien hoeveel mensen hierbij<br />
betrokken zijn en wat er allemaal bij komt kijken.<br />
Een parkeerplaats vol vrachtwagens, trailers en in<br />
mobilofoons pratende mensen. Allemaal wachtend op<br />
regen, want dat was nodig voor de op te nemen scene.<br />
Wij hopen uiteraard op wat anders.<br />
Frits weet in de rol van overspannen regisseur nog<br />
een aantal fi etsers wijs te maken dat ze hier absoluut<br />
niet mogen fi etsen vanwege de fi lm opnamen en als<br />
we ze later toch doorlaten zijn ze nog dankbaar ook.<br />
Rare jongens die Schotten. We stappen weer in de bus<br />
voor het laatste stukje van onze reis naar Glengoyne.<br />
Het navigatiesysteem (waar zouden we zijn zonder)<br />
wijst ons feilloos de weg en zo rijden we niet veel<br />
later het parkeerterrein van de distilleerderij op. Wat<br />
gelijk opvalt is dat de distilleerderij en de warehouses<br />
gescheiden worden door een enorm druk bereden weg.<br />
Nadat we deze weg zijn overgestoken melden wij ons bij<br />
het visitor center. We werden verwacht want we hadden
WHISKY CLUB DE LUCKY 7 VERVOLG<br />
vanuit Nederland al ingetekend op de “Cask Tasting<br />
Tour”. Onze tour guide is een, in een mooie Schotse<br />
ruitbroek gestoken man die ons vriendelijk ontvangt<br />
met een mooi glas Glengoyne 12 jaar, overigens<br />
beslist geen straf om de dag mee te beginnen. Na een<br />
interessante videopresentatie over de historie en het<br />
heden van de distilleerderij worden we mee naar buiten<br />
genomen. De guide legt uit dat distilleerderij precies op<br />
de grens staat van de Highlands en de Lowlands. Zelfs<br />
zo precies dat het water van de bron binnenkomt in het<br />
Highland gedeelte en de warehouses en de stills staan<br />
op het Lowland gedeelte. De oorsprong van het water<br />
bepaalt dat Glengoyne toch een Highland distillery is.<br />
De tour guide leidt ons vakkundig rond door de<br />
distilleerderij en vertelt hier en daar nog wat bijzondere<br />
wetenswaardigheden. Inmiddels hebben we de techniek<br />
achter het proces al veelvuldig gehoord, waardoor<br />
we hier snel doorheen gaan. Glengoyne is een mooie<br />
authentieke distilleerderij die een bezoek zeker waard<br />
is. Ik ben toch echter blij als de Nosing & Tasting kan<br />
gaan beginnen. We worden toegelaten tot een ruimte<br />
die volledig gevuld is met proefmonsters, pipetten,<br />
proefglazen en voor ieder van ons drie hele mooie<br />
cask strength whisky’s genaamd : Billy’s choice, Deek’s<br />
choice en Peter’s choice. Alle drie mensen die werkzaam<br />
zijn op de distilleerderij en hun eigen voorkeur hebben<br />
mogen geven voor een botteling van hun ultieme<br />
Glengoyne.<br />
Hier zijn de Nosing and tasting notes:<br />
29 • <strong>JAAR</strong>GANG 4 • NUMMER 3 • JANUARI 2010<br />
Billy’s choice, 18 jaar oud<br />
Packed with sherry, creme brulee and chocolate.<br />
Full of character, robust and full bodied<br />
Wood Type: Amontillado Hogshead<br />
Cask No: 1202<br />
No. of Bottles: 249<br />
Strength at 70cl: 54.1%<br />
Distillation Date: 6th July 1989<br />
Bottling Date: September 2007<br />
Approved By: William Edmiston<br />
Deek’s choice, 8 jaar oud<br />
Light, fruity and fragrant, this is like walking through<br />
a fi eld of ripe barley.<br />
Wood Type: Refi ll Hogshead<br />
Cask No: 16<br />
No of Bottles: 321<br />
Strength at 70cl: 60.9%<br />
Distillation Date: 11th January 1999<br />
Bottling Date: September 2007<br />
Approved By: Derrick Morrison<br />
Peter’s choice, 20 jaar oud<br />
You’ll fi nd chocolate and almonds in here, with liquorice<br />
and stewed fruits.<br />
Th is is sweet, rich, wonderful and moves beautifully<br />
when shoogled just the way I like my whisky and my<br />
women!<br />
Wood Type: Pedro Ximenez Butt<br />
Cask No.: 433
WHISKY CLUB DE LUCKY 7 VERVOLG<br />
No. of Bottles: 603<br />
Strength: at 70cl: 51%<br />
Distillation Date: 14th April 1986<br />
Bottling Date: August 2006<br />
Approved By: Peter Andrew<br />
Drie toppertjes, wel allemaal met een eigen karakter,<br />
maar toch goed herkenbaar als Glengoyne. Onze<br />
meningen waren verdeeld over Billy’s en Peter’s choice<br />
maar met een meerderheid van stemmen werd onze<br />
ultieme Glengoyne, Billy’s choice.<br />
De bijzondere nosing and tasting loopt ten einde, het<br />
proefl okaal is volledig in oude stijl, zo ook de telefoon.<br />
Aan de wand hangt een telefoon uit de eerste helft van<br />
de vorige eeuw. Frits, die er geen rekening mee houdt<br />
dat de telefoon nog wel eens kon werken, pakt de hoorn<br />
en geeft op zijn eigen ludieke wijze instructies over het<br />
opruimen van het proefl okaal. Blijkt dat het “ding” het<br />
gewoon doet. Hilariteit al om en we hebben weer eens<br />
wat uit te leggen.<br />
Nadat we nog wat inkopen gedaan hebben in de “shop”<br />
en we zowel Billy, Deek als Peter onze mening hebben<br />
gegeven over hun ultieme Glengoyne, gaan we weer op<br />
weg richting ons “thuis” in <strong>Schotland</strong>.<br />
Omdat we best laat thuis zullen zijn en we geen zin meer<br />
hebben om dan nog te koken, besluiten we om deze<br />
avond uit eten te gaan bij het enige hotel/restaurant<br />
30 • <strong>JAAR</strong>GANG 4 • NUMMER 3 • JANUARI 2010<br />
dat Tomich rijk is. Eenmaal daar aangekomen worden<br />
we vriendelijk ontvangen en neemt de ober ons mee,<br />
door een overigens prachtig hotel, naar het restaurant.<br />
Dit is een zeer sfeervol naar de streek ingerichte<br />
ruimte met oude vliegvishengels aan de wand en mooie<br />
foto’s uit oude tijden. De sfeer zit er dus gelijk goed<br />
in. Sommigen van ons worden door deze ambiance zo<br />
geïnspireerd dat ze besluiten om geheel in de Schotse<br />
traditie haggis als voorgerecht te bestellen. Ik zelf hou<br />
het op gerookte wilde zalm, vers uit de rivier die wild<br />
achter het restaurant stroomt.<br />
Als de haggis wordt opgediend, is iedereen toch wel heel<br />
benieuwd hoe het zal smaken. Al zo vaak in <strong>Schotland</strong><br />
geweest en nog nooit haggis op. Als blijkt dat het niet<br />
gelijk wordt uitgespuugd door degene die het besteld<br />
hadden, wil iedereen toch wel even proeven. En ik moet<br />
zeggen het is zeker niet vies, ik had eigenlijk een heel<br />
uitgesproken smaak verwacht maar dat valt tegen. De<br />
hoofd en nagerechten zijn ook allen van prima kwaliteit<br />
en we laten het ons dan ook goed smaken. Al etend en<br />
napratend over deze dag is het al snel laat en wordt<br />
het tijd om naar “huis” te gaan. Daar spreken we onze<br />
meegebrachte whisky collectie aan en nemen voor het<br />
slapen gaan nog een paar mooie drams. Sommige leden<br />
blijven op om reclame te kijken.<br />
24 september 2008<br />
Vandaag niets op de planning dus wordt er een balletje<br />
golf en plag geslagen. We hebben gebeld met Aigas golf
WHISKY CLUB DE LUCKY 7 VERVOLG<br />
course en we zijn van harte welkom om te komen. Het<br />
is een schitterende gelegen 9 holes golfbaan. Twee van<br />
de leden zijn fanatieke golfers en in 2 groepen gaan we<br />
de baan op. Eerst moeten de andere 5 natuurlijk de<br />
basis handelingen en etiketten leren. Alsof we niets<br />
van etiketten weten, op iedere fl es zit zo’n ding dus<br />
die begrijpen we heus wel. Na een uurtje geoefend te<br />
hebben met putten, afslaan, chippen en meedraaien<br />
met de heupen gaan we voor het eggie. Een groep met<br />
Ronald, Frits, Carlos en expert Frans begint bij de<br />
eerste hole. Er wordt best ball gespeeld wat ik verder<br />
maar niet uitleg. Nadat de eerste groep uit beeld is<br />
verdwenen gaat groep 2 van slag, bestaand uit Eric,<br />
Wim en expert George. Er worden regelmatig zeer<br />
verre ballen geslagen en ook verre plaggen, maar dat<br />
mag de pret niet drukken. Een uurtje of 2 later blijkt<br />
iedere groep eigenlijk redelijk goed gespeeld te hebben,<br />
en is Carlos uitgeroepen tot het natuur talent van dit<br />
golf seizoen, dit werd trouwens beaamd door de bazin<br />
van de golfbaan. Die had tijdens het oefenen al gezegd<br />
dat er niets mis was met zijn heupen.<br />
Even een drankje in the clubhouse en vanmiddag de<br />
natuur in.<br />
Na het golfen dus de natuur in, foto’s zeggen meer<br />
als woorden dus op deze pagina kunt u het avontuur<br />
bekijken. Dus ik ga het niet uitgebreid vertellen. Na een<br />
fl inke klim kwamen we bij de waterval aan en het was<br />
de klim wel waard zoals de foto’s laten zien. Tijdens de<br />
autorit kwamen we ook nog bij een stuwdam aan en<br />
31 • <strong>JAAR</strong>GANG 4 • NUMMER 3 • JANUARI 2010<br />
George kreeg het idee om even naar beneden te lopen<br />
met Eric en een alternatieve route terug te nemen. Eric<br />
ging via de steile gras kant omhoog en George naam<br />
de loodrechte trap naar boven. Duizeling wekkend en<br />
gevaarlijk.<br />
De dam is toch zeker een meter of 40 hoog en de trap<br />
bestaat uit een ijzeren trap met smalle treetjes. Een<br />
kleine tien minuten later en met een hartslag van veel<br />
te hoog staat George uit te blazen boven op de dam.<br />
Viel toch wel een beetje tegen.<br />
Na het lekkere avondeten werd er natuurlijk weer<br />
een whisky gedronken en werd er weer gevraagd om<br />
zelfkastijding. Frans en George daagden Ronald en mij<br />
uit om nog een keer te klaverjassen. Omdat Ronald en<br />
ik de bui al hadden zien hangen hadden we van te voren<br />
afgesproken om de eerste 4 ronden op alles te vragen.<br />
We hadden nu een kleine achterstand, te klein om het<br />
spannend te maken want halverwege lagen we al weer<br />
ver voor en de eindstand was beschamend. Weer een<br />
vette nederlaag en de stand was nu 2 - 0 voor Ronald en<br />
Wim. In de woonkamer werd een bord met zalm neer<br />
gezet en er werden onder het reclame kijken nog een<br />
paar mooie whisky’s gedronken. Morgen gaan we naar<br />
Andrew’s Edradour en dat moet een mooie dag worden,<br />
we hebben hier lang naar uitgekeken en alhoewel we al<br />
eens bij Edradour geweest zijn hebben we er erg veel<br />
zin in.<br />
www.whiskyclub.nl
INTERNATIONAL WHISKY FESTIVAL<br />
International Malt Whisky Festival 2010<br />
5, 6 en 7 februari ICC Gent<br />
Inkom € 25 vooraf via website (€ 30 aan de zaal)<br />
• Drams - De regeling is dit jaar gewijzigd. Alle whisky’s tot een<br />
waarde van ongeveer € 40 zijn gratis te proeven. Voor de duurdere<br />
en inclusieve whisky’s wordt een toeslag gevraagd in drams het<br />
betaalmiddel op het festival (1 dram = 1 euro) De drams kunnen<br />
worden gekocht bij de stand van de organisatie.<br />
• Masterclasses - In een aparte zaal wordt een bepaald aspect van<br />
whisky dan wel speciale whisky’s besproken en geproefd.<br />
• Festivalshop - Tijdens het festival bestaat de mogelijkheid om de<br />
whisky van uw keuze te kopen. De festivalshop bevindt zich naast de<br />
stand van de organisatie<br />
• Nieuw = Speedtasting - De kunst van het proeven van samples uit<br />
vaten. In een half uurtje het “beste” vat kiezen uit een reeks van vier,<br />
begeleid door deskundig uitleg.<br />
• Nieuw = Spirits of the World bar - Ontdek het verschil tussen<br />
whisky en andere distillaten.<br />
• Whisky Festival botteling - Dit jaar een Ierse whiskey: Connemara<br />
peated, 10 jaar oud/ 0,7 liter/ 60,3% alc. Speciaal label.<br />
Aantal fl essen beperkt. Reserveer tijdig via de website.<br />
• Belgian Whisky Awards 2010 - Kies uw favoriete shop of club en<br />
geef uw stem op www.whiskyawards.be<br />
Voor informatie, reserveringen en het laatste nieuws:<br />
www.whiskyfestival.be<br />
Tot ziens op 5,6 of 7 februari in Gent!<br />
32 • <strong>JAAR</strong>GANG 4 • NUMMER 3 • JANUARI 2010<br />
BRUICHLADDICH 2002 6 Y.O.<br />
Bruichladdich 2002<br />
6 y.o.<br />
Filled: 12.12.02<br />
Bottled: 15.10.09<br />
Bourbon quarter cask<br />
Cask nr. 1263<br />
Warehouse 12.C21<br />
70 cl.<br />
46%<br />
Prijs: € 46,99<br />
Eén van de drie speciaal voor Whisky & Whiskey Dordrecht gebottelde whisky’s,<br />
geïntroduceerd tijdens de offi ciële opening op 21 november 2009.<br />
Het vat, met nummer 1263, is door eigenaar Hans Visser zelf geselecteerd.<br />
In een gelimiteerde oplage van 54 fl essen verkrijgbaar.<br />
Meer informatie:<br />
Whisky & Whiskey<br />
Vriesestraat 132 :: 3311 NS Dordrecht<br />
T +31 (0)78 631 68 18 :: M +31 (0)6 51 60 17 15 :: E info@whiskyenwhiskey.nl<br />
www.whiskyenwhiskey.nl
WWWHISKY MEER OP WWW.SCHOTLANDDIGIZINE.NL<br />
(SPECIAAL)SLIJTERIJEN<br />
Appeldoorn Velp appeldoorn.nl<br />
Bas Baan Zwijndrecht 078 612 52 26<br />
Bottelier Landelijk bottelier.nl<br />
Bottelier Götz Assen botteliergotz.nl<br />
Cadenhead’s Amsterdam cadenhead.nl<br />
De Bodega Van Wijk Capelle a/d IJssel debodega-vanwijk.nl<br />
De koning ‘s Hertogenbosch whiskykoning.nl<br />
Dirck III Landelijk dirckiii.nl<br />
Drankenshop Broekmans Heusden-Zolder (B) drankenshop.be<br />
Frans van den Hoogen Dordrcht winestore.nl<br />
Gall & Gall Landelijk gall.nl<br />
Hans Reijnders Sluis whiskeyhouse.nl<br />
‘t Hekeltje Alkmaar hekeltje.nl<br />
Herfkens Slijterijen Landelijk herfkens-slijterijen.nl<br />
Het Plein Veenendaal slijterij-hetplein.nl<br />
Jurgen’s Whiskyhuis Zottegem (B) whiskyhuis.be<br />
Kraakman’s Wijnhandel Alkmaar kraakman.nl<br />
Liquid Gold Haarlem liquidgold.nl<br />
Mitra Landelijk mitra.nl<br />
Single Malt Whisky Shop Geel-Zammel (B) fi sser.be/prikentik/whiskyshop.php<br />
Th e Old Pipe Sint-Oedenrode theoldpipe.com<br />
Van Wees Whisky Shop Amersfoort whiskyworld.nl<br />
Van Zuylen Loosduinen whiskyvanzuylen.nl<br />
Verhaar Bilthoven whiskyshop.nl<br />
Versailles Nijmegen versaillesdranken.nl<br />
Vidra Wervershoofd slijterij-vidra.nl<br />
Whisky & Whiskey Dordrecht whiskyenwhiskey.nl<br />
Whisky Place Berkel en Rodenrijs whiskyplace.nl<br />
WhiskyKopen.nl Leek whiskykopen.nl<br />
33 • <strong>JAAR</strong>GANG 4 • NUMMER 3 • JANUARI 2010<br />
Whiskycorner Houthalen (B) whiskycorner.be<br />
Wijn & Whisky Schuur Scharnegoutum wijnwhiskyschuur.nl<br />
Zeewijck IJmuiden zeewijck.nl<br />
BARS<br />
Whisky Bar De Heerenkamer Nunspeet whiskybardeheerenkamer.nl<br />
Hotel ‘Zee en Duin’ Katwijk Aan Zee zeeenduin.nl<br />
North End Leiden north-end.nl<br />
Th e Quiach Bar <strong>Schotland</strong> craigellachie.com/quaich-bar.asp<br />
Whiskycafé L&B Amsterdam whiskycafe.nl<br />
MAGAZINES<br />
De Kiln usquebaugh.nl<br />
Whisky Passion whiskypassion.nl<br />
Whisky etc. whiskyetc.nl<br />
VERENIGINGEN<br />
International Whisky Society whiskysociety.nl<br />
King’s Court Whisky Society kcws.nl<br />
Scotch Malt Whisky Society smws.nl<br />
Scotch Single Malt Whisky Society ssmwsociety.nl<br />
Usquebaugh Society levenswater.nl<br />
IMPORTEURS<br />
Bresser & Timmer bressertimmer.nl<br />
A Brand New Day abnd.nl<br />
Diageo diageo.nl<br />
Intercaves intercaves.nl<br />
Van Wees whiskyworld.nl<br />
Whisky Import Nederland whisky-import.nl
WWWHISKY VERVOLG<br />
DISTILLERIES<br />
Aberlour aberlour.co.uk<br />
Abhainn Dearg Distillery abhainndearg.co.uk<br />
Arran arranwhisky.com<br />
Ardbeg ardbeg.com<br />
Auchentoshan auchentoshan.co.uk<br />
Balblair balblair.com<br />
BenRiach benriachdistillery.co.uk<br />
Benromach benromach.com<br />
Ben Nevis bennevisdistillery.com<br />
Bladnoch bladnoch.co.uk<br />
Blair Athol discovering-distilleries.com<br />
Bowmore bowmore.co.uk<br />
Bruichladdich bruichladdich.com<br />
Buff alo Trace buff alotrace.com<br />
Connemara connemarawhiskey.com<br />
Edradour edradour.co.uk<br />
Glanalmond vintagemaltwhisky.com<br />
Glenfarclas glenfarclas.co.uk<br />
Glengoyne glengoyne.com<br />
Glenmorangie glenmorangie.com<br />
Glenrothes theglenrothes.com<br />
Glenrothes glenrotheswhisky.com<br />
Glen Garioch glengarioch.co.uk<br />
Glen Moray glenmoray.com<br />
Highland Park highlandpark.co.uk<br />
Jura isleofj ura.com<br />
Kampen Destillateurs Bruinisse (NL) kampendestillateurs.nl<br />
Laphroaig laphroaig.com<br />
Th e Balvenie thebalvenie.com<br />
34 • <strong>JAAR</strong>GANG 4 • NUMMER 3 • JANUARI 2010<br />
Th e Glenlivet theglenlivet.com<br />
Th e Glenrothes glenrotheswhisky.com<br />
Th e Glenturret glenturret.com<br />
Th e Macallan themacallan.com<br />
Whisky Castle whisky-castle.com<br />
WHISKYPROEVERIJEN<br />
De Whisky Proevers whiskyproevers.nl<br />
De Bodega Van Wijk debodega-vanwijk.nl<br />
Whisky & Whiskey whiskyenwhiskey.nl<br />
Frans van den Hoogen winestore.nl<br />
ALLE EERDER VERSCHENEN<br />
EDITIES ZIJN GRATIS<br />
TE DOWNLOADEN VAN:<br />
WWW.SCHOTLANDDIGIZINE.NL<br />
KIJK VOOR DE COMPLETE LIJST<br />
VAN DISTILLERIES<br />
EN BIJBEHORENDE INFO<br />
OF WEBSITE OP:<br />
WWW.WHISKYTARTAN.COM