leesvoorbeeld in pdf-viewer - Vantilt
leesvoorbeeld in pdf-viewer - Vantilt
leesvoorbeeld in pdf-viewer - Vantilt
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Zo’n amateur <strong>in</strong> de beste z<strong>in</strong> van het woord was de op 21 juni 1906 te<br />
Utrecht geboren jurist en ornitholoog mr. François (Frank) HaverSchmidt,<br />
kle<strong>in</strong>zoon van de gelijknamige predikant, die als Piet Paaltjens (1835-1894)<br />
een bescheiden plaats <strong>in</strong> de Nederlandse literatuur verwierf. Mr. François<br />
HaverSchmidt werd na zijn juridische studie <strong>in</strong> zijn geboortestad achtereenvolgens<br />
griffier bij het kantongerecht te Utrecht, Haarlem, Heerlen en Leeuwarden.<br />
Maar zijn voornaamste passie gold de vogels <strong>in</strong> het veld, waarover hij<br />
reeds als veertienjarige gymnasiast schreef, een eerste publicatie uit een lange<br />
reeks van circa 350 artikelen en een zestal boeken. Aanvankelijk betroffen<br />
die alleen ‘Nederlandse’ weidevogels, meer speciaal de ooievaar. In 1946 echter<br />
vroeg men hem rechter te worden <strong>in</strong> Sur<strong>in</strong>ame, een aanbod dat hij hoofdzakelijk<br />
aannam vanwege de daardoor geboden mogelijkheid tot onderzoek<br />
naar de nog vrijwel onbekende Sur<strong>in</strong>aamse avifauna. Hij klom er op tot president<br />
van het Hof van Justitie <strong>in</strong> Paramaribo en werd zelfs tweemaal waarnemend<br />
gouverneur van Sur<strong>in</strong>ame. Alle vrije tijd werd nu benut voor veldonderzoek<br />
naar de Sur<strong>in</strong>aamse vogelwereld, waarbij vanaf 1952 al het prepareerwerk<br />
– circa 9800 stuks <strong>in</strong> 540 soorten – door zijn (tweede) echtgenote Willy Liong<br />
A San gedaan werd. Deze opgezette vogels werden vervolgens aan diverse over<br />
de hele wereld verspreide musea geschonken. Want HaverSchmidt was <strong>in</strong> -<br />
tussen door zijn talloze publicaties een <strong>in</strong>ternationaal bekend ‘vogelaar’ geworden.<br />
In 1968 keerde Frank HaverSchmidt met pensioen terug naar Nederland,<br />
al bleef hij tot 1981 Sur<strong>in</strong>ame nog herhaaldelijk bezoeken. Datzelfde jaar verscheen<br />
ook zijn levenswerk Birds of Sur<strong>in</strong>am (Ed<strong>in</strong>burgh-London 1968, <strong>in</strong> 1971<br />
ongewijzigd herdrukt) met illustraties van Paul Barruel. 4 In 1994 volgde nog<br />
een geheel herschreven, met 68 vogels uitgebreide versie van dit standaardwerk,<br />
waaraan ook dr. G.F. Mees, vogelconservator van het Rijksmuseum van<br />
Natuurlijke Historie te Leiden had meegewerkt. De hoofdauteur was toen al<br />
niet meer <strong>in</strong> leven: hij overleed te Zwolle op 28 april 1987, enkele maanden nadat<br />
op 24 februari 1987 bij Beijers zijn imposante ornithologische bibliotheek<br />
was geveild. 5 HaverSchmidt was vrijwel tot het laatst met deze boeken bezig<br />
geweest. Toen hij echter <strong>in</strong> april 1986 getroffen werd door een beroerte die<br />
zijn gezichtsvermogen aantastte, besloot hij tot openbare verkop<strong>in</strong>g. De veil<strong>in</strong>gcatalogus<br />
werd <strong>in</strong>geleid door G.F. Mees, die ook <strong>in</strong> een <strong>in</strong>terview met Jan<br />
Fred van Wijnen voor NRC Handelsblad van 5 maart 1987 zijn licht liet schijnen<br />
over de persoon en de collectie van François HaverSchmidt en naderhand <strong>in</strong><br />
het ornithologenblad Ardea een uitgebreide bio-bibliografie publiceerde. 6<br />
HaverSchmidt wordt ons beschreven als een bescheiden persoon ‘of a retir<strong>in</strong>g<br />
disposition’. Hoewel lid van allerlei ornithologische organisaties, liet hij<br />
Z<strong>in</strong> en mogelijkheden van een wetenschappelijke privébibliotheek < 345