leesvoorbeeld in pdf-viewer - Vantilt

lijke artikelen. Alles staat of ligt op thema in een wirwar van ondergrondse
gangen op de planken, maar de eigenaars weten hier feilloos de weg.
Ik moet bekennen dat ik vroeger weleens een beetje jaloers op Ayolt Brongers
ben geweest, omdat hij wekelijks met tassen vol boeken zei thuis te komen,
terwijl ik zelf het gevoel had dat het antiquarisch aanbod steeds minder
werd. Dat gevoel van ‘hoe speelt hij het klaar?’ verdween op slag, toen ik eenmaal
de bibliotheek van Brongers met eigen ogen te zien kreeg en zijn doelstelling
mij duidelijk werd. Voor hem kon het om zo te zeggen elke dag prijs
zijn, omdat hij in principe alles verzamelt. Het toeval speelt hier een grote rol.
Zelfs een los velletje bedrukt papier, een uitgescheurde prent of een hopeloos
verouderde encyclopedie kan dr. Brongers aanleiding geven tot een uitgebreide
speurtocht ver over de grenzen van het normale uithoudingsvermogen. In
dit opzicht is hij een echte terriër die zich het liefst vastbijt in details en daarover
meeslepend kan vertellen.
Door haar diverse en massale karakter heeft de Bibliotheca Brongersiana
ongetwijfeld iets negentiende-eeuws. Maar het is allerminst de verzameling
van een dilettant. Brongers presenteert haar als een ‘in rond zestig jaar verworven,
zeer breed opgezette cultuurhistorische geleerdenbibliotheek – een
boekerij ter ondersteuning van het werk van een onderzoeker/publicist’. Ze is
bovendien min of meer organisch gegroeid, waarbij het begin al ligt bij de
boeken en andere zaken die zijn grootvader, vader – de sportjournalist en golfpromotor
J.A. Brongers (1906-1954) – en oom – de tabacoloog G.A. Brongers
(1917-2002) – ooit gekocht hadden en die nu voor een klein deel weer bij hem
terecht zijn gekomen. Maar ook als dat niet het geval is, probeert Ayolt Brongers
vanuit een zekere trouw aan de familietraditie een door hen geïnitieerde
onderzoekslijn door te trekken. Bijvoorbeeld waar het de golfsport in Nederland
betreft.
Brongers is geen bibliofiel in die zin dat hij een boek puur zal kopen om
het esthetisch genot van een mooie band of een fraaie typografie. Daarvoor moet
er meer avontuur in zo’n mogelijke aanwinst zitten. Een exlibris heeft hij voor
zijn boeken nooit laten maken. Over het algemeen interesseert hem de inhoud
meer dan het uiterlijk, zodat geen kapot of incompleet werk alleen om die reden
verstoten wordt. Ik denk trouwens dat Brongers nooit ook maar één boek
heeft weggegooid. Interessant voor onze vraagstelling is het nut dat hij aan zijn
verzamelwoede toekent. Waarom in een tijd van grote publieke bibliotheken
nog op eigen houtje zo’n mix van wetenschappelijke boeken bijeengebracht?
Onder de kop ‘Hebben privé-bibliotheken een functie?’ gaat Brongers terecht
uitvoerig op deze kwestie in, omdat ze de bestaansgrond van zijn leven als verzamelaar
raakt. Een citaat: ‘Ik wil de voor mij interessante boeken in principe
348 > geschiedenis van de nederlandse bibliofilie