Wat is er Condensatie - Origo

"Don Rua" – vroeger en nu blz. 1 Nr. 18 – april 2009
Wat is er
tussen u en mij?
"De wonderen zijn de wereld nog niet uit" zeggen
we wel, maar wat zijn wonderen? De wonderen der
natuur, een wonderkind, de zeven wereldwonderen:
stuk voor stuk tijd-ruimtelijk, diesseitig, aards. Het zijn
wonderen omdat ze verwondering wekken: 'hoe kan
dat toch?' Antwoorden in wetenschappelijke (natuurkundige,
neuropsychologische, bouwkundige) zin
veranderen die verwondering in bewondering.
Over wonderen in religieuze zin bestaat minder
eenstemmigheid. Wonderen als uitzondering op de
natuurwetten komen volgens de een voor, maar
zijn volgens anderen per definitie onmogelijk.
Onze beperkte kennis van die natuurwetten is als
maatstaf onvoldoende. Als bewijs voor heiligheid
in diverse gradaties zijn wonderen dus onbruikbaar.
Wat doen we nu met de evangelie-verhalen?
Een historisch-letterlijke opvatting ervan stuit op
veel dat voor het verstand onverteerbaar is. Geloof
dat het verstand, de ancilla theologiae, verkracht kan
de bedoeling niet zijn. Tot in de vierde eeuw na het
begin van de huidige jaartelling was de metaforische
opvatting van godsdienstige leringen in zwang, zoals
die m.n. in het oude Egypte bestond. De spirituele
opgang van het mensdom stond centraal.
Veel verhalen worden dan opeens 'zo gewoon en zo
fris, dat het volstrekt vanzelfsprekend is' (Jan Klein
in 'Voortgang', blz. 4). Het "vrouw wat is er tussen u
en mij" is dan geen grofheid meer, maar de
aanduiding van het onderscheid tussen lichamelijke
en geestelijke verwekking ; water en wijn: niet een
chemisch mirakel, maar een metafoor. Opstanding
als Paasmysterie is een 'wonder boven wonder'.
Het gaat niet om een historische Jezus-figuur, al is
het heel goed mogelijk dat er rond het begin van de
jaartelling een Joodse leraar was die de aanzet gaf
tot wat nu het christendom is. De geestelijke opgang
van heel de 'schepping', de mens voorop, is datgene
waar het werkelijk om gaat: de hemelse blauwdruk,
de 'Engel van het Grote Plan' is de Heiland, de
Zoon Gods, onze Verlosser en Zaligmaker.
Iedere mens is geroepen tot eenwording met deze
lichtende figuur, niet te vereenzelvigen met een enkele
historische mens, maar die van alle plaatsen en tijden is,
de Eeuwig Komende, gods plan in uitvoering. Dat ons
menselijke voorstellingsvermogen geholpen kan en
mag worden door 'het verhaal van een levende' staat
een hernieuwd en bevrijdend aanvaarden van een
universeel-christologische opvatting niet in de weg. En
die biedt een mogelijkheid tot ware oecumene.
Wat is er tussen u en mij? We zijn allemaal onderweg !
Don Bosco-beeld van Wim Gubbels
bij Piet Alofs thuis
Condensatie
neerslag
Hoe en wanneer een volgende nieuwsbrief komt
is telkens weer een verrassing. Natuurlijk, het is
weer twee maanden geleden sinds de vorige, en
het wordt lente en Pasen, en ik ben bijna 73, wat
Jan Klein (72) niet meer heeft gehaald, en 10 jaar
ouder dan mijn vader geworden is (63). En ik voel
me er goed bij, met voldoende energie om bezig
te blijven, al doet ook de leeftijd zich gelden.
Vanwege het zware accent in deze nieuwsbrief op
hetgeen ik, niet zonder moeite, gelezen heb in het
meermaals geciteerde boek van A.B. Kuhn (niet
Küng), lijkt een excuus aan de lezer me wel op z'n
plaats. Herman Honsbeek maakte mij op dit werk
attent, en we zijn bij het lezen zo ongeveer gelijk
opgegaan. Het was een (z)ware bedevaart, deze gang
naar Compostela of Canossa (kiest u maar).
Wie zo'n reis maakt heeft natuurlijk al een zekere
verwachting over wat onderweg en bij aankomst
gevonden zal worden. Relativering, nieuwe feiten
en meer inzicht in eigen denken en voelen op godsdienstig
gebied vielen ons ten deel. Ik beschouw het
als winst, ondanks de blaren. Misschien beleefden
we zoiets als de twee vrienden op weg naar Emmaus.
We hebben Jezus niet gezien, maar hij was er wel.
vrije nieuwsbrief over Huize 'Don Rua' Ugchelen (1942-59) en 's-Heerenberg (1959-71), en wat ervan voortleeft

"Don Rua" – vroeger en nu blz. 2 Nr. 18 – april 2009
Wim Gubbels
hoe het ging
Kort na het verschijnen van DRvn nr. 17 ontving ik
van Ad Snoeren het hierna volgende verhaal, dat hij
schreef naar aanleiding van het overlijden van Wim
Gubbels. Hij was getuige van een deel van de
gebeurtenissen rond het vertrek van Wim uit de
congregatie. Zoals te doen gebruikelijk liet de toenmalige
provinciaal overste de aanleiding en de gang
van zaken in het duister.
Ik herinner mij dat ik in 1963 als student theologie
aanwezig was bij de bekendmaking door Jan ter
Schure van de laïcisering van pater Wim Gubbels.
Hij stelde daarbij dat hij niet anders kon. Dat nam ik
toen al met een korrel zout, en ik weet nog goed hoe
verontwaardigd ik bij deze voorstelling was. Niemand
protesteerde, ik ook niet, dat had geen zin. Het jaar
daarna vertrok ik, noodgedwongen, zelf.
Jaren later, bij een van mijn bezoeken aan Bladel,
tegen het einde van zijn leven, vertelde Wim me de
gang van zaken zoals hij die zich herinnerde. Er was
een meisje dat in Assel met hem had gepraat. Toen
zij weg was, schreef zij hem een brief waarin zij hem
in vertrouwen nam. Zij ondertekende met haar
naam en zette daar een kruisje naast, een kus. Wim
beantwoordde haar brief en zette ook een kruisje.
Die brief werd onderschept door een priester, ik
weet niet in welke functie. Die alarmeerde de
deken en die op zijn beurt het bisdom Haarlem.
Dat beklaagde zich bij provinciaal Ter Schure, dit
alles buiten medeweten van Wim Gubbels. Toen
die door de provinciaal ter verantwoording werd
geroepen kreeg hij enkele alternatieven, zoals een
paar jaar in een klooster en nooit meer een functie.
De geboden alternatieven waren stuk voor stuk
onaanvaardbaar. Gezien mijn eigen ervaringen in het
jaar daarna lijkt het me zeer waarschijnlijk dat Ter
Schure dat uit berekening deed. De persona non grata
deed het zichzelf aan, híj waste zijn handen in
onschuld. Het relaas van Ad Snoeren vult aan wat
daaraan nog voorafging, en een vreemd licht werpt
op de motivatie en het gedrag van Jan ter Schure.
In hoeverre het verhaal dat Wim mij vertelde volledig
was doet er weinig toe. Het ging om een vermoeden
van ontoelaatbare intimiteit, om mededeling daarvan
tussen 'heren' geestelijken, en zonder navraag te doen
bij de persoon in kwestie. De manier waarop de
proviciaal reageerde wekt de indruk van een soort
gedrevenheid of paniek. Het ging weer eens om de
'heilige deugd' en om de goede naam. Misschien was
er zelfs rivaliteit in het spel, of een vereenzelviging van
de goede zaak met de eigen persoon.
Augustus 1949.
Ontmoetingen
door Ad Snoeren
Ik volg het gymnasium van het Norbertuslyceum
in Roosendaal en heb mijn 'roeping', die ik in 1947
verloor, tot grote vreugde van mijn ouders, weer
teruggekregen. Ik wil Salesiaan van Don Bosco
worden. Maar hoe dat aan te pakken? Ik schrijf een
mooie brief aan de directeur van het klein
seminarie 'Don Rua' in Ugchelen en krijg prompt
een brief terug. Pater Gubbels heet die directeur. Ik
moet maar eens in Ugchelen komen kijken, maar
hij waarschuwt mij dat het leven van een Salesiaan
veel offers vraagt.
Op een mooie augustusdag ben ik, samen met mijn
broer, op de fiets gesprongen en zijn we van
Dongen naar Ugchelen gereden. Het was daar even
zoeken geblazen. Huize Don Rua ligt in de bossen
verscholen. Maar wij hebben een Hollandse mond
en na verloop van tijd staan wij voor een wit
landhuis met een kleine kapel ernaast. Dat moet
Don Rua zijn! We bellen aan. Een man in een
keurig zwart pak (mijnheer Boudier?) doet open.
"Of wij de directeur kunnen spreken?" "Natuurlijk
kan dat! Wacht hier maar even."
Kort daarop verschijnt een mooie, slanke pater in
zwarte toog, met zo'n beminnelijk gezicht dat ik
meteen weg van hem ben. Vooral zijn lach, waarbij
hij zijn ogen tot smalle spleetjes samentrekt, maakt
indruk op mij.
We raken aan de babbel. Hij vertelt over het
Salesiaanse leven en ik vertel over het mijne. Hij
komt tot de conclusie dat het voor mij beter is om
nog een jaar in Roosendaal te blijven om daar mijn
gymnasiumdiploma te halen. Daarna ben ik in
Ugchelen welkom. Ik zal daar dan wel een jaar op de
proef moeten zijn voordat ik naar het noviciaat kan.
Maar daar zal men later bij de drie praktijkjaren wel
rekening mee houden. Dat worden er voor mij dan
twee. We kunnen in Don Rua overnachten op
bedden in een grote slaapzaal en we rijden de
volgende dag naar Dongen terug.
Ik ben wild enthousiast. Wat een aardige, sympathieke
pater. Ik zie in hem meteen een voorbeeld
van een echte Salesiaan! Zo wil ik ook worden.
Huize Don Rua zelf valt mij wat tegen. Grote open
slaapzalen, een grote studiezaal, wat muffige
klaslokalen, een vochtige spoelkeuken. Ik ben op het
Convict St. Louis, waar ik in pension ben, beter
gewend: een eigen kamer, een kleine, gezellige refter
en een recreatiezaal met alles erop en eraan! Maar
dat is allemaal maar bijzaak! Mijn besluit staat vast:
over een jaar ben ik in Huize Don Rua!
vrije nieuwsbrief over Huize 'Don Rua' Ugchelen (1942-59) en 's-Heerenberg (1959-71), en wat ervan voortleeft

"Don Rua" – vroeger en nu blz. 3 Nr. 18 – april 2009
September 1950.
In de loop van september 1950 begint mijn
'proefjaar' Ik bid er veel in het kleine kapelleke met
het rieten dak. En als voornaamste taak moet ik
Griekse en Latijnse lessen geven aan de zogenaamde
late roepingen, vaak zes tot zeven uur per dag.
Onder mijn leerlingen zijn o.a Herman Lieberom en
Herman Spronck. En mijn voornaamste leslokaal is
de kleine Mariakapel, waarin elke morgen pater
Klein zijn privé-mis celebreert. Sorry, ik ruik nu nog
de geur van snuif en niet van wierook!
Pater Gubbels is nog steeds directeur. Ik leer hem
nu ook anders kennen. Ik zie hem nog zwieren aan
de rekstok, en voetballen in zijn zwarte toog! Hij
maakt prachtige beelden van hout en klei. En het is
's-avonds telkens een genot wanneer hij uit de
zijkapel te voorschijn komt om ons "goede nacht" te
wensen. Regelmatig maak ik bij hem mijn "rendiconto"
en ga telkens weer geïnspireerd bij hem weg.
Na een jaar mag ik naar het noviciaat en worden
mijn ontmoetingen met pater Gubbels minder. En
als ik later in Benediktbeuern theologie studeer en
nog later in Rome kerkelijk recht mòet studeren
(provinciaal Ter Schure wilde dat, want bij had mij
tot a.s. novicenmeester voorbestemd) verlies ik pater
Gubbels steeds meer uit het oog. Ik hoor wel dat hij
directeur in Assel is geworden en daar o.a. de
Mariahoeve leidt. Daar blijft het bij! Tot aan die
vreemde ontmoeting in, naar ik meen, februari of
maart 1963. Niet met pater Gubbels zelf, maar met
iemand anders.
Februari of Maart 1963.
Ik studeer dus in Rome aan het 'Pontificium
Atheneum Salesianum' (P.A.S.) tegen heug en
meug kerkelijk recht en sta in die tijd voor het
licentiaats-examen. Daarvoor moet ik een scriptie
schrijven over de gemengde huwelijken in de tijd
van paus Benedictus XIV. Maar o jé die vreselijke
open studiezaal met die rumoerige, levenslustige,
praatzieke Italianen. Ik kan me niet concentreren
en zoek een oplossing.
Die vind ik in de gastenslaapzaal van ons instituut.
Gasten komen er veel. De P.A.S. ligt tegenover het
grote centrale station Termini en heel wat Salesianen
en anderen, die Rome willen zien, zijn bij ons te gast.
In die grote zaal met wel 50 celletjes zoek ik een leeg
celletje en nestel me daarin om eindelijk eens mijn
scriptie af te ronden.
Op een middag in februari of maart 1963 ben ik
druk bezig met de kwestie van die gemengde
huwelijken als de portier, vergezeld van een gast, de
slaapzaal binnenkomt om die gast een celletje toe te
wijzen. Laat hem nou het celletje naast mij pakken.
Even een gerommel van koffer en tas, waarna de
portier zich terugtrekt. Kort daarna ligt de gast, die
erg vermoeid moet zijn van een lange reis, heerlijk te
snurken. Dat duurt een dik uur. Dan wordt hij
wakker en wil zijn cel uitgaan. Ik denk: "Even kennis
maken met mijn buurman", en stap ook mijn cel uit.
Tot mijn grote, grote verbazing bots ik tegen
provinciaal Ter Schure aan.. Ook hij is verrast. "Jij
hier??" "Ja, ik hier!!" Hij is blij mij te zien en wordt
vertrouwelijk Ik zal immers zijn a.s. novicenmeester
worden.
Hij vertelt mij de reden van zijn reis. Hij heeft in
Nederland een pater betrapt die een relatie met een
vrouw heeft gekregen. Daarom is hij zo snel
mogelijk naar Rome gereisd om aan de Generaal
Overste te vragen of hij die bewuste pater uit de
congregatie mag verwijderen. De Generaal Overste
is namelijk in Rome wegens het Vaticaans Concilie.
Of ik een telefooncel weet, zodat hij hem kan bellen.
Natuurlijk weet ik er een. Even later staat don Ter
Schure te bellen.
Teleurgesteld komt hij weer te voorschijn. De
Generaal Overste is net wegens dringende zaken per
vliegtuig naar Turijn vertrokken. Of ik met hem de
stad in wil gaan, om een vliegticket te kopen, zodat
hij zo snel mogelijk de Generaal Overste achterna
kan vliegen. En zo lopen we samen even later door
de drukke straten van Rome, op zoek naar een
reisbureau.
We vinden er een, het ticket wordt gekocht maar
helaas gaat er 's-avonds geen vliegtuig meer naar
Turijn. Grote teleurstelling bij Don ter Schure. De
volgende morgen heb ik hem niet meer gezien. Hij
moet met de Noorderzon naar Turijn vertrokken
zijn om daar zijn 'missie' te voltooien. Hij heeft mij
tussendoor nog wel even toegefluisterd dat het om
pater Gubbels ging.
In juli 1963 kom ik in Nederland terug Ik heb mijn
licentiaat gehaald maar mag nog geen novicenmeester
worden. Ik heb de canonieke leeftijd van 35
jaar nog niet bereikt. Ik mag van provinciaal Ter
Schure ook niet terug naar Rome om daar mijn
rechtenstudie met een doctoraal te bekronen. Hij
vermoedt ergens een complotje. Ik ga weer braaf
naar Twello terug om daar mentor van de filosofiestudenten
te worden.
Later hoorde ik dat pater Gubbels inderdaad de
Congregatie van de Salesianen heeft (moeten)
verlaten. Ik heb hem nooit meer gezien, maar hij
leeft nog voort in mijn herinnering. En nog steeds
heb ik alle respect voor hem...
Ad Snoeren (Breda,1931) was salesiaan van 1952 t/m
1970, en priester vanaf 1960 (München). Enkele jaren
na zijn vertrek uit de congregatie trouwde hij (1973);
zij kregen een zoon (1977).
vrije nieuwsbrief over Huize 'Don Rua' Ugchelen (1942-59) en 's-Heerenberg (1959-71), en wat ervan voortleeft

"Don Rua" – vroeger en nu blz. 4 Nr. 18 – april 2009
Voortgang
De man Jezus, opgevat als historische Messias of
Christus, is gedateerd, in feite outdated, buiten spel
gezet door de dood. Zijn wederopstanding, gezien
als weer tot leven komen van zijn aards-fysieke
lichaam, is niet alleen in strijd met de wetten der
natuur, maar biedt ook geen ander perspectief dan
blijvende gevangenschap in tijd-ruimtelijkheid.
ma. 11/vr. 17-04-1987
Hij heeft om steun gevraagd
zonder te vragen;
de weifelingen graag
verdragen.
Maar als die God van hem
tot slot hem vallen laat
– en alles blijkt te laat –
schreeuwt hij het uit
en sluit
zijn dagen.
In het boek 'Who is this King of Glory : A Critical
Study of the Christos-Messiah Tradition' (1948)
van Alvin Boyd Kuhn wordt aangetoond dat de,
sinds de derde eeuw dominante, letterlijke opvatting
van de evangelieverhalen, kant noch wal raakt.
Tot die tijd gold de antieke traditie der metaforen
en was zelfs een historische Jezus onbekend.
di. 4-02-1986
Niet zien, Toch geloven:
krampzinnig
oude bezweringen
terugprevelen
uitrafelen, -leggen
en niets in je handen
dan een dode mus.
Wie krijg je dan mee of terug?
Nee! Dode beenderen
oproepen tot leven:
nieuwe toverkracht
gieten in woorden en beelden
zo gewoon en zo fris
dat het volstrekt
vanzelfsprekend is.
Jan Klein heeft dit boek van Kuhn waarschijnlijk niet
gelezen. Niettemin sluit bovenstaand gedicht, wat hij
er ook mee bedoeld heeft, daar naadloos bij aan. Het
evangelische levensverhaal van Jezus staat vol met
beelden die rechtstreeks ontleend zijn aan de oude
Egyptische mythologie. Mythen zijn niet bedoeld als
letterlijke geschiedschrijving. Zij dramatiseren de
onderlinge verhoudingen van aardse en bovenaardse
werkelijkheid. Zogenaamd 'heidense' religies waren
wel degelijk 'messianistisch' ofwel 'christelijk', niet ter
verkondiging van een individuele menselijke heiland,
maar van een universele heilsgeschiedenis.
Dit gegeven staat een leven met verhalen over
geboorte, wederwaardigheden, dood en verrijzenis
van een man Gods niet in de weg. Zij spreken de
mens gevoelsmatig aan en zorgen voor een direkte
beleving van de heilswerkelijkheid ("brandde ons
hart niet in ons..."), die effectiever is dan een primair
verstandelijke benadering. Of de figuur van Jezus nu
historisch is of niet doet minder terzake dan de
vraag of zijn 'levensverhaal' tot het onze wordt.
vr. 17-04-1987
Hij jaagt op 't eerste groen
langs weg en wetering
vindt overal
lof en verzekering.
Maar als die God van hem
zich tonen blijft
slaat alles open-dicht.
In schaduwlicht
weet hij zich ingelijfd.
Dit gedicht zie ik als pendant van het eerste. Jan wil
niet wanhopen aan de goddelijke aanwezigheid en
ondersteuning in zijn leven. Toch blijft de onzekerheid
over zijn eigen interpreterende zien van god in
de natuur om hem heen. 'Lof en verzekering'
maken geloof en vertrouwen niet overbodig.
ma. 10-02-1986
Weifelen
Niets zien
Toch geloven
Om te zien: de mist verdrijven
van oude woorden die beschimmeld zijn –
De Paasheer. – Meester voor hemel en aarde.
Op zoek naar trouw gezelschap: ieder mag
de Meester volgen en zijn woord en daad:
Men komt voor rekening van Vader, Zoon en Geest.
Echt heel? Pas als je lijk bent.
Pas als je niet meer groeit.
Wie groeit, wordt anders. Anders heel?
Eerst stuk, verzet, vermoeid.
Nieuw leven telt een portie dood.
De kraamvrouw telt geen pijn.
Meiregen maakt ons nat en groot,
weer zal er iemand zijn.
De veenbrand, een ellende,
verwoest wat niet meer kan.
Ga plat, maar voel het gloeien:
uit onmacht word je man.
De agenda-dichten van Jan Klein gaven vorm aan
zijn laatste strijd, zijn persoonlijke zoektocht. Ze
deden er verslag van, waren een dagboek, niet de
aanzet tot een boek of bundel. Ze laten een
ontwikkeling zien, naar vorm en naar inhoud. Wij
volgen hem hierin, als 'trouw gezelschap'.
vrije nieuwsbrief over Huize 'Don Rua' Ugchelen (1942-59) en 's-Heerenberg (1959-71), en wat ervan voortleeft

"Don Rua" – vroeger en nu blz. 5 Nr. 18 – april 2009
Et ecce terraemotus
factus est magnus
Angelus enim Domini descendit de coelo, et accedens revolvit
lapidem, et sedebat super eum. Erat autem aspectus ejus sicut
fulgur : et vestimentum ejus sicut nix. Prae timore autem ejus
exterriti sunt custodes, et facti sunt velut mortui. Respondens
autem angelus dixit mulieribus: "Nolite timere vos: scio enim,
quod Jesum, qui crucifixus est, quaeritis." Mt. 28:2-10
En zie, er geschiedt een groot beven. Want een engel
van de Heer daalt neer uit de hemel, komt naderbij,
wentelt de steen weg en zet zich er bovenop. Zijn
aanzien is als een bliksem, en zijn kleding wit als
sneeuw. Van vrees voor hem beven de bewakers en
worden ze als doden. Maar ten antwoord zegt de
engel tot de vrouwen: "weest gíj niet bevreesd; ik weet
immers dat ge Jezus zoekt, de gekruisigde."
De Goede Week en Pasen zijn ieder jaar opnieuw
het dramatisch hoogtepunt van het kerkelijk jaar,
vraag en uitroepteken tevens. Zoals Alvin Boyd
Kuhn in zijn boek 'Who is this King of Glory : A
Critical Study of the Christos-Messiah Tradition' (1948)
met tal van voorbeelden en citaten duidelijk maakt,
is een historisch-letterlijke opvatting van de lijdensverhalen
te enen male onmogelijk.
Het paradigma waarin zij werden geconcipieerd en
geschreven was de metaforische mythe (geheimleer)
van de oeroude religieuze levensbeschouwingen. Tal
van, al of niet historische, goddelijke incarnaties
gingen vooraf aan de Jezus van de Evangeliën. Er
bestaan tientallen levensverhalen van grotendeels
overeenkomstige structuur en strekking. Zelden of
nooit werden die letterlijk opgevat.
Schepping en heilsgebeuren vormen één geheel, en
omvatten oneindig veel meer dan de aardse historie,
laat staan dat het heil zou worden geconsumeerd in
één enkele mens op één rijd-ruimtelijk moment op
deze planeet in een uithoek van het ons bekende
heelal. Met een dergelijke opvatting bewijzen we god
en goddelijkheid niet de eer die eraan toekomt. Dat
is ook voor mij een reden om verder te zien.
Meer dan 25 jaar geleden kreeg ik van mijn vrouw
Riet als verjaardagsgeschenk het boek van Edward
Schillebeeckx 'Jezus, het verhaal van een levende'. Ik
heb er tot nu toe niet meer dan 69 bladzijden van
gelezen. Het is een werk met zoveel mitsen en
maren, dat ik er binnen de kortste keren in vastliep.
Zo heeft de Heer zijn leer niet gebracht. Als 'blijde
boodschap' was die licht en levend.
Toch word ik, na lezing van het doorwrochte werk
van Kuhn nieuwsgierig naar een gedegen theologische
stellingname van katholieke zijde. Maar dan
los van de leerstellige dreiging vanuit Rome, die
voor een deel debet kan zijn aan de omzichtigheid
waar Schillebeeckx blijk van lijkt te geven. Wat ik,
om te beginnen, van hem wil weten is: waar zijn
grensstenen staan, wat is 'ja', wat is 'nee' ?
De mijne liggen voorlopig als volgt: was 'Jezus'
een historische figuur, heeft hij zo'n 2000 jaar
geleden geleefd als individuele mens? Ja, ik denk
van wel. Was hij als enige gods eniggeboren
zoon en verlosser van alle mensen, waar ook?
Nee, dat betwijfel ik. Is hij door de Romeinen
ten dode toe gekruisigd? Noch ja, noch nee, ik
weet het niet. Is hij lichamelijk herrezen? Nee.
Voordat u mij verkettert of simpelweg de rug
toekeert, wilt u misschien bedenken dat ik – met
mijn voorlopige grensbepalingen – in gerenommeerd
gezelschap ben, zoals dat van verschillende
kerkvaders en waarschijnlijk ook van de
apostel Paulus (fuori le Mura !). De kruisdood en
de verrijzenis maken als universele metaforen
deel uit van de heilsgeschiedenis. Dat geloof ik.
Als metafoor is het leven van een goddelijke vonk
in de beperkingen van het vlees een lijdensweg, en
bestaat verrijzenis uit een wedergeboorte in de
geest bij de dood van het lichaam, soms zelfs vóór
de dood van het lichaam. Daarin wordt de mens
één met de, al of niet individueel gedachte, Zoon
Gods, zoals die één is met zijn Vader die in de
hemelen is. Klinkt dat niet bekend?
Misschien kan het geloof van menigeen een impuls
krijgen van een allegorische (zinnebeeldige) opvatting
van religieuze en bijbelse gegevens, in plaats van een
letterlijke die daar een post-apostolische vervorming
van is. Binnen deze (altijd voorlopige) grenzen kan ik
me een katholiek christen voelen, een mens met alle
mensen, op weg naar het vaderhuis met zijn vele
woningen, één met Christus als 'de eeuwig komende'.
vrije nieuwsbrief over Huize 'Don Rua' Ugchelen (1942-59) en 's-Heerenberg (1959-71), en wat ervan voortleeft

"Don Rua" – vroeger en nu blz. 6 Nr. 18 – april 2009
O filii . . .
O filii et filiae, O zonen en dochters
Rex caelestis, Rex gloriae, de glorieuze hemelkoning
Morte surrexit hodie, verrees heden uit de dood
alleluia, alleluia.
Et mane prima sabbati, op sabbathmorgen vroeg
Ad ostium monumenti kwamen de leerlingen
Accesserunt discipuli, naar het graf toe
alleluia, alleluia.
Et Maria Magdalene, en Maria van Magdala,
Et Jacobi et Salome, die van Jacobus en Salome
venerunt corpus ungere, kwamen hem balsemen
alleluia, alleluia.
In albis sedens angelus een engel in het wit
praedixit mulieribus: vertelde de vrouwen :
In Galilaea est Dominus, de heer is in Galilea
alleluia, alleluia.
Et Joannes Apostolus en de apostel Johannes
Cucurrit Petro citius, die harder liep dan Petrus
Monumento venit prius, was eerder bij het graf
alleluia, alleluia.
Discipulis astantibus, temidden van de leerlingen
In medio stetit Christus, stond Christus, en zei:
Dicens: Pax vobis omnibus, vrede zij u allen
alleluia, alleluia.
Ut intellexit Didymus toen Didymus hoorde
Quia surrexit erat Jesus, dat Jezus verrezen was
Remansit fere dubius, bleef hij twijfelen
alleluia, alleluia.
Vide Thoma, vide latus, kijk dan Thomas naar zijn
Vide pedes, vide manus. zijde, zijn voeten, handen
Noli esse incredulus, wees niet zo ongelovig
alleluia, alleluia.
Quando Thomas Christi latus, toen Thomas Christus' zijde,
Pedes vidit atque manus, voeten en handen zag
Dixit: Tu es Deus meus, zei hij : u bent mijn god
alleluia, alleluia.
Beati qui non viderunt, zalig zij die niet zien
Et firmiter crediderunt, en toch vast geloven
Vitam aeternam habebunt, zij zullen eeuwig leven
alleluia, alleluia.
In hoc festo sanctissimo op dit hoogheilig feest
Sit laus et jubilatio, is lof en jubel gepast,
Benedicamus Domino, danken wij de heer
alleluia, alleluia.
De quibus nos humillimas laat ons hiervoor nederig,
Devotas atque debitas devoot en terecht
Deo dicamus gratias, god dank zeggen
alleluia, alleluia.
De latijnse tekst is ontleend aan de zangbundel van Huize
'Don Rua' (rode kaft), nr. K 7 op blz. 106.
Toezending
kosten
toezending per email of post gratis
(op papier per post kost me ± € 1 per exemplaar)
vrijwillige bijdragen 454400
op girorekening t.n.v. A. Overtoom
aanmelding/opzegging
per email origo@home.nl
per brief redactie-adres
Bijdragen
Sinds de vorige aflevering werden op postrekening
454400 geen bijdragen ontvangen.
Redactie
naam A.J.M. Overtoom
straat Hofakkers 6
plaats 9468 EE Annen
telefoon 0592 - 271 586
email origo@home.nl
website http://origo.otmx.nl
Colofon
De tekst is opgemaakt in twee kolommen, in het
lettertype Garamond 11 pt, de koppen (meestal)
in Comic Sans MS 14 pt.
Digitale weergave per aflevering in pdf-formaat,
op de homepage en per email. Gratis lezers zijn:
Acrobat Reader en Foxit Reader (kijk voor info en
download op: www.foxitsoftware.com).
Χριστος ανεστη
Lemma
De dood keert iedereen en alles binnenste-buiten,
maakt zielen transparant en hun vormen navenant.
vrije nieuwsbrief over Huize 'Don Rua' Ugchelen (1942-59) en 's-Heerenberg (1959-71), en wat ervan voortleeft