23.09.2013 Views

Projekten Anderszins - Origo

Projekten Anderszins - Origo

Projekten Anderszins - Origo

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

"Don Rua" – vroeger en nu blz. 1 Nr. 25 –juli 2010<br />

<strong>Projekten</strong><br />

zin of onzin<br />

Van de ruim twintig kleinschalige archivalische<br />

projekten die zijn afgerond of nog lopen<br />

zijn de gegevens voor een aanzienlijk deel te<br />

vinden op website http://origo.otmx.nl. Vaak<br />

stel ik mezelf de vraag naar de zin of onzin van<br />

dit veel tijd en inspanning kostende werk.<br />

Een andere vraag die me boeit is van hoeveel<br />

seminaries, kloosters, juvenaten alsnog zoveel<br />

informatie wordt verzameld en bewerkt door<br />

oud-leerlingen en (voormalige) medebroeders.<br />

En wordt dat door de betreffende kerkelijke en<br />

religieuze organisaties serieus genomen?<br />

Een opsomming? Ik kan het proberen. Eerst en<br />

vooral de periodieken: Don Bosco Nu, Don<br />

Bosco Binnen-kort (1999-2005), het Don Rua<br />

Nieuws (2006-heden), de nieuwsbrief 'Don Rua'<br />

– vroeger en nu. Ook de Tam-tam: de spoedberichten,<br />

vooral bij overlijden.<br />

Dan de verzamelingen van gegevens (ik noem<br />

hier geen auteurs) van de leerlingen van 'Don<br />

Rua', van de Nederlandse salesianen, van foto's.<br />

De kronieken van Ugchelen (1943-59), van Assel,<br />

de geschiedenis van 'Don Bosco' Leusden, van<br />

Lauradorp, van Ugchelen en 's-Heerenberg.<br />

De verzamelingen van liederen (Herman van der<br />

Loop) en de zangbundel van Huize 'Don Rua'.<br />

Jan Klein is goed voor zo'n tien projekten, teveel<br />

om hier op te noemen. Zijn levensverhaal van<br />

don Rua werd onlangs gedigitaliseerd en is klaar<br />

voor eventuele vermenigvuldiging.<br />

De huisbladen van 'Don Rua', het Reglement<br />

voor de Leerlingen, het boekje Ceremoniën, de<br />

teksten van de Don Boscokalender van 1961, het<br />

Don Bosco-leven van pater Heinrich Kremer, twee<br />

boekjes van de Sacraments-compagnie, de namen<br />

achterop het Maria-beeld van Cor Goorts...<br />

Nog te noemen zijn de collecties en overzichten<br />

van artistiek werk, zoals de lino's, tekeningen en<br />

collages van Jan van Schagen, en van meerdere<br />

nog levende salesianen en anderen. Tel daarbij op<br />

wat hier nog niet werd genoemd, en we zien een<br />

bonte verzameling van tijdsdocumenten.<br />

In het Erfgoedcentrum voor Nederlands Kloosterleven<br />

in Cuijk bevindt zich ook het archief van de<br />

salesianen van don Bosco in Nederland. Aan cultureel<br />

antropologe Marie-Antoinette Willemsen<br />

van stichting Echo is de geschiedschrijving van<br />

salesiaans Nederland toevertrouwd.<br />

Voor wie of wat zijn bovengenoemde projekten<br />

uiteindelijk zinvol, en dragen de resultaten iets bij<br />

aan archivering en geschiedschrijving?<br />

'Don Rua' (foto E. Spronck, 1982)<br />

<strong>Anderszins</strong><br />

viaticum<br />

Bovenstaande foto van de achterkant van de<br />

Rua-villa in Ugchelen, ruim twintig jaar na ons<br />

vertrek, kan dienen als beeld van het erfgoed<br />

waarvan sprake is in de eerste kolom van deze<br />

nieuwsbrief: min of meer vergaan verleden. De<br />

kamers van de provinciaal en de directeur, de<br />

bibliotheek, de EsDoornLaan helemaal boven;<br />

keuken, bijkeuken en broodkamer, kolenhok<br />

en verwarmingskelder, spoelkeuken...<br />

Wie er gewoond en geleefd heeft hoort, ziet en<br />

ruikt het allemaal nog alsof het gisteren was.<br />

Maar alles is eindig, evenals wijzelf, naar het<br />

aardse lichaam althans. Herinneringen kunnen<br />

voor ons zijn als goed geconserveerd voedsel<br />

voor onderweg, als viaticum, hoop doet leven;<br />

maar ook als beschimmeld brood en verschaalde<br />

drank, als puur vergif. We moeten<br />

kritisch zijn en nemen wat goed voor ons is.<br />

Al zou niets van hetgeen we van het verleden<br />

conserveren en verzamelen iets bijdragen aan<br />

het archief en aan de geschiedschrijving, dan<br />

nog kan het velen van ons misschien helpen<br />

om onze lamp brandend te houden, als olie die<br />

we ontdoen van hinderlijke verontreinigingen.<br />

Er is zoveel materiaal, en soms hebben we aan<br />

een beeld, een melodie of een woord genoeg<br />

om als oudere mens overeind te blijven.<br />

Daarnaast zijn er mogelijkheden tot onderling<br />

contact, waarvoor hetzelfde geldt: selectie naar<br />

eigen inzicht en voorkeur. We zijn als gemeenschap<br />

samen onderweg geweest, en vormden<br />

binnen die groep onze eigen cirkels, kringen<br />

van gelijke gestemdheid, jaargang misschien,<br />

behoeften en voorkeuren. Niemand is niet op<br />

pad, dat is ons lot als mens op aarde. En oude<br />

liefde roest niet, dat kan soms troosten.<br />

vrije nieuwsbrief over Huize 'Don Rua' Ugchelen (1942-59) en 's-Heerenberg (1959-71), en wat ervan voortleeft


"Don Rua" – vroeger en nu blz. 2 Nr. 25 –juli 2010<br />

Retraite<br />

1949<br />

Hoe ben ik geworden wat ik ben en hoe ben ik<br />

gekomen waar ik ben? In grote lijnen weten we<br />

dat zo ongeveer, maar de details vervagen een<br />

beetje. Soms worden die bij toeval nog eens<br />

belicht. Zoals de schoolretraite met pater Dury,<br />

waardoor ik naar Ugchelen ging.<br />

Ik noemde die al een keer in nieuwsbrief nr.17<br />

van februari 2009 (blz.1) over Wim Gubbels. Op<br />

de reünie b.g.v. het 100-jarig bestaan van de r.k.<br />

lagere school St.Bavo in Haarlem-Noord in 2006<br />

(wat gaat de tijd snel) ontmoette ik de man die<br />

er dertig jaar het hoofd van was.<br />

De heer A.L. Peeters (1916) nu 94 jaar oud, nog<br />

steeds zelfstandig wonend en vitaal, begon in<br />

1946, toen ik vierdeklasser was. Met Piet de<br />

Graaff (1916-2002), die gedurende vijf jaar mijn<br />

klasseleraar was, maakte hij zich sterk voor het<br />

voortgezet lager onderwijs.<br />

Op de reünie kocht ik van hem drie ringbanden<br />

met in totaal 549 genummerde bladzijden A4<br />

met herinneringen aan '30 jaar hoofdschap', teksten<br />

die hij ooit stuurde aan het onderwijzend<br />

personeel (deel 1) en aan de ouders (delen 2A en<br />

2B), een uiterst boeiende documentatie.<br />

In deel 2A vind ik op blz.10 de aankondiging van<br />

een retraite voor de jongens van de klassen 7 en 8<br />

(degenen die niet verder zouden leren). Daar<br />

hoorde ik ook bij, omdat ik de zevende klas deed<br />

nadat ik in juni 1948 was gezakt voor het toelatingsexamen<br />

voor het seminarie Hageveld.<br />

Van 1942 af bezocht ik in Haarlem-Noord – het<br />

oude dorp Schoten – na de kleuterschool bij de<br />

zusters van Amersfoort, de R.K. jongensschool<br />

St. Bavo. De kleuterschool werd door de bezetter<br />

gevorderd, waardoor we moesten uitwijken naar<br />

een bovenhuis in de Van Sillemstraat.<br />

Later trof de lagere school hetzelfde lot, waardoor<br />

we achtereenvolgens te gast waren op twee<br />

andere scholen. In 1944 werden alle scholen<br />

wegens een tekort aan brandstof gesloten. Ik ben<br />

nog enkele maanden in Breezand geweest en ook<br />

daar werd de school gevorderd.<br />

Ik wilde priester worden, al vanaf de kleuterschool.<br />

De prik- en plakschriften vol kazuivels,<br />

stola's, manipels in alle liturgische kleuren,<br />

cingels, kelken, patenen, monstransen, palla's<br />

en velums illustreren waarom. En vlak ook ons<br />

aangeklede kerkgedoe op zolder niet uit.<br />

Een onregelmatige schoolopleiding in combinatie<br />

met een gezagsgetrouwe roomse gods-<br />

dienstigheid, weinig keuzemogelijkheden en een<br />

door de oorlog tekortgedaan lichaam vormden<br />

mede de basis voor een priesterroeping. Het alternatief<br />

was de Mulo en een kantoorbaan.<br />

Zomer 1948 deed ik toelatingsexamen op het<br />

seminarie Hageveld. De uitslag werd meegedeeld<br />

door de bisschop zelf, mgr. Huijbers. Drie<br />

Haarlemmertjes op hun knieën voor een grote<br />

tafel, waarachter de bisschop, geflankeerd door<br />

de regent, dr. C. J. Henning.<br />

Ik had een onvoldoende voor Franse taal, maar<br />

ik gaf de bisschop wel keurig antwoord op zijn<br />

vragen. Hij keek opzij naar de regent, maar die<br />

knikte stuurs van nee. "Komen jullie het volgend<br />

jaar terug?" "Ja monseigneur." Maar het<br />

kwaad was al geschied: een afwijzing.<br />

De retraite, die werd geleid door de salesiaan<br />

pater Charles Dury (1896-1988) van woensdag 23<br />

tot en met zaterdag 26 maart 1949 voorzag in een<br />

overtuigend antwoord op de vraag waarheen ik<br />

zou gaan. Een paar maanden later ging ik op de<br />

fiets voor kennismaking naar Ugchelen.<br />

Na afloop van de retraite werd er een groepsfoto<br />

gemaakt, met achteraan v.l.n.r. P.J. De Graaff,<br />

pastoor A.L. van Eeden, pater Dury en A.L.<br />

Peeters. Ik zat in de middelste rij als zesde van<br />

links. Aan dat jaar en die meesters en jongens<br />

denk ik met dankbaarheid terug.<br />

In Ugchelen trof ik directeur pater Gubbels en<br />

dat klikte meteen. Ook de pasgewijde (3-07-49)<br />

pater Goorts, met wie ik naar Assel fietste (hij<br />

met losse handen de rode steenweg af) en weer<br />

terug naar 'Don Rua'. Een half jaar na de retraite<br />

was ik student in Ugchelen.<br />

Na een lange incubatieperiode en een mislukt<br />

examen, werd binnen één week besloten tot een<br />

avontuur dat om te beginnen zestien jaar zou<br />

moeten duren. Celibaat? De pater vertelde mijn<br />

klasgenoten waar de kindertjes vandaan kwamen,<br />

bij mijn naam stond een kruisje.<br />

Was die roeping meer dan een combinatie van<br />

vrij toevallige factoren of zat het dieper? Waar<br />

dan? Is er een menselijke dimensie die niet<br />

behoort tot de waarneembare aardse sfeer? Is of<br />

was er een roep vanuit het niet-aards geestelijke,<br />

van God, en waar zit die dan?<br />

Want de gebruikelijke voorstelling van een bovennatuurlijke<br />

werkelijkheid en een God die als<br />

Drielingschap (man noch vrouw, of beide) en<br />

absolute Ander tegenover ons staat lijkt me te<br />

antropomorf, vanuit de mens geconstrueerd, om<br />

waar te zijn. "Εντος υμων", binnenin u...<br />

vrije nieuwsbrief over Huize 'Don Rua' Ugchelen (1942-59) en 's-Heerenberg (1959-71), en wat ervan voortleeft


"Don Rua" – vroeger en nu blz. 3 Nr. 25 –juli 2010<br />

St. Bavoschool Haarlem-Noord 26 maart 1949: klassen 7 en 8 voor de pastorie na de retraite<br />

Don Bosco zei dat veel, zo niet de meeste jongens<br />

eigenlijk wel tot het priesterschap geroepen<br />

waren. Vanuit een dergelijke roomse optiek kan<br />

een ronselpater dus ongeremd zijn gang gaan.<br />

Het voornaamste is dan de jongen te motiveren<br />

om te doen wat hij behoort te doen.<br />

Een heleboel dingen liggen van meet af aan vast,<br />

zoals de sexuele geaardheid (homo, hetero of bi).<br />

Maar ook het uiterlijk, intelligentie, geheugen,<br />

motoriek, leiderschap, en creativiteit. Het is voor<br />

opvoeders verleidelijk bruikbaarheid te verwarren<br />

met zijn zoals je moet zijn.<br />

Hoewel ik geen hoogbegaafde leerling was kon<br />

ik aardig meekomen. De opleiding was, zoals in<br />

die tijd gebruikelijk, in handen van overwegend<br />

niet gekwalificeerde docenten. De belangstelling<br />

van de kerk was toen in hoge mate gericht op de<br />

praktijk, niet op wetenschappelijke vorming.<br />

De praktijk vereiste wel dat seminaries de erkenning<br />

van hun opleiding nastreefden. Daarom<br />

was, als aanloop, het staatsexamen een gewenst<br />

studieresultaat. Maar dat was erg dubbel: studie<br />

was nodig maar werd, als mogelijke oorzaak van<br />

'hoogmoed', tevens gewantrouwd.<br />

Ik wilde geen zes jaar studeren zonder dat af te<br />

sluiten met een diploma. Ik wilde dus staatsexamen<br />

doen. Uiteindelijk mocht dat, "op je eigen<br />

verantwoording" zei pater 't Hort. Ik slaagde, "zij<br />

het dan op 't nippertje", zoals de toenmalige<br />

chroniqueur fijntjes noteerde.<br />

In het noviciaat werd het me door de novicenmeester<br />

ingepeperd: "staatsexamen hoogmoed!"<br />

Maar ik was niet zozeer hoogmoedig dan wel<br />

slechthorend en erg onzeker van mezelf. Mijn<br />

uiterlijk, optreden en verbale behendigheid suggereerden<br />

helaas zelfverzekerdheid.<br />

De twee filosofiejaren beleefde ik als een verademing:<br />

eindelijk weer eens studeren. Maar wat ons<br />

werd gegeven was het navertellen van een paar<br />

handboeken. Zelf lazen we nauwelijks iets. De<br />

nieuwe boekenkasten waren leeg. En de dag was<br />

overvol met allerlei andere plichten.<br />

Als assistent was ik, o.a. door mijn slechthorendheid,<br />

moeilijke voeten en ook wel mijn karakter,<br />

niet erg bruikbaar. Bovendien hadden we als<br />

docent geen materiaal en als opvoeder geen goede<br />

opleiding. Aan die periode vol overplaatsingen<br />

heb ik geen al te goede herinneringen.<br />

In de theologie was het eigenlijk hetzelfde verhaal:<br />

een opleiding zonder boeken. Als docenten brave<br />

reproducenten zonder eigen inbreng. Alles gericht<br />

op 'priester-zijn', de opvoedkundige of pastorale<br />

praktijk. Een wijdingsverbod zonder enige verklaring<br />

heeft me twee jaar gekweld.<br />

Op mijn eigen verzoek werd ik, met zichtbare<br />

opluchting, ontslagen van mijn 'eeuwige' geloften.<br />

Heel die geschiedenis had eigenlijk weinig te<br />

maken met mijn werkelijke roeping. Het was een<br />

leerzame dwaalweg, zoals het katholiek zijn en<br />

heel het aardse leven misschien.<br />

vrije nieuwsbrief over Huize 'Don Rua' Ugchelen (1942-59) en 's-Heerenberg (1959-71), en wat ervan voortleeft


"Don Rua" – vroeger en nu blz. 4 Nr. 25 –juli 2010<br />

Zangbundel<br />

'Don Rua'<br />

U herinnert zich ongetwijfeld ons gezamenlijke<br />

overtypen in september 2009 van de liederen uit<br />

de oude zangbundel van Huize 'Don Rua'. Liefst<br />

48 deelnemers waren erbij betrokken. Intussen is<br />

de hele bundel integraal gedigitaliseerd en op A5<br />

opnieuw geredigeerd en opgemaakt.<br />

De achterliggende gedachte bleef een poging te<br />

wagen om de bundel professioneel te laten afdrukken<br />

en inbinden en b.v. via intekening voor<br />

u allen verkrijgbaar te maken. Bij de firma EZbook<br />

vond ik wat ik zocht: een flexibele formule waarbij<br />

kwaliteit samengaat met betaalbaarheid.<br />

Het ging niet van een leien dakje. Verandering<br />

van lettertype betekende opnieuw opmaken, en<br />

toen van Word naar pdf omgezette bestanden<br />

niet uploadbaar bleken moest alles nog eens<br />

worden opgemaakt in Open Office Writer, een<br />

programma dat ik nog niet goed kende.<br />

Maar het is gelukt: alle liederen staan op hun<br />

plaats, inclusief de Zondagsvespers. Er werd een<br />

inleiding geschreven met interessante voetnoten.<br />

Ook drie indexen: een thematische, een tweede<br />

op alfabet en een derde met verwijzingen naar<br />

het Liber Usualis en het Gebedenboekje.<br />

Ook de lijst van deelnemers aan het typewerk is<br />

erin opgenomen, ad perpetuam rei memoriam, om<br />

het nooit meer te vergeten: o quam bonum et<br />

jucundum fratres cooperari in unum, hoe goed en<br />

aangenaam om dingen samen aan te pakken, als<br />

herneming van de vroegere sfeer.<br />

uitvoering als paperback<br />

Het geheel omvat 186 pagina's, waarvan er 22<br />

zijn gebruikt voor het informatieve gedeelte. Ook<br />

werden er drie figuren overgenomen die voor de<br />

vroegere uitgave op stencil werden getekend. Op<br />

de voorkant staat een zwart-wit foto van het<br />

kapelinterieur op tweede paasdag 1950.<br />

Half juli ontving ik de vier bestelde proefexemplaren,<br />

waarin drie verschillende mogelijkheden<br />

werden uitgeprobeerd. Een gift van Cor Goorts<br />

gaf de aanzet tot voortzetting van dit projekt. Op<br />

zondag 25 juli hebben we hem in Wijchen als<br />

dank de eerste paperback aangeboden.<br />

Een ringband is makkelijk, dan ligt het boek<br />

goed open en hoef je het niet vast te houden. Een<br />

paperback maakt er een echt boek van voor de<br />

boekenkast. Getint papier is wat rustiger voor de<br />

ogen. Een gematteerde kaft voelt prettig aan en<br />

een glanzende oogt meer 'glossy'.<br />

De productiekosten per exemplaar bedragen e13,<br />

plus de kosten van verzending van de drukker<br />

naar mij = e7,95 (ongeacht het aantal). Het is dus<br />

verstandig om zoveel mogelijk exemplaren tegelijk<br />

te bestellen. De Don Rua Bond geeft een subsidie<br />

van 4 euro per boek! U betaalt dus 9 euro,<br />

plus e2,50 voor verzending van mij naar u. Maar<br />

afhalen, b.v. op de reünie, kan ook.<br />

We gaan uit van mat en crème. U kunt kiezen<br />

tussen paperback en ringbinding. Stuur mij uw<br />

bestelling, per email of per post (adressen op blz.<br />

6), met vermelding van de bindwijze (paperback<br />

of ringrug) en uw adres. Neem gerust contact op<br />

voor nadere informatie of overleg.<br />

vrije nieuwsbrief over Huize 'Don Rua' Ugchelen (1942-59) en 's-Heerenberg (1959-71), en wat ervan voortleeft


"Don Rua" – vroeger en nu blz. 5 Nr. 25 –juli 2010<br />

Gods-stof<br />

Op 1 januari 1986 begon Jan Klein gedichten te<br />

noteren in een agenda: "IDICA EPICA, Dagboek<br />

naar de Zeventig." Toen woonde hij al ruim<br />

veertien jaar in 'Don Bosco' Leusden. Misschien<br />

was het een nieuw projekt, zoals we die zelf ook<br />

wel beginnen, een wending, iets nieuws.<br />

Zijn leeftijd en beginnende ouderdom hielden<br />

hem in ieder geval bezig, zoals te merken is aan<br />

de dingen die hij ziet en beschrijft. In de vroege<br />

morgen fietste hij, zoals we weten, door de bossen<br />

in de omgeving. Daar vindt hij leven en dood in<br />

alle vormen en stadia, van plant en dier.<br />

za. 26-7-86 TREKERWEG<br />

De wratteneik<br />

is in zijn jeugd<br />

strak aangelijnd:<br />

littekens.<br />

En nóg... en nóg...<br />

hier heeft een hek<br />

van kippegaas<br />

gezeten.<br />

Is de ekeris<br />

gered nu men<br />

het gaas heeft<br />

afgereten?<br />

In alle weer<br />

verbleekt, vergrauwt<br />

een bastloos<br />

wondeteken.<br />

Altijd meelevend, altijd metaforisch is hij aanwezig,<br />

beschouwt hij de natuur, hier een boom<br />

die beschadigd is door onnadenkende mensen<br />

en daar levenslang de sporen van draagt. Is het<br />

probleem opgelost door het wegnemen van de<br />

oorzaak? Voor de boom, voor de mens?<br />

Onnadenkende mensen, soms mensen die dénken<br />

dat ze juist heel diep hebben nagedacht,<br />

beschadigen door hun doen en laten anderen,<br />

jong en oud, voor de rest van hun leven. De<br />

wonden helen maar blijven hinderlijk zichtbaar<br />

en doen zo nu en dan toch weer pijn.<br />

Het volgende gedicht gaat over de tijd, die zijn<br />

sporen nalaat en de toekomst al in zich draagt.<br />

Ook over de verwevenheid van alle levenden in<br />

één perspectief van komen, getuige zijn en gaan.<br />

De aanhef zou verwarrend zijn als er, in de tekst,<br />

geen pijl getekend was in de richting van de foto<br />

op het naastliggende blad: achter een weiland<br />

staat een boerderij, waarvóór een rij hoge bomen.<br />

Het eerste woord slaat op die bomen, het tweede<br />

is een werkwoord: zij bergen iets.<br />

wo. 2-7-1986<br />

Die bergen in hun onbewogen bast<br />

de zomers van 't verleden<br />

en in hun lover, wiegelend onvast<br />

de wissellast van 't heden.<br />

Die staan van vóór mijn tijd tot nà mijn tijd<br />

maar één – een eik? – tot naaste uitgelezen,<br />

zal, als mijn laatste vers is afgerijmd,<br />

mijn Planken Wambuis wezen.<br />

De boombast omvat de kale stam met z'n jaarringen<br />

waaraan alle seizoenen zijn af te lezen, de<br />

zomers met hun variabele groeitempo afgewisseld<br />

door de winters. Het verleden is verstard tot<br />

hout, het heden wiegelt in het bladerdak en laat<br />

weer los in de herfst: een 'wissellast'.<br />

En dan natuurlijk weer de terugslag op het eigen<br />

bestaan gedurende vele seizoenen, tot – op een<br />

dag – het "laatste vers is afgerijmd", klaar is, en<br />

de mensboom sterft en wordt bekleed met wat<br />

Jan beeldend noemt zijn "Planken Wambuis", met<br />

hoofdletters, alsof het leeft, zijn bast.<br />

za. 12-7-86<br />

Wat ontroert mij<br />

aan zo'n kleine<br />

zwarte mees die<br />

'k zie verdwijnen<br />

boven torenhoog geboomt?<br />

Wat ontroert mij<br />

als, extatisch,<br />

beuken, eiken<br />

rekken, reiken<br />

naar een oord waar<br />

't hart van droomt?<br />

Wat ontroert mij<br />

aan de grauwe,<br />

stille schemer<br />

– zonomgeven –<br />

van het ouwe<br />

dennenbos?<br />

Is 't de zomer?<br />

Is 't de morgen?<br />

Of de ruimte<br />

waar geborgen,<br />

alles vrij gaat,<br />

vrij en los?<br />

Bevrijding, wegvliegen, omhoog, uit het zicht,<br />

buiten het bereik van verdriet en pijn, eeuwig<br />

jong en gezond: een steeds weer terugkerende<br />

thematiek in pater Jan z'n beleven en dichten.<br />

Het is een meditatie, een blijvend bewustzijn van<br />

de geheime dimensie van ons bestaan als mens<br />

op aarde, maar niet helemaal ván deze aarde.<br />

Dat is de les die hij ons heeft voorgeleefd.<br />

vrije nieuwsbrief over Huize 'Don Rua' Ugchelen (1942-59) en 's-Heerenberg (1959-71), en wat ervan voortleeft


"Don Rua" – vroeger en nu blz. 6 Nr. 25 –juli 2010<br />

Zangbundel<br />

rugtekst<br />

Op de achterkant van de omslag van de nieuwe<br />

uitgave van de Don Rua-zangbundel staat de<br />

volgende tekst, die de hoofdlijnen van dit projekt<br />

duidelijk samenvat.<br />

De heruitgave van de zangbundel van het<br />

juvenaat 'Don Rua' van de Salesianen van Don<br />

Bosco is een van de kleinschalige archivalische<br />

projekten op persoonlijk initiatief binnen de<br />

ruime kring van vroegere bewoners: salesianen,<br />

voormalige medebroeders en oud-leerlingen.<br />

Voor meer dan twaalfhonderd jongens en jonge<br />

mannen was hun verblijf in dat huis bedoeld als<br />

inleiding tot een leven als religieus: als priester of<br />

als leek (coadjuteur). Liturgie, in de vorm van<br />

ceremoniën en zang, stond daarin centraal.<br />

Muziek bepaalde een groot deel van de sfeer.<br />

Zoals in de inleiding vermeld, werd de zangbundel<br />

al doende samengesteld. Ze bevat liedteksten<br />

in het Nederlands, oude en nieuwe, deels<br />

met eigen tekst en melodie. Maar ook in het Italiaans<br />

en het Latijn, de laatste vaak onder verwijzing<br />

naar het officiële kerkelijke Liber Usualis.<br />

Ruim zestig jaar na het ontstaan van de bundel,<br />

in het laatste volle jaar van het onafhankelijke<br />

bestaan van de salesiaanse provincie/delegatie,<br />

dient deze nieuwe editie diverse doeleinden. In<br />

eerste instantie de historische documentatie van<br />

het katholieke leven in de twintigste eeuw.<br />

Ook de reflectie op hetgeen ons als individuele<br />

personen in onze jonge jaren heeft bezield, nog<br />

steeds in ons aanwezig is en soms als vanzelf<br />

opnieuw gaat zingen. Theologie die ons vreemd<br />

is, formuleringen uit een voorbije tijd, en toch<br />

een onmiskenbare bezieling, een 'roeping'.<br />

Het verleden is wat het was: een reeks gebeurtenissen.<br />

Die al of niet te accepteren of waarderen<br />

is niet nodig. De feitelijke resonantie ervan in het<br />

heden is het enige dat telt. We kunnen ons<br />

verwonderen over de erin vervatte energie en<br />

creativiteit, en bezien waartoe die hebben geleid.<br />

Daarom wordt deze heruitgave opgedragen aan<br />

iedereen die, kort of lang, behoord heeft tot die<br />

religieuze en menselijke gemeenschap van het<br />

juvenaat 'Don Rua', als icoon van ons gedeeltelijk<br />

gedeelde verleden, en drager van herinneringen<br />

aan zoveel mensen en ervaringen.<br />

Ook voor degenen die nog een oud exemplaar<br />

in hun bezit hebben, is deze nieuwe editie een<br />

interessante aanvulling op hun herinneringen<br />

aan het leven in Huize 'Don Rua'.<br />

Toezending<br />

kosten<br />

toezending per email of post gratis<br />

(op papier per post kost me ± € 1 per exemplaar)<br />

vrijwillige bijdragen 454400<br />

op girorekening t.n.v. A. Overtoom<br />

aanmelding/opzegging<br />

per email origo@home.nl<br />

per brief redactie-adres<br />

Bijdragen<br />

Begin april werd op postrekening 454400 een<br />

bedrag van e50 ontvangen, dat speciaal bestemd<br />

was voor de zangbundel. Het werd gebruikt voor<br />

de eerste proefdruk. Er waren geen bijdragen<br />

voor de nieuwsbrief.<br />

Redactie<br />

naam A.J.M. Overtoom<br />

straat Hofakkers 6<br />

plaats 9468 EE Annen<br />

telefoon 0592 - 271 586<br />

email origo@home.nl<br />

website http://origo.otmx.nl<br />

Colofon<br />

De tekst is opgemaakt in twee kolommen, in<br />

het lettertype Book Antiqua 10 pt, de koppen<br />

(meestal) in Comic Sans MS 14 pt.<br />

Digitale weergave per aflevering in pdf-formaat,<br />

op de homepage en per email. Gratis lezers zijn:<br />

Acrobat Reader en Foxit Reader (kijk voor info<br />

en download op: www.foxitsoftware.com).<br />

Lemma<br />

omslag zangbundel met ringbinding<br />

Het menselijk leven lijkt op een fata morgana,<br />

geen Wysiwyg, maar niets van dit al: een nirwana.<br />

vrije nieuwsbrief over Huize 'Don Rua' Ugchelen (1942-59) en 's-Heerenberg (1959-71), en wat ervan voortleeft

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!