Het Gallo-Rorneins Museum in Tongeren - Tento.be
Het Gallo-Rorneins Museum in Tongeren - Tento.be
Het Gallo-Rorneins Museum in Tongeren - Tento.be
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Geleidelijk namen dus ook de autochtone<br />
jagers en verzamelaars de neo/itische levenswijze over.<br />
Op enkele plaatsen <strong>in</strong> de Kempen (Dilsen,<br />
Meeuwen) en de Maasvallei (Geist<strong>in</strong>gen) werden<br />
<strong>be</strong>langrijke v<strong>in</strong>dplaatsen ontdekt. Blijkbaar stonden<br />
de <strong>be</strong>woners van onze streken onder <strong>in</strong>vloed van<br />
de Michels<strong>be</strong>rglieden (4300-3 1 00 voor Christus);<br />
de naam van deze cultuur is ontleend aan de site<br />
van Michels<strong>be</strong>rg, nabij Darmstadt. Ze produceerden<br />
aardewerk dat ze zelden versierden; de potten hadden<br />
vaak wijd uitstaande randen. Voor het kappen van<br />
hout gebruikten ze gepolijste bijlen uit harde<br />
gesteenten of uit vuursteen.<br />
Tijdens de aanwezigheid van de <strong>be</strong>kerlieden<br />
(vanaf 3100 voor Christus), die aan hun doden<br />
<strong>be</strong>kervormig aardewerk, doorboorde hamers of grote<br />
vuurstenen dolken meegaven, breidden de handels<strong>be</strong>trekk<strong>in</strong>gen<br />
uit; vanuit Frankrijk werden grote<br />
vuurstenen dolken tot ver <strong>in</strong> Nederland geëxporteerd.<br />
Soms werden deze ook <strong>in</strong> goede lokale vuursteen<br />
geïmiteerd. In een latere fase brachten handelaars<br />
koperen voorwèrpen mee uit verre streken.<br />
De "<strong>be</strong>kerlieden" <strong>be</strong>groeven hun overledenen onder<br />
geïsoleerd gelegen grafheuvels. <strong>Het</strong> is het eerste volk<br />
van wie we <strong>in</strong> Belgisch Limburg enkele aanwijz<strong>in</strong>gen<br />
v<strong>in</strong>den over de manier waarop ze hun doden<br />
<strong>be</strong>groeven. Opgrav<strong>in</strong>gen te Rekem (Lanaken) leverden<br />
een <strong>be</strong>ker uit een late fase en een grote doorboorde<br />
hamer op. Een prachtige imitatie uit hardsteen van<br />
een koperen Centraal-Europese hamer werd<br />
gevonden te Bekkevoort (vlak over de grens met<br />
Brabant). Een grote vuurstenen dolk uit Meeuwen<br />
komt vermoedelijk uit een grafheuvel die reeds lang<br />
geleden werd genivelleerd.<br />
96<br />
"Rich man - Poor man "<br />
Brons, de nieuwe grondstof, een leger<strong>in</strong>g van<br />
koper en t<strong>in</strong>, bracht <strong>in</strong> de Lage Landen niet onmiddellijk<br />
verander<strong>in</strong>gen teweeg. Vuursteen bleef aanvankelijk<br />
erg gegeerd.<br />
Vanaf I 800 voor Christus lijken de contacten<br />
met de Britse eilanden, waar wegens het voorkomen<br />
van ertsen een bloeiende bronstijdcultuur aanwezig<br />
was, een vlucht te nemen. Zo verschenen zowel <strong>in</strong><br />
Zuidwest-Engeland als <strong>in</strong> onze streken vergelijkbare<br />
urnvormen (bij ons "Hilversumurnen" genoemd) en<br />
<strong>be</strong>grafenisgewoonten. Een kle<strong>in</strong>e bronzen dolk, nog<br />
niet zo lang geleden ontdekt <strong>in</strong> Wijshagen (Meeuwen<br />
Gruitrode), is afkomstig uit meer oostelijk gelegen<br />
streken. Hij is een van de schaarse overblijfselen uit<br />
deze overgangstijd. Waar <strong>in</strong> de Kempen het bos<br />
gerooid was en de schapen <strong>in</strong>tensief graasden,<br />
ontstond de heide.<br />
Omstreeks I I 00 voor Christus nam de<br />
<strong>be</strong>volk<strong>in</strong>g van de Kempen en de Maasvallei<br />
<strong>be</strong>grafenisgebruiken uit Centraal-Europa over.<br />
In Centraal-Europa zelf ontstond een elite, onder<br />
andere door de controle over rijke ertsgebieden. De<br />
overledenen werden nu gecremeerd. De asresten<br />
werden vaak <strong>in</strong> een urne ter aarde <strong>be</strong>steld op<br />
collectieve <strong>be</strong>graafplaatsen, de "urnenvelden". Boven<br />
een graf werd meestal een heuveltje opgeworpen.<br />
De vier kokerbijlen uit het<br />
bronsdepot van Geist<strong>in</strong>gen<br />
(Maaseik). Mogelijk hadden ze<br />
een rituele functie of<br />
vertegenwoordigden ze een<br />
geldwaarde.<br />
De vondsten <strong>in</strong> het collectieve<br />
graf van Rekem (Lanaken), uit<br />
de achtste eeuw voor Christus.<br />
Enkele zwaardfragmenten zijn<br />
verbogen en op die manier<br />
ritueel buiten gebruik gesteld.<br />
Een zeldzame vondst uit deze<br />
vroege fase van de metaaltijden<br />
is een bronzen dolkje uit<br />
Wijshagen (Meeuwen<br />
Gruitrode). Een amateurarcheoloog<br />
vond het <strong>in</strong> zijn<br />
eigen tu<strong>in</strong>. Van een toeval<br />
gesproken! Heel waarschijnlijk<br />
komt het uit een graf dat reeds<br />
vroeger verstoord werd.