Het Gallo-Rorneins Museum in Tongeren - Tento.be
Het Gallo-Rorneins Museum in Tongeren - Tento.be
Het Gallo-Rorneins Museum in Tongeren - Tento.be
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Jagers, landbouwers, heersers.<br />
De prehistorie van Limburg <strong>in</strong> een notedop<br />
Limburgs verleden leidt ons langs historische<br />
relicten: Rome<strong>in</strong>se stadswallen <strong>in</strong> <strong>Tongeren</strong>, kastelen,<br />
kerken en <strong>be</strong>gijnhoven ...<br />
"Historisch" Limburg <strong>be</strong>strijkt een relatief korte<br />
periode, waarover ons heel wat <strong>in</strong>formatie ter<br />
<strong>be</strong>schikk<strong>in</strong>g staat. De monumenten staan er als<br />
vertrouwde bakens en wijzen ons de weg naar het<br />
verleden. Toch is er een ander Limburg: het Limburg<br />
van de prehistorie. Dit Limburg is als een lappendeken<br />
waarvan grote stukken ontbreken en waarvan het<br />
weefsel werd aangevreten door de tijd.<br />
Hoewel we met historici een fundamentele<br />
<strong>be</strong>langstell<strong>in</strong>g naar de reconstructie van het menselijk<br />
verleden gemeen heb<strong>be</strong>n, zijn we als prehistorici<br />
afhankelijk van m<strong>in</strong>der <strong>in</strong>drukwekkend <strong>be</strong>wijsmateriaal<br />
dat door onze voorouders werd achtergelaten <strong>in</strong><br />
kampplaatsen, grafVelden, afValkuilen ... Prehistorici zijn<br />
uitsluitend aangewezen op materiële resten. Om het<br />
maximum aan <strong>in</strong>formatie uit opgrav<strong>in</strong>gen te kunnen<br />
halen, moeten we ons wenden tot natuurwetenschappen<br />
en sociale wetenschappen.<br />
Door het gebruik van deze "hulpwetenschappen" zijn<br />
we over <strong>be</strong>paalde aspecten van de prehistorie vaak<br />
meer te weten gekomen dan wat over historische<br />
perioden <strong>be</strong>kend is.<br />
Om een <strong>in</strong>zicht te krijgen <strong>in</strong> ons<br />
verleden, wenden archeologen<br />
zich tegenwoordig tot<br />
verschillende andere takken uit<br />
de wetenschap. Ze kunnen ons<br />
helpen om v<strong>in</strong>dplaatsen te<br />
situeren <strong>in</strong> de tijd of om iets<br />
meer te weten te komen over<br />
milieu en economie. Ook<br />
etnografisch onderzoek kan<br />
bijdragen tot de reconstructie<br />
van het verleden. Hier zien we<br />
een Burundese pottenbakster<br />
die een pot door middel van<br />
kleiworsten opbouwt. De pot<br />
staat op een grote gebroken<br />
scherf, waanmee ze hem<br />
enigsz<strong>in</strong>s kan ronddraaien. Met<br />
één hand houdt ze een<br />
kleiworst vast, die gekneed<br />
wordt. In de prehistorie werd<br />
het aardewerk vaak op een<br />
vergelijkbare manier<br />
vervaardigd. (Foto: KMMA)<br />
Vijfhonderd jaar voor de geboorte van Christus schreef<br />
de Griekse filosoof Heraclitus: "Er is niets dat blijft,<br />
<strong>be</strong>halve verander<strong>in</strong>g". Deze visie stemt overeen met<br />
deze van de prehistoricus. Daarbij ziet hij ons<br />
"duistere" verleden als een cont<strong>in</strong>u proces van<br />
ontwikkel<strong>in</strong>gen, als een complex systeem van relaties<br />
tussen de mens en zijn omgev<strong>in</strong>g, waaraan deze zich<br />
telkens weer moet aanpassen.<br />
Nieuwsgierigheid naar onze herkomst en <strong>be</strong>stemm<strong>in</strong>g,<br />
lijkt een <strong>in</strong>gebakken menselijke eigenschap te zijn.<br />
Vele samenlev<strong>in</strong>gen gaan op zoek naar hun oorsprong,<br />
van de Inuit-volkeren <strong>in</strong> Noord-Amerika met hun<br />
oorsprongsverhalen tot de Aborig<strong>in</strong>als <strong>in</strong> Australië met<br />
hun verhalen uit de "droomtijd". In dit korte <strong>be</strong>stek<br />
zullen we trachten een wetenschappelijk onderbouwd<br />
verhaal te brengen over Limburgs verste verleden en<br />
over de lange weg die s<strong>in</strong>dsdien afgelegd werd tot de<br />
Rome<strong>in</strong>se tijd.