17.09.2013 Views

Federaal verkiezingsprogramma (juni 2007).pdf - N-VA

Federaal verkiezingsprogramma (juni 2007).pdf - N-VA

Federaal verkiezingsprogramma (juni 2007).pdf - N-VA

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Voor een sterker<br />

Vlaanderen<br />

Programma federale verkiezingen <strong>2007</strong>


2<br />

Inhoud<br />

Voorwoord 3<br />

Méér Vlaanderen – Beter Vlaanderen 5<br />

Van transfers naar solidariteit 10<br />

Werk(en) voor Welvaart en Welzijn 13<br />

Justitie en Veiligheid 20<br />

Migratie – Asiel<br />

Gezinshereniging<br />

Economische migratie 25<br />

Financiën en Fiscaliteit 31<br />

Milieu – Klimaat<br />

Natuur – Dierenwelzijn 36<br />

Mobiliteit en<br />

Verkeersveiligheid 40<br />

Sociaal en Zeker 45<br />

Gezondheids(be)zorgd 49<br />

Buitenlands Beleid<br />

Defensie 52<br />

Ontwikkelingssamenwerking 56<br />

Beter Bestuur 59<br />

De N-<strong>VA</strong> denkt over mens en maatschappij<br />

op een genderneutrale wijze. Overal waar hij staat,<br />

moet ook zij worden gelezen en elke haar staat<br />

evenzeer voor hem.


VOORWOORD<br />

Beste kiezer,<br />

Acht jaar lang hebben we als Vlamingen telkens opnieuw hetzelfde moeten horen: “Non!”<br />

Telkens opnieuw: “Non! Non! Non!”<br />

Acht jaar lang werd elke Vlaamse eis van de paarse regeringstafel geveegd door de man met het<br />

strikje, Elio Di Rupo, en z’n Parti Socialiste. Het resultaat? Rammelende rekeningen,<br />

miljardentransfers, ontsnappingen uit de gevangenis, een hoge belastingdruk, …<br />

Vlaanderen raakt verst(r)ikt.<br />

Op 10 <strong>juni</strong> beslist u of het tijd is voor verandering. Wij zijn er van<br />

overtuigd dat dit nodig is. De paarse periode die achter ons ligt, is<br />

immers een periode van gemiste kansen. De internationale<br />

economische opleving werd onvoldoende benut om een buffer aan<br />

te leggen om de vergrijzing op te vangen. En wat de verdere<br />

hervorming van de staat betreft, heeft paars niet eens geprobeerd<br />

er iets van te maken. Ook de aangekondigde modernisering van<br />

de overheidsdiensten werd een maat voor niets: de belastingen<br />

geraken nog steeds niet tijdig en correct geïnd, gevangenissen<br />

werden niet gemoderniseerd en justitie moet het nog steeds stellen<br />

zonder informatisering.<br />

Het is vijf voor twaalf. De aanrollende vergrijzingsgolf komt razendsnel op ons af.<br />

Nog meer tijdverlies kunnen we ons niet veroorloven. Daarom hebben de N-<strong>VA</strong> en<br />

CD&V ook voor de federale verkiezingen van 10 <strong>juni</strong> de krachten gebundeld. Om een<br />

positief alternatief te formuleren op paars.<br />

Om de vele Belgische blokkades op te ruimen, is een nieuwe staatshervorming nodig.<br />

Met meer bevoegdheden en middelen kunnen we zelf onze verantwoordelijkheid<br />

opnemen. Het belang van zes miljoen Vlamingen, dat is het belang dat wij willen<br />

verdedigen. We kiezen daarbij voor een overheid die zo dicht mogelijk bij de Vlamingen<br />

staat en die de Vlamingen de mogelijkheid biedt eigen oplossingen voor eigen<br />

problemen te vinden.<br />

Die oplossingen stellen we u voor in dit programma. Ons programma kwam niet<br />

tot stand op de tafels van een duurbetaald reclamebureau. Ons programma is het<br />

resultaat van eigen parlementair werk, van congressen, studiedagen en colloquia.<br />

Met dit programma creëren we nieuwe kansen voor welvaart en welzijn.<br />

Voor een sterker Vlaanderen.<br />

Bart De Wever<br />

Voorzitter N-<strong>VA</strong><br />

3


4<br />

www.n-va.be


MÉÉR VLAANDEREN - BETER VLAANDEREN<br />

ANALYSE<br />

België blokkeert<br />

paars faalt<br />

PS regeert<br />

MÉÉR VLAANDEREN - BETER VLAANDEREN<br />

De regering Verhofstadt II betekende een communautaire stilstand.<br />

En stilstaan is achteruitgaan. Onder druk van de PS en uit lijfsbehoud<br />

sloop de ‘belgicaine’ binnen bij de Open Vld. Voortaan noemen Vlaamse<br />

liberalen zich geen Vlamingen meer, maar ‘flamingante Belgen’.<br />

Vlaanderen verdient beter.<br />

België blokkeert. Dat is onder paars tot in het ongerijmde aangetoond. Op federaal niveau<br />

lopen de paarse excellenties mekaar voortdurend in de weg en spreken ze mekaar<br />

voortdurend tegen. Als de Vlamingen wit zeggen, zeggen de Franstaligen zwart, de<br />

opendebatcultuur heet dat. Guy Verhofstadt kan maar premier blijven door constant te plooien<br />

voor de dictaten van de PS. PS-voorzitter en Waals minister-president Elio Di Rupo gaat er prat<br />

op dat hij de federale regering met een vingerknip kan laten vallen. De verstrikking heet dat.<br />

Om de Franstaligen ter wille te zijn, slikken Open Vld en SP.a-Spirit de<br />

engagementen in die ze bij de vorming van de Vlaamse regering aangingen. De<br />

onverwijlde splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde is er een van.<br />

Vlamingen en Franstaligen houden mekaar federaal in de tang. Het gevolg is<br />

een beleid dat de grootste gemene deler is van de wensen van Vlamingen en<br />

Franstaligen, een beleid dat niemand tevreden stelt.<br />

5


6<br />

Het federale niveau presteert ondermaats en kan de uitdagingen van de globalisering niet<br />

aan. Onze concurrentiekracht taant, onze bedrijven verliezen marktaandeel in het buitenland.<br />

Maar het jongste interprofessioneel akkoord slaat geen spijkers met koppen en zal het tij dus<br />

niet keren. Om de vergrijzing op te vangen, kwam er het Generatiepact. Maar de experten<br />

zijn unaniem in hun oordeel: totaal onvoldoende. En ook de structurele<br />

begrotingsoverschotten, die nodig zijn als financiële buffer voor de vergrijzing, laten op zich<br />

wachten. Paars raakte de voorbije jaren niet verder dan een begroting die met eenmalige<br />

maatregelen in kunstmatig evenwicht werd gebracht.<br />

De reden voor al die ondermaatsheid is niet ver te zoeken: iedere keer dat de Vlamingen<br />

federaal het gaspedaal willen induwen, gaan de Walen op de rem staan. Omdat Wallonië<br />

andere noden heeft, omdat de Waalse politici anders tegen de dingen aankijken, omdat<br />

Wallonië kost wat kost de transfers in stand wil houden… en het koningshuis.<br />

Want zolang het koningshuis bestaat, bestaat ook het koninkrijk, is de redenering van de<br />

Franstaligen. Maar intussen ondergraven de kinderen van Albert zelf hun toekomst door flater<br />

na flater op te stapelen. Vader Albert moet financieel opdraven voor louche uitgaven aan de<br />

villa van zoon Laurent, zoon Filip bedreigt de pers en dochter Astrid maakt zich onmogelijk<br />

in het Rode Kruis.<br />

En dan is er nog het stadsgewest Brussel. Klein, maar à part entière, kan het ongestraft<br />

Vlaanderen gijzelen, zoals het dossier van de nachtvluchten aantoont. Ook de taalwetgeving<br />

wordt in de -op papier nochtans- tweetalige hoofdstad schaamteloos en op grote schaal met<br />

de voeten getreden. Intussen lopen de vele beleidsniveaus in Brussel over en door mekaar. Het<br />

bestuur is een chaotisch kluwen. Terwijl de Brusselse werkloosheid piekt, bakkeleien de<br />

excellenties over de bouw van een openluchtzwembad.<br />

Nieuwe staatshervorming noodzakelijk<br />

Om de vele Belgische blokkades op te ruimen, is een nieuwe staatshervorming nodig. Met<br />

meer eigen bevoegdheden en middelen kunnen de deelstaten hun eigen verantwoordelijkheid<br />

opnemen, met een eigen aangepast beleid aan hun eigen toekomst bouwen. Dat sluit<br />

solidariteit van de rijkere met de armere deelstaat niet uit. Maar het moet wel om transparante<br />

solidariteit gaan, volgens objectieve criteria en omkeerbaar.<br />

Het uiteindelijke doel van de N-<strong>VA</strong> is Vlaanderen als onafhankelijke staat in een<br />

democratisch Europa. Enkel een onafhankelijk Vlaanderen zal erin slagen de Belgische<br />

ondermaatsheid van zich af te schudden. Enkel een onafhankelijk Vlaanderen kan de ambitie<br />

waarmaken om een topregio te zijn en te blijven.<br />

Het argument dat Vlaanderen te klein is om zijn eigen weg te gaan, snijdt geen hout. Van de<br />

huidige 27 lidstaten van de EU zijn er elf die minder inwoners tellen dan Vlaanderen. Kleinere<br />

landen zijn over het algemeen trouwens zeer welvarend. Van de tien landen met het hoogste<br />

BBP per inwoner zijn er amper drie met meer dan zes miljoen inwoners.


Krachten bundelen voor Vlaanderen<br />

Het belang van zes miljoen Vlamingen, dat is het belang van de N-<strong>VA</strong>. Daarom kiezen we<br />

voor een overheid die zo dicht mogelijk bij de Vlamingen staat en die de Vlamingen de<br />

mogelijkheid biedt om hun toekomst zelf in handen te nemen.<br />

VISIE<br />

verantwoordelijkheid<br />

transparante<br />

solidariteit<br />

onafhankelijkheid<br />

lidstaat van Europa<br />

Vlamingen moeten eigen oplossingen voor hun eigen problemen kunnen vinden. Zo kunnen<br />

we eindelijk werk maken van een verlaging van de belastingen op arbeid, van de bestrijding<br />

van de werkloosheid, zorgen voor een werkbare relatie arbeid-gezin-vrije tijd, een betere<br />

gezondheidszorg enz. En daar wordt uiteindelijk iedereen beter van.<br />

Want wat we zelf doen, doen we anders, en daarom vaak beter.<br />

Wij maken dit engagement ook hard. En dus treden we niet toe tot een<br />

federale regering zonder een bindend akkoord over de overdracht van<br />

essentiële bevoegdheden naar Vlaanderen. Eenvoudigweg omdat het nu<br />

eenmaal absoluut noodzakelijk is dat de Vlamingen op tal van<br />

beleidsdomeinen hun toekomst in eigen handen kunnen nemen.<br />

Maar ook omdat wij gesloten akkoorden en gedane beloftes willen nakomen. In het Vlaams<br />

regeerakkoord hebben wij ons – samen met de andere partijen in de Vlaamse regering -<br />

geëngageerd om de Vlaamse resoluties inzake staatshervorming, in geactualiseerde vorm, en<br />

de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde te realiseren.<br />

Belofte maakt schuld. <strong>2007</strong> is een ideale gelegenheid – en eigenlijke de enige gelegenheid – om<br />

deze belofte uit te voeren.<br />

Wat zegt het Vlaams regeerakkoord?<br />

In het Vlaams regeerakkoord engageerden CD&V en N-<strong>VA</strong>, maar evenzeer Open Vld, SP.a en<br />

Spirit, er zich uitdrukkelijk toe om alles in het werk te stellen om de bekende resoluties van<br />

het Vlaams parlement van 3 maart 1999, in geactualiseerde vorm, op korte termijn te realiseren.<br />

Dit komt onder meer neer op een volledige Vlaamse bevoegdheid inzake gezondheidszorg<br />

en gezinsbijslagen, werkgelegenheid, mobiliteit (inclusief de NMBS) en wetenschapsbeleid<br />

en verregaande autonomie inzake personen- en vennootschapsbelasting en inzake politie en<br />

justitie.<br />

Daarbovenop komt de vanzelfsprekende, en prioritaire, eis tot splitsing van het kies- en<br />

gerechtelijk arrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde.<br />

Essentieel bij dit alles, is dat Vlaanderen een eigen sociaal-economisch, fiscaal en financieel<br />

beleid kan voeren, op maat van de Vlamingen.<br />

7


TOEKOMST<br />

confederale<br />

staatsinrichting<br />

eigen statuut<br />

voor Brussel<br />

Vlaamse rand<br />

transparante<br />

solidariteit<br />

8<br />

Inzet staatshervorming <strong>2007</strong><br />

De N-<strong>VA</strong> is en blijft een Vlaams-nationale partij. Wij blijven gaan voor die<br />

onafhankelijke Vlaamse staat in Europa.<br />

Onze strategie is gericht op vooruitgang. Stap voor stap richting Vlaamse<br />

staatsvorming. CD&V neemt het engagement op om samen met ons de<br />

staat serieus te hervormen. Dit brengt ons een ongelooflijke stap vooruit in<br />

de richting van onafhankelijkheid. Het communautair akkoord dat CD&V<br />

en N-<strong>VA</strong> sloten is de onderhandelingsbasis voor de communautaire ronde<br />

van <strong>2007</strong>.<br />

COMMUNAUTAIR AKKOORD CD&V EN N-<strong>VA</strong><br />

VOOR DE FEDERALE VERKIEZINGEN<br />

• CD&V en N-<strong>VA</strong> willen een duidelijke, doorzichtige confederale staatsinrichting waarbij het<br />

zwaartepunt, zowel qua bevoegdheden als qua middelen, bij de deelstaten komt te<br />

liggen. Een moderne democratische staat is van onder naar boven opgebouwd.<br />

• Vanuit deze optiek leggen we duidelijk vast welke bevoegdheden we nog toekennen aan<br />

de federale overheid, terwijl alle andere bevoegdheden aan de deelstaten toebehoren.<br />

• De band tussen Brussel en de rest van Vlaanderen willen CD&V en N-<strong>VA</strong> uitbouwen en<br />

versterken. Brussel krijgt een aangepast statuut, maar behoudt de autonomie voor lokale<br />

materies. Zo kan het zijn opdracht als tweetalig gebied en hoofdstad van Vlaanderen,<br />

België en Europa blijven vervullen. In dit Brussel nemen de Vlamingen volwaardig deel<br />

aan het bestuur, op alle niveaus. Dit Brussel leeft de taalwetgeving correct en onverkort na,<br />

altijd en overal. Het is elementair dat Vlamingen van binnen en buiten Brussel altijd in<br />

hun eigen taal terecht kunnen bij politie, administratie, ziekenhuizen, gerecht enz.<br />

• De Vlaamse rand ligt 100% in Vlaanderen. Daarom willen wij een splitsing van het<br />

gerechtelijke en kiesarrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde en een consequent Vlaams<br />

beleid voor onze Vlaamse Rand. Van een uitbreiding van Brussel kan geen sprake zijn.<br />

• Vlaanderen heeft geen enkel belang bij een verarming van Wallonië, integendeel.<br />

Solidariteit blijft dus belangrijk. Dat gaat perfect samen met meer bevoegdheden en<br />

meer mogelijkheden –en dus ook meer verantwoordelijkheid- voor de deelstaten om zelf<br />

een sociaal-economisch beleid te voeren. Zo kunnen zowel Vlaanderen als Wallonië de<br />

beste keuzes maken voor het welzijn en de welvaart van hun inwoners.<br />

• Daarom pleiten CD&V en N-<strong>VA</strong> voor een objectieve en doorzichtige solidariteit tussen<br />

Vlaanderen en Wallonië. Er moet een einde worden gemaakt aan de voor Vlaanderen<br />

nefaste verdeelsleutels bij overheids-investeringen en aan de niet objectiveerbare transfers<br />

in de sociale zekerheid. Een maximale bestedingsautonomie gekoppeld aan fiscale<br />

verantwoordelijkheid voor Vlaanderen en Wallonië moeten zorgen voor een doorzichtig


en rechtvaardig solidariteitsmechanisme waarbij beide deelstaten maximale<br />

ontplooiingskansen krijgen en met eigen middelen een beleid kunnen voeren naar eigen<br />

inzichten.<br />

9


<strong>VA</strong>N TRANSFERS <strong>VA</strong>N TRANSFERS NAAR SOLIDARITEIT<br />

ANALYSE<br />

versnipperde<br />

bevoegdheid<br />

Europa biedt<br />

kansen<br />

integratie<br />

noodzakelijk<br />

10<br />

De ingewikkelde structuur van België zorgt jaarlijks voor een grote<br />

financiële stroom van noord naar zuid. De zogenaamde ‘interregionale<br />

transfers’ zorgden al voor heel wat discussie. Van één ding is<br />

ondertussen iedereen overtuigd: ze bestaan en ze zijn aanzienlijk.<br />

Van bij haar oprichting is de N-<strong>VA</strong> vragende partij voor een grondige analyse van de<br />

financiële geldstroom van noord naar zuid. Onder meer op aandringen van de N-<strong>VA</strong><br />

engageerde de Vlaamse overheid zich dan ook tot het onderzoeken van de transfers. De<br />

opdracht werd toevertrouwd aan Abafim, de financiële cel van de Vlaamse administratie.<br />

De studie duurde langer dan voorzien en het was pas in het najaar van 2004 dat de<br />

resultaten werden vrijgegeven. Abafim berekende de transfers op 6,6 miljard euro<br />

voor 2003. De studie van Abafim hield echter geen rekening met de transfers via de<br />

afbetaling van de staatsschuld, de Europese structuurfondsen, de overheidsbedrijven,<br />

… Indien men wel rekening houdt met deze factoren, kunnen we<br />

de transfers ramen op meer dan 12 miljard euro per jaar.<br />

De cijfers van Abafim werden sindsdien onderzocht door een team Franstalige en<br />

Vlaamse specialisten. Hun rapport spreekt zich niet uit over de precieze grootte<br />

van de transfers, maar beperkt zich tot een aantal methodologische vragen en tips.<br />

Het is duidelijk dat een ‘Belgisch’ team het nooit eens zal raken over de precieze omvang van<br />

de transfers, maar dat is niet de kern van de zaak. Belangrijker is dat het bestaan van de<br />

transfers ondertussen door niemand meer op ernstige wijze wordt betwist. Ook aan<br />

Franstalige kant zijn er steeds meer academici én politici die wijzen op de transfers als een van<br />

de redenen van de (te) trage economische evolutie in Wallonië.


VISIE<br />

verschil in<br />

welvaart<br />

solidariteit<br />

noodzakelijk<br />

Van transfers…<br />

Laat ons duidelijk zijn: gezien het huidige verschil in welvaart tussen Vlaanderen en Wallonië,<br />

is een solidariteitstransfer tussen beide deelstaten verantwoord en nodig. De N-<strong>VA</strong> koestert<br />

geen historische rancunes en is geen partij die aanstuurt op georganiseerd Vlaams<br />

groepsegoïsme. Het Vlaams regeerakkoord, dat de N-<strong>VA</strong> mee onderhandelde, pleit trouwens<br />

expliciet voor Vlaamse solidariteit met Wallonië. Echte solidariteit veronderstelt evenwel<br />

transparantie, objectiviteit en doelmatigheid. De huidige geldstromen vanuit Vlaanderen<br />

voldoen aan geen enkel van die drie criteria.<br />

Transparantie<br />

Het is uiterst moeilijk om zicht te krijgen op de geldstromen, zoals ook blijkt uit de Abafimstudie.<br />

Er is van Franstalige kant duidelijk geen politieke bereidheid om hierover echte<br />

openheid te creëren. Wie de transfers durft aan te kaarten op het federale niveau, wordt door<br />

hen doorgaans met beschuldigingen overladen. Vlaanderen mag dus wel betalen, maar zeker<br />

niet vragen hoeveel en waarvoor.<br />

Objectiviteit<br />

Zoals al gezegd, aanvaardt de N-<strong>VA</strong> de noodzaak van solidariteit. Maar er zijn tal van<br />

voorbeelden waaruit blijkt dat het Vlaamse geld zeker niet altijd ten goede komt van wie het<br />

nodig heeft in Wallonië. Vlaanderen financiert al te vaak onnodige projecten,<br />

overheidstewerkstelling of sociaal profitariaat.<br />

Doelmatigheid<br />

Er wordt veel gesproken over een Waals economisch herstel dat in aantocht zou<br />

zijn. De waarheid is dat de enorme Vlaamse financiële injecties structureel niets<br />

ten goede hebben bijgedragen. Uit de publicatie van de Regionale Rekeningen<br />

door het Instituut voor de Nationale Rekeningen in februari 2004, blijkt het<br />

opnieuw: Wallonië beent Vlaanderen op geen enkel vlak bij. In de periode 1995-<br />

2001 bleven de economische groei, de investeringen, de productiviteit en de<br />

werkzaam-heidsgraad in Wallonië negatief evolueren in vergelijking met Vlaanderen.<br />

Meer nog, het unitaire systeem –inclusief de transfers- is een belangrijke belemmering voor<br />

een mogelijk Waals herstel. Zolang de loonvorming bijvoorbeeld unitair gebeurt, zal het<br />

investeringsklimaat in Wallonië problematisch blijven. Studies van het IMF en de OESO wijzen<br />

uit dat het unitaire systeem zelf structurele werkloosheid veroorzaakt. En die veroorzaakt<br />

vervolgens geldtransfers in de sociale zekerheid. De onvoorwaardelijkheid van die geldstroom<br />

moedigt bovendien niet echt aan tot verantwoordelijkheidszin.<br />

… naar echte solidariteit<br />

• De N-<strong>VA</strong> vraagt de Waalse partijen de economische realiteit onder ogen te zien en zich niet<br />

langer te laten misleiden door het vertekend beeld dat ontstaat door de bijzonder grote<br />

financiële transfers. Wallonië moet zelf de volle verantwoordelijkheid nemen voor haar<br />

toekomst.<br />

11


TOEKOMST<br />

stop transfers<br />

echte solidariteit<br />

12<br />

• Van de Vlaamse partijen vraagt de N-<strong>VA</strong> het uitvoeren van het Vlaams<br />

regeerakkoord dat stelt dat de huidige transfers moeten vervangen worden<br />

door objectieve en transparante solidariteit.


WERK(EN) WERK(EN) VOOR VOOR WEL<strong>VA</strong>ART EN EN WELZIJN<br />

ANALYSE<br />

eigen<br />

economische<br />

realiteit<br />

antwoord<br />

bleef uit<br />

twee voor twaalf<br />

VISIE<br />

regel-matig<br />

creatief<br />

slimme<br />

regelgeving<br />

ondernemingsvriendelijk<br />

Het economisch plan van de N-<strong>VA</strong> blijft niet steken in de klassieke<br />

communautaire retoriek. Ons alternatief toont duidelijk aan wat we<br />

willen doen met de bevoegdheden die we eisen. De uitdaging is groot. En<br />

onder paars werd het twee voor twaalf. Tijd dus voor duidelijke keuzes.<br />

Vlaanderen en Wallonië hebben twee zeer verschillende economieën en arbeidsmarkten.<br />

Momenteel zitten de bevoegdheden die relevant zijn voor het economisch beleid en het<br />

werkgelegenheidsbeleid echter nog hoofdzakelijk op het Belgische niveau.<br />

Hierdoor kan Vlaanderen (nog) niet de keuzes maken die een antwoord bieden<br />

op de eigen sociaal-economische realiteit. De N-<strong>VA</strong> kiest er resoluut voor om<br />

de deelstaten zelf alle economische hefbomen in eigen handen te geven. Zo<br />

moeten Vlaanderen (en Wallonië) zelf volledig bevoegd worden voor het<br />

tewerkstellingsbeleid.<br />

Er bestaan verschillende wereldranglijsten waarin landen gerangschikt worden<br />

op basis van hun concurrentiekracht. Ze hebben echter allemaal één zaak<br />

gemeen: België zakt steeds verder weg. Deze groeiende concurrentiehandicap<br />

is voor een groot stuk te wijten aan de zeer hoge loonkosten. Door het open<br />

karakter van onze economie heeft dit probleem grote gevolgen voor de<br />

werkgelegenheid. Nergens anders in Europa wordt werken zwaarder belast.<br />

Nergens anders is de loonwig zo groot.<br />

Ook inzake werkgelegenheid en werkloosheid zijn er bijzonder grote verschillen<br />

tussen de gewesten. Waar de werkloosheidsgraad in Vlaanderen recent zelfs<br />

onder de 7% daalde, blijft die van Wallonië en Brussel rond de 20% schommelen.<br />

13


Het is duidelijk dat de verschillende regio’s een verschillende aanpak van hun arbeidsmarkt<br />

nodig hebben.<br />

TOEKOMST<br />

minder<br />

administratieve<br />

lasten<br />

gezaghebbend advies<br />

ondernemersloket<br />

wijziging Ikea-wet<br />

geen extra<br />

koopzondagen<br />

eenheidsstatuut<br />

14<br />

Ambitie tonen voor ondernemingen, jobs en gezinnen<br />

‘Regel matig’ is ons motto. De N-<strong>VA</strong> is er voorstander van niet meer te regelen dan wat strikt<br />

noodzakelijk is. De regelgeving moet bovendien getoetst worden op haar concurrentiebeperkend<br />

karakter. Het maatschappelijk belang van elke concurrentiebeperkende maatregel<br />

moet duidelijk worden aangegeven. Het uitgangspunt moet zijn de toegang tot<br />

ondernemerschap zo maximaal mogelijk te maken door regels die marktwerking beperken,<br />

weg te nemen, zonder aan de kwaliteit te tornen. Een slimme regelgeving moet het mogelijk<br />

maken om het handhaven ervan te bevorderen. Daarbij moet men ook telkens oog hebben<br />

voor eventuele andere beleidsinstrumenten dan regelgeving. Ook de toewijzing van<br />

verantwoordelijkheden tussen verschillende actoren moet expliciet en beredeneerd gemaakt<br />

worden.<br />

Een goed investeringsklimaat is zonder twijfel de beste waarborg voor het aantrekken van<br />

extern kapitaal. Ondernemers moeten kunnen opereren in een bedrijfsvriendelijke omgeving.<br />

Dit stimuleert kapitaalverstrekkers, starters en doorgroeiers om projecten op stapel te zetten<br />

en nieuwe ideeën te lanceren.<br />

De N-<strong>VA</strong> wil de zelfstandige ondernemer stimuleren want een zelfstandige ondernemer staat<br />

voor diversiteit van het aanbod en bevordert een leefbare binnenstad en het buurtnetwerk.<br />

De opgelopen concurrentiehandicap kan weggewerkt worden met lastenverlagingen en<br />

loonmatiging. We moeten immers beter doen dan de buurlanden om de concurrentiehandicap<br />

weg te werken.<br />

Méér mensen aan het werk en langer aan het werk: er is geen andere mogelijkheid om jobs te<br />

creëren. De verhoging van de participatiegraad bereiken we niet door één maatregel.<br />

Hiervoor is gedifferentieerd maatwerk nodig. De regelgeving moet zo’n gedifferentieerde<br />

aanpak mogelijk maken.<br />

Ondernemingsvriendelijke overheid<br />

• Het daadwerkelijk verminderen van de administratieve lasten is van zeer<br />

groot belang voor een ondernemingsvriendelijk klimaat. Dit veronderstelt<br />

een permanente zorg bij het opstellen van regels en het uitwerken van<br />

procedures. De N-<strong>VA</strong> wil een vermindering van de administratieve lasten<br />

met 25%.<br />

• De overheid moet voorzien in een ‘gezaghebbend advies’. Dit houdt in<br />

dat een onderneming of een burger voor hij start met de uitvoering van zijn


TOEKOMST<br />

ondersteuningselementen<br />

lagere vennootschapsbelasting<br />

verlaging<br />

belastingdruk<br />

eigen fiscaliteit<br />

plannen, weet hoe de overheid zal reageren. Zo kan elke burger of onderneming van alle<br />

overheidsdiensten vernemen hoe de overheid zal reageren ten overstaan van welomschreven<br />

situaties (op fiscaal gebied, inzake ruimtelijke ordening, inzake leefmilieu, …).<br />

Wanneer het gezaghebbend advies gevolgd wordt, kan aan de burger of ondernemer geen<br />

sanctie opgelegd worden omdat hij of zij de wet niet zou hebben nageleefd. Integendeel:<br />

wie zich conformeert, wordt gehonoreerd.<br />

• Een gecentraliseerde dienstverlening moet er voor zorgen dat een bedrijf op één plaats<br />

terecht kan voor alle bedrijfsgebonden dienstverlening en overheidsinformatie.<br />

• De N-<strong>VA</strong> wil de ‘Ikea-wet’ wijzigen. Er moet een gedetailleerde registratie en analyse van<br />

de bestaande detailhandel komen. Buurgemeenten moeten een recht op beroep krijgen<br />

voor wat betreft ontwerpen van handelsvestigingen met een netto oppervlakte van<br />

minstens 1000 m². In het Nationaal Distributiecomité moeten, in afwachting van de<br />

volledige defederalisering van het handelsvestigingsbeleid, twee aparte subcomités<br />

worden opgericht, die enkel nog samen oordelen over aanvragen uit het Brussels<br />

Hoofdstedelijk Gewest.<br />

• De N-<strong>VA</strong> is gekant tegen het uitbreiden van het aantal koopzondagen. Deze uitbreiding<br />

is een nieuwe stap in het ongebreideld en onbeperkt consumeren. Voor de N-<strong>VA</strong> kan dit<br />

niet. Meer koopzondagen betekent dat werknemers het nog moeilijker krijgen om de<br />

relatie arbeid-gezin-vrije tijd goed te regelen. Maar ook de concurrentiedruk op<br />

buurtwinkels en andere kleine zelfstandigen zal toenemen. Ze zullen zich nog moeilijker<br />

kunnen handhaven tegenover de grote warenhuizen en winkelketens.<br />

De N-<strong>VA</strong> gelooft ook niet in een sterk positief effect op onze economie. Mensen<br />

zullen namelijk niet méér kopen, maar eerder meer gespreid in de tijd. Extra<br />

koopzondagen zijn alleen goed voor toeristische centra. De afbakening hiervan<br />

komt echter toe aan de Vlaamse overheid.<br />

• Het onderscheid tussen arbeiders en bedienden is in de 21ste eeuw totaal<br />

voorbijgestreefd. De N-<strong>VA</strong> wil dan ook dat er eindelijk echt werk gemaakt wordt<br />

van een eenheidsstatuut voor alle werknemers. De uitwerking hiervan dient te<br />

gebeuren door het parlement, na consultatie van de sociale partners.<br />

Een competitieve economie<br />

• De N-<strong>VA</strong> wil een homogeen pakket aan ondersteuningselementen. Directe steun moet<br />

worden aangevuld met fiscale stimuli.<br />

• De N-<strong>VA</strong> wil een feitelijke verlaging van de vennootschapsbelasting. Dit moet onder<br />

meer gebeuren door een verlaging van het nominale tarief met 7% tot het Europese<br />

gemiddelde.<br />

• De N-<strong>VA</strong> wil ook een verlaging van de reële belastingdruk (dus inclusief alle<br />

15


TOEKOMST<br />

gezinsvriendelijk<br />

betaalbare arbeid<br />

menselijk lang<br />

werken<br />

écht activeren<br />

recht op arbeid<br />

16<br />

aftrekmogelijkheden en subsidies). De N-<strong>VA</strong> pleit daarom voor een versmalling van de<br />

belastbare grondslag. De ‘notionele aftrek’ is een stap in de goede richting waarop de<br />

N-<strong>VA</strong> al lang had aangedrongen.<br />

• De N-<strong>VA</strong> vraagt ook de overheveling van de fiscaliteit naar Vlaanderen. Het economisch<br />

beleid is te weinig aangepast aan de specifieke problemen en de eigen beleidsvisies in de<br />

verschillende gewesten. De N-<strong>VA</strong> aanvaardt niet dat gewesten geen fiscale<br />

maatregelen naar bedrijven kunnen nemen in aangelegenheden waarvoor ze<br />

nochtans zelf bevoegd zijn, terwijl de Belgische overheid in die<br />

gewestdomeinen maatregelen neemt ook al is ze materieel niet bevoegd. De<br />

N-<strong>VA</strong> stelt daarom voor om de vennootschapsbelasting te regionaliseren.<br />

Minstens moeten de gewesten de mogelijkheid krijgen om kortingen op de<br />

federale vennootschapsbelasting toe te kennen. Op die manier wordt ook de<br />

discriminatie tussen eenpersoonsondernemingen en vennootschappen<br />

geneutraliseerd.<br />

Tewerkstelling<br />

GEZINSVRIENDELIJK VEEL WERKEN<br />

• Het moet mogelijk zijn de loopbaan te onderbreken om taken met maatschappelijk nut<br />

(kinderen opvoeden, ouderen verzorgen, zieken bijstaan…) op zich te nemen. De overheid<br />

moet deze gezinskredieten financieel ondersteunen. Ook opleidingskredieten kunnen een<br />

belangrijke functie vervullen, zowel voor de werknemer als voor de werkgever. Het stelsel<br />

van tijdskrediet wordt beperkt tot deze categorieën.<br />

• N-<strong>VA</strong> pleit voor het Zweedse model van ouderschapsverloven. Deze worden gedekt door<br />

een ouderschapsverzekering (verstrekt door de overheid), die het behoud van werk en<br />

inkomen garandeert evenals het behoud van sociale bescherming voor perioden waarin<br />

werknemers voor hun kind moeten zorgen. Het ouderschapsverlof moet worden<br />

uitgebreid tot 7 maanden.<br />

• Aan de moeder wordt het recht gegeven het zwangerschaps- en bevallingsverlof uit<br />

te breiden tot 4 maanden in totaal, waarvan maximum 3 na de geboorte. Voor de<br />

vader wordt in een zorgverlof voorzien van 1 maand, op te nemen tijdens de eerste<br />

6 maanden na de bevalling. Twee bijkomende maanden zorgverlof kunnen naar keuze<br />

door vader of moeder worden opgenomen.<br />

• Voor de laatste 6 maanden van de zwangerschap en op het gewaarborgd inkomen bij<br />

ziekte van een zwangere vrouw zijn geen socialezekerheidsbijdragen verschuldigd.<br />

• De N-<strong>VA</strong> wil ook meer flexibiliteit op bedrijfsniveau door een veralgemeende<br />

annualisering van de arbeidsduur. Op sommige piekmomenten zal de werknemer dan<br />

meer uren per dag werken dan in sommige dalmomenten. Deze regeling werkt<br />

kostenbeheersend en verhoogt de flexibiliteit van de inzet van het personeel. Op die


manier kan ook beter tegemoet gekomen worden aan de behoeften van het gezin door<br />

bijvoorbeeld het werkschema aan te passen aan de schoolvakanties en de opvoeding van<br />

de kinderen.<br />

• Een leefbaar tempo is meer dan af en toe eens stoppen met werken. Alternatieven via<br />

prestatiemanagement, gekoppeld aan het loon, zijn beter betaalbaar en misschien even<br />

attractief: enerzijds hoger tempo, resultaten en loon voor wie (nog) wil en anderzijds lager<br />

tempo, resultaten en loon voor wie het wat rustiger wil. Dit is zeer eenvoudig toe te passen<br />

bij jobs met een meetbare ‘output’.<br />

BETAALBARE ARBEID<br />

• De kosten voor de kinderbijslag en de gezondheidszorg moeten uit de brutoloonkost.<br />

Daardoor verkleinen we de loonwig met 20% en halen we meteen de achterstand op onze<br />

buurlanden in. De financiering van de kinderbijslag en de gezondheidszorg zal dan vanuit<br />

de algemene middelen gebeuren. Dit zal geen enorme verhoging van de productbelasting<br />

betekenen omwille van het terugverdieneffect dat de loonlastenverlaging met zich<br />

meebrengt.<br />

• De N-<strong>VA</strong> wil de premies voor onregelmatige prestaties en nacht- of ploegenarbeid<br />

vrijstellen van sociale zekerheidsbijdragen. Zo ontvangt de werknemer meer voor die<br />

ongewone werkuren en kan de werkgever makkelijker kandidaten vinden voor<br />

ploegenarbeid. We vragen dat iedere werknemer ieder jaar een krediet van 150 (over)uren<br />

krijgt waarop hij niet extra wordt belast.<br />

• Een werknemer wordt duurder naarmate hij ouder wordt, maar in de meeste gevallen<br />

neemt de productiviteit niet in dezelfde mate toe. Zo’n systeem is pervers omdat het<br />

oudere werknemers uit de markt prijst. België is één van de landen waar loonopslag het<br />

sterkst verbonden is met anciënniteit. De N-<strong>VA</strong> pleit ervoor om hiervan af te stappen en<br />

de verloning van werknemers beter te laten aansluiten bij hun toegevoegde waarde.<br />

Dit is niet evident bij bestaande arbeidscontracten maar zou zeker het uitgangspunt<br />

moeten zijn bij nieuwe contracten.<br />

MENSELIJK LANG WERKEN<br />

• De effectieve uittredingsleeftijd moet opgetrokken worden, zodat de wettelijke<br />

pensioenleeftijd van 65 jaar in de praktijk dichter benaderd wordt. Het brugpensioen en<br />

andere stelsels van vroegtijdige uittreding dienen dan ook afgebouwd te worden, om<br />

uiteindelijk te verdwijnen. Wanneer werknemers op latere leeftijd toch nog op straat<br />

komen te staan, moet voorzien worden in vormen van persoonlijke begeleiding en/of<br />

bijscholing, zodat ze elders aan de slag kunnen. Vervroegde pensionering vanaf 60 jaar<br />

blijft wel mogelijk, maar de loopbaanvereiste dient opgetrokken te worden tot 40 jaar.<br />

• De overheid moet werknemers fiscaal stimuleren om langer aan de slag te blijven.<br />

Vanaf de leeftijd van 60 jaar, moet het dan elk jaar aantrekkelijker worden om te blijven<br />

17


18<br />

werken. Bovendien moet het voor de werkgevers fiscaal aantrekkelijker gemaakt worden<br />

om 55-plussers in dienst te nemen/houden.<br />

• Voor oudere werknemers die het wat rustiger aan willen doen, moet voorzien worden in<br />

een systeem van uitgroeibanen. Men kan minder uren presteren voor een evenredig<br />

verlaagd loon, of kiezen voor een lichtere taak die ook minder vergoed wordt. Dit systeem<br />

moet een recht zijn voor werknemers vanaf 55 jaar. De opbouw van pensioenrechten van<br />

mensen met een uitgroeibaan mag echter niet in gevaar komen. Het pensioen moet dan<br />

ook, voor iedereen, berekend worden op basis van de 35 meest voordelige jaren.<br />

• Er moeten meer mogelijkheden zijn om verder te werken na de pensioengerechtigde<br />

leeftijd. Deze mensen betalen dan immers nog steeds mee aan de sociale zekerheid. Niet<br />

iedereen voelt zich te oud om te stoppen met werken op 65. Wanneer men het recht op een<br />

uitkering uitstelt, kan men door arbeid als werknemer of zelfstandige hogere<br />

pensioenrechten opbouwen.<br />

• Het productiviteitspeil van oudere werknemers wordt niet noodzakelijk negatief<br />

beïnvloed door hun leeftijd, maar kan wel worden beïnvloed door het feit dat hun<br />

kwalificaties verouderd zijn. Er moet dan ook meer geïnvesteerd worden in opleidingen<br />

voor werknemers, zowel binnen als buiten het bedrijf. Bijscholing en ‘levenslang leren’ zijn<br />

de sleutelwoorden om te vermijden dat ouderen professioneel achterop geraken.<br />

ACTIVERING<br />

• Uiteraard moeten mensen die zelf geen inkomen (meer) verwerven, opgevangen worden.<br />

Belangrijk is echter om uitkeringsgerechtigden ook aan te moedigen opnieuw aan de slag<br />

te gaan. Het krijgen van werkloosheidssteun mag geen onvoorwaardelijk recht zijn,<br />

maar moet in de tijd beperkt zijn en gekoppeld worden aan verplichte bijscholing, het<br />

zoeken naar werk en het verplicht aanvaarden van een gepaste betrekking.<br />

• Alle werklozen moeten beschikbaar blijven op de arbeidsmarkt. Tegenover het recht op<br />

een uitkering, staan immers ook verplichtingen. Controle op de werkwilligheid van<br />

werklozen is dan ook noodzakelijk. De deelstaten moeten hiervoor zelf de<br />

verantwoordelijkheid krijgen. Ze moeten ook de (financiële) gevolgen van hun<br />

beslissingen dragen in positieve of negatieve zin.<br />

• Op dit moment brengt werken voor sommige mensen niet (veel) meer op dan niet werken.<br />

Dat is onaanvaardbaar. Deze werkloosheidsval moet bestreden worden door onder<br />

andere een bijkomende verlaging van de lasten op de lage arbeidsinkomens door te<br />

voeren.<br />

• In de Vlaamse Rand rond Brussel wonen momenteel te veel langdurig werklozen die geen<br />

kennis hebben van het Nederlands. Deze groep moet op zeer korte termijn Nederlands<br />

leren en actief op zoek gaan naar werk om het recht op een uitkering niet te verliezen.


Uiteraard dient de Vlaamse overheid alles in het werk te stellen om een voldoende aanbod<br />

aan Nederlandse lessen te garanderen.<br />

RECHT OP ARBEID VOOR IEDEREEN<br />

• De N-<strong>VA</strong> wil gelijke kansen op volwaardige participatie op de arbeidsmarkt. Er dient<br />

dan ook speciale aandacht te gaan naar bevolkingsgroepen die het traditioneel moeilijker<br />

hebben op de arbeidsmarkt: ouderen, jongeren, vrouwen, allochtonen, personen met een<br />

handicap, laaggeschoolde langdurig werklozen,… Een evenwichtig doelgroepenbeleid<br />

met specifieke maatregelen voor deze groepen, moet het optrekken van de<br />

werkgelegenheidsgraad bij de héle bevolking mogelijk maken.<br />

• We kiezen er in de eerste plaats voor dat de gesubsidieerde banen en<br />

de beschermde tewerkstelling geïntegreerd worden in het normale economische circuit.<br />

Dit is echter niet altijd mogelijk. Voor een beperkt deel van de bevolking zal dus ook in de<br />

toekomst een vorm van beschermde arbeid nodig blijven, omdat ze zo’n grote achterstand<br />

hebben dat ze niet in aanmerking komen voor een reguliere baan. Voor deze werknemers<br />

moet een parallel circuit van ‘beschermde’ tewerkstelling blijven bestaan.<br />

• De N-<strong>VA</strong> ijvert voor een persoonsgebonden ‘rugzaksubsidie’, die de werkgevers kunnen<br />

aanwenden om de meerkost van de tewerkstelling van personen met een arbeidshandicap<br />

te compenseren. Niet de instelling maar de persoon staat centraal.<br />

• Ondernemingen in de sociale economie, die mensen aanwerven die niet kunnen<br />

ingeschakeld worden in de reguliere economie, zijn ondernemingen die marktconform<br />

werken. Ze ontvangen immers enkel subsidies voor de achterstandspositie van hun<br />

personeel. Daarom moeten deze ondernemingen ook op alle manieren beschouwd worden<br />

als reguliere ondernemingen met dezelfde rechten (fiscale stimulansen, expansiesteun,<br />

…) en plichten (gelijkaardige CAO’s, …).<br />

19


JUSTITIE JUSTITIE EN VEILIGHEID<br />

EN VEILIGHEID<br />

ANALYSE<br />

totale<br />

verwaarlozing<br />

vertrouwen kwijt<br />

andere visie<br />

20<br />

Het palmares van paars oogt nergens fraai, maar justitie vormt zonder<br />

twijfel het trieste dieptepunt. Het geblunder van minister Onkelinx<br />

duurde voort, jaar na jaar.<br />

Niemand zal ontkennen dat justitie en veiligheid belangrijk zijn. Het zijn barometers<br />

voor het al dan niet goed functioneren van een land. De schromelijke verwaarlozing<br />

van justitie onder de paarse regering wordt dagelijks aangetoond. Justitie blijft een bedrijf in<br />

moeilijkheden.<br />

De Belgische justitie wordt nog steeds gekenmerkt door verouderde<br />

werkmethodes, de gerechtelijke achterstand, het formalisme in het procesrecht,<br />

de overvolle gevangenissen, de stakingen bij penitentiair personeel, …<br />

Bovendien kwam justitie geregeld onder vuur omwille van massale en<br />

spectaculaire ontsnappingen, de mislukking van de informatisering, opvallende<br />

vrijspraken en verbrekingen door het Hof van Cassatie,… waardoor het<br />

vertrouwen in justitie telkenmale werd ondermijnd.<br />

Ondertussen is de Belgische Staat meermaals veroordeeld, zowel door het Europees Hof voor<br />

de Rechten van de Mens te Straatsburg als door een Brusselse rechtbank omwille van de<br />

miskenning van de redelijke termijn. Ook in de strafrechtelijke sfeer blijft de perceptie<br />

bestaan dat politie en justitie tekort schieten.<br />

Justitie lijkt het onderspit te moeten delven tegen de georganiseerde criminaliteit. Het<br />

vertrouwen van de burgers in justitie daalt: misdrijven worden minder vaak aangegeven.<br />

“Het helpt toch niet”. De ophelderingsgraad van misdrijven blijft bedroevend laag.


VISIE<br />

topprioriteit<br />

wetgevingskwaliteit<br />

veiligheidsbeleid<br />

rechten<br />

én plichten<br />

TOEKOMST<br />

eigen organisatie<br />

rechtvaardig<br />

gerecht<br />

modern gerecht<br />

toegankelijk<br />

gerecht<br />

snellere<br />

procedures<br />

Het kernprobleem blijft dat in justitie nog steeds te weinig wordt geïnvesteerd<br />

en dat Vlamingen en Franstaligen op fundamentele punten een andere visie<br />

hebben. Dat blijkt uit elk belangrijk dossier: verkeersveiligheid,<br />

jeugdsanctierecht, interneringsproblematiek, de middelen om de criminaliteit<br />

te bestrijden (anonieme getuigen, spijtoptanten, …).<br />

Andere richting voor justitie<br />

Voor de N-<strong>VA</strong> blijft justitie prioritair. Justitie moet alle noodzakelijke budgettaire en<br />

inhoudelijke aandacht krijgen, opdat de dienstverlening sneller, efficiënter en daadkrachtiger<br />

wordt. De N-<strong>VA</strong> wil een rechtssysteem met een goede wetgevingskwaliteit, een<br />

goede handhaving en een goede rechtspleging. Dat zijn de drie essentiële taken<br />

van justitie.<br />

Veiligheid is meer dan een goedwerkende politie en justitie. Onveiligheid moet<br />

integraal en radicaal aangepakt worden. Het vereist in eerste instantie het<br />

‘hermodelleren’ van de samenleving. Vandaar ons pleidooi voor een<br />

preventiebeleid op het vlak van onderwijs, werkgelegenheid, armoedebestrijding,<br />

huisvesting en inburgering. Vandaar ook ons pleidooi voor<br />

een ‘nieuw-Vlaamse burger’ die als drager van rechten én plichten zijn<br />

verantwoordelijkheid opneemt voor de gemeenschap waarin hij leeft.<br />

Een justitie voor de 21ste eeuw<br />

• In afwachting van de Vlaamse onafhankelijkheid moet, zoals in andere federale staten<br />

(Canada, Zwitserland, Duitsland, VS) het veiligheids- en justitiebeleid georganiseerd<br />

worden door de deelstaten.<br />

• De doelstellingen op justitieel vlak moet worden afgebakend: welke justitie willen we en<br />

tegen welke voorwaarden. Dit moet vertaald worden in meerjarenplannen.<br />

• Veiligheid is een sociaal grondrecht, dat als dusdanig moet worden opgenomen in de<br />

Grondwet.<br />

• De N-<strong>VA</strong> wil ook een staatssecretaris voor Veiligheid, toegevoegd aan de minister van<br />

Binnenlandse Zaken, die verantwoordelijk is voor het opstellen en uitvoeren van een<br />

nationaal veiligheidsplan en die de nadruk kan leggen op een echt veiligheidsbeleid.<br />

• De N-<strong>VA</strong> wil een norm van politieaanwezigheid voor de echte politietaken op het gebied<br />

van veiligheid en ordehandhaving. De N-<strong>VA</strong> eist ook concrete en afdwingbare<br />

21


22<br />

doelstellingen inzake criminaliteitscijfers en ophelderingsgraad. De politie moet zich<br />

concentreren op haar kerntaken: de efficiënte bestrijding van de criminaliteit. Dit houdt in<br />

dat ze ontlast wordt van administratieve formaliteiten.<br />

• In het kader van de strijd tegen het internationale terrorisme moet er geïnvesteerd worden<br />

in voldoende deskundigheid binnen de Staatsveiligheid.<br />

EEN RECHT<strong>VA</strong>ARDIG GERECHT<br />

• Effectieve en efficiënte bestraffing: de burger moet er zeker van zijn dat de samenleving op<br />

een billijke en correcte manier reageert op misdrijven. Bij de sanctie zijn zowel het<br />

bestraffende element als de re-integratie in de samenleving zeer belangrijk. Daarom moet<br />

een ruim scala aan bestraffingmogelijkheden bestaan: naast de klassieke vrijheidsberoving<br />

en geldboete moeten de alternatieve straffen een ruime toepassing vinden. Er moeten<br />

voldoende middelen worden vrijgemaakt om werkstraffen mogelijk te maken<br />

• De N-<strong>VA</strong> blijft voorstander van een volwaardig jeugdsanctierecht waarbij jongeren die<br />

een misdrijf hebben begaan daadwerkelijk gestraft worden met een opvang op maat én een<br />

recht van verdediging. Bestraffen staat dus naast beschermen. De N-<strong>VA</strong> blijft eveneens<br />

voorstander van een jeugdgevangenis in Vlaanderen.<br />

• Minder strafrecht, meer administratieve sancties: vooral in het verkeer moeten de nietbetwiste<br />

verkeersinbreuken, die geen schade of letsel hebben veroorzaakt, louter<br />

administratief afgehandeld worden, met een mogelijkheid tot beroep bij de rechtbanken<br />

voor wie de inbreuken betwist.<br />

• De N-<strong>VA</strong> pleit voor een performant snelrecht waarbij justitie in staat moet zijn om snel te<br />

reageren op criminaliteit.<br />

• Aanpak van vormfouten: overdreven formalisme in de rechtspraak moet verhinderd<br />

worden. Straffeloosheid wegens vormfouten of nietigheden kan alleen wanneer de<br />

fundamentele principes van de rechten van verdediging of de rechtstaat geschonden<br />

worden.<br />

• Een aangepast gevangenisbeleid: de N-<strong>VA</strong> pleit voor een uitbreiding van het aantal<br />

gevangeniscellen. Een veroordeling tot een gevangenisstraf moet effectief kunnen<br />

uitgevoerd worden. Daarnaast is de N-<strong>VA</strong> voorstander van het afsluiten van<br />

samenwerkingsakkoorden met verschillende landen zodat gevangenen van buitenlandse<br />

afkomst hun straf kunnen uitzitten in hun land van herkomst.<br />

• Geïnterneerden kunnen niet langer in gewone gevangenissen worden opgesloten. Ze<br />

moeten een behandeling krijgen in functie van hun medische en psychologische situatie en<br />

dit in aangepaste, gesloten instellingen.


EEN MODERN GERECHT<br />

• Werklast- en kwaliteitsmeting: sommige magistraten zijn overbelast, terwijl anderen te<br />

weinig om handen hebben. Een werklastmeting is nodig, waarbij kan gewerkt worden<br />

met meer ambulante rechters om tijdelijke overbelasting in rechtbanken weg te werken.<br />

• Beter omkaderde magistraten: de N-<strong>VA</strong> is voorstander van een betere administratieve<br />

omkadering van de magistraten. Een verbetering van het statuut, zowel inhoudelijk als<br />

financieel, kan meebrengen dat de beste juristen zouden kiezen voor de magistratuur.<br />

• Management, ook in de rechtbanken en parketten: managementtechnieken moeten hun<br />

weg vinden naar de parketten en rechtbanken, waarbij een korpschef een ‘manager’ moet<br />

worden.<br />

EEN TOEGANKELIJK GERECHT<br />

• Agenten uit de Vlaamse Rand mogen niet langer geconfronteerd worden met substituten<br />

van wacht die enkel aandacht hebben voor grootstedelijke criminaliteit en bovendien<br />

amper kunnen communiceren met agenten door een gebrekkige kennis van het<br />

Nederlands. De splitsing van het gerechtelijk arrondissement B-H-V is noodzakelijk,<br />

zowel voor parket als voor rechtbank waarbij naast een Franstalige rechtbank voor<br />

Franstalig Brussel een Nederlandstalige rechtbank voor Nederlandstalig Brussel en Halle-<br />

Vilvoorde wordt opgericht.<br />

• De N-<strong>VA</strong> is voorstander van de “éénheid van rechtsmacht” via de oprichting van één<br />

rechtbank per gerechtelijk arrondissement waarin -op de vredegerechten na- alle<br />

bestaande rechtbanken (politierechtbank, rechtbank van eerste aanleg, rechtbank van<br />

koophandel, arbeidsrechtbank) worden geïntegreerd.<br />

• Het beperken van de bevoegdheid van de Raad van State tot normatieve of algemene<br />

besluiten zal de werklast gevoelig doen afnemen, waardoor de huidige achterstand er<br />

versneld kan weggewerkt worden.<br />

SNELLERE EN MODERNE PROCEDURES<br />

• Een proces moet verlopen met een ‘actieve en leidende’ rechter. Zo moeten<br />

conclusietermijnen en de pleitdatum verplicht vastgelegd worden op de inleidende zitting.<br />

De schriftelijke procedure moet veralgemeend worden maar het aantal conclusierondes<br />

moet wettelijk beperkt worden.<br />

• Een bemiddelende rechter: na kennisname van de argumenten van de partijen, is de<br />

rechter verplicht na te gaan of een minnelijke regeling kan tot stand komen via actieve<br />

bemiddeling tussen de partijen.<br />

• In echtscheidingen wordt in de procedure een echtscheidingsbemiddelaar aangesteld.<br />

23


24<br />

• In strafrechtelijke zaken, waarbij een slachtoffer schade heeft geleden, wordt een<br />

justitieassistent aangesteld die nagaat in welke mate de dader inspanningen levert om de<br />

schade te vergoeden.<br />

• Elektronische justitie: de N-<strong>VA</strong> is voorstander van de versnelde invoering van e-justice. De<br />

paarse regering heeft hier geklungeld. De rechtbanken moeten via moderne<br />

communicatiemiddelen en instanties vlot bereikbaar zijn. De balie, gerechtsdeurwaarders,<br />

rechtzoekenden en de griffie moeten elektronisch berichten kunnen uitwisselen. Ook<br />

andere informatie moet vlot beschikbaar zijn langs elektronische weg.


MIGRATIE MIGRATIE - ASIEL - ASIEL GEZINSHERENIGING<br />

ECONOMISCHE MIGRATIE<br />

ANALYSE<br />

gebrekkig beleid<br />

negatief beeld<br />

positief gegeven<br />

snel-Belgwet<br />

nefast<br />

Lange tijd waren migratie en inburgering politiek incorrecte<br />

onderwerpen waar men beter niet over kon praten. Nochtans stapelden<br />

de problemen zich op bij gebrek aan een echt beleid. De N-<strong>VA</strong> wil wél<br />

een antwoord bieden op de vragen en problemen. Een positief antwoord.<br />

Migratie is een van de grootste uitdagingen van de 21ste eeuw. Bij veel mensen roept het<br />

woord negatieve connotaties op. Jarenlang werd in ons land immers een zeer gebrekkig<br />

migratie- en inburgeringsbeleid gevoerd. Daardoor ontstonden allerlei samenlevingsproblemen,<br />

en werd het inwijken van nieuwe burgers vaak als negatief ervaren. Migratie kan<br />

echter een zeer positief gegeven zijn, een echte verrijking voor de samenleving, wanneer er een<br />

goed beleid rond gevoerd wordt. Ondanks het gevoelig onderwerp, heeft de<br />

N-<strong>VA</strong> een duidelijke visie op migratie en asiel ontwikkeld. We moeten humaan omgaan met<br />

mensen in nood, maar misbruiken van de procedures streng aanpakken.<br />

Het handhaven van de snel-Belgwet door paars is kenmerkend voor de aanpak van deze<br />

regering: inefficiënt, contraproductief en alles behalve oplossingsgericht. Hetzelfde wat betreft<br />

gezinshereniging: niemand betwist het recht om het kerngezin te herenigen of<br />

te vormen, maar gezinshereniging kan en mag geen structureel migratiekanaal<br />

worden dat aan iedere controle ontsnapt. De Europese richtlijn biedt de lidstaten<br />

een heel pakket aan maatregelen die kunnen worden genomen. Paars koos<br />

echter voor een minimalistische omzetting van die richtlijn.<br />

Het valt moeilijk te schatten hoeveel illegale immigranten in ons land<br />

aanwezig zijn. Zowel afgewezen asielzoekers als vreemdelingen die nooit asiel<br />

25


26<br />

hebben aangevraagd, verblijven hier illegaal. Uiteraard ondermijnen ze de asielprocedure en<br />

liggen ze mee aan de basis van het negatieve beeld dat sommige mensen hebben over<br />

nieuwkomers. De illegalen zelf lopen grote risico’s op uitbuiting en misbruik: ze kunnen<br />

immers geen aanspraak maken op sociale of arbeidsrechtelijk steun en bescherming.<br />

Vandaag komen sommige vreemdelingen in aanmerking voor regularisatie op basis van<br />

artikel 9 van de Vreemdelingenwet. Deze procedure is een gunst – geen recht– bij<br />

buitengewone omstandigheden zoals een lang aanslepende asielprocedure. Sinds de<br />

invoering van het ‘Last In, First Out’-principe blijven de oudste dossiers immers vaak liggen.<br />

De minister heeft in het al dan niet toekennen van de regularisatie een discretionaire<br />

bevoegdheid. Nergens blijkt welke criteria de Dienst Vreemdelingenzaken, die de dossiers<br />

geval per geval bestudeert, hier hanteert. Ook sinds de hervorming van de asielprocedure<br />

behoudt de minister deze bevoegdheid. Verschillende organisaties vragen al jaren om<br />

duidelijke criteria voor regularisatie in de wet in te schrijven.<br />

Een niet te onderschatten aspect van illegale immigratie is de mensensmokkel.<br />

Vreemdelingen betalen vaak een klein fortuin aan criminelen, om vervolgens in Europa een<br />

clandestien bestaan te leiden. Aangezien de vreemdeling hier zelf ook in de fout gaat –hij<br />

probeert immers illegaal Europa binnen te raken– kan zijn verblijf hier in principe niet<br />

getolereerd worden. De zaken liggen echter anders bij slachtoffers van mensenhandel. Deze<br />

mensen hebben vaak niet gekozen om naar hier te migreren en worden niet zelden uitgebuit.<br />

De strijd tegen de mensenhandel moet zich dan ook richten op het aanpakken van<br />

misdadigers en het beschermen van de slachtoffers. Slachtoffers van mensenhandel kunnen<br />

in de toekomst een tijdelijke verblijfsvergunning krijgen wanneer ze blijk gegeven hebben<br />

van bereidheid om deel te nemen aan het onderzoek én de banden met de mensensmokkelaars<br />

verbroken hebben.<br />

Duidelijke regels – snelle en rechtvaardige beslissing<br />

ASIEL EN MIGRATIE<br />

De asielprocedure moet vluchtelingen onderscheiden van andere kandidaat-migranten die<br />

geen recht hebben op asiel. Los van de motieven van de asielzoeker, hebben ze recht op een<br />

heldere, efficiënte en snelle procedure die leidt tot een verblijfsstatuut of tot de uitwijzing<br />

naar het land van herkomst. Deze procedure moet binnen de zes maanden leiden tot een<br />

definitieve beslissing omtrent de gegrondheid van de aanvraag.<br />

Ook mensen die oorlogsgebieden ontvluchten hebben recht op bescherming (de<br />

zogenaamde subsidiaire bescherming). Dit principe moet ook correct gendergevoelig<br />

worden toegepast, vanuit het perspectief van de bescherming van mensenrechten van<br />

vrouwen en gendergelijkheid. Essentieel is echter dat, wanneer de politieke situatie in het<br />

thuisland gedurende de eerste jaren van hun verblijf verbetert, deze mensen ook effectief<br />

terugkeren.<br />

Het probleem van illegale immigratie sleept al veel te lang aan, met alle gevolgen van dien


VISIE<br />

procedure<br />

op zes maanden<br />

achterstand<br />

wegwerken<br />

strikte<br />

gezinshereniging<br />

economische<br />

migratie<br />

voor zowel de illegalen zelf als de hele samenleving. Een spoedige oplossing dringt zich dan<br />

ook op. De paarse regeringen zijn er kennelijk niet in geslaagd het probleem aan te pakken.<br />

Het is de hoogste tijd dat dit wanbeleid stopt. De over de jaren opgelopen achterstand moet<br />

dringend weggewerkt worden.<br />

GEZINSHERENIGING<br />

Bij gezinshereniging of gezinsvorming kunnen familieleden of toekomstige familieleden<br />

van Belgen of vreemdelingen met verblijfsrecht in België in bepaalde gevallen het recht<br />

verwerven om hier te verblijven. De praktijk wijst uit dat vele allochtonen nog steeds een<br />

partner gaan zoeken in het land van herkomst en naar hier overbrengen. Gezinshereniging<br />

en vooral gezinsvorming kunnen zo de grootste migratiestromen van de 21ste eeuw<br />

worden. Zonder afbreuk te doen aan het recht op eerbiediging van het gezinsleven,<br />

moeten er toch maatregelen genomen worden om deze instroom te beperken. Bovendien<br />

is dit fenomeen nauw verweven met de problematiek van de schijnhuwelijken, die enkel<br />

en alleen gesloten worden met het oog op het verkrijgen van een verblijfsvergunning.<br />

ECONOMISCHE MIGRATIE<br />

Binnen de Europese Unie geldt het principe van vrij verkeer van werknemers.<br />

De paarse regering heeft dit echter nog enkele jaren beperkt voor mensen uit<br />

de nieuwe lidstaten. Deze overgangsmaatregel zorgt er voor dat werknemers<br />

uit deze landen nog steeds over een arbeidsvergunning en een arbeidskaart<br />

moeten beschikken vooraleer ze hier aan de slag kunnen. De N-<strong>VA</strong> kant zich<br />

tegen deze overgangsmaatregel en kiest resoluut voor het vrij verkeer van<br />

werknemers voor alle lidstaten van de EU.<br />

Voor burgers uit landen die niet behoren tot de EU, geldt in België sinds 1974<br />

een migratiestop. Dit betekent dat vreemdelingen van buiten de Europese Unie enkel via de<br />

procedures van asiel en gezinsvorming en -hereniging naar ons land kunnen migreren. In<br />

de praktijk blijkt deze migratiestop echter fictie te zijn. Denken we maar aan de<br />

tienduizenden illegalen die in sectoren als de bouw en de horeca tewerkgesteld worden.<br />

Het toelaten van bepaalde vormen van economische migratie kan tegemoetkomen aan<br />

het steeds groter wordende probleem van de knelpuntvacatures. Bovendien kunnen de<br />

anders in het zwart werkende illegalen zo ook arbeidsrechtelijk beschermd worden en mee<br />

onze sociale zekerheid financieren.<br />

Naar een Vlaams beleid voor asiel en migratie<br />

DE ASIELPROCEDURE<br />

• Vlaanderen moet volledig bevoegd worden voor de opvang en begeleiding van<br />

asielzoekers.<br />

27


TOEKOMST<br />

Vlaanderen<br />

volledig bevoegd<br />

open<br />

opvangcentrum<br />

contact met<br />

samenleving<br />

gemeenschapsdienst<br />

snelle procedure<br />

28<br />

• Deze worden bij de start van de procedure aan een open opvangcentrum van de Vlaamse<br />

gemeenschap toegewezen, waar ze onderdak en materiële steun ontvangen en de nodige<br />

medische hulp krijgen. Het is de bedoeling dat ze daar gedurende de hele procedure<br />

effectief verblijven. Dit lost het probleem op van de mensonwaardige dumping van<br />

asielzoekers in de steden en verhindert dat ze het slachtoffer worden van huisjesmelkers<br />

en dergelijke.<br />

• Afgewezen asielzoekers worden in afwachting van hun repatriëring<br />

ondergebracht in gesloten centra. Het verblijf in deze centra dient met het oog<br />

op het algemeen welzijn van de asielzoeker zo kort mogelijk te zijn.<br />

• In de open opvangcentra komen de asielzoekers meteen in contact met onze<br />

samenleving. Naast de bestaande, verplichte lessen in maatschappelijke<br />

oriëntatie, wordt voorzien in aangepast onderwijs, opleidingen en Nederlandse<br />

taallessen. Het gebruik maken van dit aanbod gebeurt op vrijwillige basis. Het<br />

al dan niet ingaan op dit aanbod heeft geen invloed op de afloop van de<br />

asielaanvraag.<br />

• Asielzoekers kunnen, als ze dit wensen, ook een aantal taken van<br />

gemeenschapsdienst vervullen. Dit geeft hen de kans zich tijdens het verloop van hun<br />

procedure positief in te zetten voor de maatschappij. Bovendien worden op die wijze<br />

vaardigheden aangeleerd die later -ongeacht het resultaat van de procedure- nog kunnen<br />

aangewend worden. Asielzoekers kunnen zo hun verblijf in het open opvangcentrum<br />

benutten door bepaalde zaken aan te leren en/of te werken.<br />

• Bij het verblijf in (open of gesloten) opvangcentra moet men oog hebben voor een<br />

menswaardige behandeling van de asielzoekers. Het langdurig opsluiten van kinderen<br />

is niet opportuun. Een snelle procedure en een effectief uitwijzingsbeleid kunnen dit<br />

verhelpen.<br />

• Voor de N-<strong>VA</strong> moeten erkende asielzoekers in bepaalde gevallen toch nog hun<br />

verblijfsvergunning kunnen verliezen. Dit is het geval wanneer ze voor ernstige feiten<br />

veroordeeld worden. Ook wanneer achteraf blijkt dat ze valse informatie verstrekt hebben,<br />

zonder dewelke ze nooit erkend zouden geworden zijn, moet de vergunning opnieuw<br />

ingetrokken worden. Dat kan tenslotte ook wanneer de omstandigheden in het thuisland,<br />

die aan de basis liggen van de erkenning als vluchteling, voldoende gewijzigd zijn. Deze<br />

laatste mogelijkheid vervalt echter wanneer de vluchteling vijf jaar permanent op ons<br />

grondgebied verblijft en voldoende ingeburgerd is. Deze regeling moet ook gelden voor<br />

de oorlogsontheemden.<br />

• Zodra de asielzoeker erkend wordt als vluchteling en een verblijfsvergunning krijgt, mag<br />

hij ook werken. Bij het uittekenen van het werkgelegenheidsbeleid verdienen<br />

vluchtelingen bijzondere aandacht.<br />

• Ook tijdens de asielprocedure is werken, eventueel na het volgen van een opleiding,


toegestaan. Het initiatief moet dan wel uitgaan van een werkgever die bereid is een<br />

asielzoeker (eventueel tijdelijk) in dienst te nemen. Ook gemeentediensten kunnen die<br />

arbeidskrachten tewerkstellen.<br />

ILLEGALE IMMIGRATIE<br />

• Het slechte paarse beleid en de gebrekkige procedures uit het verleden hebben een<br />

historisch probleem inzake illegale immigratie gecreëerd. De N-<strong>VA</strong> wil dit probleem<br />

oplossen. Bepaalde illegalen komen in aanmerking voor regularisatie. Dit kan enkel geval<br />

per geval gebeuren op basis van duidelijke, in de wet omschreven criteria. Mensen die<br />

bijvoorbeeld al zeer lang in ons land verblijven, de taal kennen, ingeburgerd zijn, eventueel<br />

werk hebben en waarvan de kinderen hier school lopen, kunnen niet meer uitgewezen<br />

worden. Daarnaast worden ook criteria opgesteld voor wie zeker niet in aanmerking kan<br />

komen voor regularisatie, zoals mensen die voor zware feiten veroordeeld werden. Ook<br />

asielzoekers van wie de procedure al langer dan drie jaar loopt, kunnen een aanvraag tot<br />

regularisatie indienen. Van een algemene regularisatie kan geen sprake zijn.<br />

• In de toekomst wordt illegale immigratie niet meer getolereerd. Illegalen en andere<br />

mensen die niet voor een verblijfsstatuut in aanmerking komen, moeten actief opgespoord<br />

en effectief gerepatrieerd worden. Dit houdt in dat ze niet enkel een papieren ‘bevel om<br />

het grondgebied te verlaten’ krijgen, maar ook voor een zeer korte periode worden<br />

opgevangen in een gesloten centrum met het oog op de repatriëring naar het land van<br />

herkomst. Er moet ook diplomatieke druk uitgeoefend worden op landen die weigeren om<br />

onderdanen opnieuw op te nemen. Die druk mag er echter niet toe leiden dat landen<br />

financieel worden beloond voor het terugnemen van mensen.<br />

• Er moet een professioneel uitgewerkt terugkeerbeleid komen. Immigranten moeten beter<br />

geïnformeerd worden over de mogelijkheden van vrijwillige en zelfstandige terugkeer.<br />

Één centrale dienst moet daarbij werken als aanspreekpunt. Bovendien moeten migranten<br />

begeleid worden bij hun terugkeer en perspectieven hebben in het land van herkomst.<br />

Zo wordt hun situatie een tijd lang opgevolgd en kan waar nodig meegewerkt worden<br />

aan de maatschappelijke re-integratie.<br />

• De overheid moet de strijd tegen de mensenhandel opvoeren.<br />

GEZINSHERENIGING EN -VORMING<br />

• Als basis voor onze standpunten omtrent huwelijksmigratie, geldt de Europese richtlijn<br />

2003/86/EG, die we maximaal willen omzetten in eigen recht. Dit houdt bijvoorbeeld in<br />

dat een gezinshereniger moet bewijzen over stabiele en regelmatige inkomsten te<br />

beschikken, die volstaan om hem en zijn gezinsleden te onderhouden, zonder een beroep<br />

te doen op het stelsel van de sociale bijstand.<br />

• De N-<strong>VA</strong> pleit ook voor een echt cascadeverbod, dat er voor zorgt dat iemand slechts<br />

29


30<br />

eenmaal gebruik kan maken van het recht op gezinshereniging. Concreet betekent dit dat<br />

iemand slechts eenmaal een huwelijkspartner uit het buitenland naar België kan laten<br />

overkomen. Bovendien kunnen personen die zelf in het kader van gezinshereniging naar<br />

België zijn gekomen, niet opnieuw andere personen naar België laten overkomen.<br />

• Er moet een doorgedreven sensibiliserings- en ontmoedigingsbeleid gevoerd worden<br />

ten aanzien van transnationale huwelijken van de tweede en derde generatiemigranten.<br />

Er moet ook strenger gecontroleerd worden op schijnhuwelijken en andere misbruiken.<br />

Een schijnhuwelijk moet steeds zeer streng bestraft worden, met straffen die vele malen<br />

hoger liggen dan de kostprijs van schijnhuwelijken op de ‘markt’. Er mag geen<br />

‘vervaldatum’ bestaan voor deze misdrijven.<br />

• Het is essentieel dat álle vrouwen en mannen die hier komen in het kader van<br />

gezinshereniging zo snel mogelijk na hun aankomst inburgeren. Ze moeten Nederlands<br />

leren en kennis nemen van alle mogelijkheden, rechten én plichten die zij hier hebben.<br />

Bij het bepalen van de integratie-voorwaarden moet bijzondere aandacht besteed worden<br />

aan diegenen die het hoogste risico lopen om niet of onvoldoende in contact te komen met<br />

onze samenleving. De definitieve verblijfsvergunning kan maar afgeleverd worden indien<br />

de vreemdeling aan de integratievoorwaarden voldoet. De federale overheid dient met<br />

de verschillende gemeenschappen van ons land een overeenkomst te sluiten om deze<br />

integratievoorwaarden uit te werken.<br />

ECONOMISCHE MIGRATIE<br />

• Voor het invullen van knelpuntvacatures moet eerst gezorgd worden voor een sterk<br />

Vlaams activeringsbeleid. Wanneer echter noch in Vlaanderen, noch in Wallonië en<br />

evenmin de rest van de EU een geschikte kandidaat kan gevonden worden voor een<br />

concrete betrekking, moet het mogelijk zijn om op eenvoudige wijze een werknemer van<br />

buiten de EU aan te trekken. Conform het ‘beginsel van communautaire preferentie’ dient<br />

men eerst in de lidstaten van de EU te zoeken.<br />

• Economische migratie heeft in principe een tijdelijk karakter. De migrant wordt<br />

tewerkgesteld met verlengbare contracten van één jaar. Ook de verblijfsvergunning wordt<br />

jaarlijks verlengd. Pas wanneer een migrant na een ononderbroken periode van vijf jaar<br />

nog steeds verzekerd is van tewerkstelling en ingeburgerd is, krijgt hij een permanente<br />

verblijfsvergunning.<br />

• Ook zelfstandige ondernemers, die bereid zijn te investeren in onze economie en de lokale<br />

werkgelegenheid bevorderen, moeten eenvoudig ons land binnenraken. Als voorwaarde<br />

voor een verblijfsvergunning, moeten de kandidaten zich er onder andere toe verbinden<br />

een realistisch bedrijfsplan voor te leggen, een bepaald startkapitaal te investeren in hun<br />

onderneming en een aantal lokale werknemers in dienst te nemen.


FINANCIËN FINANCIËN EN FISCALITEIT<br />

EN FISCALITEIT<br />

ANALYSE<br />

veel gemiste<br />

kansen<br />

veel snoepjes<br />

uitgedeeld<br />

geen structureel<br />

overschot<br />

Nooit eerder miste men zoveel kansen om gebruik te maken van de<br />

positieve internationale economische context.<br />

Alle objectieve analisten zijn het erover eens: de ministers Reynders en Van den Bossche<br />

maakten er een potje van. Ondanks de aanzienlijke economische groei van de laatste<br />

jaren, waardoor ook de fiscale ontvangsten toenamen, en de lage interestvoeten, wat de<br />

rentelast op de overheidsschuld drukte, slaagde de paarse regering er maar niet in om een<br />

echt begrotingsevenwicht te bereiken of de overheidsschuld fundamenteel af te bouwen. Laat<br />

staan dat gespaard werd voor toekomstige uitdagingen zoals de vergrijzing van onze<br />

bevolking.<br />

Integendeel, paars koos ervoor om weinig structurele maatregelen te nemen, maar<br />

wel veel snoepjes uit te delen. Het gevolg was dat ondanks de goede economische<br />

situatie, herhaaldelijk beroep moest gedaan worden op éénmalige budgettaire<br />

maatregelen om de begroting te doen kloppen. Daarbij koos de regering meermaals<br />

voor het snelle geld en het doorschuiven van de lasten<br />

naar de volgende regeringen. Voorbeelden zijn de overname van de<br />

pensioenfondsen van diverse overheidsbedrijven en de verkoop van<br />

overheidsgebouwen om ze daarna terug te huren. In beide gevallen stelde het<br />

Rekenhof meerdere malen dat de operaties niet transparant waren, een duidelijke<br />

kosten/batenanalyse ontbrak en het onmiddellijke gewin totaal niet in verhouding stond tot de<br />

kosten op lange termijn : het jarenlang betalen van de betrokken pensioenen en van hoge<br />

huurgelden. Daarnaast verkocht de regering ook potentiële opbrengsten van nog niet ingevorderde<br />

achterstallige belastingschulden aan de banken en werd niet geaarzeld om het inkohieren en<br />

terugbetalen van belastingen te versnellen of te vertragen in functie van de eigen begrotingsnood.<br />

31


VISIE<br />

structurele<br />

maatregelen<br />

sterke externe<br />

controle<br />

vereenvoudiging<br />

aanpak fraude<br />

32<br />

Dat de paarse begrotingen rammelden, werd meermaals aangeklaagd door tal van<br />

internationale organisaties (IMF, OESO, Eurostat). Het bleef echter opvallend stil bij de<br />

Hoge Raad voor Financiën, nochtans belast met het adviseren en controleren van het<br />

budgettaire beleid op lange termijn. Eerst talmde paars met het hersamenstellen van de Raad.<br />

Nadien liet Luc Coene, nieuwe voorzitter van de afdeling Financieringsbehoeften en gewezen<br />

kabinetschef van Verhofstadt, weten dat men pas na de federale verkiezingen met een<br />

evaluatie van het paarse budgettaire beleid zou komen. Een aanpak die op zijn minst<br />

bedenkelijk is.<br />

Bij zijn aantreden beloofde minister van Financiën Reynders zijn departement tot een<br />

modeladministratie om te vormen. Hij maakte er echter een zootje van. Onder het paarse<br />

bewind werd bij de belastingen de ene fout na de andere gemaakt. Het werd zelfs zo erg dat,<br />

na 7 jaar bewind van minister Reynders, zijn collega Freya Van den Bossche de aanstelling van<br />

een crisismanager voor Financiën een noodzaak vond. Begin dit jaar kwamen de<br />

belastingambtenaren zelfs massaal op straat tegen het uitblijven van de modernisering van<br />

hun departement. Het grootste slachtoffer is echter de belastingbetaler.<br />

Zo is het van 2002 geleden dat de uiterste datum voor de belastingaangifte niet werd<br />

uitgesteld. De ene keer werden de formulieren te laat gedrukt en verstuurd, de andere keer<br />

waren er problemen met tax-on-web, de elektronische belastingaangifte. In 2005 waren er<br />

problemen met het programma om de belastingaanslagen te berekenen, zodat de<br />

afrekeningen niet tijdig verstuurd konden worden. De fiscus kwam uiteindelijk dan ook zelf<br />

in tijdnood, waarna een aantal controlefilters die fouten in de berekeningen opsporen werden<br />

uitgeschakeld. Dat leidde eind 2006 tot een overschatting van de belastinginkomsten met<br />

maar liefst 883 miljoen euro.<br />

Ondanks de paarse aankondigingen over administratieve vereenvoudiging, werd de fiscale<br />

wetgeving alleen maar complexer. Sinds 2000 kwamen er niet minder dan 230 codes bij, wat<br />

een totaal van 537 codes oplevert. Zelfs specialisten vinden nog amper hun weg in deze<br />

wirwar van regels. Een belangrijke oorzaak hiervan is het gebruik van de fiscale<br />

wetgeving door de regering om kleine ‘snoepjes’ uit te delen met beperkte<br />

beleidsimpact, maar met veel bijkomende administratieve last voor de<br />

belastingplichtige en de controlerende administratie.<br />

De SP.a wou van fraudebestrijding een topprioriteit te maken, maar in<br />

Franstalig België ligt men daar niet wakker van. Nochtans is de overgrote<br />

meerderheid van particulieren en ondernemingen die geen belastingaangifte<br />

indienen gevestigd in Wallonië en vooral Brussel. Ook inzake controle, zowel<br />

van directe belastingen als BTW, zijn er grote verschillen tussen de gewesten. Bovendien<br />

werd -tot twee maal toe- een Eenmalige Bevrijdende Aangifte (EBA) georganiseerd, waardoor<br />

het blijvend mogelijk werd zwart geld te regulariseren tegen een erg beperkt boetetarief.


Geen rammelende rekeningen meer<br />

De N-<strong>VA</strong> wil komaf maken met het budgettaire lapwerk van de federale regering en eist een<br />

verantwoord begrotingsbeleid. Er moeten structurele maatregelen genomen worden, o.a. via<br />

de verdere staatshervorming, om de overheidsschuld versneld af te bouwen. Dat is de beste<br />

manier om ons voor te bereiden op toekomstige uitdagingen zoals de vergrijzing. Maatregelen<br />

met een éénmalige budgettaire impact kunnen enkel als zij transparant zijn, een objectieve<br />

budgettaire efficiëntietoetsing doorstaan en geen betrekking hebben op essentiële<br />

overheidstaken of -goederen.<br />

Goed financieel besturen eist duidelijkheid omtrent inkomsten en uitgaven op korte en lange<br />

termijn. Het kan niet meer dat dergelijke basisinformatie niet beschikbaar of onbetrouwbaar<br />

is. De externe budgettaire controle moet voor de N-<strong>VA</strong> versterkt worden. Die controle houdt<br />

de overheid namelijk alert en op de juiste koers. Bovendien vindt de N-<strong>VA</strong> het democratisch<br />

belangrijk dat het publiek objectief geïnformeerd wordt over de budgettaire prestaties van de<br />

overheid.<br />

Voor de doorsnee burger is het fiscale stelsel onleesbaar en onbegrijpelijk. Bijstand van fiscale<br />

specialisten is bijna een noodzaak geworden, en zelfs die vinden amper nog hun weg in de<br />

wirwar van regels. Zelfs de administratie vindt de huidige regelgeving te complex om ze te<br />

kunnen toepassen, laat staan om ze te controleren of toe te lichten. Voor de N-<strong>VA</strong> kan dit niet.<br />

Er moet dan ook dringend werk gemaakt worden van een vereenvoudiging. De overheid<br />

moet anders omgaan met fiscaliteit en met fiscale gunstmaatregelen. Nu zijn dit al te vaak<br />

leuke ‘snoepjes’ die aardig meegenomen zijn, maar die omwille van het kleine bedrag absoluut<br />

geen invloed hebben op de beslissingen van de belastingplichtige, zoals bijvoorbeeld de paarse<br />

fiscale milieumaatregelen. Voor de N-<strong>VA</strong> moet het beoogde en verwachte effect van dergelijke<br />

maatregelen afgewogen worden tegenover de noodzaak van een eenvoudige en eenduidige<br />

fiscaliteit en de bijkomende administratieve (werk)last voor zowel de belastingplichtige als de<br />

administratie. Uiteindelijk moet men komen tot minder, maar beleidsmatig meer efficiënte<br />

want echt gedragswijzigende maatregelen.<br />

De N-<strong>VA</strong> gaat voor een kordate aanpak van de belastingfraude. Dit omdat fraude onwettig en<br />

onethisch is, maar evenzeer omdat belastingfraude het fundamentele en grondwettelijke recht<br />

van alle belastingbetalers op een gelijke behandeling schendt. Fraude bestrijdt men niet in de<br />

eerste plaats met (nog meer) nieuwe regels en sancties, maar wel met een administratie met<br />

voldoende deskundig personeel, middelen en ondersteuning. Hetzelfde geldt voor de<br />

afhandeling van de juridische procedures. Het is onaanvaardbaar dat vastgestelde fiscale fraude<br />

onbestraft blijft omdat parket en gerecht er niet in slagen dossiers tijdig af te handelen. Ook hier<br />

moet geïnvesteerd worden in mensen en middelen. Bovendien moeten ook de verschillen in<br />

controle en fraudebestrijding tussen de gewesten onmiddellijk weggewerkt worden.<br />

Voor de N-<strong>VA</strong> is het sneller berekenen en betalen van de belastingteruggaven een prioriteit.<br />

De belastingbetaler die te veel belastingen heeft betaald, heeft recht op zijn eigen geld en het<br />

is onaanvaardbaar dat de overheid dit geld om zuivere begrotingsredenen doelbewust en<br />

renteloos zo lang mogelijk vasthoudt.<br />

33


Tenslotte moet de administratie de steun krijgen die ze nodig heeft en verdient. Gedaan met<br />

dure hervormingsprocessen waar vooral consultants baat bij hebben. Gedaan ook met<br />

politieke benoemingen aan de top. De N-<strong>VA</strong> eist depolitisering, benoemingen op basis van<br />

objectief getoetste en vastgestelde deskundigheid, voldoende personeel en een correcte<br />

verloning. Er moet een optimale interne communicatie opgebouwd worden tussen de<br />

diensten enerzijds en tussen de belastingsadministratie en andere overheidsdiensten<br />

anderzijds zodat dossierafhandeling kan gebeuren met een minimum aan papierwerk voor de<br />

belastingplichtige en de diensten.<br />

Gezonde financiën – degelijke fiscaliteit<br />

FINANCIËN<br />

TOEKOMST<br />

dubbele<br />

boekhouding<br />

verlaten van<br />

ankerprincipe<br />

controle<br />

vastgoedoperaties<br />

geen effectisering<br />

versnelde afbouw<br />

schuld<br />

lastenverschuiving<br />

vereenvoudigd<br />

stelsel<br />

gezaghebbend<br />

advies<br />

34<br />

• Net zoals het bedrijfsleven, moet de overheid de dubbele boekhouding hanteren.<br />

Eenmalige inkomsten die de toekomstige begrotingen bezwaren, kunnen niet meer<br />

gebruikt worden als budgettaire lapmiddelen.<br />

• Het ‘ankerprincipe’, waarbij men er bij de begrotingsopmaak onmiddellijk van uit gaat dat<br />

er een onderbenutting van de kredieten moet zijn, mag niet meer toegepast worden. Dit<br />

is budgettair en beleidsmatig nonsens. Ofwel is het voorziene krediet volledig nodig, ofwel<br />

is het dat niet.<br />

FISCALITEIT<br />

• De Hoge Raad voor Financiën moet zijn werk doen. Er mag geen sprake zijn<br />

van politieke beïnvloeding.<br />

• Er moet een verscherpte controle komen op de vastgoedoperaties van de<br />

overheid en op de werking van de Regie der Gebouwen. Elke verkoop van<br />

overheidsgebouwen moet voorafgegaan worden door een degelijke kostenbatenanalyse.<br />

• De effectisering van nog niet geïnde belastingen moet worden stopgezet.<br />

• De overheid moet een correcte en stipte betaler zijn, zowel van facturen als<br />

van belastingstegoeden. Daarnaast moet er een duidelijk en gedetailleerd zicht<br />

komen op de betalingsachterstand van de overheid en de daardoor te betalen<br />

verwijlinteresten. Die verwijlinteresten moeten snel afgebouwd worden.<br />

• De versnelde afbouw van de overheidsschuld moet een prioriteit zijn in het<br />

toekomstige begrotingsbeleid.<br />

• Er moet een verschuiving plaatsvinden van lasten op arbeid naar consumptie- en<br />

milieubelastingen. De totale belastingdruk mag in geen geval nog hoger worden.


• De N-<strong>VA</strong> pleit ook voor een transparant en vereenvoudigd belastingsstelsel waar minder<br />

kans op fraude bestaat. Dat moet op termijn een hogere opbrengst opleveren, zodat er<br />

ruimte ontstaat voor belastingsverlagingen.<br />

• De staatssecretaris voor de Modernisering van Financiën moet afgeschaft worden.<br />

Fiscaliteit en de fiscale administratie verdienen een eigen volwaardige minister.<br />

• Het versturen van belastingbrieven en afrekeningen en het uitvoeren van<br />

terugbetalingen moeten tijdig gebeuren.<br />

• De samenwerking tussen de fiscale diensten onderling en van de fiscus met het parket en<br />

andere overheidsdiensten moet versterkt worden met het oog op de strijd tegen<br />

georganiseerde fiscale fraude (ontduiking, facturen-zwendel, BTW-carrousels).<br />

• De N-<strong>VA</strong> eist de stopzetting van de blijvende mogelijkheid om ontdoken geld te<br />

regulariseren tegen een beperkt boetetarief (10 %). Dit systeem is zeer fraudegevoelig en<br />

ethisch totaal niet te verantwoorden.<br />

• Het gezaghebbend advies moet behouden blijven als instrument om vooraf duidelijkheid<br />

te scheppen, maar moet onder objectief toezicht komen. Dit moet onder meer instaan voor<br />

gelijke behandeling, zodat het gezaghebbend advies niet leidt tot een bevoorrechte<br />

behandeling.<br />

MILIEU - KLIMAAT -<br />

NATUUR - DIERENWELZIJN<br />

35


MILIEU - KLIMAAT -<br />

NATUUR - DIERENWELZIJN<br />

ANALYSE<br />

complexe<br />

problematiek<br />

keuzes durven<br />

maken<br />

ecologisch<br />

schaamlapje<br />

36<br />

De verdediging van het belang van zes miljoen Vlamingen betekent ook<br />

zorg dragen voor een gezonde leefomgeving, vandaag en morgen.<br />

Vlaanderen moet als welvarend land ook een voorloper zijn op het<br />

gebied van milieuzorg.<br />

Vlaanderen is een kleine, dichtbevolkte en welvarende regio. Waar veel mensen met een<br />

hoog consumptiepatroon op een kleine oppervlakte samenleven, ontstaan vaak erg<br />

complexe milieuproblemen.<br />

Door een probleem op te lossen, kan een ander ontstaan. Door meer dieselwagens te gaan<br />

gebruiken, stoten we minder CO2 uit maar duiken er meer problemen op met fijn stof en<br />

NOx. Kerncentrales produceren afval dat duizenden jaren radioactief blijft en kunnen bij een<br />

ongeval een enorme ramp veroorzaken. Maar wat betreft luchtkwaliteit steekt kernenergie<br />

met kop en schouders uit boven de energie die uit fossiele brandstoffen wordt opgewekt. Een<br />

windturbinepark voor de kust zorgt voor hernieuwbare energie, maar veroorzaakt dan weer<br />

horizonvervuiling (visuele hinder)…<br />

Milieuproblemen bedreigen onze levenskwaliteit op verschillende vlakken.<br />

De kwaliteit van lucht, water, bodem zorgen rechtstreeks of onrechtstreeks voor<br />

problemen met onze gezondheid. Allergieën, astma, onvruchtbaarheid … zijn<br />

aan een schijnbaar onstuitbare opmars bezig. Ons stijgend energieverbruik zorgt<br />

ervoor dat we nog steeds niet zonder grote hoeveelheden fossiele brandstoffen<br />

kunnen. Groeiende transportstromen en autogebruik leiden, ondanks<br />

technologische vooruitgang, tot meer en meer verbruikte energie en emissies.


VISIE<br />

samen<br />

verantwoordelijk<br />

duurzaamheid<br />

kostenefficiënt<br />

langetermijnvisie<br />

TOEKOMST<br />

één minister<br />

transportsector<br />

fiscale<br />

maatregelen<br />

vervuiling belasten<br />

kernenergie<br />

hernieuwbare<br />

energie<br />

geluidshinder<br />

Zaventem<br />

minder<br />

broeikasgassen<br />

langetermijn<br />

klimaatplan<br />

De federale milieumaatregelen die paars de voorbije jaren trof, waren niet<br />

meer dan een ecologisch schaamlapje. Voor het dichten van gaten in de<br />

begroting werd duchtig uit het groene vaatje getapt. Ecotaksen, CO2-taksen,<br />

verpakkingstaksen… waren niet uit de lucht. Maar of al die taksen effectief veel<br />

tot het milieu hebben bijgedragen, is zeer twijfelachtig.<br />

Nu investeren in milieu – waarborg voor de toekomst<br />

Milieuproblemen hebben effect op alle sectoren en bevolkingsgroepen. Om die reden dient<br />

iedereen zijn verantwoordelijkheid te nemen om de kwaliteit van ons leefmilieu te<br />

verbeteren. Gezinnen, bedrijven en iedereen die op dit ogenblik al probeert milieuvriendelijk<br />

te werken, moet daarvoor worden beloond. Spelers die voor te veel milieubelasting zorgen,<br />

moeten daarvoor gestraft worden. Voor de N-<strong>VA</strong> is duurzaam omspringen met onze<br />

grondstoffen dan ook de kern van het verhaal. We dragen immers ook een<br />

verantwoordelijkheid voor toekomstige generaties. Zuinig omspringen met wat we hebben is<br />

niet enkel voordelig voor ons huidig leefmilieu, maar ook en vooral voor dat van de toekomst.<br />

Ook de effecten van nieuwe technologie dienen goed in het oog gehouden te worden. Nieuwe<br />

producten en stoffen kunnen immers helpen tot het reduceren van het milieugevaar van<br />

bestaande producten maar houden ook nieuwe risico’s in. Alle evoluties dienen<br />

dan ook op de voet te worden gevolgd met de nodige aandacht voor mens en<br />

milieu.<br />

Kostenefficiëntie is voor de N-<strong>VA</strong> een belangrijke factor. Het komt er op aan<br />

om met een zo beperkt mogelijk budget een zo groot mogelijke verbetering van<br />

de milieukwaliteit te bereiken.<br />

Binnen de federale bevoegdheden zijn er nog heel wat mogelijkheden om de<br />

milieu- en leefkwaliteit te bevorderen. Het grootste deel van het milieubeleid<br />

wordt echter door Europa en de gewesten uitgetekend. In afwachting van een<br />

definitieve en volledige overdracht van het milieubeleid naar de deelstaten, moet<br />

de federale overheid er voor zorgen dat de gewesten hun rol ten volle kunnen<br />

spelen. Het federale milieubeleid moet een ondersteuning en aanvulling vormen<br />

op het Vlaamse milieubeleid.<br />

De overheid moet meer middelen vrijmaken om een volwaardig<br />

dierenwelzijnsbeleid uit te werken en te doen naleven.<br />

Voor het milieu van morgen<br />

MILIEU, KLIMAAT EN ENERGIE<br />

• Om de bevoegdheden milieu en energie zo efficiënt mogelijk te kunnen uitoefenen,<br />

37


38<br />

dienen ze bij één minister terecht te komen. De band tussen milieu en energie is immers<br />

nooit eerder zo nauw geweest. Bovendien is de N-<strong>VA</strong> geen voorstander van een aparte<br />

staatssecretaris voor duurzame ontwikkeling. De versnippering van bevoegdheden komt<br />

het milieu niet ten goede.<br />

• Ook in de transportsector zijn er maatregelen nodig. De ontwikkeling en het gebruik van<br />

zuinige wagens moet een absolute prioriteit worden. België moet binnen de Europese unie<br />

ijveren voor bindende uitstootmaxima. Tegen 2012 mogen nieuwe wagens nog slechts 120<br />

gram CO2/km uitstoten. Enkel op die manier kan de uitstoot van het Europese wagenpark<br />

op relatief korte termijn naar beneden worden gehaald en voldoende bijdragen tot de<br />

algemene reductiedoelstellingen.<br />

• Een verdere verlaging van het energiegebruik dient te worden gerealiseerd door fiscale<br />

en wettelijke maatregelen. Zo kunnen CO2-taksen op producten met een te lage energieefficiëntie<br />

het prijsverschil tussen zuinige toestellen en minder zuinige toestellen<br />

overbruggen. Hierdoor kan zowel de consument als het milieu sneller voordeel halen uit<br />

het aanschaffen van een zuinig toestel. Op die manier wil de N-<strong>VA</strong> het gebruik van<br />

elektrische toestellen en lampen van energieklasses A, B en C extra stimuleren. Wie<br />

specifiek investeert in heel energiezuinige toestellen, moet daarvoor dan weer een subsidie<br />

kunnen krijgen.<br />

• De N-<strong>VA</strong> is voorstander van het belasten van milieuvervuiling, maar enkel op een manier<br />

die ten goede komt aan het milieu. Daarom kunnen dergelijke taksen enkel worden<br />

ingevoerd als de consument kan kiezen voor een milieuvriendelijker alternatief.<br />

• De N-<strong>VA</strong> onderschrijft het principe van de uitstap uit kernenergie. Een sluiting van de<br />

bestaande kerncentrales vanaf 2015 lijkt ons evenwel niet realistisch. Momenteel zijn<br />

onvoldoende duurzame, milieuvriendelijke alternatieven voorhanden. Het stimuleren van<br />

onderzoek naar alternatieven dient een prioriteit te zijn.<br />

• Het aandeel hernieuwbare energie in de totale energieconsumptie moet fors omhoog.<br />

Tegen 2020 moet dit 20% zijn.<br />

• De N-<strong>VA</strong> pleit ervoor om eindelijk een degelijke oplossing uit te werken voor de<br />

geluidshinder van de luchthaven van Zaventem. Het afbouwen van de nachtvluchten<br />

dient in Europees verband te worden gerealiseerd. In afwachting daarvan is voor de N-<strong>VA</strong><br />

enkel een oplossing aanvaardbaar die uitgaat van een evenwichtige en billijke spreiding<br />

van de hinder over Vlaanderen en Brussel.<br />

• Een verdere vermindering van de uitstoot van broeikasgassen is essentieel. Een vermindering<br />

van 30% van de broeikasgassen tegen 2020 moet de inzet zijn. Dit moet de weg vrij maken<br />

voor een vermindering van 80% tegen 2050. Om dit te realiseren, moet de problematiek op<br />

wereldschaal worden aangepakt. De overheid moet hier mee aan te kar te trekken Daarbij<br />

is het belangrijk dat we de reducties vooral realiseren op plaatsen waar de energie-efficiëntie<br />

klein is. Hier kan met een minimale inspanning een maximaal effect worden bereikt.


TOEKOMST<br />

invoerverbod<br />

illegaal hout<br />

voortrekkersrol<br />

in Congo<br />

dierenwelzijnswet<br />

redelijke<br />

alternatieven<br />

rituele slachtingen<br />

• Er moet een langetermijn klimaatplan worden uitgewerkt. De uitvoering en opvolging<br />

moet in handen komen van de minister bevoegd voor milieu en energie.<br />

NATUUR EN DIERENWELZIJN<br />

• De overheid moet binnen de Europese Unie ijveren voor een importverbod van illegaal<br />

en niet-verantwoord gekapt hout en indien Europese wetgevende maatregelen uitblijven<br />

een eigen initiatief opzetten.<br />

• De Europese doelstelling om de achteruitgang van de biodiversiteit te<br />

stoppen, vraagt om de uitvoering van een actieplan biodiversiteit. Het federaal<br />

beleid dient hier ondersteuning te geven aan het beleid van de deelstaten.<br />

• In het kader van de ontwikkelingssamenwerking met Congo, moet de<br />

overheid een voortrekkersrol spelen in de versterking van goed bestuur in de<br />

bosbouwsector en in financiering en uitbreiding van de beschermde gebieden<br />

in het land.<br />

• Iedereen is verantwoordelijk voor dierenwelzijn. Inbreuken op de dierenwelzijnswet<br />

dienen dan ook consequent door het parket vervolgd te worden.<br />

• Als er redelijke alternatieven bestaan voor het gebruik van dierproeven waarbij de dieren<br />

omkomen, pijn lijden of verminkt worden, dient de wetgever die vormen van<br />

dierengebruik aan banden te leggen.<br />

• Alle slachtingen, dus ook rituele slachtingen, dienen te gebeuren conform de wettelijke<br />

bepalingen. Dit wil onder meer zeggen dat het slachten steeds onder verdoving dient te<br />

gebeuren. Dit bespaart de dieren onnodig leed.<br />

39


MOBILITEIT MOBILITEIT EN VERKEERSVEILIGHEID<br />

EN VERKEERSVEILIGHEID<br />

ANALYSE<br />

files en onveilig<br />

verkeer<br />

Europa grote<br />

invloed<br />

geïntegreerd<br />

beleid<br />

40<br />

Meer dan 1000 verkeersdoden in 2005. Meer dan 9 miljoen uren in<br />

de file in 2004. Mobiliteit en verkeersveiligheid gaan hand in hand.<br />

Een geïntegreerde aanpak waarbij Vlaanderen bevoegd is voor alle<br />

aspecten, dringt zich op.<br />

Het is duidelijk dat mobiliteit een probleemdossier is in het dichtbevolkte en<br />

dichtbebouwde Vlaanderen. Wegen slibben dicht en steevast ergeren mensen zich aan<br />

dezelfde fenomenen: verkeersonveilige situaties, tijdverlies door files en aantasting van de<br />

kwaliteit van wonen en leven in de wijk of dorpskern. Files tasten de economische slagkracht<br />

aan en zorgen voor overbodig brandstofgebruik en milieuschade.<br />

Het vervoerbeleid van de Europese Unie zal een steeds grotere invloed<br />

uitoefenen op de uitkomst van de mobiliteitsdiscussie. Zo opent de<br />

liberalisering van het goederenvervoer per spoor nieuwe deuren voor<br />

Vlaanderen. Het spreekt voor zich dat we het aandeel van het goederenvervoer<br />

via het spoor maar ook via de binnenvaart drastisch moeten optrekken willen<br />

we het vrachtvervoer op onze Vlaamse wegen stelselmatig laten afnemen om de<br />

mobiliteit te verhogen en de files te beperken.<br />

Vlaanderen is momenteel niet in staat een geïntegreerd mobiliteitsbeleid te<br />

voeren. Het spoorverkeer is immers nog steeds een federale bevoegdheid. Hierdoor gaan<br />

belangrijke kansen verloren.<br />

De N-<strong>VA</strong> steunt het Mobiliteitsplan Vlaanderen van de Vlaamse administratie. Dit plan<br />

beroept zich veelvuldig op federale beleidsmateries en instrumenten om tot een duurzame


VISIE<br />

bevoegdheden in<br />

één hand<br />

bereikbaarheid<br />

verhogen<br />

modal shift<br />

realiseren<br />

mobiliteit is<br />

basisbehoefte<br />

TOEKOMST<br />

volledig bevoegd<br />

NMBS naar<br />

Vlaanderen<br />

regionalisering<br />

Zaventem<br />

vracht meer per<br />

spoor<br />

IJzer- en<br />

Rijnspoortraject<br />

rekeningrijden<br />

gewestelijk<br />

expresnet<br />

afbouw<br />

nachtvluchten<br />

mobiliteit te komen. De N-<strong>VA</strong> wil deze beleidsinstrumenten dan ook in eigen<br />

handen krijgen om een doortastend beleid te kunnen voeren. De Vlaamse<br />

overheid kan immers geen gecoördineerd mobiliteitsbeleid voeren omdat een<br />

aantal cruciale bevoegdheden nog bij de federale overheid liggen. Bovendien is<br />

er op federaal niveau geen sprake van een mobiliteitsbeleid wegens de sterk<br />

verschillende ruimtelijke context van beide deelstaten. Daarnaast moeten we<br />

vaststellen dat de mobiliteitsgroei zich sterker laat voelen in Vlaanderen dan in<br />

Wallonië.<br />

Een Vlaanderen dat beweegt in plaats van stilstaat<br />

De N-<strong>VA</strong> pleit voor het volledig overhevelen van het mobiliteits- en verkeersveiligheidsbeleid<br />

naar het Vlaams Gewest. Dit betekent de volledige regionalisering van het<br />

spoorverkeer (NMBS) en het luchtverkeer (Zaventem), de verkeersfiscaliteit, de<br />

verkeersreglementering, het verkeerstoezicht, de rijopleiding, de communicatie en de<br />

sensibilisatie.<br />

Volgens de N-<strong>VA</strong> betekent duurzame mobiliteit het verhogen van bereikbaarheid en<br />

verkeersveiligheid, waarbij de zorg voor of het herstel van de leefbaarheid van de<br />

woonomgeving en het verminderen van de milieuvervuiling essentiële doelstellingen zijn.<br />

Goede bereikbaarheid, zowel overdag als ‘s nachts, is belangrijk voor de economische<br />

ontwikkeling en draagt bij tot het sociaal-cultureel leven. Het geeft mensen de<br />

mogelijkheid om op verschillende plekken te wonen, te werken en te<br />

ontspannen.<br />

De ‘modal shift’ moet worden gerealiseerd, waarbij personen- en<br />

goederenvervoer worden gespreid over de verschillende vervoersmodi, en<br />

waarbij de kostprijs van alle vormen van vervoer voor de gebruiker de<br />

respectieve externe kosten benadert (maatschappelijke baten/kosten).<br />

Openbaar vervoer moet dan ook niet gratis zijn. Het beleid inzake openbaar<br />

vervoer moet als objectief hebben het verminderen van het goederen- en<br />

personenvervoer over de weg. Met als achterliggende gedachte het verhogen<br />

van de verkeersveiligheid, het tegengaan van de verkeerscongestie en het<br />

verminderen van de uitstoot van CO2.<br />

Mobiliteit is voor de N-<strong>VA</strong> een basisbehoefte. De overheid moet ter zake een<br />

universele dienstverlening waarborgen en die afdwingbaar maken bij haar<br />

personeel. Het stakingsrecht is niet onbeperkt maar begrensd door het recht<br />

op arbeid en het recht op mobiliteit van anderen.<br />

41


42<br />

Vlaanderen aan het stuur zet ons op het juiste spoor<br />

MOBILITEIT<br />

• Vlaanderen moet over het volledige bevoegdheidspakket inzake mobiliteit kunnen<br />

beschikken om een spoorbeleid te kunnen voeren dat tegemoet komt aan de eigen noden.<br />

Bij de overheveling van de spoorinfrastructuur en de exploitatie ervan moet een volledige<br />

integratie met De Lijn het streefdoel zijn. Op die manier worden de voordelen<br />

gemaximaliseerd: gezamenlijk aanbod, marketing, prijzenbeleid, …<br />

• Het Vlaamse Gewest moet, zoals het Vlaams regeerakkoord stipuleert, volwaardig<br />

aanwezig zijn in de Raad van Bestuur van de NMBS. Op termijn moet het<br />

investeringsbeleid van de NMBS worden geregionaliseerd, en moet de exploitatie van het<br />

personenvervoer over spoor voor de interregionale en de interstedelijke verbindingen in<br />

handen komen van de Vlaamse Vervoersmaatschappij.<br />

• Om een geïntegreerd beleid te kunnen voeren, ook op basis van ruimtelijke ordening,<br />

milieu en mobiliteit, is de regionalisering van het beheer van de luchthaven van<br />

Zaventem een dringende noodzaak.<br />

• De N-<strong>VA</strong> is voorstander van het fiscaal en infrastructureel stimuleren van het<br />

goederenvervoer via het spoor, onder andere door de aanleg en het hergebruik van<br />

spoorverbindingen tot aan bepaalde belangrijke bedrijven(groepen).<br />

• De uitbouw van de IJzer en Rijn-spoorverbinding is de beste oplossing voor de zware<br />

goederenas die vanuit Engeland loopt via de Kanaaltunnel over Calais, Gent, Antwerpen<br />

tot in het Ruhrgebied. Hierdoor kan tot 25% van het vrachtverkeer op de Vlaamse wegen<br />

op die as verdwijnen, met alle bijkomende positieve effecten voor verkeersveiligheid en het<br />

fileprobleem.<br />

• De N-<strong>VA</strong> pleit voor een degelijke ontsluiting van de haven van Zeebrugge, zowel via het<br />

spoor als via de weg en de binnenvaart.<br />

• Een snelle realisatie van een tweede spoorontsluiting van de linkerscheldeoever van de<br />

Antwerpse haven ten noorden van Antwerpen, is dringend nodig. Dit is immers cruciaal<br />

voor de ontsluiting van de vele bedrijven en het stroomlijnen van het vrachtverkeer, zeker<br />

wanneer het Deurganckdok in volle exploitatie zal zijn.<br />

• Om files te vermijden en het verkeer beter te regelen pleit de N-<strong>VA</strong> voor een systeem van<br />

rekeningrijden. Daarbij is de prijs die men betaalt afhankelijk van de plaats waar en het<br />

tijdstip waarop men rijdt. Het systeem mag niet bovenop de bestaande verkeersbelasting<br />

en de belasting op de in verkeersstelling komen, maar moet deze vervangen.<br />

• Voor de N-<strong>VA</strong> is de uitvoering van het Gewestelijk Expresnet, waaronder het Brabant-<br />

Brussel-Net van De Lijn, dé sleutel om de verkeersopstoppingen van en naar de hoofdstad


TOEKOMST<br />

Vlaams minister<br />

bevoegd<br />

handhaving<br />

prioritair<br />

rijbewijs met<br />

punten<br />

verkeersveiligheidsfonds<br />

optreden tegen<br />

agressie<br />

administratieve<br />

afhandeling<br />

betaalbare<br />

opleiding<br />

keuringsbewijs<br />

zichtbaar<br />

inhaalverbod<br />

in spits<br />

tegen te gaan door de openbaar vervoerverbindingen met het Brussels Hoofdstedelijk<br />

Gewest te verbeteren, evenals om de Vlaamse poorten naar Europa en de wereld<br />

(luchthaven & HST-terminals) beter bereikbaar te maken. De N-<strong>VA</strong> is sterk voorstander<br />

van een volledige tariefintegratie waardoor één vervoersbewijs volstaat voor alle openbare<br />

vervoersmodi (De Lijn, MIVB, TEC, NMBS).<br />

• Inzake de luchthaven van Zaventem steunt de N-<strong>VA</strong> het ‘Ontwikkelingsperspectief<br />

Zaventem 2025’ van de Vlaamse Regering. Er moet een compromis worden gezocht tussen<br />

economische ontwikkelingen van en rond de luchthaven, en leefbaarheid van de<br />

omgeving. Dit wil zeggen dat er een coherent beleid nodig is inzake ruimtelijke ordening<br />

en leefmilieu (geluidsoverlast van nachtvluchten). In concreto dienen daarom door de<br />

toezichthoudende overheid zo spoedig mogelijk verboden woonzones te worden opgelegd<br />

aan de betrokken gemeenten en voor de omwonenden moet de overheid -met de financiële<br />

inbreng van de luchtvaartsector zelf- substantiële isolatiepremies uitbetalen. Ook dient er<br />

geijverd te worden voor een billijke spreiding van de nachtvluchten en een maximum<br />

quota count (q.c.), zodat men in de richting gaat van een Vlaams milieubeleid ter zake.<br />

• Vlaanderen moet ijveren voor een geleidelijke afbouw van de nachtvluchten. De N-<strong>VA</strong><br />

pleit voor een constante, becijferde afweging van de baten (werkgelegenheid) ten opzichte<br />

van de kosten (milieuvervuiling, levenskwaliteit, gezondheidszorg,…).<br />

• De N-<strong>VA</strong> verzet zich uitdrukkelijk tegen een herfederalisering van de geluidsnormen.<br />

Wel wil de partij mee streven naar een Europese harmonisatie van deze normen.<br />

VERKEERSVEILIGHEID<br />

• De N-<strong>VA</strong> wil dat de Vlaamse minister van Mobiliteit de politieke<br />

eindverantwoordelijkheid draagt voor de uitvoering van het verkeersveiligheidsbeleid.<br />

Op deze manier wordt een einde gemaakt aan het<br />

onderling doorschuiven van verantwoordelijkheden tussen het federale en<br />

Vlaamse niveau (verkeersreglementering, het verkeerstoezicht, de<br />

rijopleiding, de communicatie en de sensibilisatie).<br />

• De N-<strong>VA</strong> meent dat de handhaving van bestaande verkeersregels<br />

belangrijker is dan het maken van nieuwe en strengere regels. Het<br />

uitvoeren van bestaande wetgeving betekent voor de N-<strong>VA</strong> ook de<br />

consequente uitvoering van de wetgeving op het rijbewijs met punten. De<br />

N-<strong>VA</strong> pleit ook voor een uniforme Europese kaderregelgeving inzake<br />

verkeerstekens en wegsignalisatie.<br />

• De N-<strong>VA</strong> wil dat het verkeersveiligheidsfonds gedefederaliseerd wordt en dat<br />

de inspanningen van lokale politiekorpsen zo terugvloeien naar het Vlaams<br />

Gewest en de gemeenten. Daarnaast wil de N-<strong>VA</strong> dat er streng wordt opgetreden<br />

tegen het opkomend fenomeen van de verkeersagressie en de agressie op het<br />

openbaar vervoer, zowel tegen andere passagiers als tegen het personeel.<br />

43


44<br />

• De geloofwaardigheid van het verkeersveiligheidsbeleid wordt verder versterkt door<br />

een uniforme, snelle en eenvoudige afhandeling van veelvuldig voorkomende<br />

overtredingen. Dit kan door de administratieve afhandeling ervan mogelijk te maken.<br />

Levensgevaarlijke verkeersovertredingen moeten bestraft worden met maatregelen die<br />

onmiddellijk effect hebben voor de betrokken weggebruiker: intrekking rijbewijs,<br />

blokkeren van voertuigen, afladen van te zware vrachtwagens en inhouding van de<br />

technische controle.<br />

• De N-<strong>VA</strong> vindt dat iedereen de kans moet krijgen om een rijbewijs te behalen. We pleiten<br />

dan ook voor een verlaging van de kostprijs van de rijexamens en een gratis eerste<br />

herkansing. Daarnaast willen we de rijopleiding goedkoper maken voor maatschappelijk<br />

zwakkere jongeren door een beurssysteem uit te dokteren, analoog met het systeem voor<br />

studiebeurzen.<br />

• De N-<strong>VA</strong> wil het keuringsbewijs én het verzekeringsbewijs voor alle voertuigen<br />

zichtbaar in de wagen aanbrengen. Het opsporen en bestraffen van diegenen die hiermee<br />

niet wettelijk in orde zijn, is een prioriteit.<br />

• Onder meer om het hoge aantal weekendongevallen terug te dringen, pleit de N-<strong>VA</strong> voor<br />

een beter, langer en uitgebreider openbaar vervoersaanbod zowel ‘s avonds en ‘s nachts<br />

als tijdens de weekends.<br />

• Voor de N-<strong>VA</strong> moet er op autowegen tijdens de spitsuren (tussen 7 u en 10 u en tussen<br />

16 u en 19 u) een inhaalverbod voor vrachtwagens komen.<br />

• De N-<strong>VA</strong> pleit voor voldoende én kwalitatief hoogstaande parkeer- en rustplaatsen voor<br />

vrachtwagens en hun chauffeurs. Het voorstel om een soort van ‘michelin-gids’ te maken<br />

van de parkeer- en rustplaatsen langs de autosnelwegen ondersteunt de N-<strong>VA</strong> ten volle.


SOCIAAL EN ZEKER<br />

ANALYSE<br />

sterk systeem<br />

betaalbaarheid<br />

bedreigd<br />

gelijke kansen en<br />

armoede<br />

SOCIAAL EN ZEKER<br />

Solidariteit blijft het uitgangspunt van een toekomstgerichte sociale zekerheid. De<br />

structuur en de financiering van het huidig stelsel moeten echter worden aangepast<br />

aan de uitdagingen van vandaag en morgen.<br />

We mogen terecht trots zijn op onze sociale zekerheid. Het systeem zorgt er in grote mate<br />

voor dat mensen die geconfronteerd worden met ziekte of werkloosheid, kunnen<br />

terugvallen op de voorziene financiële middelen.<br />

De betaalbaarheid van ons sociaal systeem wordt echter bedreigd door de wijzigende<br />

verhouding tussen het aantal bijdragebetalers en het aantal uitkeringsgerechtigden. De<br />

vergrijzing en de te lage werkgelegenheidsgraad (op het federale niveau) spelen hierin een<br />

belangrijke rol. Het is dan ook van cruciaal belang om deze verhouding opnieuw in de juiste<br />

richting te sturen.<br />

Een echt sociaal beleid heeft extra aandacht voor wie noodgedwongen aan de kant blijft staan.<br />

Armoedebestrijding moet een prioriteit worden.<br />

Logisch en rechtvaardig<br />

Het streven van de sociale zekerheid moet tweevoudig blijven. Enerzijds moet<br />

het systeem mensen beschermen tegen sociale uitsluiting en armoede en<br />

anderzijds moet het zoveel als mogelijk een gelijke levensstandaard waarborgen<br />

bij ouderdom, ziekte of werkloosheid.<br />

Het geheel aan maatregelen en regels moet congruent zijn en opgebouwd<br />

volgens de basisgedachten van transparantie, legitimiteit en arbeidsgerichtheid.<br />

45


VISIE<br />

beschermen<br />

waarborgen<br />

transparant<br />

legitiem<br />

arbeidsgericht<br />

fraude aanpakken<br />

armoede<br />

bestrijden<br />

gelijkheid V/M<br />

TOEKOMST<br />

Vlaamse Sociale<br />

Zekerheid<br />

gezondheidszorg<br />

kinderbijslag<br />

volksverzekering<br />

voor iedereen<br />

gelijk<br />

46<br />

Het systeem moet helder zijn, gebaseerd op een basislogica die voor iedereen<br />

duidelijk is. Zonder dit kan men nooit komen tot een stelsel dat door de bevolking<br />

wordt gedragen.<br />

De basis van het stelsel kan niets anders zijn dan het streven van iedereen om<br />

zelf in zijn eigen inkomsten te voorzien. Iedereen die gezond is en niet te jong<br />

of te oud, heeft het recht -en de plicht- voor zijn onderhoud te werken. Zonder<br />

deze bereidheid kan een systeem dat gebaseerd is op solidariteit niet blijven<br />

functioneren.<br />

Om deze bereidheid maximaal te stimuleren moet het systeem als rechtvaardig<br />

worden beschouwd. Dit wil zeggen dat het systeem niet alleen verstaanbaar<br />

moet zijn voor iedereen, maar ook dat het duidelijk moet zijn dat eerlijkheid<br />

loont en fraude wordt bestraft.<br />

Sociale rechtvaardigheid heeft ook te maken met gelijke kansen, gelijkwaardigheid en het<br />

bestrijden van armoede. Een modern, welvarend Vlaanderen kan enkel een sociaal en warm<br />

Vlaanderen zijn. Armoedebestrijding moet een permanente doelstelling zijn. Centraal in<br />

het aanpakken van armoedebestrijding staat het creëren van jobs. Werk hebben is immers de<br />

beste garantie om niet in armoede verzeild te geraken én om er weer uit te geraken. Een<br />

werkgericht armoedebeleid moet uiteraard geflankeerd worden door andere<br />

ondersteunende maatregelen. Want armoede heeft ook te maken met onderwijs,<br />

gezondheidszorg, woonbeleid, …<br />

Ook wat betreft de gelijkheid van vrouwen en mannen, is het doel nog niet bereikt. Vrouwen<br />

worden nog te vaak geconfronteerd met plafonds die (te) moeilijk doorbroken kunnen<br />

worden.<br />

Toekomstgericht<br />

VLAAMSE SOCIALE ZEKERHEID<br />

• In afwachting van een eigen Vlaamse sociale zekerheid, moeten alvast de<br />

gezondheidszorg en de kinderbijslag een bevoegdheid van de gemeenschappen<br />

worden. Zowel de inwoners van het Vlaams Gewest als de Brusselse Vlamingen kunnen<br />

dan beroep doen op deze eigen Vlaamse sociale zekerheid. Idealiter wordt<br />

Vlaanderen ook bevoegd voor de werkloosheidsuitkeringen. Deze kunnen dan<br />

aangewend worden als middel om de arbeidsmarkt te sturen. Bovendien<br />

zouden de arbeidsbemiddeling (VDAB, Vlaams) en werkloosheidsuitkering<br />

(R<strong>VA</strong>, federaal) dan opnieuw in één hand verenigd zijn.<br />

• Voor de N-<strong>VA</strong> moet een volksverzekering de basis zijn van de sociale<br />

zekerheid. Een solidaire verzekering op de diverse niveaus van professionele<br />

activiteit en een mogelijkheid tot individuele of niet-solidaire groepsverzekering<br />

vormen dan het tweede en het derde niveau. Een sterke overeenkomst tussen de


TOEKOMST<br />

pensioen voor<br />

beide<br />

statuut<br />

zelfstandigen<br />

gelijke kansen<br />

versterken<br />

gender<br />

mainstreamingbeleid<br />

armoedebestrijding<br />

vergroten sociale<br />

cohesie<br />

leefloon verhogen<br />

sluiten<br />

werkloosheidsval<br />

bijdragen en de uitkeringen die eraan beantwoorden moet vooropstaan bij de<br />

verdere evolutie van de sociale zekerheid, zonder dat afbreuk wordt gedaan aan<br />

het herverdelend element ervan.<br />

• Zorg, gezondheidszorgverzekering en gezinsbijslagen moeten voor alle<br />

Vlamingen gelijk zijn. De gezondheidszorg en de kinderbijslag moeten uit<br />

de loonkosten gehaald worden en uit algemene middelen betaald worden.<br />

Ook het volkspensioen en de zorgverzekering moeten gefinancierd worden<br />

uit bijdragen die geheven worden op het gehele inkomen (niet slechts<br />

het arbeidsinkomen), evenals op andere, niet arbeidsgerelateerde<br />

belastingsobjecten.<br />

PENSIOENRECHTEN VOOR BEIDE PARTNERS<br />

• De N-<strong>VA</strong> vindt dat personen die samenwonen als gezinspartners tijdens die<br />

periode van samenwoning gelijke pensioenrechten dienen op te bouwen.<br />

• Een ander probleem vloeit voort uit de pensioenrechten opgebouwd tijdens<br />

een huwelijk (of samenwoning) dat later stukgaat. Ook hiervoor is het<br />

zinvoller de pensioenrechten die opgebouwd worden door bijdragen van gezinsleden<br />

samen te tellen en in twee gelijke delen te verdelen. De partner zonder inkomen blijft<br />

dus tijdens de duur van de samenwoning gelijke pensioenrechten opbouwen als deze<br />

met inkomen.<br />

EEN VOLWAARDIG SOCIAAL STATUUT VOOR ZELFSTANDIGEN<br />

• De N-<strong>VA</strong> wil een forse verbetering van het sociaal statuut van de zelfstandigen. Dit<br />

sociaal statuut moet rekening houden met de eigenheid van het zelfstandig ondernemen<br />

én met de toenemende congruentie in de sociale behoeften van iedereen in onze<br />

samenleving, met name inzake kinderbijslag en gezondheidszorg.<br />

GELIJKE KANSEN VERSTERKEN<br />

• Gelijkheid van mannen en vrouwen moet een permanente doelstelling zijn die doorheen<br />

de verschillende beleidsdomeinen loopt.<br />

• Het bereiken van voorgaande doelstelling wordt gerealiseerd door het hanteren van een<br />

gender mainstreamingbeleid. Hiermee worden bestaande ongelijkheden weggewerkt en<br />

nieuwe ongelijkheden voorkomen.<br />

• Bijzondere aandacht moet gaan naar een aantal groepen in maatschappelijk moeilijke<br />

situaties: allochtone vrouwen, eenoudergezinnen, slachtoffers van mensenhandel en<br />

geweld, personen met een handicap.<br />

47


48<br />

ARMOEDE AANPAKKEN<br />

• Het federaal beleid moet ondersteunend en aanvullend zijn bij het beleid dat de Vlaamse<br />

overheid reeds voert. Dit wil zeggen dat ook op het federale niveau elk beleidsdomein<br />

aandacht heeft voor armoedebestrijding en risicoverlaging.<br />

• Betrokkenheid van mensen die in armoede leven en hun organisaties verhogen de sociale<br />

cohesie en dienen te worden geïntensifieerd.<br />

• Het toekennen van rechten dient zoveel mogelijk automatisch te gebeuren. Hiertoe dienen<br />

de federale en de Vlaamse administraties, de lokale besturen en de OCMW’s afspraken<br />

met mekaar te maken.<br />

• Op dit moment brengt werken voor sommige mensen niet (veel) meer op dan niet werken.<br />

Dat is onaanvaardbaar. Deze werkloosheidsval moet bestreden worden door onder andere<br />

een bijkomende verlaging van de lasten op de lage arbeidsinkomens door te voeren.<br />

• De stijging van het leefloon hield onder de paarse regeringen geen gelijke tred met de<br />

gestegen welvaart. De opgelopen achterstand moet worden ingehaald.<br />

• Extra preventie en sensibilisatie inzake overkreditering is noodzakelijk.<br />

• Het aanbod sociale huurwoningen dient voldoende gediversifieerd te zijn wat betreft type<br />

woning en lokalisatie.


GEZONDHEIDS(BE)ZORGD<br />

ANALYSE<br />

10% BNP voor<br />

zorg<br />

nu al 25% uit<br />

eigen zak<br />

bevoegdheid<br />

verdeeld<br />

Een doeltreffende en betaalbare gezondheidszorg is noodzakelijk.<br />

Een Belgische langetermijnvisie is onmogelijk. De taalgrens is immers<br />

ook een zorggrens.<br />

Er wordt jaarlijks ongeveer 20 miljard euro besteed aan gezondheidszorg in België. En dit<br />

bedrag gaat nog steeds in stijgende lijn. België besteedt ongeveer 10% van het BNP aan<br />

de gezondheidszorg. Andere landen doen het met minder. Zo besteedt Baskenland 6% van<br />

het BNP. Toch beschikken ze over een efficiënte, kwaliteitsvolle gezondheidszorg die sterk<br />

gewaardeerd wordt door de 2 miljoen Basken én de internationale gemeenschap.<br />

Ondanks het hoge bedrag dat we jaarlijks spenderen, staat de gezondheidszorg onder druk.<br />

Nu al betaalt de patiënt ongeveer 25% van de uitgaven uit eigen zak. Vooral de chronisch<br />

zieken zijn daar het slachtoffer van.<br />

De huidige bevoegdheidsversnippering is nadelig voor iedereen: patiënt, zorgverstrekker,<br />

overheid, verzekering. Continuïteit tussen preventie, zorg en verzorging ontbreekt. Sommige<br />

initiatieven lopen dubbel (tabakspreventie, preventie zelfdoding, …) en elders<br />

vallen ongewild gaten. Vlaanderen beperkt netjes het aantal artsen, Franstalig<br />

België niet. Vlaanderen organiseert een ingangsexamen, Franstalig België niet.<br />

Het aantal artsen dat mag afstuderen wordt volgens de noden van de Franstalig<br />

België aangepast terwijl Vlaamse afgestudeerde kinesisten niet aan de slag<br />

kunnen.<br />

Eenheid van beleid wordt ook door anderen als noodzakelijk naar voor<br />

geschoven. Zowel de Vlaamse Gezondheidsraad als de koepel van Caritas en<br />

49


VISIE<br />

deelstaten<br />

bevoegd<br />

geïntegreerde<br />

zorg<br />

huisarts centraal<br />

50<br />

Openbare ziekenhuizen gaan resoluut voor een Vlaamse gezondheidszorg. En<br />

ook de voormalige directeur-generaal van de Wereldgezondheidsorganisatie,<br />

de heer Lee-jong Wook, pleitte reeds jaren geleden voor het centraliseren van de<br />

gezondheidszorg op één niveau.<br />

Een Vlaamse gezondheidszorg<br />

De N-<strong>VA</strong> pleit resoluut voor een gezondheidszorg op het niveau van de deelstaten. Dat geeft<br />

Vlaanderen de kans te kiezen voor een eigen gezondheidszorg, volgens eigen inzichten en<br />

als antwoord op de eigen noden en behoeften.<br />

Deze keuze maken we om een geïntegreerd zorgbeleid te kunnen realiseren waarbij de<br />

preventieve en curatieve aspecten van de gezondheidszorg verenigd worden. Deze keuze is<br />

meer dan een ideologische keuze, het is een keuze gebaseerd op cijfers en feiten.<br />

Vlaanderen kiest al jarenlang voor de huisarts als centrale figuur in de gezondheidszorg en<br />

zet maximaal in op thuiszorg, preventie, palliatieve zorg, thuisverpleging, … Franstalig België<br />

daarentegen kiest een ander model. Een model waarbij het ziekenhuis en de<br />

specialistengeneeskunde een centrale rol spelen. Er is in België duidelijk sprake van een<br />

zorggrens. Een zorggrens die samenvalt met een culturele grens: de taalgrens.<br />

De huisarts als centrale figuur, is ook ons antwoord op de intensievere zorgvraag die het<br />

gevolg is van de vergrijzing en verwitting van onze maatschappij. Door zijn bemiddelende<br />

en coördinerende rol tussen de thuiszorger, thuisverpleger, kinesitherapeut, logopedist,<br />

mantelzorgen, … helpt hij mee het principe te realiseren dat ouderen bij voorkeur zo lang<br />

mogelijk in hun vertrouwde thuisomgeving blijven.<br />

Er wordt te gemakkelijk beweerd dat wat de arts aan honoraria ontvangt, ook effectief op zijn<br />

rekening verschijnt. Dit is echter geenszins het geval. De structurele onderfinanciering van<br />

de ziekenhuizen, noopt de directies ertoe een groot stuk van de verdiensten van de arts af te<br />

romen. Onze gezondheidszorg heeft nood aan meer financiële transparantie. Dit kan enkel<br />

maar leiden tot een beter bestuur en een betere gezondheidszorg.<br />

Juiste therapie voor de gezondheidszorg<br />

• De gezondheidszorg heeft nood aan een langetermijnvisie. Hierin moet verduidelijkt<br />

worden welke soort zorg men wil organiseren, wie die zal aanbieden, wie die zal<br />

financieren en hoe de controle zal gebeuren.<br />

• In de (Vlaamse) gezondheidszorg moet er overleg zijn en moeten alle spelers participeren.<br />

In ruil vraagt de N-<strong>VA</strong> verantwoordelijkheidszin van alle spelers. Dus niet alleen van<br />

artsen, maar ook van alle paramedici én de patiënten.


TOEKOMST<br />

langetermijnvisie<br />

verantwoordelijkheid<br />

huisarts toont<br />

zorgpad<br />

intellectuele act<br />

minder<br />

administratie<br />

(nog) meer<br />

preventie<br />

samenspel<br />

vrije markt<br />

• De huisarts is de spil van het systeem. Hij is de gids van de patiënt en wijst<br />

hem het juiste (zorg)pad.<br />

• In de geneeskunde speelt de intellectuele act een grote rol: nadenken over de<br />

bevindingen die het vraaggesprek en het klinisch onderzoek opleveren, zijn<br />

de basis van de geneeskunde. De intellectuele act verdient een<br />

herwaardering.<br />

• Het aandeel van het budget dat aan preventie wordt besteed, moet drastisch<br />

omhoog. De 1,5% van vandaag moet snel verdubbelen.<br />

• Verlaging van de administratieve last is een noodzaak. De uren die de<br />

huisarts en de specialist besteden aan het invullen van formulieren, zouden<br />

zij aan patiënten moeten kunnen besteden.<br />

• Gezondheidszorg is meer dan geneeskunde alleen: het gaat over geestelijk,<br />

sociaal en lichamelijk welzijn in een gezond leefmilieu.<br />

• Gezondheidszorg moet georganiseerd worden volgens de principes van de subsidiariteit.<br />

Daarom moet bekeken worden hoe de expertise uit bijvoorbeeld het Lokaal<br />

Gezondheidsoverleg (LOGO) meer kan worden gewaardeerd en benut.<br />

• Solidariteit blijft de basis van de gezondheidszorg. Dit sluit echter een symbiose met<br />

vrije initiatieven niet uit. De overheid kan vrij initiatief en solidariteit samenbrengen met<br />

het oog op betaalbare zorg voor iedereen.<br />

• De farmaceutische industrie is een belangrijke actor in de gezondheidszorg en moet naar<br />

waarde worden geschat. De overheid moet meer onderhandelen met de farmaceutische<br />

industrie en partners kiezen die onderzoek doen dat de solidariteit onderschrijft en<br />

ondersteunt.<br />

• Taal is essentieel in de gezondheidszorg. Het is de onmisbare schakel tussen de patiënt<br />

en de gezondheidswerker. Elke Vlaming moet daarom kunnen rekenen op verzorging en<br />

zorg in zijn moedertaal, ook in Brussel.<br />

51


BUITENLANDS BELEID - - DEFENSIE<br />

ANALYSE<br />

puin ruimen<br />

Europa biedt<br />

kansen<br />

flaters Flahaut<br />

52<br />

Alle volkeren hebben recht op zelfbeschikking.<br />

Dat moet als rode draad door het buitenlands beleid lopen.<br />

Het Belgisch buitenlands beleid heeft zich onder Karel de Gucht in een eerste fase vooral<br />

moeten bezig houden met het lijmen van de brokken die zijn voorganger Louis Michel<br />

had nagelaten. De relaties met de VS werden weer aangehaald en het regime in Congo werd<br />

kritischer benaderd. Toch laat het federaal buitenlands beleid steken vallen. Als Belgisch<br />

minister van Buitenlandse Zaken is Karel De Gucht ook Belgisch gaan denken. Zo wil hij<br />

bijvoorbeeld buitenlandse handel opnieuw bij het federale niveau onderbrengen.<br />

De terughoudende positie tegenover het regime in Congo werd overigens al gauw bijgestuurd<br />

onder druk van het Paleis, de Franstaligen en zelfs van zijn eigen Open Vld, met de belangen<br />

van Pierre Chevalier in de Forrest Groep. Premier Verhofstadt maakte zich<br />

internationaal belachelijk door een afspraak met president Poetin te annuleren<br />

om naar zijn gemeenteraad in Gent te gaan. Rusland is één van de cruciale<br />

landen als het gaat om energievoorziening. De premier slaagt er ook niet in om<br />

het losgeslagen projectiel genaamd André Flahaut onder controle te houden.<br />

De minister van Defensie berokkende het federale buitenlandse beleid<br />

onnoemelijk veel schade.<br />

De gewesten en gemeenschappen in België bekleden internationaal een unieke positie. Sinds<br />

1993 hebben de deelstaten het recht om internationale verdragen te sluiten in die materies<br />

waarvoor ze op binnenlands vlak bevoegd zijn. Van meet af aan bouwde Vlaanderen<br />

internationale relaties uit met zowel statelijke als deelstatelijke partners. Vlaanderen wil ook


VISIE<br />

aansturen vanuit<br />

deelstaten<br />

eigen stem in<br />

Europa<br />

recht op<br />

zelfbeschikking<br />

langetermijnvisie<br />

TOEKOMST<br />

eigen stem in<br />

Europa<br />

afschaffen ICBB<br />

Vlaanderen/<br />

Europa<br />

zijn bescheiden steentje bijdragen in het tot stand brengen van vrede en<br />

verzoening, door het ondersteunen van vredesbevorderende projecten.<br />

De invloed van de EU op Vlaanderen valt moeilijk te overschatten: niet minder<br />

dan 70 procent van onze wetgeving is rechtstreeks of onrechtstreeks een gevolg<br />

van Europese regelgeving. We willen de positie die België in de Europese<br />

Ministerraden inneemt vanuit Vlaanderen meer beïnvloeden en onze<br />

aandachtspunten nadrukkelijker naar voor brengen op het Europese forum. We<br />

maken ook werk van een volwaardige bilaterale strategie voor elk van onze<br />

buurlanden. De betrokkenheid van Vlaanderen bij de Benelux-samenwerking<br />

moet aanzienlijk worden verhoogd en we drukken onze Vlaamse stempel op<br />

belangrijke multilaterale dossiers.<br />

Eigen rol te vervullen<br />

In een globaliserende wereld lijkt het autonoom optreden van een middelgrote speler als<br />

Vlaanderen een paradox te zijn. Niets is echter minder waar. Hoe sterker de mondialisering,<br />

hoe meer de mensen nood hebben aan een plek waar men zich thuis voelt, en van waaruit men<br />

de wereld tegemoet treedt. Die plek is voor ons Vlaanderen. In afwachting van de<br />

onafhankelijkheid van Vlaanderen, moet het buitenlands beleid van België aangestuurd<br />

worden door de deelstaten en moet België optimaal ten dienste staan van die deelstaten. Daar<br />

waar internationale organisaties geen stem geven aan deelstatelijke spelers, moet België het<br />

vehikel zijn waarmee Vlaanderen zijn doelstellingen kan bereiken. België als handschoen voor<br />

Vlaanderen, met andere woorden.<br />

In de Europese Unie moet de stem van Vlaanderen luider kunnen klinken in die materies<br />

waarvoor het zelf bevoegd is. Ook de rechtstreekse toegang tot internationale rechtscolleges<br />

– het Hof van Justitie in het bijzonder – is niet meer dan logisch. Wie bevoegd is, moet zich ook<br />

kunnen verdedigen of een zaak aanhangig kunnen maken voor de hoogste internationale<br />

rechter. Dit is een fundamenteel recht.<br />

Overal ter wereld leven volkeren en regio’s in verdrukking. Zij hebben recht op steun en<br />

erkenning. Het recht op zelfbeschikking is opgenomen in het handvest van de Verenigde<br />

Naties en verdient prioritaire aandacht. Zelfbeschikking betekent voor de N-<strong>VA</strong> dat elk volk<br />

het recht heeft zelf te bepalen hoe ruim het zijn autonomie wenst in te vullen. Vlaanderen<br />

moet zijn internationaal netwerk en zijn ervaring inzetten om dit basisrecht te vrijwaren.<br />

Vlaanderen moet zijn traditie van vredelievendheid, vertaald in de woorden<br />

‘nooit meer oorlog’, verder zetten. Dat betekent niet dat we ons moeten<br />

afschermen in een kleurloze neutraliteit. Integendeel, onze expertise in<br />

geweldloze strijd voor de rechten van mens en volk, moet de hoeksteen worden<br />

van een actieve conflictpreventie- en bemiddeling.<br />

53


TOEKOMST<br />

FOD ten dienste<br />

van deelstaten<br />

geen private<br />

belangen<br />

recht op<br />

zelfbeschikking<br />

Vlaamse<br />

Delcrederedienst<br />

54<br />

Vlaanderen in Europa en de wereld<br />

VLAANDEREN - EUROPA<br />

• De N-<strong>VA</strong> wil dat Vlaanderen uiteindelijk volwaardig als lidstaat aan de Europese tafel<br />

kan zitten. In afwachting hiervan wil zij rechtstreeks de constitutionele deelstaten een<br />

volwaardige rol laten spelen met betrekking tot hun bevoegdheidsdomeinen binnen de<br />

Europese structuren. Dit betekent onder meer dat ze geraadpleegd worden door de<br />

Commissie bij voorstellen die behoren tot hun bevoegdheden en dat deelstaten duidelijk<br />

inspraak hebben bij de evaluatie van de subsidiariteit. Maar bovenal dat wordt voorzien<br />

in de mogelijkheid voor lidstaten om hun stemgewicht binnen de Europese Raad op te<br />

splitsen in hoofde van hun respectieve constitutionele regio’s. Het zijn immers de regio’s<br />

die uiteindelijk zullen afgerekend worden op hun beleid.<br />

• De N-<strong>VA</strong> wil de Vlaamse deelname aan het Europese besluitvormingsproces verstevigen.<br />

Het samenwerkingsakkoord met betrekking tot. de vertegenwoordiging van België in<br />

de Europese Ministerraad moet dringend aangepast worden aan de actuele<br />

bevoegdheidsverdeling. De deelstaten moeten als woordvoerder deelnemen aan de<br />

ministerraden, telkens wanneer zij bevoegd zijn. Het Belgische standpunt moet<br />

onomwonden de fundamentele aandachtspunten van Vlaanderen weerspiegelen.<br />

Hiervoor kan de afstemming met de deelstaten worden versterkt, maar moet bovenal de<br />

verstikkende noodzaak aan een consensus worden opgeheven.<br />

• De N-<strong>VA</strong> wil als Vlaams-Europese partij dat de bepalingen in het Europees Grondwettelijk<br />

Verdrag zoveel als mogelijk worden meegenomen in het nieuwe Verdrag. Ook de<br />

regionale verworvenheden rond de subsidiariteitstoets, het respect voor regionaal<br />

zelfbestuur en de rol van de nationale en deelstatelijke parlementen maken daar deel van<br />

uit. Het nieuwe verdrag moet de Europese Unie in staat stellen om als dynamische<br />

kenniseconomie het hoofd te bieden aan de nieuwe uitdagingen van een globaliserende<br />

wereldeconomie. In het bijzonder geldt dit voor energie, klimaat, economie, migratie,<br />

veiligheid en de sociale dimensie.<br />

• Vlaanderen moet als deelstaat een rechtstreekse toegang krijgen tot het Europese Hof van<br />

Justitie.<br />

VLAANDEREN – DE WERELD<br />

• De coördinatie van het buitenlands beleid moet beter. De Federale<br />

Overheidsdienst Buitenlandse Zaken moet de bevoegdheden van de<br />

deelstaten ten volle respecteren en ten dienste van hen staan.<br />

• Het federale buitenlands beleid mag zich niet laten leiden door de private<br />

belangen van een kleine groep vermogenden of van politici met een ongezonde<br />

profileringsdrang. Respect voor de mensenrechten, de democratie en de<br />

rechten van volkeren moet voorop staan.


• De organisatie van de diplomatie moet dringend worden hervormd. Zo moeten de<br />

deelstatelijke diplomaten een beter statuut krijgen. De taalverhouding voor de federale<br />

diplomaten moet op 60/40 worden gebracht in plaats van de huidige 50/50.<br />

• Alle volkeren hebben recht op zelfbeschikking. De N-<strong>VA</strong> bepleit het statuut van<br />

onafhankelijkheid voor Kosovo.<br />

• Het probleem in het Midden Oosten is complex. Het buitenlands beleid in de regio moet<br />

onder meer gericht zijn op de wederzijdse erkenning van Israël en de Palestijnse staat.<br />

• Tijdens contacten met buitenlandse gezagsdragers moet de gehechtheid aan het<br />

zelfbeschikkingsrecht, de vreedzame conflictbeheersing en de mensenrechten worden<br />

aangehaald.<br />

BUITENLANDSE HANDEL<br />

• De N-<strong>VA</strong> pleit voor de afschaffing van het Agentschap voor Buitenlandse Handel.<br />

De N-<strong>VA</strong> wil dat handelsmissies enkel georganiseerd kunnen worden door de gewesten.<br />

• De N-<strong>VA</strong> vraagt de afschaffing van de federale en de oprichting van een Vlaamse<br />

Delcrederedienst. Deze Vlaamse Delcrederedienst werkt transparant en hanteert<br />

duidelijke normen inzake milieu, gezondheid, veiligheid, conflictpreventie en<br />

mensenrechten.<br />

DEFENSIE<br />

• De N-<strong>VA</strong> wenst de defensie te organiseren in een Europese internationale alliantie, in<br />

eerste instantie gericht op de gezamenlijke verdediging van de leden.<br />

• Dit Europees leger moet compact zijn en efficiënt kunnen optreden.<br />

• De Europese defensiemacht kan worden ingezet voor vredeshandhaving en<br />

vredesafdwinging.<br />

• De personeelsproblematiek bij defensie dient op doortastende wijze te worden aangepakt<br />

waarbij een maximale transparantie is vereist. Daarbij dient men meer dan thans het geval<br />

is, rekening te houden met de specifieke kwalificaties van zowel het burger- als het militair<br />

personeel. Het militair personeel dient prioritair ingezet te worden voor operationele<br />

taken.<br />

• Een afgeslankte bevelstructuur dient bij te dragen tot een beter en flexibeler functioneren.<br />

Deze dient dan ook een afspiegeling te zijn van de reële getalsterkte van de krijgsmacht.<br />

• Benoemingen dienen steeds te gebeuren op basis van competentie en met respect voor de<br />

taalkaders.<br />

55


ONTWIKKELINGSSAMENWERKING<br />

ANALYSE<br />

Lambermontakkoord<br />

2001<br />

bevoegdheid<br />

deelstaten<br />

nog steeds geen<br />

0,7%<br />

56<br />

Vlaanderen moet zijn verantwoordelijkheid kunnen opnemen in de<br />

wereld. Ontwikkelingshulp moet ongebonden zijn.<br />

In het Lambertmontakkoord van 13 juli 2001, werd de splitsing van de ontwikkelingssamenwerking<br />

opgenomen. Artikel 6ter stelde letterlijk: ”Onderdelen van de<br />

ontwikkelingssamenwerking worden van 1 januari 2004 overgeheveld in zoverre ze<br />

betrekking hebben op de gemeenschaps- en gewestbevoegdheden. ” Hiervoor werd een<br />

bijzondere werkgroep opgericht, die de opdracht kreeg een lijst van bevoegdheden op te<br />

stellen.<br />

Voorlopig zonder resultaat. We zijn nu half <strong>2007</strong>, en nog steeds is de Bijzondere Wet niet<br />

uitgevoerd. Hierdoor heeft Vlaanderen nog steeds geen beschikking over de middelen die<br />

het toekomen.<br />

Dit heeft belangrijke gevolgen. Vooreerst gaat het leeuwendeel van de federale<br />

ontwikkelingssamenwerking nog steeds naar de oud-kolonies. Dit enerzijds om<br />

de kroon te dienen, maar anderzijds ook om de Waals-economische belangen te<br />

behartigen. In een open en mondiale visie moet er aandacht zijn voor alle<br />

volkeren in de hele wereld.<br />

Maar ook het beleid dat België onrechtmatig voert, is niets om tevreden over te<br />

zijn. Het afgesproken groeipad naar de 0,7% van het BBP, wordt niet gehaald.<br />

De cijfers die minister De Decker geeft, bieden een misleidend beeld. Ze bestaan<br />

immers voor een groot deel uit eenmalige schuldkwijtscheldingen en uit de


VISIE<br />

uitvoeren<br />

Lambermont<br />

geen eigenbelang<br />

TOEKOMST<br />

uitvoeren<br />

Lambermont<br />

0,70% tegen<br />

2010<br />

erkenning<br />

Fair Trade<br />

welvaart en<br />

welzijn<br />

duurbare<br />

landbouw<br />

tweesporenbeleid<br />

hulp die wordt uitgetrokken voor de opvang van vluchtelingen in ons land. Zonder rekening<br />

te houden met deze bedragen, strandt de Belgische ontwikkelingssamenwerking in 2006 op<br />

een schamele 0,37% van het BBP.<br />

De Noord-Zuid koepel, 11.11.11, waarschuwde er in 2005 al voor dat minister De Decker de<br />

budgettaire zwarte piet aan het doorschuiven was naar zijn opvolger. 11.11.11 kreeg overschot<br />

van gelijk. De resultaten voor 2006 zijn in strijd met elke vorm van goed fatsoen. De opvolgers<br />

van paars zullen verplicht zijn onmiddellijk veel en écht geld vrij te maken, willen we de<br />

0,7-procent-norm effectief halen.<br />

Vlaamse kijk op samen-werking<br />

Voor de N-<strong>VA</strong> dient de uitvoering van het onderdeel ontwikkelingssamenwerking<br />

van de Lambertmontakkoorden prioritair te gebeuren. Gaat<br />

ontwikkelingssamenwerking niet vooral over onderwijs, gezondheidszorg,<br />

landbouw en huisvesting? Laat dat nu net allemaal bevoegdheden zijn die reeds<br />

op Vlaams niveau beheerd worden en waarvoor Vlaanderen dus alle expertise<br />

in huis heeft. Expertise die ten goede moet komen aan een autonoom Vlaams<br />

ontwikkelingssamenwerkingsbeleid.<br />

Vanuit een democratisch Vlaams-nationalisme met een open vizier op de hele wereld, is<br />

ontwikkelingssamenwerking vanzelfsprekend. Niet vanuit eigen economisch oogpunt, maar<br />

vanuit het welzijn en de welvaart van alle volkeren in de wereld.<br />

Structurele solidariteit<br />

• Alle onderdelen (gemeenschaps- en gewestbevoegdheden) van ontwikkelingssamenwerking<br />

waarvoor Vlaanderen bevoegd is, dienen een homogene Vlaamse<br />

bevoegdheid te worden.<br />

• De overheid heeft zich geëngageerd om tegen 2010 0,70% van het BBP te<br />

besteden aan ontwikkelingssamenwerking. De dringende opmaak van een<br />

nieuw, realistisch tijds- en groeipad is noodzakelijk. Bovendien moet de<br />

overheid loskomen van haar louter economisch denken en ook voor<br />

ontwikkelingssamenwerking een stuwende functie opnemen.<br />

• Net zoals dat het geval is bij de andere Europese donoren, moet ontwikkelingssamenwerking<br />

zich voor 100% richten op het bereiken van de<br />

Millenniumdoelstellingen voor Ontwikkeling. Deze doelstellingen werden in<br />

september 2005 afgesproken door alle leden van de Verenigde Naties.<br />

• De door de Vlaming Peter Piot geleide organisatie UNAIDS, schat tegen 2008<br />

minstens 22 miljard dollar per jaar nodig te hebben voor de strijd tegen<br />

57


58<br />

HIV/AIDS. Niet alleen met budget, maar ook met de expertise van Vlaamse universiteiten<br />

en het Instituut voor Tropische Geneeskunde, moet de strijd tegen HIV verder gezet<br />

worden.<br />

• De overheid neemt een voortrekkersrol inzake ‘eerlijke producten’ en werkt een wettelijk<br />

kader uit dat de erkenning van het principe van de ‘fair trade’ regelt.<br />

• De klemtonen van ontwikkelingssamenwerking moeten zijn: welvaart en welzijn<br />

ontwikkelen. En dit op alle vlakken, zoals infrastructuur, onderwijs, democratie,<br />

economie, … Om alle objectiviteit te garanderen moet dit via een algemeen wetgevend<br />

kader verankerd worden.<br />

• Een aanzienlijk deel van de ontwikkelingssamenwerking richt zich op het uitbouwen van<br />

duurzame landbouw.<br />

• Ontwikkelingssamenwerking volgt een tweesporenbeleid. Enerzijds moet de overheid<br />

via directe ontwikkelingssamenwerking samen met de overheid van het partnerland<br />

oordelen welke regio’s en welke sectoren steun krijgen. Anderzijds moet de overheid via<br />

de indirecte samenwerking steun bieden aan niet-gouvernementele organisaties,<br />

universiteiten, wetenschappelijke instellingen, …


BETER BESTUUR<br />

ANALYSE<br />

slecht bestuur<br />

onder paars<br />

juiste middelen<br />

slechte organisatie<br />

paarse<br />

beloftencultuur<br />

gebrek aan<br />

controle<br />

Zeggen wat je doet en doen wat je zegt. Dat verstaan wij onder beter<br />

bestuur. Heel wat anders dus dan het schouwspel waarop paars ons<br />

jarenlang trakteerde.<br />

De paarse regering blonk de voorbije jaren zeker niet uit in goed bestuur. Integendeel!<br />

Uitverkoop van gebouwen, scandalitis bij de Regie van Gebouwen, interne machtsstrijd<br />

aan de top van Financiën, mislukking van de dure informatisering bij Justitie, opendeurdagen<br />

in de gevangenissen, … De lijst is pijnlijk lang.<br />

Efficiënt bestuur wil zeggen dat de juiste middelen worden ingezet op de juiste wijze en<br />

plaats. Sinds 2002 steeg het personeelseffectief van de federale overheid met 6.000 personen.<br />

Nochtans werden de bevoegdheden van diezelfde federale overheid ten gevolge van de<br />

Lambermontakkoorden kleiner. Bovendien werd er ook nog eens personeel naar de<br />

gemeenschappen en gewesten overgeheveld.<br />

Tegelijk blijkt dat de federale overheid niet in staat is haar diensten degelijk te<br />

organiseren of te informatiseren. Bij Financiën werd dat pijnlijk duidelijk<br />

gemaakt door de ambtenaren van Financiën die op straat kwamen en door de<br />

‘rekenfout’ van 800 miljoen euro waarvoor uiteindelijk niemand ter<br />

verantwoording werd geroepen. Het failliet van het Feniksproject zorgt ervoor<br />

dat de informatisering van Justitie even ver staat als tien jaar geleden.<br />

Ook inzake e-government stellen we vast dat de paarse regering alles behalve<br />

een schitterend palmares kan voorleggen. Het prestigeproject ”Internet voor<br />

Iedereen” en de met e-ID beveiligde ”chatboxen voor minderjarigen” bleken<br />

een slag in het water.<br />

59


VISIE<br />

integer bestuur<br />

normvervaging<br />

aanpakken<br />

integriteitsbeleid<br />

nodig<br />

60<br />

De paarse regering heeft vooral veel beloften gedaan die niet werden uitgevoerd. De<br />

administratieve vereenvoudiging is niet voelbaar op het terrein en hangt aan mekaar met<br />

‘belangrijke’ maatregelen zoals de afschaffing van de wet op het duel.<br />

Het aantal regels blijft toenemen, zoals blijkt uit het steeds stijgend aantal bladzijden van het<br />

Belgisch Staatsblad.<br />

Goed bestuur vergt ook een goede bevoegdheidsverdeling tussen de diverse gezagsniveaus.<br />

Maar paars weigerde systematisch de consequenties van een federale staatsordening onder<br />

ogen te zien en bleef unitaire achterhoedegevechten leveren.<br />

In de federale overheidsdiensten ontbreekt het aan interne controle en auditmogelijkheden.<br />

De federale regering legde weliswaar reeds in oktober 2002 het kader vast<br />

voor de departementale auditdiensten. Maar de auditdiensten die sindsdien werden opgericht<br />

zijn ontoereikend uitgerust om hun taak waar te maken en zijn door het feit dat ze in de<br />

diensten zelf zijn ingebed, onvoldoende onafhankelijk. De centrale dienst inzake interne<br />

controle, die onder de minister van Begroting ressorteert, is onderbemand waardoor haar<br />

werking zich beperkt tot het geven van vormingen zonder meer.<br />

Goed bestuur is integer bestuur<br />

Goed bestuur betekent voor de N-<strong>VA</strong> eerst en vooral een integer bestuur, dat efficiënt is en<br />

met behulp van moderne middelen en methodes wordt georganiseerd zodanig dat de burger,<br />

ondernemer en klant de beste dienstverlening krijgen.<br />

Integriteit betekent dat een overheid normvervaging bestrijdt, maar ook actief<br />

optreedt om een eerlijk, objectief en onpartijdig bestuur te garanderen. Enkel<br />

op die manier kan de overheid haar legitimiteit ten aanzien van de burgers<br />

opkrikken.<br />

In tegenstelling tot wat op Vlaams niveau bestaat, ontbreekt het in de federale<br />

overheid aan een uitdrukkelijk integriteitsbeleid. Hiervan moet prioritair werk worden<br />

gemaakt.<br />

Structureel beter besturen<br />

• Een centraal integriteitcharter is onontbeerlijk zodat zowel personeel als burgers weten<br />

welke waarden in de openbare diensten gelden en waar ze zich kunnen naar richten.<br />

Gedragingen die niet door de beugel kunnen, moeten effectief bestraft worden.<br />

• Er moeten vertrouwenwekkende aanspreekpunten komen waar burgers en<br />

personeelsleden in geval van problemen terecht kunnen<br />

• Integriteit start aan de top: ook voor politici moet er een deontologische code komen.


TOEKOMST<br />

integriteitscharter<br />

aanspreekpunten<br />

code voor politici<br />

centrale<br />

auditdienst<br />

innovatiekrediet<br />

e-government<br />

zaterdag<br />

bereikbaar<br />

reguleringsimpactanalyse<br />

innovatiekrediet<br />

25% minder<br />

lasten<br />

dienstverleningscharter<br />

confederale<br />

diensten<br />

• De N-<strong>VA</strong> pleit, naar Vlaams voorbeeld, voor één centrale auditdienst waarnaar de beste<br />

elementen uit de departementen en instellingen gedetacheerd worden. Deze dienst moet<br />

volledig onafhankelijk kunnen optreden en rechtstreeks aan de bevoegde ministers<br />

rapporteren.<br />

• De N-<strong>VA</strong> wenst geen verdere aangroei van het federale overheidsapparaat en<br />

personeelseffectief.<br />

• De N-<strong>VA</strong> meent dat de beste inspiratie van onderaan komt: ambtenaren die goede ideeën<br />

hebben moeten daartoe gestimuleerd worden. In elke dienst moeten opnieuw<br />

kwaliteitscirkels ingevoerd worden. Omdat inhoud belangrijker is dan verpakking.<br />

• Kwaliteitsvolle initiatieven moeten de kans krijgen om te groeien. Daartoe moet een apart<br />

innovatiekrediet worden gereserveerd.<br />

• De N-<strong>VA</strong> wil dat er concrete e-governmentprojecten komen die de samenleving<br />

rechtstreeks baat bijbrengen. Elk project moet afgepunt worden op wat het concreet voor<br />

burgers en ondernemingen opbrengt. De federale overheid kan een voorbeeld nemen<br />

aan Vlaamse projecten zoals de premiezoeker, vaccinnet, formulierensite, studietoelagentoepassing,<br />

de WIS-databank van de VDAB …<br />

• De overheid moet meer zijn dan een computerscherm. Niet iedereen heeft een pc en<br />

internet. De overheid moet ook fysiek bereikbaar zijn (openingsuren, telefoon, …). In<br />

samenwerking met de gemeenschappen en gewesten moet er in elke gemeente<br />

en stad een uniek loket geopend worden waar de burger ook op zaterdag<br />

terecht kan voor alle mogelijke informatie.<br />

• De federale overheid moet een voorbeeld nemen aan de structurele<br />

maatregelen die Vlaanderen heeft genomen om de administratieve<br />

rompslomp te verminderen: de reguleringsimpactanalyse (‘RIA’) en<br />

de compensatieregel. Zowel de vermindering als de toename van<br />

administratieve lasten moeten volgens het StandaardKostenModel worden<br />

gemeten.<br />

• Een vermindering van de administratieve lasten met 25 procent moet de<br />

inzet zijn.<br />

• Elke dienst moet een dienstverleningscharter maken zodat de klant weet<br />

waar, wanneer en hoe hij bij de federale overheid terecht kan en binnen welke<br />

termijn zijn vraag zal beantwoord worden.<br />

• De federale voorlichtingsdienst is nog een schaduw van zichzelf, vooral<br />

nuttig voor wie een poster van het koningshuis zoekt. Naar Vlaams<br />

voorbeeld moet er ook federaal een centraal groen nummer komen.<br />

61


62<br />

• De federale regering moet toelaten dat de gemeenschappen en gewesten voluit de eigen<br />

bevoegdheden inzake werving, syndicaal overleg, pensioenvorming, bepaling van de<br />

eedformule … kunnen uitoefenen. Selor (het selectiecentrum voor de overheid), het<br />

Rekenhof, de Raad van State, de Inspectie van Financiën en de Privacycommissie moeten<br />

omgevormd worden tot waarachtige (con)federale instellingen.


V.U.: Bart De Wever, Liefdadigheidsstraat 39, 1210 Brussel<br />

63


De Barricade<br />

Liefdadigheidsstraat 39<br />

1210 Brussel<br />

T. 02 219 49 30<br />

Fax 02 217 35 10<br />

www.n-va.be

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!