De Gouden Tak 2005 - Iex

i e x m a g a z i n e • j a a r g a n g 3 • n u m m e r 2 • m e i / j u n i 2 0 0 5 A E X 3 7 2 , 0 8 – 7 A P R I L 2 0 0 5 

A L L E W I N N A A R S V A N D E G O U D E N T A K 2 0 0 5 

m a g a z i n e 

van beleggers voor beleggers 

Het schip in 

Is uw scheeps-cv 

stormbestendig genoeg? 

Weg uit de kudde 

Zo wordt u dwars, 

contrair en succesvol 

Gouden tijden 

Wie drukt de goudprijs? 

Bankstelletjes 

De zin (en vooral onzin) 

van bankfusies 

‘Leer 

Chinees!’ 

Gesprek met 

investment 

biker 

Jim Rogers 

DOSSIER 

financiële producten 

Rendement 

op maat 

ALLES WAT U MOET WETEN OVER 

CLICKFONDSEN 

VASTGOED-CV’S 

TURBO’S 

GARANTIE-NOTES 

EN ANDERE 

KANT-EN-KLAAR-WINSTMAKERS 

www.iex.nl 

jaargang 2 • nummer 3 

mei / juni 2005 

m 4,95

I N H O U D 

F E A T U R E S 

14 Nieuw! Bedrijfsbezoek 

Porceleyne Fles-topvrouw Ilja van Haaren temidden van 

het (bijna) Delfts Blauw 

16 Interview: Jim Rogers 

De ‘Indiana Jones of Finance’ vecht tegen een stevige jetlag 

om iex uit te leggen waarom China en grondstoffen de 

enige beleggingen voor de toekomst zijn 

28 iex Centerfold – Gouden tijden 

Goud is en blijft een magische belegging. Toch is er pas de 

laatste veertig jaar echt iets te beleven in de goudprijs 

C O L U M N S 

21 Bankstellen – Jacques Potuijt 

De bankenfusiegolf lijkt in Italië te beginnen. Beleggers 

moeten vooral letten op banken die slim expanderen 

24 Cursus contrarian – Corné van Zeijl 

U wilt zo graag dwars zijn, maar loopt toch steeds weer 

met de kudde mee. Hoe wordt u zo contrair als Corné? 

26 Uw dagelijks TheAter – 

Geert Jan Nikken en Gökhan Erem 

Onze dagelijkse technische analyses zijn altijd voer voor 

discussie. We leggen nog eens precies uit hoe wij te werk 

gaan 

30 Gouden jaren – Willem Middelkoop 

Mooi hè, die lange goudgrafiek. Een onvervalste goldbug 

vertelt de bijbehorende geschiedenis 

H E B B E N & H O U D E N 

66 Mijn geld zit in... 

Jop Ubbens, directeur van Christie’s, vertelt over de 

Nederlandse kunstkoper, zijn fascinatie met dandy’s en 

een applaus voor Toon Hermans 

70 Blinkend blik 

De enige belegging die binnen acht seconden op 

100 km per uur zit 

P L U S : 

5 Editorial / 6 Snapshots / 12 Stemlokaal / 64 iex op Tournee 

72 Magnificent Seven / 74 Beleggingsfondsen 

77 Vastgoed / 78 Klik hier / 80 Adverteerdersindex 

82 Insider 

DOSSIER 

Financiële 

producten 

34 De Gouden Tak 

Marcel Tak recenseert beleggingsproducten op iex.nl 

en reikte onlangs de eerste Gouden Tak uit voor het 

beste product. Hoe herkent u een goede belegging? 

41 Nieuw! De handelende Tak 

Gestart per 1 april en live te volgen. Marcel Taks 

portefeuille van beleggingsproducten 

42 The making of... 

IEX mocht rondlopen in de productiehallen van de 

financiële wereld en sprak met de bouwers van een 

gloednieuw beleggingsinstrument, een slimme 

obligatie en een ambitieuze vastgoed-cv 

48 Terug naar de future 

Managed futures zijn de boiler room ontstegen. Frank 

van Dongen legt uit waarom 

50 Scheepjes op het droge 

Soms raakt er één op drift, maar er zijn ook genoeg 

scheeps-cv’s die aardig op koers blijven. Hoe is het met 

uw schip? 

56 De CV-cocktail 

Misschien wel het populairste financiële product van 

het moment: de vastgoed-cv. Helemaal perfect zijn ze 

zelden, maar adviseur Kapé Breukelaar weet wel waar 

een goede cv aan moet voldoen 

62 Adviseurtje pesten 

Jos Koets beoordeelt maandelijks nieuwe hypotheken 

voor u, maar voor een persoonlijk advies bent u 

aangewezen op een adviseur. 

Tip van Koets: laat hem zweten

E D I T O R I A L 

Tweede jaargang 

Nummer 3 – mei / juni 2005 

Hoofdredactie: 

Pieter Kort (hoofdredactie@iex.nl) 

Eindredactie: 

Arend Jan Kamp, Janneke Vonkeman 

Art direction en vormgeving: 

Studio Jaap van der Zwan, Amsterdam 

Redactie en medewerkers: 

Jorik van den Bos, Joop Bresser, Kapé Breukelaar, Lukas 

Daalder, Gökhan Erem, Mark Glazener, Frans Gunnink, 

Leon Hillen, Bob Homan, Peter van Kleef, Jos Koets, 

Michael Kraland, Felix Lanters, Willem Middelkoop, 

Geert Jan Nikken, Ivan Nyssen, Jacques Potuijt, 

Corina Ruhe, Ad Schellen, Cees Smit alias Frank van 

Dongen, Rik Smit, Marcel Tak, Peter Paul de Vries, Jaap 

Westerling, Koos de Wilt, Marcel Wijma, Corné van 

Zeijl (redactie@iex.nl) 

Beeld: 

Ruud Binnekamp, Robert Elsing, Ton Hendriks, Ronald 

Hoeben, Hollandse Hoogte, Getty Images, Nico den 

Dulk, Yvette Zellerer 

Koersen: MarketXS; nieuws: Dow Jones; fundamentele 

data: ShareCompany 

Directie: 

Eric Visser, Hans-Poul Veldhuyzen van Zanten 

Uitgever: 

Peter van Sommeren 

Abonnementsprijzen: 

In Nederland € 29.70 voor zes nummers (voor het 

buitenland geldt een verzendtoeslag) 

Losse nummers: € 4,95 

Nazending: € 5,95 

Abonnementen en bezorging: 

Abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip 

ingaan en lopen automatisch door, tenzij 8 weken 

voor de vervaldag schriftelijk wordt opgezegd. Nieuwe 

opgave schriftelijk of per e-mail: 

Abonnementenland, Postbus 20, 1910 AA Uitgeest 

Tel. 0251-313939, Fax 0251-310405 

Email: aboservice@aboland.nl 

IEX leden kunnen kostenloos een exemplaar 

aanvragen via www.iex.nl/leden. 

Adreswijziging: 

Leden van IEX.nl kunnen zelf hun gegevens wijzigen 

via www. iex.nl/leden. Overige abonnees via 

Abonnementenland. 

Advertenties: 

IEX-sales: Jan Willem Goed, Martijn Arnold, 

Niek den Tex, Dirk Kamsteeg 

IEX Investor Relations: Frans Gunnink 

E-mail: sales@iex.nl 

Traffic: Ferdinand Gipon 

IEXopTournee: Kim Lieuwen (kim.lieuwen@iex.nl) 

Techniek: 

Reinier Willems, Sebastiaan Drost 

TriLab: René van der Meyden 

Productie: Joost van Iperen 

Drukkerij: Senefelder Misset 

Niets uit deze uitgave mag op enigerlei wijze worden 

overgenomen zonder schriftelijke toestemming 

van de uitgever. Op alle aanbiedingen, offertes en 

overeenkomsten van iex InfoExchanges bv zijn van 

toepassing de voorwaarden welke zijn gedeponeerd bij de 

Kamer van Koophandel te Amsterdam. iex magazine bevat 

informatie en wenken, die met de meeste zorgvuldigheid 

zijn samengesteld. iex InfoExchanges bv en de bij deze 

uitgave betrokken redactie en medewerkers aanvaarden 

geen aansprakelijkheid voor mogelijke gevolgen, die 

zouden kunnen voortvloeien uit het gebruik van in 

deze uitgave opgenomen informatie en wenken. De 

gegevens zoals wij die van u hebben ontvangen, kunnen 

worden gebruikt voor het toezenden van informatie en/ 

of aanbiedingen door iex InfoExchanges BV en speciaal 

geselecteerde bedrijven. Indien u dit niet wenst, gelieve 

een briefje te sturen naar: iex InfoExchanges BV, t.a.v. de 

klantenservice, Postbus 75662, 1070 AR Amsterdam. 

iex Magazine wordt uitgegeven door iex 

InfoExchanges BV en verschijnt zes keer per jaar. 

© iex 2005 

(Kant en) klaar 

Snobs vind je overal. Ook onder beleggers. En dan bedoel ik niet het soort dat steevast 

de duurste wijn bestelt of louter de fijnste Italiaanse scheerwol uit het rek pakt. 

Nee, ik bedoel het soort snobs dat allergisch is voor alles dat geprefabriceerd is. De 

types die niet dood aangetroffen willen worden met een afhaalmaaltijd en liever hun 

zondagochtend besteden met het kneden en vouwen van hun zelfgemaakte pasta dan 

een zakje kant-en-klaar uit de Albert Heijn mee te nemen. 

In de beleggingswereld kom je hetzelfde slag tegen. De beleggers die het niet over 

hun hart kunnen verkrijgen om een afgerond productje van de bank te kopen, maar 

zélf hun asset allocatie bedenken en zélf hun aandelen selecteren. Dat kan ook best 

een goed idee zijn. Wie zijn smaakpapillen liefheeft en over een beetje culinair talent 

beschikt, kan beter zelf koken dan een kant-en-klaarmaaltijd warm maken. Maar 

daarvoor heb je naast kunde nog een essentiële factor nodig: tijd. 

Zelf beleggen is bewerkelijk; wie structureel onvoldoende tijd heeft om zijn huiswerk 

goed te doen en zijn posities te beheren gaat onvermijdelijk een keer de mist in. 

Met die groep op het oog zijn de afgelopen jaren hele financiële supermarkten volgepakt 

met kant-en-klare beleggingsproducten. Die variëren van mandjes beleggingen 

in gebieden of sectoren waar een privé-belegger zelf moeilijk aan kan komen (denk 

aan Chinafondsen, of funds of hedge funds) tot grote onroerend-goedprojecten die 

via vastgoed-cv’s tot hapklare beleggingen worden teruggebracht. 

Inmiddels zijn er echter zoveel van dit soort producten dat je nog steeds nauwelijks 

een goede keuze kunt maken. Bij iex zijn we daarom eens diep in de materie gedoken, 

zie de uitgebreide special in dit nummer. Op www.iex.nl hebben al deze producten 

een eigen afdeling gekregen, waar u wekelijks recensies van de nieuwste lanceringen 

kunt lezen. Wellicht kende u de 10 van Tak al (Marcel Taks rapportcijfer voor 

structured products); daar zijn inmiddels ook de Toets van Koets (hypotheken) en de 

cv-recensies door Kapé Breukelaar bijgekomen. Nergens anders vindt u zulke goede 

onafhankelijke product-besprekingen, inclusief rapportcijfers. 

Als u dit leest, is inmiddels ook de eerste iex Gouden Tak uitgereikt, de prijs voor het 

beste structured product van 2004. Ik weet op het moment van schrijven nog niet 

aan wie, u wellicht al wel. Is de winnaar van de Gouden Tak dan het ultieme beleggingsproduct? 

Niet voor wie het niet nodig heeft. Uiteindelijk zult u toch uw huiswerk 

moeten blijven doen. Om u toch wat kostbare tijd te besparen, proberen we 

daar wat bij te helpen met dit Magazine. Ik hoop dat u er iets aan heeft. 

Ik kan tot slot natuurlijk niet anders dan even stilstaan bij het vertrek van 

iex-godfather Michael Kraland. De man die iex bijna eigenhandig groot 

maakte, besloot een maand geleden dat hij na zeven jaar iets anders 

wilde gaan doen. Dat gunnen wij hem van harte, al is zijn vertrek als 

columnist, creatief brein en aanjager van de redactie een fikse aderlating 

voor iex. Wij zijn Michael veel verschuldigd. Zonder hem was 

iex.nl nooit de beste, grootste én leukste financiële site van Nederland 

geworden – sterker nog, zonder hem was het nooit iets geworden. 

Michael, we hopen in de toekomst aan je méér dan strenge eisen 

te blijven voldoen. Bedankt voor alles en het ga je goed. 

Pieter Kort 

Hoofdredacteur iex

P S H O T S . S N A P S H O T S . 

3 

2,5 

2 

1,5 

1 

0,5 

0 

Koning Tóth 

De nieuwe smallcap-koning 

van het Damrak heet 

George Tóth. Zien we hier 

de fundamenten van een 

heus beursimperium? 

Waar hij ineens vandaan kwam 

is onduidelijk. Hij maakte assen 

voor caravans in Hongarije, 

waarmee je kennelijk flink kan verdienen, 

en zat in het vastgoed. Maar sinds een jaar 

is George Tóth de nieuwe smallcap-koning 

Tóth of de gladiolen 

Koersverloop De Vries Robbé Groep en de WMZ-meldingen van George Tóth 

30 AUG 04 

90% 

in De Vries 

Robbe 

7 OKT 04 

5,1% 

in Real Time 

Company 

van het Damrak. Leuk, want er was wel behoefte 

aan iemand die de ingedutte lokale 

markt wat nieuw leven inblies. En dat doet 

George Tóth. In de meest uiteenlopende 

bedrijven kocht hij het afgelopen jaar aanzienlijke 

belangen; van het Delfts Blauw 

19 OKT 04 

4,99% 

in Real Time 

Company 

12 OKT 04 

6,56% 

in Rood 

Testhouse 

25 NOV 04 

4,95% 

in Rood 

Testhouse 

26 NOV 04 

23,62% 

in Spyker Cars 

29 DEC 04 

5,05% 

in Porceleyne 

Fles 

van Porceleyne Fles tot de sportmodellen 

van Spyker. 

Is Tóth een nieuwe imperiumbouwer in de 

traditie van Joep van den Nieuwenhuyzen? 

Of bouwt hij gewoon een fiscaal vriendelijk 

deelnemingenfonds voor zichzelf op? In 

sommige opzichten zijn de gelijkenissen 

met Joep opvallend. Van den Nieuwenhuyzen 

kocht zijn aandelenbelangen vaak eerst 

op persoonlijke titel voor hij ze doorplaatste 

naar zijn bedrijf Begemann. Tóth doet hetzelfde, 

al heet zijn houdstermaatschappij De 

Vries Robbé Groep. En ze delen dezelfde 

durf. Tóth lijkt vaak impulsief te handelen 

– soms zelfs een tikje naïef. Zo hees hij zich 

na de kerst in zijn witte ridderpak en kondigde 

aan de tsunami-slachtoffers te helpen 

door 1 miljoen aandelen De Vries Robbé 

voor 2 euro te zullen verkopen. Geconfronteerd 

met zo’n verkooporder kon de markt 

maar op één manier rageren: omlaag met 

die koers. Uiteindelijk verkocht Tóth ruim 

30.000 stukken, nog wel genoeg voor “een 

paar auto’s voor een hulpkonvooi”, meldde 

Tóth monter in de Volkskrant. 

Tot nu toe zit er niet veel samenhang in het 

imperium en als het doel is om veel geld te 

verdienen dan is de missie slechts ten dele 

geslaagd. Zowel Real Time Company als 

Rood Testhouse lieten sinds Tóth instapte 

spectaculaire stijgingen zien. In de recenter 

aangekochte pakketten zit minder schot, 

maar daar staat tegenover dat de 90% in 

De Vries Robbé Groep het in de tussentijd 

31 JAN 05 

5,01% 

in Blue Fox 

14 MRT 05 

4,18% 

Management 

Share 

7 MRT 05 

5,12% 

Management 

Share 

juli juli aug aug sep sep okt okt nov nov dec dec jan jan feb feb ma ma 0

S N A P S H O T S . S N A P S H O 

DE BELANGEN VAN GEORGE TÓTH 

aandeel aanschaf aanpassing huidig* rendement 

Real Time Company 0,03 0,07 133% 

Rood Testhouse 0,37 0,43 0,56 51%** 

Porceleyne Fles 17,00 17,15 0,9% 

Spyker Cars 10,80 9,02 -17% 

Blue Fox 5,58 4,30 -23% 

Management Share 0,38 0,34 0,35 -8%** 

* peildatum 5 april 2005 ** op basis van eerste aanschafkoers 

natuurlijk ook aardig bleef doen. Zeker de 

helft van dat pakket kocht hij in 2002 al 

voor 1,25 euro. Daar kwam vorige zomer 

nog eens 15% bij voor een bedrag van circa 

1,00 euro. DVRG noteerde begin april 1,63 

euro. Dat zijn geen miljoenenwinsten 

– we hebben het hier over enkele tonnen 

koerswinst. Het verlies op Spyker alleen 

compenseert dat ruimschoots in neerwaartse 

richting. Het aandeel daalde sinds 

Tóths aankoop van 10,80 tot 9,02 euro. Dat 

kostte hem op papier zo’n zeven ton. 

Voor de man wiens kantoor naar eigen zeg- 

Welke belegger die ooit in New York is 

geweest, staat niet op de foto met de fameuze 

charging bull? Als u geld over hebt 

mag ook uw naam erop. 

Dé stier staat te koop. De 3150 kilogram 

zware Charging Bull, hét 

symbool van Wall Street en het 

Amerikaanse kapitalisme, staat te koop. 

Het is niet voor niets dat een stier de beurs 

verbeeldt. 

De maker bedoelde het beeld als ondersteuning 

voor de beleggers die hun vermogen 

in de krach van 1987 verloren. Voor 

bijgelovigen brengt de stier geluk. Vandaar 

dat de snuit van het beest helemaal glanst 

van het aaien. In dat licht is het wel bedenkelijk 

dat ook het scrotum van de stier 

glanst als een spiegeltje. 

Oh ja, mocht u hem in uw achtertuin willen 

hebben, dat gaat niet. Als u hem koopt, 

moet u hem doneren aan de City of New 

York. De stier moet ook blijven staan op 

de plaats waar hij nu staat. Overigens is dat 

helemaal niet op Wall Street, maar een paar 

blokken verder op Bowling Green Park, 

gen alleen al zeven miljoen waard is, zijn 

dat geen bedragen om van wakker te liggen. 

En dat zal hij dan ook vast niet doen. 

Voorlopig blijft Tóth kralen rijgen en er 

zullen de komende maanden nog wel meer 

fondsen in één adem met de Schiedams- 

Hongaarse bedrijvenverzamelaar worden 

genoemd. Hoe zijn masterplan eruitziet 

zullen we binnenkort trachten te onthullen 

als IEX’ eigen smallcap-specialist Leon 

‘Onno’ Hillen tegenover Tóth plaatsneemt 

voor een prettig (en pittig) gesprek. Binnenkort 

in dit theater. 

Stierengevecht 

het onderste puntje van Broadway. U mag 

er alleen een bordje met uw naam en/of gironummer 

bij plaatsen. Het bieden begint 

bij 5 miljoen dollar. Het hele geval kostte 

de maker 306.000 dollar. Daarmee heeft de 

stier een veel beter rendement gemaakt dan 

de beurs waar hij de briesende mascotte 

van is. 

Riding the bull: IEX-columnist 

Corné van Zeijl in New York 

FAST FORWARD 

Wat vinden de grote beleggingsgoeroes? 

PETER LYNCH 

Na regen komt zonsondergang 

Volgens SEC-gegevens is investment guru Pe- 

ter Lynch eind maart in smallcap Rainmaker 

gestapt. Lynch nam een belang van 7%, goed 

voor ongeveer 1,7 miljoen dollar. Het bedrijf, 

de naam zegt het al, levert diensten op het 

gebied van telesales, direct marketing en 

e-commerce. Mogelijk is de overname van 

Sunset Direct (klinkt leuk in combinatie met 

Rainmaker) aanleiding geweest voor Lynch 

om in te stappen. (www.sec.com) 

ED YARDENI 

100 dollar voor een vaatje? 

De wereld ziet er goed uit, volgens Ed Yardeni. 

Afgezien van de prijs voor een vat olie. Ana- 

listen spreken van 100 dollar voor een vaatje, 

maar Yardeni ziet het niet zo ver komen. “De 

wereldwijde liquiditeit neemt al voldoende af 

om zo’n super spike te voorkomen.” Yardeni 

zat overwogen en blijft dat ook. “De weging 

van energieaandelen in de S&P-500 steeg 

sinds 1 januari van 5,7% tot 8,5%. Wat nu? 

Gewoon de rest van het decennium overwo- 

gen blijven zitten.” We gaan naar een weging 

van zeker 15% toe, rekent Yardeni voor. (www. 

yardeni.com) 

MARC FABER 

Longposities afbouwen 

April profiteert van seizoenseffecten, stelt 

Marc Faber. Gekoppeld aan de korte-termijn 

oversold conditie van de aandelenmarkt 

wereldwijd én aan de waarschijnlijkheid dat 

de olieprijs wegzakt, na het koersdoel van 105 

dollar dat Goldman Sachs afgaf en dat kan re- 

den zijn voor een herstel in de zeer nabije toe- 

komst. Faber adviseert echter geen gebruik 

te maken van deze rally om longposities in te 

nemen, maar juist om posities af te bouwen 

en shorts op te nemen. (www.gloomboom- 

doom.com)


Klare taal / That’s the Gestion 

De naam Gestion kent u misschien nog als 

het effectenhuis van beurshandelaar Adri 

Strating. Inmiddels is het bedrijf een nieuw 

leven beginnen als fondsaanbieder en vermo- 

gensbeheerder. Sinds 1 april kunnen beleggers 

meedoen met het nieuwe Gestion Actief Be- 

heer Fonds, dat wordt beheerd door een paar 

opvallende namen: Karel Vogel (ex-AFM) en 

Richard Strating. Hoogste tijd om even te bel- 

len met deze nieuwe speler. 

Meneer Vogel, gefeliciteerd met een nieuw 

beleggingsfonds. Maar zit Nederland daar op 

te wachten? Wat is in één zin uw toegevoegde 

waarde? 

Gestion als ‘roomser dan de Paus’ betitelde. Be- 

“De doelstelling is om jaarlijks een positief 

rendement te behalen. We 

richten ons op absoluut rendement; 

het fondsvermogen kan afhankelijk 

van de marktomstandigheden 

ook worden aangehouden 

in liquiditeiten. De toegevoegde 

waarde zit in het feit dat we geen 

verplichting hebben om altijd vrijschouwt 

u dat als een compliment? 

wel volledig belegd te zijn, wat bij Karel Vogel Rik Strating 

De favorieten van Lukas Daalder 

ik kinderen heb, kom ik niet 

echt meer aan lezen toe. Omdat 

‘SSinds 

ik toch graag boeken lees en mijn 

kostbare tijd zo efficiënt mogelijk wil 

benutten, vraag ik 

daarom altijd aan 

vrienden en collega’s 

wat zij nou het 

beste, mooiste of 

indrukwekkendste 

boek vinden dat ze 

ooit gelezen hebben. 

Het niveau van het 

leeswerk komt hierdoor 

duidelijk 

hoger te liggen 

dan de gebruikelijkeverjaardagsliteratuur 

die je anders 

in je maag 

gesplitst krijgt. 

veel andere fondsen wel het geval is. Vooral 

in dalende markten kan dit een goede bescherming 

bieden tegen waardedaling.” 

U komt zelf bij AFM vandaan. In hoeverre beïn- 

vloedt dat het fondsbeheer bij Gestion? 

“Het beïnvloedt het fondsbeheer niet 

rechtstreeks. Wel zijn wij geheel transparant 

ten aanzien van de kosten en gaan we 

dagelijks na of het beheer in het belang 

van de participanten en in overeenstemming 

met het prospectus plaatsvindt.” 

Met zo’n achtergrond is het logisch dat het FD 

Bovendien, zelfs als het boek een zware pil 

blijkt te zijn (Brad Easton Ellis schiet mij 

te binnen), dan nog is het interessant om te 

zien wat een ander goed, mooi of indrukwekkend 

vindt. 

Nu het mijn beurt is, valt me op 

dat het niet makkelijk is om de 

vraag te beantwoorden. Of ik een 

stukje wil schrijven over wat het 

meest invloedrijke boek is dat ik 

gelezen heb, wat mogelijk ook nog 

iets met beleggen te maken heeft. 

Beleggen? Je denkt toch niet dat ik na elf 

uur werk per dag ook nog een 

leuk boek over beleggen ga lezen? 

Het laatste vakgerelateerde boek 

dat ik gelezen heb was een standaardwerk 

over technische analyse 

van Pring, Technical Analysis 

Explained. Zeker leerzaam en het 

heeft zelfs mijn beleggingsbeleid 

“Wij hechten aan de doelstellingen die de ef- 

fectenwetgeving nastreeft, en dat betekent 

dat de effectenmarkte adequaat kunenn func- 

tioneren en dat beleggers worden beschermd 

tegen malafide aanbiedingen en gebrekkige 

informatie.” 

Hoe beoordeelt u de rol die AFM momenteel 

speelt als toezichthouder? 

“Goed toezicht is essentieel voor de reputatie 

van de gehele Nederlandse financiële sector. Op 

dit moment functioneert dat voldoende, hoewel 

er door de nieuwe wetgeving nog wel wat op- 

tuigwerkzaamheden liggen te wachten.” 

Afgezien van al die transparantie, wat mag de 

belegger aan rendement verwachten? 

“Zoals gezegd streven we naar een 

goed positief jaarlijks rendement 

tegen aanvaardbare risico’s, maar 

garanties kunnen we natuurlijk 

niet geven. Wel verbinden we zelf 

ons lot nasdrukkelijk aan dit fonds 

door met 2,5 miljoen euro te par- 

ticiperen.” 

beïnvloed, maar om het nou direct invloedrijk 

te noemen, nee. Ik vind de term invloedrijk 

überhaupt nogal zwaar aangezet. 

Mooi (Titaantjes van Nescio), goed (Nooit 

Meer Slapen van Hermans), sterk (Lord of 

the Rings), scherp (Animal Farm van Orwell) 

daar kan ik wel wat mee, maar invloedrijk? 

Als ik dan toch moet kiezen denk ik 

dat The History of an Atom het dichtst 

in de buurt komt van invloedrijk. 

Het boek gaat over een atoom en 

beschrijft het ontstaan van het heelal 

en de zeer bescheiden en tijdelijke 

rol die de aardbol daar tot nu toe in 

gespeeld heeft. Vervolgens wordt 

ook nog eens fijntjes duidelijk gemaakt dat 

de mens in het grotere geheel der dingen 

maar heel weinig voorstelt. Ik koop er weliswaar 

geen aandeel meer of minder om, 

maar ik vond het op zijn minst een indrukwekkend 

boek. 

’ 

Lukas Daalder is hoofd research van effectenhuis Oyens 

& Van Eeghen en vaste columnist van iex.

S N A P S H O T S . S N A P S H O 

Small Cap Saloon 

In de vorige twee nummers wisten we 

al te melden dat u in de Small Cap Saloon 

altijd op uw hoede moet zijn voor 

gebroken spiegels. 

Bij de vorig jaar geïpode maker van 

luxe paradepaardjes, Spyker Cars, ligt 

een droom aan diggelen. Om precies 

te zijn de droom van de ontwerper van de 

handgemaakte sportwagen, Maarten de 

Bruijn. Die trad op 30 maart 2004 overspannen 

terug uit zijn eigen raad van bestuur, uit 

onvrede over het beleid van topman Victor 

Muller. Of het verlies van 5 miljoen euro, 

bij een omzet die dat niveau niet eens haalt, 

daaraan debet is, blijft gissen. 

De minuscule sectie Automotive onder de 

Nederlandse beursfondsen is sowieso onrustig. 

We zagen recent ook een bestuurder 

annex grootaandeelhouder opkraasen 

uit de droomwereld van Antonov plc. Non 

executive director Cees Minnaar keerde 

de revolutionaire, maar o zo conceptuele, 

versnellingsbak de rug toe, omdat hij zich 

‘wil richten op andere interesses’. Klinkt 

plausibel, zeker met zo’n achternaam. Was 

er ook nog goed nieuws in de Small Cap 

Saloon? Jazeker, kastelein George Tóth, zie 

ook elders in deze rubriek, heeft zich ingelaten 

met het wegkwijnende muurbloempje 

Real Time Company. Zijn nieuwste 

verovering zag de koers van 2 tot 10 eurocent 

oplopen, een aardige sprong waarbij 

de roestige kroonluchters van de saloon 

ternauwernood gespaard bleven. Tot slot 

blijven de biobabes Pharming en Crucell 

de gemoederen bezighouden. Met name 

de laatste strooit met licentieovereenkomsten 

en begint zo langzamerhand te morrelen 

aan de klapdeurtjes van de saloon. 

Large Cap Lane, here we come. Oh, en de 

tip uit de vorige Small Cap Saloon – over 

TomTom en AND – enfin, u weet inmidels 

genoeg… 

Sinus 3.0 opent een wereld van mogelijkheden 

Voor iedere koersbeweging bestaat een passende optiestrategie. 

Sinus zoekt en vindt deze strategieën. Sinus 3.0 is de software voor het 

werken met optiestrategieën, het beheren van uw portefeuille 

en veel meer...... zoals gratis real time koersen*. 

Het enige dat beperkt is 

aan Sinus 3.0 is de prijs. 

* via Binck Bank € 235,- 

omdat het resultaat telt 

Meer info: www.sinus.nl 

s o f t w a r e 

sinus 

K R A C H T T E R M E N 

De nieuwste modewoorden 

op de beursvloer 

Targeted drugs 

Een term uit de biotech die staat voor een 

belangrijke nieuwe groep medicijnen, die 

zich tot de traditionele farmacie verhoudt 

als smart weapons tegenover mortiergra- 

naten. Deze medicijnen richten zich bijvoor- 

beeld alleen op kwaadaardige kankercellen 

en niet op de gezonde. Van deze producten 

wordt veel verwacht. Imclone, bekend van 

het Martha Stewart-schandaal, is een van 

de makers. 

Price frenzy 

Vrij vertaald: prijsgekte. Een buzzword uit 

de koker van Alan Greenspan, die ons jaren 

geleden ook al ‘irrational exuberance’ aan 

de hand deed. Deze term introduceerde hij 

begin april om de stijging van de olieprijs 

mee te karakteriseren. 

Hoog dividend 

Nu er zelfs Hoog Dividend Vastgoedfondsen 

worden geïntroduceerd lijkt de dividend- 

manie zijn hoogtepunt te hebben genaderd. 

Na jaren topprestaties zijn de hoog divi- 

dend-fondsen zo populair dat je er angstige 

voorgevoelens van krijgt. Op pagina 72 

geeft Magnificent 7-lid en hoog dividend- 

topper Jorik van den Bos zijn visie op de 

modegevoeligheid van het fenomeen.


Sell in May..? 

MDe R is al bijna uit de maand en 

daarom is weer het tijd voor de 

moeder aller beurswijsheden. 

Sell in May, but remember: do come back 

in September. Statistische onzin, kul, wichelroedelarij, 

maar de koersen spreken 

boekdelen en de prijs is nog altijd het 

bewijs. Door de jaren is gebleken dat wie 

de zomermaanden aan de beurs mijdt, 

uiteindelijk beter af is. Althans, er lijkt 

een statistisch significant verband aan te 

tonen met de instroom van gelden in beleggingsfondsen. 

Met andere woorden, in 

de zomer komt er geen geld naar de markt 

- een enkele campingrally daargelaten - en 

daarom doen de koersen het niet goed. Allemaal 

leuk en aardig, maar wat moet u in 

de weerbarstige beurspraktijk van iedere 

dag met deze wijsheid? 

Vorig jaar werkte het uitstekend. Wie op 1 

mei verkocht en pas op 1 september weer 

instapte vermeed een verlies van 18 punten 

in de AEX. 2003 Was echter juist een jaar 

voor de sceptici: op 1 mei noteerde de AEX 

279; vier maanden later was hij maar liefst 

18% opgelopen tot 329. Verder terug? 2002 

Was weer een glorieus jaar voor de vakantievierders. 

De index stortte in van 503 op 

1 mei tot 371 in september. Trek zelf uw 

conclusies of luister naarvde wijze raad van 

IEX’ columnistencorps. Wij vroegen onze 

columnisten om de volgende slagzin af te 

maken: Sell in May… 

Frank van Dongen: 

“...net zoals u in februari, maart, april en 

de rest van het jaar moet doen.” 

Lukas Daalder: 

“...and please don’t return, you idiot!” 

Geert Jan Nikken: 

“...en aan die wijsheid doe ik al jaren niet 

meer mee!!” 

Jacques Potuijt: 

“...may well be too late.” 

Corné van Zeijl 

“...en vraag niet hoe het kan, maar 

profiteer er van.”

S T E M L O K A A L 

Leve de democratie 

Lopen beleggers achter de feiten aan? iex-lezers hebben het 

dit jaar wel goed gezien. Wat vond u nog meer? 

Het gaat lekker met de iex-index. 

Een jaar geleden begonnen op 

gelijk niveau met de aex (rond de 

350 punten), heeft deze kleine 

long/short-portefeuille van de vier top- en 

flopaandelen volgens iex-lezers inmiddels 

een stand bereikt van 385,5. Dat is – bij de 

laatste meting eind maart – ruim tien punten 

meer dan de aex zelf. 

Oftewel, de iex-lezers versloegen dit jaar 

de index met een kleine 3%. Dat is knap, en 

des te meer reden om de laatste handelsdag 

van iedere maand blauw aan te kruisen in 

uw agenda, zodat ook u uw favoriete fondsen 

voor de komende maand kunt opgeven 

in de iex.nl Bull/Bear Enquête. Als u dat al 

niet trouw doet, natuurlijk. 

AEX 

Gemiddeld doen namelijk elke maand rond IEX 

de zevenhonderd beleggers mee aan deze 

enquête, waarmee de steekproef hoger ligt 

dan die van bijvoorbeeld de enquête van 

het consumentenvertrouwen van de Universiteit 

van Michigan. En dat is één van de 

grote market movers van Wall Street. 

Nederlandse ondernemers zijn 

optimistischer over de economie, de 

Duitse juist somberder. Hoe ziet u het? 

(903 stemmen) 

Ik zie het zonnig in 

Weinig verandering 

Ik verwacht zware tijden 

14% 

24% 

26% 

Kan alle kanten op 

36% 

12 

0 5 10 15 20 25 30 35 40 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

GOED GESTEMD 

De iex-index versus de aex-index 

 

 

 

De iex Vermogenspitch helpt bij 

het zoeken van een beheerder. Heeft ú 

een vermogensbeheerder? 

(1416 stemmen) 

Ja, een hele 

goeie 12% 

Ja, maar ik 

zoek een 

ander 25% 

De aex steeg 6,2% in het eerste kwartaal. 

Wat brengt het tweede? 


14% 

17% 

Minstens zo goed 

Nog wel omhoog, maar minder 

Gewoon weer 6,2% terug 

Nee, maar ik 

heb er wel een 

nodig 23% 

29% 

De Krach van 2005 

Nee, ben je 

belazerd 40% 

39% 

0 5 10 15 20 25 30 35 40 

 

 

 

 

 

 

klik hier 

 

 

Wat wordt dé commodity 

van 2005? 


Goud 10% 

Zilver 26% 

Olie 34% 

Laat uw stem horen in het 

Staal 30% 

iex Stemlokaal / Kijk op www.iex.nl

B E D R I J F S B E Z O E K 

Ilja van Haaren, 

ceo Koninklijke Porceleyne Fles 

Koninklijke Porceleyne Fles/Royal Delft is ’s werelds beroemdste en oudste 

aardewerkfabriek, bekend door het authentiek Delfts blauw. Nog steeds wordt 

in hartje Delft het aardewerk volledig met de hand geschilderd volgens tradities 

stammend uit de zeventiende eeuw. 

Opvallend? Volgens het jaarverslag was er in 2004 een forse toename van het 

bezoek aan de fabriek en van maatwerk-opdrachten van overheid en Nederlands 

bedrijfsleven. 

Nog meer opvallends? Op een goede beursdag gaan al gauw een paar honderd 

aandelen over de toonbank. 

Meest verkochte product: Gek misschien, maar dat is het toegangskaartje tot de 

fabriek. Van de Delfts blauwe artikelen is het de kerstbel. 

Nettowinst 2004: 72.000 euro (240.000 euro in 2003) 

Winst per aandeel 2004: 0,27 euro 

Omzet 2004: 3,8 miljoen euro 

Marktkapitalisatie: 4,5 miljoen euro 

Aandeelhouders: Werkhoven bv (51%), Oertel-Hofergroep (12%), 

D. Lindenberg (11%), G. Tóth (5%). 21 Overige aandeelhouders 

door Peter van Kleef / foto Ruud Binnekamp 

19 

18 

17 

16 

15 

14 

2004 2005 

“Wij streven ernaar het 

cultureel erfgoed in stand te 

houden. Dat kunnen 

de meeste beursfondsen 

ons niet nazeggen. 

Wij zijn geen museum, wij 

brengen een levend iets”

i N T E R V I E W 

Merkwaardig, maar de 

man die zich profileert 

als globetrotter en 

’s werelds enige adventure 

capitalist, worstelt 

zichtbaar met een simpel transatlantisch 

jetlagje. Jim Rogers heeft zojuist twee uur 

lang een zaal bankiers en beleggers toegesproken 

– al pratend diende hij zichzelf al 

enkele malen wat oogdruppels toe – en als 

wij hem na afloop treffen is er van de ‘Indiana 

Jones of Finance’ weinig meer over dan 

een slaperige oudere Amerikaan in de hoek 

van de bank. 

Tot hij het woord neemt. Zijn ogen zitten 

nog halfdicht, maar als Rogers begint te 

praten over zijn visie op de wereld wordt 

hij bevangen door het heilig vuur. En luistert 

iedereen in zijn omgeving geboeid 

naar zijn toch niet altijd even opwekkende 

verhaal. Daarin staan drie grote thema’s 

centraal: de val van Amerika en de dollar, 

de onstuitbare opkomst van China en 

de komende bullmarkt in grondstoffen. 

“Hier”, zegt Rogers grijnzend, en geeft ons 

een suikerklontje dat hij kennelijk net van 

een koffieschoteltje heeft gegrist. “Goed 

Jetlag Jim 

door Pieter Kort 

Jim Rogers is wereldreiziger en één van de toonaangevende 

beleggingsgoeroes. Zijn boodschap is simpel: China en grondstoffen 

zijn de markten van de toekomst; maak dat je wegkomt uit aandelen, 

obligaties en – vooral – dollars. iex onderschepte Rogers in Amsterdam 

en mocht hem even uit zijn slaap houden.

ewaren, dat wordt later geld waard.” 

Harde landing 

Rogers, die ooit samen met George Soros 

het legendarische Quantum Fund oprichtte 

en al twee lange wereldreizen maakte – één 

op de motorfiets als investment biker en 

recent één met zijn vrouw in een speciaal 

voor hem gebouwde knalgele Mercedes 

met aanhanger – is op zijn 62ste wat 

zachtmoediger geworden. Zijn tweejarige 

dochter Hilton Augusta is veelvuldig onderwerp 

van gesprek. “Tien jaar geleden 

moest ik er niet aan denken, maar het is 

het beste dat me ooit is overkomen. Ik zou 

willen dat ik haar bij me had, maar daar is 

ze nog te klein voor.” Rogers’ baby girl 

wordt wel te pas en te onpas ten tonele 

gevoerd als hij zijn visie op de wereld in 

het algemeen en beleggen in het bijzonder 

uiteenzet. Hilton, zo stelt Rogers, wordt 

nu al tweetalig opgevoed. Engels en... Chinees. 

“China wordt het belangrijkste land 

ter wereld. De 21ste eeuw wordt die van 

China, net als de 19de die van Europa was 

– of eigenlijk van Groot-Brittannië – en de 

20ste van de Verenigde Staten. Dat land is 

in opkomst en niets gaat dat tegenhouden. 

Het is een misverstand dat ze het kapitalisme 

niet zouden beheersen. De Chinezen 

zijn de beste kapitalisten ter wereld. Ze 

sparen meer dan 25% van hun inkomen! 

In Amerika is dat nog geen 2%. Kijk, ik 

verwacht niet dat die opkomst van China 

zonder tegenslag zal zijn. Sterker, ik verwacht 

nog dit jaar een harde landing van de 

Chinese financiële- en vastgoedmarkt. Daar 

vindt oververhitting plaats en de overheid 

zal proberen om de massale speculatie tot 

een eind te brengen. Ze willen de economie 

afkoelen. Dat is nog nooit een overheid 

gelukt. Dat zal betekenen dat ze met een 

harde klap terug op aarde komen. Maar 

de onderliggende beweging is en blijft 

omhoog. Wil je een tip? Leer je kinderen 

en kleinkinderen Chinees. Dat wordt nog 

tijdens ons leven de belangrijkste taal om te 

beheersen.” 

En u neemt daarbij het risico dat uw dochter 

over 18 jaar zegt: “China? Grondstoffen? Hoe 

kwam je dáár nou bij?” 

“Tja. Stel eens dat ik fout zit. Is dat een 

ramp? Ik denk dat het hoe dan ook heel 

nuttig is dat je Chinees beheerst. Het is hoe 

je het wendt of keert een van de grootste 

taalgebieden ter wereld.” 

Maar is er geen kans dat de Chinese economie 

net als andere eeuwig opkomende, maar 

nooit doorgebroken markten, voorlopig helemaal 

niet zo’n vlucht zal nemen, door welke 

oorzaak dan ook? 

“China is anders. Ik heb ook al vijftien jaar 

gezegd dat het China zal zijn, geen andere 

markt. Wat heel belangrijk is, zijn de politiek 

en de mensen. Het arbeidsethos is er 

enorm. De Chinezen die naar het buitenland 

zijn gegaan komen nu in drommen 

weer terug – met het geld dat ze hebben 

verdiend en de kennis die ze hebben opgedaan. 

Dat pompen ze allemaal weer terug 

in hun eigen land. Dat zie je in vrijwel geen 

enkele andere opkomende markt.” 

Geld drukken 

De opkomst van China gaat, volgens Rogers, 

gepaard met een al even harde val van 

de Amerikaanse economie. Dat zal ook in 

Europa zijn weerslag hebben, denkt hij. 

“De dollar is extreem verzwakt. Amerika 

heeft een serieus probleem. Het was een 

land met reserves, nu met schulden. De 

buitenlandse schulden bedragen 8 biljoen 

dollar! Dat is ongekend in de geschiedenis. 

In twintig maanden is de buitenlandse 

schuld met 1 biljoen opgelopen! Zo langzamerhand 

krijgen mensen door wat er daar 

gebeurt. People are catching on. De dollar 

verliest langzaam zijn status als reservevaluta. 

De Federal Reserve helpt daar gewoon 

aan mee, door een rampzalig beleid te voe- 

ren. Wat ze doen is gewoon geld drukken. 

Echt, dat moet je begrijpen. Dit gaat zijn 

invloed hebben op ieder eigendom die je 

hebt. Mijn kleine meid heeft in ieder geval 

een Zwitserse bankrekening en bezit geen 

dollar. Ik verwacht tijdens de harde landing 

van China een rally in de dollar. Die zou 

ik gebruiken om dollars te verkopen. Dat 

doen de Chinezen ook. En daarna nooit 

meer terugkomen. Ik voorspel dat de VS 

binnen tien jaar een lange rente van twee 

cijfers heeft. Dat zal zeker zijn weerslag 

hebben op Europa.” 

Ach, Europa. Hoezeer Rogers als reiziger 

ook onder de indruk is van het oude continent, 

een veilige haven voor zijn geld vindt 

hij het nog niet. Met name de toekomst 

van de euro baart hem zorgen. “Ik zou het 

prachtig vinden als de euro zou werken, 

maar het is een politieke valuta geworden. 

Dat zal ook de doodsteek voor de euro zijn. 

Ik denk dat de euro over vijftien jaar niet 

meer bestaat.” 

O? Maar als de euro straks niet meer bestaat 

en de dollar is fundamanteel wankel, dan zit de 

wereld over vijftien jaar zonder reservevaluta. 

Welke munt moet die rol gaan overnemen? 

“Ja, dat vind ik ook een moeilijke vraag. Ik 

denk er veel over na. Het kan de Chinese 

renminbi zijn. Dat is een krankzinnige stelling 

natuurlijk, want die munt heeft niet 

eens een vrije wisselkoers. Maar er zijn weinig 

andere kandidaten.” 

Of misschien toch de euro? 

“Nee, die munt is veel te politiek geworden. 

Pas nog besloten de minsters dat een 

lidstaat toch de 3%-grens voor het begrotingstekort 

mag overschrijden. Het is een 

speelbal van de politiek geworden en dat 

zal de ondergang van de munt betekenen. 

Bedenk je maar eens dat Portugal zegt, jongens, 

allemaal best, maar wij houden ons 

niet meer aan de regels. Stuurt Brussel dan 

“Hier”, zegt Rogers grijnzend, en geeft ons een suikerklontje. 

“Goed bewaren, dat wordt later geld waard.”

I N T E R V I E W 

“De Chinezen zijn de beste kapitalisten ter wereld. 

Ze sparen meer dan 25% van hun inkomen!” 

tanks naar Lissabon? Nee, natuurlijk niet. 

Dan is er maar een andere optie en dat is 

om ze uit de unie te zetten.” 

Dus de renminbi is over vijftien jaar de wereldvaluta 

nummer één? 

“Het is een hele wilde stelling. Maar het 

zou kunnen. Nu China lid is van de Wereldhandelsorganisatie 

(WTO) hebben ze 

moeten toezeggen om voor 2007 de wisselkoers 

van de renminbi vrij te geven. Je 

hebt straks miljarden speculatief geld dat 

de renminbi omhoog zal willen hebben. Is 

dat een probleem voor de Chinese economie? 

Dat hoeft niet zo te zijn. De Japanse 

yen is de laatste twintig jaar 400% gestegen 

ten opzichte van de dollar, maar Japan 

heeft nog steeds een handelsoverschot met 

Amerika.” 

200% in zes jaar 

Rogers eigenlijke doel in Amsterdam is 

om te praten over zijn favoriete belegging 

van het moment: grondstoffen. ABN AMRO 

heeft zelfs een beleggingsproduct uitgegeven 

waarmee beleggers kunnen beleggen 

in Rogers’ eigen Commodity Index. Die 

index, waar tal van verschillende grondstoffen 

(van goud tot olie en van katoen tot 

zijde) in zijn opgenomen is sinds 1998 met 

ruim 200 procent gestegen. Zijn we te laat? 

“Kijk eens naar de verschillende asset classes. 

Obligaties zullen de komende twintig 

jaar omlaag gaan. Aandelen zullen ook niet 

meer zo presteren zoals in de bullmarkt. 

Het zal meer zijn zoals de jaren zeventig 

en de late jaren zestig: je kunt alleen geld 

verdienen als je de goede trends te pakken 

hebt. Ook in vastgoed hebben we een 

grote, lange bullmarkt achter de rug en het 

is niet te verwachten dat dat nog lang doorloopt. 

Slechts een sector bevindt zich op 

een goed punt, namelijk aan het eind van 

een bearmarkt, en dat zijn grondstoffen.” 

“Blijven de Chinezen dollars kopen? Of 

Amerikaanse obligaties? Waarschijnlijk 

niet. Maar er is één ding dat China zeker 

zal blijven kopen de komende jaren: 

grondstoffen. Ik denk dat deze bullmarkt 

in commodities zal duren tot ergens tussen 

2014 en 2022. Waarom zo lang? Simpel, het 

duurt gewoon heel lang om grondstofwinning 

te ontwikkelen en het product naar 

de markt te brengen. Probeer nu maar eens 

een loodmijn te beginnen. Voor je je financiering 

rond hebt, de bouw hebt afgerond 

en kunt beginnen met produceren ben je 

jaren verder. 

Het is een kwestie van vraag en aanbod. 

Alle grote olie-ontdekkingen zijn meer 

dan veertig jaar geleden gedaan. Alle grote 

velden nemen af in reserves. Maar de vraag 

neemt alleen maar toe. Dat zijn alle benodigde 

ingrediënten voor een bullmarkt, 

daar hoef je echt geen genie voor te zijn. 

Mijn kleine meisje heeft ook alleen maar 

commodities als belegging en daar is ze helemaal 

gelukkig mee.” 

Goud? Liever sinaasappelsap 

De meeste beleggers die een ineenstorting 

van de Amerikaanse economie en de dollar 

voorspellen hebben een opvallende 

voorliefde voor goud. Maar Rogers is ook 

daar niet zo gerust op. “Ik ben niet bearish 

op goud. Maar de fundamentals zijn ook 

niet geweldig. We zitten in een 25-jarige 

bearmarkt. De vraag en het aanbod liggen 

te ver uit elkaar. De productie stijgt ieder 

jaar. Vorig jaar ging 75% van al het geld dat 

in de exploratie van metalen werd gestoken 

naar de goudindustrie. Ik bezit wel goud 

en zilver, trouwens. Maar ik denk toch dat 

je meer kunt verdienen in andere grondstoffen. 

Sojabonen, katoen, sinaasappelsap, 

suiker. Dat zullen de komende tijd de best 

presterende commodities zijn. Suiker staat 

85% onder zijn all time high. Sinaasappelsap 

75%. Dat heb ik liever dan lood, dat nu 

juist wel op een all time high staat.” 

Hoewel hij liever andere commodities 

koopt, is Jim Rogers gek op lood als het 

gaat om het maken van zijn punt. “Waarom 

staat dat zo hoog? Niet omdat de vraag 

zo groot is. Het zit niet meer in benzine, 

het zit niet meer in verf. Maar het aanbod 

is simpelweg verdwenen. De laatste 

nieuwe loodmijn is meer dan 25 jaar geleden 

geopend. Dat is het verhaal van veel 

grondstoffen. Er is de laatste 20 jaar vooral 

geïnvesteerd in technologie, communicatie, 

efficiency en dergelijke. Niemand had 

er interesse voor. Nu is er wel vraag naar 

grondstoffen maar te weinig productiecapaciteit. 

En het duurt jaren voor dat een 

keer is ingehaald.” 

Een belegging met weinig risico dus? 

“Het grootste risico voor mij is als er ergens 

een reusachtige nieuwe ontdekking 

wordt gedaan of als de hele wereldeconomie 

in elkaar klapt. Dat verwacht ik niet. 

Aandelen hebben een groter risico, ook die 

van producenten van grondstoffen. Je had 

het de laatste jaren 30 procent beter gedaan 

in fysieke commodities dan in aandelen van 

producenten. Aardgas is in prijs verdrievoudigd; 

Enron – een van de grootste partijen 

op die markt – is naar nul gegaan. Dat 

is het leuke van commodities: ze kunnen 

nooit naar nul. Koper en nikkel weten niet 

wie Alan Greenspan is.” 

klik hier 

Van grote goeroes tot Hollandse goeroes: 

volg alle uitspraken van de Nederlandse 

adviseurs op www.guruwatch.nl

C O L U M N 

door Jacques Potuijt 

Iedereen een banca 

Valt in Italië het startschot voor een Europese golf van 

bankenfusies en -overnames? Misschien, maar beleggers 

kunnen beter letten op banken die slimmer expanderen. 

Jacques Potuijt was 

analist, fondsmanager 

en fusiespecialist bij ABN 

AMRO en hoofd particulier 

vermogensbeheer en hoofd 

beleggingsresearch bij 

Deutsche Morgan Grenfell 

in Amsterdam. 

Begin 1996 richtte hij de 

Provest Group op. 

Potuijt schrijft regelmatig 

fundamentele analyses op 

iex.nl. Hij belegt 

privé uitsluitend in 

beleggingsfondsen. 

Is met de belegering van Italië 

door ABN AMRO en BBVA de al zo 

lang voorspelde consolidatie van 

het Europese bankwezen begonnen? 

Misschien, maar dat wordt 

hooguit een kostenverslindend 

achterhoedegevecht. Beleggers letten 

op banken die langs geheel 

andere wegen expanderen. 

Internationale consolidatie van de 

financiële sector is een dankbaar 

onderwerp. Onvermoeibaar schrijven 

academici al decennialang rapporten 

vol over de uitdaging en de 

noodzakelijkheid van grensoverschrijdende 

bankfusies. De realiteit 

van alle dag staat in schrille tegenstelling 

tot de populariteit van het 

onderwerp in academische kring. 

Opvallend is dat juist in deze sector 

op het punt van grensoverschrijdende 

fusies of overnames de 

laatste jaren zo weinig gebeurt. 

Sterker nog, banken die eerder 

hun teen in het water staken, 

hebben die vaak ijlings teruggetrokken. 

Zie ING dat 

opgelucht afscheid 

nam van zowel Barings 

in het Verenigd 

Koninkrijk 

als BHF Bank in 

Duitsland. 

Misschien 

dat de aanval 

van abn 

amro en 

de Spaanse 

BBVA op de afgeschermde Italiaanse 

bankensector een impuls kan geven 

aan de consolidatie van de Europese 

financiële sector. Ooit zal het er 

van moeten komen, wil de Europese 

Unie (EU) uitgroeien tot een volwaardig 

economisch blok dat de 

“Waarom een bank van steen 

concurrentie met de VS en Azië aan 

kan. Efficiënte financiële dienstverlening 

is een minimale voorwaarde 

daartoe. 

La bella Italia 

Een blik op de Italiaanse bankensector, 

die met de verrassende actie 

van de twee belegeraars in beeld is 

gekomen, stemt weinig hoopvol. 

Italië is een van de landen binnen 

de EU waar de binnenlandse concentratie 

van het bankwezen nauwelijks 

op gang is gekomen. Volgens 

gegevens van de European 

Banking Federation kent het land 

788 zelfstandige banken, wat een 

rijkgeschakeerd, maar vooral inefficiënt 

pakket van bancaire diensten 

oplevert (zie kaders). 

Die verschillen binnen Europa leiden 

tot spanningen. Banken die 

hun thuisbasis hebben in landen 

met hoge concentratie lopen tegen 

de grenzen van hun groei aan 

en worden gedwongen uit te wij- 

ken naar staten met een gefragmenteerde 

sector. In die optiek is de belangstelling 

van ABN AMRO voorspelbaar. 

De bank had zijn oog ook op 

Frankrijk, Oostenrijk of Duitsland 

kunnen laten vallen, maar gezien de 

vigerende tariefverschillen ligt Italië 

het meest voor de hand. 

De Italiaanse financiële markt 

wordt door het conservatieve en 

naar het schijnt ook enigszins xenofobe 

bestuur van de centra- 

kopen met overtollig personeel en 

weerstand van klanten?” 

le bank van Italië effectief afgeschermd. 

Helemaal onbegrijpelijk 

is dat niet. De Banca d’Italia geeft 

er de voorkeur aan eerst binnen de 

Nederland goedkoopst 

Uit het onlangs gezamenlijk 

door Cap Gemini, efma en ing 

uitgebracht World Retail Banking 

Report over de banktarieven 

in negentien landen blijkt 

dat Italiaanse banken hun cliënten 

de hoogste vergoeding in rekening 

brengen. Nederlandse 

banken zijn verreweg het goedkoopst 

en de verschillen zijn 

enorm. Voor een basispakket 

bancaire diensten betaalt u 

per jaar in: 

• Italië: 252 euro 

• Duitsland: 223 euro 

• EU (gemiddelde): 108 euro 

• Nederland: 34 euro

Italiaanse landsgrenzen het concentratieproces 

op gang te brengen, alvorens 

aan buitenlandse gegadigden 

vrij baan te geven. 

Moeilijk terugverdienen 

Het ziet ernaar uit dat de Italiaanse 

banken die tijd niet meer wordt gegund. 

De weerstand tegen buitenlandse 

inmenging van wat als een 

vitaal Italiaans belang wordt gezien, 

is anno 2005 zo anachronis- 

“Zo anachronistisch als de defensieve 

houding van de Italiaanse monetaire 

autoriteiten is, zo gedateerd lijkt 

ons ook expansie via acquisities” 

tisch dat onder druk van eurocommissarissen 

Neelie Kroes (mededinging) 

en Charlie McCreevy (economische 

integratie) de conservatieve 

krachten in Italië aan het 

kortste eind moeten trekken. 

Of dat voor de twee overnemende 

banken tot een eclatant succes 

leidt, is een andere zaak. Beide 

hebben zich in een moeilijk terug 

te verdienen avontuur gestort. 

ABN AMRO heeft 25 keer de jaarwinst 

voor Banca Antonveneta over en 

BBVA is bereid voor Banca Nazionale 

del Lavoro zelfs 32 keer de jaarwinst 

te betalen. Dat wil zeggen, 

de geschatte winst voor het lopende 

jaar, want in 2004 leed deze brekebeen 

verlies. De omvang van de 

vanaf medio 2006 te behalen synergieën 

wordt ook in twijfel getrokken. 

Er zijn nog tal van redenen te bedenken 

waarom de geforceerde 

overname de overnemende partij 

geen onverdeeld genoegen oplevert. 

Klanten kunnen uitwijken 

naar banken die zich in vertrouwde 

Italiaanse handen bevinden. Belangrijker 

is dat de vruchten van 

betere marktwerking niet ten goede 

komen aan de partijen die consolidatie 

afdwingen, maar aan hun 

Italiaanse clientèle. 

Gedateerd 

Als het ABN AMRO en BBVA al lukt 

om in de Italiaanse markt door te 

breken, dan vormen ze waarschijnlijk 

een voorhoede van een grotere 

groep buitenlandse banken en is 

het met de bijzondere winstkansen 

snel afgelopen. Zo ana- 

chronistisch als de defensieve 

houding van 

de Italiaanse monetaire 

autoriteiten is, zo gedateerd 

lijkt ons ook 

expansie via een moeizaam 

te implementeren 

internationale acquisitiestrategie. 

Waarom, in een tijd waarin de snelle 

uitrol van virtuele banken tot in 

elke uithoek van deze wereld tot de 

mogelijkheden behoort, nog kiezen 

voor overname van bestaande uit 

steen opgetrokken banken met alle 

legacy-problemen, overtollig perso- 

Banken, banken en nog 

eens banken 

Hoe staat het met de concentratiegraad 

op nationaal niveau van 

banken? Nederland behoort met 

Zweden en het Verenigd Koninkrijk 

tot de kopgroep in Europa, 

waar de vijf grootste banken 

een gezamenlijk aandeel in 

de nationale markt van zo’n 70 à 

80% bezitten. In Europa is concentratie 

eerder uitzondering 

dan regel. De volgende landen 

kennen de volgende aantallen 

zelfstandige banken: 

• Italië: 788, 

• Oostenrijk: 896 

• Frankrijk: 925 

• Duitsland: 2465. 

neel, weerstand van monetaire autoriteiten 

en wellicht protesterende 

cliënten, die daarbij om de hoek 

komen kijken? 

Pakt ING met haar internetbank 

ING Direct het dan niet slimmer 

aan? Binnen vijf jaar heeft ING Direct 

11,5 miljoen nieuwe klanten 

in acht verschillende landen met 

een gezamenlijk ingelegd vermogen 

van 145 miljard euro binnen 

gehaald. Ter vergelijking, de aan 

Banca Antonveneta toevertrouwde 

middelen bedragen nog geen 20 

miljard euro. 

Langs geheel andere weg 

Consolidatie van de bankensector 

zal nog wel lang onderwerp van gesprek 

blijven. De ontwikkelingen 

in Italië dragen bij aan versnelling 

van dat proces, maar voor beleggers 

is van belang hoe ze hieraan kunnen 

verdienen. De ABN AMRO Banca 

Antonveneta–casus illustreert 

hoe moeilijk het is de financiële uitkomsten 

van zo’n geforceerde en 

ingewikkelde overname te beoordelen. 

In plaats van het reikhalzend zoeken 

naar mogelijke fusie- of overnamekandidaten 

met arbitraire 

vaststelling van vage synergieën, 

lijkt het ons voor beleggers vruchtbaarder 

om alert te zijn op banken 

die verrassend gebruikmaken van 

de mogelijkheden die nieuwe techniek 

biedt, om langs een geheel andere 

weg internationale expansie 

te realiseren. Wat ons betreft is in 

dat opzicht ING Direct een kampioen. 

klik hier 

Meer uitgebreide analyses van 

beursfondsen door Jacques Potuijt 

vindt u op magazine.iex.nl/potuijt

C O L U M N 

door Corné van Zeijl 

Zo contrair als Corné 

Laag kopen en hoog verkopen is het geheim.Waarom volgt 

u dan altijd die kudde die het verkeerd doet? Hoe u eigenwijs 

en impopulair wordt, maar wél betere rendementen boekt. 

Corné van Zeijl is senior 

portfoliomanager bij 

sns Asset Management, 

waar hij verantwoordelijk 

is voor de Nederlandse 

aandelenportefeuilles. Ook 

is hij auteur van het boek 

Centen en sentiment 

en de beginnerscursus 

‘Beleggen in effecten’, 

te bestellen via de iex 

Beleggersshop. 

Stel, u bent boer. U hebt twee 

weilanden en u kijkt naar uw 

schapen. Meestal staan ze bij 

elkaar te grazen. De kans is daarom 

het grootst dat in het lege weiland 

het meeste en sappigste gras 

te vinden is. Waarom steekt er geen 

over naar dat walhallaweiland? Omdat 

schapen kuddedieren zijn. Een 

wolf pakt altijd het dier dat het 

verst van de groep verwijderd is. 

Kortom, de schapen die blijven leven 

hebben een hoog ontwikkeld 

kuddegedrag. 

Dit probleem hebben u en ik als belegger 

ook. Wij gedragen ons ook als 

kuddedieren. Als iedereen naar links 

gaat, hebben we de neiging te denken 

dat dit de beste kant is. Om dit 

met een pijnlijk voorbeeld te illustreren: 

toen de meute enkele jaren geleden 

riep dat internetaandelen de 

beste beleggingen waren, namen wij 

beleggers automatisch en voetstoots 

aan dat dit ook zo was. Iedereen 

schreeuwde het toch van de daken? 

Achteraf weten wij dat we in dit 

geval niet een kudde schapen, 

maar een meute lemmingen 

achterna holden. Om 

het neutraal uit te drukken, 

ons volgzame gedrag 

had dramatische 

effecten op rendement. 

Dat zit 

zo: als beleggers 

aandeel A 

mooi en veelbelovend 

vinden, 

hebben ze het al gekocht en zit hun 

euforie al in de koers verwerkt. De 

kans op een tegenvaller is daardoor 

relatief groot. Bovendien, als iedereen 

al positief is, wie moeten dan nog 

het aandeel kopen? 

Auw! 

Het beste en meest schrijnende 

voorbeeld hiervan is natuurlijk de internethype, 

waar zovelen van ons 

hun billen aan hebben gebrand. De 

volkomen op hol geslagen kudde 

ging maar één kant op: omhoog. Er 

was geen houden meer aan. U en ik 

waren dom en ouderwets als wij niet 

in internetaandelen belegden. Nou 

gebiedt de eerlijkheid mij te zeggen 

dat ik dit nooit deed. De rit omhoog 

heb ik daarom finaal gemist, maar gelukkig 

ook de daling daarna. 

Als u vaker artikelen van mij leest, 

dan weet u dat ik er altijd tot vervelens 

toe op hamer om tégen de 

massa en het heersende sentiment 

in te beleggen. Waarom is dit zo 

moeilijk? Als u buiten een groep 

wordt gesloten of eenzaam borrelnoten 

eet op een feestje, dan spreken 

uw zenuwen de gebieden van 

uw hersenen aan waarin ook fysieke 

pijn wordt geregistreerd. Ofwel, 

iedere keer als u zich afwendt van 

de meute, dan voelt dat alsof u uw 

hoofd stoot. 

Contrair 

Vooruit, u wilt voortaan sterk in 

uw schoenen staan. U wilt u niets 

meer aantrekken van de denkbeelden 

van de massa en u bent vast 

There’s no such thing as a free lunch 

Eind 2002 lunchte ik met ex-ceo Cees van der Hoeven van Ahold. Hij 

vertelde mij dat hij geen winstgroeidoelstellingen van 15% afgaf, als hij 

er zelf niet in geloofde. Ergo, de lunch smaakte goed en in de maanden 

erna kocht ik vrolijk aandelen Ahold bij, voor rond de 10 euro. Ik lachte 

mij slap om al die stomme beleggers die zich weer lieten meeslepen 

door de massa en verkochten. U weet hoe deze lunch mij is bekomen. 

Na een maand of vier kwam De Fraude naar buiten en stortte de koers 

in naar 2 euro. 

Was dat stom van mij? Ja, ik heb er geld mee verloren. Aan de andere 

kant, fraude voorspellen is onmogelijk. Onder normale omstandigheden 

had dit aandeel alles in zich om een prachtige belegging te worden. 

De koers was al met 70% gedaald, voordat de grootgrutter in februari 

2003 met zijn jobstijding 

naar buiten kwam. Beleggers 

waren namelijk al sceptischer 

over Ahold geworden. 

Onder dergelijke omstandigheden 

doe ik daarom 

de volgende keer precies 

hetzelfde.

van plan hoon en spot te trotseren. 

U gaat voor het rendement en 

u wordt contrarian. Wat moet u 

doen? 

Stel vast wat de massa denkt. Om 

in schapentermen te blijven: waar 

is de kudde? In het optimistische 

weiland of in het pessimistische? 

In beleggingsland zijn er cijfers genoeg, 

maar het meten van sentimenten 

over aandelen en indices 

schiet te kort. Het bedrijf Stockscore 

(www.stockscore.nl) doet een 

aardige poging, maar verder en zeker 

in Nederland zijn deze gegevens 

moeilijk te vinden. Eigenlijk 

zijn er alleen de iex.nl Bull/Bear 

Enquête van Lukas Daalder en mijn 

enquête onder professionele Nederlandse 

beleggers. 

Zoek uit wat de analisten vinden. 

Analisten zijn altijd gewillige 

slachtoffers. Dat komt doordat hun 

adviezen publiek zijn en daarom is 

het resultaat eenvoudig te meten. 

Zelf houd ik sinds 1998 alle adviezen 

van Nederlandse analisten bij. 

Dat zijn er nogal wat en omdat deze 

beroepsgroep vrij divers is, is dit 

een uitstekende contra-indicator. 

Als iedere analist reeds positief is 

over een aandeel, dan is er ten slotte 

niemand meer over om nog enthousiast 

te worden. 

Ahold de dief 

Eenvoudig hè? Dat de praktijk 

weerbarstiger is, bewijst Ahold dat 

in de loop van 2001 100% koopadviezen 

op haar naam had staan. 

Er was daarom geen Nederlandse 

analist meer over, die zijn advies 

kon verhogen. De koers van Ahold 

stond toen ruim boven 30 euro. 

Cees van der Hoeve was toen de 

keizer onder de ceo’s. Niemand 

zag dat hij geen kleren aan had. 

Anderhalf jaar later kampte Ahold 

met tegenwind. Van de elf ondervraagde 

analisten gaven nog maar 

vijf een koop af. 

Er was toen zelfs één verkoopad- 

1 

0,8 

0,6 

0,4 

0,2 

0 

-0,2 

-0,4 

-0,6 

-0,8 

AHOLD EN DE KUDDE 

Het optimisme onder analisten versus de koers van Ahold 

-1 

1998 1998 1999 2000 2000 2001 2002 2003 2003 2004 

vies. Ere wie ere toekomt, dat was 

afkomstig van Friesland Bank Securities. 

Het aardige is dat de hele 

analistengoegemeente Ahold op 

een verkoop zette na het uitkomen 

van de fraude in februari 2003. 

Achteraf gezien was dat een prachtig 

moment om juist in te stappen. 

U kon het aandeel voor zo’n 2 euro 

oppikken. Als ik dit artikel schrijf 

(begin maart), noteert de koers net 

iets minder dan 7 euro. 

Anno 2005 trekt u zich de haren uit 

het hoofd, omdat u toen niet vol in 

het fonds bent gestapt. Stelt u zich 

alleen eens voor hoe dat toen, tijdens 

die donkere februaridagen 

van 2003 had gevoeld. De kranten 

kopten dat Ahold misschien failliet 

ging en Het Journaal opende dagenlang 

de bulletins met interviews 

met verbijsterde personeelsleden, 

beleggers, analisten, handelaren, 

bankiers en de schuimende Peter 

Paul de Vriesen van deze wereld. 

Fokker, DAF en 

KPNQwest 

Wees eens eerlijk, had u toen écht 

Ahold op durven pikken? Had u dat 

thuis, op uw werk, op feestjes of in 

de sportkleedkamer durven vertellen? 

Waarschijnlijk was u uitgelachen. 

Voelt u die emotionele pijn 

al? Het is daarom belangrijk om de 

voelsprieten uit te hebben staan, 

zodat u weet wat de massa denkt. 

Als iedereen links staat, kunt u beter 

kijken of er rechts leukere dingen 

te koop zijn. Aan de hand van 

de adviezen van analisten krijgt u 

een beeld van waar iedereen staat. 

Besef wel dat voor een goede belegging 

er altijd meer nodig is dan 

“Iedere keer als u zich afwendt 

van de meute, dan voelt dat 

alsof u uw hoofd stoot 

maximaal pessimisme. U moet ook 

uw fundamentele huiswerk goed 

blijven doen, of zo u wilt, grafieken 

analyseren. Want besef dat er 

op een gegeven moment ook voor 

Fokker, daf en kpnQwest een moment 

van ultiem pessimisme was. 

Tja, beleggen is niet gemakkelijk, 

tegendraads investeren al helemaal. 

Behalve rapporten en verslagen lezen, 

moet u in staat zijn de massa 

te trotseren en bijna fysieke pijn te 

verdragen. 

klik hier 

Volg de maandelijkse sentimentspei- 

ling van Corné van Zeijl onder be- 

roepsbeleggers op magazine.iex.nl/senti- 

ment 

1,2 

1 

0,8 

0,6 

0,4 

0,2 

0

T E C H N I S C H E A N A LY S E 

door Gökhan Erem en Geert Jan Nikken 

Uw dagelijkse TheAter 

Misverstanden, ruzie en Babylonische spraakverwarring. Weinig op iex.nl houdt de 

gemoederen zo bezig als de technische analyses van het ta-tandem Geert Jan Nikken 

en Gökhan Erem. Hun antwoorden op de vragen die u altijd al had willen stellen. 

Gökhan Erem (r) en 

Geert Jan Nikken (l) zijn 

dé technisch analisten 

van iex. Het duo werkte 

samen bij Generale Bank 

en Fortis Bank, maar bleek 

niet onafscheidelijk: Erem 

werkt sinds 2004 voor 

Rabo Securities, 

Nikken bleef bij Fortis. 

Op iex houden zij 

echter hun bijnaam 

‘ta twins’ in ere. 

Wat is eigenlijk het nut van 

een dagelijkse technische 

analyse van de aex? De 

Amsterdamse Mickey Mouse-index 

volgt toch de Dagobert Ducks op 

Wall Street? Natuurlijk is het te 

simpel om domweg te stellen dat 

de Amsterdamse hoofdindex volledig 

aan de leiband loopt van andere 

indices, maar die moeten wel 

nauwlettend in de gaten worden 

gehouden. 

Als u van Erem en Nikken een visie 

leest op de aex en Dow Jones, dan 

mag u er voetstoots van uitgaan 

dat daarin ook hun ideeën over 

de technische conditie van andere 

toonaangevende indices zijn ver- 

werkt. Dat geldt niet alleen voor 

aandelenmarkten, maar ook voor 

obligaties, valuta’s, goud en dergelijke. 

Die grafieken moeten de 

bewegingen vestigen – al dan niet 

contrair. 

Future voorspellen 

Hoe dat werkt? Stel dat de aex 

dicht bij een steunzone sluit, maar 

‘s avonds maakt de Dow Jones een 

uitglijder. Dan durft Nikken al 

stelliger te beweren dat deze steun 

die handelsdag sneuvelt. “Ik kijk ’s 

ochtends als eerste waar de Nikkei 

225 op dat moment handelt. Ben ik 

op basis van de slotstand van Wall 

Street negatief gestemd voor de komende 

handelsdag, dan wil ik mijn 

visie voor die dag bevestigd zien in 

de Nikkei.” 

“Die index is de eerste die kan 

reageren op datgene wat in Amerika 

is gebeurd. Valt de schade in 

Japan mee, dan is dat voor mij een 

reden om de scherpe kantjes van 

mijn mening bij te schaven. Daarna 

kijk ik naar de stand van de s&p 

500 future. Trouwens, hoewel die 

in de loop van de dag fluctueert, 

is het mij in de loop van de jaren 

opgevallen is dat die stand van ‘s 

ochtends vroeg vaak overeenkomt 

met die vlak voor de start van de 

Amerikaanse handel. Doe hier uw 

voordeel mee.” 

Gökhan Erem: “Let wel op dat het 

vaak voorkomt dat de future louter 

het sentiment van de Europeanen 

weergeeft over wat de Amerikaanse 

handel die dag brengt, terwijl Wall 

Street op dat moment nog in diepe 

slaap is. Alleen kijken naar de stand 

van de future is daarom niet voldoende.” 

Indicatoren en technieken 

“Nee, dé indicator bestaat niet”, 

roepen Erem en Nikken in koor. 

“Het scala indicatoren en technieken 

wordt steeds breder. Iedere 

technisch analist kiest zijn of haar 

eigen methodieken. Die keuze 

is onder andere afhankelijk van 

factoren als risicoacceptatie en 

beleggingshorizon.” Nikken is aanhanger 

van de klassieke technische 

analyse. 

“Dat betekent dat 90% à 95% van 

mijn werk bestaat uit het uitpluizen 

van het koersverloop. Ik ben 

altijd op zoek naar relevante bodems 

en toppen voor de bepaling 

van mijn trendlijnen. Bovendien 

speur ik vooral naar koerspatronen. 

Ik gebruik zelden indicatoren. 

De enige die ik regelmatig 

gebruik is de Relatieve Sterkte 

Indicator (rsi), maar dan wel een 

dynamisch aangepaste rsi (zie 

kader).” 

Erem grijpt wat vaker naar de geavanceerde 

gereedschapskist. “Ik 

zet volumeontwikkeling, Fibonacci-niveaus 

(zie kader), de Average 

Directional Movement Index (adx) 

of de Directional Movement Indicator 

(dmi) in. Handelssystemen?

Bedenk goed dat dat geautomatiseerde 

methodieken zijn. Naarmate 

het aantal items groeit dat een 

technisch analist bijhoudt – denk 

maar eens aan alle fondsen op de 

New York Stock Exchange (nyse) 

– wordt het belang hiervan steeds 

groter.” 

Tijdshorizon 

Veel misverstanden over de analyses 

van Erem en Nikken ontstaan 

doordat lezers de tijdshorizons 

door elkaar halen. Waar de een 

denkt dat volgens Nikken de aex 

vandaag 25 indexpunten moet 

stijgen, denkt de ander dat de 

graadmeter daar nog de rest van het 

jaar voor heeft. Het beste advies in 

dezen luidt natuurlijk: lees secuur. 

Misschien is het ook verhelderend 

om te weten hoe het ta-duo zelf 

zijn visie bepaalt. 

Nikken bijvoorbeeld bepaalt eerst 

zijn lange-termijnvisie aan de hand 

van de dagen weekgrafiek. Daarna 

is zijn werk relatief eenvoudig. 

Iedere dag kijkt hij of het koersverloop 

van die dag daarbinnen 

past. “Daarom hanteer ik geen 

scheidslijn tussen korte en lange 

termijn. Ik pas mijn scenario’s aan 

als de markt daar aanleiding toe 

geeft – niet omdat er zoveel dagen, 

weken of maanden voorbij zijn. Ik 

bepaal steunen en weerstanden, 

maar ik weet nooit wanneer die van 

het bord verdwijnen.” 

Erem: “Ik switch steeds heen en 

weer tussen verschillende tijdshorizons, 

ofwel week-, dag- of 

intradaggrafieken, omdat de verschillende 

soorten grafieken steeds 

een andere rol vervullen binnen een 

bepaalde periode (zie tabel). Kortom, 

een enkele grafiek kan daarom 

verschillende functies vervullen. De 

daggrafiek gebruik ik het meeste en 

verwarring omtrent de beleggingshorizon 

ontstaat dan ook meestal 

rond de rol hiervan.” 

ALLES-IS-RELATIEF-INDICATOR 

Regel één in de technische analyse is: There is no Holy Grail, ofwel dé methodiek, hét systeem, 

of dé indicator voor welke grafiekontwikkeling dan ook bestaat niet. Neem bijvoorbeeld de 

Relatieve Sterkte Indicator (rsi): deze neemt een door de gebruiker zelf opgegeven periode en 

deelt het aantal stijgingsdagen door het aantal dalingsdagen. 

Deze waarde wordt afgezet op een 

schaal van 100. Naarmate de koers 

dichter bij die 100 komt, des te onwaarschijnlijker 

wordt een onmiddellijke 

verdergaande stijging. Het 

nadeel van de rsi is dat deze werd bedacht 

voor een zijwaartse beweging. 

Hij is aan te passen, maar zeker bij 

een uitbraak werkt hij niet. 

In de grafiek ziet u niet de standaard 

rsi. Erem en Nikken gebruiken deze 

met name voor het bepalen van divergenties 

en niet alleen voor oversold- 

of overbought-indicaties. 

ITALIAANSE WISKUNDE 

De Italiaanse wiskundige Leonardo Pisano (1170-1250), ofwel Fibonacci, ontwierp een cijferreeks 

waarbij het volgende getal ontstaat door de vorige twee bij elkaar op te tellen. Die 

patronen worden gebruikt in de technische analyse, waarbij 38,2%, 50% en 61,8% de extensie- 

(opwaarts) en correctieniveaus 

zijn. Koersen hebben de neiging op 

deze niveaus steun of weerstand te 

ondervinden, zoals u bijvoorbeeld in 

de grafiek ziet. 

Nikken: “Ik gebruik Fibonacci vaak, 

maar als er één markt is die bijna feilloos 

reageert op de niveaus dan is dat 

de Duitse Bund future. “ Erem: “Bij 

mij komt Fibonacci in beeld als het 

overduidelijk is dat deze techniek passend 

is voor de geanalyseerde waarde, 

zoals bijvoorbeeld de Nasdaq, in de 

grafiek hiernaast.” 

Tot slot is er nog het lezen van de 

markt, zeggen Erem en Nikken. 

“Wij kijken soms letterlijk urenlang 

ononderbroken naar onze 

schermen om de marktbewegingen 

KORT, MIDDEL EN LANG 

te duiden. Op welke niveaus komen 

bijvoorbeeld steeds verkoopmandjes 

voorbij? Probeer het zelf 

ook eens. U staat versteld hoeveel u 

daarvan leert.” 

ACHTERGROND SIGNALERING DAGGRAFIEK 

lange termijn maandsgrafiek weekgrafiek daggrafiek 

middellange termijn weekgrafiek daggrafiek uurgrafiek 

korte termijn daggrafiek uurgrafiek kwartiergrafiek

C E N T E R F O L D 

G o u d e n b e r g e n 

700 

600 

500 

400 

300 

200 

100 

Is het een grondstof als alle andere of een eeuwig waardevaste belegging? 

Hoe dan ook, goud blijft een magische aantrekkingskracht uitoefenen 

op beleggers. En toch is er pas een jaar of veertig echt iets te beleven op de 

goudmarkt. Voor aan de muur: de grillen van vijftig jaar handel in goud. 

1961 – Westerse centrale 

banken vormen de Gold 

pool, en spreken een 

vaste koers van $35 per 

ounce af. 

1968 – 15 maart 1968: 

Centrale banken laten de 

vaste goudprijs van $35 

per ounce los 

1973 – De Amerikaanse 

dollar laat de ‘gouden 

standaard’ los 

1975 –Start 

van de handel 

in goudfutures 

in Chicago en 

New York 

1980 – De goudprijs 

bereikt op 21 januari 

1980 intradaay een 

recordhoogte van 870 

dollar per ounce 

1987 –Beurscrash in 

oktober 1987 

1999 – Introductie 

van de euro 

2000 – 10 maart 

2000: Nasdaq bereikt 

zijn hoogste punt op 

5048,62 

0 

1955 1956 1958 1960 1961 1963 1965 1966 1968 1970 1971 1973 1975 1976 1978 1980 1981 1983 1985 1986 1988 1990 1991 1993 1995 1996 1998 2000 2001 2003 2005 

De grafiek der grafieken kunt u als pdf of jpg downloaden op magazine.iex.nl/centerfold

C O L U M N 

door Willem Middelkoop 

Gouden jaren 

De grafiek van de goudprijs is pas echt te begrijpen als je 

je verdiept in de denkwereld van bankiers. 

Willem Middelkoop is 

freelance journalist en 

verslaggever van rtl-z. 

Hij belegt voor zijn 

eigen pensioenopbouw 

in aandelen, 

onroerend goed en 

beleggingsfondsen, maar 

neemt geen posities in op 

de Amsterdamse beurs. 

Het is raar spul, dat goud. Je 

kan er bijna niets mee en 

toch wil iedereen het hebben. 

In de afgelopen zesduizend 

jaar speelde goud in vrijwel elke 

cultuur een belangrijke rol. ‘Hij is 

goudeerlijk’, ‘dat is een goudmijn’, 

‘een gouden idee’; onze taal zit 

boordevol superlatieven over het 

edelste edelmetaal. 

De afgelopen eeuwen is geld vrijwel 

altijd gedekt geweest door 

goud. Daarom spelen centrale banken 

een sleutelrol in de prijsontwikkeling 

van goud. We kunnen de 

bewegingen in de goudgrafiek op 

de voorgaande pagina’s pas echt begrijpen 

als we ons verdiepen in de 

denkwereld van bankiers. 

Niemand op deze wereld accepteert 

in eerste instantie papier als 

waarde. Maar zodra het publiek dat 

papieren geld wel vertrouwt, duurt 

het meestal niet lang voor de geldpersen 

harder gaan draaien. De verlokkingen 

zijn simpelweg te groot 

voor de meeste bankiers en politici 

die herverkozen willen 

worden. Het verkopen (lees 

uitlenen) van geld, aandelen 

en obligaties is tientallen keren 

winstgevender dan 

het verkopen van 

goud. 

Manipulatie 

Het idee om 

imf-goud te verkopen 

heeft dus 

andere redenen 

dan de armen 

van deze 

wereld te hel- 

pen. Het onder controle houden 

van de goudprijs is de echte reden. 

De manipulatie van de goudprijs 

begon in de jaren vijftig toen onder 

aanvoering van de vs door centrale 

banken werd besloten de goudprijs 

op 35 dollar te houden. Een 

goede beschrijving daarvan leest u 

in het boek Goldwars van de Zwitserse 

oud-bankier Ferdinand Lips. 

Ook De Nederlandsche Bank (dnb) 

maakte deel uit van de zogenaamde 

Goldpool 

van westerse 

centrale 

banken. Deze 

groep vergaderde 

in het 

geheim bij de 

moeder der banken, de bis in Bazel. 

Uiteindelijk mislukten de pogingen 

en werd de goudprijs vrijgegeven. 

Onmiddellijk daarna steeg het 

goud sterk. 

In de zomer van 1971 herinnerde 

Nederland Amerika aan zijn belofte 

dat de dollar altijd voor goud 

mocht worden omgeruild. Dat wilden 

wij wel. En we hadden, na de 

wederopbouw, ook zeer veel dollars 

op voorraad. Toen ook Frankrijk 

dollars wilde ruilen voor goud 

besloot Nixon die oude belofte, 

uit de Bretton Woods-conferentie 

van 1944, overboord te gooien. 

Het loslaten van die Gouden Standaard 

zorgde voor een jarenlange 

daling van de dollar. De goudprijs 

steeg juist sterk tot de piek van 800 

dollar tijdens de goldrush in 1980. 

Daarna begon de prijs te dalen. 

Eerst was dat nog een normale correctie, 

maar sinds 1993 wordt die 

een handje geholpen door de Amerikaanse 

Federal Reserve (fed). 

Dumpen 

Uit de notulen van de Amerikaanse 

centrale bank in die tijd blijkt 

dat werd vergaderd over de manier 

waarop de goudprijs het beste onder 

controle kon worden gehouden. 

Alan Greenspan was nerveus geworden 

door een opvallende stijging 

van de goudprijs van 20% een paar 

weken eerder. Greenspan zag liever 

een lage goudprijs, omdat die de positie 

van de dollar versterkt, een lage 

lange rente ondersteunt en leidt tot 

minder angst voor inflatie. Tijdens 

de vergadering werd voorgesteld gebruik 

te maken van de goudvoorraden 

van de westerse centrale banken. 

Als de fed de centrale bankiers 

duidelijk kon maken dat goud niet 

Alan Greenspan zag liever een 

lage goudprijs, omdat die de 

positie van de dollar versterkt 

meer interessant was, zou er vanzelf 

neerwaartse druk op de goudprijs 

komen. En zo geschiedde. De goudprijs 

bleef tot 1999 dalen. 

Een noodkreet van Zuid-Afrikaanse 

goudmijnen om te stoppen met het 

dumpen van goud leidde tot een akkoord, 

waarin werd vastgelegd dat 

Europese centrale banken per jaar 

niet meer dan 400 ton mogen verkopen. 

Op dit nieuws steeg de goudprijs 

prompt van 260 naar 320 dollar. 

Het bodemniveau van 260 dollar 

werd begin 2001 nog een keer 

bereikt, maar vanaf dat moment 

is goud in dollars aan een gestage 

opmars bezig. Dat heeft twee redenen: 

de dollar daalt en de vraag 

naar goud stijgt, terwijl de productie 

terugloopt. Maar als de centrale 

banken helemaal ophouden met 

hun verkopen, begint de stijging 

van de goudprijs waarschijnlijk pas 

goed.


D O S S I E R 

Financiële producten 

34 De Gouden Tak 2005 

Marcel Tak vertelt hoe een goed product eruit ziet 

41 De handelende Tak 

Nieuw! Een heuse productportefeuille. Doel: 5% per jaar. 

42 The making of... 

In de machinekamer bij de succesvolste beleggingsproducten 

48 Van Dongen gaat terug naar de future 

50 Scheepjes op het droge 

Gestrand? Er is hoop voor beleggers in scheeps-cv’s 

56 Onroerend goed of ontzettend fout? 

Kapé Breukelaar gidst u naar de juiste vastgoed-cv 

62 Hypotheken volgens de Toets van Koets

D O S S I E R 

DE 

GOUDEN 

TAK

Kant-en-klare beleggingsproducten worden bij bosjes gelanceerd en 

gretig gekocht. Maar geen ervan ontsnapt aan het immer wakend 

oog van recensent Marcel Tak. Onlangs reikte hij de Gouden 

Tak uit voor het beste beleggingsproduct van het afgelopen jaar. 

Speciaal voor iex Magazine legt hij nog eens hoe u door de bomen het bos kunt 

zien en hoe u zélf de beste producten kunt herkennen. 

door Marcel Tak / illustraties Nico den Dulk 

Ze zijn er in vele gedaanten: notes, certificaten, clickers, 

obligaties, performers. Ik doel op de bonte verzameling 

financiële producten die de afgelopen jaren het levenslicht 

zag. Een goede Nederlandse verzamelnaam voor al 

deze beleggingsproducten is eigenlijk niet voorhanden. 

Ze staan in de financiële wereld bekend als structured 

products. Gestructureerde producten dus, of zo u wilt 

Speciale Financiële Constructies. Maar goed, hoe wij 

– of de verkopende instellingen – ze noemen is niet zo 

relevant. Feit is dat de structured products sterk in populariteit 

toenemen. Kennelijk voorzien ze in een grote 

behoefte bij zowel beleggers als de uitgevende instellingen. 

Dat is opvallend, want de nasleep van de eerste generatie 

van deze producten heeft beslist geen positief stempel op 

deze markt gedrukt. Kant-en-klare financiële constructies 

worden nog altijd geassocieerd met vervelende affaires. 

Moet ik de naam Legio Lease nog noemen? Waarschijnlijk 

wel, want het blijft een wijze les. Deelnemers aan deze 

financiële constructie, aandelen kopen met geleend geld, 

werden onaangenaam verrast door de restschuld die ontstond 

als gevolg van de sterk gedaalde beurskoersen. Beleggers 

waren niet goed geïnformeerd over de risico’s. Ook 

de recente problemen met Koersplan van Aegon passen 

in het beeld dat uitgevende instellingen het destijds niet 

zo nauw namen met het op juiste wijze informeren van de 

deelnemers. Koersplan leverde beleggers minder rendement 

op dan ze in de brochure werd voorgehouden. 

Genetische manipulatie 

Maar er is hoop. De nieuwe generatie financiële producten 

lijkt zich aan het negatieve imago te hebben ontworsteld. 

Waarom zijn deze producten zo populair? De eerste vraag 

die we daarvoor moeten beantwoorden, is natuurlijk wat 

special products nu precies zijn. Tot eind jaren zestig was 

het leven simpel, althans voor de belegger. De keus was 

die tussen de primaire beleggingsinstrumenten obligaties 

of aandelen. Aandelen waren riskanter, 

maar ze boden wel de kans op meer rendement. 

De risicomijdende belegger zocht 

zijn heil in obligaties. In de jaren zeventig 

groeide de markt voor derivaten zoals opties 

en futures. Met deze afgeleide instrumenten 

konden beleggers het risicoprofiel 

van hun effectenportefeuille aanpassen. 

Opties en futures noemen we de secundaire 

beleggingsinstrumenten. Daarbovenop 

is een belangrijke derde klasse ontstaan: 

die van de tertiaire (oftewel dienstverlenende) 

beleggingsinstrumenten. Dat 

zijn beleggingsfondsen en structured 

products. Beleggingsfondsen nemen het 

werk over van de belegger door binnen de primaire 

groep van beleggingsinstrumenten te trachten optimale 

keuzes te maken. Zo hoeft de belegger niet zelf op zoek 

te gaan naar de beste aandelen en obligaties. De structured 

products tenslotte hebben als belangrijk kenmerk 

dat zij de primaire en secundaire beleggingsinstrumenten 

combineren. In het schema op deze pagina staan de 

verhoudingen tussen de verschillende beleggingscategorieën 

aangegeven. 

 

 

 

 

GENETISCHE MANIPULATIE 

RISICO-RENDEMENT 

 

Structured products gebruiken opties en futures 0p zo’n 

manier dat de risicokenmerken van het onderliggende 

pakket aandelen en/of obligaties veranderen. Daardoor 

wijzigt ook het rendementsperspectief. Daarbij is heel 

veel mogelijk. Zo kunnen de risicokarakteristieken van 

een pakket aandelen zó worden aangepast dat er uiteindelijk 

een obligatie overblijft. De afgelopen jaren zijn 

bijvoorbeeld veel financiële producten naar de markt gebracht 

met een jaarlijkse couponbetaling. Vaak is de coupon 

de eerste jaren vast en de resterende jaren variabel. 

De hoogte van de variabele coupon hangt af van de koersontwikkeling 

van een onderliggend pakket aandelen. 

Aan het eind van de looptijd krijgt de belegger, precies 

als bij een obligatie, netjes zijn inleg terug. Hier worden

D O S S I E R 

de kenmerken van een aandelenpakket omgezet naar een 

obligatie. Er is hier sprake van financiële genetische manipulatie! 

Supermarktmaaltijd 

Kant-en-klare producten zijn populair. De tweede vraag 

die we moeten beantwoorden op zoek naar het waarom 

van die populariteit is welke toegevoegde waarde ze eigenlijk 

hebben voor de belegger. Misschien is het belangrijkste 

ONDER DE MOTORKAP 

Goede structured products zijn simpel in gebruik. Als de onderliggende waarde goed presteert 

moet de note ook een mooi rendement opleveren. Een belegger hoeft gedurende de looptijd 

in principe niets te doen. Het is eigenlijk net als bij een auto. Een goede wegligging en comfortabel 

rijgedrag zijn vanzelfsprekend. De daarvoor benodigde techniek onder de motorkap 

is ingewikkeld, en het is niet per se noodzakelijk daar alles van te weten. Toch is het handig 

enige kennis van zaken te hebben. Laten we eens een kijkje nemen onder de motorkap van een 

financieel product. De Rabo aex Click Note is ons proefkonijn. 

Deze note participeert voor 100% in een stijging van de aex. Er is een voorwaardelijke garantie. 

Zolang de aex gedurende de looptijd niet met 50% of meer daalt wordt op de einddatum de 

inleg terugbetaald. Bij een grotere daling vervalt de garantie. Er zijn ook clicks. Op het moment 

dat de aex met 10%, 20%, 30%, 40% of 50% stijgt, wordt de toename vastgelegd. Deze constructie 

bestaat uit de volgende elementen. Ik ga voor het gemak uit van een relatief startniveau 

van de aex van 100. 

ZERO COUPON LENING Dit is de basis van het product. Deze lening zorgt ervoor dat – onder 

voorwaarden – na acht jaar de note kan worden afgelost tegen de nominale waarde van 100 

euro. Kosten: circa 76 euro. De overblijvende 24 euro zijn beschikbaar om de combinatie van 

onderstaande opties aan te schaffen. 

CALL 100 Deze gekochte optie volgt de mogelijke koersstijging van de aex. 

PUT 100/50 Deze knock-in optie wordt geschreven om een deel van de constructie mee te financieren. 

Het betreft een put 100, met een knock-in niveau van 50. Zolang de aex tijdens de 

looptijd niet met 50% of meer daalt, is er voor de schrijver van de optie (en dus de belegger 

in de note) niets aan de hand. Daalt de index met meer dan 50%, dan krijgt de optie ineens 

de volledige intrinsieke waarde. Dit is buitengewoon vervelend voor de schrijver. Op dat moment 

is de hoofdsomgarantie voor de belegger in de note vervallen. 

PUT 100/50 –110 Een put zoals boven omschreven, maar aangevuld met een tweede knock-in 

niveau van 110 wordt gekocht. Het is noodzakelijk om deze optie te kopen, omdat bij een 

index van 110 er geen neerwaarts risico in dit product meer mag zitten. 

Tot slot is er een serie puts noodzakelijk voor de clicks. 

 

PUT 110/110 De koop van de put 110/110 houdt de eerste 10% koerswinst 

vast en wordt pas geactiveerd (knock-in niveau) als de aex een koers 

van 110 bereikt. Als de aex daarna daalt, stijgt de put in waarde en 

wordt het rendement vastgehouden. 

PUT 110/120 Vervolgens wordt een put 110 (vooraf) verkocht op een knockin 

indexniveau van 120, aangezien bij deze indexstand een nieuwe put 

ingaat met uitoefenprijs 120 (zie onder). 

voordeel wel het gemak waarmee via deze producten ingewikkelde 

beleggingsposities kunnen worden ingenomen. 

Met zo’n product hoef je simpelweg niet een geschikte 

index, een aandeel of obligatie aan te schaffen en daarbij de 

verschillende derivaten in te bouwen. Financiële producten 

zijn te vergelijken met kant-en-klaarmaaltijden in de 

supermarkt. Zo’n maaltijd is niet precies wat je eigenlijk 

wenst, smaakt ook wat minder dan zelf klaargemaakt en is 

zeker duurder dan wanneer je zelf de ingrediënten op de 

markt koopt. Maar ja, het is gemakkelijk en 

in veel gevallen niet eens zo ongezond. 

Een tweede voordeel van special products 

6,4 

PUT 120/120 Dit is een knock-in put die van kracht wordt zodra de index een 

niveau van 120% heeft bereikt. Als vervolgens de index weer gaat dalen, vermeerdert 

de putoptie in waarde. Zo wordt de koersstijging van 20% vastgezet. Omdat deze 

put 120 de functie van de vorige put 110 overneemt, wordt die put 110 bij een indexkoers 

van 120 verkocht. 

Deze reeks gekochte en geschreven putopties eindigt bij de put 150/150, omdat er boven 

dit niveau geen clicks meer zijn. Al deze optietransacties worden verricht direct bij het 

opzetten van de constructie. 

is dat je er gemakkelijk toegang mee krijgt 

tot exotische markten of sectoren. De Chinese 

aandelenmarkt is niet goed toegankelijk, 

maar via gestructureerde notes kunnen 

beleggers toch trachten een graantje mee te 

pikken van de mogelijk gunstige ontwikkeling 

van deze opkomende grootmacht. Een 

derde reden voor beleggers om te kiezen 

voor financiële producten is dat snel kan 

worden ingespeeld op een eigen visie. Als 

een belegger van mening is dat de beurzen 

een gematigde stijging zullen laten zien, 

dan kan hij producten kopen die hierop 

inspelen. Er is bijvoorbeeld recentelijk een 

product uitgebracht dat via een vaststaande 

strategie callopties op een onderliggende 

aandelenindex schrijft. 

Een laatste oorzaak van de populariteit 

van deze producten is dat de belegger de 

verhouding risico-rendement naar believen 

kan uitkiezen. Als een belegger geen echte 

crash verwacht, maar wel beschermd wil 

zijn tegen een beperkte koersdaling, zijn 

er producten die hier precies op 

inspelen. 

U moet niets 

De uitgevende instellingen 

beleven natuurlijk nog meer 

plezier aan de populariteit 

van special products. Ze 

maken er een aardige 

winst op. In ieder geval 

meer dan aan de 

doe-het-zelfbelegger 

die via steeds lager 

wordende transactietarieven 

op de beurs 

handelt. Bovendien 

kan een bank door 

slim te handelen 

met de benodigde

derivaten nog wat extra winst behalen. Tot slot 

speelt bij de bloei van deze producten ook 

een rol dat de financiële markten efficiënter 

worden. Het is steeds beter mogelijk 

om via scherpe prijzen van zeer complexe 

derivaten een voor de belegger aantrekkelijk 

product aan te bieden. 

Een en ander heeft wel tot gevolg dat 

beleggers worden geconfronteerd 

met een snelgroeiende stapel folders 

en brochures van nieuwe financiële 

producten. Hoe selecteer je uit dat 

aanbod de beste? Allereerst, een 

belegger moet natuurlijk helemaal 

niets. Uitgevende instellingen proberen 

beleggers te verleiden door de 

indruk te wekken dat hun note of certificaat 

onmisbaar is in een beleggingsportefeuille. 

Er is een economische theorie die 

stelt dat elk aanbod zijn eigen vraag creëert. 

Dat is een economische wet die voor financiële 

producten maar beter niet op kan gaan. Een belegger doet 

er goed aan zichzelf eerst af te vragen of hij wel geïnteresseerd 

is in het opnemen van financiële producten in zijn 

beleggingsportefeuille. Kijk door de reclame-uitingen van 

de brochure heen en denk aan de oude Amerikaanse wijsheid 

dat er no such thing as a free lunch be- 

staat. Elke garantie kost rendement en elk 

verhoogde rendementsvooruitzicht gaat 

gepaard met meer risico. 

Worstelen met het prospectus 

Iets anders om op te letten is of het product 

past bij het geboden rendementsperspectief. 

Als een financieel product wordt 

aangeprezen om te profiteren van de spectaculaire 

ontwikkelingen in China, is het 

wel zo leuk als het mogelijk te behalen rendement 

daarbij aansluit. Wanneer zelfs bij 

een spectaculaire stijging van de Chinese 

indices een gematigd rendement voor de 

belegger overblijft, is het product wellicht 

minder geschikt. 

Een eenvoudige tip om niet voor verrassingen 

te komen staan, is de brochure goed 

door te nemen en de voor- en nadelen van 

het product op een rijtje te zetten. Minder 

leuk is de suggestie om toch ook maar eens 

het prospectus door te nemen. Dat is geen 

pretje. Het zijn tientallen pagina’s, vaak in 

het Engels. Toch kan het geen kwaad daar 

even een paar uurtjes voor uit te trekken, 

zeker als u een redelijk substantiële investering 

wilt doen. 

ZELFS JE NAAM IS MOOI 

Indien mogelijk, en dat is niet altijd even gemakkelijk, 

kunt u proberen zich een beeld te vormen of het product 

past bij de actuele marktomstandigheden. Garantieproducten 

geven bijvoorbeeld de beste rendementsperspectieven 

De grote verscheidenheid aan financiële producten stelt de uitgevende instellingen voor een 

probleem. Hoe verzin je een goede naam? Een pakkende naam trekt de aandacht, maar de vlag 

moet de lading wel een beetje dekken. De marketingafdelingen draaien in ieder geval op volle 

toeren. Soms slagen ze daarin glansrijk, soms is nog met de beste wil van de wereld de betekenis 

niet te achterhalen. 

De Coconote 50 van ING brengt de potentiële belegger direct in exotische oorden. 

Bounty-eilanden vol verleidingen dringen zich aan je op. Dat de naam voor Conditional 

Coupon Note staat doet de belegger snel weer met beide benen op financiële bodem 

staan. 

Dezelfde bank introduceert regelmatig de Liric. De bank ziet natuurlijk graag de lyrische 

associatie. Dat kon ik helaas niet altijd zijn over deze Limited Risk Certificates. 

Fortis brengt zijn producten kennelijk het liefst als een muzikale compositie, getuige 

de Memling CDO Combo Note. De bedenker van deze prachtige naam was zeker met 

vakantie toen de Belgisch-Nederlandse verzekeraar de L Fix Short Track 1 Distri in de 

markt zette. Geen ontoepasselijke naam uiteindelijk, want hij was net zo onbegrijpelijk 

als de werking van het product. 

Met de Airbag is abn amro erin geslaagd een grappige naam te verzinnen. Bij dit product 

stel ik me voor dat bij een negatieve koersontwikkeling de eerste klap wordt opgevangen. 

Bij een hele grote klap gaat het alsnog mis met de investering. En zo werken 

deze producten precies! 

Société Générale trakteert de belegger op de Blue Value. Wil de Franse bank zich hiermee 

als kleurrijk afficheren? Of wordt de belegger gewaarschuwd dat hij een blauwtje 

kan lopen? De kleur is in ieder geval zó belangrijk dat de brochure geheel in blauw 

werd uitgevoerd. Dat maakt het des te raadselachtiger dat de latere uitgifte van de 

Blue Value werd omschreven in een roodbruine brochure. 

De Hattrick Obligatie van Robeco refereert aan het summum voor de voetballer: drie 

doelpunten achter elkaar door één speler. Leuk, maar of de vermogensbeheerder met 

dit product ook scoort, weet de belegger pas aan het eind van de looptijd. Op voorhand 

een hattrick aankondigen, getuigt in ieder geval wel van veel zelfvertrouwen.

D O S S I E R 

bij een hoge rente en een lage beweeglijkheid (volatiliteit) 

van de onderliggende waarde. Dat komt doordat bij een 

lage volatiliteit de te gebruiken opties goedkoper zijn. En 

bij een hoge rente is de zero-coupon-obligatie, die vaak 

gebruikt wordt bij het in elkaar zetten van een garantieproduct, 

ook goedkoper. De afgelopen jaren waren de lage 

rente en de hoge volatiliteit eigenlijk niet ideaal om met 

TAKKEN VAN SPORT 

Ze worden allemaal over dezelfde kam geschoren in de 10 van Tak, maar dat neemt niet weg 

dat er duidelijk verschillende soorten producten zijn. Weet wat u koopt. 

Er is een grote verscheidenheid aan special products. Dat is logisch, want er zijn legio combinaties 

denkbaar van primaire en secundaire beleggingsinstrumenten. Toch is er wel een indeling 

te maken naar soorten van beleggingsproducten. Binnen de categorieën is er overlap, maar 

deze indeling vergroot wel de inzichtelijkheid van deze producten. Ik onderscheid een achttal 

productgroepen. 

1 

2 

3 

4 

5 

6 

7 

8 

 

Inkomensproducten. Dit zijn Notes waarbij de belegger periodiek een couponbetaling 

kan verwachten. Soms is de coupon variabel en afhankelijk van het resultaat van bijvoorbeeld 

een onderliggende index. Een enkele keer is de coupon geheel onafhankelijk 

van het rendement, en wordt de uitbetaling in mindering gebracht op de intrinsieke 

waarde van het product. In dat geval maakt de coupon geen onderdeel uit van het 

rendement. 

Vermogensgroeiproducten. Het gaat om producten die tussentijds geen uitkering 

doen. Het rendement komt tot stand door de eventueel behaalde winsten aan het 

eind van de looptijd ineens uit te betalen. Voor deze producten is het belangrijk te weten 

of tussentijdse rendementen worden vastgeclickt. Als dit niet het geval is dan kan 

de belegger aan het eind van de looptijd bij ongunstige omstandigheden nog veel van 

het eerder opgebouwde rendement kwijtraken. 

Garantieproducten. De belegger weet bij deze producten dat hij in ieder geval (een 

belangrijk deel van) de inleg aan het eind van de looptijd terugkrijgt. Een inleggarantie 

is mooi, maar bedenk wel dat als er gedurende de looptijd geen rendement wordt 

gemaakt er wel verlies is in de vorm van gemist rendement. Over een looptijd van bijvoorbeeld 

tien jaar kan dat flink oplopen. 

Rendements-clickers. Dit zijn producten waarbij tussentijdse rendementen worden 

vastgezet. Met het vastzetten van het rendement wordt per definitie ook de hoofdsom 

gegarandeerd. Het spreekt voor zich dat deze producten voor de geboden veiligheid 

een prijs hebben, meestal in de vorm van een beperkter rendementsperspectief 

Voorwaardelijke garantieproducten. Sommige producten geven slechts een garantie 

als aan bepaalde voorwaarden is voldaan, bijvoorbeeld als de onderliggende index 

gedurende de looptijd niet meer dan 40% is gedaald. Het spreekt voor zich dat de 

belegger goed de aard van beperkingen moet weten en vooral dient in te schatten in 

hoeverre de negatieve consequenties acceptabel zijn als de beperkende voorwaarde in 

werking treedt. 

Rendementsversnellers. Met deze producten kan de belegger meer rendement maken 

dan met de onderliggende waarde. De risico’s liggen vaak (veel) hoger dan bij een gewone 

belegging. 

Strategieproducten. Met deze producten tracht de uitgevende instelling via een van te 

voren vastgestelde strategie extra rendement te maken. De belegger moet een oordeel 

vellen of hij vertrouwen heeft in de gehanteerde strategie. Pas goed op met claims dat 

de strategie in het verleden tot superieure rendementen hebben geleid. 

Rendementsverhogende renteproducten. Heel populair tegenwoordig vanwege de 

lage rente. Door middel van een vaak zeer complexe structuur wordt getracht de 

belegger een hoger rendement te bieden dan op standaard obligaties. De gewone 

obligatiebelegger is risicomijdend. Let bij deze producten er dan ook goed op of het 

verhoogde risico acceptabel is. Vaak geven de bekende ratingbureau een oordeel over 

deze obligaties via een bepaalde lettercombinatie (bijvoorbeeld AA). Deze kwalificatie 

over de kredietwaardigheid van de note is overigens niet geheel te vergelijken met de 

rating voor bedrijfsleningen 

garantieproducten te komen. Nu de volatiliteit 

flink lager is en de rente wat lijkt te 

stijgen, verbeteren de condities voor garantieproducten 

aanzienlijk. 

Als u serieuze interesse heeft in het beleggingsproduct, 

praat er dan met een 

adviseur over. Zeker als de adviseur van 

de uitgevende instelling is, beveel ik u aan 

goed door te vragen over zaken die u niet 

(helemaal) begrijpt. Besef in ieder geval dat 

domme vragen niet bestaan, alleen domme 

antwoorden. Het is niet helemaal onmogelijk 

dat u die krijgt. U heeft in ieder geval 

recht op een duidelijk, helder antwoord 

op alle vragen die u aangaande het product 

stelt. Ten slotte, het zal u niet verbazen, adviseer 

ik u een kijkje te nemen op iex.nl. In 

de rubriek 10 van Tak worden veel nieuwe 

financiële producten besproken en beoordeeld. 

Indien u een product op het oog 

heeft waar u graag een oordeel over wenst, 

kunt u via de website altijd een verzoek 

voor een bespreking indienen. 

klik hier 

Alle productrecensies van Marcel Tak 

vindt u op magazine.iex.nl/10vantak

v a n b e l e g g e r s v o o r b e l e g g e r s 

f e l i c i t e e r t 

IEX feliciteert de winnaars van IEX Gouden Tak 2005 

IEX Gouden Tak 2005 (beste product) ABN Amro Turbo Certificaten 

Beste Risico-Rendement Verhouding Postbank Rentegarant 1 

Orgineelste Product ABN Amro Guru Note 

Beste Financiële Instelling Special Products ABN Amro 

Beste Informatieve Website Special Products Robeco Groep 

 

Hoofdsponsor: 

Sponsors: 

Banken, verzekeraars en vermogensbeheerders 

bestoken de markt met een continue stroom 

bijzondere belegginsproducten. Die zijn voorzien 

van garantieclausules, clicks, rendementsversnel- 

lers of andere extra’s, die het net even interessanter 

moeten maken om er geld in te steken. 

Slechts weinig beleggers hebben echt goed zicht op 

de precieze werking, de kleine letters en de kosten 

van deze producten. Eén iemand heeft dat wel: 

IEX-columnist Marcel Tak. Hij bespreekt in zijn ru- 

briek ‘10 van Tak’ de nieuwste aanwinsten en oor- 

deelt streng doch rechtvaardig. 

Voor een overzicht van alle financiële produkten: 

www.iex.nl/10vantak

D O S S I E R 

De handelende 

Tak 

De doelstelling is om ongeveer 

5% per jaar te behalen 

door Marcel Tak 

Sinds 2003 bespreek ik op 

IEX.nl nieuwe financiële 

producten in de rubriek 

10 van Tak. Rendementsperspectief 

en transparantie zijn 

voor mij belangrijke criteria 

voor het eindoordeel. Dat oordeel 

is vervat in een totaalcijfer. 

Een hoog cijfer is natuurlijk 

mooi, maar het zegt niets 

over het uiteindelijke rendement 

dat de belegger met het betreffende 

product kan behalen. In mijn bespreking 

geef ik geen rendementsverwachting 

op basis van mijn visie op de ontwikkelingen 

in de financiële markten. 

Dat wil ik graag zo houden. De bespreking 

in 10 van Tak is uitsluitend bedoeld 

om de kwaliteit van het product in al 

zijn aspecten te beoordelen. 

Toch is het interessant na te gaan 

hoe met de besproken producten 

ook daadwerkelijk rendement kan 

worden gemaakt. Dan gaat het 

niet alleen om de kwaliteit 

van het product, maar ook 

of het product aansluit bij de 

actuele marktomstandigheden. Een prachtige 

note met blootstelling aan de Chinese 

markt zal geen rendement opleveren als 

de Chinese beurs de komende jaren horizontaal 

voorthobbelt. En een obligatie 

met een coupon, gekoppeld aan de koersontwikkeling 

van een mandje aandelen, 

betaalt weinig uit als die aandelenkoersen 

dalen. Maar toch telt voor u, als belegger, 

vooral het rendement. 

Ik heb nagedacht hoe 

de werkelijke rendementskansen 

beter in 

beeld gebracht kunnen 

worden. Het antwoord 

ligt voor de hand. 

Vanaf nu ga ik namelijk 

ook een beleggingsportefeuille 

bijhouden 

waarin ik die financiële 

producten opneem waarvan 

ik denk dat ze het best 

bij de huidige situatie op de 

financiële markten passen. 

Dat betekent dat ik niet altijd 

de best beoordeelde producten 

voor deze portefeuille 

zal selecteren. Immers, een 

minder goede note kan 

beter renderen dan een 

kwalitatief beter product 

dat niet aansluit bij de 

marktomstandigheden. 

ZES VAN TAK 

De startportefeuille van De Handelende Tak 

De portefeuille wordt op iex.nl gepubliceerd 

onder de naam Handelende Tak. 

Deze portefeuille heeft bij aanvang een 

fictieve omvang van 100.000 euro. Het is 

natuurlijk mogelijk dat ik door een verkeerde 

selectie van financiële producten 

weinig rendement behaal. Dat ligt dan 

niet aan de betreffende producten, maar 

in dat geval moet ik de hand in eigen boezem 

steken. De vraag die resteert is welk 

rendement ik met de portefeuille nastreef. 

In ieder geval is de doelstelling om een 

positief rendement met de portefeuille te 

behalen, ongeacht de marktontwikkelingen. 

Dat positieve rendement zou wat mij 

betreft minstens gelijk moeten zijn aan 

het rendement op een tienjarige staatslening 

plus een opslag van 1%. In de huidige 

marktomstandigheden betekent dat een 

gewenst jaarresultaat van ongeveer 5%. 

Wellicht bent u net zo benieuwd als ik of 

mij dat gaat lukken. In iex Magazine start 

ik de Handelende Tak met de volgende 

fondsen. 

naam aantal koers bedrag 

Postbank Rentegarant 1 400 25,43 10.172 

Rabo Wereld Garantiecertificaat 100 100,25 10.025 

Robeco MMO 04-12 10 101,70% 10.170 

Rabo AB Inflatie Obligatie 10 104,00% 10.400 

AAB ROCC 100 100,80 10.080 

Rabo 4,25% Rente Plus Obligatie 10 103,00% 10.300 

61.147 

Liquiditeiten 38.853 

Totaal Portefeuille 100.000

D O S S I E R 

Of ze een 10 van Tak halen bepaalt alleen Marcel Tak, maar de 

bouwers van financiële producten doen in ieder geval stevig hun 

best. iex mocht even rondkijken in de machinekamer van een 

gloednieuw beleggingsinstrument, een knap geconstrueerde 

obligatie en een ambitieuze vastgoed-cv. 

Jean-Paul van Oudheusden en 

Erik Mauritz 

door Peter van Kleef en Pieter Kort / fotografie Herman van Heusden 

Teams van Tak 

ABN A MRO TU RBO 

De turbo-toko 

De dealing room van abn amro in het hart van 

Londen bestrijkt drie verdiepingen, waar dagelijks 

1200 handelaren, researchers en andere 

medewerkers binnenwandelen. In één van die 

ruimtes beheren niet meer dan vijf traders de 

hele dag door alle turboposities van abn amro. Richard 

Freeman – hij oogt jong, maar is met vijf jaar handelservaring 

al een oude rot op deze plek – tovert op een van zijn 

zes beeldschermen een overzicht tevoorschijn dat veel weg 

heeft van een alledaags spreadsheet. Maar er gebeurt wel 

van alles in die spreadsheet. “Zie je die regels die paars oplichten? 

Dat betekent dat de marktprijs van die turbo’s op 

dit moment uit lijn is met onze bieden laatkoersen. Dus 

die pas ik nu aan.” Zo zorgt Freeman er dagelijks voor dat 

de vorig jaar geïntroduceerde abn amro Turbo’s (zie kader 

voor een korte uitleg) keurig de koers van hun onderliggende 

waarden blijven volgen. Ook houdt Freeman in 

het oog welke risico’s abn amro zelf aangaat op de markt 

om de turboposities af te dekken. Op een van zijn andere 

schermen wijst hij naar een rijtje onderliggende waarden 

met getallen erachter. “Dat zijn de risico’s die we hebben 

uitstaan. Onderaan staat het saldo, dat is nu zo’n 2,5 miljoen 

euro aan uitstaand risico.” 

Dat klinkt als aardig wat, maar Freeman heeft het hier 

wel over de hele turbohandel van abn amro, en die beperkt 

zich niet tot Nederland. De totale omzet in turbo’s 

en vergelijkbare producten in Duitsland bedraagt nu al 

1,3 miljard euro per week. abn amro is daar een van de 

drie marktleiders. De turbo is dan ook van origine een 

Duits product, legt marketing manager Jean-Paul van 

Oudheusden uit. “Nederland had de eerste optiebeurs van 

Europa. De Duitsers hebben dit heel lang niet gehad, dus 

begin jaren negentig zijn de banken in dat gat gespongen. 

Dat heeft veel innovatieve producten tot gevolg gehad.” 

De geestelijk vader van de turbo was dan ook een Duitse 

abn amro-bankier, die in 1998 een product trachtte te 

ontwerpen waarmee je met relatief kleine inleg één-opéén 

in een onderliggende waarde kon beleggen. In eerste 

instantie was dat nog een product met een eindige looptijd 

(waardoor het meer op een ouderwetse warrant leek), maar 

kort daarna kreeg de turbo definitief vorm als een, simpel 

gezegd, optie zonder tijdswaarde maar mét stop-loss. 

Niet meer dan vijf handelaren beheren de hele dag 

door alle turboposities van de bank

D O S S I E R 

Na gebleken Duits succes is de ???????? vorig jaar ook in Nederland 

geïntroduceerd. Mede-turbomanager Erik Mauritz 

en Jean-Paul van Oudheusden ontdekken nog iedere 

dag nieuwe toepassingen en ze vertellen er in de nabijgelegen 

Starbuck’s dolenthousiast over. “Technisch analisten 

zijn bijvoorbeeld erg enthousiast over turbo’s”, zegt Van 

Oudheusden. “Zij concentreren zich puur op beweging 

– omhoog of omlaag. Turbo’s doen precies hetzelfde, 

zonder dat je rekening hoeft te houden met tijdswaarde, 

zoals bij opties. En je kan even gemakkelijk long als short 

gaan.” Mauritz vult aan: “Onze eigen handelaren vinden 

toepassingen uit. Wat sommigen nu doen is het locken van 

tijden verwachtingswaarde door opties en turbo’s juist te 

combineren.” 

Het team van Mauritz en Van Oudheusden introduceert 

in rap tempo nieuwe turbo’s. Dat kunnen eigen vondsten 

zijn, maar ook verzoeknummers van klanten. In een wekelijkse 

vergadering worden de nieuwe plannen besproken 

en voorzien van een go (of no-go). Bij groen licht gaan de 

Vlnr Carel ter Ellen, Andries Hoekema, 

Marc Lauber, Ron Deckers 

“quants” – de kwantitatieve analisten – snel de specificaties 

doorrekenen, de handelaren bekijken hoe de markt is, 

de juristen (die óók op de dealing room zitten) stellen de 

voorwaarden op en met een beetje geluk ziet binnen enkele 

dagen een nieuwe turbo het licht. Aan Richard Freeman 

en zijn twee collega’s dan de taak om die posities te managen 

en het risico voor de bank binnen alle afgesproken 

bandbreedtes te houden. 

“Zo groot zijn die risico’s niet”, legt Erik Mauritz uit. “De 

“95% Van onze ideëen sneuvelt onderweg. 

Soms na een uurtje brainstormen, soms na 

maanden werk.” 

traders hebben de taak om de posities zo vlak mogelijk te 

houden en dat is niet zo moeilijk. Het grootste risico is het 

zogenaamde gap risk. Dat treedt op als een onderliggende 

waarde bijvoorbeeld vlak boven de stop-loss sluit en de 

volgende dag bijvoorbeeld 15% lager opent. Dan wordt 

de turbo uitgeknockt, dus de klant verliest niet meer dan 

de stop-loss. De rest van het verlies is dan voor ons.” Het 

is wel eens voorgekomen, zegt Freeman, maar hij maakt 

niet de indruk er erg wakker van te hebben gelegen. En als 

er echte paniek uitbreekt op de markt en alles met tientallen 

procenten tegelijk omlaag kukelt, is er altijd nog de 

paniek-knop, links bovenaan in zijn scherm. ‘Pull all’ staat 

erop. “Dan verdwijn ik helemaal van de markt”, grijnst 

Freeman, “maar daar heb ik in vijf jaar op deze desk nog 

nooit op hoeven drukken.” 

Over turbo’s 

Sinds 2004 kunnen Nederlandse beleggers handelen 

in turbo’s. Het zijn financiele instrumenten waarmee 

kan worden belegd in een groot aantal onderliggende 

waarden. Turbo’s volgen de koers van die onderliggende 

waarde exact, maar vergen een veel mindere 

investering. Ook zijn ze voorzien van een stop-loss, die 

ervoor zorgt dat een belegger nooit meer dan zijn inlag 

kan verliezen. 

R ABOBAN K RENTE PLUS OBLIGATI E 

Bouwen met Lego 

Op de dealing room van Rabobank International 

in Utrecht treffen we de heren van structured 

products aan, tevreden achteroverleunend. 

Dat mag, want er werd door Raboleden 

grif ingeschreven op de door dit team 

ontworpen Rabobank Asset Backed Rente Plus Obligatie 

(rpo). Een weinig flatteuze half-Engelse, half-Nederlandse 

naam met de uitstraling van een omgewaaid tuinhekje, 

maar wel goed voor 545 miljoen euro aan inschrijvingen. 

Dat is ruim drie keer zoveel als de 170 miljoen die abn amro 

ophaalde met een vergelijkbaar product, de Rente Plus 

Note iii. Rabobank hoeft het niet te hebben van glamour

D O S S I E R 

en glitter, zoveel is duidelijk. De rpo is een redelijk defensief 

product met een looptijd van zeven jaar en een variable 

coupon die jaarlijks wordt vastgesteld, maar vier keer per 

jaar wordt uitgekeerd. Marcel Tak beloonde het product 

met een 8,4 in zijn 10 van Tak. Ook die loftuiting is reden 

voor de tevredenheid die het Raboteam uitstraalt. 

Andries Hoekema en Mark Lauber, een dagje over uit 

Londen, hebben aan de wieg gestaan. Het idee dateert van 

september 2003, herinneren zij zich. En dat het zowaar 

een product werd, was opzienbarend. Hoekema: “95% van 

onze ideeën sneuvelt onderweg. Soms na een uurtje brainstormen, 

soms na maanden werk. De producten komen 

vooral voort uit dagelijkse contacten met de bij de Rabobank 

aangesloten banken. Zij kennen de cliënten en weten 

welke vraag daar leeft. Aan ons de taak om die suggesties 

te vertalen in de techniek achter een financieel product.” 

In Londen werden de rpo-ideeën verder uitgewerkt en 

weer gepresenteerd aan de lokale adviseurs van de banken. 

Belangrijk, zeggen Hoekema en Lauber. “Zij moeten het 

begrijpen en op hun beurt weer kunnen uitleggen aan 

klanten.” Veel plannen sneuvelen bovendien doordat de 

markt te illiquide is, doordat er niet genoeg yield is of 

gewoon doordat de risico-rendementsverhouding niet afdoende 

is. De ideeën die overblijven worden door de onafhankelijke 

Rabo-dochter Iris onder de loep genomen. Die 

komt met een oordeel en waar nodig nog met de nodige 

aanpassingen. 

In het geval van de rpo werd op advies van Iris de minimum 

couponrente verhoogd van 3,5% naar 4%. Dat kon 

doordat de vaststelling van de couponrente op jaarbasis 

gebeurt en niet per kwartaal, zoals oorspronkelijk de bedoeling 

was. Hierdoor wordt de rentecurve met enige vertraging 

gevolgd en ontstaat er extra waarde, die in de coupon 

terug wordt gestopt. “Het moment dat er definitief 

groen licht wordt gegeven, is natuurlijk hét hoogtepunt, 

de kroon op je werk”, stelt Lauber. “Het maken van een 

financieel product is als spelen met Lego, je probeert de 

bouwstenen steeds net iets anders neer te leggen, totdat je 

het perfecte gebouw hebt. Iedereen heeft dezelfde bouwstenen, 

maar niet iedereen maakt zo’n mooi gebouw.” 

Dat groene licht volgt als een product alle tussentijdse 

tests heeft doorstaan, verkoopbaar lijkt en aantoonbare 

meerwaarde heeft ten opzichte van concurrerende producten 

of – in dit geval – internet-bonussparen? Daarna volgt 

een roadshow om het product daadwerkelijk aan de man 

te brengen. “Omdat Rabobank de enige bank is met een 

aaa-rating, willen we dat onze producten dat ook zijn”, 

zegt Hoekema. “Daarom kiezen we vaak extra beveiliging, 

zodat zelfs als er een onderliggend bedrijf over de kop 

gaat, de rating van het product niet gelijk hoeft te worden 

verlaagd. Dat zou funest zijn voor het vertrouwen.” Carel 

ter Ellen, hoofd retail sales, kan net als in de reclamefilmpjes 

(“founded by farmers”) niet genoeg benadrukken dat 

de Rabobank geen bank als alle andere banken is. “Wij 

maken onze producten voor onze leden. Daarom doen we 

zoveel due diligence voordat we ermee naar buiten komen 

en daarom zijn onze producten ook zo geliefd bij derde 

partijen. Wij zijn niet alleen op de spread uit.” 

Over de Rente Plus Obligatie 

De Asset Backed Rente Plus Obligatie is een tienjarige 

note, die een hogere rente uitkeert dan doorsnee 

staatsleningen. De jaarlijks vastgestelde couponrente 

ligt 0,2% boven de zevenjarige swaprente, met een minimum 

van 4,25% en een maximum van 9,25%. 

MECC VASTGOED-CV 

Big mecc 

De Parnassustoren staat er tevreden bij op de 

eerste echte lentedag van 2005. Te vroeg 

stopt de lift op de negende etage en een paar 

seconden later zitten we in een kaal hok over 

de stad uit te kijken. Amsterdam glimt. Huib 

Boissevain komt binnen en glimt ook. Met recht, want Annexum 

heeft het beursgebouw mecc in Maastricht op de 

kop getikt en in een vastgoed-cv gegoten. Als Boissevain 

zijn woorden waarmaakt, bent u nu te laat. Bij het verschijnen 

van het magazine is de inschrijving al overtekend. Dat 

is geen geringe prestatie want Annexum wil 27 miljoen 

euro uit de markt halen. De cv heeft een waarde van 90 

miljoen euro. Dat is ruim meer dan het vorige spraakmakende 

project, het casino op het Leidseplein dat 50 miljoen 

euro omvatte en waarbij voor 15 miljoen euro kon worden 

ingetekend. 

“Als we een cv met daarin slechts één gebouw opzetten, 

dan moet dat een gebouw zijn dat iedereen kent. Met het 

mecc weet je gewoon dat elke potentiële belegger er al 

eens geweest is en er een positief gevoel aan heeft overgehouden. 

Daarmee voldoet het aan de twee belangrijkste 

“Als we een cv met daarin slechts één gebouw opzetten, 

dan moet dat een gebouw zijn dat iedereen kent.”

Huib Boissevain 

voorwaarden. Een goede vastgoedbelegging én goede 

emotie.” Een belegging als in het mecc is iets anders dan 

de doorsnee vastgoed-cv met drie rechthoekige kantoren 

langs de snelweg. Dat maakt het ook veel gecompliceerder. 

De totale oppervlakte van het complex is 70.000 vierkante 

meter, waarvan 20.000 kantoren. Daarvan staat weer een 

kwart leeg. Is dat niet een probleem? “Bij alle calculaties 

zijn we er ook vanuitgegaan dat die meters leeg blijven. 

Bovendien houden we rekening met dalende huurinkomsten 

van de rest, omdat veel contracten op de top van de 

markt zijn afgesloten.” Door grote huurders als de gemeente 

Maastricht en nh Hoteles is er toch een stabiele 

cashflow, zegt Boissevain. “Die leegstand zie ik niet als een 

probleem, maar als een kans. Na drie slechte jaren voor de 

kantorenmarkt, moet de cyclus een keer draaien. Je weet 

alleen nooit wanneer. Maar hij draait altijd sneller dan 

je denkt.” Boissevain kijkt even tevreden naar buiten en 

vervolgt lachend: “Voor 2016 is de cyclus zeker gedraaid.” 

Misschien wel twee keer, opperen we voorzichtig. “Ja, dat 

kan ook nog.” 

Annexum prognosticeert een rendement van 10% op het 

eigen vermogen in het eerste jaar. Hoe komt zo’n getal tot 

stand? “We hebben een team van vijf man een week lang 

door het pand laten lopen. Werkelijk alles is bekeken en in 

kaart gebracht. Daarnaast is het hele fiscale en juridische 

aspect uitgediept. Dat valt, zeker bij zo’n gecompliceerd 

gebouw als het mecc niet mee, vooral niet omdat de fiscale 

wetgeving in ons land uitblinkt in schimmigheid. Je moet 

ook kijken naar verzekeringen. Want daar heb je met beurzen 

als tefaf natuurlijk ook mee te maken.” Boissevain 

slaagde er na het nodige haastwerk net op tijd in om het 

begin van de inschrijving gelijk te laten vallen met de bekendste 

beurs die het mecc herbergt. “Lokaal hebben we 

via grote driehoeksborden bij vliegveld Maastricht/Aken 

aan de weg getimmerd en voor het eerst ook via tv-spots, 

geconcentreerd rond de tefaf. 

Staat die hele procedure garant voor een goed resultaat? 

“Ja, haha. Maar ik hoop wel dat mensen ook het prospectus 

lezen, want daar zit een hoop werk in.” Boissevain bekent 

dat dit ook voor Annexum een complexe tranactie was en 

dat hij tot op het laatst alles doorliep om te controleren of 

hij écht alles had overzien. “Het slagen van zo’n project 

kan soms afhangen van een sullig fiscaal of juridisch detail. 

Dus ben je altijd bezig met die vraag in je achterhoofd: heb 

ik echt overal aan gedacht? En krijg ik alles rond? Want je 

hebt het ook over een hypotheek van 62 miljoen euro.” Die 

hoofdbrekens zijn inmiddels achter de rug. En als Boissevain 

gelijk heeft, is die 27 miljoen euro inmiddels uit de 

markt gehaald. Wij springen weer in de metro, richting 

halte Concertgebouw. Het zou geen verwondering wekken 

als Boissevain die reis in zijn stoutste dromen ook al 

heeft gemaakt. 

Over de mecc-cv 

Via de cv kunnen beleggers deelnemen in het Maastrichtse 

congres- en tentoonstellingscentrum mecc. 

Er zijn 216 participaties beschikbaar van 125.000 euro 

elk. Annexum prognosticeert een exploitatierendement 

(enkelvoudig) van 12,5% voor belastingen en een 

verkooprendement van 1,61% per jaar.

D O S S I E R 

door Frank van Dongen 

Terug naar de future 

Frank van Dongen is 

het pseudoniem van de 

bekende Amsterdamse 

handelaar Cees Smit. 

Hij is algemeen directeur 

van de hedendaagse 

vennootschap 

Today’s Beheer bv 

en gespecialiseerd 

in ingewikkelde 

derivatenconstructies. 

Boiler rooms zijn passé, maar het managed future account wint weer aan 

populariteit. Niet als speculatiemiddel, maar als risicospreiding. 

Dit iex Magazine staat in het 

teken van special products 

en allerlei alternatieve manieren 

van beleggen. En u vraagt 

zich nu af of Frank van Dongen ook 

daar al verstand van heeft? Ik zou 

daarop kunnen antwoorden dat 

dat mij niet eerder heeft belet om 

columns te schrijven, maar ik meen 

ook wel naar eer en geweten te 

mogen zeggen dat ik hier enige kaas 

van gegeten heb. In het grijze verleden 

schreef ik columns over deze 

producten in het helaas ter ziele 

gegane fia Beleggersweekblad en ik 

gaf bij diverse grootbanken leiding 

aan special product desks. 

De wereld van alternatieve beleggingen 

en speciale producten is 

heel divers en veelomvattend. Denk 

aan hedge funds, boomplantages, 

vastgoedprojecten, maar ook aan 

turbo’s en andere afgeleide producten. 

Veel van deze producten 

zitten heel ingewikkeld in elkaar. 

Ik ben ook niet van alle producten 

even gecharmeerd. Sommige hebben 

verborgen kosten of verborgen 

risico’s, die voor belegger niet of 

nauwelijks te achterhalen zijn. Het 

ontbreekt mij hier aan de ruimte 

om ze allemaal voor u uit te pluizen, 

maar veel ervan zijn al uitgebreid 

in diverse specials van iex 

besproken. 

Eddy Murphy 

Waarover u in dit blad nog niets 

heeft gelezen zijn Managed Futures 

Accounts (mfa’s). Managed futures 

kent u misschien van de film Tra- 

ding Places (met Eddy Murphy) of 

de film Boiler Room. Als u al wat 

langer meedraait in beurskringen 

kent u ook nog wel de goederentermijnhandelaren 

uit de jaren tachtig 

die toen vanuit boiler rooms in 

nabijgelegen landen de markt bestookten. 

Er is ondertussen veel 

gebeurd aan controle en regulering, 

waardoor de meeste obscure bedrijven 

niet meer bestaan. Ook hebben 

beleggers door internet veel meer 

controlemiddelen gekregen en de 

futureshandel is minder fraude- en 

oplichtingsgevoelig geworden. 

De goederentermijnhandel en de 

bijbehorende beleggingsproducten 

zijn wel een tijdje uit de mode 

geweest. Zeker in de jaren dat de 

rendementen op aandelen, die toen 

nog als minder risicovol bekend 

stonden, vele tientallen procenten 

per jaar haalden. Een mfa haalde 

dat bij lange na niet en stond toch 

als riskanter bekend. Maar de tijd is 

veranderd. Beleggers zoeken meer 

dan ooit rendement in alternatieve 

beleggingen en het mfa is een gewone 

vorm van beheer geworden. 

Sterker, de futuresmarkt begint 

weer aan popuariteit te winnen. 

Waarom is dat? Een niet onbelangrijke 

reden is het feit dat, 

mede door de groei van de Chinese 

economie, veel goederentermijnprijzen 

hard zijn gestegen. Denk 

maar even aan de olieprijsstijging. 

Minder bekend is bijvoorbeeld 

ook de stijging van de koffieprijs. 

De uitslagen van de commodityprijzen 

zijn in ieder geval groot en 

het leuke is dat ook aan dalende 

bewegingen geld te verdienen is. 

De vraag is natuurlijk of commodities 

geen modeproducten zijn 

zoals warrants vroeger waren. Als 

dat zo is, is juist het moment dat 

ze populair worden het ideale moment 

om ermee op te houden. Maar 

voor futures gaat dat niet op. Die 

zijn net als opties van alle tijden en 

net als er vele verschillende hedge 

funds zijn, zijn er ook veel soorten 

mfa’s. Je kunt er bijvoorbeeld 

mee inspelen op bewegingen in de 

grondstoffenmarkt, maar ook op de 

valutamarkt. 

Hedgen met oliefutures 

Er zijn verschillende markten bereikbaar 

met mfa’s, maar ook veel 

strategieën te spelen. Je kunt er 

technische systemen op nahouden 

die kopen bij een uitbraak of op 

een bepaald technisch patroon. Of 

met een fundamentele benadering 

te werk gaan en kijken naar macro 

economische invloeden. Natuurlijk 

kun je futures ook handelen op 

kwantitatieve systemen, weersinvloeden, 

noem maar op. Er bestaan 

grote correlaties tussen de diverse 

goederen. Als goud omhoog gaat, 

stijgt zilver vaak mee. Andere producten 

bewegen juist contrair. Dat 

biedt ook nog eens ruimte om met 

mfa’s allerlei arbitragestrategietjes 

te spelen. 

Door zowel posities te hebben 

in aandelen, obligaties én commodities 

heb je pas echt een brede 

spreiding over de diverse beleggingscategorieën 

en dus een lagere

volatiliteit van de hele portefeuille. 

Kijk maar eens naar de huidige 

situatie in de wereld: de olieprijzen 

zijn gestegen en mede daardoor 

stijgt de rente op de kapitaalmarkt. 

Obligatieprijzen dalen bij stijgende 

rente. Dat verlies in de portefeuille 

kan worden opgevangen door een 

positie in oliefutures. Zo dek je jezelf 

dus in tegen hogere rente. Van 

goud is bekend dat het vaak contrair 

aan de aandelenmarkt beweegt. 

Met futureposities in goud kun de 

verliezen in gewone aandelen en 

obligatieposities opvangen. Een 

andere manier om mfa’s in te zetten 

is om te profiteren van het sterker 

worden van de Chinese economie. 

U kunt dan een Chinafonds kopen, 

maar u kunt door gebruik te maken 

van de grotere vraag uit China ook 

op de goederentermijnmarkt uw 

slag slaan. 

Geen modeproduct 

Dus u bent het me me eens dat de 

mfa-handel bij iedereen een goede 

toevoeging voor de portefeuille 

kan zijn? Mooi, alleen is helaas niet 

iedereen geschikt om zelf actief in 

de future- en forex-handel (oftewel 

valutahandel) te participeren. Er is 

nogal wat kennis nodig van de onderliggende 

markten en producten. 

Hoeveel olie moet je kopen om je 

in te dekken tegen een stijging van 

de rente? Dat zijn moeilijke vragen, 

ook voor gevorderde beleggers. De 

futureshandel strekt zich ook nog 

eens uit over verschillende tijdzones. 

Er is kortom zeer specialistische 

kennis en kunde vereist. Met een 

kleine portefeuille is het niet altijd 

interessant om daaraan te beginnen. 

Helemaal switchen uit aandelen 

naar mfa’s is meestal ook geen 

alternatief. In veel gevallen is het 

slimmer deze kennis in te kopen bij 

specialisten of uw geld uit te besteden 

aan een specialist. 

Er zijn meerdere futures-specialisten, 

zowel in Nederland als 

in het buitenland. Kosten zul- 

CONTRODDITIES 

De commodity-index beweegt vaak contrair aan de aandelenindex 

len waarschijnlijk een rol spelen 

bij uw keuze, en of u al dan niet 

geld moet overmaken naar een 

ver buitenland. Hoewel, ver? Een 

uurtje van hier in Londen wemelt 

het ook van de goede specialisten. 

Ook kunt u fondsen kopen waarin 

mfa -producten zijn ondergebracht. 

Hier zou mijn voorkeur 

uitgaan naar Nederlandse fondsen. 

Het enige Nederlandse fonds 

dat mfa’s in een 

multimanagermodel 

aanbiedt is van 

Falcinvest. 

In het algemeen 

moet je oppassen 

met fondsen die 

niet onder de Nederlandseregulering 

vallen. Beleggers worden 

hier goed beschermd en 

dat is geen overbodige 

luxe als u zich begeeft 

op een terrein dat 

zich buiten uw vertrouwdekennisgebied 

bevindt. En 

een ander voordeel 

van een fonds is 

dat je niet meer kan verliezen dan 

je inlegt. 

De mfa is nog niet zo hot als de 

oliemarkt en dus is het nog geen 

modeproduct. Er zijn nog voldoende 

mogelijkheden om ook bij 

dalende prijzen wat rendement 

bij elkaar te harken. En dat is iets 

wat voor mij, als aanhanger van het 

deflatiescenario, geen onbelangrijk 

gegeven is. 

De uitslagen van de commodity-prijzen 

zijn groot en het leuke is dat je ook aan 

dalende bewegingen kunt verdienen

D O S S I E R 

Enkele scheeps-cv’s waren de laatste tijd in het nieuws met 

dramatische verhalen over zware averij en financiële schipbreuk. 

Maar in alle stilte is de scheeps-cv aan een nieuw, succesvol leven 

begonnen. Hoe staat het met uw schip? 

door Frans Gunnink / fotografie Hollandse Hoogte 

Scheepjes 

op het dro ge 

Wie denkt dat scheeps-cv’s 

iets van het verleden 

zijn, heeft het mis. In 

2004 haalden de vier 

grote aanbieders samen 

circa 145 miljoen euro op bij particuliere 

beleggers voor 23 schepen. Bij een vlakke 

aandelenmarkt en een lage rente is de 

scheeps-cv met een rendement van 13% 

voor vermogende particulieren nog steeds 

een aantrekkelijk alternatief. “We merken 

dat beleggers nadrukkelijk op zoek zijn 

naar wegen om rendement te maken. De 

goede rendementen van de afgelopen jaren 

en de stijgende vrachtopbrengsten in de 

scheepvaartsector zorgen voor een positieve 

toonzetting”, aldus Chris Mol van 

cv-aanbieder De Vereenigde Compagnie 

Scheepsinvesteringen. 

Het nieuwe succes van de scheepvaart-cv 

is verbazend. De nieuwe belastingregels 

leken eind 2000 het definitieve einde in te 

luiden voor de scheeps-cv. Tot dat moment 

zorgden investeringsaftrek en stakingswinstvrijstelling 

voor een vrijwel gegaran- 

Op het droge (1) 

Marnediep/Feederlines 

Het schip Marnediep was dit jaar aan het 

einde van zijn looptijd. De beherend vennoot, 

rederij Feederlines, had enkele scenario’s 

voorliggen, van verkoop tot doorvaren. 

Enkele vennoten lieten zich niet overtuigen 

door meerdere onafhankelijke taxatierapporten 

en zochten de publiciteit. Volgens 

een telefonisch benaderde makelaar zou 

het schip wel 6,5 miljoen kunnen opbrengen, 

in plaats van de getaxeerde 5,75 miljoen. 

De vergadering voelt niet voor doorvaren, 

de door Feederlines geprefereerde 

oplossing, en gaat in meerderheid achter 

een onderzoek tot een nieuw bod staan. 

iteindelijk blijkt die 6,5 mln niet echt hard 

en wordt het schip verkocht voor marginaal 

meer dan de eerste raming van 5,75 mln. 

De moraal: onterecht wantrouwen tegen 

een beherend vennoot is slecht voor het 

rendement. 


p&o Ferries/Norships/abn amro 

Een cv-constructie uit 1997 waarin twee 

veerboten waren ondergebracht, kreeg als 

een van de eerste cv’s problemen. Opvallend 

was dat de rederij een calloptie had 

gekregen, en dus bij een hoge tweedehandsprijs 

kon profiteren van een vaste 

prijs. Maar de tweedehandsprijzen waren 

lager en de call werd niet uitgeoefend. 

Plaatser abn amro vertelde beleggers 

rekening te houden met een ‘nulrendement’. 

De bank kreeg de wind van voren 

met het verwijt te weinig te hebben 

afgeschreven maar wel profijt te hebben 

gehad van een lening van 65 miljoen met 

een vaste rente van 6,54%. 

deerd rendement. Enkele reders die de cv 

hadden beschouwd als een goedkoop financieringsinstrument, 

trokken zich terug uit 

de markt, omdat de lat nu veel hoger lag. 

Zo moeten de schepen bij de cv-nieuwe 

stijl groter zijn. In december 2000 volgde 

de laatste stuiptrekking. Reders die voor 

het laatst konden profiteren van de verkapte 

overheidssubsidie stilden de blinde 

honger van particuliere beleggers op zoek 

naar fiscale aftrekposten. 

Nieuwe opmars 

De interesse van beleggers verminderde 

daarna, maar is nooit verdwenen. De 

Vereenigde Compagnie, de partij met het 

langste en meest uitvoerige track record, 

plaatste in 2001 en 2002 steeds vijf cv’s. 

Sindsdien is er weer sprake van een stijgende 

lijn. Onder meer door de aanhoudend 

moeilijke aandelenmarkten is de cv sinds 

2003 begonnen aan een nieuwe opmars. 

Inmiddels is er volgens goedgeïnformeerde 

partijen sinds 1995 voor een bedrag van 

meer dan 1 miljard euro in scheeps-cv’s 

gestopt. De betere vrachttarieven en de 

hogere prijzen voor tweedehandsschepen 

hebben de markt een extra duw in de rug 

gegeven. 

“Vorig jaar plaatsten we elf cv’s, maar we 

kregen wel veertig aanvragen.”

D O S S I E R 

Voor de commandiet die het niet meer ziet 

U heeft belegd in een cv en bent niet helemaal gerust op de gang van zaken? Hoort u weinig van 

de beherend vennoot, valt de exploitatie zwaar tegen of krijgt u berichten over een ophanden zijnde 

verkoop? Neem deze acht tips ter harte. 

1 Eis openheid. Een beherend vennoot is volgens de cv-akte verplicht om de participanten goed 

te informeren. Het minimum is een jaarverslag, maar feitelijk moet u van alle belangrijke gebeurtenissen 

op de hoogte worden gehouden. Daaronder valt ook het aflopen of aangaan van 

een chartercontract. 

2 Vraag minimaal jaarlijks om een bijgesteld rendement en om de verwachtingen voor de komende 

tijd. 

3 Bezoek de participantenvergadering. 

4 Aarzel niet om bij belangrijke zaken, zoals een onvoldoende informatiestroom of een aanstaande 

verkoop van het schip actie te ondernemen. De aanbieder of bank die u de cv heeft 

verkocht, heeft de morele plicht om ook aan nazorg te doen en uw belangen te behartigen. Zeker 

als u bij de bank ook andere zaken hebt lopen. Als de verkoper een reder is, die de cv heeft 

geplaatst, is de raad bij punt 6 geen overbodige luxe. 

5 Zorg dat u of de aanbieder in contact komt met de andere participanten, in geval van punt 4. 

De namen- en adressenlijst moet u ter beschikking worden gesteld. Als individuele participant 

begint u niets. 

6 Laat bij ingewikkelde zaken een terzake kundige partij u informeren, of machtig hem om op te 

treden in het belang van de vennoten. 

7 Bij een voorstel tot verkoop van het schip behoren minimaal twee verkoopmogelijkheden ter 

tafel te komen. Als er slechts een voorstel ter tafel ligt, en dat is van de reder/beherend vennoot, 

behoren de alarmbellen te gaan rinkelen. 

8 Aarzel niet om bij twijfel met de aanwezige participanten tegen voorstellen te stemmen. Er is 

nooit zoveel haast dat er geen tijd zou zijn voor een second opinion. De Vereenigde Compagnie 

is in de afgelopen paar jaar een paar keer namens deelnemers opgetreden tegen een reder, 

door tegen bepaalde voorstellen te stemmen of de reder ter verantwoording te roepen. 

De kritische belegger die precies wil weten 

waar hij zijn geld instopt, zal een scheepvaart-cv 

niet gemakkelijk kunnen doorgronden. 

Aan de basisstructuur ligt het 

niet, die is redelijk eenvoudig: commanditaire 

vennoten dragen risicodragend 

kapitaal aan en in ruil daarvoor delen ze 

mee in de bedrijfswinsten. De overheid 

helpt nog een klein stukje mee door onder 

voorwaarden de resultaten van de cv 

vrijwel helemaal vrij te stellen van belastingheffing. 

Maar de uiteindelijke resultaten 

van een schip zijn afhankelijk van 

een grote variëteit aan factoren. Om er 

enkele te noemen: de charterinkomsten, 

verkoopwaarde van het schip, operationele 

kosten, rentelasten, de verhouding 

vreemd en eigen vermogen, valutarisico, 

uitkeringen, veranderende fiscale wetgeving, 

inflatie en de looptijd van de cv. 

Wat vertelt uw cv-aanbieder? 

Kortom, het is voor een eenvoudige beleg- 

ger niet zo gemakkelijk om de kwaliteit 

van een cv te beoordelen. Hoe kom je daar 

achter? “Niet”‚ zegt Chris Mol van De 

Vereenigde Compagnie. “Iedere aanbieder 

zal zeggen dat zijn propositie prima 

is. Maar voor de particulier is dit niet te 

doorgronden.” Het enige waarop een belegger 

kan afgaan, aldus Sander Schakelaar 


Navigia/Friesland Bank 

Vier schepen, waaronder de Keteldijk, zijn 

vorig jaar onderhands verkocht tegen een 

prijs die volgens marktkenners veel te 

laag was. De schepen zijn nu eigendom 

van een Duitse rederij. Slechts enkele 

participanten waren alert, de grote massa 

reageerde pas toen de vergadering al 

had voorgestemd. Waarschijnlijk was 

slechts een handjevol beleggers vertegenwoordigd. 

Achteraf was er niets meer 

te regelen. De Friesland Bank heeft ervoor 

gekozen geen rol te spelen in de discussie, 

hoewel de bank wel commanditair vennoot 

en plaatser was. 

van jr Shipping, “is de kwaliteit van de 

initiatiefnemer. Dat is de allerbelangrijkste 

succesfactor, met stip.” Alle andere factoren 

zijn en blijven van belang, maar zijn 

uiteindelijk terug te voeren op de kwaliteit 

van de aanbieder. 

De kwaliteit van de aanbieder is onder 

meer af te leiden uit de projecten die deze 

aanbieder in het verleden heeft gedaan. 

Wat vertelt hij daarover? De openheid over 

eerdere projecten is vaak een belangrijk ijkpunt. 

Bij de betere aanbieder vindt u over 

alle individuele projecten informatie op het 

web, inclusief verwachte en huidige/gerealiseerde 

rendementen. En gezien de specialistische 

markt verdient het aanbeveling 

dat de partij met wie u in zee gaat, gespecialiseerd 

is in scheepvaart-cv’s. 

Tussen die grootste aanbieders, die allemaal 

het aanbieden van cv’s als kernactiviteit 

zien, bestaan nog wel behoorlijke 

“Het is van belang om grip te houden op de exploitatie. 

Hoe kun je anders beoordelen of hogere salarissen voor 

de bemanning terecht zijn?” 

verschillen. Zo is Vereenigde Compagnie 

een puur emissiekantoor, dat nadrukkelijk 

niet als reder of beherend vennoot 

optreedt. “Wij hebben pittige gesprekken 

De top 4 cv-aanbieders 

met reders en bieden niet alles aan. Vorig 

jaar plaatsten we 11 cv’s, maar we hebben 

circa veertig voorstellen langsgehad” 

aldus Chris Mol. Hij vindt het een pre om 

jr Shipping 

Gespecialiseerd in containerschepen. Reder die de keus heeft gemaakt om zelfstandig cv’s 

aan te bieden en dit als belangrijke kernactiviteit ziet. Jonge partij (2000) die sterk groeit 

en over het jaar 2004 marktleiderschap claimt met 44,1 miljoen geplaatst kapitaal. 

www.cvemissie.nl 

De Vereenigde Compagnie Scheepsinvesteringen 

Onafhankelijk emissiekantoor dat sinds zes jaar actief is en ruim 7000 beleggers in cv’s 

heeft zitten. Is in absolute getallen marktleider met een totaal geplaatst bedrag van ruim 

177 miljoen euro. Geen eigen rederijactiviteiten. www.cvcom.nl 

Universal Marine 

Reder die gespecialiseerd is in cv-emissies voor kleinere particulieren, vanaf 5000 euro. Universal 

financiert alle eigen schepen via cv-constructies. Biedt ‘gegarandeerd’ rendement bij 

een kortere looptijd en hoge bouwrente. www.universalmarine.nl 

mpc Capital 

Van oorsprong Duitse cv-aanbieder die ook actief is in vastgoed-cv’s. mpc doet niet alleen 

containerschepen, maar ook bulkschepen en recent een grote zeesleper. mpc begon een 

paar jaar geleden een eigen rederij. 

www.mpccapital.nl 

onafhankelijk te kunnen optreden en niet 

het probleem van dubbele petten te hebben, 

waarmee een reder kan zitten in het 

geval van strijdige belangen. 

Topjaren 

Bij mpc redeneert directeur Jan Hoekstra 

juist omgekeerd. De gespecialiseerde cvaanbieder 

is een paar jaar geleden juist een 

eigen rederij gestart om beter zicht te houden 

op de kosten. Dat bleek bij de externe 

rederij waarmee mpc zaken deed (Feederlines) 

“wat lastig”‚ aldus Hoekstra. “Wij 

zijn in de loop van de tijd wijs geworden. 

De inkoop en verkoop van het schip is van 

belang, maar grip houden op de exploitatie 

is eveneens van groot belang voor het rendement. 

Als je te veel op afstand staat, hoe 

kun je dan bijvoorbeeld goed beoordelen 

of hogere salarissen voor de bemanning 

terecht of onterecht zijn?” 

jr Shipping en Universal Marine, de twee 

andere grote partijen in de Nederlandse


Amasus/Peters/Polar 

Wie het artikel over de Polar Snow heeft 

gelezen in het vorige nummer van iex 

Magazine weet van deze meerakter met 

hoog soap-gehalte. Iedereen heeft ruzie 

met iedereen, van accountant tot beherend 

vennoot. De participanten van de 

Polar Snow en de andere Polar-schepen 

doen er goed aan professioneel advies in 

te winnen bij derden en de vergaderingen 

te bezoeken. 

markt, zijn reders die zich helemaal hebben 

toegelegd op het zelf plaatsen van cv-emissies 

en zien dat inmiddels als kernactiviteit 

naast de rederij. 

Net zoals in iedere andere beleggingsmarkt 

zijn voorbeelden van goedlopende en slechtlopende 

projecten ook in de scheeps-cvmarkt 

te vinden. Kijken we naar de track records 

van de belangrijkste initiatiefnemers, 

dan zien we dat er diverse projecten volgens 

of boven verwachting zijn afgesloten, en dat 

veel lopende projecten goed op koers liggen. 

Maar daarnaast zijn er in de scheeps-cvmarkt 

enkele negatieve projecten als voorbeeld 

te noemen. Een aantal hiervan heeft 

de pers gehaald (zie kader). 

Voor de vennoten moet het geld uiteindelijk 

komen uit de bevrachtingsmarkt en dat 

is een cyclische markt. Tot 2002 was die 

markt ronduit mager, maar in 2003 herstelden 

de tarieven zich en 2004 en 2005 

zijn zelfs topjaren. Dat zal ook te zien zijn 

in de rendementen van de scheeps-cv’s. De 

betere jaren moeten de mindere jaren goed 

maken. Het cyclische van de bevrachtingsmarkt 

hoeft overigens geen grote invloed 

te hebben als het schip een tijd lang vercharterd 

is tegen een goed tarief. 

Volle ruimen, lege ruimen 

Scheepsrecht 

Waaraan herkent u een veelbelovende scheeps-cv? 

Hoe wordt uw schip bevracht? Er zijn grofweg drie manieren om een schip te exploiteren. 

1 Timecharter Het schip wordt met bemanning en al verhuurd tegen een bepaalde dagprijs. 

Het contract loopt meestal lang, van één tot drie jaar. Containerschepen en bitumentankers 

varen altijd in timecharter. 

2 Vaste ladingcontracten Daarbij wordt afgesproken dat het schip tegen een bepaald tarief 

zoveel ton van A naar B vervoert. De reder heeft de kans om het schip tussendoor in te zetten 

voor andere reizen, bijvoorbeeld via spotbevrachting (punt 3). 

3 Spotbevrachting Dit is de echte wilde vaart. Het schip vaart vol naar Casablanca en probeert 

vanaf daar een nieuwe lading te krijgen. Soms loopt dit in combinatie met 2. 

Sinds 1995 is voor meer dan 1 miljard 

euro in scheeps-cv’s gestopt 

Een goed schip 

Voor de hand liggend, maar heel belangrijk, of het nu oud of nieuw is, groot of klein. De 

aanschafprijs moet passend zijn. Zoals een cv-aanbieder het zegt: “Een te duur schip achtervolgt 

je een scheepsleven lang. En dat is lang.” 

Goede lading 

De bevrachter moet een partij zijn van formaat, die wat voorstelt in de markt en beschikt 

over bestaande ladingcontracten of goede timecharterovereenkomsten. De bevrachter 

moet niet een jonge, inkomende partij zijn, want die verovert alleen marktpositie als hij 

tegen de laagste prijs aanbiedt. 

Realistische uitgangspunten 

1 De charterinkomsten van een goede periode van hoogconjunctuur niet doortrekken 

naar de komende tien jaar. 

2 Geen indexering van de inkomsten of de winstmarge, want dat is boerenbedrog. Wie 

geeft de garantie dat de inkomsten meestijgen met de inflatie? De kosten moeten juist 

wél worden geïndexeerd. 

3 Een normaal hypotheekpercentage waarbij de verhouding vreemd/eigen vermogen 

maximaal rond de 60% à 70% ligt. 

4 Een behoudende rekenrente. Je kunt voor een scheepshypotheek niet uitgaan van een 

rente van 3,5% die je op dit moment variabel kunt krijgen. Als je de rente vastzet, kun je 

dat tarief vergeten. 

5 Een normale looptijd. Hoe langer een 

project loopt, hoe hoger de rendementen 

zullen uitvallen. Een verlenging van 12 

naar 14 jaar zet een behoorlijke hefboom 

onder het rendement. 

6 Een realistische aanname van de eindwaarde. 

Een calloptie van de beherend 

vennoot op het schip is meestal niet in 

het belang van de participanten. Enerzijds 

geeft het een onterecht gevoel van zekerheid 

– het is niet meer dan een optie. Anderzijds 

beperkt het het rendement voor 

de deelnemers.

V A S T G O E D 

door Kapé Breukelaar 

De CV-cocktail 

U heeft het maar goed als vastgoedbelegger. De nieuwe CV’s vliegen u om 

de oren, nog nooit had u zo’n ruime keus. En dus moet u goed kiezen, CV-recensent 

Kapé Breukelaar helpt u niets over het hoofd te zien. 

Kapé Breukelaar staat 

aan het hoofd van 

het onafhankelijke 

advieskantoor Capital 

Consult & Coaching. 

Tevens is hij voorzitter 

van de Vereniging van 

Onafhankelijke Financieel 

Planners (VOFP). Hij 

publiceert onder andere in 

De Telegraaf en Fiscalert. 

Binnenkort start hij een 

rubriek met recensies van 

CV-beleggingen op IEX.nl 

Beleggers in vastgoed hebben 

gouden jaren achter de rug. 

En zoals dat gaat in een bullmarkt, 

hoe langer de hausse duurt, 

hoe meer mensen willen meedoen. 

Voor wie niet genoeg geld heeft 

om zelf in de pandjes te gaan is er 

de vastgoed-cv, hét financiële succesproduct 

van de jaren nul. De 

markt van vastgoed-cv’s is de laatste 

jaren enorm gegroeid en dat is goed 

nieuws. Meer aanbieders die meer 

cv’s aanbieden maken dat u als belegger 

meer keuze heeft, waar u uw 

geld insteekt. Het gaat echter om 

complexe beleggingen die niet altijd 

even eenvoudig te doorgronden 

zijn. Dat maakt een goede vergelijking 

lastig. 

Of het nu gaat om seniorenwoningen 

in Spanje, shopping malls in 

Florida of congreshallen in Limburg, 

wie een doorsnee cv analyseert 

ziet dat de opzet vaak dezelfde is. 

De eerste stap is dat beleggers het 

benodigde eigen vermogen inbrengen. 

Vervolgens worden met dit 

geld en een hypotheek van een 

bank één of meerdere panden 

aangekocht. Die panden leveren 

jaarlijks geld op in 

de vorm van huur. 

Daarvan worden 

eerst de kosten 

betaald, zoals 

onderhoud, 

verzekeringen 

en een beheervergoeding. 

Van 

het resterende 

geld moet dan 

nog vaak afgelost worden op de financiering 

van de bank. Wat daarna 

overblijft wordt uitgekeerd aan u als 

belegger. 

Bladerend door het prospectus 

kunt u het allemaal zien gebeuren 

in de exploitatieprognoses die alle 

aanbieders opnemen. De jaarlijkse 

uitkeringen starten vaak op 6% 

tot 7% van uw deelnamebedrag. 

Naarmate de looptijd vordert, zal 

het huurinkomen toenemen terwijl 

de rentelasten dalen zodat men ook 

meer aan u kan uitkeren. Vervolgens 

komt het moment van verkoop, 

wat meestal na zeven tot tien jaar 

zal zijn. Van de verkoopopbrengst 

gaan eerst de verkoopkosten af. 

Vervolgens wordt het restant van 

de hypotheekschuld voldaan. Vervolgens 

krijgt u als deelnemer een 

slotuitkering bovenop uw inleg. Als 

u het leest in het prospectus ziet 

het er allemaal heel plausibel uit. De 

vraag is waar u extra op moet letten. 

Met gezond verstand komt u gelukkig 

een heel eind. 

STAP 1 Beoordeel vastgoed 

Het gros van de aanbiedingen 

betreft een belegging in winkelpanden, 

kantoorpanden of distributiepanden. 

Bij het beoordelen 

van het vastgoed moet u altijd goed 

letten op de courantheid van het 

pand. Hoe meer huurders het pand 

zou kunnen trekken, hoe couranter 

het pand is. Een voorbeeld van minder 

courant vastgoed is een hotel. 

Hoewel het pand wellicht een flinke 

herbouwwaarde heeft, is de marktwaarde 

van het pand sterk afhankelijk 

van het succes van de exploitant. 

Blijkt de exploitatie sterk tegen te 

vallen, dan zal het lastig zijn de verwachte 

verkoopopbrengst daadwerkelijk 

te realiseren omdat een koper 

rekening zal houden met een lager 

exploitatieresultaat. 

Soms is het lastig om de mindere 

courantheid van het pand vast te 

stellen. Sommige kantoorpanden 

zijn technisch gedateerd omdat 

ze vijftien of twintig jaar geleden 

werden gebouwd en daardoor niet 

voldoen aan de eisen van vandaag. 

Alleen na een ingrijpende renovatie 

kan het pand te zijnertijd weer goed 

verkocht worden. Ook bij 

winkelcentra kan er een 

probleem zijn, bijvoorbeeld 

door beginnende 

leegstand. Dit zorgt voor 

minder bezoekers, wat het 

winkelcentrum weer minder 

aantrekkelijk maakt voor bestaande 

en nieuwe huurders. 

De leegstand kan daardoor 

toenemen en bestaande huur-

ders zullen vertrekken 

of een aanmerkelijk 

lagere huur bedingen 

als het huurcontract 

afloopt. 

Bij bedrijfspanden en distributiepanden 

moet u alert zijn op dure 

investeringen in technische installaties 

die zijn gedaan voor de huidige 

huurder. Een nieuwe huurder heeft 

daar vaak niets aan en zal dus minder 

willen betalen. Een andere vraag 

die u zich moet stellen is waarom 

de vorige eigenaar eigenlijk van het 

pand af wilde. Voldoet het vastgoed 

niet aan de hoge eisen die u eraan 

mag stellen, laat de cv dan aan u 

voorbijgaan. Incourante panden 

kennen immers een hoger risico, 

zodat het verwachte rendement ook 

aanmerkelijk hoger moet 

zijn dan bij andere aanbiedingen. 

STAP 2 Wie zijn de huurders 

Voldoet het pand aan uw eisen, kijk 

dan vervolgens naar de huurders 

en de huurcontracten. Kwalitatief 

goede huurders zijn belangrijk 

omdat ze ieder kwartaal de huur 

moeten betalen. Vergelijk het met 

een obligatiebelegging, waarbij u 

als belegger zorgvuldig kijkt naar de 

debiteuren. Krijgt u 

de komende jaren netjes 

en op tijd uw geld? De 

beste huurders zijn overheidsinstellingen 

maar die zijn dun gezaaid 

bij cv’s. Kijk bij bedrijven die huren 

goed naar de solvabiliteit of eventueel 

een huurgarantie van een sterke 

moedermaatschappij. Laat u niet in 

slaap sussen door een mededeling in 

het prospectus dat ‘een onderzoek 

naar de kredietwaardigheid van de 

huurders bevredigende resultaten 

heeft opgeleverd’. 

Soms is de mix van huurders ook 

van belang. Bij een winkelcentrum 

moet u bijvoorbeeld bekijken of er 

bekende landelijke ketens tot de 

huurders gerekend mogen worden. 

Die trekken veel publiek en maken

De Dikke Breukelaar 

Ah, dus de non-recourse ontbreekt, maar BAR en de IRR zien er goed uit. 

Laat u niet afbluffen als beginnend CV-belegger, lees eerst dit vastgoedwoordenboek. 

(Met dank aan www.vastgoedrendementmeter.nl.) 

Brutoaanvangsrendement (bar) 

Jaarhuur van het eerste jaar (na aankoop vastgoed) 

gedeeld door de koopsom plus kosten 

koper c.q. koopsom vrij op naam. 

Buffer bij verkoop 

Geprognosticeerde winst bovenop de terugbetaling 

van de inleg aan het einde van de 

looptijd. De buffer bij verkoop bestaat uit de 

verkoopwinst plus de eerdere aflossingen op 

de hypotheek. 

Enkelvoudig rendement 

Het rekenkundig gemiddelde van de jaarlijkse 

uitkeringen en de slotuitkering. Hierbij wordt 

géén rekening gehouden met de tijdswaarde 

van geld. 

Exploitatiekosten 

Kosten die gemaakt worden voor onderhoud, 

leegstand, verzekering, beheer e.d. van het 

onroerend goed, uitgedrukt in een percentage 

van de huur. 

Fondskosten/overige kosten/ 

kostenopslag 

Kosten die door de aanbieder worden gemaakt 

bovenop de koopsom van het vastgoed 

plus de kosten koper. Het gaat hierbij bijvoorbeeld 

om structureringskosten, plaatsingskosten, 

afsluitkosten van de financiering, 

plaatsingsgarantiekosten, selectie- en acquisitiekosten 

en niet-verrekenbare btw. 

ir r -rendement (Internal Rate of Return) 

Een calculatiemethode waarbij het rendement 

wordt berekend rekeninghoudend 

met de hoogte en het tijdstip. Bij vastgoed- 

58 

het winkelcentrumaantrekkelijk 

voor andere 

huurders. Tot slot 

moet u alert zijn op 

leegstand. Sommige 

aanbieders zetten dat 

keurig in het prospectus en 

gaan er in hun berekeningen 

ook zuiver mee om. Helaas 

is dat echter niet altijd het 

geval. Een recente aanbieding 

kende bijvoorbeeld de nodige 

leegstand. De niet verhuurde 

beleggingen is het ir r -rendement altijd lager 

dan het enkelvoudig rendement. 

Kapitalisatiefactor 

De koopsom gedeeld door de huur. Als de 

kapitalisatiefactor op basis van de koopsom 

inclusief kosten koper wordt berekend, resulteert 

het omgekeerde van de bar . Het is 

ook van belang de kapitalisatiefactor exclusief 

kosten koper te berekenen. De kosten koper 

maken immers bij verkoop geen onderdeel uit 

van de opbrengst. 

Leverage (hefboomwerking) 

Vreemd vermogen in verhouding tot de totale 

fondsinvestering, uitgedrukt in een percentage. 

Liquiditeitsreserve/werkkapitaal 

Deel van het eigen vermogen dat niet direct 

wordt gebruikt voor de aankoop van het onroerend 

goed. 

Non–recourse 

De hypotheekschuld kan alleen maar verhaald 

worden op het vastgoed; de beleggers zijn 

voor deze schuld niet hoofdelijk aansprakelijk. 

Opstartkosten 

Fondskosten minus financieringskosten. 

Rente Cap en Floor 

Maximale en minimale rente (bandbreedte of 

‘collar’) waartussen een variabele rente zich 

mag bewegen. 

ruimte werd echter wel meegenomen 

in de huuropbrengsten. Als er 

een huurgarantie van de verkoper 

zou zijn geweest, dan had die berekening 

geklopt, maar daarvan werd 

in het prospectus nergens melding 

gemaakt. 

STAP 3 Huurcontracten 

Hoe langer de huurcontracten 

lopen, hoe beter het is voor u als 

belegger. U heeft er immers niets 

aan als er over drie jaar een flinke 

leegstand is in uw pand wanneer 

een huurder besluit te vertrekken. 

De aanbieder zal aangeven dat dan 

weer een nieuwe huurder gevonden 

kan worden en dat die wellicht zelfs 

een hogere prijs wil betalen. Dat 

zou ook best kunnen, maar het is 

de vraag of het ook zal lukken. Eén 

van de redenen waarom een huurder 

kan vertrekken is de huurprijs. Bekijk 

daarom goed of de huurprijzen 

die in de huurcontracten vastliggen 

niet te hoog zijn. Als het contract 

afloopt willen bestaande huurders 

wellicht blijven, maar dan alleen 

tegen een lagere prijs. Dat levert 

niet alleen lager jaarlijks inkomen 

op: ook de uiteindelijke verkoopopbrengst 

komt onder druk te staan. 

Nog iets om op te letten is de verwachte 

stijging van de jaarlijkse 

huursom. Deze zogeheten indexatie 

is in Nederlandse huurcontracten 

gangbaar en houdt in dat de huursom 

jaarlijks wordt aangepast aan 

het prijsindexcijfer. Op een termijn 

van tien jaar maakt het echter wel 

degelijk uit of een aanbieder 

rekent met 2% of 2,5%. Met 

name bij de verkoopprognoses 

die gebaseerd zijn 

op de huur in het jaar 

van verkoop kan dat 

flinke verschillen 

opleveren. Op dit moment 

is een indexatie van 

2% te prefereren. De ideale mix 

bestaat dan ook uit langlopende 

huurcontracten met goede huur-

D O S S I E R 

A d v i s e u r t j e 

p e s t e n 

Een van de belangrijkste financiële producten die u ooit zult 

aanschaffen is uw hypotheek. Ik recenseer de nieuwste vormen 

in de Toets van Koets, maar voor uw persoonlijke rekensommen 

bent u toch aangewezen op een adviseur. Schroom niet, laat hem 

flink ploeteren en zweten. 

door Jos Koets / illustratie Omar Demnati 

In de Toets van Koets recenseer ik nieuwe hypotheekproducten, 

in de hoop dat aspirant-kopers iets beter beslagen 

ten ijs komen als ze zich op de huizenmarkt 

wagen. Maar zelfs met die kennis op zak 

ben je als klant in veel gevallen toch 

grotendeels aangewezen op de rekenmodellen 

van een hypotheekadviseur. 

Maar hoe onderscheid je de 

snelle 

adviseur die zoveel mogelijk provisie wil verdienen 

van een goede adviseur? 

Om te beginnen moet je als klant je huiswerk doen 

en je goed voorbereiden op het gesprek. Maak 

alvast een overzicht van de vragen waarop je antwoord 

wilt. Domme vragen bestaan niet, een vraag 

niet stellen is pas dom. Surf zonodig het hele internet 

af en lees eens wat de voor – en nadelen zijn 

van de verschillende hypotheekvormen. 

Waarzeggerij 

Als zo’n gesprek is afgerond, ga je als klant meestal naar 

huis met een paar A4-tjes vol berekeningen. Deze berekeningen 

zijn niet per definitie maatgevend, omdat de 

indirecte kosten er niet in staan. En die moeten wel maandelijks 

betaald worden, zodat je als klant al in de eerste 

maand meer gaat betalen dan je werkelijk voor ogen stond. 

Voorkom dit en laat de adviseur al deze bijkomende kosten 

zoals onderhoud, opstalverzekering en dergelijke ook 

doorrekenen. Zelfs iets knulligs als een huishoudboekje 

kan een heel verhelderend hulpmiddel zijn om precies te 

weten te komen hoe het beeld van inkomsten en uitgaven 

eruit komt te zien. 

Wat wilt u nog meer van een adviseur? Hij – we 

maken er voor het gemak even een man van 

– moet de voor- en nadelen van de diverse 

hypotheekvormen duidelijk kunnen uitleggen. 

Hij moet de klant zelf laten kiezen 

en niet diens keuzes maken of iets opdringen. 

Bovendien zal hij duidelijk moeten 

aantonen wat de gevolgen zijn 

als de man overlijdt en de 

vrouw alleen achterblijft (of 

andersom). Kan zij de hypotheeklasten 

nog wel betalen? Bij het 

kopen van een huis komt een hoop 

waarzeggerij kijken. 

Want veel hangt af

van de toekomst. Gaat het om uw 

eerste koopwoning en wilt u over 

enkele jaren al groter? Denkt u aan 

kinderen of zijn ze juist bijna het 

huis uit? Blijft u evenveel werken? 

Het is ook verstandig om – hoezeer 

u ook in de onbekommerde bloei 

van uw leven verkeert – meteen 

uw toekomstige pensioen te laten 

bekijken. 

En eh, de huizenprijzen? 

Nog zo’n onderwerp waar u in de 

toekomst mee te maken kunt krijgen: 

de hypotheekrenteaftrek. Het 

is niet onverstandig om eens een 

scenario door te rekenen waarin die 

rente niet meer fiscaal aftrekbaar is. 

Zijn de brutomaandlasten dan betaalbaar? 

Veel mensen kopen nu op 

twee inkomens waarbij de partner 

vaak nog veertig uur werkt. Een 

hypotheekadviseur moet zijn klanten ook laten zien wat de 

gevolgen zijn als het tweede inkomen minder wordt. En 

hetzelfde geldt voor een hogere hypotheekrente. De rente 

kan nu wel laag staan, maar het is geen zekerheid dat dit 

dertig jaar lang zo blijft. 

Tegenwoordig is het zeker verstandig om ook eens de 

huizenprijzen in het algemeen aan te kaarten. Als u een 

woning koopt met de intentie om over vijf jaar weer te 

verhuizen, dan moet u de kosten koper van gemiddeld 

10% wel terugverdienen via de waardestijging van de woning. 

En eigenlijk moet u ook rekening houden met de 2% 

makelaarskosten voor de verkoop. De kans is groot dat u 

die kosten niet terugverdient, vooral als de huizenprijzen 

gaan dalen. Wat doet u dan? 

Huisje boompje boekje 

Speciaal voor huizenkopers die bang zijn om 

te verdwalen in de ondoorzichtige 

hypothekenmarkt 

schreef Jos Koets het boek 

Hoe koop ik een huis, waarin hij 

op eenvoudige wijze uiteenzet 

hoe je inzicht 

krijgt in rentelasten, 

premies, belasting en 

de diverse hypotheekvormen. 

Het boek kost 12,95 euro en kan 

worden besteld op magazine.iex. 

nl/boeken. 

TIPTOETS 

Van ruim voldoende tot krap voldoende: de beste scores uit de Toets van Koets 

HYPOTHEEK CIJFER QUOTE VAN KOETS 

Woonnext Allianz 6,8 

Woonfonds 

Palet Rente 

6,8 

Woonnext Axa 6,7 

Woonnext 

Zwitserleven 

ing Bank Hybride 

Hypotheek 

6,5 

5,8 

Een streepje voor, omdat u bij Allianz de provisie voor de 

adviseur zelf per polis betaalt. 

Veel aandacht aan besteed. De informatie voor de 

klanten is een compliment waard. 

Vanaf 15 jaar rentevast bijna de laagste rente van 

Nederland en bij 30 jaar rentevast de laagste. 

Woonnext heeft aantrekkelijke rentetarieven en kiest 

voor verschillende verzekeringsmaatschappijen. 

De mogelijkheden zijn talrijk en worden goed 

opgesomd in de handleiding voor de tussenpersoon. 

Al met al wordt er heel wat verlangd van een hypotheekadviseur. 

De klant is koning en moet op al het 

bovenstaande een bevredigend antwoord krijgen voor 

er contracten kunnen worden getekend. Het is voor een 

aspirant-koper zelfs aan te raden eerst dit huiswerk door 

een adviseur te laten doen en pas daarná op 

zoek te gaan naar een huis. Adviseurs vinden 

dat niet prettig, omdat ze dan niet 

direct verdienen aan een klant. Buiten 

het feit dat het heel tijdrovend is 

om alles op papier te zetten.

I E X O P T O U R N E E 

Verschil moet er zijn 

De abn amro turbo’s zijn amper ingeburgerd op de beurs of een 

nieuw derivaat staat aan de poorten van het Damrak: Contract for 

Difference, ofwel cfd. In Groot-Brittannië en Duitsland is het een hit. 

Wat is het, hoe werkt het en hoe handelt u erin? 

door Kim Lieuwen 

Contract for Difference betekent letterlijk 

contract voor verschil. Net 

als veel andere beleggingsproducten 

is een cfd een simpel en goedkoop instrument, 

waarmee u inspeelt op actuele 

koersuitslagen. De handel is het best te 

vergelijken met die in gewone aandelen, zij 

het dat u bij de aanschaf van een cfd niet 

de volledige waarde hoeft af te rekenen. U 

betaalt slechts een waarborg. 

Dat is uniek, omdat u toch profiteert van 

de gehele koersbeweging, zowel naar 

boven als naar beneden toe. cfd’s zijn 

niet beursgenoteerd, in tegenstelling tot 

bijvoorbeeld opties, warrants of futures. 

Wanneer u wilt overgaan tot aanschaf, dan 

gaat u een rechtstreekse overeenkomst aan 

met een marketmaker. 

Hij berekent voor u het verschil tussen de 

aan- en verkoopprijs van het onderliggende 

fonds en vermenigvuldigt de uitkomst 

hiervan met het aantal aandelen waarop het 

contract (lees: cfd) betrekking heeft. Leuk 

om te weten is dat u met cfd’s niet alleen 

verkapt in aandelen kunt handelen, maar 

op dezelfde manier kunt profiteren van de 

beweeglijkheid van indices. 

Verdien veel met weinig 

Stel, over een week presenteert Koninklijke 

Olie haar jaarcijfers en u verwacht dat de 

koers daarop een flinke rit naar boven kan 

maken. Wat doet u? U koopt bijvoorbeeld 

een cfd voor duizend aandelen tegen een 

koers van 47 euro. De onderliggende waarde 

van dit contract bedraagt 47.000 euro. U 

betaalt alleen niet de volle mep, maar slechts 

een zogenaamde margin-verplichting. 

De hoogte hiervan wordt vastgelegd door 

de handelaar met wie u zaken doet. De een 

vraagt een waarborgsom van 5%, de ander 

10%. In dit voorbeeld is de margin 5% en u 

stort 2350 euro (5% x 47.000). Vervolgens 

komt uw verwachting uit. De koers van 

Koninklijke Olie stijgt met 3% tot 4,41 euro 

en uw winst bedraagt 1,41 x 1000 = 

cfd Seminar 

Bent u nieuwsgierig naar deze nieuwe generatie derivaten? Dan nodigt iex 

u op maandag 9 mei van harte uit op het cfd-Seminar van iex op Tournee. 

Een specialist van cfd-aanbieder cmc Group in Londen (www.cmcgroupplc. 

com/nl) vertelt u alles over deze derivaten. Neem vooraf eens een kijkje op 

hun website. Enig huiswerk doen voordat u in de beursarena springt, kan 

immers nooit kwaad. 

Bezoek het cfd Seminar van iex op Tournee in samenwerking met 

cmc Group plc. 

Datum maandag 9 mei 2005 

Locatie Rosarium (Amsterdam) 

Tijd 19.00 tot 22.30 uur 

Prijs € 5,00 p.p. 

1410 euro. Dit is een brutorendement van 

60% ten opzichte van uw margin. 

Vanzelfsprekend geldt echter precies het 

omgekeerde bij een negatieve koersbeweging. 

Een groot voordeel van cfd’s is dat u geen 

transactiekosten betaalt. De marketmaker 

haalt zijn provisie uit het verschil tussen 

de bieden de laatprijs van de betreffende 

aandelen. 

Mail uw gegevens naar cursus@iex.nl 

(naam, adres, postcode, woonplaats, telefoon, email, aantal deelnemers)


Belangrijk bezit en bijzondere beleggingen 

Jop Ubbens, directeur Christie’s Amsterdam 

M i j n g e l d 

Door Koos de Wilt 

fotografie Yvette Zellerer 

Ze hebben geld, maar verder is de achtergrond van kunstverzamelaars bijzonder 

divers. Jop Ubbens, de directeur van veilinghuis Christie’s vindt het een van de 

attracties van zijn werk. Een interview over de harde kunstmarkt, hedonistisch 

rendement en een applaus voor Toon Hermans. 

Na een afgebroken studie Nederlands 

ging hij kratten sjouwen en 

dacht hij er een tijdje over om in 

de reclame te gaan. Toch is Jos Ubbens 

kunstgeschiedenis gaan studeren. “Uiteindelijk 

ben ik in 1992 als vijftiendejaars 

afgestudeerd. Ik werkte toen al zeven jaar 

bij Christie’s en kwam er na mijn werkdag 

maar moeilijk toe om nog in de boeken te 

kruipen.” Het werkelijke leven op de veiling 

boeide Ubbens meer dan de theorie. 

Hij vind het nog altijd het leukste onderdeel 

van zijn werk: het in contact komen 

met personen die iets hebben gepresteerd, 

en hun drijfveren om kunst te verzamelen. 

“Er zitten altijd interessante verhalen achter. 

En het is gemakkelijk om met ze te praten, 

omdat het gaat over een product dat 

zeer toegankelijk is, namelijk kunst. Kunst 

is echt everybody’s hobby, iedereen heeft 

er iets over te zeggen. 

Iedereen vindt zijn eigen schilderij het 

mooist. In kunst wordt heel absoluut 

geredeneerd. Ik probeer dan aan te geven 

waarom een bepaald schilderij juist wél 

of niet interessant is in iemands collectie. 

Daarover praten is vaak heel leuk. Je komt 

werkelijk de hele wereld tegen in de veilingzaal; 

oud, jong, Japanners, de buren, 

gepassioneerde verzamelaars en ook de rijken 

der aarde. Aanvankelijk denk je bij die 

laatsten soms: die kopen gewoon omdat ze 

geld hebben, om iets aan de muur te plakken. 

Daar ga ik dan even mee praten, en 

dan blijken ze in negen van de tien gevallen 

een hele boeiende achtergrond te hebben. 

Vaak zijn het ondernemers met eigen bedrijven, 

moedige mensen. Ik ben dan niet 

zozeer geïnteresseerd in hun product, maar 

wel in hun strategie en de tactiek waarmee 

ze het allemaal van de grond hebben gekregen. 

Niet om het te kopiëren of om het zelf 

te doen, maar omdat ik het gewoon knap 

vind. En soms praat je ook wel een kwartier 

over een product als vrachtwagenuitlaten.” 

Dandy’s 

Wat kunsthistorici over kunst te vertellen 

hebben is vaak niet van belang voor kopers, 

stelt de topman van Christie’s. “Vaak 

wordt kunst simpelweg gekocht omdat 

men iets mooi vindt, omdat men iets graag 

wil hebben. Ook wel eens om status te kopen, 

natuurlijk, dat ze tegen elkaar kunnen 

zeggen: ‘Mijn Rembrandt is groter dan de 

jouwe’.” Voor Ubbens is er eigenlijk maar 

één adagium bij het kopen van kunst: je

z i t i n … 

“Bij veilinghuizen als Christie’s denk je aan Londen en New 

York. Maar naar verhouding wordt de meeste winst hier in 

Amsterdam gemaakt.”


“Als je mij een miljoen gaf, dan zou ik eerst twintig 

pakken, zestig overhemden en vijftien paar schoenen kopen.” 

moet het kopen omdat je het mooi vindt. 

“Dat is een enorm cliché, maar daarom niet 

minder waar. Als je iets koopt, moet je het 

voor jezelf doen. Niet om winst te maken, 

of omdat banken propageren om risico’s te 

spreiden, en behalve in obligaties én aandelen, 

ook in goud, kunst of bijvoorbeeld 

wijn te gaan. Het gaat om het hedonistisch 

rendement.” 

Ubbens houdt er zelf niet van, maar in de 

regel komt nieuw geld binnen via de Romantiek. 

“Vaak houden verzamelaars hun 

eerste aankoop vast vanwege de affiniteit 

en het idee dat ze dat werk hebben gekocht 

met hun eerste geld. Daarna gaan ze óf een 

intellectuele richting uit en kopen moderne 

kunst, óf ze gaan de kunsthistorische 

kant op en kopen oude meesters.” Zelf 

kijkt hij het liefst naar Europese kunst die 

gemaakt is tussen 1880 tot 1920, in het 

bijzonder Isaac Israels, Breitner, de Italiaan 

Giuseppe de Nittis en schilders als Renoir 

en een paar Amerikanen, zoals Whistler. 

“In die tijd zie ik de meeste modernismen, 

de meeste vernieuwingen, de meeste revoltes. 

Als ik een onbeperkt budget had zou 

ik op kantoor wel een prachtig schilderij 

van Franz Kline of Mark Rothko willen 

hebben. Maar thuis zou ik een schilderij 

van De Nittis of Whistler ophangen.” De 

periode zelf fascineert Ubbens ook. ‘Het 

was de tijd van de dandy’s, mannen als 

Oscar Wilde en James Whistler, die laat 

opstonden en dan uren lang kletsten over 

hoe ze zich die dag zouden kleden. Dat is 

misschien een beetje feminien, maar ik zou 

daar wel iets van willen hebben. Als je mij 

zou zeggen: ‘hier heb je een miljoen’, dan 

zou ik eerst twintig pakken, zestig overhemden 

en vijftien paar schoenen kopen. 

Dat is toch mooi.” 

Over lijken 

“Ik werd zelf als klein mannetje – waarschijnlijk 

huilend – de Santa Croce in 

Florence ingetrokken. Dat voorrecht heeft 

niet iedereen. Het is een interessant proces 

wanneer iemand die kunst niet van huis 

uit heeft meegekregen zich er toch in gaat 

verdiepen. Enerzijds is dat status 

zoeken: kijk mij eens geld spenderen aan 

dingen die ik niet nodig heb. Anderzijds 

zie je mensen een oprechte passie ontwikkelen. 

Als veilingman ben je nooit een 

bedreiging voor iemand. Mensen praten 

graag over kunst. Je komt ook op een prettig 

moment in contact met die mensen. Als 

je ze spreekt, kunnen ze relaxed zijn, zit er 

niemand te zagen aan hun stoelpoten. Het 

is soms als praten over voetbal. Dat doen ze 

ook met enorme felheid, maar anders dan 

wanneer ze praten over hun bedrijf.” 

Ubbens heeft ook wat trekjes die niet direct 

te rijmen lijken met de ietwat verstilde 

kunstwereld. Hij houdt van deadlines, 

presentaties en concurrentie. “Ik houd 

van de sport, van het gevecht en vooral 

van winnen. Ik vind het vreselijk om te 

verliezen. Ik zie het maar als een kracht die 

gelukkig wel enigszins wordt gecorrigeerd 

door anderen. Maar hoe ouder je wordt, 

hoe milder ook. Je referentiekader en relativeringsvermogen 

worden groter, maar je 

moet hoe dan ook scherp blijven. Ik geloof 

niet in zondagskinderen, ik geloof wel in 

mensen die geluk en succes afdwingen. 

Soms vergeten succesvolle mensen wat ze 

ervoor hebben moeten doen. Ik denk dat 

iedereen die succesvol is keihard werkt, en 

er niet onderuit komt af en toe over lijken 

te gaan.” 

Markies van Bath 

Ook in de kunsthandel is het niet eenvoudig 

het hoofd boven water te houden. Het 

is zoeken naar markten en zoeken naar niches. 

“Vaak denkt men bij veilinghuizen als 

Christie’s aan Londen en New York. Dat 

zijn de centra met de meeste omzet, maar 

ook met de minste winst. De meeste winst 

wordt hier in Amsterdam gemaakt, naar 

verhouding dan. Dat komt door onze lage 

overhead en onze strategie. Wij laten de 

onderkant van de markt liggen, maar zitten 

goed in het internationale middensegment 

en in het nationale hoogsegment. 

Daarnaast richten we ons heel erg op de 

zogenaamde single owner sales en privéboedels, 

zoals die van Anton Dreesmann, 

de markies van Bath en zeer recent nog de 

veiling van de schilderijen van Toon Hermans. 

Daar doen we er drie à vier per jaar 

van: dus van één eigenaar, van één familie 

de gehele collectie via één catalogus en in 

één veiling. 

“Bij het landhuis Longleat van de markies 

van Bath was het dak verzakt waardoor 

hij wat geld nodig had. We hebben toen 

een honderdtal dingen uitgekozen voor 

de veiling, die 20 miljoen pond opbracht. 

En we hebben ons keurig gehouden aan de 

voorwaarde die de National Trust had gesteld: 

veilen mag, maar je mag niet aan het 

huis merken dat er iets weg is. De familie 

van Toon Hermans had een heel andere insteek. 

Zij wilden de fans van Toon een kans 

geven een schilderij van de cabaretier te bemachtigen. 

Dat de veiling zo’n succes bleek 

was eigenlijk bijzaak. Ook voor mij was dit 

een van de meest plezierige veilingen die 

we in Amsterdam gedaan hebben; na de 

laatste hamerklap was er zelfs langdurig applaus.”


B l i n ke n d b l i k 

door Corina Ruhé 

Wat heb je aan corporate governance als je zelf je 

belegging kunt besturen? Hoe exclusiever uw 

auto, hoe waardevaster hij lijkt te zijn. 

Beleggen in auto’s; het klinkt als een 

contradictio in terminis. Een auto is 

immers een verbruiksgoed waarvan 

de waarde daalt met iedere gereden kilometer. 

Toch kun je op een klassieker een 

keurig rendement van rond de 10% per jaar 

halen. Soms kan dat al als een auto zes jaar 

oud is maar meestal duurt het langer. Een 

níeuwe auto daalt de eerste jaren alleen 

maar in waarde. Een nieuwe Ferrari 612 

Scaglietti kost nieuw ongeveer 310.000 euro, 

voor een exemplaar van september 2004 

wordt al 30.000 euro minder gevraagd. De 

Jaguar xj 220 van begin jaren negentig was 

hierop een uitzondering. Er zouden slechts 

280 exemplaren van worden gemaakt. De 

nieuwwaarde was destijds 560.000 euro. 

Voor iedere auto die van de band rolde 

werd meteen al twee keer zoveel geboden. 

Inmiddels is de sportauto uit de gratie en 

verkrijgbaar voor een magere 160.000 euro. 

Dergelijke waarderingsgrondslagen voor 

klassieke auto’s bestaan nauwelijks. Vooral 

sentiment speelt een belangrijke rol bij de 

prijsbepaling. Als een bepaald type populair 

is wil iedereen dat hebben en stijgt de 

prijs. Tot het moment dat de auto om een 

vaak onbegrijpelijke reden uit de gratie valt 

en de eigenaar hem aan de straatstenen niet 

meer kwijt kan. De Jaguar mk 2 uit begin 

jaren zestig was vijftien jaar geleden heel 

geliefd bij verzamelaars, hij kostte toen 

ongeveer 35.000 euro. Nu staat hij overal 

te koop aangeboden en mag de eigenaar 

blij zijn als hij nog 20.000 euro krijgt. Een 

slechte investering als je ook nog eens de 

geldontwaarding meerekent. 

Handgemaakt 

Begin jaren negentig waren klassieke auto’s 

ruim twee keer zo duur als nu. Na de 

beurskrach van 1987 stortten de aandelenbeleggers 

zich massaal op de automarkt in 

de hoop dat auto’s een degelijke en waardevaste 

belegging zouden zijn. De vraag 

was historisch hoog. Het verzamelen van 

klassieke auto’s was niet langer alleen voorbehouden 

aan mensen met oud geld. De 

particuliere belegger die zich in de jaren 

tachtig massaal op de aandelenmarkt had 

gestort, werd de nieuwe koper van klas- 

HARD EN PRIJZIG 

De 5 duurste auto’s van dit moment (gegevens uit Quote 2005 en Forbes) 

1 

2 

3 

4 

5 

Porsche Carrera gt Aanschafprijs 3 650.000. Maximumsnelheid 330 km/u. Bij 

aanvang van de productie heeft Porsche gezegd er niet meer dan 1.500 te gaan 

maken. Er zouden in Nederland veertien rondrijden. De Franse Arsenal voetballer 

Thierry Henry heeft er een, en ook Bill Gates rijdt in een speciaal voor hem ontworpen 

Porsche. 

Rolls Royce Phantom Aanschafprijs 3 530.000. Maximumsnelheid 240 km/u. 

Gelukkige eigenaren zijn (ex-)beursman Adri Strating en vastgoed man Jo Roelof 

Zeeman. 

Maybach 57 Aanschafprijs 3 500.000. Maximumsnelheid 250 km/u. 

Deze auto is niet zo populair. De producent rekende op een jaarafzet van 1000 per 

jaar. Sinds 2000 zijn er slechts vijfhonderd verkocht. Misschien levert de auto over 

dertig jaar nog wat op. 

Spyker double 12s Kost 3 430.000. Maximumsnelheid 300 km/u. Handgemaakt, 

dus zal vroeg of laat een goede belegging blijken zijn. Rapper Busta Rhymes heeft 

een Spyker Spider aangeschaft, de auto die eigenlijk voor ceo Victor Muller zelf 

was bedoeld. 

Bentley Arnage t 3 350.000. Maximumsnelheid 270 km/u. 

De familie Beckham doet hier de boodschappen mee. 

siekers. Toen de rust op de beurs eenmaal 

was weergekeerd, werden de auto’s weer 

massaal van de hand gedaan. 

Ondanks de grilligheid van de markt zijn er 

twee vuistregels voor de belegger. Auto’s 

die in een beperkte oplage zijn geproduceerd 

of met de hand zijn gemaakt, zullen 

vroeg of laat in waarde stijgen. Over het algemeen 

zijn dat niet de goedkoopste merken: 

Ferrari, Rolls Royce of Bentley. Zeker 

als het een limited edition is zit de eigenaar 

goed. De bezitters van een luxe, handgefabriceerde 

Spyker moeten zes tot acht jaar 

geduld hebben voordat de waarde van hun 

unieke product gaat stijgen. Tot die tijd zal 

de waarde alleen maar dalen. Regel twee 

luidt: auto’s van dertig jaar of ouder stijgen 

altijd in waarde, ongeacht het merk. 

Beursbolides 

Schaarste speelt niet altijd een rol. Ooit 

BOURSE DES BOLIDES 

Zelf een klassieker kopen? Doe dat dan in stijl. Op 16 

mei vindt één de grootste autoveilingen van jaar 

plaats, in Monaco. Het aanbod van race-auto’s is 

groot. De wedstrijdauto Matra ms120 F1 uit 1970 

moet tussen de 3 300.000 en 3 400.000 opleveren. 

Christie’s veilt binnenkort een 

Ferrari 250 gt Lusso uit 1964 

voor minimaal 

3 250.000. 

hebben wereldwijd – of althans in een deel 

van de wereld – ongeveer 3,6 miljoen Trabanten 

rondgereden. Toch kan een Trabant 

in goede staat tegenwoordig 17.500 euro 

opleveren. Een veelvoud van wat hij ooit 

gekost heeft. Naast deze cultauto’s worden 

tegenwoordig grote bedragen betaald voor 

auto’s met een race-verleden. Zeker als een 

beroemde coureur erin gereden heeft. 

Blijft de vraag: wat rijdt een echte belegger? 

Ondanks de matte beurstijden hebben 

de betere handelaren nog wel 126.900 euro 

aan bonussen gespaard voor een nieuwe 

Porsche 911 Carrera 4s. Het is verreweg de 

populairste auto onder handelaren. 

ANTIEK MOTORIEK 

In 1990 werd de duurste auto ooit geveild. 

In Japan betaalde een verzamelaar $ 15 

miljoen voor een Bugatti Type 41 Royale 

Sports Coupe uit 1931. Een bijzondere 

auto die toen al 145 km per uur kon rijden. 

Er zijn destijds slechts zes van dit type 

gebouwd. 

klik hier 

Op zoek naar betaalbare klassiekers? 

www.classictrader.nl 

www.almereclassiccars.nl 

www.classicdriver.com

T H E M A G N I F I C E N T 

Het slimste jongetje 

Jorik van den Bos is beheerder ing/Postbank Hoog Dividend Aandelen 

Fonds, en lid van de iex Magnificent Seven. Van den Bos is een 

bewierookt prijzenpakker en hij sleepte in maart van dit jaar weer eens 

’n Morningstar/fd Award in de wacht. Maar hoe goed is de lone rider nu 

echt? Deel 1 uit een serie interviews met The Magnificent Seven. 

Je fonds heeft nu enkele uitstekende jaren achter 

de rug. Dat kán niet zo door blijven gaan, natuurlijk. 

Zeker niet in een markt voor groeiaandelen. 

“Het fonds heeft sinds de oprichting 

in 2000 alle vijf de jaren een outperformance 

laten zien ten opzichte van de MSCI 

World. Natuurlijk is het lastig om aan de 

top te blijven en vroeg of laat komt er een 

jaar dat we achterblijven. Als je weer een 

beursjaar als 1999 krijgt dan wordt het 

lastig, maar ook dan moeten we in elk geval 

een positief rendement laten zien. Het 

worst case scenario is een beurs die 30% 

van de klas 

door Sheriff D. Jones van Nasdaq Gulch / foto Ronald Hoeben 

stijgt. In dat geval halen wij misschien een 

rendement van 15% of 20%. Maar goed, 

voor een worst case scenario is dat helemaal 

zo gek nog niet. Er komt vast een keer 

een relatief moeilijke periode aan, de vraag 

is alleen wanneer je weer tegen een jaar als 

1999 aanloopt. De historie laat zien dat er 

na een value-tijdperk eerst een periode van 

twee tot vier jaar aanbreekt waarin groei 

en value lood om oud ijzer zijn, voordat 

groeiaandelen hun top bereiken. Voor 2005 

en 2006 is een tussenperiode het meest 

waarschijnlijke scenario.” 

Als de aandelenbeurzen aantrekken, wordt dividend 

minder belangrijk. Da’s jammer voor je. 

“Dat ben ik ten dele met je eens. Ons rendement 

over de afgelopen vijf jaar ligt op 

plus 6,2% per jaar, tegen min 8,2% voor 

de msci World. Van die 6,2% komt 4% 

voort uit dividend. Daarnaast hebben de 

aandelen in onze portefeuille dus een rendement 

van 2% laten zien, wat nog altijd 

veel beter is dan de index. In een markt 

waarin het rendement op aandelen lager 

dan 10% is, speelt dividend zeker een belangrijke 

rol. Als de beurzen 30% stijgen,

S E V E N 

dan heeft ons fonds niet de beste strategie. 

Maar wie kan voorspellen of en wanneer 

er weer zo’n jaar komt?” 

Hoe belangrijk is de man aan de 

knoppen bij een Hoog Dividend Fonds? 

“In 2004 niet echt belangrijk, want 

alle factoren speelden onze strategie in de 

kaart. Alle fondsen die de kaart van hoog 

dividend spelen, deden het goed. Maar in 

2003 lag dat anders. Hoog dividend aandelen 

deden het slechter dan de index, terwijl 

wij een outperformance van 3% haalden. 

Dat is het resultaat van aandelenselectie 

en regio-allocatie. In 2002 daalde alles 

wat los en vast zat en bleven we door 

onze aandelenselectie ook overeind. Ons 

track record is, over de afgelopen vijf jaar 

in stijgende én dalende beurzen goed. Om 

de man uit Omaha, Nebraska vrij te citeren: 

het is net als met zwemmen in de zee. Pas 

als het eb wordt, zie je wie er géén zwembroek 

aanheeft.” 

De weging van gemiddeld 1% per positie is 

redelijk uniek, maar heeft een echte stockpicker 

geen belang bij minder fondsen met grotere 

wegingen? 

“Er is een tweestrijd in beleggersland 

op dit punt. Sommigen beleggen liever 

in slechts twintig aandelen die ze door 

en door kennen. Dat leidt in de regel tot 

een meer volatiele portefeuille en zeker 

op de korte termijn kun je dan soms flink 

scheef zitten. Ik geloof in de wet van de 

grote getallen. Ik denk dat wij als team de 

kwaliteiten hebben om de juiste aandelen 

te selecteren. Misschien in 51%, misschien 

in 55% van de gevallen. Die skill komt het 

best tot zijn recht bij veel aandelen. Liever 

kleinere bets op veel namen, dan grote op 

weinig namen. Ik geloof niet dat je door 

honderd aandelen in portefeuille te nemen 

de kans op een goed rendement wegdiversifieert. 

Bovendien is een gelijk gewogen 

portefeuille minder risicovol.” 

Je hebt wel een luizenbaantje, aangezien 

je alleen dividend uitkerende bedrijven 

mag opnemen en dan ook nog eens honderd 

stuks. Da’s bijna de hele vijver leeg vissen. 

“Het is in ieder geval de leukste baan. Kijk 

je naar bedrijven die voor onze portefeuille 

in aanmerking komen – bedrijven 

met een marketcap van minimaal 1 

miljard en een dividendrendement 

van minimaal 3% – dan kom je 

wereldwijd uit op zeshonderd 

bedrijven. Daar zitten veel 

slechte tussen die een hoog dividend 

uitkeren vanwege het hoge risico, of 

waarvan niet zeker is of ze echt dividend 

zullen uitkeren. En bedrijven met forse 

winstdalingen of waar het dividend niet 

gedekt is door winst. Zo vallen al snel 

vierhonderd kandidaten af en blijven er 

tweehonderd over. Dan begint het echte 

werk om daaruit de honderd beste te kiezen. 

Die tweehonderd worden in detail 

besproken met sectoranalisten of emerging 

market analisten, waarbij we de vraag 

stellen waarom het dividend zo hoog is en 

wat de verwachtingen voor het toekomstige 

dividendbeleid zijn. Hoe goed is het 

management, wordt het dividend ook echt 

uitgekeerd? En hoe zit het, naast het uit te 

keren dividend, met de koerspotentie van 

het aandeel? Dus het is maar net wat je onder 

een luizenbaantje verstaat.” 

Jorik van den Bos Joop Bressers Mark Glazener Felix Lanters Ivan Nyssen Ad Schellen Jaap Westerling 

Koninklijke Olie 

9,3% 

Kelda 

8,2% 

Ionics 

57,4%** 

Vestas 

11,6% 

S T O C K P I C K E N R E N D E M E N T* 

Baxter 

International 

10,1% 

Bunge Ltd 

24,9% 

Puma 

nieuw 

GlaxoSmith 

Kline 

nieuw 

Lagardere 

14,7% 

Vinci 

19,9% 

Pentair 

14,2% 

“Pas als het eb wordt, zie je wie er géén zwembroek aanheeft” 

Roper 

4,9% 

* peildatum 4 april 2005, rendement sinds 21 oktober 2004; exclusief dividenduitkering en valuta-effect; ** Ionics is na een overname niet langer beursgenoteerd 

U mist in deze portefeuille de stock picks van Corné van Zeijl die eenmalig inviel voor Felix Lanters. Zijn tips, Hagemeyer en Vedior, behaalden tussen 21 oktober 2004 en 4 april 2005 

een rendement van respectievelijk 25,9% en 11,9%. 

Bull 

59,5% 

Silicon Graphics 

-12,1%

B E L E G G I N G S F O N D S E N 

Koopjesjagers 

Waaraan moet het perfecte beleggingsfonds voldoen? 

Pieter Wind, directeur effecten van ing Bank, onthult 

een persoonlijke favoriet. 

door Pieter Wind Waarop baseer je de keuze 

voor een beleggingsfonds? 

Op basis van 

de beheerder. Die cijfers worden 

voor vrijwel alle belangrijke fondsen 

berekend en op internet gezet. Maar 

prestaties over drie of vijf jaar? wat u natuurlijk vooral wilt weten, 

Of neemt u liever het fonds met als een fonds op deze ratio’s goed 

de beste verhouding tussen risico 

en rendement? U kunt ook kie- 

scoort, is of dat zo zal blijven. 

zen voor de meest kundige fonds- Daarvoor neem ik mijn toevlucht 

beheerder, die al bewezen heeft een tot zowel diepzinnige onderzoe- 

goede hand te hebben bij het seleckingen als voor de hand liggenteren 

van de beter presterende aande waarheden van de straat. Zowel 

delen. Of voor een fonds dat zich onderzoek als boerenverstand ge- 

specialiseert in een thema? 

ven aan dat je individuele aandelen 

het best goedkoop kunt kopen en 

Kortom, zo gemakkelijk is het kie- duur verkopen. De beleggingsfondzen 

nu ook weer niet. Om te beginsen die dit niet in praktijk brengen 

nen kunt u zich op basis van het ver- zijn echter legio. De meeste belegleden 

een beeld vormen van de bogingsfondsen worden immers afgevenstaande 

kwesties. U hoeft alleen rekend tegen een index en mogen 

maar te kijken naar respectievelijk slechts in beperkte mate hiervan af- 

het totale rendement, de sharp rawijken. Het gevolg is dat als iets 

tio voor de verhouding risico/ren- duur wordt (en zwaarder gaat wedement 

of de informatie-ratio voor gen in de index) je er dus veel van 

een oordeel over de kundigheid van moet hebben. 

160 

140 

120 

100 

80 

60 

40 

WAARDE VOOR JE GELD 

Het Merrill Lynch us Basic Value Fund vs de s&p 500 

Merrill Lynch Active Value S&P500 index 

2000 2001 2002 2003 2004 2005 

Goedkope aandelen 

Mijn favoriete beleggingsfonds is 

een fonds dat bottom-up een stuk 

of vijftig goedkope aandelen van 

bedrijven selecteert, zonder enige 

restrictie. In vaktermen heet dat 

‘geen tracking error beperking’. Ervan 

uitgaand dat veel Nederlandse 

beleggers nog steeds een Nederlands 

georiënteerde portefeuille 

zullen hebben, kies ik daarom 

als mijn favoriete beleggingsfonds 

een Amerikaans fonds. Het Merrill 

Lynch us Basic Value A2 fonds, met 

vier sterren van Morningstar. 

Steevast op zoek naar koopjes in de 

Amerikaanse markt leveren de beheerders 

Kevin Rendino en Bob 

Martorelli niet altijd de hoogste 

performance. Dat kan ook niet, bij 

een stijlgebonden fonds. Wat zij 

wel presteerden, is om als een van 

de weinigen in de bearmarkt 2000- 

2002, met negatieve s&p rendementen 

van respectievelijk -9%, 

-12% en -22%, met hun fonds in 

twee van die jaren gewoon een positief 

resultaat te behalen (respectievelijk 

+10%, +1% en -19%). In 2003 

en 2004 versloegen ze de index helaas 

niet maar leverden wel +30% 

en + 9% rendement op. Dit jaar zal 

er waarschijnlijk goed uitzien, want 

we weten dat ze als grootste holding 

Exxon Mobil hebben. Laat de koers 

van dat bedrijf nu net in februari 

met 23% zijn gestegen. 

Het jaar duurt nog lang en Exxon 

is alweer wat teruggevallen maar ik 

beschouw het fonds als goede kanshebber 

om waarde toe te voegen 

binnen uw portefeuille. Let op: u 

loopt wel valutarisico.

SO FAR SO GOOD 

De best renderende Nederlandse beleggingsfondsen in het 

eerste kwartaal van 2005 (bron: Morningstar, peildatum 8 april) 

FONDS REND. 

1 Orange Deelnemingen Fonds 24,1% 

2 abn amro Energie Fonds 22,9% 

3 ing Energy Fund 21,8% 

4 vhs Onroerend Goed Maatschappij 21,6% 

5 Global Opportunities Fund 20,5% 

6 abn amro Small Comp. Netherlands 20,4% 

7 European Assets Trust 19,0% 

8 Het Tsjechië en Slowakije Fonds 17,3% 

9 ing Emerging Eastern Europe Fund 17,0% 

10 Orange Fund 16,1% 

advertentie 

Beleggers laten kansen liggen 

Nederlandse beleggers laten kansen liggen doordat 

ze vooral beleggen in Nederlandse aandelen. Dit 

verschijnsel komt bijna in elk land voor en wordt 

‘home bias’ genoemd. 

De bekendheid met Nederlandse bedrijven is groot 

en de informatievoorziening is uitermate goed. Onbewust 

focussen beleggers zich dan ook op Nederlandse 

bedrijven. Op radio en televisie, in kranten 

en tijdschriften en op internet krijgt het wel en wee 

van Nederlandse ondernemingen ruim de aandacht. 

De stand van de AEX passeert per minuut de revue 

terwijl beleggers een beurs als Londen – wat betreft 

omvang bijna zes keer zo groot – links laten liggen. 

Hetzelfde lot treft andere internationale beurzen. 

Slim beleggen 

Iets meer dan 2 procent van de wereldwijde aandelenindex 

bestaat uit Nederlandse aandelen. Concreet 

betekent dit dat een belegger die uitsluitend 

in Nederlandse aandelen belegt, 98 procent aan 

rendementskansen mist. Een slimme belegger bekijkt 

de wereld in helikopterview. Waar liggen de 

kansen? Beleggingsfondsen zijn bij uitstek hét middel 

om deze kansen te benutten. Hiermee kan eenvoudig 

worden belegd in bijvoorbeeld Oost-Europa 

of Azië. Maar ook sectoren zoals grondstoffen 

en energie en categorieën zoals obligaties, vastgoed 

en hedgefunds liggen met een simpele druk op de 

knop binnen handbereik. 

Fondsen laten beleggers profiteren van ontwikkelingen 

zonder dat zij zelf kennis van de regio of sector 

hoeven te hebben. Daarnaast draagt geografische 

spreiding ook nog eens bij aan een uitstekende 

verhouding tussen rendement en risico. Wat wil 

een belegger nog meer? 

Jeroen Vetter, directeur SNS Fundcoach 

Beleggers kunnen via SNS Fundcoach online beleggen in 

fondsen van de meest gerenommeerde fondsaanbieders 

ter wereld.

V A S T G O E D 

Lente in Letland 

Beleggers behalen toprendementen in Baltisch vastgoed dankzij 

de eigenzinnige aanpak van Richard Golden. 

door Marcel Tak 

Succesvol advocaat in New York: er 

zijn functieomschrijvingen waar 

je minder gelukkig mee zou zijn. 

Toch gaf Richard Golden dat leven 

in 1997 rücksichtslos op en stortte zich in 

de ontluikende vastgoedmarkt van – of all 

countries – Letland. Zelf is hij er ook nog 

steeds een beetje beduusd van. “Ik ging 

tien dagen naar Letland op uitnodiging van 

een klant, de hedge fund manager Charles 

Stevenson. We hadden een geweldige tijd 

daar. Ik weet nog dat we over het oude 

plein in Riga liepen en tegen elkaar zeiden: 

This place could take off. Toen werd het 

idee geboren om een fonds te beginnen en 

het onze vrienden thuis te gaan vertellen. 

Ik had me al eens in het land verdiept”, 

vertelt Golden, die met een Nederlandse 

vrouw getrouwd is en binnenkort ook 

definitief van New York naar Amsterdam 

verhuist. “Letland heeft net als de andere 

Baltische staten een heel bijzondere geschiedenis. 

Het was ooit een heel rijk land. 

Riga was de rijkste haven in het tsarenrijk. 

De Baltische staten lijken historisch 

eigenlijk op Nederland, maar zijn deze 

eeuw geplet tussen het nazisme en het stalinisme. 

Toch is die cultuur nog aanwezig. 

De handelsgeest is er, het land hoeft zich 

alleen maar aan te passen aan de moderne 

wereld.” 

Sovjethuurders 

Aangespoord door zijn zakenpartner toog 

Golden aan het werk. Hij nam ontslag en 

begon beleggers te benaderen. “Ik heb 

zelf de documenten opgesteld, presentaties 

gemaakt. Ik kocht een bindmachine 

en heb driehonderd boekjes in elkaar 

gezet.” In 1998 had Golden 3 miljoen 

dollar verzameld en kon hij zijn eerste 

panden gaan kopen. Zijn aanpak daarbij 

is, zegt hij, heel anders dan die van andere 

fondsbeheerders. “Als een bank als Morgan 

Stanley een Baltisch vastgoedfonds 

begint, sturen ze een investment banker 

langs, die zijn intrek neemt in een duur 

hotel en vervolgens afspraken maakt bij 

de grootste makelaars. Hij krijgt wat 

prestigieuze panden voorgeschoteld waar 

hij vervolgens teveel voor betaalt. Ik doe 

het anders. Ik heb daar zelf een kantoortje 

– heel simpel – en ga er zelf op uit. Ik 

koop geen prestige-objecten, maar ga op 

zoek naar waarde. Ik heb contact met de 

mensen. Die meneer van Morgan Stanley 

zit niet bij een oude oma in haar keukentje 

om over haar huis te praten. Ik wel.” 

Goldens aanpak om fraaie oude panden 

vol sovjethuurders op te kopen, diezelfde 

huurders elders een nieuwe koopwoning 

te geven en vervolgens het pand compleet 

te renoveren, levert goede rendementen 

op. Sinds 1997 boekte het Latvian Realty 

Fund jaarlijks 16% netto rendement na 

kosten. Er is is inmiddels een tweede 

fonds in de maak, dat al aardig vol loopt. 

De Permal Group, een van de grootste en 

meest succesvolle exploitanten van multimanager 

fondsen, nam Goldens fonds op 

in de selectie. 

Krankzinnig 

Zeker nu hij er gaat wonen, denkt Golden 

er serieus over om ook in Nederland 

een Lets vastgoedfonds te registreren. Er 

resteert genoeg potentieel in de regio, 

zegt Golden. “Het geld dat ik in Riga heb 

verdiend, had ik ook kunnen verdienen 

in Newyorks vastgoed. Maar de potentie 

is daar veel groter. De belastingen zijn er 

laag en de loonkosten ook nog altijd. Dat 

betekent dat er nog veel economische activiteit 

naartoe gaat 

stromen. De munt 

is al vastgeklonken 

aan de euro, dus valuta-risico 

is er nauwelijks.’ 

Maar hard 

werken blijft het wel. 

Goldens eigen toekomst 

hangt er ook 

vanaf. “Ik heb een krankzinnig percentage 

van mijn privé-vermogen in Lets vastgoed 

zitten.” 

In Riga staan meer dan driehonderd 

Jugendstilpanden 

“Wat ik in Riga heb verdiend, 

had ik ook in New York kunnen 

verdienen. Maar de potentie is 

daar veel groter”

K L I K H I E R 

De IEX Vermogenspitch, 

Ook bij ordinaire bezigheden 

zoals het beheer van uw geld 

wordt u lastiggevallen met 

vragen. Wilt u klassiek of 

modern? Actief of passief? 

Groot of klein? U mag dan 

wel het antwoord weten, maar 

welke vermogensbeheerder 

voldoet aan al die eisen? 

Daarvoor heeft iex de 

Vermogenspitch 

(www.vermogenspitch.nl) in het 

leven geroepen. U zegt wat 

u wilt en de pitch zoekt de 

kandidaten die het beste aan uw 

profiel voldoen. Gemakkelijk 

en vrijblijvend, want of het 

daadwerkelijk tot contact komt, 

dat bepaalt u vanuit uw luie 

stoel. Als u dat wilt, neemt de 

vermogensbeheerder van uw 

keuze contact met u op om 

zichzelf te presenteren, zodat 

u kunt zien wat voor vlees u in 

de kuip heeft. Gratis en zonder 

verplichting. Hoe het werkt? 

78 

Dat leest u hiernaast. 

1 2 

Ga even rustig zitten en pak 

uw mapje met bankafschriften 

erbij. Hoeveel heeft u eigenlijk 

te besteden aan de vermogensbeheerder? 

Is dat minder dan 

50.000 euro? Tja, dan staan ze 

niet voor u te dringen, maar ze 

zijn er wel. Bedenk van tevoren 

alvast in welke diensten u echt 

geïnteresseerd bent. 

3 

Stelt u een vermogensbeheerder 

dicht bij huis op 

prijs en zijn de overige factoren 

voor u van ondergeschikt 

belang? Dan klikt u in de 

landkaart op de provincie waar 

u woont en u krijgt direct een 

overzicht van alle ingeschreven 

vermogensbeheerders bij u in 

de buurt. 

Surf naar www. 

vermogenspitch.nl op en klik 

in het openingsscherm op 

‘start adviesmodule’, tenzij u 

natuurlijk iets anders wilt. Om 

uw geheugen even op te frissen 

kunt u eerst klikken op ‘Hoe 

werkt de vermogenspitch?’ 

4 

In de adviesmodule aanbeland? 

Vul dan via de pulldown-menu’s 

al uw voorkeuren in. Let u 

op dat u alle vragen invult, ook 

als ze u onbelangrijk voorkomen. 

Let op: ‘geen voorkeur’ 

is natuurlijk ook een geldig 

antwoord, al helpt het niet bij 

de selectie.

tot uw dienst 

5 6 

Vraag 12 wil nog wel eens 

tot verwarring leiden. Het 

gaat er hier niet om vier 

op een rij te krijgen, maar 

om uw voorkeuren voor 

beheerstrategie goed in kaart 

te brengen. Lees de keuzes 

per horizontale regel en vul 

per regel één vakje in. Niets 

invullen staat gelijk aan ‘geen 

voorkeur’. 

adv 195 x127 -07 apr 07-04-2005 14:23 Pagina 1 

Verbeter uw 

rendementspositie: 

Vermeer Low 

Volatility Fund 

Hebt u alles ingevuld? Kijk uw 

antwoorden dan nog even goed 

na en klik op ‘bereken de score’. 

De adviesmodule gaat dan aan 

het werk en levert binnen een 

breukdeel van een seconde de 

vermogensbeheerders die het 

beste bij u passen. 

7 

Maandelijks rendement 

mrt-03 jun-03 sep-03 dec-03 mrt-04 jun-04 sep-04 dec-04 

Performance sinds introductie maart 2003: 17,2% 

'De waarde van uw belegging kan fluctueren, rendementen uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst' 

Optimix Vermogensbeheer NV introduceerde in maart 2003 het succesvolle Fund of Fund-hedgefonds: 

Vermeer Low Volatility Fund 

een uitstekende toevoeging aan uw portefeuille: een groeidoelstelling van 7% met een gemiddelde volatiliteit lager 

dan die van Nederlandse staatsobligaties. 

• Hogere en beter voorspelbare rendementsverwachting tegen een lager risico 

• Zeer stabiele performance 

• Duidelijke rendementsdoelstelling 

• Toegang tot exclusieve, succesvolle fondsen door Fund of Fund-benadering 

• Aan- en verkopen tegen aantrekkelijke voorwaarden bij Optimix Beleggersgiro, maar ook mogelijk bij C&E Bankiers NV, 

Kasbank NV, MeesPierson en Kempen & Co 

Voor meer informatie kunt u kijken op onze website www.optimix.nl of bellen naar 020-5703030. 

Optimix Vermogensbeheer NV, Postbus 15543, 1001 NA Amsterdam. Telefoon (020) 570 30 30. Fax (020) 570 30 40. E-mail info@optimix.nl. Website www.optimix.nl. 

Voor dit product is een financiële bijsluiter en een prospectus opgesteld met informatie over het product, 

de kosten en de risico's. Vraag ernaar en lees ze zorgvuldig voordat u het product koopt.” 

Sommige beheerders staan 

alleen met naam vermeld; de 

beheerders met vetgedrukte 

namen en beschrijvingen doen 

mee aan de Vermogenspitch en 

nemen vrijblijvend contact met 

u op als u onder de uitkomst de 

vakjes aanvinkt, indien nodig 

uw gegevens aanvult of corrigeert 

en op ‘verstuur’ klikt.


In het volgende nummer 

DOSSIER 

ONROEREND GOED 

Florida of Vlaardingen 

De beste vastgoedlocaties in 2005 

Casa aan de costa 

Geen betere vastgoedbelegging dan een met een zwembad 

Vastgoed-cv’s 

Hoe selecteert u de beste? En welke zijn de beste? 

Plus: columns van de bekende IEX-specialisten, interviews, 

portretten van beleggers en analyses 

Adverteerdersindex 

ABN AMRO Markets, 32 

ABN AMRO Turbogame, 65 

Aether Systems, 54 

Alex, 13 

Binck, 83 

Bouwfonds, 19 

CMC, 20 

80 

FalcInvest Groep, 11 

Finles, 60, losse bijsluiter 

Fundix/Merrill Lynch, 31 

Grand Canyon, 69 

IEX Gouden Tak 2005, 40 

Kempen & Co. 59 

KPN i-mode, 4 

Oyens & Van Eeghen, 54 

Optimix, 77 

Robeco, 2 

Robinia, 23 

Sinus, 9 

SNS Fundcoach, 75 

Trilab, 81 

Wereldhave, 84 

Westland Utrecht, 39

I N S I D E R 

Zuidas thuis best 

De nieuwste transfertrend: niet naar de concurrent, 

maar lekker naar huis. 

Alle headhunters van het 

land hebben kennelijk 

hun kamp opgeslagen 

rond de Talpaboerderij in Naarden. 

In de media wemelt het 

van de megatransfers, waarbij 

het geld van John de Mol fungeert 

als het buitenlampje waar 

motten en muggen massaal op 

afkomen. De banencarrousel in 

de financiële wereld is daarentegen 

knarsend tot stilstand gekomen. 

Natuurlijk, er gaat wel 

eens ergens iemand weg, maar 

de populairste bestemming 

voor uittreders is momenteel 

de eigen achtertuin. Zo heeft 

Lars Dijkstra, tot begin dit jaar 

hoofd beleggingen van het 

Philips Pensioenfonds, de lente 

in alle rust kunnen zien aanbreken. 

Naar blijkt kon hij de 

nieuwe, naar binnen gerichte 

strategie van het Flippenfonds 

niet waarderen. 

Een andere top dog die al ruim 

een maandje achter de geraniums 

zit, is Hans de Haan, 

directeur van Kempen & co. 

We moesten het uit de wandelgangen 

vernemen, want Kempen 

zwijgt in alle talen. Zou 

het iets te maken hebben met 

de vliegende ijshockeywissel 

die gaande is bij de bank? Een 

halfjaar geleden werd directeur 

effecten Joof Verhees bij 

Rabo Securities weggekaapt 

om directeur securities te worden. 

Maar voor Kempen anno 

2005 is één directeur effecten 

niet genoeg. Reden om Remco 

Lenterman binnen te halen 

van Goldman Sachs. Laat dat 

nu net de bank zijn waar grote 

baas Wiet Pot vele jaren sleet. 

Vele aankopen maken nog 

geen goed team, weten ze bij 

Real Madrid, maar het nieuwe 

Kempen heeft nog even tijd 

om zichzelf waar te maken. 

We zijn benieuwd. 

Voor de rest is het een lauwe 

tijd op het gebied van overnames 

en transfers, al zetten grote 

lagen middenmanagement 

in het bankwezen zich schrap 

voor een aanstaande fusiegolf. 

En er zijn natuurlijk altijd wel 

een paar vacatures te vervuillen. 

Zo nam ING onlangs een 

nieuw hoofd sales voor de zakenbank 

aan. Bas van Rhijn van 

CSFB mag voortaan een das met 

oranje leeuw dragen. Ook F&C 

– kort voor Foreign & Colonial, 

een grote Britse vermogensbeheerder 

– is een topper rijker: 

directeur Jacob de Wit van SNS 

Asset Management waagde pas 

geleden de overstap. Hij werd 

bij F&C hoofd Fixed Income. 

SNS Asset Management zoekt op 

het moment van schrijven naar 

wij vernemen nog een nieuwe 

topman, dus mocht u interesse 

hebben: ze zitten in Den Bosch 

en met telefoongids.nl komt u 

er dan verder wel uit. 

Overigens – ook op het moment 

van schrijven – nog steeds 

geen nieuws over Stroeve, dat 

toch spoedig verkocht zou 

worden aan Theodoor Gilissen, 

zo hoorden we. Jammer dat 

het ondanks al het Italiaanse 

design, een imposante anticyclische 

investering in een 

batterij topanalisten en een 

blinkend grachtenpand nooit 

echt iets is geworden met de 

ambitie om een lokaal powerhouse 

te worden. Stroeve-baas 

Cees Haasnoot zal die stelling 

vast nuanceren, maar feit is dat 

de voorgenomen verkoopprijs 

van 35 miljoen euro, die we in 

Het Financieele Dagblad zagen 

staan nogal verschilt van de 

dikke 100 miljoen die de Rabobank 

er enkele jaren geleden 

voor betaalde. Natuurlijk, de 

hele markt is teruggelopen in 

die tijd, maar tweederde van 

je waarde kwijtspelen is misschien 

iets te veel van het goede. 

Enfin, we wensen Stroeve 

Gilissen veel succes als leidende 

deposit bank. 

Zouden we trouwens bijna de 

belangrijkste move vergeten: 

het vertrek van grand old man 

Michael Kraland bij IEX. Ook 

aan goede dingen komt een 

einde, maar we kunnen ons 

niet ontworstelen aan een 

licht gevoel van melancholie. 

De man die wereldnieuws 

maakte door gebakken lucht 

(F/Rite Air) naar de beurs te 

brengen, ons leerde dat je 

als belegger ook right for the 

wrong reasons kunt zijn en die 

de unieke toon van IEX niet 

alleen bedacht, maar deze als 

eenmansstijlpolitie ook compromisloos 

bewaakte. Hij was 

bovendien de laatste columnist 

die de pluralis majestatis 

als stijlvorm hanteerde. Onze 

dank is groot.

De Gouden Tak 2005 - Iex

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?