Ries de Winter - Voetspoor

Naam: Ries de Winter
Leeftijd: 55
Beroep: kastelein
Een kwart eeuw stond hij achter de toog aan het Oudkerkhof. Ries ‘Dikke Dries’ de Winter (55) was de
beroemdste kastelein van Utrecht. Nu woont hij op Texel. Op zoek naar rust en ontspanning. Maar
met de gezondheid en dat pensionnetje wil het nog niet vlotten.
Ries de Winter
Proost op Dikke Dries
Dondert vorige week tot overmaat van ramp ook dat plafond nog naar beneden. Waterschade. Houten
vloer naar de filistijnen. Het lijkt wel of de goden het op ons gemunt hebben.
Het was de bedoeling dat we vorig jaar Pasen op orde zouden zijn. We zijn een jaar verder en nóg
zitten we in de shit. Het gaat ten koste van mijn gezondheid. Bijna 35 kilo ben ik kwijtgeraakt door de
stress en ik heb gezopen als een ketellapper.
Ik zal je de details besparen, maar ik ben door twee aannemers belazerd. Die ene dacht dat hij zaken
deed met een miljonair en eiste na het sloopwerk meteen maar het volle pond. De volgende hield het
voor gezien nadat de werkzaamheden voor nog geen tachtig procent af waren. En de helft is nog
ondeugdelijk afgewerkt ook.
Ikzelf heb twee linkerhanden, dus dat schiet niet op. Ik heb van de week de luxaflex in onze
slaapkamer opgehangen. Dat mag wel in de krant. Een ander fikst het in een halfuur, ik heb een
middag lang lopen hannesen en nòg moet ik duimen of het blijft hangen.
Erica is een geweldig mooi pand, op een dijk van een locatie. De Koog is ‘s zomers hét
uitgaanscentrum van Texel. We zitten precies om de hoek van waar het gebeurt. Erica was al een
pension, maar enigszins verwaarloosd. Acht kamers en de eigenaar hechtte geen enkel belang aan
zijn privacy. Wij willen zelf lekker wonen én vier kamers verhuren, plus die twee bungalowtjes hier
achter het huis.
De verbouwing zou drie maandjes duren...
Petra en ik worden gek. Acht weken geleden ging het lampje uit. Er waren dagen dat ik twee liter
wodka achterover sloeg. Ik ga er niet om liegen. Dan zat Petra ‘aan de overkant’, want van woensdag
tot vrijdag werkt ze in Utrecht, en ik hier maar piekeren. De dokter constateerde een onderdruk van
125 en een bovendruk van 200 en daarbij een hartslag van 180. Plus een ruis bij de longen. Ik ben
ook al drie maanden strontverkouden.
En dan die rotheup. Ik loop als een ouwe man. Ook m’n rug is niet meer wat ie geweest is. Gelukkig
ben ik iemand die af en toe om zichzelf kan lachen, anders was het niet uit te houden. Humor houdt
me op de been. Dat heb ik in de kroeg geleerd. Daar heb ik wel meer geleerd, maar sinds de
alarmbellen zijn gaan rinkelen drink ik geen druppel meer. En verdomd, ik voel me al een stuk beter.
Met dat lichaam moet ik leren leven. Ik heb roofbouw op mezelf gepleegd. Dat is ook de reden dat ik
vier jaar geleden de Nieuwe Dikke Dries heb verkocht aan mijn oudste zoon Jos. Ik was barkeeper, dj
en entertainer tegelijk en ik houd nog steeds van het kasteleinsvak, maar wat niet meer gaat, dat gaat
niet meer.
Als ik denk aan vroeger... Het kwam voor dat ik door werk en sport van donderdag tot zondag bij
elkaar hooguit zes uurtjes sliep. Ik ging maar door. Ik had het uithoudingsvermogen van een paard en
een belachelijk hoge pijngrens. Nóg trouwens. Ik kan veel hebben, wat weer te maken heeft met mijn
worstelcarrière.
Bang? Nooit geweest. Er was er maar één de baas in mijn café. Dat was ik. Als je angst laat merken
ben je gezien. Ik heb ooit twintig Hell’s Angels uit de Dikke verwijderd. Ik pakte de honkbalknuppel
vanachter de bar en liep linea recta op de grootste klerelijer af. Dat was de leider. Die nam ik in een
armklem. Ik zou z’n kop met die knuppel in tweeën splijten als de rest niet onmiddellijk zou
opsodemieteren. Ze gingen.
Achteraf besef je de risico’s. Maar op het moment zelf reageer je heel primitief. Een oerdrift.
Een jaar of twintig geleden - en ik geloof dat het nog voorkomt - kreeg je wel bezoek van afpersers.
Joego’s vaak. Ze verlangden dan 900 gulden handje contantje - en elke week weer- in ruil voor
zogenaamde bescherming. Nooit op ingaan. Anders is het eind zoek. Ze kijken of ze water zien
branden, ze dreigen je tent in de hens te steken, maar bij mij keerden ze nooit terug.

Geweld, ik vind het treurig, maar de maatschappij is zo rot als een mispel. Op Texel wonen is een
verademing. Vorig jaar in het hoogseizoen is hier één beroving geweest, zijn er drie zakkenrollers
gepakt en meldde de plaatselijke krant twee inbraken. Ze praten er hier over alsof de jongste dag is
aangebroken. Ik zeg dan: tel je zegeningen. In Utrecht is dit de oogst van een uur.
Toch moet je nooit vergeten dat het kroegleven 300 dagen per jaar lang leve de lol is. Gewoon
oergezellig. Dan zul je veertig rommelige dagen hebben. En ja, die andere 25 dagen gebeurt er wel
eens wat. Maar zo’n incident weegt bij lange na niet op tegen de leuke dingen.
Mijn opa was de echte Dikke Dries. Hij was een kop kleiner dan ik nu en woog 150 kilo. In Wijk C had
iedereen een bijnaam. Je had Jan de Tentenneus, Aai de Tulleschijter, Schele Cats, Arie de Snurk,
Aal de Preu, ook wel de Wolprut genoemd. Ik hoef toch niet steeds uit te leggen waaraan die mensen
hun bijnaam te danken hadden?
M’n opa was groenteventer. Hij liep met een handkar langs de deuren. Aan het eind van de middag
bracht hij een deel van z’n centjes naar Café De Pomp aan de Waterstraat. Op een dag zei hij met z’n
dronken kop tegen oma: ‘Keegie vrouw, ik heb een kroeg gekocht. We hoeven maar 1,75 gulden in de
week af te lossen.’ En zo werd De Pomp omgetoverd tot Dikke Dries. Dat was in 1937.
Dikke Dries werd de beroemdste kroeg van Utrecht, en ging van vader op zoon. Mijn pa Joop de
Winter stond er in de jaren vijftig, zestig en zeventig. Daarna werd mijn broer Tonnie eigenaar. Tot
1996. Sindsdien is het café uit de familie en heet het officieel de Ouwe Dikke Dries, omdat ik in 1975
aan het Oudkerkhof met de Nieuwe Dikke Dries was begonnen. Ton heeft een leuk restaurant aan de
Drieharingstraat, ‘t Winterhuis.
Na de lagere school deed ik de koks- en kelnerschool. Net voor het eindexamen ging onze barkeeper
Schele Cats weg. Hij begon een eigen café: De Wittevrouwenpoort, waar hij een paar jaar later
praktisch voor de deur op de brug zou worden doodgestoken.
Ik wist wat de Schele inclusief fooien wekelijks bij ons opstreek: 500, 600 gulden. Vermenigvuldig dat
nu maar met tien. Ik verdiende als stage-jongetje bij de Jaarbeurs 13 gulden. Ik dacht dus
onmiddellijk: ik neem de Schele zijn plaats in. Dan maar geen diploma. Binnen drie jaar had ik een
caravan en een speedboot bij elkaar gespaard.
Ik scheelde maar twintig jaar met mijn vader. Op mijn twintigste bedacht ik dat het nóg wel 25 jaar kon
duren voordat ik eigen baas zou worden. En ik wilde op eigen benen staan. Dat kasteleinsvak was ‘t
voor me. Sinds m’n tiende deed ik niet anders. Toen al haalde ik de lege glazen op.
Ik wilde het liefst een café aan het Wed beginnen, maar steeds als ik bezig was met een pand was
een ander me voor. Alsof ze het roken. Zo kwam ik op het Oudkerkhof terecht. Daar dreef een
Joegoslaaf een Grieks restaurant. Zorba de Griek. Het Trio Hellenique trad er geregeld op. Maar de
tent ging toch failliet en toen kon ik er voor een vriendelijke prijs in. Aan inventaris en goodwill was ik
25.000 gulden kwijt. De rest nam de brouwerij voor zijn rekening. Vijf jaar later heb ik het pand voor vijf
ton gekocht.
De Nieuwe Dikke Dries heeft vanaf het begin als een trein gelopen. Omgerekend in vierkante meters
staat het café in de toptien van meest succesvolle horecagelegenheden. Stap in Utrecht in een taxi en
vraag om een gezellig café. Negen van de tien keer word je op het Oudkerkhof gelost.
Ik heb me kapot gewerkt, maar dat gaf niet, want het was oergezellig. Ik hield me fit in het Panbos en
bij De Halter. Als zwaargewicht worstelaar vocht ik meestal de eerste partij van de avond. Dan kwam
ik twee minuten voor de weging in alle haast binnen. En na m’n partij ging ik dan meteen weer naar
het Oudkerkhof. De uitslag hoorde ik de volgende dag wel.
Door dat gesjouw en gejakker en dat staan is het met de rug en een heup en nu dus ook dat hart
verkeerd gegaan. Ik heb al drie keer een kunstheup gekregen. Eén keer schoot de handel uit de kom.
Ik woonde toen op een kamertje in de Annastraat, want het was na mijn eerste scheiding. Omdat ik
horizontaal vervoerd moest worden werd de halve binnenstad afgezet. Hoogwerker erbij,
brandweerwagen, ik schaamde me dood.
Ik heb dokter Derks toen gevraagd of het niet zonder narcose kon. Gewoon thuis. Geen denken aan,
zei Derks, die pijn verdraag je niet, al is het voor een kort moment. Ik zeg: kort moment? En daarna
geen napijn? Nee, zei Derks, geen napijn. Doe het dan meteen, zei ik. Ik kan me zo concentreren dat
ik pijn kan uitschakelen. Fysieke pijn dan. Nadat mijn tweede huwelijk op de klippen was gelopen - dat
heeft maar twee jaar geduurd - had ik het helemaal gehad in Utrecht. Om tot rust te komen ben ik naar
Texel gevlucht, kun je wel zeggen. In het hoogseizoen werken hier Utrechtse corpsstudenten als
strandwacht. Ik ben uitgenodigd op een ‘ouwe-lullen-weekend’. Zo kwam ik in een appartement in De
Koog terecht.

Petra en ik zijn nu vier jaar bij elkaar. Maar ons nieuwe leven moet in wezen nog beginnen. Stel je
voor: Pasen 2003 had het kant en klaar moeten zijn en nu zitten we nog tussen de puinhopen.
Ik ben volledig afhankelijk van wat vrienden op de biljartclub hier op Texel. Handige jongens. Ga mij
niet vertellen dat Texelaren stugge lui zijn. Want ze trekken me wel uit de shit. Ouwe kottervissers van
50, 60 jaar. We houden de moed erin. Half mei wil ik gaan adverteren.
Ja, nu ik hier zo in dat zonnetje zit met een maltbiertje heb ik een dubbel gevoel. Ik vind de rust
heerlijk. Gisteren moest ik naar de Gamma. Dat is zes kilometer hiervandaan. Ik ben er in drie
minuten. In Utrecht zou me dat een half uur kosten.
Maar jongens, wat mis ik dat café.
Ik neem nog een malt. Juist wat bier lekker maakt mis ik bij malt. En als het niet koel genoeg is, is malt
zelfs niet te zuipen, maar je hebt tenminste het idéé dat je pils drinkt.
Proost op Dikke Dries.
1 mei 2004