Landelijk Basisprogramma Eetstoornissen - GGZ-richtlijnen

Als additionele doelen voor preventie kunnen gesteld worden:
■ voorkomen dat de stoornis te veel nadelige complicaties krijgt, bijvoorbeeld in termen van verlies van
kwaliteit van leven,
■ zoveel mogelijk beperken van het risico op het ontwikkelen van een andere dan de eetstoornis.
Behandeldoelen
Eetstoornissen kunnen grote gevolgen hebben voor de geestelijke en fysieke conditie van degene die eraan
lijdt. Behandeling is daarom meestal noodzakelijk. De behandeling is in algemene termen gericht op (1;10):
■ gewichtsherstel tot een gezond gewicht,
■ behandeling van medische complicaties,
■ verhoging motivatie om gezond te eten en deel te nemen aan behandeling,
■ voorlichting over gezond voedsel en gezond eetgedrag,
■ corrigeren van onjuiste gedachten, attituden en gevoelen over de eetstoornis,
■ behandeling van bijkomende psychische stoornissen,
■ betrekken van de familie bij de behandeling, en zorgen voor gezinstherapie indien noodzakelijk,
■ voorkomen terugval,
■ het opheffen of verminderen van ontwikkelingsstagnatie op het gebied van lichamelijk, cognitief, sociaal
en psychologisch functioneren.
Deze doelen zijn zeer divers en vragen diverse strategieën. Daarbij moet rekening gehouden worden met de
aard en de ernst van de eetstoornis, en de (on)mogelijkheden van de cliënt om van de hulp te kunnen en
willen profiteren. Hoewel de doelen voor volwassen en jongeren niet verschillen, moet in de uitvoering wel
rekening gehouden worden met het ontwikkelingsniveau van de jongere.(10)
De behandeldoelen van het programma die hieruit volgen zijn:
Informatieverschaffing en betekenisgeving
Van belang is dat de eetstoornis geduid wordt, een betekenis krijgt. Dit kan door de cliënt, voor zover
mogelijk, te informeren over het ziektebeeld, de behandelmogelijkheden, de mogelijke investering in tijd en
geld, het belang van de eigen motivatie om van de klachten af te komen en de kansen op verbetering.
Deze betekenisgeving is van groot belang wil de cliënt de eetstoornis een plaats kunnen geven in zijn of
haar leven. Het horen van de diagnose geeft duidelijkheid over wat er aan de hand is en geeft aan dat er
sprake is van een ziekte waarvoor een behandeling bestaat. Cliënten kunnen hieraan een verschillende
betekenis toekennen: voor de een kan deze duidelijkheid een opluchting betekenen terwijl een ander er
uitsluitend een negatieve betekenis aan geeft. Deze gesprekken kunnen op zich een (onderdeel van de)
behandeling vormen (motiveringsgesprekken).
In kaart brengen van problematiek
De problematiek wordt in kaart gebracht door middel van een of meerdere persoonlijke gesprekken met een
hulpverlener. Als op basis van dit gesprek geen duidelijke diagnose gesteld kan worden, dan wordt verdere
diagnostiek gedaan. Verdere diagnostiek bestaat uit: psychodiagnostiek, gebruik makend van psychologische
gestandaardiseerde testen. Psychiatrisch en somatisch onderzoek en partner-relatie gesprekken. Met een
vragenlijst of ander instrument kan het beeld van de problematiek verder verhelderd worden. Van belang is
dat de diagnose door de hulpverlener én de cliënt onderschreven wordt. Dit vormt het vertrekpunt voor het
bestrijden van de symptomen. Daarnaast hebben de gesprekken vaak een therapeutisch effect.
Bestrijden of reduceren van de symptomen en belastende factoren
De behandeling richt zich op het normaliseren van het eetpatroon, gewichtsherstel, het stoppen met eetbuien
en purgeergedrag (braken en laxeren). Eventuele somatische en/of psychiatrische co-morbiditeit wordt
behandeld indien deze niet door de behandeling van de eetstoornis reeds behandeld wordt. Daarnaast richt
de behandeling zich op andere geïdentificeerde instandhoudende factoren (bijv. trauma). Het ultieme doel is
26 Landelijk Basisprogramma Eetstoornissen