Synchroon hefsysteem brengt houten brug op hoogte - Fimop

Condition Monitoring is het vaststellen en interpreteren van
informatie omtrent de staat van machines, installaties en hun
componenten. Condition Monitoring is een taak die in het deelbereik
preventief (proactief) onderhoud hoort.
Condition Monitoring Systems (CMS)
waar ‘curatief’ of ‘correctief’ onderhoud interveniëren is
wanneer de schade al is toegebracht, is CM een toezicht
houden van de bedrijfstoestand om vroeg genoeg vóór het
begin van schade, te signaleren dat een interventie moet
plaatsvinden. De nodige onderhouds- maatregelen kunnen
op die manier in de planning worden opgenomen.
De kernwoorden zijn vandaag:
- Beschikbaarheid > de machines moeten altijd klaarstaan om te
produceren
- Betrouwbaarheid > de machines moeten te allen tijden performant
zijn
- Onderhoudbaarheid > de machines moeten zodanig opgesteld
en bereikbaar zijn dat (zelfs tijdens de productie) eenvoudige
controle en zekere interventies kunnen gebeuren
- Service > minimale reserveonderdelen, met een gegarandeerde
back-up van de leverancier(s) en gespecialiseerde interventieploegen
Dit kadert in de LCC = Life Cycle Cost of de kost van levenscyclus.
Wrijven en slijten
Aandrijftechniek betekent omzetten en overdragen van energie,
dus krachten en snelheden die veranderen van grootte.
Hydraulische aandrijvingen hebben hydraulische vloeistof als
energiedrager. Deze drager moet in beweging gezet worden en
dat gebeurt of door de zwaartekracht (bv. olie in het reservoir boven
de pomp); of door het omzetten van een mechanische energie
(e-motor, ICE - in hydraulische energie) in een pomp. Welke soort
pomp ook wordt gebruikt, binnenin is een roterend deel en een
statisch deel; deze delen bewegen ten opzichte van elkaar en de
speling tussen de delen is zo klein mogelijk, maar er zijn contactplaatsen,
‘tribologische’ plekken, dat is waar twee wrijvingspartners
op elkaar afglijden. Waar er wrijving is, is er slijtage. In een
plunjerpomp wrijft de drukplaat op het cilinderblok; de plunjers
wrijven in de boringen van het cilinderblok en plunjerschoentjes
op de kantelplaat. De hydraulische vloeistof verzamelt ook de slijtagedeeltjes
en voert ze via de filter weg.
Het tribologische slijtagemechanisme in tandwielkasten, en dan
in het bijzonder bij het ingrijpen van tandwielen en bij walscontacten,
zijn niet 100% gekend. De smeerolie voor deze hoogvermogenaandrijvingen
worden aangevuld met additieven om de slijtage
te verminderen. Wanneer ‘extreme pressure’ en ‘anti wear’ additieven
het niet meer halen, ontstaat meer slijtage, wat dan weer tot
grotere trillingen leidt. Met de hulp van Condition Monitoring kan
men het slijtagemechanisme niet alleen aan de machine, maar
ook in de olie volgen. Als men de tribologie in de olie beter beheerst,
kan vroeger gereageerd worden en zal de slijtage zelfs niet
optreden. Ook in de elektronica komen slijtagegevoelige elementen
voor; zoals bijvoorbeeld elektrolytische condensatoren die in
de loop van de tijd uitdrogen of optische bouwelementen, bij wie
het lichtgevend vermogen geleidelijk verdwijnt.
toePassing
In mechanische systemen zijn asafdichtingen – zoals de simmerring
– uitgerust met een optische sensor die automatisch waarschuwt
bij slijtage.
Sensoren
De vroegere naam was transducers, omzetters of opnemers. De
huidige literatuur is het niet eens omtrent de naam. Bij één bepaalde
auteur stelt men dat sensor een bredere betekenis krijgt
en ook de grootheden kan omvatten die niet door menselijke zintuigen
kunnen worden waargenomen omdat ze extreem klein zijn.
We noemen ze nu allemaal sensoren.
In hydraulische systemen worden al meer dan twintig jaar terug
detectoren gebruikt, zoals manometers met schakelaar, stuurkleppen
met positiedetectie (LVDT), motoren met tachymeter, cilinders
met opgebouwde schakelaars of ingebouwde positiedetectie of
EM golven, zuigeraccu’s met positiedetectie, debietmeters op uitgang
pomp (CNOMO-Fr), reservoirs met niveaumeting en temperatuursmeting,
filters met elektrische vervuilingsgraadindicator,
onderdrukmeter (inlaat pomp) olieanalysekits en ‘online’ deeltjestellers.
In mechanische systemen zijn asafdichtingen – zoals de simmerring
– uitgerust met een optische sensor die ingebouwd is en
automatisch waarschuwt bij een dreiging van slijtage. Voor hydraulische
pompen is zo’n sensor heel belangrijk; slijtage betekent
zoveel als olielek naar buiten of water naar binnen.
Van welke grootheden moet op dit ogenblik de ‘toestand’ geobserveerd
worden en naar de verwerkingseenheid gestuurd:
1. De eerste en meest belangrijke is de toestand van de hydraulische
vloeistof, hier meestal hydraulische olie. De meeste kri-
175 - Maart 2009 - P 23