Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
meent. Meer nog, bevolkingsgroepen<br />
die macht uitoefenen staan geleidelijk<br />
een deel van die macht af ten<br />
voordele van zwakkeren, verplicht of<br />
gewoon om de wereld leefbaar te<br />
houden. Afschaffing van de slavernij,<br />
ontwikkeling van een sociale wetgeving,<br />
algemeen stemrecht, emancipatie<br />
van de vrouw, ontstaan van een<br />
belastingsysteem als aanzet tot herverdeling<br />
van de welvaart, het zijn<br />
allemaal situaties waarin een deel van<br />
de macht van de sterkere groep overgedragen<br />
wordt naar de zwakkeren.<br />
En je kunt nu zeggen dat het nog veel<br />
te weinig is, het is in elk geval een<br />
nieuw, groeiend verschijnsel, dat<br />
recht ingaat tegen de principes van<br />
het sociaaldarwinisme.<br />
Doortrekken van de<br />
evolutielijnen<br />
De menselijke beschaving kent in de<br />
jongste tijd op alle terreinen een ongelooflijk<br />
snelle, almaar snellere<br />
ontwikkeling. Zeker als je die vergelijkt<br />
met de uiterst trage evolutie<br />
van de eerste homo sapiensgeneraties,<br />
die ongeveer 160.000 jaar geleden<br />
hebben geleefd. In die ontwikkeling<br />
kan je bepaalde richtingen herkennen<br />
die bij extrapolatie een aantal perspectieven<br />
geven, maar wat het uiteindelijk<br />
wordt is een groot vraagteken.<br />
Blijft het een beheersbare, in<br />
toom te houden groei of wordt het<br />
een reis bergaf, op een trein zonder<br />
remmen, die uiteindelijk eindigt op<br />
een totale crash? Niemand kan het<br />
voorspellen. We weten enkel dat de<br />
mens zelf in toenemende mate verantwoordelijk<br />
wordt, niet alleen voor<br />
zijn eigen toekomst, maar voor de<br />
toekomst van onze planeet<br />
Een algemene bezinning is noodzakelijk,<br />
uitgaande van een aantal onbetwistbare<br />
vaststellingen.<br />
- Onze kennis neemt toe op een exponentiële<br />
wijze. Waar deze bij de primitieve<br />
mens beperkt was tot zijn onmiddellijke<br />
omgeving en ervaring,<br />
ging ze almaar verder zoeken, diepgaander<br />
graven en ruimer interpreteren.<br />
De groeiende hoeveelheid basisgegevens<br />
waarover we beschikken<br />
kunnen we op een gestructureerde<br />
wijze opslaan, wat het mogelijk<br />
maakt verbanden te onderzoeken.<br />
Meer en meer slagen we erin een<br />
wereld te scheppen die voor ons<br />
werkt.<br />
- We worden steeds onafhankelijker,<br />
lichamelijk en geestelijk, minder en<br />
minder gebonden aan de zorg voor<br />
onze basale levensbehoeften. Deze<br />
evolutie gaat verder. Van groeiende<br />
onafhankelijkheid van de omgevingsfactoren,<br />
naar een toenemende impact<br />
op de natuur om uiteindelijk richting<br />
te geven aan de verdere ontwikkeling<br />
van onze planeet en van het leven op<br />
aarde. Door manipulatie van onze<br />
genen zien we een toekomstbeeld<br />
waarin we zelfs in staat zijn onze<br />
eigen menselijke evolutie te richten.<br />
- Meer impact op de toekomst van<br />
onze wereld betekent meer verantwoordelijkheid,<br />
een verantwoordelijkheid<br />
op een totaal ander niveau.<br />
We krijgen een wereld in handen en<br />
beschikken over steeds ingrijpender<br />
middelen, die we met toenemende<br />
voorzichtigheid moeten leren manipuleren.<br />
Deze ontwikkeling heeft zeker vele<br />
positieve gevolgen. We beheersen<br />
tegenwoordig de natuur in die mate<br />
dat we, althans in het rijkere deel van<br />
de wereld, niet meer moeten vechten<br />
voor ons bestaan, maar ons de luxe<br />
kunnen permitteren de zwakkere op<br />
te vangen, zonder als gemeenschap<br />
hiervan echt nadeel te ondervinden.<br />
Vandaag kunnen we, zonder ons pijn<br />
te doen, mensen langer laten leven<br />
met behulp van dure geneesmiddelen<br />
en al even dure zorg. Kunnen we<br />
kinderen, waarvan we weten dat ze<br />
door chronische ziekte nooit productief<br />
zullen zijn maar de maatschappij<br />
veel zullen kosten, een lang leven bezorgen.<br />
Maatregelen die totaal indruisen<br />
tegen het sociaaldarwinisme.<br />
Anderzijds moeten we onze prioriteiten<br />
grondig herbekijken. In de eerste<br />
plaats worden we geconfronteerd met<br />
zware problemen die het<br />
voortbestaan van de mensheid<br />
bedreigen zoals de opwarming<br />
van de aarde en de uitputting<br />
van onze grondstoffen. Een<br />
ander prioritair probleem,<br />
waarop te weinig nadruk wordt<br />
gelegd, is de toenemende vernietigingskracht<br />
van de wapens.<br />
Kernwapens, chemische, biologische<br />
wapens bedreigen het<br />
voortbestaan van de mens op<br />
aarde. Veel te vlug zijn we het<br />
vergeten of werd het nieuws<br />
weggemoffeld, dat we op een<br />
bepaald ogenblik tijdens de<br />
Koude Oorlog (26 september<br />
1983) zeer dicht stonden bij een<br />
ongewilde massale atoomoorlog<br />
na een foutief gesignaleerd<br />
vertrek van vijf Amerikaanse<br />
raketten. Enkel de koelbloedigheid<br />
en ongehoorzaamheid van<br />
de sovjetverantwoordelijke die<br />
het automatisch vertrek van<br />
Russische raketten uitschakelde,<br />
heeft ons voor de<br />
explosie van honderden kernwapens<br />
gespaard.<br />
Ontwikkelen van steeds gevaarlijker<br />
wapens is het logisch gevolg van<br />
enerzijds de toename van onze technische<br />
mogelijkheden en anderzijds<br />
het nog altijd aanvaarden van oorlogen<br />
als laatste oplossing van een<br />
conflict. Terugdringen van de oorlog<br />
door meer dialoog en samenwerking,<br />
is onze prioriteit. Het kan als we er<br />
aan willen werken. Inzet voor vrede is<br />
geen vechten meer tegen de bierkaai.<br />
In het licht van de evolutie wordt het<br />
een zinnige, realiseerbare, meer dan<br />
ooit noodzakelijke actie. *<br />
23