Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Jan Hoekema<br />
tegenwoordig is roken not done. Zo<br />
moeten we ook af van de nucleaire<br />
wapens. Je weet dat het slecht is voor<br />
je eigen mensen om de wapens te<br />
produceren. Je weet dat het gevaarlijk<br />
is om deze wapens te bezitten en toch<br />
is de aantrekkingskracht kennelijk zo<br />
groot dat er steeds meer staten zijn<br />
die deze wapens in bezit hebben.<br />
Vervolgens wordt een stuk uit de film<br />
Wargame (1965) getoond die de<br />
gruwelen en medische chaos en wanhoop<br />
laat zien na een atoomaanval op<br />
Groot-Brittannië. De film werd destijds<br />
gecensureerd en mocht niet op<br />
het publieke net worden uitgezonden.<br />
Discussie<br />
Daarna is het tijd voor vragen. Een<br />
medisch student confronteert ons<br />
direct met een volgend dilemma:<br />
volledige kernontwapening zelf is<br />
eerder gevaarlijk dan ongevaarlijk. De<br />
kennis is er immers toch, je kunt<br />
waarschijnlijk nooit zonder.<br />
Leo van Bergen beaamt dat: aan<br />
alleen ontwapenen heb je niks dat<br />
moet gepaard gaan met geopolitieke<br />
ontspanning, dat moet gepaard gaan<br />
met het ontwapenen van andere<br />
wapensystemen en met andere<br />
manieren van conflictoplossing.<br />
Herman Spanjaard vult aan: de kans<br />
Auke van der Heide<br />
dat de laatste kernwapens deze aarde<br />
verlaten is heel klein maar de overkill<br />
die er nu is slaat helemaal nergens<br />
op; die kost heel veel geld. Dat geld<br />
kun je inzetten voor onderwijs, voor<br />
medische wetenschap en voor nog<br />
een hoop andere programma's. Er<br />
wordt vooral veel geld uitgegeven dat<br />
op een andere manier besteed kan<br />
worden. Verder is het opruimen van<br />
de kernwapens uit Nederland een heel<br />
concreet doel. Ook zou het fijn zijn<br />
als de Russen en Amerikanen alleen<br />
nog hun kernwapens op elkanders<br />
steden zouden richten en niet meer op<br />
de Europese. Dat zijn heel concrete<br />
doelen om na te streven.<br />
Herman Spanjaard<br />
Linda Polman<br />
Deel II: Noodhulp en oorlog<br />
Eerst kwam Linda Polman aan het<br />
woord over ‘Medische noodhulp en<br />
geweld’. Polman is freelance journaliste,<br />
die als oorlogscorrespondente<br />
aanvankelijk rapporteerde over<br />
diverse vredesmissies van de VN. In<br />
1993 was ze in Somalië, waar ze het<br />
grote verschil constateerde tussen de<br />
succesverhalen die in de krant verschenen<br />
en de realiteit op het veld. Ze<br />
was er ook bij in Rwanda in 1994,<br />
waar de VN-soldaten opnieuw<br />
machteloos moesten toekijken tijdens<br />
de genocide. Vervolgens kwam ze in<br />
Siërra Leone terecht, waar het verdrag<br />
van Lomé in 1999 de humanitaire<br />
hulpkaravaan op gang bracht. Ze<br />
stelde met verbazing vast waar de<br />
massale financiële en materiële hulp<br />
naar toe ging: het bleek namelijk dat<br />
de vroegere machthebbers het gemakkelijkst<br />
toegang kregen tot die<br />
hulp en konden beslissen waar die<br />
naartoe ging. En de armen bleven<br />
even arm als voorheen. Vanuit deze<br />
ontnuchterende waarnemingen begon<br />
ze te schrijven aan haar boek ‘De<br />
crisiskaravaan’, dat ook in deze<br />
<strong>Nieuwsbrief</strong> al aandacht kreeg<br />
(winternummer 2008). Om meer<br />
materiaal te verzamelen ging Linda<br />
Polman andere humanitaire hulpacties<br />
bestuderen, van eenmans-ngo’s tot<br />
mastodonten als UNICEF en Artsen<br />
zonder Grenzen. Ze kwam tot harde<br />
en voor veel hulpverleners moeilijk te<br />
verteren vaststellingen. De hulpverlening<br />
in acute oorlogssituaties is een<br />
echte industrie, zowel voor de gevers<br />
als voor de ontvangers. In het kamp<br />
van deze laatsten is het de kwestie te<br />
zorgen dat je zelf zo veel mogelijk<br />
krijgt en de tegenstander zo weinig<br />
mogelijk.<br />
Voor een deel heeft deze kwalijke<br />
evolutie te maken met het einde van<br />
de Koude Oorlog: doordat de supermachten<br />
zich terugtrekken uit de oorlogsfronten<br />
wordt de noodhulp overgelaten<br />
aan allerhande organisaties.<br />
Deze worden gesubsidieerd door de<br />
overheid en/of privésponsors en daar<br />
is héél veel geld mee gemoeid. Het<br />
meest bloedstollende aspect van het<br />
hele verhaal is de manipulatie van de<br />
media die een essentiële rol spelen:<br />
hoe meer geweld en gruwel, hoe meer<br />
media-aandacht, hoe meer hulp. Als<br />
je geen verhongerende of verminkte<br />
baby’s kunt laten zien krijg je geen<br />
geld. Zonder aandacht van CNN geen<br />
hulp. Linda Polman hoorde persoonlijk<br />
getuigenissen van rebellen in<br />
Siera Leone, die doelbewust slachtingen<br />
en vernielingen aa<strong>nr</strong>ichten: door<br />
steeds meer geweld te gebruiken<br />
komt er uiteindelijk toch hulpverlening<br />
op gang en kunnen ze profiteren<br />
van de hulpverleningsindustrie.<br />
Het motto tutti fratelli van He<strong>nr</strong>i<br />
Dunant (alle mensen zijn broeders en<br />
iedereen heeft recht op dezelfde hulp)<br />
Vervolg op pagina 26<br />
25