Leerkracht - Nationaal Park Schiermonnikoog

Vereniging Natuurmonumenten
Bezoekerscentrum Schiermonnikoog
In de zomer en het najaar kun je langs de vloedlijn enorme hoeveelheden veren zien. Deze zijn afkomstig
van vogels in de rui. Elk jaar vernieuwen vogels hun verenkleed.
5.3 Het wad ontdekken
Het is verboden zonder begeleiding het wad op te gaan en bovendien ook niet verstandig, omdat er overal diepe
moddergeulen zijn. Bovendien bestaat het gevaar te verdwalen; zeker wanneer het weer zodanig wordt dat je niet
meer ver kunt zien. Verder moet je heel goed rekening houden met het eb en vloed.
Het Bezoekerscentrum biedt zeer regelmatig wadexcursies aan, waarbij u met een ervaren gids het wad op gaat,
op zoek naar alle leven dat in en op de wadbodem is te vinden.
Meer informatie
Braat, C.W. (red.), 1999. Beheer- en inrichtingsplan 1999-2008.
Van der Kam, J., e.a., 1999. Ecologische atlas van de Nederlandse wadvogels.
Abrahamse, J. e.a., 1976. Waddenzee.
Van der Kam, J., 1990. De wadden – wereld tussen eb en vloed.
Lohmann, M., 1993. Gids voor planten en dieren van de kust.
Lessuggesties:
De Waddenzee in het klein: elke 6 uur stroomt de Waddenzee vol met miljoenen liters (zee)water en in de
volgende 6 uur stroomt de Waddenzee weer leeg. De sterke stroming die hierdoor ontstaat woelt de zeebodem
om. Het zeewater stroomt vanuit de Noordzee de Waddenzee in via diepe geulen tussen de eilanden. Hier is de
stroming het sterkst en wordt het (zware) zand afgezet. Langs de waddenkust van de eilanden en langs de kust
van het vasteland is weinig stroming en ook op het wad ten zuiden van het eiland, waar de vloedstromen elkaar
tegenkomen stroomt het water nauwelijks. Op deze plekken zakt het (lichte) slib naar beneden.
1. Wat er op de wadbodem gebeurt als het water de Waddenzee is ingestroomd, gaan we (in het klein)
nadoen:
Neem een jampotje en vul dat voor een kwart met grof zand en voor een kwart met klei/modder. Vul het
potje tot de rand met water. Doe het deksel erop en schudt het goed (stroming). Zet het jampotje neer en
schrijf op wat je ziet wanneer het water tot rust komt (wanneer het niet meer stroomt; als de vloed haar
hoogste punt heeft bereikt):
na 1 minuut (water troebel(grijs) of helder; zand of klei op de bodem?)
na 5 minuten (wat gaat het eerst naar de bodem, wat het laatst?)
na 30 minuten (welke lagen zie je?)
2. Met vloed, als het water de Waddenzee instroomt, komt het water vanuit het westen en stroomt om het
eiland heen de Waddenzee in. De vloedstroom bereikt dus eerst aan de westkant van het eiland en
stroomt dan verder naar het oosten. Even later stroomt het ook om de oostpunt van het eiland heen. Op
het wad ten zuiden van het eiland bereiken beide stromen elkaar (zie tekening). Het wad is hier het
hoogst en er lopen geen diepe geulen. We noemen dit het wantij.
Verklaar hoe het komt dat het wad hier het hoogst is.
14