Leerkracht - Nationaal Park Schiermonnikoog

Vereniging Natuurmonumenten
Bezoekerscentrum Schiermonnikoog
Handleiding & veldwerkformulier
duinen (onderbouw voortgezet onderwijs)
Via het Bezoekerscentrum kunnen scholen materiaal huren om in de duinen van Schiermonnikoog veldwerk te
gaan doen. Hiervoor is deze handleiding ontwikkeld. De bijbehorende materialen kunt u huren bij het
Bezoekerscentrum (0519-531641)
Voorbereiding:
- benodigde tijd voor het uitvoeren van de opdrachten: ca. 2 uur
- zorg dat de leerlingen zich voldoende warm hebben gekleed
- vertel de leerlingen voor vertrek wat de bedoeling is
BELANGRIJK:
Geef duidelijk aan dat de leerlingen NIET MOGEN ZWEMMEN. Dit vanwege mogelijke
gevaarlijke stromingen.
Benodigde materialen (per groepje van 5 leerlingen):
- 1 kompas - 1 bodemthermometer
- 1 liniaal - 1 vergrootglas
- 1 windmeter - 1 schepje
Plaats van het veldwerk:
Het veldwerkprogramma kan worden uitgevoerd bij de strandovergang Jacobspad (t.h.v. strandpaal 5).
De eerste twee opdrachten moeten worden uitgevoerd in de eerste duintjes, vlak bij zee. Opdracht 3
moet worden uitgevoerd in de strandvlakte tussen de zee en de hoge duinen en opdracht 4 aan de voet
van de hoge duinen. De opdrachten 5 t/m 8 kunnen worden uitgevoerd in het (binnen)duin aan de rand
van het dennenbos (voor de juiste plek: zie opdracht 5).
Doel van de opdrachten
De leerlingen hebben na afloop:
- de processen die samenhangen met de vorming van primaire duinen en de rol van bepaalde
planten daarin ervaren en gemeten
- ervaring in het gebruiken van een kompas
- ervaren dat er op bepaalde delen van het strand klei ligt en weten hoe dat komt
- de verschillen gemeten tussen helmgras en biestarwegras
- ervaren dat er verschil is tussen plantengroei op een noordhelling en op een zuidhelling en ze
hebben één van de veroorzakende factoren gemeten
- ervaring in het gebruiken van een windmeter
- ervaren dat veel dieren die in de duinen leven klein zijn
Informatie bij de opdrachten
Algemeen:
De waddeneilanden zijn enkele duizenden jaren geleden (pas) ontstaan. Na de laatste IJstijd (de
Noordzee stond toen droog) begon de zeespiegel te stijgen. Er ontstonden zandbanken, waarop duinen
gingen groeien en zo is ook Schiermonnikoog ontstaan. Het bijzondere is, dat je op het strand dat
proces nog steeds ziet gebeuren. Omdat niet alleen het strand een natuurlijke dynamiek vertoont, maar
ook andere gebieden op het eiland in een grotendeels natuurlijke staat verkeren, is het eiland in 1989
uitgeroepen tot het eerste Nationale Park (nieuwe stijl) van ons land.
40