Consulteer eveneens het draaiboek - PolitieZone HEKLA

Wat is de doelstelling van de projectgroep:
De politiezone HEKLA en het Expertisecentrum Dementie Orion willen de methodische aanpak van de
wegloopproblematiek van personen met dementie en onrustwekkende verdwijningen van geplaatste jongeren uit
instellingen/voorzieningen van het Comité van Bijzondere Jeugdzorg beschrijven. Het doel is een snelle en gerichte
interventie mogelijk te maken door een gestructureerde communicatie te voeren met de voorzieningen en
instellingen in de politiezone.
De diverse sectoren moeten van in het begin betrokken zijn. Een grote bijeenkomst met directies van rusthuizen,
instellingen, algemene en psychiatrische ziekenhuizen, OCMW’s en de thuiszorg of mantelzorg vormde dan ook het
startpunt.
Uit deze groep werd in eerste aanleg een werkbare stuurgroep samengesteld, die het verdere inhoudelijke parcours
opvolgt en coördineert.
Na het eerste luik wordt in aanvulling de doelstelling en de methodische aanpak aangepast naar de thuiszorg en
thuiszorgpartners toe.
Vragen en verwachtingen:
De vraag van rust- en verzorgingstehuizen om bij een verdwijning een vaste contactpersoon bij de politie
toegewezen te krijgen, kan moeilijk worden ingewilligd. De officieren van gerechtelijke politie wisselen elkaar
immers per wachtbeurt af. Er is wel één centraal contactpunt, waar de officieren van gerechtelijke politie deel van
uitmaken.
Uit het overleg blijkt dat rust- en verzorgingstehuizen een verdwijning meestal pas onrustwekkend vinden wanneer
een aantal uren verstreken zijn. Voor de politie is de verdwijning van een persoon met dementie altijd
onrustwekkend. In de praktijk bestaat zelfs nog het onderscheid tussen een onrustwekkende en een zeer
onrustwekkende verdwijning (wanneer een persoon zelfmoordneigingen heeft of een vermiste persoon zonder jas is
buitengegaan bij zeer koude temperaturen).
De politie vraagt duidelijke en correcte gegevensbestanden, checklists en een recente foto. Uiteraard moet rekening
gehouden worden met de wet op de bescherming van de privacy. Deze wet bepaalt ondermeer dat zonder de
toestemming van betrokkenen en/of hun familie geen persoonsgegevens worden bijgehouden.
De afgevaardigden van de ziekenhuizen willen een uitbreiding van de doelgroep, omdat de patiënten die dwalen niet
uitsluitend minderjarigen of dementerenden zijn. In een aantal gevallen gaat het om patiënten van middelbare
leeftijd, die als gevolg van anesthesie, medicatie of chemotherapie tot de risicogroep kunnen behoren. Een
belangrijk probleem is dat ziekenhuizen vaak geen zicht hebben op de (sociale) achtergrond van de patiënt. Daarbij
komt dat iedereen in een ziekenhuis gemakkelijk binnen en buiten kan.
Ook de open instellingen die erkend zijn door het Comité van Bijzondere Jeugdzorg, worden met problemen en
vragen geconfronteerd:
• Hoe was het schoolverloop? Hoe vertrok de jongere? Was hij/zij depressief? Had hij/zij zin in de school of
niet?
• De begeleider met nachtdienst ziet de jongere vertrekken, maar bij een verdwijning wordt de begeleider
met dagdienst aangesproken. Meestal weet de dagbegeleider zelfs niet hoe de jongere tijdens de ochtend
gekleed was;
• Een aantal (jongere) begeleiders hebben relatief weinig ervaring en voelen zich onzeker waardoor zij sneller
politie inschakelen;
• De persoonlijke fiches van de begeleide minderjarigen bevatten vaak geen recente foto;
• Een aantal jongeren zit niet op de juiste plaats wegens gedwongen plaatsing, plaatsgebrek, …;
De afgevaardigde van Thuiszorg SIT (Samenwerkingsinitiatief Inzake Thuiszorg) kan meestal weinig doen bij een
verdwijning. SIT heeft wel een actueel adressenbestand van alle zorgvoorzieningen en zorgverleners. Zij zouden de
rol van “verbindingsofficier” kunnen invullen tussen zowel de organisatie die op het moment van vermissing instond
voor zorg en alle andere omringende zorgvoorzieningen. Achteraf kan geëvalueerd worden of voor een persoon met
dementie meer toezicht nodig is. Deze partner is eveneens vragende partij om mee structurele maatregelen voor te
bereiden, zodat voor risicopatiënten reeds de nodige maatregelen kunnen worden genomen of worden voorbereid.
20