De staat van de rekenkamer - Binnenlands Bestuur

DE STAAT VAN DE REKENKAMER
5.2 Geen bemensing van de rekenkamer
Deze groep niet ingevulde rekenkamerfuncties bestaan niet of zijn in zekere zin permanent onbemenst.
tabel 19: Rekenkamers zonder bemensing
Gemeente verordening bemenst budget onderzoeken ‘12 Jaarverslag’11
Bergen LB ja nee €0 nee nee
Mill en Sint Hubert ja nee €0 nee nee
Menaldumadeel ja nee €0 nee nee
Ferwerderadeel ja nee €0 nee nee
Er zijn vier gemeenten met een rekenkamer die feitelijk niet (meer) bestaat. De gemeente Bergen
(Limburg) heeft de activiteiten van de rekenkamercommissie stopgezet (zie Bijlage 4, casus Bergen). De
gemeente heeft de mogelijkheid gecreëerd om desgewenst in de regio aan te sluiten bij een rekenkamer
om een mogelijk onderzoek te laten uitvoeren. De invulling van die uitbesteding is niet vastgelegd.
Maar het belangrijkste is dat de gemeenteraad geen behoefte heeft aan een extra controle-instrument.
In Mill en Sint Hubert heeft de raad bewust gekozen voor een inactieve rekenkamer. In 2011 is het
budget wegens bezuinigingen naar € 0 teruggebracht (zie Bijlage 4 casus Mill en Sint Hubert). Omdat
de gemeente de controlerende rol van de raad toch wil versterken, wordt overwogen een samenwerking
aan te gaan met het Land van Cuijk. In Menaldumadeel en Ferwerderadeel is de gezamenlijke
rekenkamercommissie met nog twee andere gemeenten beëindigd door het budget op €0 te zetten.
Kenmerkend voor de meeste gemeenten in deze categorie is de kritische houding van de gemeenteraad
ten opzichte van het fenomeen rekenkamer. De meerwaarde van de rekenkamerfunctie wordt niet
gevoeld en wanneer er bezuinigd moet worden, kan de oppositie geen vuist maken.
5.3 Zwak geïnstitutionaliseerde rekenkamer
Onder een zwak geïnstitutionaliseerde rekenkamer verstaan wij enkele modellen die gebruikt kunnen
worden om de rekenkamer de facto af te schaffen, terwijl toch aan de letter van de Gemeentewet wordt
voldaan. Voorbeelden hiervan zijn het beleggen van de rekenkamerfunctie in het presidium of in een
raadscommissie. In de verordening heeft de raad het presidium aangewezen als uitvoerend orgaan voor
de uitvoering van de rekenkamerfunctie. Wanneer het presidium eigenstandig aanleiding ziet voor een
onderzoek of wel op verzoek van de raad dan doet het presidium een voorstel aan de raad om daarvoor
het benodigde budget beschikbaar te stellen. Het wil overigens niet zeggen dat een dergelijk model
nooit output kan hebben. In beginsel kan een presidium of een raadscommissie besluiten budget voor
een onderzoek vrij te maken en een onderzoeksbureau in te huren om dit te gaan uitvoeren. In het
beste geval is een zwak geïnstitutionaliseerde rekenkamer dus een „rekenkamer op afroep‟.
- 46 -